Page 187 - ARM_19-1947_03
P. 187
««»««
միայն՛ մաքոկր ապակի լեցուցած ե՛ն կաղապարին ՄՈՒԱՍՕՆԻ ՃԱՄԲԱՐԸ ԵՒ « ՀԱՅԿԱԿԱՆ* տ» իս կ սկաուտներ ՐՑՏՏ^^^^սX կոչուած վայրբ ուր օ ֊
"՞է^է Հեղձուցիչ տաքութեան մր տակ, Հսկայ շե րական նուազագոյն Հազար սկաուտներ կուգան եւ
րեփներու մի Փոցաւ : Անասնագէտներու, խում բ մ բ քանի մբ օր բնակելէ ՛վեր՛ջ կր վերադառնան իրենց
աաբիներէ ի վեր լծուած էր նրբէն ու երկարատեւ Օգոստո ս 9 ի առաւօտուն ճամ բար կբ մ ե կ֊ տեղերը :
աշխատածն քի , կատարելու Համար ապակիին Հա նիմ քանի մբ օրուան Համար : Նպատակս՝ գիտել Աո սվին օրն ի սկ գաց ի տես՛ն ելու Հա յ
Արինե.
տս ւմ բ , յգկոլմբ եւ զայն վերածելու գոգաւոր վի որքան որ կար ելի է , ջանալ ապբ ի լ ե ղբա յ րական՛
ճակի մ բ ։ մթնո լորտի մ էշ : րբ : Լաւագոյ՛ն տէգերէն մէկն էր .որ տրամադբր–
*** Տոքթ, Մաձֆրիտ *Բբբգի Գերմանացին, Մեկն՛ում՛էս առա շ, գիտէի ոբ Հայ Արիներու ուած էր իրենց, ԳշճՅւտի ամերիկացի սկաս ւ տներ ո ւ
որ ամերիկեան ծագում ունի . երեւան, Հաճած է Միոլթիւնը եւ Հ . Մ– Ը– Մ էն թումբ մբ պիտի ք ս վ \ իսկ իրենց գիմացբ սկովտիացի սկաուտ
Համ ա յնաբոյժ գեղ մբ ։ Իբ գիւտ՚ր կբ վերաբերի մ ա սԿ. ա կց իլ, Լ\ամբարին ։ Առաջի՚ն՚բ պաշտօնապէս ներ։
°գիի բազագրոլթեան եւ մարդկային ՀիւանգոԼ– ներկա յա ցուց ի չ Հա յ սկաուտնե բու , ի՛" կ երկբոր– Հա ւ Արիներու բան՛ա կավայ բ ի մ ուտքին , տ բ ֊
թիւններ՚ուն վբայ ան. ո բ ներգործած տզգէցու– Գբ իրրեւ ա^րանսայի Հայ Ակաուտնեբ։ ղաքր կ ան գն ե ց ո ւց ա ծ էին՛ մ եբ գա բաւոբ ս ր բա վա յ–
թէան\ ։ Հայ Ար ին ե բ ո լ սաՀմ ան ուած բան ա կա վա յ ր բ ԲԲ՝ ի ածի՛ն բ , առանց չափազաՏւցութեան կա~
Ա յո գիտնական ին կարծիքով , օղին՛ բաղկա &1տՅւՇ,շի շբջանիհ՛ մէջ կբ գտնուէր , միւսներէն աս Ր ելի է բսել ամ ենագեգեցիկբ է լ մ իակբ բո լո ր
անուշեր
ցո՛ւցիչ տարրերէն մէկր, որուն՛ « ԱււԱ11Թ » տիճանաւորներու մէկ մասբ միջազգային խմբա ճամբարին մ էջ , գնաՀ ատուած ր ո լ ո ր\ ա յցե լունե–
կուտայ , փէնիսիլինէն աւելի աղգեցիկ է ։ Օգի պետեր՛ու յատկացուած ճօճազԱՇ սաՀմ անին՛ մէջ*, րէն ; Ղ՚մ րէ թին Լուսաւո րիչի կանթեղբ , "ճակատբ՝
մ ա սնի կին՛ մէջ գան ուած ա յգ տար րբ գլխաւոր Արարատր .որուն՝ տա կ ր գրուած է .ֆրանսերէն*
պատճաոձր կբ կազմէ գլխագարութեան (շ6բհշւ1շւ1– կար մ իր տառե րով • « Հայ Ա կա ո յա Լ էր ^ ւ
•0$* Ոսկեհանք երոսծ վերջբ գրուած ցան կին՛ Համ ա– (Ցանկապատին շՈէ֊բջ Համաչափ գրուած
§1շ) , յօգացաւերու եւ ուրիշ Հիւանդութիւնն երու, ձայն)՝ թիւ 1, 2, 3, 4, 5, 6 , 9 , 15, 16 եւ \ կ ( 1 ) մեր
որոնք զօրեղապէս էլ ազդուին օգին՝ կլիմայական ո^րքան հախս կր պաՀաՀնջեն ամէն մէկն առան ձին՛, պատմականն արքունիք՛ներու գինտ՜ն շան՛՛ն եր բ , ք ՝ ա գ ֊
Պո լսում Համ
պայմաններէն ։ , 1000 օրինակ տպագրելու ար ( Ա ր ե » բատունի , քիուբին՚եան, Արծբունի , Լեւոն Ե* եւն,%
Տոքթ. ՚Բրբգի կբ կարծէ թէ՝ երբ օգին մէջէն. ւելեան. Խաղաշխարհ,^, չափով ու թզթոփ) , եւ ապա ինչպէս բոլոր օտար պատգամաւորութիւն՝ կբ
որոշ քանակութեամբ « Առան ^ առնուի , կաբելի թէ ա յգ դում արբ թնշ 1լ արժենա յ կովկաս ի թբգ– մասնակցի իր ազգ* գ,Բ°Հ"վ* որ կբ ծածանի ճամ
պիտի բլլա յ ա ճ ո ր մի $ո ցաւ առաջքն ա ռնէ լ կարգ թադրամով : բարի ամբողջ բնթտ ցքի՛ն իրենց * բա՛նա կավայ րի
մբ Հ ի ւա՛ն գութ ի ւնն եր ու ։ Այո ՛նորօրինակ գեղո՛վ « Զեր տալիք տե գեկութ իլննե բ բ Հիմն առն ե - կեդրոն բ , գլուիս ս ՛վեր բարձրացուցի գէպի ճեր
գարմանումներ կատարելու Համար ան՚Հրաժեշտ է լովՀ ե ս կը պ ա ա ր ա ս տ ե մ մ ի աււաջարկ 9 ձ ե ր աշ– մակ կա յմ ին գա գա թ բ , փնտռե^լո լ ա յն գրօշբ յ եթէ
խիստ մ ա քո ւ ր մ թ ՚ ո լ ո րա ի մբ նե ր կայ ութ ի ւնբ ։ խաաոՆթ^իՆաՏե^ի ապագրոՆթ-եաւն հ ա մ ա ր վ ա ր կ չեմ սխալիր ՛վեց մէգբնոց եո֊ագո յն ր ո բ ՐՈԼՈՐ
Այգ Նպատակով դարմանատունն, երու կամ Հիւան բանալու, մազիւն դ եւ. կը ն ե ր կ ա յ ացքնեմ կաո,ավա– խամբարներուն՝ մաս՛նակցած է : /* զուր կբ փնտ\Ո–
դան՛ոցներու սովորական սրաՀնէբՀր անյարմար են ւ րու/թ-եաԹ ո ւ Խ ո ր հ ր դ ա ր ա ն ի հա^անու^եաւն: ոէի Հ Զկա՜ ր . . • ձկար ազգ * ԳՐ°ձՐ > ^աձհ. * Ե ո ա ֊
Հ. ՏԷՐՌՍԿԻ « ԱՀա ա յն ամ էն բ , ՛ո ր կա բ ո գ եմ առա յ ժ մ ա– գ ռ ՚ յ ն բ ։ իբ աեղբ գ ր ա ծ էին Հայ •Արիներու Միու
՛նե լ ձեզ Հ ամար, իբր Հանրային կրթութեան ել թեան սկաուտական կապո յտ գրօշբ , <(,Մի1 Լ1Ո Պատ
Մրուեստի Նախարար , եւ իբր ազգագրական՛ նիւ— րաստ » նշանաբանով։
ՈղԲԱՑԵԱԼ Ն - ԱԴ.ԲԱԼԵԱՆԻ ՄԷԿ ՆԱՄԱԿԸ թե ին՛ եւ նրանց Հալա քո գներին գնաՀաաող ^: Այս իրողութեան գէմ , աչքի կբ գաինէբ դրմ––
Ասվելս է պատմական .այն պաշտօնագիրը, Դիւանապետ Հանրային կրթութեան գոՀութ իւն բ Պելմիա յէ% , ՚Փրակա յ է ն եւ Ե գ ի պ ա ո ֊
զոր Նիկոլ Ազբալեա՚ն , իբր նորակազմ Հայկական Բ՛ ՄԻՀՐԱԲԵԱՆ եւ Արուեստի Նախարար սէն եկած արիներուն , որո՛ն՛ք մ ինչեւ փերջն ալ
Հա)0|րապետութհա1 Հա|նբային կ ր թ ո ւ թ ե ա ն ե ւ Ար. (Ստորաղր.) Ն՛ ԱՂ.ԲԱԼԵԱՆ չՀաշտուեցան : Չեմ գիտեր ինչ կբ պատասխան էին
Ուեաոի Ն ա խ ա ր ա ր , ինծի ուղղած ԼԱ տ ո ր ա գ ր * ) մեր տղաքբ , երբ օտարնէ րր կբ Հ ա բ ց^նէ թն\.
է,ո Երեւանէն ** Ո՚^ւր է ձեր ազգ * ԳՐ°ՀՈ ։
ի Պոլիս, \9\9 Սեպտ. ձին, թ ի լ 2473 : ԸնգՀ . ակնարկ մբ .նետելէ վերջ Հ կբ ծանօ
Ղյո յն\ո ւթեամ բ կպարտագրեմ • Ես պատրաստեց ի ո լզուած նա խ ա Հ ա շի ւնեբբ թանամ ճամբարի Հալ Արիներու րնդՀ • պատաս
Ե բ ե ւ ս ա , 8 Սեպտ– 1919 եւ զբկե ց ի Երեւան : Ա ա կա յն վրա յ Հասան քաղա խա՛նատու խմբապետին (Փաբիզէն) ։ Կբ մամ ա֊
- « Մեծ արգոյ Պ • Զիթունի , քական յ եղա շրջումնէ ր ։ 1Լա ր Հա կան ^ա,րգերբ գոուին ք յա ջո ր գ օ ր ո ւան Համ ար : Օ գ տ ո ւ ե լով ա–
« Ծանօթանալով ձեր Հրատարակած գրքերին , փոխոլէցան , ու ես էկր*քա յ ալէ լի կանուխ օգտ՚ք– ուիթէն, կ ՚ ա ո ա 9 ա ր // ե մ ճամբարին՛ մէջ գս^նուող
գնաՀատելով ձեր ե ր կա րամ ե ա յ ազգագրական՛ աշ ւ ի լ ինծի լ/նծայուած պատեՀութենէն ու պա իրենց Հ . Մ* Ը՛ Մ ՛ական եղբայրներ բ Հրաւիրել
խատանքը , եւ մ անաւանդ ճանաչելով ազգագրա տիւէն՝ է մ ասնաւո բ մամ ի մբ, ծանօթանալու Համար ։ Ա–
կան նիւթերի Հաւաքման ու Հրատարակութեան՛ Վ^ար չաձեւեր՛բ կ՚երթան , բա յց մոգովուրդն ո ա ջա ր կո կ\րնգունոկի երկուշաբթի օրուան Հ սւ–
կ ար եւո բութիւն
որ եւ է կերպ բ, Նախա րա բութի ւնս կբ ց անկար ոլ Հա յ բեն իքբ կբ մնան ; Ապացո յց ո բ% Հ ին ին տ ե ֊ մար ։
նպաստել ձեզ, Հնար տալով ձեր դբ~ Գր եկող նոր՝ քՕ որ՚Հ ր ղ ա յին՛ Հա յաստան ի * կ ա ո ա ֊ Յաջորդ օրբ, Հա յ Աբ ինեբոլ պէտ Գուբգէն
նաՀատելի ա շխատանքէւե ր բ շտ ր ո ւն ա կե լո ւ : վար ութ ի ւնբ ձեռք առաւ իմ անտիպ ազգագրական Աե՛ծ ատ ուր եան է լ քանի մբ խմբապետն եր զիս
աշխատանքն էրուս խՆգիբբ ՚ Առաջին առիթով կՀբթդունին եւ 1լ առա^ն ո բդեն Հ իւր երու յատկաց–
« Հայաստանի դժուարին եւ անստոյգ կաց՛ու ղ՜ւեց իմ ՎանբաբբաւՆ ի ա ւ ւ ^ ի ր ք ի ն , Սասմա1;ց.ՏոՆ»
յա,՛ **
թիւնդ թո յլ չի տալքս տեւական մի գործ հւա՜ծ սեղանր ։ ^^
Տի եւ 8Էրւա|3–Թւււ.րԱ5ւն/յ ձ ե ռ ա դ ի րնե բ ր , իրենց Հեր ԱՀա ամփոփ Հարցումներուս պատասխանք ։
թին տա ո ւ ե ւո լ ՛յ ա Հ ր ա ա ի խնամքովբ ։
%աՀրար ել ձեզ , որ լաւագոյն ձելբ կր լէ1 է ր ազա
տելու ձեզ ա՛յն ե րկբնտրա՚ն քից , "րի մէջ բնկած Ւ ՚ ն չ քս՚ղցր է՝ պետութիւն ու պետական՛ Աասնտկցոզնեբ՛ո լ բնգՀ • թիւն է \ 38 * որոնց
էք եւ որ ծանօթ է ին՛ձ՝ իբր գրական մ արդու : պ աշտ պ տ՜ե ո ւթիւ՛ն ու՛նենալ։ I 1 ր Պելմիայէն, 7-բ Եգիպաոսէն , մէկբ Փրակա–
« քՒւում է ինձ թէ՝ առայժմ ն պա ստի լաւա՛ ՋԻԹՈՒՆՒ յ է ն եւ մէկր Աոլրիայէն, իսկ մնացեալբ 3)րան–
գոյն– ձեւբ կբ լինէր Հրատարակել ձեր– անտիպ աշ– սայէն ԼԱարսէյւ ել Փարիզ) ։ Ունին 4 6 վրաններ ,
խատութի ւնն երից մէկր կամ մ ի քանիս բ , եւ մի ( 1 ) Այսին՛քն՝ Վ ա ն բ ա ր բ ա ո Բառգիրքը , Սաս– իւրաքանչիւր 36 սկաուտի վրայ կայ խմբապետ
"բոշ քան՛ակ առնելով Հանրապետութեանս գրա մաՐւց; . ՏուքԹ,, Յ է բ տ ւ ն - Թ ո ւ յ ր ս ^ ն Հ ս ւ յ . Բ ո ւ ս ա Թ , Վա. •մբ. խմբակներու բաժնուած էն որոնք Առանձին՛
դարանների Համար, ձեզ։
մնացածք թոդնել նաշիւ աբե, Սպարկերա, Հ ա յ .Քնար, Մա|նկապա|ր։. իրենց կերակուինէրբ կբ պատրաստեն ։ Մասնակ
« Այ" նկատում ո՛վ կբ խնդրէ ի յա յտնել ինձ աէգ, Հ ա յ Աւա1նդարա13| կ մ – Ան^|3ւ Ա ն գ ի ր , Բնիկ ցողներու միջին տարիքն է՝ 15 է
թէճ ձեր անտիպ աշխատութիւնն երից ( Հայտաոա. Արհւեսւոներ : - — Ջ– Պատրաստած են՛֊ ձեռական աշխատանքներ ,
ուր աչքի կբ զարնէր ֊Պեբեիայէն՝ իրենց Հետ բե–
«8ԱՌԱՋ»Ի ՊԱՏՄՈՒԱԾՆԵՐԸ իւաղրէ , ղարՀուքելի զանգուած մը աւերող, փըչ– Ու մարդիկ ի խն՛դիր ազատագրութեան կը
րող ու մաՀացոլ; ՛վիճէին, գիւտեր կր ստեղծէին. Հ ամ աժ "ղովրգ ա–
Նախապատմական , ամենակուլ կենգան՚իներ յ ի ն շարժումով։ Որքան ալ անկազմակերպ, ան
ինկեր են՛ քաղաքի գլխ.ուձն ու կը յօշոտեն , կը կլա ծրագիր, • կայ թաքուն՛ ում՜ մը ազատագրոլ—
ԿՈՒԶԻԿԸ ՛ն են , կը լափեն ու չեն կշտա՛նար ։ թեան գաղափարը ներդաշնակող ու ա՛նկէ ալ միա
(ԴՐՈԻԱԳ՚նԵՐ ՊԱՏԵՐԱԶՄԻ ՕՐԵՐԷ՛Ն)
Երկինք ու գետին կը զոլգորգուինւ : ՝Բաոսը կամ եւ ո ւմեղ ։
տարրալուծե
կը բեղ֊ալորուի , մոլուցքին մէ^ Մեր թաղին՛ մէջ ^ո*֊գիկբ սկսած էբ Համբաւ
թշնամին, յարձակում կբ կարծէ ու կբ դիմէ լո՛վ ինչ ոը կր Հանգիպի յ շ ի ն ե լ ։ Ան արդէն քանի մբ զրահապատներ անշար
ինքն՛ապաշտպան ո ւթեան , բաբէ բա խտաբար գլ/ն– Ս՝ ո լե ւո ը ԼՏեառը՚Լգառաէ՝ի խարոյկ) տարա ժութեան մատնած էր* սատանա յա կան իւր ա յա
գակնեբբ ցբուելով օգին մէջ*, կարճ մակրնթացու– ծս ւթ ի ւննե ր կը գրաւէ , իր մ էշ ընկելո լզելով ինչ տուկ մ ի ջո ցն ե բո վ գ ր ա ւ ա ծ էր ն՛ո յն իսկ քանի մլք
թիւն ււ լ ա ււ ււ ա ա ս ւութենէ վել՚ջ ք փո գո ցնէ բ բ 1լա– որ Հաստատուն է : Բոլոր բա րձր ո ւթ իմենե ր ը վ՛ուլ խոշոր ա ր ա գա Հ ա բ ո ւածն ե բ ու շաՀ ած տասն՛ապե
մ ա յան ան ինքնաբերաբար ։
կուգան . եւ այս բոչորին՛ գերակատարը մարգե է ։ տի աստիճան է ^
Տգմ ա թ ա ւա՝լ Հ րա ս ա յ լ ե ր խրամներու քովէն Աստուածները կը զուարճանան՛ իրենց խամաճիկ Ժողովրդային նոր գիւտի մբ Համբաւբ կբ
կամ վրա յ է ն կ՝ա՚լ ցն ին , ճգմ ելով ու իրար խառնե ները բհմագրելով։ թեւածի բերե՚Է բերան Էաոքնս^ շիշեբ , էսանէս^
լով ծառե բն ու առար կան եբ բ ։ Միամիտ ու անփորձ զին ուո բներով զրաՀա– շիշեր ։
Հազիւ փոքր դագա բ մ բ եւ աՀա մ արան չոգ֊ պատներ ալ կ՝աԼցնիւ, կանխաւ կորսուած , որով– ԶարՀ ուբէլի ուժանակնէրոլ , սլա յթուց իկնեբոլ
նեբբ նոր գաս մ բ սո բված , ա յս անգամ խո րու՚նկ Հետել դեռ ուղեցոյց նշան՚ւերուն կ՝ապաւիե՚ին տեղ, 1լառաջարկուի գործածել դիւրավառ նիւ
փոսեր կբ փորեն արագօրէն՝, գազան ո բսներ ո լ մ ե– ձախ գառնալով յ թէ րո՛վ լեցուած շիշե ր , բա յց գո բծած ե լու Համ ար
թոաով ։ ՊատնէշԱերր կատարելագործուած են այժ՜մ, արտակարգ նուիրում, ղոՀ ա բե բ,ո լ թ իլն՛ պէտք է ։
Օգին մէջ անպակաս են՛ ս՚ոլրացոգ գնդակնե ու թշնամին հ՜ուզակը կ՚իյ՛նայ։ Այգ միջոցին կ ուզի կր կուբծքբ պայթելու աս
րու կաղկա՚հ ձբ , ճա յ թ ի ւ ն ՚ բ , սուլում բ ։ Ապա կին եր Պայքարը կր լրշաևայ երկուտեք, « Վագրե տիճան կ՚ուռի. ինք պատրաստակամութիւն կբ
կը սկսի եոբ
կբ փշրուին . ամ էն կողմ պա տ ա Հ ա կան վիր աւոբ– րը » կը շատնան եւ մարտնչող կողմը յայտնէ գործադրելու Համար, ու երկու շիչեր է–
մեկնին
ներ ոլ մեռնողներ կ աւելն՛ան ՀետղՀետէ ։ միշ՚՚՚յներոլ ղիմել։ Աա1նս/7ւ/Հ լեցուած, խիցի տեգ պատրոյգ,կբ
Ի զո ւբ կր փնտռեմ սրտահատորս ու կ*անի– Թաղէ թաղ Հաղորդակցութիւնը ղաղրած է։ գէպի այն վ տ ա ն գ ո ւ ա ծ գիրքեբ բ որոնց գէմ կա
՚ծեմ ^ռլզիկբ։ Անցորդ կին մբ քանի մբ քայլ ան Հոս՝ մարդիկ ծանր մտաՀոգոլթեան մ էշ կը սպա տաղի « Վ ա գ ր ե ր >> մաՀ ու աւեր կբ սփռեն;
դին* գետին կբ փռուի , առանց ճիչ մբ արձակելու , սեն՛ փրկարաը բանակներու մ֊ ա մ ան ո ւմ ին՛: « Մօ Կեանքի տեւողութիւնբ ի բ բոլո ր կողմ ե բոլն
ու կողէն Հոսող արեան մէջ երկարելով կ*անշնչա տեցեր են. պիտի գան. ինչո՞ւ չեն Հասնիր »: մէջ միջանկեալ գագարներ ունի ։
նա յ անշաք ժ՜ յ Ժողովրդի ծոցէն ինքնագլուխ դեկավարներ Ք՝շնամ ի ա յգ գիր քերբ պաՀ մ ր լռած էին . ու
Տ ան ի քն ե բ էն , զանգակատուներէ , անկիմեա– կը խրախուսեն , կը յուսադրեն : Աակայն՛ քաշալե– մենք կր Հետեւէինք կ.ոլզիկի օձագալար յառաջ
գարձերէ, պատուՀան՚ն երէ , կիսաբաց գռնէրէ զան րելը բաւական չէ. յուսահատ օր էն մոլեգնած թ ըչ– խաղացութեան : թ՝շնամին կարծես յափշտակուած
գակներու տեղատաբափբ կբ շարունակուի, ան - ՚նամին զսպելու Համար, զայն ան՛վտանգ դարձնե տ ն օրին ակ այգ արարածին երեւումով , մեր յար
շա րմ՛ո լ թ եան գա տա պա ր ւո ե լո վ ինծի պէս բաղմ ա– լու, վերշնական պաբտուիԳեան մատնելու, չարի ձակումի մբ տեւողութեան չ ա փ լռած՝ կբ թողուր
թ ի ւ ֊ անցորդներ յ քը իր սաղմին–* մէշ իսեղգելու Համար, եղած մեծ որ ան՛ յառաջանար , զուարճալի եւ անվնաս նկա
եբկինքբ կբ շառագունի . ծ"ւխի ու կրակի զոՀ ոդոլթիլնները անբաւական են : Հարկ է դիմա տելով թերեւս անոր գոյոլթիւևբ։ ատ ուշ էր*
սիւներ Հ րէ շա յ ին՛ ու փովա խտկան տեսա բան՛կն բ դրութիւնը զօրաց՛նել։ Ունեցած զէնքերն ու գրաւ անոնք ն ո յ ն իսկ ժամանակ չունեցան անդրադառ
կբ գծեն ։ Կարծես թէ տիտանի մը ձեռքը գետն է ուածները չեն բաւեր, ամէն ոք կը մտածէ Հնար նալու իրենց սխալին :
գետի՛ն, թաղէ թաղ, Հորիզոնէ Հորիզոն կբ փո– քի ս"ը, աւելի խնայողական : (5) հՈՍՐՈՎ ՎՇՏՈՒՆԻ
Fonds A.R.A.M
միայն՛ մաքոկր ապակի լեցուցած ե՛ն կաղապարին ՄՈՒԱՍՕՆԻ ՃԱՄԲԱՐԸ ԵՒ « ՀԱՅԿԱԿԱՆ* տ» իս կ սկաուտներ ՐՑՏՏ^^^^սX կոչուած վայրբ ուր օ ֊
"՞է^է Հեղձուցիչ տաքութեան մր տակ, Հսկայ շե րական նուազագոյն Հազար սկաուտներ կուգան եւ
րեփներու մի Փոցաւ : Անասնագէտներու, խում բ մ բ քանի մբ օր բնակելէ ՛վեր՛ջ կր վերադառնան իրենց
աաբիներէ ի վեր լծուած էր նրբէն ու երկարատեւ Օգոստո ս 9 ի առաւօտուն ճամ բար կբ մ ե կ֊ տեղերը :
աշխատածն քի , կատարելու Համար ապակիին Հա նիմ քանի մբ օրուան Համար : Նպատակս՝ գիտել Աո սվին օրն ի սկ գաց ի տես՛ն ելու Հա յ
Արինե.
տս ւմ բ , յգկոլմբ եւ զայն վերածելու գոգաւոր վի որքան որ կար ելի է , ջանալ ապբ ի լ ե ղբա յ րական՛
ճակի մ բ ։ մթնո լորտի մ էշ : րբ : Լաւագոյ՛ն տէգերէն մէկն էր .որ տրամադբր–
*** Տոքթ, Մաձֆրիտ *Բբբգի Գերմանացին, Մեկն՛ում՛էս առա շ, գիտէի ոբ Հայ Արիներու ուած էր իրենց, ԳշճՅւտի ամերիկացի սկաս ւ տներ ո ւ
որ ամերիկեան ծագում ունի . երեւան, Հաճած է Միոլթիւնը եւ Հ . Մ– Ը– Մ էն թումբ մբ պիտի ք ս վ \ իսկ իրենց գիմացբ սկովտիացի սկաուտ
Համ ա յնաբոյժ գեղ մբ ։ Իբ գիւտ՚ր կբ վերաբերի մ ա սԿ. ա կց իլ, Լ\ամբարին ։ Առաջի՚ն՚բ պաշտօնապէս ներ։
°գիի բազագրոլթեան եւ մարդկային ՀիւանգոԼ– ներկա յա ցուց ի չ Հա յ սկաուտնե բու , ի՛" կ երկբոր– Հա ւ Արիներու բան՛ա կավայ բ ի մ ուտքին , տ բ ֊
թիւններ՚ուն վբայ ան. ո բ ներգործած տզգէցու– Գբ իրրեւ ա^րանսայի Հայ Ակաուտնեբ։ ղաքր կ ան գն ե ց ո ւց ա ծ էին՛ մ եբ գա բաւոբ ս ր բա վա յ–
թէան\ ։ Հայ Ար ին ե բ ո լ սաՀմ ան ուած բան ա կա վա յ ր բ ԲԲ՝ ի ածի՛ն բ , առանց չափազաՏւցութեան կա~
Ա յո գիտնական ին կարծիքով , օղին՛ բաղկա &1տՅւՇ,շի շբջանիհ՛ մէջ կբ գտնուէր , միւսներէն աս Ր ելի է բսել ամ ենագեգեցիկբ է լ մ իակբ բո լո ր
անուշեր
ցո՛ւցիչ տարրերէն մէկր, որուն՛ « ԱււԱ11Թ » տիճանաւորներու մէկ մասբ միջազգային խմբա ճամբարին մ էջ , գնաՀ ատուած ր ո լ ո ր\ ա յցե լունե–
կուտայ , փէնիսիլինէն աւելի աղգեցիկ է ։ Օգի պետեր՛ու յատկացուած ճօճազԱՇ սաՀմ անին՛ մէջ*, րէն ; Ղ՚մ րէ թին Լուսաւո րիչի կանթեղբ , "ճակատբ՝
մ ա սնի կին՛ մէջ գան ուած ա յգ տար րբ գլխաւոր Արարատր .որուն՝ տա կ ր գրուած է .ֆրանսերէն*
պատճաոձր կբ կազմէ գլխագարութեան (շ6բհշւ1շւ1– կար մ իր տառե րով • « Հայ Ա կա ո յա Լ էր ^ ւ
•0$* Ոսկեհանք երոսծ վերջբ գրուած ցան կին՛ Համ ա– (Ցանկապատին շՈէ֊բջ Համաչափ գրուած
§1շ) , յօգացաւերու եւ ուրիշ Հիւանդութիւնն երու, ձայն)՝ թիւ 1, 2, 3, 4, 5, 6 , 9 , 15, 16 եւ \ կ ( 1 ) մեր
որոնք զօրեղապէս էլ ազդուին օգին՝ կլիմայական ո^րքան հախս կր պաՀաՀնջեն ամէն մէկն առան ձին՛, պատմականն արքունիք՛ներու գինտ՜ն շան՛՛ն եր բ , ք ՝ ա գ ֊
Պո լսում Համ
պայմաններէն ։ , 1000 օրինակ տպագրելու ար ( Ա ր ե » բատունի , քիուբին՚եան, Արծբունի , Լեւոն Ե* եւն,%
Տոքթ. ՚Բրբգի կբ կարծէ թէ՝ երբ օգին մէջէն. ւելեան. Խաղաշխարհ,^, չափով ու թզթոփ) , եւ ապա ինչպէս բոլոր օտար պատգամաւորութիւն՝ կբ
որոշ քանակութեամբ « Առան ^ առնուի , կաբելի թէ ա յգ դում արբ թնշ 1լ արժենա յ կովկաս ի թբգ– մասնակցի իր ազգ* գ,Բ°Հ"վ* որ կբ ծածանի ճամ
պիտի բլլա յ ա ճ ո ր մի $ո ցաւ առաջքն ա ռնէ լ կարգ թադրամով : բարի ամբողջ բնթտ ցքի՛ն իրենց * բա՛նա կավայ րի
մբ Հ ի ւա՛ն գութ ի ւնն եր ու ։ Այո ՛նորօրինակ գեղո՛վ « Զեր տալիք տե գեկութ իլննե բ բ Հիմն առն ե - կեդրոն բ , գլուիս ս ՛վեր բարձրացուցի գէպի ճեր
գարմանումներ կատարելու Համար ան՚Հրաժեշտ է լովՀ ե ս կը պ ա ա ր ա ս տ ե մ մ ի աււաջարկ 9 ձ ե ր աշ– մակ կա յմ ին գա գա թ բ , փնտռե^լո լ ա յն գրօշբ յ եթէ
խիստ մ ա քո ւ ր մ թ ՚ ո լ ո րա ի մբ նե ր կայ ութ ի ւնբ ։ խաաոՆթ^իՆաՏե^ի ապագրոՆթ-եաւն հ ա մ ա ր վ ա ր կ չեմ սխալիր ՛վեց մէգբնոց եո֊ագո յն ր ո բ ՐՈԼՈՐ
Այգ Նպատակով դարմանատունն, երու կամ Հիւան բանալու, մազիւն դ եւ. կը ն ե ր կ ա յ ացքնեմ կաո,ավա– խամբարներուն՝ մաս՛նակցած է : /* զուր կբ փնտ\Ո–
դան՛ոցներու սովորական սրաՀնէբՀր անյարմար են ւ րու/թ-եաԹ ո ւ Խ ո ր հ ր դ ա ր ա ն ի հա^անու^եաւն: ոէի Հ Զկա՜ ր . . • ձկար ազգ * ԳՐ°ձՐ > ^աձհ. * Ե ո ա ֊
Հ. ՏԷՐՌՍԿԻ « ԱՀա ա յն ամ էն բ , ՛ո ր կա բ ո գ եմ առա յ ժ մ ա– գ ռ ՚ յ ն բ ։ իբ աեղբ գ ր ա ծ էին Հայ •Արիներու Միու
՛նե լ ձեզ Հ ամար, իբր Հանրային կրթութեան ել թեան սկաուտական կապո յտ գրօշբ , <(,Մի1 Լ1Ո Պատ
Մրուեստի Նախարար , եւ իբր ազգագրական՛ նիւ— րաստ » նշանաբանով։
ՈղԲԱՑԵԱԼ Ն - ԱԴ.ԲԱԼԵԱՆԻ ՄԷԿ ՆԱՄԱԿԸ թե ին՛ եւ նրանց Հալա քո գներին գնաՀաաող ^: Այս իրողութեան գէմ , աչքի կբ գաինէբ դրմ––
Ասվելս է պատմական .այն պաշտօնագիրը, Դիւանապետ Հանրային կրթութեան գոՀութ իւն բ Պելմիա յէ% , ՚Փրակա յ է ն եւ Ե գ ի պ ա ո ֊
զոր Նիկոլ Ազբալեա՚ն , իբր նորակազմ Հայկական Բ՛ ՄԻՀՐԱԲԵԱՆ եւ Արուեստի Նախարար սէն եկած արիներուն , որո՛ն՛ք մ ինչեւ փերջն ալ
Հա)0|րապետութհա1 Հա|նբային կ ր թ ո ւ թ ե ա ն ե ւ Ար. (Ստորաղր.) Ն՛ ԱՂ.ԲԱԼԵԱՆ չՀաշտուեցան : Չեմ գիտեր ինչ կբ պատասխան էին
Ուեաոի Ն ա խ ա ր ա ր , ինծի ուղղած ԼԱ տ ո ր ա գ ր * ) մեր տղաքբ , երբ օտարնէ րր կբ Հ ա բ ց^նէ թն\.
է,ո Երեւանէն ** Ո՚^ւր է ձեր ազգ * ԳՐ°ՀՈ ։
ի Պոլիս, \9\9 Սեպտ. ձին, թ ի լ 2473 : ԸնգՀ . ակնարկ մբ .նետելէ վերջ Հ կբ ծանօ
Ղյո յն\ո ւթեամ բ կպարտագրեմ • Ես պատրաստեց ի ո լզուած նա խ ա Հ ա շի ւնեբբ թանամ ճամբարի Հալ Արիներու րնդՀ • պատաս
Ե բ ե ւ ս ա , 8 Սեպտ– 1919 եւ զբկե ց ի Երեւան : Ա ա կա յն վրա յ Հասան քաղա խա՛նատու խմբապետին (Փաբիզէն) ։ Կբ մամ ա֊
- « Մեծ արգոյ Պ • Զիթունի , քական յ եղա շրջումնէ ր ։ 1Լա ր Հա կան ^ա,րգերբ գոուին ք յա ջո ր գ օ ր ո ւան Համ ար : Օ գ տ ո ւ ե լով ա–
« Ծանօթանալով ձեր Հրատարակած գրքերին , փոխոլէցան , ու ես էկր*քա յ ալէ լի կանուխ օգտ՚ք– ուիթէն, կ ՚ ա ո ա 9 ա ր // ե մ ճամբարին՛ մէջ գս^նուող
գնաՀատելով ձեր ե ր կա րամ ե ա յ ազգագրական՛ աշ ւ ի լ ինծի լ/նծայուած պատեՀութենէն ու պա իրենց Հ . Մ* Ը՛ Մ ՛ական եղբայրներ բ Հրաւիրել
խատանքը , եւ մ անաւանդ ճանաչելով ազգագրա տիւէն՝ է մ ասնաւո բ մամ ի մբ, ծանօթանալու Համար ։ Ա–
կան նիւթերի Հաւաքման ու Հրատարակութեան՛ Վ^ար չաձեւեր՛բ կ՚երթան , բա յց մոգովուրդն ո ա ջա ր կո կ\րնգունոկի երկուշաբթի օրուան Հ սւ–
կ ար եւո բութիւն
որ եւ է կերպ բ, Նախա րա բութի ւնս կբ ց անկար ոլ Հա յ բեն իքբ կբ մնան ; Ապացո յց ո բ% Հ ին ին տ ե ֊ մար ։
նպաստել ձեզ, Հնար տալով ձեր դբ~ Գր եկող նոր՝ քՕ որ՚Հ ր ղ ա յին՛ Հա յաստան ի * կ ա ո ա ֊ Յաջորդ օրբ, Հա յ Աբ ինեբոլ պէտ Գուբգէն
նաՀատելի ա շխատանքէւե ր բ շտ ր ո ւն ա կե լո ւ : վար ութ ի ւնբ ձեռք առաւ իմ անտիպ ազգագրական Աե՛ծ ատ ուր եան է լ քանի մբ խմբապետն եր զիս
աշխատանքն էրուս խՆգիբբ ՚ Առաջին առիթով կՀբթդունին եւ 1լ առա^ն ո բդեն Հ իւր երու յատկաց–
« Հայաստանի դժուարին եւ անստոյգ կաց՛ու ղ՜ւեց իմ ՎանբաբբաւՆ ի ա ւ ւ ^ ի ր ք ի ն , Սասմա1;ց.ՏոՆ»
յա,՛ **
թիւնդ թո յլ չի տալքս տեւական մի գործ հւա՜ծ սեղանր ։ ^^
Տի եւ 8Էրւա|3–Թւււ.րԱ5ւն/յ ձ ե ռ ա դ ի րնե բ ր , իրենց Հեր ԱՀա ամփոփ Հարցումներուս պատասխանք ։
թին տա ո ւ ե ւո լ ՛յ ա Հ ր ա ա ի խնամքովբ ։
%աՀրար ել ձեզ , որ լաւագոյն ձելբ կր լէ1 է ր ազա
տելու ձեզ ա՛յն ե րկբնտրա՚ն քից , "րի մէջ բնկած Ւ ՚ ն չ քս՚ղցր է՝ պետութիւն ու պետական՛ Աասնտկցոզնեբ՛ո լ բնգՀ • թիւն է \ 38 * որոնց
էք եւ որ ծանօթ է ին՛ձ՝ իբր գրական մ արդու : պ աշտ պ տ՜ե ո ւթիւ՛ն ու՛նենալ։ I 1 ր Պելմիայէն, 7-բ Եգիպաոսէն , մէկբ Փրակա–
« քՒւում է ինձ թէ՝ առայժմ ն պա ստի լաւա՛ ՋԻԹՈՒՆՒ յ է ն եւ մէկր Աոլրիայէն, իսկ մնացեալբ 3)րան–
գոյն– ձեւբ կբ լինէր Հրատարակել ձեր– անտիպ աշ– սայէն ԼԱարսէյւ ել Փարիզ) ։ Ունին 4 6 վրաններ ,
խատութի ւնն երից մէկր կամ մ ի քանիս բ , եւ մի ( 1 ) Այսին՛քն՝ Վ ա ն բ ա ր բ ա ո Բառգիրքը , Սաս– իւրաքանչիւր 36 սկաուտի վրայ կայ խմբապետ
"բոշ քան՛ակ առնելով Հանրապետութեանս գրա մաՐւց; . ՏուքԹ,, Յ է բ տ ւ ն - Թ ո ւ յ ր ս ^ ն Հ ս ւ յ . Բ ո ւ ս ա Թ , Վա. •մբ. խմբակներու բաժնուած էն որոնք Առանձին՛
դարանների Համար, ձեզ։
մնացածք թոդնել նաշիւ աբե, Սպարկերա, Հ ա յ .Քնար, Մա|նկապա|ր։. իրենց կերակուինէրբ կբ պատրաստեն ։ Մասնակ
« Այ" նկատում ո՛վ կբ խնդրէ ի յա յտնել ինձ աէգ, Հ ա յ Աւա1նդարա13| կ մ – Ան^|3ւ Ա ն գ ի ր , Բնիկ ցողներու միջին տարիքն է՝ 15 է
թէճ ձեր անտիպ աշխատութիւնն երից ( Հայտաոա. Արհւեսւոներ : - — Ջ– Պատրաստած են՛֊ ձեռական աշխատանքներ ,
ուր աչքի կբ զարնէր ֊Պեբեիայէն՝ իրենց Հետ բե–
«8ԱՌԱՋ»Ի ՊԱՏՄՈՒԱԾՆԵՐԸ իւաղրէ , ղարՀուքելի զանգուած մը աւերող, փըչ– Ու մարդիկ ի խն՛դիր ազատագրութեան կը
րող ու մաՀացոլ; ՛վիճէին, գիւտեր կր ստեղծէին. Հ ամ աժ "ղովրգ ա–
Նախապատմական , ամենակուլ կենգան՚իներ յ ի ն շարժումով։ Որքան ալ անկազմակերպ, ան
ինկեր են՛ քաղաքի գլխ.ուձն ու կը յօշոտեն , կը կլա ծրագիր, • կայ թաքուն՛ ում՜ մը ազատագրոլ—
ԿՈՒԶԻԿԸ ՛ն են , կը լափեն ու չեն կշտա՛նար ։ թեան գաղափարը ներդաշնակող ու ա՛նկէ ալ միա
(ԴՐՈԻԱԳ՚նԵՐ ՊԱՏԵՐԱԶՄԻ ՕՐԵՐԷ՛Ն)
Երկինք ու գետին կը զոլգորգուինւ : ՝Բաոսը կամ եւ ո ւմեղ ։
տարրալուծե
կը բեղ֊ալորուի , մոլուցքին մէ^ Մեր թաղին՛ մէջ ^ո*֊գիկբ սկսած էբ Համբաւ
թշնամին, յարձակում կբ կարծէ ու կբ դիմէ լո՛վ ինչ ոը կր Հանգիպի յ շ ի ն ե լ ։ Ան արդէն քանի մբ զրահապատներ անշար
ինքն՛ապաշտպան ո ւթեան , բաբէ բա խտաբար գլ/ն– Ս՝ ո լե ւո ը ԼՏեառը՚Լգառաէ՝ի խարոյկ) տարա ժութեան մատնած էր* սատանա յա կան իւր ա յա
գակնեբբ ցբուելով օգին մէջ*, կարճ մակրնթացու– ծս ւթ ի ւննե ր կը գրաւէ , իր մ էշ ընկելո լզելով ինչ տուկ մ ի ջո ցն ե բո վ գ ր ա ւ ա ծ էր ն՛ո յն իսկ քանի մլք
թիւն ււ լ ա ււ ււ ա ա ս ւութենէ վել՚ջ ք փո գո ցնէ բ բ 1լա– որ Հաստատուն է : Բոլոր բա րձր ո ւթ իմենե ր ը վ՛ուլ խոշոր ա ր ա գա Հ ա բ ո ւածն ե բ ու շաՀ ած տասն՛ապե
մ ա յան ան ինքնաբերաբար ։
կուգան . եւ այս բոչորին՛ գերակատարը մարգե է ։ տի աստիճան է ^
Տգմ ա թ ա ւա՝լ Հ րա ս ա յ լ ե ր խրամներու քովէն Աստուածները կը զուարճանան՛ իրենց խամաճիկ Ժողովրդային նոր գիւտի մբ Համբաւբ կբ
կամ վրա յ է ն կ՝ա՚լ ցն ին , ճգմ ելով ու իրար խառնե ները բհմագրելով։ թեւածի բերե՚Է բերան Էաոքնս^ շիշեբ , էսանէս^
լով ծառե բն ու առար կան եբ բ ։ Միամիտ ու անփորձ զին ուո բներով զրաՀա– շիշեր ։
Հազիւ փոքր դագա բ մ բ եւ աՀա մ արան չոգ֊ պատներ ալ կ՝աԼցնիւ, կանխաւ կորսուած , որով– ԶարՀ ուբէլի ուժանակնէրոլ , սլա յթուց իկնեբոլ
նեբբ նոր գաս մ բ սո բված , ա յս անգամ խո րու՚նկ Հետել դեռ ուղեցոյց նշան՚ւերուն կ՝ապաւիե՚ին տեղ, 1լառաջարկուի գործածել դիւրավառ նիւ
փոսեր կբ փորեն արագօրէն՝, գազան ո բսներ ո լ մ ե– ձախ գառնալով յ թէ րո՛վ լեցուած շիշե ր , բա յց գո բծած ե լու Համ ար
թոաով ։ ՊատնէշԱերր կատարելագործուած են այժ՜մ, արտակարգ նուիրում, ղոՀ ա բե բ,ո լ թ իլն՛ պէտք է ։
Օգին մէջ անպակաս են՛ ս՚ոլրացոգ գնդակնե ու թշնամին հ՜ուզակը կ՚իյ՛նայ։ Այգ միջոցին կ ուզի կր կուբծքբ պայթելու աս
րու կաղկա՚հ ձբ , ճա յ թ ի ւ ն ՚ բ , սուլում բ ։ Ապա կին եր Պայքարը կր լրշաևայ երկուտեք, « Վագրե տիճան կ՚ուռի. ինք պատրաստակամութիւն կբ
կը սկսի եոբ
կբ փշրուին . ամ էն կողմ պա տ ա Հ ա կան վիր աւոբ– րը » կը շատնան եւ մարտնչող կողմը յայտնէ գործադրելու Համար, ու երկու շիչեր է–
մեկնին
ներ ոլ մեռնողներ կ աւելն՛ան ՀետղՀետէ ։ միշ՚՚՚յներոլ ղիմել։ Աա1նս/7ւ/Հ լեցուած, խիցի տեգ պատրոյգ,կբ
Ի զո ւբ կր փնտռեմ սրտահատորս ու կ*անի– Թաղէ թաղ Հաղորդակցութիւնը ղաղրած է։ գէպի այն վ տ ա ն գ ո ւ ա ծ գիրքեբ բ որոնց գէմ կա
՚ծեմ ^ռլզիկբ։ Անցորդ կին մբ քանի մբ քայլ ան Հոս՝ մարդիկ ծանր մտաՀոգոլթեան մ էշ կը սպա տաղի « Վ ա գ ր ե ր >> մաՀ ու աւեր կբ սփռեն;
դին* գետին կբ փռուի , առանց ճիչ մբ արձակելու , սեն՛ փրկարաը բանակներու մ֊ ա մ ան ո ւմ ին՛: « Մօ Կեանքի տեւողութիւնբ ի բ բոլո ր կողմ ե բոլն
ու կողէն Հոսող արեան մէջ երկարելով կ*անշնչա տեցեր են. պիտի գան. ինչո՞ւ չեն Հասնիր »: մէջ միջանկեալ գագարներ ունի ։
նա յ անշաք ժ՜ յ Ժողովրդի ծոցէն ինքնագլուխ դեկավարներ Ք՝շնամ ի ա յգ գիր քերբ պաՀ մ ր լռած էին . ու
Տ ան ի քն ե բ էն , զանգակատուներէ , անկիմեա– կը խրախուսեն , կը յուսադրեն : Աակայն՛ քաշալե– մենք կր Հետեւէինք կ.ոլզիկի օձագալար յառաջ
գարձերէ, պատուՀան՚ն երէ , կիսաբաց գռնէրէ զան րելը բաւական չէ. յուսահատ օր էն մոլեգնած թ ըչ– խաղացութեան : թ՝շնամին կարծես յափշտակուած
գակներու տեղատաբափբ կբ շարունակուի, ան - ՚նամին զսպելու Համար, զայն ան՛վտանգ դարձնե տ ն օրին ակ այգ արարածին երեւումով , մեր յար
շա րմ՛ո լ թ եան գա տա պա ր ւո ե լո վ ինծի պէս բաղմ ա– լու, վերշնական պաբտուիԳեան մատնելու, չարի ձակումի մբ տեւողութեան չ ա փ լռած՝ կբ թողուր
թ ի ւ ֊ անցորդներ յ քը իր սաղմին–* մէշ իսեղգելու Համար, եղած մեծ որ ան՛ յառաջանար , զուարճալի եւ անվնաս նկա
եբկինքբ կբ շառագունի . ծ"ւխի ու կրակի զոՀ ոդոլթիլնները անբաւական են : Հարկ է դիմա տելով թերեւս անոր գոյոլթիւևբ։ ատ ուշ էր*
սիւներ Հ րէ շա յ ին՛ ու փովա խտկան տեսա բան՛կն բ դրութիւնը զօրաց՛նել։ Ունեցած զէնքերն ու գրաւ անոնք ն ո յ ն իսկ ժամանակ չունեցան անդրադառ
կբ գծեն ։ Կարծես թէ տիտանի մը ձեռքը գետն է ուածները չեն բաւեր, ամէն ոք կը մտածէ Հնար նալու իրենց սխալին :
գետի՛ն, թաղէ թաղ, Հորիզոնէ Հորիզոն կբ փո– քի ս"ը, աւելի խնայողական : (5) հՈՍՐՈՎ ՎՇՏՈՒՆԻ
Fonds A.R.A.M