Page 180 - ARM_19-1948_01

6 & ❁• – 4 » 4

կաբՆակիի եկաւ. Ու (հոլան Գլ ւխը կախելով Հե­

տւա ա տ ՛ ՛ » ՛ ա; ձետ ԻսծԻ. Ի ն է Փ ԸՍԻՆ՝ ռացաւ։ Թռաւ փողոց, ու կ՚երլ ար, առանց բա.
ՈՐ եՍ ՏԱՏ ե մ
բակ Հաչիւի , թէ ո՞ւ՛ր կամ ինչու ֊.

Ու մայրը փլաւ թիկնաթոռին մէչ եւ աչքե,

ագօաեցան : Այսպիսի* անակնկալ : Այբ եւ կին ամ -

Ըսողն եր կան թէ կը չափազանցէք , ան քոր– բողչ քսան տարի կերտեր է(ն աղուն բախալ»,

նայ ձաղկելով Երեւածի նոր ուղղագրութիւնը եւ Ա՛ ճշմարտութիւնը պաՀ ելով իրմէ Հ Հիմա պէաք

լեզուն ։ Գ֊ո լք ալ յաճախ կ՝ա ր տատպէք բանաս- Ուսանող ք հո լան թաուպէռ մ պա ելով մտաւ զայն, քան գ ե ր կամ , նորաշէն աուԱի պէս > քակ Լ ,՛

տեղծութիւննե ր ^ այնքաե մաքուր Հայերէնով։ Համալսարանի տեսչութեան՝ ղբասենեակր , ուր երեսէի տախտակները , բուն շէնքր երեւան Հա -

֊ Մ ենք շե րմ աւզէս կր դ 1. աՀ ա ւո ենք ա յգ բա­ կան չուած էր։ Բայց մէկէն ինքզինքը մողվեց. նելոլ Համար : կամ , ինչպէս Հում պուտուկ ,

նաստեղծութեանց լեզուն՝ , թէեւ անոնց մէչ ալ տեսնելով գիմոյցինին խոմոռ ՚էկմքբ, երբ այս զայն՝ ւիուռր նետելով թր^^լ :

յաճախ կր վիաան «չանթերն ոլ «չիկեար»I երր , վերջինը թգյա\ծրարբ կբ գաբձւէր ։ Կը սիրէ(ն զայն ղաւկի պէս Հ &նոբՀալի ալ

«բաղդեր ն ՛ու «բո ստան^նե րը , «բոյթերն ու «սոյ՚&ե– Զեր ծն՚նգեան վկա յագի րր : ան։ Սիրուն գէմք) կանոնաւոր քիթ , սեւ , արա ՛ււ.

ԲԸ. 1 Հքուբք^երն ու «խալիֆները ։ Այգ փասաբ - Չունիմ ։ յայտի չ աչքեր , սեւ , առատ մազեր , բարձր աՀա.

ոչինչ էլ ա սլա ց ո ւց ան է : () ւգղա գ ր ա կա ե բաւր բար ո - — Ո՞՚-բ ՚ծնւած էք ։ սակ։ Աանաւանգ ՛ուշիմ , Հանճարեղ։ Կը սիրկի՝։

ս ութիւն բ մասամբ միա յն՛ բար ե փսխուեցաւ , քը– ֊ — կարծեմ Հոս, Հայտլպկրկ^ Գերմանիա։ զայն* ու մէկ ա չքէն միւսին չէին տար։ Մէկ բա1 ր

սան տալի վեբՀր , իսկ լեռուակաԼ խայտաոակու– Զեր նախնեաց ինքնութեան– տե արբ : պակաս ըրած չէին՛ Գոցեր էին անոր աչքե բուն

թիւնր կբ շա բ ուն ա կո ւ է ան խ ափուն է ՀետզՀեաէ Չունիմ այնպիսի բան ; եղեռնը^ ուրկէ կոլգաբ^ վրան անցնելով վարզս։ .

սա ր ղանա լո վէ % էլ լ բառարանին բառերն անգամ են֊ Զեր արիա կանո ւթե ան վաւերագի՞րը ։ գոյն ք օ ղ ։ Որսլէսզի երանիկ բլլար : Իսկ Հիմա՞։

թակա յ \ե ն գրաքննութեան , որսլէսզի «կոն տ բ ֊ռեԼ -— Ոչ իսկ այգ կրնամ ձեզի Ներկայացնել : Տիկին թ՛աուպէռ շուարած էր տան մէչ՛. Սա­

վոլիլցիոն իտէոլոգիա» չներշնչեմ։ Աաբգիկ լբբ֊ *կ . $<Իաուպէռ այսօր ուէնէ սկսեալ զազրած ներուն խոլվւերբ ձեռքէ հ կ՛ իյնա յին ։ Ապուր բ եւի

^օբէն կբ վ ախն ան որ յեղափո խութ իւն կբ ծագի , էք մեր ու֊ոա՚նէողր բէլալէ •• Կրնաք մեկնիլ • է լած կր վազէր ։ Պնակնե րը իյնալով կը փշրուէին ։

եթէ ն\որ սերունգը սորվի գրել Հանրապետութիւն՝ ^ քիոԼաԼ անգամ մբ տաք զգաց ^ անգամ մը պաղ Այգ ճրը 1նոՑա՝հ աշխատիլ այլեւս ։ Սւ անՀամբեր

եւ ոչ թէ «ռես պո ւբէիգա» , ^ծովակալ կսՅմ զօրա­ եւ բա բ ե ւե լո վ Հ ե ռա ցաւ : Գուռը Հ աւաքուած է ին կը ս պ աս էր տ զուն ել ամ՛ուսեին :

վար , փոխանակ «ագմիրալթի եւ «գեներալի ի։ գասչլնկերնեբը , որոնք սկսան– ի\րեն\ \ծագրական

Լենին\ր եթէ ող^ ՀԼԷէար » ապաՀովաբաբ պիտի զա\ր– խօսքեբ ՛նետել ։ Յստակ լսեց * «կոր ս ո լէ գնա ^ –ա ո Իրոք , ս1՚Բ ամուսինը լռուն մտաւ իբիկուան^

ման՚աբ իր յա^որ գն\ե բո ւն ծանծաղամտութեան վ,բ~ տոտ Հրեայ » ; բեռ մր առին՝, վրա յէն ^ ու նոր սկսաւ կարծես շբն–

րայ * ինք որ պատմական գէա^քի *^Ը առթիւ կբ (հո լան $՝աո ւսլէռ , առան\ց չո*֊ր2չԸ նա յե լու ( չե լ։ Բայց չէր կրնար աբցունքնեբբ Հեռացնել ^

յիչեցնէր թէ Հայաստանը (ե ուս ւս ււ ա սւ կարագի Կ. մ ան սաՀ եցալ Հ ամ ա լսարան ի սաեգուղ֊ ռ՝ր բ ամուսնիւ՛ առչեւ երթալով խօսիլ սկսաւ։
ա կը համարուի
Զեր այս պայքարն թշնա­ ներէն վար , ու նետ՚ուեցալ փողոց : Ո՛֊ աՀա , վէՀ– Գ<ոլ գ Հայրիկ , մեվւ աղուն երեսին Հրետ ւ
քաղաքա­
մութիւն Խ. Հայաստանի գէմ : Շատեր ռնտո լած ուսանող , գլուիլ բ բաց ու գրեթէ խե­ պոռացե ր են այսօր Համ ա՛լս ար ան ին մ է չ : Հար.–

կան դիտումներ կը տեսնեն՛ անոր մէք : լառ , շուտ շուտ կ՛ երթա յ , ա բ ց ո ւե քն եր\ր կ լ լելով ։ ցուց ինծի, «մայր ^ միթկ՞ մենք Հրեայ ենք» ։

֊ Մեղ չի Հետաքրքրէ ր թէ ինչ կ՚ըսեն՛ աս ու Իրենւ կբ Հետելին ուրիշ քայլեր : ԱՀնոնք կ՚աճա­ Աւր է (հոլանս ։

ան–. Մէէս՚եղր 1աՐ՚լր "՛՛էլ կ ա յ • Մարդիկ յեղու ին պարեն ։ կբ մօտեԼան գ կբ Հասնին իրեն , ու կը ԲեվւաԼը բան մբ չգրած գոլրս գնաց ու զեռ

Հիմքն անգամ կը խախտեն , ղայն յարմարցն ելով սկսին Հ ետը Հ ամ ա չափ երթալ , բա յց տղան լուր չէ վ&րագարձաւծ ։՝

ռուս բոլշիւիկեան կաղապարին։ Աղճատելով , այ­ չունի : Չի լսեր ։ Չզգար ։ Տոննէռվէթթէռ (փոթորիկի օգ) , գոռաց

լանդակելով , անճանաչելի դարձնելով արգի աչ– Յանկարծ մէկր կր բռնէ ձեռքը , թեւբ կ՚անց– Պ • Թաուպէռ Ձ)ռրց ^ բարկութենէն ու մաաւոան֊

խարՀաբաթր։ Հայկական մչակոյթիլ յետին վաս– նէ իր թեւէն ու կը Հեծկլտայ * չութենէն ։ կ՛ ո լզեն մեր գործք քան գել ։ Ախ ^ սա

տակաւորր չի կրնար անտար բեր գիտել այս ան՚– (հոլանս է (հոլանս ; ողբալի Հրէական Հարցը։ ՛Բանի այգ ներկարարր

գարմանելի չաՐիքէ ՝՛ ՍԼէԼ ւ 1'Ր ՚ – ՚ ֊ ՝ շ * ս ՝ ս ը I Ամէն բանի տեղեակ էր Գ"ըն՝ի Գէոլխ եկաւ ^ չոլն ինք Հանգիստ ։ Ես /՚

Ինչո՞ւ անդարմանելի : ժամանակը շատ " ՚ զ ^ ի կ ր » ս ո յնիսկ (հոլանի խոբՀրղաւոր ՛ծ ագո լ – ըսեմ ն ախ ա զ սւ Հ Հինտէնպո ւբկի որ այգ սխալր

րան կը շտկէ : Թերեւս իրենք ալ կ՛անդրադառ­ մ ին , իմացաւ բլլալո վ անոր ծն՚ո ղ քէն , թէեւ բան՝ մեղանչեց ։ Ոչ՛՛ Ռ"լա՝ն մե\ո զաւակն է ու կբ մնաւ

նան : ^Ռ էհV յայանաձ աղուն ։ Հիմա սակայն ատենլլ իբր այգպիսին : Ու ա յր եւ կնոչ բարի աչքեր, ուն

- կտանի՛ Հաւատացողն՛երուն։ Անդարմանելի չէք յս* յանու թի լ՜ա, եր բնելու։ Ո՚֊սաի Ե լզէ կը բա­ կա պո յտ ին մ է չ սկսաւ Հ ո գ բ ցատկ ո աե լ

անոր Համար որ դպրոցական սերունդին ալ նոյն լա կան ան այ սիրտ տալով իր նշանածին , որ ամէ­ իրե՞նք էին ծներ զայն : Ֆիզի քակ ան– նմանու­

լեզուն կ՚ուսուցանեն , ղասերով, գասախօսու– նէն խ՛ոսւոմնալից եւ յառաչագէմ ուսանողն էր ։ թիւն չկար մ է չերնէ ինտ– 1 քաՍ,ի որ իրենք բոլոէր ով ին

թիլններով, թերթերով եւ դիրքերով։ Մ ենք ՚ռլ– Կբ նետ ուի I.) գա բ ա ս տ ան ի մը ն ս տ ա ր ան ին վրայ ։ Հիւսիսատիպ խարտեաշ Էին։ \$նա\ծ չէին զայն ։

շաղր ոլթեամբ կր Հետեւինք այն բոլոր ՝ վարձե­ յ՚/՚ւՀ Հ՛Ը սանտրէ (\*ոլանի սել խոպոպները , ան– Բայց կեանք էին՝ տուեր անոր ,# կեանք , ճամբու մր

րուն որ կը կատարուին, նո՛ր բառեր յօրինելու , ՚յմ մո՚ե աւ ւնոն ց վրայ Հիանալուն եբ^ս վրայ Հ տեղ մբ , թշուառ կնոչ մը ձեռքերէն աոնե–

պետական կարգուսարքի մյէ պաՀանքները գոՀա– նիկ։ Ու երբտղան բաւական՛ կը Հանգաբտի ^ զայն լով) որ զեռ ՛ո՛ւրիշ Հ երկու ա՛ն չաւիւսՀ ա սն՚երո լ Հետ

ցնելոլ, քառերուն իմաստը ճչղելու Համար։ Աւ կը գրկէ տ՛ուն , խոստանա լով ի՛րիկունբ ա յցե լեյ մաՀ կ՚երթար։ Եւ ՛ինչ մաՀ : Ա1ոնք կ՚անցնէին

կր գնաՀատենք , ի Հարկին կր գործածենք յա քող պողոտա յէնէ. այր ել կին։ իրենց Համար մաՀ չբ–

գիւտերը.—- (իամկէտ , շինանիւթ , Հիմնարկ, Ի ՐԻ՝13 ՛֊ ՝ ^ ա Բ .՚")Գ ղմոխքին մէը, քանի որ Գերման էին։ ;

եւայլն; Բայց ՛որքան քարեր ու խի՛ճեր, որոմներ (հ՛ոլան ւոան՝ զուռր կամաց կը բանայ , մօրմէն Իսկ միւս՛ն ե՞ րը : Բազաք քաղաքի , գեղ դեղի ետե.
այգ յոլւլոււս՝ծ
եւ եղիճէ՚եւր՝ սակաւաթիւ դոՀաիներ՚ոլ դիմաց : տեսնուելու վախէն ( տրովՀետել ւէ 1 ԳԼՀ քտ կուէ ին՝ գէպի անապատ : Ղ՚էպի սսլանւ՜

• Հէ^՛ ԳէբՔ^՚Ս պրպտած՜ , շատ մը բառեր ոզ– վիճակին մէչ չուզեր մէկուն երեւիլ^ ու պա յուսա– ունաիյճիր։ Ան՛ոնք կ՚անյցնէին մաՀուան այգ ճամ–

քնցոլցած են : Գոլք ալ տպեր էիք ցանկ մը : կբ բարկութեամբ մ՛էկ կողմ նետելով , չյլայն^օրէն բաներէն : Հիւանդ, խեղճ, անօթի :

=; ։ Այգ րառերր շատոնց կը գո բծած՛ս լին մեր կբ գառնա յ սենեակին մ ԷՓ : 3 ետո յ ^ գլանի կ մբ Գրեթէ բոլորը կին՛ ել մանուկ։ Հեծեալ ոստի.,

մամուլին մէչ՝, խորՀիդայիձ ՛լ չխանոլթենէն։ ա/ վառելով Հ կբ մօտեւ՚այ պատուհանին– , գիտելու կաններ չորս մէկ դի։ Մտրակներու տակ յառաք;

առաք; Ե րե ւանւցիներր կանիւակալ կարծիքն՛եր , փողոցի շաւրման\կարր . ։ Գիակներ Հ՛ոս Հոն։ Գէչ Հոտ, այս էր պատկերր :

Հայրացած Լախապաչա ր ումներ ու նին , եւ չեն Հե– (հս լա%՝ , տղաս , ի՞ն չ ունիս ( կը թրթռա ւ Գոլ, սա կինը, ձայնեց տիկին Թաուպէռ ,

աաքրքրւոլիր անգամ Կովկասէն։ , խորՀրգային աչ– յան՜կար ծ մա յ բտկան գորովոտ ձա յնլՓ ^ որուն– ա չ ֊ ցոյց տալով մ անկամ արդուՀի մը, բռնած՜ ման՚ոլկ–

իսարՀէն ղուրս կատարուած՜ նուաճումներով, Հաւ քէն բան մբ վրիպած չէր ։ ներոլ ձեռքէն , կռնակն՛ ալ նաբած՚ին՝ մը։ Մանուկ­

մողովոլրդի արեւմտեան Հատուածքին գարաւս ր (հոլան չի պատասխաներ՛. Արձանացած կը կե­ ները կուլային ու կը ճչային; Անոնցմէ մեՆը նա­

վաստակով; Այլապէս <, ինչո՞ւ այնքան խոտ՛ելի նայ այս անգամդ ան գագար մօրը նայելով։ Կինը յեցաւ օտարականներուն– այնպիսի ողբալի աչքե–

իսառնիճաղանճ ի ,մ ր պիտի վե՛րած ուէր գրքի եւ սակայն կոլգա յ ան ո ւ; քով , կբ սաՀ ե ց ն է նուրբ , րոզՀ, արուն՛ նմանը, թէ որ Տանգէ տեսաւծ ըԱսւր,

թերթի, ճառի եւ թղթակցութեան , քաղաքական՝, սպիտակ մ ատներր աղուն մ լոզերու խիտ մացառին իր <ձգմոխքրՖ կր դառնար կրկնակի գլուխ զ որ–

.քաղաքաց իա կա, ղինոլորպկան գր ա կանո լթեան՝ մէչ ու չրթներբ կը գն՛է երեսին, որոն՛ք կը թր2խն՝* &ոց > Տ)ռից կառքէն ցատկելով խլեց այգ մանու­

լեզուն* : ՛ւ՛՛ո ւ կուլաս , տղաս : կը։ Կինը ղլոՀ եղաւ, շատ դոՀ ։ Ձեռքերն՚ին Համ­

—Մ այ՚ք*ԷԿ ։ բուրեց ել իր լեղուով բաներ մր ըսաւ որ չի

Որքան հքԱ՛"^ Հետելիլ , ն1 • Միութեանն — (հո՛լանէ գ Հրէն՝չ Է պատ ա Հեր : Հասկցան; Տղան սակայն ճչաց; Ուզեց մայրը։

միւս մողովոլրդներն ալ ենթակայ են ն՛ոյ՛ն նորա­ Մայր,, միթէ՞ մենք Հրեայ ենք , ո լկրէ գի­ Զայն բռն՛ի կառք գրին– ու Հեռացան՛։ Մինչ կա­

բանութեանդ : Հայաստանը կրնա՞ր բացառութիւն տէ մօր բ կապս յտ ա չքեր ո ւն աեբիծ երկինքը : րաւան ր, տարբեր ուղղութիւնով, գնաց, անՀե–

կազմել : ^ ւ ՝> հ(Լ զարմանամ, աղաս , ինչո^ւ այգ
մէչ * « •
= Ին՛չո՞ւ չէ , քանի որ Հաւասարազօր անդամն լրց ում ր տացալ, մաՀամերձ Հեծկլտուքով ;
ինչպէս Այսօր , Համալսարանին
է Խ ՚ Միութեան, ազատ եւ ՛ին՛քնավար , Յառաք , յառաք • . .

ՂԼՀ յա՚յտարարեն օրն իբուՂ , աշխար Հի բոլոր լե­ կնոչ ձեռքերր թուլնալով թափեցան Յան­ Գէպի ո՞ւր ... ։

զուներով .. . • • • Երբ էհ ո լան ուշ ատեն տուն դարձաւ , մա.

*1՚Ը ^"՚Ր^Է՛՛Ք թէ կարելի է Հայաստան՛ ու­ ղերը ցանուէիր , ել աչքերը ղզալիօրէն կարմրած ,

նենալ առանց խորՀրղային կարգուսարքի : Ուրիշ­ ըմբռներ թէ ամբողչ Հայկական մշակոյթն է որ Հայրը, մայրը եւ Իլզէն , ն ստած֊ րն թրիքի սեղա­

ներ կը պնզեՆ թէ ինչ որ կրնանք ունե՚Լալ, միայն նին աոթլ, կր սպասէին իրեն։ Ան Համբուրեց բո­

սովետական, իշխանութեան շնորՀն է, ուրիշ ամէն կը տումէ լեզուական բարբաբոսութիւննեբէն։ լորը ու տեղ գրաւեց նոյնպէս : Ու նստտլ նաեւ
ճիշղր
ձել՝ ռ֊նո՛րՏք / , Փ / ւ ^ կրնսւն ընել խեղճերը , քանի որ են– լռութիւնը, եւ ոչ ոք կ՝ոլզէբ խօս՛իլ։ Աւելի

= Կանխակալ կաւ ձիք մըն ալ այղ : Ա՛ ՚՛//՛ թտկա ք Ր1ԼաէՈէԼ կաթողիկոսներու * իրաւասու–. չէք կրնար խօսիլ 1 Բոլորին, երեսը կախ էր : Տվ՚խ–
րութիւն ամէն դի ; Ուրուականներ կը յանկին
ճիշղ՝ անճարակ վւաստաբանութիւն մը, որ յատ­ թեան, պարտաւոր ՛են Հետեւիլ անոնց քաղաքակա­

կապէս կը մշակուի ԱրաաոաՀմանի մէչ, թմրե­ ՛ւ ււ ւթեան՛ Հ ^ սենեակին մ էք։ Ուրուական ր այն երիտասարդ ,

ցնելու Համար աչխարՀացրիւ բաղմ ո ւթ իւննե ր ր : = կրնան ղոնէ ձայն բարձրացնել^ քանի ոբ

կ՚արմէ առանձին քնւն՚ել այս Հարցը։ Ո՚-րեմն վե­ աններելի , անգարմանելի չարիք մլ4 կբ գ՛ործուի՛ դեղան՛ի կ՚եոք , որուն զաւակն էր Ռոլան

րադառնանք մեր ՝1 իւթին : Հարկ է անխնա։ ծաղ– տգիտութեամբ , կամ ա յա կան ո ւ թ ե ա մբ յ թերեւս ԵՐ– -ԲՈՁԵԱՆ

րել, ծաղկել Երեւանի մէշ կատարուած՜ այլանդա­ ալ բռնութեամբ։ ինչո՞ւ անտարբեր ձեւանալով

կութիւն՛ն ե րը , յա՛ ՛ուն Հայ լեղուի ան կա քսութեան կամ օրուան՛ Հովերուն յարմարելով) այն տպաւո­ ւԱ*^լ՚»՜"ւււՈ|ւ|>«»ւււ<ք|.ւււ|1»|Ալ(Ու<աս|է1ձ ՚ՐԴքքք

եւ անարգել զարգացման : րութիւնը կը ձգեն թէ բան մը չէ ՝ պատաՀած ; Ա–

Այս գետնին վրայ եւս մինակ պիտի մ1աք։ Հա երեք տարիէ ի վեր զարմանազան լիազօրսւ– ԾԻԾԱՂ.– Իզիտորա Տանքը՝ն , յայտկի պա­
րս։ Հ ին նամակ կ՛՚ըսէ՛
= Ոչին՛չ, թող ամօթէն կարմրին անոնք որ թիւԼնեբ տուած են իրենք իրենց։ Բեմէ բեմ կ՚ոս­ կը զրէ Պէրնրրտ Շոյթւ< եւ

ա էս 11 ՚ ՛ 1 / 1 ին վրայ եւս կլւ նախընտրեն՛, սուտ թենգ տոստեն ։ Տեսակէտներ կր յայտնեն՛ * Հրամաններ Որքան պիտի աղէի որ Հայրը ըլլայի՛ք Գա–
ձեւանալ , բարելի
կԼ՜ ա լ ԷԼ բտրենւիշ ստանւալ, կ՛արձակեն : Եւ սակայն , գիւղական տէբտէրի մր ւակ՚ս որ սլիաի ՐէլաՐ) անշոլչտ, ձեզի չա ։ի ի։ե–

վա/սւ ՚՚նաս Ս աս ի ա ո սւ « դիբք ւնեւու : Ա/ս տեոակէ– քա չութ ի ւնն անգամ չունի Լ՛ , գիրք ճշգելու ՝ Հա­ լացի ու ինձի պէս գեղեցիկ. • • Ի՛՛ն չ երջանկու­

տէն անքաւելի մեղք մը ծտնոանայ նաեւ մեր մար , երբ աս ու ան լաբիւրինթոսի մբ կբ վերա, թիւն ...

բարձրաստիճան կղերին վրայ, ար պաբտաճանա– ծենւ մ այր են ի լեզուն– ; Ար ա մ ի տ Ի ր լան տացին կը պա ւո աս խան է *

գութեան , աբմանապատուոլթեան ծ– Ի՜՛նչ գմբախտութիւն , եթէ այղ զաւակք՛
զգացումն անգամ
կորսնցուցած է։ Ի Հ^/՚ք"/ Հալէպ Րլլար ձեզի չավլ խելացի ու թ.տհ ի պէս. գեգեցիկ * •

Fonds A.R.A.M