Page 7 - ARM_19-1947_02

զանգուածէս միչեւ* Իրականին մէչ, Ամերիկա ա– կի պիտի .րլլան Հ իւլէական ռումբ պատրաստել ե" ՍԵՐ Բ Ա Ժ Ա Ն Ո Ր Դ Ն Ե Ր Ո Ւ Ն
րեք կամ ՈՒՇԱԴՐՈՒԹԵԱՆ
մէնէն անկեղի լեղուով քի՚ոլսիոյ Հասկցնել կ՛՛ուզէ Հինգ տարիէն» :
Ղ՝ո րծր
թէ՝ ամէն զոՀողոլթեանց պիաի յօժ՜արի Աիացեաք կբ շա ր ո ւնա կո ւի առանց գագարի : քԱ ո ր–

Ազգերւ ք\ւխար իրագործելու Համար : \ք ոսկուայի Հ րգային դիւոուեներր գիշեր ցերեկ արիւն քրտինք 8 աո աք ի/լա յ ասլրիլ 8բն կը լրանայ ՅԱՌԱՋԷ

ժողովէին արդիւն քլչ սլիաի գայ Հասաաաել թէ այս կր մտ՛նեն։ 12.000 ռ-ուս եւ գերման Հանքագործ­ երկրորգ տարէն; Պէտէ խնղրէէնք մեր այն բամա.

կէտին չՐ՚֊ըԼ կարելի® է Համաձայնիլ, թէ ոչ՛. ներ գազանա բար կ՜՚աշխատին Գեբմանիոյ խորՀբ– նորղյներէն որ չեն վճարած տակաւին 1946/՛ բամ .

(Ի ուս իա յ աւլածի կայ օրե ր՚ոլ մ է չ պիտի ց ո յց գային գօտիին մէչ , իլբանիոմի ՛արտադրութեան նեգէնը, փակել իրենց Հաչէւները տարեվերջն

,ոայ իր բարեացակամութիւնր , եթէ որոշած է իս­ Համար * ա ռ ա ի ֊ ՎԱՐՉՈՒԹԻՒՆ

կապէս Հաշտութիւն մ ր կերտել։ Հակառակ պա - էրց լեռներուն մ ՚ է ^ Հյն իպէ բկի արգիլուած

բադային* քաղաքակիրթ աշխաբՀին Համար պիտի շրջանն երր բարձր ց ան կա պա տհ րով շրջապատուած

չուշանա յ երրորդ, Համա շիարՀա յին պատերազմր։ են : Զինուած պաՀակախումբ մբ միշտ կբ Հետա– Ա* ՝Բէօսէեան ։ Բանախօսութեան՝ նիւթն էր <
«Թսավիր» կը գրէ՛ Պէաք չէ շաա տեսնեք իւուղէ այս շրֆաՆր ; կբ կարծուի թէ Հոն գանուած րո^նքեն ՀայրենասէրներԱ» , որ լսուեցա՚լ մեծ

Ամերիկայի այս օժանդակութիւն բ ։ ԱշխարՀի խա­ նայկի% արծաթաՀանքին մէչ կրցած են փւրանիոմ էսանգավառութեամ բ:

ղաղութեան եւ փրկութեան Համար անմիջական եւ գտնել։ ժոդովուբգր կ\րսէ թէ ամէն օր վակոննե– Տետոյ խօսք տբուեցալ ֆրանսացի ՀՇԱՈՇտներու

տնՀրամ՜եշտ էր աս ։ Յայտնի է որ ծրագրուա՛ծ րով լեցուն փոքր սնտուկներ անկէց դուրս կ՚ելլեն : քարտուղար Ոօ§61 Նշէձտւի որ խո րապէս աղդուած

օգնութիւներ աւելի լայն Համեմատութիւներու պի Թէեւ գերման գիտնականբ չի կարծեր ,ո բ լեր ան՝ րն գՀա՚նո լր խան դավա ռութ են էն , \րսալ . «Հպարտ

տի յանդի ։ Այս պատճառով է ո ր Մ ոսկուա յի ձ/7~ գեբմ տնական մ ասին մ էչ ա յ դ նիլթր դո յութիւն եղէք որ ձեր մ՞էչ կա յ այս րնկերվարական կուսակ­

շանակներր այժմէն տրտնջայ սկսս/ե * քՒուրքիոյ ե– ւնեւ, ռսայ՝՝ ցութիւնդ , «Գաշնակցութիւն» (արտասանեց Հա յ ե՛­

զած օժանդակութիւնբ նիւթական րլլալուն չափ 1 Ա իւս կոզմէ Չեխոսլովաքիո յ Ա էն Եօաքիմսթալ րէն բառ՛ով^ : Եթէ ա յգ կա՝զմ ա կե ր պո ւթ իւն բ էրլ -

բարոյական ալ է ։ Հաւատ կ^րնծա՚յեն թէ քհուբ– քաղաքին մօտ իւբանիոմի ա ր տ՚ա՚Հ ան,ո ւմի գործո­ լար , գոլք շատոնց կո ր ս ո լած պիտի (ԼԼԼա յք՚Ք

քիա յառաշապաՀ ի դեր կր կա տ ա ր է , խա՛փանելու ղութիւն բ զա ր գա ց ած է : Այս ա յն վա յ րն է ուր թուրք եաթադանին\ տակ ։ Հպարտ եղէք որ Հա յ

Համ ար աշխարՀ ի խ ա զա դո ւթ հ՛ան սպառնացող Հ –111 *Բիւռի ամոլներբ իրենց Հետախուզական առածին էք» Հ 0 եւո ո յ գրպանէն թեբթի կտորներ Հանեց եւ

ըիքր» •• վարձեբր կատարեց ին : կա՛րգաց , յիշ&< շով «՛Բ ր ի ս տ ափ ո բ , իիոստոմ , Զա~

Գիտունր ռուս պաՀակներոլ Հսկողութեան ւարեանի» անուններբ , եւ մաղթեց որ \,ո ր Ա ե -

տակ Գեբմ ան իա տարուա՛ծ է ուրիշ շոյտ մբ գի - . ր ո լնգն ալ ի ր ազդ ո ւթ ի ւ֊նր չմա ռնա յ ել ս՝ո բվի ի ր

ՕՐՈՒԱՆ ԿԵԱՆ֊ԲԷՆ տուննե բու նման , ոբպէսզի յա^ոգէ՛ Համոզել նոր մ ա յբեն ի լեզուն , ու պա շա պան է էիր արդար դա ար

գիտնականներ* երթալ աշխատելու ք$ • քիուսիո ք որուն, արժանի է ։ 10օսեցալ մօտ կէս ժամ ։

ՌՈՒԱԵՐՆ ԱԼ ՀԻՒԼԷԱԿԱՆ ՌՈՒՄԲ ԿԸ ՇԻՆԵՆ թէ խոյս տփուած է , «ոբովՀետեւ Յետոյ սկսաւ ուբախութիւնր ։ Ամէն իե՚չ լիք
բերաւ
չուզեր աշխ՛ատ ի լ քիո ւս իո յ մէ^ , Հ իւլէական ում՜ի էր * Գ * Գա ս պա ր ե ան իր մա սն՚ա կց ո ւթ ի ւնր
գրուե­
խնդիրներու վրայ՝» : յ իր «սաքսոֆոն»ով ։ Այս առթիւ աճուրդի

Գերմանացի գիտնական մբ , որ Մ ոսկուա յի ցան աքաղաղ մր, եւ շիշ մբ «շամբանեա» ։ Աճուր­

խորՀրգային տարրալուծականէն վերջերս Գեբմա– աՅՆԵՐ ԳԱՒԱՌԷՆ դիս մ ասնակցեցան ֆրանսացի բոկեր բնկերուՀ ի–
,
նիա վւախած է «/՚/՛ կեանքին գինով» , կր պա ամ է , ներն ալ։ 1\1&<3&1Ո6 ԼշքԺտ լայնօրէն մասնակցեցաւ

«ք*մ տեսածներէս գատեչով կր Հաւատամ թէ նա՛եւ Պ * Պ՛ետ բո ս Պոյսմաճեան : ֆրան՛սացի րնկեր -
եերր 500 ֆրանք ալ Գա շնա կց ո ւթեան նուի րեց ին ։
Ո՚ուսե րր ամ երի կե՚ան՛ին նմ ան Հ իւլէական ռումբ ԿՈՒՍԱԿՑԱԿԱՆ ԿԵԱՆՔ

պիտի ունենան երեք կամ Հինգ տարիէն» ։ Կէս ժամ էն՛ աճոլրգր բարձրացաւ 10.000/– ւ

Ւ ր սլա ամ ութեան Համ աձա յն առ նուաղն եր­ ԿԱՐՏԱՆ Մաբա 23/ կէբազին Հ. 3– Գ– Ընկեր ՆշհՃյլ նորէն բեմ բարձրացաւ, խանգա–

կու Հարիւր գեբմ ան նշանա\ւո ր գի տ ո ւնն եր , թէք֊ ^Նիկոլ ՚հուման» ենթակոմիտէն սարքած էր րն - վառուելով ^երմ մթնոլորտէն ե֊ յայտնեց թէպատ–

նիսիէնՀեեբ ել բնագէտներ կ՚աշխատին խ* կառա կեբաՀ ամ ակր ական խնֆո յք , կէսօրէն վեր^ էեամ բ ր ու ս ա են օգնելու ամ էն անգամ որ պէաք ունե -
լեցուած նանք։ ՊիվԷռի քարտուղար ^հտ^^16Տ Շօւէօ1 եւս չեոր–
վարութեան Համար, սիրական դրախտի մբ մէչ»։ 4ին, ՊիվԷռի Հ* 8 Գ * Տան՛ մէչ։ ԱրաՀր

ք))՛ո ր՛Հ ր գա յ ին սպ ան եր եւ Ջերմանա ցվւ ն եր զրկո 1 ա էր բազմութեամբ ։ Հաւորեց կազմակերսլիչներր ։ Ընկեր Հ * Աւետիս -

են ^երմանիոյ բոլոր խորՀրգային շր^աններբ, ոբ– Ներկա յ էին կաբտան Պ իվէոի ֆր ան ս ա ց ի Տ. ք. եան ֆրանսերէն խոր ին շն ո րՀակ ալ ութի ւն։ յ այ տ -

պէսղի փնտռեն գ ի տնականն հ ր եւ Համոզեն իրենց քարտուղարր, 1\՚1յ1Շ€1 Հ\տէ1€1՚, երիտասարդնե­ սեց րոլոբին ։ Հանդէս ր փակուեցաւ «Մ շակ բան -

նախկին պաշաօնակիցներբ թէ արքայութիւն մր րու քարտուղար ր , &0§6Ր^ Լշւ՚ճտէ, Պվ՚վէռի քարտու– ուոր՝»ով ;

կբ սպասէ իրենց , Խ * Մ իութեան մէՓ ։ զաբբ, ^հ^^^I^Տ Շօւ՚էՕէ , իրենց բնտանիքներով եւ Սէնթ Անթուանի «Ընկեր կարօ» ենթակոմի -

Փախ ստականր կր պատմէ թէ գերման գիտու^ն՝՛– ուրիշ ֆրանսացի րնկերնեբ ; Ներկայ էին էէ տէի բուկեր Ա* Գաշնակեան 500 ֆրանք նուի րեց Հ*

ներվէ աւելի լաւ խնամք կլԼ սա ան ան քան ռուս գիտ^ Միլի <ձ՝$եռի» ի/ու մրի րնկերներբ եւ «Նոր Աե - Յ՛Գ* «Նոր Ա ե ր ո ւնդ»Վ^ա ր անձգե ան խ ո ւմ բիս , նո յն–

նականնե ր ր ։ կ՚աշխատին Մ ոսկուա յի , Հարաւային րունղ »ի սանուՀ իներ ր , նաեւ Ա էնթ Ան թ ո ւան,ի պէս Պ* Պօզոս Աիլտճեան 15 Հաց՛ Մեր խորին

քիուսիոյ, Աիպերիոյ եւ Ուրալներուն մէչ* տարե֊ «Ընկեր կարօ» խումբի րնկեբներէն։ շնո րՀ ակ ալ ո լթիւնները։—• ՍտհՓա1ն

կան կր ստանան 3 6 0 0 ^ 9000 անդլ* ոսկի՝, իւրա ֊ Ն՚ոխագաՀ րնկեր Հէպոյեանի Հրաւէրուէ, բեկ*

քանչիւրր ունի Հսկայ բնակարան մբ, սպասաւոր Հ* Աւէաիսեան, քանի մբ պատշա՛ճ խօսքեբով Հան–

ներ , գլանիկԳւիր , սնունգր փառաւս ր : Աակայն գէ**Ր բացաւ • Հ . 3 * Ղ* • Նոր Ա՛երունգի տղաքր ՀԱՅ ԿՌՓԱՄԱՐՏԻԿ մր կարպիս Զտքարեան ,

բանտարկուած են ,ոսկի վանդակի մր մէչ* չեն կր­ գղր գա ց ո ւց ին ս րաՀ\ր «Աարսէ յեէղ»ով ու «Ա ա ռա ^ Պոլսո յ կ ա լա թա ս ա բ ա յի կռփավայրիՆ վրա յ տեղի

նար Հեռանա լ Ո՝ ո ւ սի ա քէն * Հայեր» երդով հ \)դան արտասանութիււններ , Պ * Ա– ,ունեցած մրցումի մր մէ^, փա ւլուն յ՛ա՛ղթանակ մր

(հուսերբ լծուար են իրենց յատուկ Հ ետախու– ռաքելե՚ան , Ա՝աբի Նաւօնեան % Նաել Պ ՚՝ք՝ * Խոսաիկ– շաՀած է իր Հակառակորդ Հագգրի դէմ եւ յաղ -

զական ծ բագի րներո ւձն ել գերման գիտուններդ ՛որ եան .իր գրութիւններէն կա որ մր արտասանեց , ի թական Հանդիսացած կէաերոլ ա՚ռաւելութեամբ :

եւ է գաղափար չունին անոնց մամին։ «Ան կր նմա՛­ յարգանս ԱՀաբոն՚եանի *մեներգ , Հայեր էն եւֆրան– ԳԱԳԱ՚ԼՆԵՐԸ մէկ ան,,ամեն աւելի պիտի գոր–

նի խճանկարի ։ Մէկր կբ Հաւաքէ ԷԴր տեղեկու– սհրէն՛ Զ * Գին ո սեան , նուագ Ջութակով Ահ Մա - ծած ո լին Գեբմանիոյ մէչ, նկատի առնելով ատաղ­

թիւձններր եւ իւրաքանչիւր խիճ կր զետեղէ կաղա­ թ.ոյեա*ն՚– Ամէնքն ալ բուռն ծափերու արժանացան՝ ձի տագնապր։ Ուրեմն դէակԳյերր փոսերուն մէչ

պարին մ էչ հ Բա յց դատելով յառաջացած Գե զարուեստական բաժինբ լրանալէն վե՜ր^) Լա - ^Գ^11ՈէԼ 1 գա գազն երբ մ ի շա սՀիտի գործածուին
գործէի
խագաՀ բ բեմ Հ րաւիրեց օրուան բանախօս ր (Լ^^Լ * մինչեւ որմ աչին *
թէ քիուսերբ ի վիճա–
եւ տեսածներէս , կբ կարծեմ

ԱասոՆԱցի Գաւիթ ու կապուեր են Աասունցի Գաւթի պատմութեան : նո բութիւն ը , աս է կատաբուա^. փո փո էսո ւթիւէւը ,

Հ/՚ն ու նոր անգիր պատմութիւնները իրարու Հետ իրականը , գգաց՚ուահ՜ը, ասլբուաՕՂը։ Եւ ատ՛որ Հա­

յ՛արա թե բութ եան բերել, տեսակ մը իրարու կարեւ մար է, որ «1/ասնայ ԾռերՏ> վերնագիրը կը մնաւ

«Աասուն ցի Գաւթի» գիլցաղներգո ւթիւն բ ել այգ բոլորը մէկ ամբողջութեան վերածել՝ ան– ամբոգ*է վիպասանութ՛եան պաշտօնական գրասլատ–

յւլացուեբ , կազմ ուեր ոլ ձեւակերպուեր Է արա - Գ/՚Ր վիպասանութեան սովորական գծերէն մէկն է : մական անուն ր, իսկ մեր ամ է՛ն ուս առօրեայ ար֊

բա կան տիրա՛պետութեան խարխլելու այն մ իք՛1 - Այս առածին մաս է կտորներուն մէչ՝ եւ պատ­ ւաձ անունը «Աասունցի Գաւիթ» է ։

ցին, որ մեր բժ. վիպասանբ կերենց , բե՚ոբ-ոշաօ– մական եւ ր ան ա Հ ի ւս ա կան Հետաքրքիր բաներ շատ X

Է մեր Հայրենիքի Համար իրրեւ «էքբկունք ինն\ե– կան. եւ մէկ երկու մանրամասնութիւներու մէշ Արդ՝ թնչ կր ներկայացնէ այգ կեդրոնական

բորդ գարու» : Մեր ազնուականութեան Համ՛ար* կայ նաել գեղաբո ւե ստական Հրապոյր • բայց ամ– ամէնէն ամբոգչակ՚ան , ամէնէն աւելի մշակուած

արաբական՛ Հալածանքներէն ու կեղեքումներէն բողշոլթիւն չկայ, Հասուն չէ մշակումը, ցրիւ է եւ ամէնէն դեզարուեստա կան մասբ։

վեբչնապէս ՚ա՚զատուելու եւ նո ր , թնքնուրո յն պե­ ու նախնական՛ վիճակի մէչ՝ ։ Ասիկա այլեւս մեբ Հին անգիր վիպասանու­

տականութիւն կազմ ելու ճիգեբո լ , փոր ձե րու, եւ Երկրորգ՝ մէվին մտսբ, կր կազմէ Աասունցի թիւներ չէ , ոչ միայն իր բա՛րբառով, այլեւ նիւթձվ

տառապանքներու օրերն էին եւ Հայ Հասարակ ժո– Գաւթի մ անկութ իւն բ , Ա ս րա յ ֊ Մ ելիքի մարգոց ՛ու խորքով։ Մեր Հին անդիրվիպասանութեան մ՚էք

զո վո լր դի ալ օտարի յա ւե լե՛ա՛լ խստո ւթ իլննե րէն , ՀարկաՀ ան ո ւթեան պատ մ ութիւնր ե լ Գաւիթի ու պատմական դէմք մբն է մ ի շա , որ կբ ներկա յաց^

կրօնական ճնշումներէն եւ Հարկային անտանելի Մսրայ~Մելիքի մենամարար Վէպի ամէնէն դրա - ուի իր անձով , իր կեանքով ու իր գործով վիպա–

ծանրութենէն ազատուելու յոյսի ու երկունքի օ֊ ՛՜Է՛Լ՛* ամէնէն գեղեցիկ ու ամէնէն աւելի մշակուած կան՚ացած , մինչդեռ ա յս նոր գի ւց ազն ե բ գութեան՛

բերն էին՛ % ու ամբողչակսւն կտորր : մէչ այլեւս պատմական դէմք չկայ; Կրնայ պա -

Եւ ա յգ երկունքէն ծնած մ էկ երկու կիս՛ան­ իսկ ՛անկէ ետքր եկող Գաւթի ամուսնութեան տաՀիլ, որ Գաւիթբ որեւէ պատմական Գաւիթէ

կախ ել ո՛չ շատ երկարատեւ եւ ո1 չ լիաշունչ թ ւս - ու Գաւթի մ աՀ ուան պատմութիւնբ ել Հ՛հ ր ի պատ մր առեր է իր անունբ, ինչպէս որ վէպի մէչիմվււս

դա ւո րո ւթ ի ւնն եբ * ել ա յ դ թա գա ւո րո ւթ ի ւնն ե ր ո ւն մսլթիլ\Նբ , որոնք երրորդ ու վեչ՚չի" մ ասր կր ան ո ւնն ե րն ալ բանաս ի բու թի ւնբ գուցէ վագր կա–

Հետ ալ ծնաւ ո ր ո շ Հ ո գե կա՛ն բ ար ձր ացո ւմ ։ Մյդ ներկա յացնեն «Աասն ո յ Հեռերու» , վա յր ի վեր ո է բոզանայ բանալ, որ այս ինչ կամ այն ՛ինչ իրական

Հոգեկան բարձրացման– ել յոյսերու ծնունդն է մեր պատմուած բաներ են* վիպասան Հեղինակի մր ու ժամ ան ա կա կիզ պա ամ ական անձերու ան ււ ւ՚ննե -

՛գերչին ժողովրդական դիւցաղներդութիւնր , ինքն գրած չնչած ու նիշեր առած թղթե բու տպաւորու­ բբ կբ յիշեցնեն ։ Անունր առնել չի նշանակեր պատ

ալ տեսակ մր կիսատ ու անաւարտ՝ իրեն ծնող թիւներ կր թողնեն : Բան մր ստեղծելու դիտաւո– մական անձ բեմագրել * «Աասունցի Գաւթի» մէթ

պետական յոյսերու նման* ինքն ալ տեսակ մբ լ ր ֊ բութիւնբ կայ , իբրեւ շէեքի ատաղձ , բայց վեր^ պատմական դէմք մբ չկայ գծուած հ Աւելի Հաւա­

1*1"՜ չբացոլ-ած , քանի որ մանուկ մրն է իր երգած նտկան ստեղծագործութիւն դեռ չկայ, մնացած է նականդ է , որ Գաւիթ եւ Գոզիաթի աստուածա -

Հերոսր, որուն Ա՛չ երիտասարղութփւնբ՝, ո չ առ– անաւարտ ու թերի : շԳ*չական ներշնչումբ կայ մեր վէպի անունին ու

նութիլնբ չկայ վէպին մէչ, եթէ խոբքր նայիլ ու­ Այնպէս որ մեր վեր չին գիլցադնոե րգոլթես/ս ծագումին աակր , քս/ե ժամանակակից որեւէ մար­
•ամէնէն Հասուն մասբ կուտայ
զեն աո բ հ ուրեմն Մսրայ Մե– դու կեանքն ու գոբծ՚բՀ

հՍասնոյ Ծռեր,ը% իր ամբողջութեան մէ^ կւո– լիքէ, այսինքն Արաբներու գործած՜ բռնոլթէւն - «Աասունցի Գաւի թ» ր դիւցազներգութիւն մլլե

րհլի է երեք մա՛սի բաժ՜նել : Աոաջին մ ասը ա յն նենը, Հայ ՛աշխարՀ ի Հարստութիւններն ու գեղե­ է, որ իչած է Հեքեաթի աստիճանին . փոխանակ

կտորներն են, որոնք Աասոմեցի Գաւիթէն առա 9 ցիկ աղչԴկները յափշտակելը , մինչեւ որ Հայ Հին ՛իրական մարգոց եւ իրական գոբծերու՝ եբեւակա––

եղող քաքերու մասին կը խօսին , տեսակ մը Գաւթի թագաւորական տան՝ այսինքն Առիւհ՜ ՄՀերի վեր– յական մանուկ մբն է Հերոսր ժ,լ գերբնական գոր­

տոհմաբանութիւնը։ Այգ մասը լեցուն է ասորա^ ջէն էաոալիղը գիտակցութեան կուգայ , կր գիմա– ծողութիւներ . ամէն ինչ կբ կատարուի , ինչպէս

ղալտէ՚ական յուշերով ու յաբաբերութիւնէէեբով . գրէ , վեր^ն ալ կը կռուի ՛ու կ\ր յաղթէ : Եւ շատ Հեքեաթներու մէչ , ոչ իրենց իրական-բնական բն–

ել անշուշտ շատ աւելի Հին ղրոյցնենու ու պատ­ բնակաւ՛՛ կերպով ասիկա պիտի ըլլար իններորգ թացքով ..

մութիւներու մնացորդներ են, որոնք ետքը եկեր գարու երկունքին բանաՀիւսական ձ֊նունգը : Աս է (0 ԼԵՒՈՆ ՇԱՆԹ

Fonds A.R.A.M