Page 114 - ARM_19-1947_04
P. 114
ԵՐԲ 8ՈԲՆ ԱՆԳԱՄ տանիլ չէ միայն , փաստաՀաւաք մեբ աՏէւշհ-էա֊; ԷՋՄԻԱԾԻՆ
Ժ՚էաեւէտ/՚՚ձ ղէաոածին չափ պարզ չէ երբեք ,
ԲԱՑԱՒ ԲԵՐԱՆ Հ արց մ ըն է ՛որ ակադեմական ուսում ե ասիր ո ւ–
թեան երեսւեեր աչ ուելէ ; Պատերազմէն– առաԼ, դա (ՄԱՑՐ ԱԹՈՌԻ ՓՈԽԱԳՐՈՒԹԵԱՆ
սախօսութիւն Արած եմ այդ մասին , ուրեմն Հաբ– 500ԱՄաԿԻ՚ե ԱՌԻԹՈՎ)
$Ա ւ 11* Բոս^ ևՀասակոՀ֊թեաԱբը, Տար չէ իեձ Հա - Հայ ժ՚ոզբվու-րգի պատմութեան մէԼ Լուսաւոր
մաբ , եթէ , ոմանՀ –,ասաը , բա ^ կալի գործ է գ ա ք
երէկ գա ե դաս։ Լցայ Աստուծոյ • ձեր Հիմա; իայց այդ մասիս՝ յառաչչէվային , քը~ անկինագարձ մշ՚ե է Ս՛այր Աթո,լ1՛ ԿՒւ1՚ԿԻայկձ
ՏԷ՛Ր ւ ք * / < ՀեորՀակալ եմ այն ամէն թանին ^աՀաւաքին նշանաւոր Հապացոյց՜ֆեձտր՛ուն< մ ասին՝ էքս՛էա&ին փոխազմութեան ղկոլքքլ, որ տեղի ու.
Համաո՝ որ կր կամենաս ինձ՜ի է Աի գո՛ւն, միայն՝ խօսուած ժ՜ամանակ է (ւեցաւ 1441/՛ծ : ՝Լե 1<՝Է"Ա" ղ Տիեզերական՛ պատե
գիտես թէ ի՛նչ բան անՀրամեշտ է ՛ինծի , զ ի " Հաս ճիշգ Է ւ շատ Կոգ չեմ վչ-ձեը Հակառակորդս րազմը արգելք եղաւ, 1941 թուի , կա՛նգ առնելու
ցնելու Համար ճակատագրիս լրումին։ Բայց , —• վիրաւորելու ժասա^աղ, բայց չեմ դաեգատբբ այգ մեծ– դէպքի ՏՕՕամեակթն աոՀեւ :
խորՀելով որ կր ներես մպիրՀ գրողի՝11՝ ՝ոք ես եմ, երբ կը ստանամ փոխադարձ ղ՝րրաւորա^քը : Ւսկ Բայց երր պատերազմի փոթորիկյչ վերք^ գր–
կյուղեմ վերաքննութեանդ ենթարկել պարա երբ ՜հակառակորդս Է հախայարճակը, իը գա Ագա տալ, Ամենայն Հայոց ի մ ասա ուն Հայրապետ լ, ՝
գայ մր, որ թութի պէս կր փձրէ իմաստութեանդ տը Հաճոյք կը պատճառէ >ըւ&լ , վասնգր իրեն չեմ Տ– Տ– Գկորգ Զ– Կաթողիկոս՝ ՛Լ ո լի ր ագով. հ ե լււ ,ք
ալիքներուն ներդաշնակ ծ՜աւալսւմլլ ։ Զավւելու խ՚սա յեր ա յլեւս կռիւին պա՝* «/•֊. ^ի.և բ ը ; Եկեղեցական ընդհանուր համագումարի րազ–
Համ ար Լ$ ո րի Հ ո գե կան կ ո ր ո վր ե լ աստոլածաճա - Գըտե՚՜մ , կարդ մը՛ թերթեք Հեւ գրողներ) , ի– ձա\Լքլլ, էր սրբատառ, կոնդակով պատուիրեց եկե
ն աչ իմ աստ ո ւթե ան խոր ութի ւնը , մամ ան ակին՝ րենց շոլ–ր2^ Հետաքրքրութ՚լէւս սասղծ՜ելու Համ ար , ղեցական՝ տօնակատավւութեամր ւիառարա՚եել այդ
րո րո ա ո ւթ ե ա մ ր վարակեցիր Հուսի մ եծատոլն րլ եւ կռիւ կը փ՛նտռեն ո լ Լլռրլ կը սալէքեեՀ Գիտե՛՛մ, մեճ դէպքի 500տմեակր եւ իր օրհնացիր կարդա .
նստեցուցիր աղբիւսի վրայ , ինչպէս այմմ գաղա ըեթերցողեեր ալ կան, չ Լ քլւ ք1 ^աևդիսատես , որասք դրութեամբ՝ տիրո^ Համբարձման Տօնի օրուան
փարական պա յքա րի մ էչ՝ փորձի ենթարկելու շատ կը սիրեն ւլւլւււըաււլքը յ վրայ աւելցոլց յիչատակր Ս՛այր Աթոռի կի1 իա -
Համ ար մ ա ր տ րն տ իր Հա յորգիի եռանդս , վրաս կր Ե՛ս ալ կը սիրեմ ; Ս 1՚այւ* թէ պայքարի , ը֊ հին՛ փոխադրութեան տա՛րեդարձին, :
թափես ազբակրկիտն՛ ոլ քր^աՀաւաքր , որոնք , ա– սենք՝ վ իճաբաԼո ւթ եաե ինծի յատուկ մեթոտ մը Կէլիկ՚րո ք կաթողիկոսութեան պաշտոնաթերթ
ռա^ին իսկ վա յր կեա% ին՝ մ ոռնալով պա յքաըի՚ն ունիմէ երբեմն կը Լքեմ ըկ–դդիս ախօսս , ու \ւիւ– Հ՛ԱՍԿ Ր խնդութեամբ կա՛նգ կ՚առնէ այդ մեճ Տ ա֊
Հանգամանքը , -— թերեւ ֊ծածկելու Համար գ& թին Հետ կամ նիւլժբն շուլ.շ ծա., օթութիլե ՛Լ եր կը ր եղա ր ձի առչեւ :
ղափարի իրենց աղքատութիւնը, . վաթանակ տե ցանցնեմ միտք լեցնելու Համ ար , լեղուական խա - Ա ա յ ր Աթոռի գե,ր ր ՛եղաւ տիրական* մեր մ ո .
սակ էտն եը ս քն նա դատ ե լո ւ , կը յ ար ձակին անձն ա– ղեր էլ ընեմ՛՝ քմ՚այքէ Համար , եւ սրտմտութեանս գո փուր գի դարաւոր կեանքին մէչ , աւելի տիվ.՚ա՚–
կան կեանքիս վրայ ։ Լեւը վերջին՛ ք&ելը չէ, ոչ ալ վայրկեանին՝ երբ ա\եՀ ր աժ՜եշտ ո ւթ ի ւն կը դառնա ք կան՝ քան,՝ ն՛ո յնիսկ մ եր արքայական՝ Հարստու
առաջինը , որ վաթան ա կ տեսակէտի տարրերու - այշսւս ՀայՀոյոլթիլնը , այեպէս մը կը շարա՝–*իլ - թիւնն ե ր էն ոեւէ մ է կբ • Լմ ան\ տասնեօթ գա րե ր
թեանց մասին թօսելու՝ յանկարծ կ ելլէ ծաղրան սեմ որ Հաճո յ թուի նո յնիսկ (Լստ՚ո ւծո յ ; նւ>լազագո թճ՝ անըն գմ էչ թ՛՛թաց քով , ՛Անիկա եղաւ
քի նիւթ կր դարձնէ « իւ ե լա սլ ա ա ա կ ս » , որ , պարապ *իե ղե ց կա՛գի սւ տկա՛ս, այս պայմանը, ճիշդ Է, Հայ մռղռվուրդի կեանքի աւնիւին մետաղե այ եւ
տոպրակի մը պէս, չէ կրցած դուրս տալ ծանուց - կ՚եբկար Է վյաճաբաեութ իլեը , մ՝ ին չ կարելի Էր , ա– անբեկա՛նե՜լի առանցքը՝. Ա եր մոգովուըդը ի՛ր ա ե ֊
ուած Հեղին ակութ ի ւննե րը , յանկարծ 1լ առակէ րագ եւ շաՀսթաՀաըԱչ, շաբաթը Հ 3 յօդո՛ւած տա կախ ո լիմ եան, թէ քաղաքական՝ ան՛տ էրն՝ չութ եան
զխրթին եւ անՀ ասկն,ալի» րառեր գործածելս թե– լով իեչպէս կը պա-^ա֊չեև րս կարգ մը բարեկամ շլ/թս։ հն ե ր ո ւն , երր անցաւ «ըն՛դ Հուր եւ ընդ սոկր»է
լադրելռվ անշուշտ որ «լաճի ք՝Հ> րա ո ին պէս «Հ ա ս– ներս , շրջառի կ ռա ղմ ա ղաՎէ ա կա և՛ շտրմում մը կա Հպատակութեան , կոտորածի ե լ գաղթի տամանք–
կնալի , յստակ եւ աշխարՀաբար » բառեր գո բ ֊ տարել, ընդդիմախօսը 1սօԷ*ել նեղ ա՚եկիւն մը եւ ւ./ երո ւն՛ մէչ, իր Հոգեւոր, մտաւոր եւ ֆիղիքական՝
ծեմ հ * ) , յան՛կար ծ կը քամ աՀ րէ «Հ տ յագիտ ու օձիքյւ սեղմել ուժ-դԼօրԷե ; Ր^ծի Համար , սակայն՛ , գո յո ւթեան՛, ապաւէն ր գտաւ Ա՝ ա յ ր Աթ ոռի Հ ին ե լ
թի ւն» ծաթելս Հ ոն՝ ուր կար ելի է ր ինքնօզՏև՚ու– պայման, Է յարգել պայքարին գեղեցկագիտական, փրկարար կամարներուն՛ տակ :
թեամբ սարված իր քչ\էա ի կ մը Հա յե րէն-ովն՝ ալ պաՀ անցնեին ալ , որռ֊ք Հ ոգեկան՝ գո Հաց ո ւմ կու Ս ր ա ա ւլ ր ա լ ա լանդո ւթ\ե ամ բ մը՝ Աիածինը իր
պարծենալ, վերջապէս յանկարծ ցուցամոլ 1լ ան - տան գրագէտ ին՝ բար եղամ որքաԽ ճշմարտութեան՛՛ , աստուա՛ծային՝ էչքով եղաւ ճարտարապետը Աայր
ուանէ ղիս , թ ա յ ց Է՝^Ք » ածածը երկու Հաւկիթ է , նոյնքա՛ն՛ արուեստին : Ր՚եչպէս թԱէվլււՆ^ վարպետ Աթո՛ռի Տաճարին՛ Այդ նուիրական՛ խորՀուրգով՝
ձայնը ձգեր՝ կը գարգճէ . «Տեսէք, Հաւկիթ ածեր մը Հ ոգեկա-Լ, վա յ ե լ ք կը ստանա յ ա յնքան, յաղթ ա - էչմ իտծթն ը Հ այ մողովուրգի Հ ամ ար եղաւ ամ է ՚–
եմ» , ու Լռնտոն՛ կը վաղէ՝ Հաւկիթ՛ը ծաթելու , նակէա յ որքան– էս աղիս գե ղե ցը 1լ բար դո ւթ ի ւե Լ\ե - նէն\ ա ո Հա յ Հաւատքի աստուածակերտ կեդ^
Պ եր լին– մարդ կը ղրկէ՝ Հաւկիթը ծաթելու ^ ի բոնը , տրգաբ նման ո ւթեամբ մը՝ Արեգակը , ո -
վեր քո լ երկու Հաւկիթով կր նստի օդանաւ, կ՚եր Բայց ըսի թէ կը սիրեմ կռիւը ; ԱՀա թէ ինչո՛ւ րռւն\ ճառագայթները կը շառալիզոլին Բ՚տլո\Ր
չեմ ո՛ւղն բ ըԼթե րցոգԼ ռ բուս եւս ղ լա՛՛, ալ Հանդիսա
թայ Երեւան՛, դեսպան, Հայոց գրականութեան*. տեսի Հաճոյքը ։ Հայքերու մինչեւ ծագերը ։ էչմիածինը եգալ եւ
Բայց այս ամէնը , Տէ՛ր » ա յ ս ամէնը թնչ կապ միշտ է Հալ մոգո՚վո՚կրգի Հաւատքին յաւե րմաՀոս
ունի պայքարին՝ Հետ, դո ր կը վարեմ յստակ, ա շ֊ Վ^ասնղի մարդկային է կռիւը ։ Օրինակ , գրա աղբիւ^րըՀ էչմիածԼայ շնորՀիլ Հայ եկեղեցին մը–
թա րՀ ա բար , ու կ՚ըսեմ • կանութեան կամ ՛ե ելար չո լիք նան պատմ ո լ թ ի լեը լե նաց մի, անբամանելի եւ ուղղափառ % Եւ Հա յ ե–
1. Զգործածել «Հ ակաՀայտստան\եան՛» բառր ցուն է կռիւի պատ ղեր ն՚սրո վ % կռիւ՝ ՝ մարգը կեղեցին է որ գերազանց դաստիարակութեամբ
ոեւէ Հա յո ւ մասին , մանաւանդ Հ * Տ • Ղ՛ա Հւ՝ աեց\ոլ. մ արդուն դէմ Լսքաւչելբ լ ղաբագբո լթիլններ կան՛ մը աղԼաւացոլց Հայ Հոդին՝ , զայն՛ ազա՛տ աւլր ե լո\վ
գէմ,
թեաձ–, որ Հիմնադիրն՛ է «իրենց» Հայաստանին : ԵծԷԱկէրԱ՚սփ. մ է չ ) , կռիւ մարդը գաղաեՀներուն խաւարակուռ կենցաղէ , Նիւթի կապանքներէն ել
2. ԶՀամարել Թոկըքր ել դ՛աշնակցականը շոմնը շունին Հետ , կատուն զատուին Հ/քտ(**) , բարբարոս բարքերէն՝ : Գարեր ամլ-ուլ^ է՚չմիածի–
Համարմէք, որովՀետեւ յանկարծ մեր միտքը կ*իյ– սքանչելի նիւթեր , որոնց պատմութիւնը ընելո՛ւ նը եղաւ ներշնչարանը՝ Հայ մողովո ւրգի Հ ո գեկան\
ինչպէս
նա յ Թուրքին 25 տարուան բարեկամ ը , ՛որ , Համար , գրականութենէս եւ նկարչութենէն քաղ ֊ ապրումներուն, եւ ձգտո ւմ\նե ր ո ւն :
ան
երէկ կ արգիլէր տօնել Ապրիլ Տասնըմէկն՝ ^րէմլի ուած օրինակներռվ, ասՀըամեշտ էր գրել մեծա ֊ Հա յ Հաւատքին պայծառ , ե\րկնաՀաս եւ յաւի
գամ , կրնայ արգիլել վաղն ալ, ո՛վ գ է ա է փոր՛ Հատոր մը ։ Կը թուէ թէ մարդիկ ամէնէն ա– տենական Բեր՛դն՝ է էչմիածինր ;
նի խո րախ՚պրՀոլրդ գազան ի քնե րր : *–ելի կը սիրեն աքաղաղւեբու կռիւը , ձ&եմիս - Ա յն որ Հ ոգին՝ 1լ ազնուացնէ , չի կրնար անտես
3. Ջկրկն ել Հ(քհաշնա կցականը ներգաղթի տո կլէս ի օր ե րո ւե շատ փ ս տռ՚ո լա ծ զբ° ս ան ք մ\ըն ձգել մ իտքըչ հ Այգ իսկ պատճառս վ էչմ ի ած ին ը ե -
գէմ» պառաւական թօսքբ -, եթէ նոյնիսկ մարղիկ էր այս։ Անոևց ՀետեւՀյցան Հռովմ այեցիեերը , ո ալ մեր մ ո գո վուրգի մտաւոր աբմէիներոլ ո՛չ
րլլան , որ գործի վրայ երեւալու եւ ապրուստ ա֊. թեչպէս կը Հաստատես ն էւթակա ե վկայութիւն - միայն գան՛ձարանը , այլ մանաւանդ դարբնա,րան ը :
պա Հովե՛լու Համ աը Հ ար կադրո լյին՛ սրճարաններէն ՀԱեը , պեղումներէն դուրս Հան ո լած : Ս եր օրե Ս եր մողովոլրդի Հանճարը իր բխում ին մէչ եր -
ու փոգոցներէն (լօւ֊լւ֊ւ. « ա սլ աո ո յցներ» ճարել ի րուն , Կքոլսոյ թուրք սուլթաԼ՚ներուն միակ Հա - բեք անբաման չեղաւ Հայ Հաւատքէն ; Աւելին՝
պէտս իրենց Հ1^ձ1յթ֊^1^\ւն՚ե,րոլն՛ ^ աղբա Հ աւաքնե՚րու ճոյքհ էր աքլորի կռիւը, գոր կը սարքէին, ի^ըեհց Հայ Հաւատքի շքեղ ծառին1 վրայ բացուած ծաղիկ
պէս : պալատներուն մէ^, յատկապէս բուծանելով կշռ– մ ըն՛ է Հայ Հան՛ճարը՛. Անփշրելի ապացոյց մ թե՛ է
Տէ՛ր, \Րսի գա մնացեալ սիրտով, գէթ մէ՛կ ոլազան տքաղագւ՚եր , ո ր ո ՚. ց յ աղթա կա նսեր ո ււ, վփ– մե, ւ կեգարը Հայ եկեղեցին պար ֊.
անդամ պայքարի մասնագէտ մը ԳՐ ^էէ է Ր ինծի էռ ե կր կաիսէիև– ոսկեայ շքանշաններ : Բայց աքա գեւեց մեղի մեր ծաղկուն գրականութիւնը եւ ե–
գէմ , կռո ւե լո լ Համ ար ծեծո՛ւած ն իլթերուն ծա - ղաղի կոսՀււներոլ մեօ՜ագոյե սրըաՀաթհ– է Աեգլիան , ղաւ բերրի՝ գաշտը Հա ք մտքի լիալիր աճման ու
նօթութեամբ , վիճաբանական՝ օրէն՛քն՛երո՛ւն՛ Հ՚րմ - որ մ աս սաւոր կր կէսնե ր ունէր աքլո րամ արտ ի : զարգացման։ Առանց Հայ եկեղեցիի Հայ մ շա -
տ ո ւթե ամբ, ալլ մանաւսձև՚գ մտաւորականի ծան– - ՛ճիշդ է թէ աբգրլուեցան այդ խազերը աեասունս կ՚՚յթշ պիտի րլլաբ եթէ ոչ ամուլ՝ նուազագոյ՛ն–
ր հ ւթ ե ամբ , ոը գիտնա բ թէ ի՛ն չ է ապա ցո յց ր նեյ ւղաչտսլա՚և Աս. վե ր ո լէք ե, սւն ի ե լաղԼւան քո վ ( տպածին եւ .վատորակ կարելիութեամբ ստեղծա
> Կ ա պ աց ոլց անել ո լ գիտական դեն ւ է կան ե– Ւայ$1 Հ ակառակ^ տուղասքը՚ե՝ գաղտ\եօչւ^՚ե. Կը 1լա– գործութիւն մը՛. Հա ք եկեղեցին* Հայրական ար -
ղանակը : ՕրպԷսղի քւԲագէէ «Հովն՛ - ետ՚եւէն՝, աավւոսի՚Լ, տակաւին գաւառական ան կի ւևԱե ր՛ու մէ^, թնութեամբ ե լ մայրական՛ զոՀ ա րե րութեամ բ ոչ ա–
մտաւ՛որականի մը ծամծմուքներով , տանձի պատ– ին՛չպես Ֆ րաեսայի Հիւս՚իսայիե, կողմը , ուր <.ՕՇ|Ա6–
մ ո ւթ ի լներ ո վ , « ^րվրա յ » եր գիծանյձևե ր ուվ , 1շԱՃ կը կոչուին աքլորամարտին կազմակերպիչ - ծոյլ բնակիչը : Երկու նման միչատնեբ ճարելէ
ետք, կր զետեղէ է եք գէմ առ դէմ , կը սկ"էր
լեգո լա կան ^3.1\ՏԱ\Շո ւի : Բայց եւ այն պէս թող քու ները ; կռիւը, որ կյւ վեվ/չանար երբ
վւռուէր արիւձԼլո ւայ % մէկն՛ ո լ մէկը գետին*
կամքդ ըլլայ : Ուրեմն՝, տարօրինակ չէ Հետաքրքրութիւնը
այն ընթեըցողներուձե, , որոնք Հաճոյք կը գգա^ե՛
ճիշդ է , գանգատ ըրի Աստուծ՛ոյ թէ ւինձ Հետ Հ ր ա պար ա կա յին վէճեըէ ն ու կը սպասեն , որ կըո– Տէ՛՜ր՝ ողորմեա, պիտի ըսեն թնթերցսքթերս
վիճողները միշտ անձնականութեան տարած են՛ Ո ւոդ կողմ ե րը բորբոքէ Լ , տաքնան եւ ցասկոտին՝ : Հիմա, ընդդիմախօսդ քեզ ծագը ու ծանակ ԷՀԱելէ
վէճը ՚. քսելը կրնար , իր առածին յօդուածով , փո– Աքաղաղ չեմ կռուեցուցած, բայց պատանեկու \ե աք Հ ի մա ելի ը «ապացոյց» կը մ ո գվէ գաԱ է
թան աէկ ղբա ղե լո լ իմ անձովս՝ վիրաւորիչ ձեւով , թեանս օրեբուն՝ մաս– տգէտ է՛ր միջատի մը կռիւը գուռ , դուն ն՛ստեր ես՝ աքլոր ի ու միջատի կռիւ֊
ապացուցանել ք՚աշնակցականներոլն ... թրքու ՜ սարքելու ։ (իամաՆակրն ՝ պատմ ած եմ այս կռիւը կը նկավւագրես ;
թիլք/ը եւ ներգաղթի գէմ պայքարկչւ Ղ/ման վփրա– «Ձառաի>ի մէ^ , մեծավար , ճիշդ սարդի պէս ,
լորանիէներէ վաիսցողը ես չեմ, գիտեմ փոխադար մի^ատ մ ըն է ա յգ , որ կր փորէ Հողը , Հոր ի ձեւ , Զեր ինչո՚ւձւ պէտք, ա՛՜ք բարեկամներ , ըրածս
ձել մէկի դէմ ՚եօթնով՛ Բայց կը նաթ-րնտրէի միտ պա տ ե րը կը Հ իլսէ իր մետաքսով , կափա ր ի չ մ՛ ըն գիտեմ : երբ ես կը տնտնամ՛ կռիւի յարդարանքնե
քի պայքարը , ո րպէ սղի գի տ ո ւթ ի ւն թափէ ինք , ալ կը դն՛է Հորիւ– բեր՛անը նոյնպէս մետաքսէ ; րով, թողէք որ ընդդիմաէսօսս պարպէ իը «ապա֊,
ծանօթութիւն բերէինք, տեսակէտ պարղէինք՝ ա՜ Տակաւին՝ պատանի, միջատին, սովո՛րութեանց ըն.. ցոյց»ներուձհ՝ տոպրակը՛. Ավ որ ծանօթ է գրչի թա՛
ռանց ՛Թուրքի ,Տաճի կի թսգէր Հանելու : 0 ր ինակ , տանի , կը փնտռէինք կը գտնէինք իր ՀորլՀգ կքԼ գերուս, գիտէ իժէ /սՌլ°քՀ։կ ա յ ս տողեր՛ուն ստեւէն,
ներգաղթը, իմ տեսակէտովս , Հայաստան, մարդ վերցան էին՛ք թագիքէ նմանող կափարիչը, շիւղ մը թնչ ամպ է որ կը աայէքի, որո՛ւ դլխուն կը սլայ–
կ՚երկարէինք Հորին մէչ ու դուրս կը ՔաչէփւՔ թի * Այս պաՀուս , մտածած չունիմ Հաւաքուած
«ապացո յց»նե րուԼ մասիե, ղոր ս , ետքէն, քսնու -
( * ) Ղ*իացոգո գիտէ թէ գրականութեան մէ^՝ ( * * ) Եթէ ուրիչ մողովոլրփւեր ունին՛ նկար - թեան պիտի աոձւեմ մէկ առ մէկ, այլ կերեւակա–՛
գիւղացիի՝^ բերա՛նն անգամ ակադեմական լեգու ներ ին չպէս «ճ՚ւ ճղուկներո լն կռիւը» ( Լ,(չվէ՝ի գոր յեմ «ապացոյց» Հաւաքողին վէճակը։ Աւ մանկու
կը Գ նեմ , Հետ՛ե ւելով գրական դպրոցի մը, որ ծը) , այնքան ինքնատիպ եւ. գն գար ո ւե ս տ ա կան՝ , թեանս օբերբ , գետեասարդը , աղտոտ , փոշե -
կ՝ արՀամա րՀԷ Փ°Բ՜0Կրա–Փ^1լ գրողները ե լ փբա - մենք ալ ունինք , նոյ^քան* ինքնատիպ , «Հրեշտա թաթաիյ՝, վիրաւոր , զազրելի, սատկած՛ ճճիր պէս Հ
պաշտ վաըմապետն երոլ «կեանքէ կոչած բանը : կին կռիւը մարդուն Հետ» , Հէքեաթ մը (տեսնեք Ին՝չոԿլ կռուեցար, խե՛նթ, էլ ըսեմ սարղին ,
«գործ Եղիչէ
*Իրա կան ա յգ դպրոց ը , որ իր պատմ ո ւթ իլն ը կը Մ-յղեդրւն՚եյաՆ՚ա մ է չ ) , եւ նկար մը կռուեցոլցթև, դուն՝ ճճի, թող չկռուէիր * • • ա–
Հաս ցնէ մ ին չեւ Հ ե լ լենա կան) Հ ին՝ դրա կան՛ո ւթեան քՒադէոսե անի , տե ս - ել Գարե գին կաթողիկոսի ու– ռիւծ՚է կամ գայլի քաչութթ*ւնճ ուզեցիր , հախել,
«ատտիկեան» ճաշակ֊ը , գեղեցկագիտական իբ ու սում՚նասիըութիւ^ը^ Հաջ֊եՆ \՝յ2Կ)դ ներշնչումը ո՛՛ր աէրռչդ ի Հաճոյս
Ս՛ Գիքքէն :
՛րոյն վարդապետ ութ իւն լլ ունի ;
Շ– ՆԱՐ՚ՒձՒօԻ
Fonds A.R.A.M
Ժ՚էաեւէտ/՚՚ձ ղէաոածին չափ պարզ չէ երբեք ,
ԲԱՑԱՒ ԲԵՐԱՆ Հ արց մ ըն է ՛որ ակադեմական ուսում ե ասիր ո ւ–
թեան երեսւեեր աչ ուելէ ; Պատերազմէն– առաԼ, դա (ՄԱՑՐ ԱԹՈՌԻ ՓՈԽԱԳՐՈՒԹԵԱՆ
սախօսութիւն Արած եմ այդ մասին , ուրեմն Հաբ– 500ԱՄաԿԻ՚ե ԱՌԻԹՈՎ)
$Ա ւ 11* Բոս^ ևՀասակոՀ֊թեաԱբը, Տար չէ իեձ Հա - Հայ ժ՚ոզբվու-րգի պատմութեան մէԼ Լուսաւոր
մաբ , եթէ , ոմանՀ –,ասաը , բա ^ կալի գործ է գ ա ք
երէկ գա ե դաս։ Լցայ Աստուծոյ • ձեր Հիմա; իայց այդ մասիս՝ յառաչչէվային , քը~ անկինագարձ մշ՚ե է Ս՛այր Աթո,լ1՛ ԿՒւ1՚ԿԻայկձ
ՏԷ՛Ր ւ ք * / < ՀեորՀակալ եմ այն ամէն թանին ^աՀաւաքին նշանաւոր Հապացոյց՜ֆեձտր՛ուն< մ ասին՝ էքս՛էա&ին փոխազմութեան ղկոլքքլ, որ տեղի ու.
Համաո՝ որ կր կամենաս ինձ՜ի է Աի գո՛ւն, միայն՝ խօսուած ժ՜ամանակ է (ւեցաւ 1441/՛ծ : ՝Լե 1<՝Է"Ա" ղ Տիեզերական՛ պատե
գիտես թէ ի՛նչ բան անՀրամեշտ է ՛ինծի , զ ի " Հաս ճիշգ Է ւ շատ Կոգ չեմ վչ-ձեը Հակառակորդս րազմը արգելք եղաւ, 1941 թուի , կա՛նգ առնելու
ցնելու Համար ճակատագրիս լրումին։ Բայց , —• վիրաւորելու ժասա^աղ, բայց չեմ դաեգատբբ այգ մեծ– դէպքի ՏՕՕամեակթն աոՀեւ :
խորՀելով որ կր ներես մպիրՀ գրողի՝11՝ ՝ոք ես եմ, երբ կը ստանամ փոխադարձ ղ՝րրաւորա^քը : Ւսկ Բայց երր պատերազմի փոթորիկյչ վերք^ գր–
կյուղեմ վերաքննութեանդ ենթարկել պարա երբ ՜հակառակորդս Է հախայարճակը, իը գա Ագա տալ, Ամենայն Հայոց ի մ ասա ուն Հայրապետ լ, ՝
գայ մր, որ թութի պէս կր փձրէ իմաստութեանդ տը Հաճոյք կը պատճառէ >ըւ&լ , վասնգր իրեն չեմ Տ– Տ– Գկորգ Զ– Կաթողիկոս՝ ՛Լ ո լի ր ագով. հ ե լււ ,ք
ալիքներուն ներդաշնակ ծ՜աւալսւմլլ ։ Զավւելու խ՚սա յեր ա յլեւս կռիւին պա՝* «/•֊. ^ի.և բ ը ; Եկեղեցական ընդհանուր համագումարի րազ–
Համ ար Լ$ ո րի Հ ո գե կան կ ո ր ո վր ե լ աստոլածաճա - Գըտե՚՜մ , կարդ մը՛ թերթեք Հեւ գրողներ) , ի– ձա\Լքլլ, էր սրբատառ, կոնդակով պատուիրեց եկե
ն աչ իմ աստ ո ւթե ան խոր ութի ւնը , մամ ան ակին՝ րենց շոլ–ր2^ Հետաքրքրութ՚լէւս սասղծ՜ելու Համ ար , ղեցական՝ տօնակատավւութեամր ւիառարա՚եել այդ
րո րո ա ո ւթ ե ա մ ր վարակեցիր Հուսի մ եծատոլն րլ եւ կռիւ կը փ՛նտռեն ո լ Լլռրլ կը սալէքեեՀ Գիտե՛՛մ, մեճ դէպքի 500տմեակր եւ իր օրհնացիր կարդա .
նստեցուցիր աղբիւսի վրայ , ինչպէս այմմ գաղա ըեթերցողեեր ալ կան, չ Լ քլւ ք1 ^աևդիսատես , որասք դրութեամբ՝ տիրո^ Համբարձման Տօնի օրուան
փարական պա յքա րի մ էչ՝ փորձի ենթարկելու շատ կը սիրեն ւլւլւււըաււլքը յ վրայ աւելցոլց յիչատակր Ս՛այր Աթոռի կի1 իա -
Համ ար մ ա ր տ րն տ իր Հա յորգիի եռանդս , վրաս կր Ե՛ս ալ կը սիրեմ ; Ս 1՚այւ* թէ պայքարի , ը֊ հին՛ փոխադրութեան տա՛րեդարձին, :
թափես ազբակրկիտն՛ ոլ քր^աՀաւաքր , որոնք , ա– սենք՝ վ իճաբաԼո ւթ եաե ինծի յատուկ մեթոտ մը Կէլիկ՚րո ք կաթողիկոսութեան պաշտոնաթերթ
ռա^ին իսկ վա յր կեա% ին՝ մ ոռնալով պա յքաըի՚ն ունիմէ երբեմն կը Լքեմ ըկ–դդիս ախօսս , ու \ւիւ– Հ՛ԱՍԿ Ր խնդութեամբ կա՛նգ կ՚առնէ այդ մեճ Տ ա֊
Հանգամանքը , -— թերեւ ֊ծածկելու Համար գ& թին Հետ կամ նիւլժբն շուլ.շ ծա., օթութիլե ՛Լ եր կը ր եղա ր ձի առչեւ :
ղափարի իրենց աղքատութիւնը, . վաթանակ տե ցանցնեմ միտք լեցնելու Համ ար , լեղուական խա - Ա ա յ ր Աթոռի գե,ր ր ՛եղաւ տիրական* մեր մ ո .
սակ էտն եը ս քն նա դատ ե լո ւ , կը յ ար ձակին անձն ա– ղեր էլ ընեմ՛՝ քմ՚այքէ Համար , եւ սրտմտութեանս գո փուր գի դարաւոր կեանքին մէչ , աւելի տիվ.՚ա՚–
կան կեանքիս վրայ ։ Լեւը վերջին՛ ք&ելը չէ, ոչ ալ վայրկեանին՝ երբ ա\եՀ ր աժ՜եշտ ո ւթ ի ւն կը դառնա ք կան՝ քան,՝ ն՛ո յնիսկ մ եր արքայական՝ Հարստու
առաջինը , որ վաթան ա կ տեսակէտի տարրերու - այշսւս ՀայՀոյոլթիլնը , այեպէս մը կը շարա՝–*իլ - թիւնն ե ր էն ոեւէ մ է կբ • Լմ ան\ տասնեօթ գա րե ր
թեանց մասին թօսելու՝ յանկարծ կ ելլէ ծաղրան սեմ որ Հաճո յ թուի նո յնիսկ (Լստ՚ո ւծո յ ; նւ>լազագո թճ՝ անըն գմ էչ թ՛՛թաց քով , ՛Անիկա եղաւ
քի նիւթ կր դարձնէ « իւ ե լա սլ ա ա ա կ ս » , որ , պարապ *իե ղե ց կա՛գի սւ տկա՛ս, այս պայմանը, ճիշդ Է, Հայ մռղռվուրդի կեանքի աւնիւին մետաղե այ եւ
տոպրակի մը պէս, չէ կրցած դուրս տալ ծանուց - կ՚եբկար Է վյաճաբաեութ իլեը , մ՝ ին չ կարելի Էր , ա– անբեկա՛նե՜լի առանցքը՝. Ա եր մոգովուըդը ի՛ր ա ե ֊
ուած Հեղին ակութ ի ւննե րը , յանկարծ 1լ առակէ րագ եւ շաՀսթաՀաըԱչ, շաբաթը Հ 3 յօդո՛ւած տա կախ ո լիմ եան, թէ քաղաքական՝ ան՛տ էրն՝ չութ եան
զխրթին եւ անՀ ասկն,ալի» րառեր գործածելս թե– լով իեչպէս կը պա-^ա֊չեև րս կարգ մը բարեկամ շլ/թս։ հն ե ր ո ւն , երր անցաւ «ըն՛դ Հուր եւ ընդ սոկր»է
լադրելռվ անշուշտ որ «լաճի ք՝Հ> րա ո ին պէս «Հ ա ս– ներս , շրջառի կ ռա ղմ ա ղաՎէ ա կա և՛ շտրմում մը կա Հպատակութեան , կոտորածի ե լ գաղթի տամանք–
կնալի , յստակ եւ աշխարՀաբար » բառեր գո բ ֊ տարել, ընդդիմախօսը 1սօԷ*ել նեղ ա՚եկիւն մը եւ ւ./ երո ւն՛ մէչ, իր Հոգեւոր, մտաւոր եւ ֆիղիքական՝
ծեմ հ * ) , յան՛կար ծ կը քամ աՀ րէ «Հ տ յագիտ ու օձիքյւ սեղմել ուժ-դԼօրԷե ; Ր^ծի Համար , սակայն՛ , գո յո ւթեան՛, ապաւէն ր գտաւ Ա՝ ա յ ր Աթ ոռի Հ ին ե լ
թի ւն» ծաթելս Հ ոն՝ ուր կար ելի է ր ինքնօզՏև՚ու– պայման, Է յարգել պայքարին գեղեցկագիտական, փրկարար կամարներուն՛ տակ :
թեամբ սարված իր քչ\էա ի կ մը Հա յե րէն-ովն՝ ալ պաՀ անցնեին ալ , որռ֊ք Հ ոգեկան՝ գո Հաց ո ւմ կու Ս ր ա ա ւլ ր ա լ ա լանդո ւթ\ե ամ բ մը՝ Աիածինը իր
պարծենալ, վերջապէս յանկարծ ցուցամոլ 1լ ան - տան գրագէտ ին՝ բար եղամ որքաԽ ճշմարտութեան՛՛ , աստուա՛ծային՝ էչքով եղաւ ճարտարապետը Աայր
ուանէ ղիս , թ ա յ ց Է՝^Ք » ածածը երկու Հաւկիթ է , նոյնքա՛ն՛ արուեստին : Ր՚եչպէս թԱէվլււՆ^ վարպետ Աթո՛ռի Տաճարին՛ Այդ նուիրական՛ խորՀուրգով՝
ձայնը ձգեր՝ կը գարգճէ . «Տեսէք, Հաւկիթ ածեր մը Հ ոգեկա-Լ, վա յ ե լ ք կը ստանա յ ա յնքան, յաղթ ա - էչմ իտծթն ը Հ այ մողովուրգի Հ ամ ար եղաւ ամ է ՚–
եմ» , ու Լռնտոն՛ կը վաղէ՝ Հաւկիթ՛ը ծաթելու , նակէա յ որքան– էս աղիս գե ղե ցը 1լ բար դո ւթ ի ւե Լ\ե - նէն\ ա ո Հա յ Հաւատքի աստուածակերտ կեդ^
Պ եր լին– մարդ կը ղրկէ՝ Հաւկիթը ծաթելու ^ ի բոնը , տրգաբ նման ո ւթեամբ մը՝ Արեգակը , ո -
վեր քո լ երկու Հաւկիթով կր նստի օդանաւ, կ՚եր Բայց ըսի թէ կը սիրեմ կռիւը ; ԱՀա թէ ինչո՛ւ րռւն\ ճառագայթները կը շառալիզոլին Բ՚տլո\Ր
չեմ ո՛ւղն բ ըԼթե րցոգԼ ռ բուս եւս ղ լա՛՛, ալ Հանդիսա
թայ Երեւան՛, դեսպան, Հայոց գրականութեան*. տեսի Հաճոյքը ։ Հայքերու մինչեւ ծագերը ։ էչմիածինը եգալ եւ
Բայց այս ամէնը , Տէ՛ր » ա յ ս ամէնը թնչ կապ միշտ է Հալ մոգո՚վո՚կրգի Հաւատքին յաւե րմաՀոս
ունի պայքարին՝ Հետ, դո ր կը վարեմ յստակ, ա շ֊ Վ^ասնղի մարդկային է կռիւը ։ Օրինակ , գրա աղբիւ^րըՀ էչմիածԼայ շնորՀիլ Հայ եկեղեցին մը–
թա րՀ ա բար , ու կ՚ըսեմ • կանութեան կամ ՛ե ելար չո լիք նան պատմ ո լ թ ի լեը լե նաց մի, անբամանելի եւ ուղղափառ % Եւ Հա յ ե–
1. Զգործածել «Հ ակաՀայտստան\եան՛» բառր ցուն է կռիւի պատ ղեր ն՚սրո վ % կռիւ՝ ՝ մարգը կեղեցին է որ գերազանց դաստիարակութեամբ
ոեւէ Հա յո ւ մասին , մանաւանդ Հ * Տ • Ղ՛ա Հւ՝ աեց\ոլ. մ արդուն դէմ Լսքաւչելբ լ ղաբագբո լթիլններ կան՛ մը աղԼաւացոլց Հայ Հոդին՝ , զայն՛ ազա՛տ աւլր ե լո\վ
գէմ,
թեաձ–, որ Հիմնադիրն՛ է «իրենց» Հայաստանին : ԵծԷԱկէրԱ՚սփ. մ է չ ) , կռիւ մարդը գաղաեՀներուն խաւարակուռ կենցաղէ , Նիւթի կապանքներէն ել
2. ԶՀամարել Թոկըքր ել դ՛աշնակցականը շոմնը շունին Հետ , կատուն զատուին Հ/քտ(**) , բարբարոս բարքերէն՝ : Գարեր ամլ-ուլ^ է՚չմիածի–
Համարմէք, որովՀետեւ յանկարծ մեր միտքը կ*իյ– սքանչելի նիւթեր , որոնց պատմութիւնը ընելո՛ւ նը եղաւ ներշնչարանը՝ Հայ մողովո ւրգի Հ ո գեկան\
ինչպէս
նա յ Թուրքին 25 տարուան բարեկամ ը , ՛որ , Համար , գրականութենէս եւ նկարչութենէն քաղ ֊ ապրումներուն, եւ ձգտո ւմ\նե ր ո ւն :
ան
երէկ կ արգիլէր տօնել Ապրիլ Տասնըմէկն՝ ^րէմլի ուած օրինակներռվ, ասՀըամեշտ էր գրել մեծա ֊ Հա յ Հաւատքին պայծառ , ե\րկնաՀաս եւ յաւի
գամ , կրնայ արգիլել վաղն ալ, ո՛վ գ է ա է փոր՛ Հատոր մը ։ Կը թուէ թէ մարդիկ ամէնէն ա– տենական Բեր՛դն՝ է էչմիածինր ;
նի խո րախ՚պրՀոլրդ գազան ի քնե րր : *–ելի կը սիրեն աքաղաղւեբու կռիւը , ձ&եմիս - Ա յն որ Հ ոգին՝ 1լ ազնուացնէ , չի կրնար անտես
3. Ջկրկն ել Հ(քհաշնա կցականը ներգաղթի տո կլէս ի օր ե րո ւե շատ փ ս տռ՚ո լա ծ զբ° ս ան ք մ\ըն ձգել մ իտքըչ հ Այգ իսկ պատճառս վ էչմ ի ած ին ը ե -
գէմ» պառաւական թօսքբ -, եթէ նոյնիսկ մարղիկ էր այս։ Անոևց ՀետեւՀյցան Հռովմ այեցիեերը , ո ալ մեր մ ո գո վուրգի մտաւոր աբմէիներոլ ո՛չ
րլլան , որ գործի վրայ երեւալու եւ ապրուստ ա֊. թեչպէս կը Հաստատես ն էւթակա ե վկայութիւն - միայն գան՛ձարանը , այլ մանաւանդ դարբնա,րան ը :
պա Հովե՛լու Համ աը Հ ար կադրո լյին՛ սրճարաններէն ՀԱեը , պեղումներէն դուրս Հան ո լած : Ս եր օրե Ս եր մողովոլրդի Հանճարը իր բխում ին մէչ եր -
ու փոգոցներէն (լօւ֊լւ֊ւ. « ա սլ աո ո յցներ» ճարել ի րուն , Կքոլսոյ թուրք սուլթաԼ՚ներուն միակ Հա - բեք անբաման չեղաւ Հայ Հաւատքէն ; Աւելին՝
պէտս իրենց Հ1^ձ1յթ֊^1^\ւն՚ե,րոլն՛ ^ աղբա Հ աւաքնե՚րու ճոյքհ էր աքլորի կռիւը, գոր կը սարքէին, ի^ըեհց Հայ Հաւատքի շքեղ ծառին1 վրայ բացուած ծաղիկ
պէս : պալատներուն մէ^, յատկապէս բուծանելով կշռ– մ ըն՛ է Հայ Հան՛ճարը՛. Անփշրելի ապացոյց մ թե՛ է
Տէ՛ր, \Րսի գա մնացեալ սիրտով, գէթ մէ՛կ ոլազան տքաղագւ՚եր , ո ր ո ՚. ց յ աղթա կա նսեր ո ււ, վփ– մե, ւ կեգարը Հայ եկեղեցին պար ֊.
անդամ պայքարի մասնագէտ մը ԳՐ ^էէ է Ր ինծի էռ ե կր կաիսէիև– ոսկեայ շքանշաններ : Բայց աքա գեւեց մեղի մեր ծաղկուն գրականութիւնը եւ ե–
գէմ , կռո ւե լո լ Համ ար ծեծո՛ւած ն իլթերուն ծա - ղաղի կոսՀււներոլ մեօ՜ագոյե սրըաՀաթհ– է Աեգլիան , ղաւ բերրի՝ գաշտը Հա ք մտքի լիալիր աճման ու
նօթութեամբ , վիճաբանական՝ օրէն՛քն՛երո՛ւն՛ Հ՚րմ - որ մ աս սաւոր կր կէսնե ր ունէր աքլո րամ արտ ի : զարգացման։ Առանց Հայ եկեղեցիի Հայ մ շա -
տ ո ւթե ամբ, ալլ մանաւսձև՚գ մտաւորականի ծան– - ՛ճիշդ է թէ աբգրլուեցան այդ խազերը աեասունս կ՚՚յթշ պիտի րլլաբ եթէ ոչ ամուլ՝ նուազագոյ՛ն–
ր հ ւթ ե ամբ , ոը գիտնա բ թէ ի՛ն չ է ապա ցո յց ր նեյ ւղաչտսլա՚և Աս. վե ր ո լէք ե, սւն ի ե լաղԼւան քո վ ( տպածին եւ .վատորակ կարելիութեամբ ստեղծա
> Կ ա պ աց ոլց անել ո լ գիտական դեն ւ է կան ե– Ւայ$1 Հ ակառակ^ տուղասքը՚ե՝ գաղտ\եօչւ^՚ե. Կը 1լա– գործութիւն մը՛. Հա ք եկեղեցին* Հայրական ար -
ղանակը : ՕրպԷսղի քւԲագէէ «Հովն՛ - ետ՚եւէն՝, աավւոսի՚Լ, տակաւին գաւառական ան կի ւևԱե ր՛ու մէ^, թնութեամբ ե լ մայրական՛ զոՀ ա րե րութեամ բ ոչ ա–
մտաւ՛որականի մը ծամծմուքներով , տանձի պատ– ին՛չպես Ֆ րաեսայի Հիւս՚իսայիե, կողմը , ուր <.ՕՇ|Ա6–
մ ո ւթ ի լներ ո վ , « ^րվրա յ » եր գիծանյձևե ր ուվ , 1շԱՃ կը կոչուին աքլորամարտին կազմակերպիչ - ծոյլ բնակիչը : Երկու նման միչատնեբ ճարելէ
ետք, կր զետեղէ է եք գէմ առ դէմ , կը սկ"էր
լեգո լա կան ^3.1\ՏԱ\Շո ւի : Բայց եւ այն պէս թող քու ները ; կռիւը, որ կյւ վեվ/չանար երբ
վւռուէր արիւձԼլո ւայ % մէկն՛ ո լ մէկը գետին*
կամքդ ըլլայ : Ուրեմն՝, տարօրինակ չէ Հետաքրքրութիւնը
այն ընթեըցողներուձե, , որոնք Հաճոյք կը գգա^ե՛
ճիշդ է , գանգատ ըրի Աստուծ՛ոյ թէ ւինձ Հետ Հ ր ա պար ա կա յին վէճեըէ ն ու կը սպասեն , որ կըո– Տէ՛՜ր՝ ողորմեա, պիտի ըսեն թնթերցսքթերս
վիճողները միշտ անձնականութեան տարած են՛ Ո ւոդ կողմ ե րը բորբոքէ Լ , տաքնան եւ ցասկոտին՝ : Հիմա, ընդդիմախօսդ քեզ ծագը ու ծանակ ԷՀԱելէ
վէճը ՚. քսելը կրնար , իր առածին յօդուածով , փո– Աքաղաղ չեմ կռուեցուցած, բայց պատանեկու \ե աք Հ ի մա ելի ը «ապացոյց» կը մ ո գվէ գաԱ է
թան աէկ ղբա ղե լո լ իմ անձովս՝ վիրաւորիչ ձեւով , թեանս օրեբուն՝ մաս– տգէտ է՛ր միջատի մը կռիւը գուռ , դուն ն՛ստեր ես՝ աքլոր ի ու միջատի կռիւ֊
ապացուցանել ք՚աշնակցականներոլն ... թրքու ՜ սարքելու ։ (իամաՆակրն ՝ պատմ ած եմ այս կռիւը կը նկավւագրես ;
թիլք/ը եւ ներգաղթի գէմ պայքարկչւ Ղ/ման վփրա– «Ձառաի>ի մէ^ , մեծավար , ճիշդ սարդի պէս ,
լորանիէներէ վաիսցողը ես չեմ, գիտեմ փոխադար մի^ատ մ ըն է ա յգ , որ կր փորէ Հողը , Հոր ի ձեւ , Զեր ինչո՚ւձւ պէտք, ա՛՜ք բարեկամներ , ըրածս
ձել մէկի դէմ ՚եօթնով՛ Բայց կը նաթ-րնտրէի միտ պա տ ե րը կը Հ իլսէ իր մետաքսով , կափա ր ի չ մ՛ ըն գիտեմ : երբ ես կը տնտնամ՛ կռիւի յարդարանքնե
քի պայքարը , ո րպէ սղի գի տ ո ւթ ի ւն թափէ ինք , ալ կը դն՛է Հորիւ– բեր՛անը նոյնպէս մետաքսէ ; րով, թողէք որ ընդդիմաէսօսս պարպէ իը «ապա֊,
ծանօթութիւն բերէինք, տեսակէտ պարղէինք՝ ա՜ Տակաւին՝ պատանի, միջատին, սովո՛րութեանց ըն.. ցոյց»ներուձհ՝ տոպրակը՛. Ավ որ ծանօթ է գրչի թա՛
ռանց ՛Թուրքի ,Տաճի կի թսգէր Հանելու : 0 ր ինակ , տանի , կը փնտռէինք կը գտնէինք իր ՀորլՀգ կքԼ գերուս, գիտէ իժէ /սՌլ°քՀ։կ ա յ ս տողեր՛ուն ստեւէն,
ներգաղթը, իմ տեսակէտովս , Հայաստան, մարդ վերցան էին՛ք թագիքէ նմանող կափարիչը, շիւղ մը թնչ ամպ է որ կը աայէքի, որո՛ւ դլխուն կը սլայ–
կ՚երկարէինք Հորին մէչ ու դուրս կը ՔաչէփւՔ թի * Այս պաՀուս , մտածած չունիմ Հաւաքուած
«ապացո յց»նե րուԼ մասիե, ղոր ս , ետքէն, քսնու -
( * ) Ղ*իացոգո գիտէ թէ գրականութեան մէ^՝ ( * * ) Եթէ ուրիչ մողովոլրփւեր ունին՛ նկար - թեան պիտի աոձւեմ մէկ առ մէկ, այլ կերեւակա–՛
գիւղացիի՝^ բերա՛նն անգամ ակադեմական լեգու ներ ին չպէս «ճ՚ւ ճղուկներո լն կռիւը» ( Լ,(չվէ՝ի գոր յեմ «ապացոյց» Հաւաքողին վէճակը։ Աւ մանկու
կը Գ նեմ , Հետ՛ե ւելով գրական դպրոցի մը, որ ծը) , այնքան ինքնատիպ եւ. գն գար ո ւե ս տ ա կան՝ , թեանս օբերբ , գետեասարդը , աղտոտ , փոշե -
կ՝ արՀամա րՀԷ Փ°Բ՜0Կրա–Փ^1լ գրողները ե լ փբա - մենք ալ ունինք , նոյ^քան* ինքնատիպ , «Հրեշտա թաթաիյ՝, վիրաւոր , զազրելի, սատկած՛ ճճիր պէս Հ
պաշտ վաըմապետն երոլ «կեանքէ կոչած բանը : կին կռիւը մարդուն Հետ» , Հէքեաթ մը (տեսնեք Ին՝չոԿլ կռուեցար, խե՛նթ, էլ ըսեմ սարղին ,
«գործ Եղիչէ
*Իրա կան ա յգ դպրոց ը , որ իր պատմ ո ւթ իլն ը կը Մ-յղեդրւն՚եյաՆ՚ա մ է չ ) , եւ նկար մը կռուեցոլցթև, դուն՝ ճճի, թող չկռուէիր * • • ա–
Հաս ցնէ մ ին չեւ Հ ե լ լենա կան) Հ ին՝ դրա կան՛ո ւթեան քՒադէոսե անի , տե ս - ել Գարե գին կաթողիկոսի ու– ռիւծ՚է կամ գայլի քաչութթ*ւնճ ուզեցիր , հախել,
«ատտիկեան» ճաշակ֊ը , գեղեցկագիտական իբ ու սում՚նասիըութիւ^ը^ Հաջ֊եՆ \՝յ2Կ)դ ներշնչումը ո՛՛ր աէրռչդ ի Հաճոյս
Ս՛ Գիքքէն :
՛րոյն վարդապետ ութ իւն լլ ունի ;
Շ– ՆԱՐ՚ՒձՒօԻ
Fonds A.R.A.M