Page 286 - ARM_19-1947_03
P. 286
կարգին։ Տէրտէրր կա՛նդ կ՛՚առնէ գերեգմս/նաաա<ն
աշիարհթ
ՄեԱաւա Վարիկի Վակ Այց մը ռ ե ա ս ի շխիՎիԱ շրչապատթ։ առթւ։ Այս ընդարձակ
(ԱՐԱՄ ԵՐԿԱՆԵԱՆ) մէչ՝, իրենց Հարազատներու ոսկորները ամփոփէ
անզօրները
լու Համար կանգուն մր Հող գնելու
Հ ՎայրՒ չագեբֆ՝ (Տ&յքշ©11շ) անուն փոքրիկ. Հարկադրուած են իրե1ց սիրելիներու աճիւնները
քաղաքի Լ 1Աոլ<ն ՜կանգ առաւ քանի մը վայրկեան * Հայ առաաա-էարաի ձինգ&քԴՀէգ ք\ե^Րք^1 քէև $ "ք զետեղել որ^ւ^րևյլւերդք. մէ1 ւ
ալեկոծութեան բռնուող լուղորդի մը նման շըն^ կանգնա՛ծ է պարտականութեան պատնէշին վրայ Վարէս վեր երկրորդ յարկին &էչ ամփոփողի
շա ս պա ո : Հպարտ իբ ազգային ծագում ով եւ մառանն գ Հըգ ե% Հերսս Արամ ի աճէմ> ները ,
Ու– Հ֊Օրը բարի էդ արփագեղ թաղի՝ Հ յա ո ռ ուած֊ փա ռա տ օն ո վ , ո ր այս օր ուխտի կ երթայ Խոր Հիացումով կր խոնարՀինք Հերոսի ա
•ծիծեռնակի բոյնեբը ժամի նոպաներ անցուցին անանուն Հերոսի մբ Արամ \յրկանեանի շիրիմին՛. ճիւններոլն աո չեւ եւ թիթեղէ Ղեղլիկ թաղարին
անձկանօք ։ Այս գա ր գան կար «Հա յաստանիդ մ էկ Ե կեգեց լոյ բաց դուռն էն՝ դուրս կը խում է մէչ1 կր զետեղենք թարմ ծաղիկներ :
ծա յրէն՝ Տա րօ-ն ց ի Վյաբգանենց Ա եդիկը՝ ԳԼուէ*–Ա խոլՀն կի ա֊ մ աՀա կան բո յրը * մ իտխառնուած դԱա՜ Տէրտէրը էլարտորայ իր աղօթքը մրմնջելու :
լուս ամ ուաէն գուբս Հանեց ու գի լ ձա յն ով կան– բաց դասու Հ ոգեՀա՚ն զսա եան տխուր մեղեդիին I իսկ իմ զգայուն երեւակայութեան առչ^ել շարժա
չկ., Ապա կլլ լսուի պատարագիչ քաՀանայի Հն չեղ պատկերի ժապաւէ ի նման , պատկերացաւ Հայ .
II Լ - ո ո լ. - ո լ .— ո ՛ Լ ; ձայնը, ^Ան մ աՀ ութ եան՝ փառքին աբմանեսցէ ծա րենի գիւզր, մեր շէն, օճախշ, մ ան կո ւթ ե ա՛լ ս Օրօ–
Թե ւե րը բացաւ ձա յն ը ու զարնուէ ցաւ *իեղա– ռայ քո Արամ Երկանեանդ : բանին վրայ ա\Լքուն աչքերով Հսկող կաթոգին
նոյշենց գոՀարի պէս թագնուած Ամաս իոյ անկուտ Շրջափակին մէջ վիճող^ կատակող սրամիտ մայրս , երգիքէն ցոլացող արեւի ճաոագայթնե .
թութի ծառին՝ ; խօսքե ր\ փ ո խ ան ա կո ղ երիտասարդներու դէմքերը րուն Հետ խաղաց ո ղ քոյրերս ու եղբայրներս •
Զայնը Լուրի փոխուելէ առա^ իբ կարճ թեւե խոր ս քա ն չացում ի եւ պատկառածն քի ա լիքն ե ր ո վ Գեռ. աշխարՀի բարւոյ ե լ չարիւ անգիտակդ
րը բացխփեց ու փետուր նետեց «Հայաստանիդ բո էլակօսուին , ապա գւխիկոր եկեղեցի կը մտնեն Հ մանկութեանս այդ օրերուն , սեւ խորշակ մը ան
լոր տուկերէն ներս ( Հ ասա ւ «Օրը բարի էրՖ պան– կան՚ա չարել յ ե ան ո բ զն ե րո լ զեղուն սիրտերուն ոաւ մեր աշխարՀի վրա յէն :
գոկին պատեր ուն ու նաՀան^եց : որպէս արտայայտիչ, պէպԼացոզ մոմերոլ դէղ մը (ծ՝ ա ր ր վոՀմակներ , արիւնոտ մ ագի լներով
Աշոտաւանցիիլ֊ Աիմոնը ձայն առաւ ու ասպա կը շարուի սեղա\ե՚ին տրորեցին մեր աշխարՀը : Անգն ու անդաստանը
- «պէմ ուրագդ Արամ վրայ, բոլոր վրիմածարալ եւ դարձան ամայի : Օճախներ ր աւերակ
տակեց իբ ւիայտէ ձիով ձայս տալով ; : Ս իրելին ե
Երկան եանԱձ բո լ խնկելի յիշա
տակին Համար : րու անթաղ եւ անշիբիմ մասունքները մնացին բաց
Նոր գարուն ելած՜ մտրուկի մը պէս՝ քանի մը Արեւբ մեղմ օրէն՝ թեքուած է գ է ա ի մ ա յրա - կապուտակին տակ, որպէս կեր ղի չատի չ բազէնե
անգամ սալայատակէն կայծեր Հանելով; մ ուտ I րու եւ գայլավոՀմակներու :
Ե՛֊ օրը Հինգշաբթի ալ էր ու «բաբիդ Հայոց աշա րմին մէջ վեց Հոդի իրար սեղմ ուած , Դիւային Հրէշներու նման, յ ի շո զո լթ ե ս,\՝ ս մէջ
«գ պ րոց ի» փեթ ակը պարս արձակեց ու փող ոց ր ուխտի էլ ե ր թանք Հերոսի աճիւններ ունք ։ ի րա ր Հ րմ շտկել սկսան ցեզի գրեեզմանափոր ել
լեցուեցաւ ձայնով ու ման/• լկնեբով : կեանքով : Տօ\ե ական օր Է : Մայթերունն վրայ Հանբակառ– ո ճ ր ապա բա էնվէրներ, Թալէաթնեբ , ՊէՀաէտաին
I I ՜ ւ — ո"Լ , ո՜ւ ու կրկնեցին բոլոր աղ - քերոլ մ Էջ , մպաող կեանք կա յ * զեղուն՝, յո րդա - ֆաքիրներ եւ ձէմալ Ազմիներ, որոնք աներե -
Ակները, ։ Հոս % ւակայելի օր մբ դիտապաստ փռուեցան Հ. .
ՀՀՀՀ իյՀա՛ Հա՛) Հա՜ . իյՀա՛ Հա Ա երթ աՀաբեկիչներ քծ՝էյ
պատասխա րնդ մերթ , քաՀանա յի Հնչեղ ձա յն\ր մա– Գաշն ակցութեան Հրաշածին՛
նեցին մանշերր։ Հայ մա Լ կա ո ց այրուձին կան՝ ան շ ոււոա ւ սուրացող ինքնաշարմի անիւներու լէրեա\1ւներու , $՝օրլաքես/ններու եւ խայթոզ մեղու
վբ վն ջե ց անզուսպ ՚, ի*ոլո ր վա\ն՚գա կն ե ր ո լ գռներ ը Հանած՜ ^՜խորը * * * Արամ Երկ անեաննե րո լ անվրէպ դնգա կն ե բէն *
բաց տարագիր բան տար կե ա լն\ե ր ը գուբս թափե - կ1ա՝ն դ 1լ առն ենք յ ալի ա են ա կան մ ա Հ ա ս ա ան ի Տ եռային պարաոլթեանւ եւ նուաստացում ի
:
ցան ուԼուրը գոյԼգղոյն ասեղ նետեց բերնէբերանւ կամարաձեւ դարպասին՛ առջեւ ։ գառն ի ր ո գո ւթ ե ան Հետ , Հ պա ր տ ո ւթ ե ան եւ մ ե
—- Ա ա յրիկ Աստուա՜՛ծ , մա՛մ ելաւ,,, վերմակ զգեստաւորուած ծս՚գկավաճառէ մը ծութեա Լ ալիք մը ակօսեց իմ գէմքը *.
ճշմարիտ ոբ մամ ելաւ ւ իմ ար մ փունջեր կը գնենք եւ տրոփիւն սիրտով Զո պան ակէն մ զո լածի նման գլուիսս վեր
<Հ ՚ Հ / ՚ Ճ Ճ " ՛ ԱբաքսԷս» Հնգիկ թաԿորի է ա փ իե - ներս կը մտնենք * բարձրացաւ ու մարմարէ սալին վրայ, Արամ Եր~
լացի Արան՝ վարտիքի ծ՜այր Էն բռնած՝ ու պաՀ մը Ար տաքին տեսքով , փարթամ եւ Հրապուբի՛ք կա^եանի լոյս կենդանագիրի տակ, ընկերական
Հայեացքը դէպի ամպրոպները վանւ կվա՝ն՝,կեց • են լատին՝ աշխարՀի գերեզմանատունները , յ ա ր եւ իսոբ սքս/նչացոլմ ով սկսա լ կա րդա լ ՚
—- 1Աե՛լ , խե՛ւ , խեռ խենթե ր Հթառը բնկա՜ւ , նմ ան փարթամ ոստան ի մը : «Յարգանք ՝ Հայու թե ան պ ատ իւր վ՚րկոգ ան
ծա ծա * ծա ռ\ը *. (ծ՝ա . թա • թաղալո րիւն՛ Հոն եւս նիւթի գերակա յութ իլ1ւ ը զգալի է, ծանօթ Հերոս Արամ Երկանեանիդ ;
\քառը ^ ; ցայտուն կերպով * ՝ Տէրտէրը աւարտած էր իր աղօթքբ*. Հերոսի
X Անշուք, սալապատ շիր՛իմներու կողքին , աներ Հայրը ընկեր Բաըակեան լուռ կ՚արտասուէր *.
Ղ՝աբ է անցեր , բայց Աոնմորանսիէն\ •—• է - բարձրացած են՝ մարմարիոնէ փառակերտ դամբա Գար ձետ լ լսուեց ալ ինքնաշարմի անիլ\1 ե րո լ
գո ւ ան տա ր ածուող՝ քաղաքի բարձունքի անտառ– րաններ, պճնազարդուած խաչելութեան կամ ձիւ ^ / " " Ր ՚ ձ 1 Աեհք վերադարձանք ներկայ գանուելու
ներէն կը յ ս ուի գեռ կա բծես յ շեփո րնե ր ու կեր - նափայլ Հրեշտակներու նրբակերտ արձանիկներով Մ յիս 28ի փառատօնին գ մեր յարգանքի տուրքը
կե՜ր ը գ եղֆերաՀունշ պահնորդներու ազգաբարու - եւ թարմ ծաղկեփունջերով ; տալու բոլոր վրիժաոոլ Արամ Եր կանեանն ե րոճւ ,
թիւձնն երը : Օգին մէջ խո բՀ րգաւոբ , տե սան ելի լր– Ուխաագնաց ութեան մեր խում բր դլխաՀակ որոնք ցեղի արդար վրէժի եւ ազատագրման Հա -
ռութի ւն մ բ կը տարած ուի օգապարիկ ծուէննե ր 1լ,ընթանայ մ աՀ ասա ա ՛եի դալարագեղ եւ բանուկ մար պատրաստակամ գտնոսե ց ա\՜և< ողջակիզուելու
մետաքս, խստաշունչ քամին կը նախատեսենք բաւիղներէն՝ • անՀաւասար պայքարին մէջ, ե լ արժանի կուոքեր
ոլլլուե լով , ա պա լին ե լո վ երկնաբարձ բարդին ե - Հազարաւոր շիրիմները արդէն զարդարուած դարձան Հայ Ազատամարտի Պանթէոնին :
րու , ս ր ս բացող տերեւներով ծնծ՜ղա յ զա րն ող ճիլ– են գալարագեգ վարդերով , իսկ Հազարաւորներ ՅարգաԱ զբոլոր Արամներոլ խնկելի ձ1՝Լա ՚
տա կին՝՛.
ղերուն ; ՛լ ներս կը խումեն փունջ մը վարդ զետեղելու ի–
հու գոլգ գոլգոլ , գո ւ , գոլգ : կը գա ւ ա լ։- ՚ւենց Հարազատի աճիւններուն).՛ վրայ X Փա՜ռք Մայիսի արշալոյսը կերտողներուն :
քուրայ՝
ուին վաղաձայները յ ք*րենները պուրակէ պուրակ Ա՝աահ–ում\ևերոլ^ս թո֊իչք մեր աՀ ա բե կի $ Պատի՛՛լ Հերոսներու կաղապարումի
- է է է էէ լ - լ– ~ • - դլ– /
1լ ոստոստեն ա լիքներ ո լ նմ ան գաՀավիմելովՀ ա լա- Հ • 8 • Գաչնակցոլթեանէ :
Արամ Արկան՚եանֆ լոյս անուան աաոերը ի ղոլ.ր կը
ծական քերծէն երո լ , բարակներու դաւադիր լըբ֊
փորձեմ գանել եւ կարդալ անշուք դամբաններու (Արմեն իա) ՏԻԳՐԱՆ ԱՒԱԳԵԱՆ
աե սութ իւն՛նե բէն , վրդովուած՜ սարսափաՀաբ X
Գոյնղգոյն , թաւշագեղ, ֊սեղմ Հագուստներով
պճնուած՝ մանեկաղարգ թեզանիքներով^ իշխա -
նա կան ձիա ւոր ներ ո լ շղթ ա ն կը փակո լի օ ղ ակ ա ռ տուած՜ խորՀուբգԷն ձանձրացած՝ Հաշուուած քա յ֊ մտոլթեամբ առանց տարակուսելու որ քիչ յետոյ
նոյնիսկ
օղակ ՀեաղՀետէ *. *\՝րախտաՀ ա ւե բ ո լ , սոլղաՀաւե– լեբով վար կ՚ձշ^են բլուրներէն բոլորբ խմբովին՛ երբ մարդոց գլուխները տաքէ ան՝ կիները
ե բու.
բու, լորամարգերու տարմեր նե ա ա Հտաաբ գետին երթալ զբօսնելու Հեռաւոր ստորոտի բեՀեզ արեւի պիտի զուարճանան նորանոր ջրաթռչունն
կիյնան կիսամեռէ Որսկան՝ շուներու կլափներէն շողերուն մէջ* լճափին մօտիկ պղպջացող ակնաղ - մաՀով :
ղմ ա յ չե լի տեսիլքներ կք կախ ուի ն , երփն երանգ բիւրի քովերը արքայական բարձունք անունով Սեղաններ կը փռուին, եւ իշխաններէն օրի ֊
վ>ե տ ո ւրնե ր ո լ աբիւն\ոտած փունջերով : ՊաՀ ակտ" ճանցչուած ,ոլրբոսոբավառայգինեբ շուրջպար բռ նակուելով՝ բազմութիւնը կր սկսի մսի պւ: ա ւ/ւ ււ/ ււ
նե բ յ"
խուժ բեր՝ փառաւս բ որսի մբ պատսպարան ը կը նած են՝ լճին՝ պարանոցին՝ գ ութանկագին գորգերու
մատնաՀարեն գալարափողերով , Համանուագ ա - նման մարգագետիններ գօտի կապած են, լճին լայ– Տեսարանր բարբարոսօբէն գեղեցիկ է X Թէեւ
Հաղանգի մը ումղնութեամբ % նաղի սա մ էջքին : խոտաճարակ մարդր ամէնէն՝ ուշ սկսաւ արիւնով
Եղչեր քր տ՝.ն ա թո ր մահատ ասա/ Ա յգինե րէ ն՝ գուբս կբ թափին խոնա րՀ ու կս/ն՚չ^ ս։ անիլ բայց կենդանի, երէն ամէնավերջինը պիտի
լ թ ի կունքր ա Կէնէի
բունին տուած՝ Հ աստա բեր չադաագն ցած ճորտեր , բեռնաւորռլաձ֊ նուռի ,խաղողի կո մնայ անկէ յագեցող ;
վեՀանձնօրէն է ու յուստՀատ
ղովներով , եւ ափսէներու վրա յ թարմ աերեւնե ֊ ԱՀա ազնուական մը ոտքի կեցած վայրի րնոլ"
վերջին Հարուածով կբ ղգետնէ յս/Լգուգն շուն մբ
րով զարդարուած ճաթած թուզերով, ելակներով, թեան նե րգաշՂակ՝ արեւու շողերուն մէջ պայծա.
անոր կողը խրելով իր եղջիւրներու դաշոյններէն
մատուցանելու Համ ար տ ի րա կա Լ, արքա յին իբր ե ււափայլ զիստ մր երկու ձեռքերով բռնած՝ ուրուրի
մին :
րաիյայրիք իրե՝Լց քրանատոչոր աշխատանքին ան մր պէս պատառներ կր փրցնէ անկէ։ Իր բերանր
Ա արգկա յին ցն՛ծութիւն* ու յաղթանակի ա-
վճար X Ոմանք ափսէներու վրայ շարուած պտուղ ղայլփ ժանիքով կլափի մը վերածուած է, այն
ղադակ.եբ, անՀամար շուՂեբու Հաջոց, ս ա՛ն ձ ար -
ձակ ն՝.ե տաս լաց ձիերու վրին՛ջի ւն կը լսուին՝ բլուր ֊ ներ կ\ե ր կա ր են բազկատարած , ողո րմ ութեան կա նուրբ բերանը որ կե ռասի մ^շ Համար բացուած էէ
ն երէն դէպի պուրակը , ձո բե բէն դէպի Հողգաբ– րօտ մուրացկաններ՛ու ն՝մաև\\ Ուրիշներ՝ մեծա - որուն դողգողացող շրթներէն Համբոյր ս%ըքազե
ները։ Տաղթանակ, յացթանակ ինկած է պարս ֊ վէարթամ անց ո րղն եր ո լ ճամ բուն եզերքը >ծնրա - լու Համար / շխանոլՀի մր պիտի անէանար ան, -
սլա պա ա ան տառի անփաոունակ արքան , ա յծե ամ ղ իր է քրւան աթո ր ու կիսամ երկ, կոշկոշա մ ատնե շուշտ լուսնկայ յոյսին տակ;
՛ն ե ր ո լ Հպարտութիւնը ու սարսափը գայլերուն : րով ափեբոլ\ն մէջ Հազար բարիքներ վեր բարձրա Բայց . . . Օրբ բարի է ո լ յիշատակելի , ինչ Հոգ
թէ անտառին֊ ու լճին վրայ սուգի մաՀասարսուռ
Անտ ր ա՛֊ տառացած՜ ռոֆփւր՜ւեբը պիտի երթան գար ցուցած , տղօթողներու պէս * • • :
դարել իշխանի մը, գուցէ արքայորդիին որսորդ իՒիկնապաՀներ , ու լեզուձւեբը դուրս ին՛կած քօղր կ՚իջնէ արդէն։ Որբացած կենդան իներ ,թր"՜
գա կան՝ պա լա տ ի յի շատակա բանը ջնար կ>ո ւած պէս վոՀմ ակնէ եր ճամ բա ւ կը բանան ո լ աճա պա բան քով չոլններ ի ղոլր գիշերոլան լռութիւ՛նը պիտի պատ
պէս Հերոսական՛ դրուագներով քաղքենի ; կաշկա՛ն որս կան իշխանները սար աՀա բթի մը սա ո րոտը ռեն իրենց տառապանքի փշաքաղ ճիչերով :
դուած անտառի մ բ ղեր ո ւթ իւն բ շփոթելով կո յս կ^իջ*– են , փրփրադէզ կա յլակն ե րով սառն՛որակ ա զ– Ատրուկւերը զրկանքի խչտեակն երու մէջ ի՛
անտառներու աղատ բարձունքներուն Հետ : բիւրի մը քով : րենց բթամատները պիտի ծծեն օրուան խոՀր վեր–
Վ;հ,րջին անգամ ար շա լա խ ո ւմ րի պետը լերկ Արքայական շարժուն) տաղաւարէն քիչ Հեռոգ յիշելով։ Բայց ե լ այնպէս ա՛նոնք մարդ եւ ահա -
բլուրի գագաթին պա յմ ա ն ա գ ր ական Հաւաքմ ան կրակ կր վառի) բուրումնաւէտ մայրիին ծրդի ու սուն պիտի մոռնան ամէն ինչ ու կրկին պիտի սե
Հ բաւէ ր բ կբ փո գաՀ տրէ ՚, Պ աՀն ո րգ խում բերը ար գիի ճ ի ՚ ֊ ղ ե ր կւր ճարճատին կաղնեփայտի կէզր կր րնդագործէն՝ անգիտակցաբար ;
շաւասո յ ր կր բո լո րո լին ո ս կեճամ ուկ Հագնուած Հանգչի քուրային մէջ՛. Մաղմաղ կէզին վրայ օդին ՈրովՀետեւ ամէնազօրշ , տիեզերքի րո լո ր բա՛
իշխանին չ\ՈԼրջ անոր գլխանոցի ջայլամի փետուր– մէշ^ մորթազերծ էրիներ , թռչուններ կը դարձնեն րիքները մարդուն վայելքին Համար ստեղծեց ,
նե բուն ցնծութիւնով Համ ակ ո լած ո ւր ա խ ա թ ե ամբ ։ վարպետ իա Հ արա բները , ազտորով ե լ սպիտակ կշռեց ու կաշառեց զա ի , իրեն Հնազանդեցնելու,
*Ի ր ա I ի կն ե րն ու դե ռատ ի իշխս/նիկն երբ ձի կբ զփւիով պատրաստուած Համատուներով օծելով։ պաշտուելոլ գնով; Բայց այս անՀամար մարդոց
խագցնեն իրենց րնկերացսղ թաբմաաի ո լ նազելա Եղէգն ՚ուտներոլ մէջ պաՀուըտած սա ր սավւա - մէջէն որն է քո ըն՛տրած մարդր ով իմաստ գոյն
Հանճար։ Եւ եղեւ լոյս, եւ « 0 ր ր բարի էր»ւ
շուք իշխան ո ւՀ իներու Հ րճ ո լանք ի փառապսակին Հաբ վայրի բադեր կրկին լողալ կը սկսին ղէպի
մէջ*. Վերջապէս , ձեռակերտ անտառներու ծըպ լացող ուռիներու շուքին տակ նազելաճեմ մ իա • (Մնացեաը, յաջորդով)
հՈՍՐՈՎ ՀԵՏՈԻՆԻ
Fonds A.R.A.M
աշիարհթ
ՄեԱաւա Վարիկի Վակ Այց մը ռ ե ա ս ի շխիՎիԱ շրչապատթ։ առթւ։ Այս ընդարձակ
(ԱՐԱՄ ԵՐԿԱՆԵԱՆ) մէչ՝, իրենց Հարազատներու ոսկորները ամփոփէ
անզօրները
լու Համար կանգուն մր Հող գնելու
Հ ՎայրՒ չագեբֆ՝ (Տ&յքշ©11շ) անուն փոքրիկ. Հարկադրուած են իրե1ց սիրելիներու աճիւնները
քաղաքի Լ 1Աոլ<ն ՜կանգ առաւ քանի մը վայրկեան * Հայ առաաա-էարաի ձինգ&քԴՀէգ ք\ե^Րք^1 քէև $ "ք զետեղել որ^ւ^րևյլւերդք. մէ1 ւ
ալեկոծութեան բռնուող լուղորդի մը նման շըն^ կանգնա՛ծ է պարտականութեան պատնէշին վրայ Վարէս վեր երկրորդ յարկին &էչ ամփոփողի
շա ս պա ո : Հպարտ իբ ազգային ծագում ով եւ մառանն գ Հըգ ե% Հերսս Արամ ի աճէմ> ները ,
Ու– Հ֊Օրը բարի էդ արփագեղ թաղի՝ Հ յա ո ռ ուած֊ փա ռա տ օն ո վ , ո ր այս օր ուխտի կ երթայ Խոր Հիացումով կր խոնարՀինք Հերոսի ա
•ծիծեռնակի բոյնեբը ժամի նոպաներ անցուցին անանուն Հերոսի մբ Արամ \յրկանեանի շիրիմին՛. ճիւններոլն աո չեւ եւ թիթեղէ Ղեղլիկ թաղարին
անձկանօք ։ Այս գա ր գան կար «Հա յաստանիդ մ էկ Ե կեգեց լոյ բաց դուռն էն՝ դուրս կը խում է մէչ1 կր զետեղենք թարմ ծաղիկներ :
ծա յրէն՝ Տա րօ-ն ց ի Վյաբգանենց Ա եդիկը՝ ԳԼուէ*–Ա խոլՀն կի ա֊ մ աՀա կան բո յրը * մ իտխառնուած դԱա՜ Տէրտէրը էլարտորայ իր աղօթքը մրմնջելու :
լուս ամ ուաէն գուբս Հանեց ու գի լ ձա յն ով կան– բաց դասու Հ ոգեՀա՚ն զսա եան տխուր մեղեդիին I իսկ իմ զգայուն երեւակայութեան առչ^ել շարժա
չկ., Ապա կլլ լսուի պատարագիչ քաՀանայի Հն չեղ պատկերի ժապաւէ ի նման , պատկերացաւ Հայ .
II Լ - ո ո լ. - ո լ .— ո ՛ Լ ; ձայնը, ^Ան մ աՀ ութ եան՝ փառքին աբմանեսցէ ծա րենի գիւզր, մեր շէն, օճախշ, մ ան կո ւթ ե ա՛լ ս Օրօ–
Թե ւե րը բացաւ ձա յն ը ու զարնուէ ցաւ *իեղա– ռայ քո Արամ Երկանեանդ : բանին վրայ ա\Լքուն աչքերով Հսկող կաթոգին
նոյշենց գոՀարի պէս թագնուած Ամաս իոյ անկուտ Շրջափակին մէջ վիճող^ կատակող սրամիտ մայրս , երգիքէն ցոլացող արեւի ճաոագայթնե .
թութի ծառին՝ ; խօսքե ր\ փ ո խ ան ա կո ղ երիտասարդներու դէմքերը րուն Հետ խաղաց ո ղ քոյրերս ու եղբայրներս •
Զայնը Լուրի փոխուելէ առա^ իբ կարճ թեւե խոր ս քա ն չացում ի եւ պատկառածն քի ա լիքն ե ր ո վ Գեռ. աշխարՀի բարւոյ ե լ չարիւ անգիտակդ
րը բացխփեց ու փետուր նետեց «Հայաստանիդ բո էլակօսուին , ապա գւխիկոր եկեղեցի կը մտնեն Հ մանկութեանս այդ օրերուն , սեւ խորշակ մը ան
լոր տուկերէն ներս ( Հ ասա ւ «Օրը բարի էրՖ պան– կան՚ա չարել յ ե ան ո բ զն ե րո լ զեղուն սիրտերուն ոաւ մեր աշխարՀի վրա յէն :
գոկին պատեր ուն ու նաՀան^եց : որպէս արտայայտիչ, պէպԼացոզ մոմերոլ դէղ մը (ծ՝ ա ր ր վոՀմակներ , արիւնոտ մ ագի լներով
Աշոտաւանցիիլ֊ Աիմոնը ձայն առաւ ու ասպա կը շարուի սեղա\ե՚ին տրորեցին մեր աշխարՀը : Անգն ու անդաստանը
- «պէմ ուրագդ Արամ վրայ, բոլոր վրիմածարալ եւ դարձան ամայի : Օճախներ ր աւերակ
տակեց իբ ւիայտէ ձիով ձայս տալով ; : Ս իրելին ե
Երկան եանԱձ բո լ խնկելի յիշա
տակին Համար : րու անթաղ եւ անշիբիմ մասունքները մնացին բաց
Նոր գարուն ելած՜ մտրուկի մը պէս՝ քանի մը Արեւբ մեղմ օրէն՝ թեքուած է գ է ա ի մ ա յրա - կապուտակին տակ, որպէս կեր ղի չատի չ բազէնե
անգամ սալայատակէն կայծեր Հանելով; մ ուտ I րու եւ գայլավոՀմակներու :
Ե՛֊ օրը Հինգշաբթի ալ էր ու «բաբիդ Հայոց աշա րմին մէջ վեց Հոդի իրար սեղմ ուած , Դիւային Հրէշներու նման, յ ի շո զո լթ ե ս,\՝ ս մէջ
«գ պ րոց ի» փեթ ակը պարս արձակեց ու փող ոց ր ուխտի էլ ե ր թանք Հերոսի աճիւններ ունք ։ ի րա ր Հ րմ շտկել սկսան ցեզի գրեեզմանափոր ել
լեցուեցաւ ձայնով ու ման/• լկնեբով : կեանքով : Տօ\ե ական օր Է : Մայթերունն վրայ Հանբակառ– ո ճ ր ապա բա էնվէրներ, Թալէաթնեբ , ՊէՀաէտաին
I I ՜ ւ — ո"Լ , ո՜ւ ու կրկնեցին բոլոր աղ - քերոլ մ Էջ , մպաող կեանք կա յ * զեղուն՝, յո րդա - ֆաքիրներ եւ ձէմալ Ազմիներ, որոնք աներե -
Ակները, ։ Հոս % ւակայելի օր մբ դիտապաստ փռուեցան Հ. .
ՀՀՀՀ իյՀա՛ Հա՛) Հա՜ . իյՀա՛ Հա Ա երթ աՀաբեկիչներ քծ՝էյ
պատասխա րնդ մերթ , քաՀանա յի Հնչեղ ձա յն\ր մա– Գաշն ակցութեան Հրաշածին՛
նեցին մանշերր։ Հայ մա Լ կա ո ց այրուձին կան՝ ան շ ոււոա ւ սուրացող ինքնաշարմի անիւներու լէրեա\1ւներու , $՝օրլաքես/ններու եւ խայթոզ մեղու
վբ վն ջե ց անզուսպ ՚, ի*ոլո ր վա\ն՚գա կն ե ր ո լ գռներ ը Հանած՜ ^՜խորը * * * Արամ Երկ անեաննե րո լ անվրէպ դնգա կն ե բէն *
բաց տարագիր բան տար կե ա լն\ե ր ը գուբս թափե - կ1ա՝ն դ 1լ առն ենք յ ալի ա են ա կան մ ա Հ ա ս ա ան ի Տ եռային պարաոլթեանւ եւ նուաստացում ի
:
ցան ուԼուրը գոյԼգղոյն ասեղ նետեց բերնէբերանւ կամարաձեւ դարպասին՛ առջեւ ։ գառն ի ր ո գո ւթ ե ան Հետ , Հ պա ր տ ո ւթ ե ան եւ մ ե
—- Ա ա յրիկ Աստուա՜՛ծ , մա՛մ ելաւ,,, վերմակ զգեստաւորուած ծս՚գկավաճառէ մը ծութեա Լ ալիք մը ակօսեց իմ գէմքը *.
ճշմարիտ ոբ մամ ելաւ ւ իմ ար մ փունջեր կը գնենք եւ տրոփիւն սիրտով Զո պան ակէն մ զո լածի նման գլուիսս վեր
<Հ ՚ Հ / ՚ Ճ Ճ " ՛ ԱբաքսԷս» Հնգիկ թաԿորի է ա փ իե - ներս կը մտնենք * բարձրացաւ ու մարմարէ սալին վրայ, Արամ Եր~
լացի Արան՝ վարտիքի ծ՜այր Էն բռնած՝ ու պաՀ մը Ար տաքին տեսքով , փարթամ եւ Հրապուբի՛ք կա^եանի լոյս կենդանագիրի տակ, ընկերական
Հայեացքը դէպի ամպրոպները վանւ կվա՝ն՝,կեց • են լատին՝ աշխարՀի գերեզմանատունները , յ ա ր եւ իսոբ սքս/նչացոլմ ով սկսա լ կա րդա լ ՚
—- 1Աե՛լ , խե՛ւ , խեռ խենթե ր Հթառը բնկա՜ւ , նմ ան փարթամ ոստան ի մը : «Յարգանք ՝ Հայու թե ան պ ատ իւր վ՚րկոգ ան
ծա ծա * ծա ռ\ը *. (ծ՝ա . թա • թաղալո րիւն՛ Հոն եւս նիւթի գերակա յութ իլ1ւ ը զգալի է, ծանօթ Հերոս Արամ Երկանեանիդ ;
\քառը ^ ; ցայտուն կերպով * ՝ Տէրտէրը աւարտած էր իր աղօթքբ*. Հերոսի
X Անշուք, սալապատ շիր՛իմներու կողքին , աներ Հայրը ընկեր Բաըակեան լուռ կ՚արտասուէր *.
Ղ՝աբ է անցեր , բայց Աոնմորանսիէն\ •—• է - բարձրացած են՝ մարմարիոնէ փառակերտ դամբա Գար ձետ լ լսուեց ալ ինքնաշարմի անիլ\1 ե րո լ
գո ւ ան տա ր ածուող՝ քաղաքի բարձունքի անտառ– րաններ, պճնազարդուած խաչելութեան կամ ձիւ ^ / " " Ր ՚ ձ 1 Աեհք վերադարձանք ներկայ գանուելու
ներէն կը յ ս ուի գեռ կա բծես յ շեփո րնե ր ու կեր - նափայլ Հրեշտակներու նրբակերտ արձանիկներով Մ յիս 28ի փառատօնին գ մեր յարգանքի տուրքը
կե՜ր ը գ եղֆերաՀունշ պահնորդներու ազգաբարու - եւ թարմ ծաղկեփունջերով ; տալու բոլոր վրիժաոոլ Արամ Եր կանեանն ե րոճւ ,
թիւձնն երը : Օգին մէջ խո բՀ րգաւոբ , տե սան ելի լր– Ուխաագնաց ութեան մեր խում բր դլխաՀակ որոնք ցեղի արդար վրէժի եւ ազատագրման Հա -
ռութի ւն մ բ կը տարած ուի օգապարիկ ծուէննե ր 1լ,ընթանայ մ աՀ ասա ա ՛եի դալարագեղ եւ բանուկ մար պատրաստակամ գտնոսե ց ա\՜և< ողջակիզուելու
մետաքս, խստաշունչ քամին կը նախատեսենք բաւիղներէն՝ • անՀաւասար պայքարին մէջ, ե լ արժանի կուոքեր
ոլլլուե լով , ա պա լին ե լո վ երկնաբարձ բարդին ե - Հազարաւոր շիրիմները արդէն զարդարուած դարձան Հայ Ազատամարտի Պանթէոնին :
րու , ս ր ս բացող տերեւներով ծնծ՜ղա յ զա րն ող ճիլ– են գալարագեգ վարդերով , իսկ Հազարաւորներ ՅարգաԱ զբոլոր Արամներոլ խնկելի ձ1՝Լա ՚
տա կին՝՛.
ղերուն ; ՛լ ներս կը խումեն փունջ մը վարդ զետեղելու ի–
հու գոլգ գոլգոլ , գո ւ , գոլգ : կը գա ւ ա լ։- ՚ւենց Հարազատի աճիւններուն).՛ վրայ X Փա՜ռք Մայիսի արշալոյսը կերտողներուն :
քուրայ՝
ուին վաղաձայները յ ք*րենները պուրակէ պուրակ Ա՝աահ–ում\ևերոլ^ս թո֊իչք մեր աՀ ա բե կի $ Պատի՛՛լ Հերոսներու կաղապարումի
- է է է էէ լ - լ– ~ • - դլ– /
1լ ոստոստեն ա լիքներ ո լ նմ ան գաՀավիմելովՀ ա լա- Հ • 8 • Գաչնակցոլթեանէ :
Արամ Արկան՚եանֆ լոյս անուան աաոերը ի ղոլ.ր կը
ծական քերծէն երո լ , բարակներու դաւադիր լըբ֊
փորձեմ գանել եւ կարդալ անշուք դամբաններու (Արմեն իա) ՏԻԳՐԱՆ ԱՒԱԳԵԱՆ
աե սութ իւն՛նե բէն , վրդովուած՜ սարսափաՀաբ X
Գոյնղգոյն , թաւշագեղ, ֊սեղմ Հագուստներով
պճնուած՝ մանեկաղարգ թեզանիքներով^ իշխա -
նա կան ձիա ւոր ներ ո լ շղթ ա ն կը փակո լի օ ղ ակ ա ռ տուած՜ խորՀուբգԷն ձանձրացած՝ Հաշուուած քա յ֊ մտոլթեամբ առանց տարակուսելու որ քիչ յետոյ
նոյնիսկ
օղակ ՀեաղՀետէ *. *\՝րախտաՀ ա ւե բ ո լ , սոլղաՀաւե– լեբով վար կ՚ձշ^են բլուրներէն բոլորբ խմբովին՛ երբ մարդոց գլուխները տաքէ ան՝ կիները
ե բու.
բու, լորամարգերու տարմեր նե ա ա Հտաաբ գետին երթալ զբօսնելու Հեռաւոր ստորոտի բեՀեզ արեւի պիտի զուարճանան նորանոր ջրաթռչունն
կիյնան կիսամեռէ Որսկան՝ շուներու կլափներէն շողերուն մէջ* լճափին մօտիկ պղպջացող ակնաղ - մաՀով :
ղմ ա յ չե լի տեսիլքներ կք կախ ուի ն , երփն երանգ բիւրի քովերը արքայական բարձունք անունով Սեղաններ կը փռուին, եւ իշխաններէն օրի ֊
վ>ե տ ո ւրնե ր ո լ աբիւն\ոտած փունջերով : ՊաՀ ակտ" ճանցչուած ,ոլրբոսոբավառայգինեբ շուրջպար բռ նակուելով՝ բազմութիւնը կր սկսի մսի պւ: ա ւ/ւ ււ/ ււ
նե բ յ"
խուժ բեր՝ փառաւս բ որսի մբ պատսպարան ը կը նած են՝ լճին՝ պարանոցին՝ գ ութանկագին գորգերու
մատնաՀարեն գալարափողերով , Համանուագ ա - նման մարգագետիններ գօտի կապած են, լճին լայ– Տեսարանր բարբարոսօբէն գեղեցիկ է X Թէեւ
Հաղանգի մը ումղնութեամբ % նաղի սա մ էջքին : խոտաճարակ մարդր ամէնէն՝ ուշ սկսաւ արիւնով
Եղչեր քր տ՝.ն ա թո ր մահատ ասա/ Ա յգինե րէ ն՝ գուբս կբ թափին խոնա րՀ ու կս/ն՚չ^ ս։ անիլ բայց կենդանի, երէն ամէնավերջինը պիտի
լ թ ի կունքր ա Կէնէի
բունին տուած՝ Հ աստա բեր չադաագն ցած ճորտեր , բեռնաւորռլաձ֊ նուռի ,խաղողի կո մնայ անկէ յագեցող ;
վեՀանձնօրէն է ու յուստՀատ
ղովներով , եւ ափսէներու վրա յ թարմ աերեւնե ֊ ԱՀա ազնուական մը ոտքի կեցած վայրի րնոլ"
վերջին Հարուածով կբ ղգետնէ յս/Լգուգն շուն մբ
րով զարդարուած ճաթած թուզերով, ելակներով, թեան նե րգաշՂակ՝ արեւու շողերուն մէջ պայծա.
անոր կողը խրելով իր եղջիւրներու դաշոյններէն
մատուցանելու Համ ար տ ի րա կա Լ, արքա յին իբր ե ււափայլ զիստ մր երկու ձեռքերով բռնած՝ ուրուրի
մին :
րաիյայրիք իրե՝Լց քրանատոչոր աշխատանքին ան մր պէս պատառներ կր փրցնէ անկէ։ Իր բերանր
Ա արգկա յին ցն՛ծութիւն* ու յաղթանակի ա-
վճար X Ոմանք ափսէներու վրայ շարուած պտուղ ղայլփ ժանիքով կլափի մը վերածուած է, այն
ղադակ.եբ, անՀամար շուՂեբու Հաջոց, ս ա՛ն ձ ար -
ձակ ն՝.ե տաս լաց ձիերու վրին՛ջի ւն կը լսուին՝ բլուր ֊ ներ կ\ե ր կա ր են բազկատարած , ողո րմ ութեան կա նուրբ բերանը որ կե ռասի մ^շ Համար բացուած էէ
ն երէն դէպի պուրակը , ձո բե բէն դէպի Հողգաբ– րօտ մուրացկաններ՛ու ն՝մաև\\ Ուրիշներ՝ մեծա - որուն դողգողացող շրթներէն Համբոյր ս%ըքազե
ները։ Տաղթանակ, յացթանակ ինկած է պարս ֊ վէարթամ անց ո րղն եր ո լ ճամ բուն եզերքը >ծնրա - լու Համար / շխանոլՀի մր պիտի անէանար ան, -
սլա պա ա ան տառի անփաոունակ արքան , ա յծե ամ ղ իր է քրւան աթո ր ու կիսամ երկ, կոշկոշա մ ատնե շուշտ լուսնկայ յոյսին տակ;
՛ն ե ր ո լ Հպարտութիւնը ու սարսափը գայլերուն : րով ափեբոլ\ն մէջ Հազար բարիքներ վեր բարձրա Բայց . . . Օրբ բարի է ո լ յիշատակելի , ինչ Հոգ
թէ անտառին֊ ու լճին վրայ սուգի մաՀասարսուռ
Անտ ր ա՛֊ տառացած՜ ռոֆփւր՜ւեբը պիտի երթան գար ցուցած , տղօթողներու պէս * • • :
դարել իշխանի մը, գուցէ արքայորդիին որսորդ իՒիկնապաՀներ , ու լեզուձւեբը դուրս ին՛կած քօղր կ՚իջնէ արդէն։ Որբացած կենդան իներ ,թր"՜
գա կան՝ պա լա տ ի յի շատակա բանը ջնար կ>ո ւած պէս վոՀմ ակնէ եր ճամ բա ւ կը բանան ո լ աճա պա բան քով չոլններ ի ղոլր գիշերոլան լռութիւ՛նը պիտի պատ
պէս Հերոսական՛ դրուագներով քաղքենի ; կաշկա՛ն որս կան իշխանները սար աՀա բթի մը սա ո րոտը ռեն իրենց տառապանքի փշաքաղ ճիչերով :
դուած անտառի մ բ ղեր ո ւթ իւն բ շփոթելով կո յս կ^իջ*– են , փրփրադէզ կա յլակն ե րով սառն՛որակ ա զ– Ատրուկւերը զրկանքի խչտեակն երու մէջ ի՛
անտառներու աղատ բարձունքներուն Հետ : բիւրի մը քով : րենց բթամատները պիտի ծծեն օրուան խոՀր վեր–
Վ;հ,րջին անգամ ար շա լա խ ո ւմ րի պետը լերկ Արքայական շարժուն) տաղաւարէն քիչ Հեռոգ յիշելով։ Բայց ե լ այնպէս ա՛նոնք մարդ եւ ահա -
բլուրի գագաթին պա յմ ա ն ա գ ր ական Հաւաքմ ան կրակ կր վառի) բուրումնաւէտ մայրիին ծրդի ու սուն պիտի մոռնան ամէն ինչ ու կրկին պիտի սե
Հ բաւէ ր բ կբ փո գաՀ տրէ ՚, Պ աՀն ո րգ խում բերը ար գիի ճ ի ՚ ֊ ղ ե ր կւր ճարճատին կաղնեփայտի կէզր կր րնդագործէն՝ անգիտակցաբար ;
շաւասո յ ր կր բո լո րո լին ո ս կեճամ ուկ Հագնուած Հանգչի քուրային մէջ՛. Մաղմաղ կէզին վրայ օդին ՈրովՀետեւ ամէնազօրշ , տիեզերքի րո լո ր բա՛
իշխանին չ\ՈԼրջ անոր գլխանոցի ջայլամի փետուր– մէշ^ մորթազերծ էրիներ , թռչուններ կը դարձնեն րիքները մարդուն վայելքին Համար ստեղծեց ,
նե բուն ցնծութիւնով Համ ակ ո լած ո ւր ա խ ա թ ե ամբ ։ վարպետ իա Հ արա բները , ազտորով ե լ սպիտակ կշռեց ու կաշառեց զա ի , իրեն Հնազանդեցնելու,
*Ի ր ա I ի կն ե րն ու դե ռատ ի իշխս/նիկն երբ ձի կբ զփւիով պատրաստուած Համատուներով օծելով։ պաշտուելոլ գնով; Բայց այս անՀամար մարդոց
խագցնեն իրենց րնկերացսղ թաբմաաի ո լ նազելա Եղէգն ՚ուտներոլ մէջ պաՀուըտած սա ր սավւա - մէջէն որն է քո ըն՛տրած մարդր ով իմաստ գոյն
Հանճար։ Եւ եղեւ լոյս, եւ « 0 ր ր բարի էր»ւ
շուք իշխան ո ւՀ իներու Հ րճ ո լանք ի փառապսակին Հաբ վայրի բադեր կրկին լողալ կը սկսին ղէպի
մէջ*. Վերջապէս , ձեռակերտ անտառներու ծըպ լացող ուռիներու շուքին տակ նազելաճեմ մ իա • (Մնացեաը, յաջորդով)
հՈՍՐՈՎ ՀԵՏՈԻՆԻ
Fonds A.R.A.M