Page 139 - ARM_19-1947_02
P. 139
ժողովը ։ Ջայներհլ բացարձակ մէաձայնութէւնը Թ Ո հ Ր ՛Բ Ի Ա ՏԽՐՈՒՆԻ ԲԱՐՈՒՆԱԿ ԵԱԿՈՅԵԱՆ
օբ բ ուս ան ո–
անՀբաժեշտ ԷՀ Ը նա բ ո ւթեան յա թո րգ
կ>՚առաթնոբդ–
ղոլՀէն մեծ ցոյցեբով եւ աղմուկով ՄԱՐՍԷՅԼ Աշնան տերե լնեբու պէս էսոբշա–
՛ուի իբ բնաբար֊ Համայնքը ։ ԿՈՒՍԱԿՑԱԿԱՆ ՊԱՅ֊ԲԱՐԸ ԿԸ ՍԱՍՏԿԱՆԱՅ կաՀ՚տը էլ էյնան ,կը թափէն մէկէկ մէկէկ յեղավւո–
ԱՀ ա ա յ ՚ ՛ կարդէ։ նեղ գասակաբգայէն ընտրու խակտն Հէն սերունդէ Հտղուադէւտ Հ<մն աց ո ր -
թեանց դէմ է ոբ սկսան բողոքի ձայներ բարձրա Գաց՝ֆԱեըը , որոնք էրենց սրտէն , Հոգէէն , բազու
նայ Ամերիկայի մէթ։ Բողոքողներուն մէթ կը դա– Պոլս ո յ վերթին թգթաբերը զարմանազան աե - կէ" եւ քսակէն տուած են աղղէն աոլրքը լա յ ն-օ -
նուէ Տէկ * ՝$լէն Ֆրանք , Ուեսքօնսըն Համալսա - ղեկութիւննեբ կբ Հաղորդէ Հալք եւ Գեմոկրատ բէն , ա՜՛յն՛ երանելէ։ օ բե բ ո ւն ո ր յեղափոխական
բանէ վերատեսուչին կինը, որ իր թեկնածութիւ– կուսակցութեանց պայքարէ մասին։ Այս վերթէն շ/վան կոչուեցաւ (1890)։
նը դրած ել մերժուած էր Փի Պէթա Փէէ կազմա կազմ ա կե ր պո ւթ ե ան ն ա խ ա դա Հ ը 1 ճէլալ Պա յար ,
կերպութեան կողմէ : Ան կր պաամէ տարաբախտ Հետեւեալ յայտարարութիւնն ըրած է է Լ ա ՚ Լ ՚ " ս է ^՜ո~ Այսպէս մէկն էր Բարունակ (Փառէն) ԷՏ՜ակոյ–
մեբժուա^– օրիորդի մր պարագան եւս , \որ բոլոր գովի մը մէչ. եանր ղոր Հոդին յանձնեցինք 63 տարեկան Հասա–
ուսանոգոլՀինեբուն առթել անձնասպանութիւն էր « Երկբէն մէթ կը տէրապետէ անՀուն անի կին Պոլլվ. Օ տտոյի մէթ։ Ողբացեալը Նեմբութի
գործած։ Ո՚֊բիշ կարգ մը Ամերիկացիներ եւս կը րաւութիւն մը ։ Առաթքը սլիտի առնենք ա յս անի - ստորոտը ։լ ան ո լո ։լ Թեղուտ ղ իւղէն էր ( Պ ի թ լիս ) *
զարմանան , ար այսպիս ի ժ ո դո վբ դավա ր երկրի մբ՝ րաւոլթեան ։ ինչպէս կբ յէշուէ , ԱԱԳ * Ժ-ողովին Հ"յզէւլ– պատանի , Աղբիւր Աեբոբի ժամանակ մաս
մէշ , տակաւին թ ո յ լ կբ ա բուի Հարստութեան եւ "էթ Հանրային խնդիր մը վիճաբանութեան գրուե նակցած է Րո լ ո Ր կո-ի լնե բ ո ւն ։ Իր զէնքի ընկեընե–
վայելչութեան նախապաշարումներու վրայ է Հա - ցաւ, ել աննպաստ Հանգամանք ստացաւ։ Նոյն դի— րր եղած են Փալապեխ կարապետը, Առէ։ւծ Աւա -
մա լսարանի մբ դռներբ փակել մոգովոլրգի– Հա - չերը այդ խնգի բ ը յղուեցաւ կո ւս ա կց ա կան խոր - գշ , ճարտար Տաէլոբը , Հաս օն , Ֆլիաը ։ Ասոնք
բաղատ զաւակներուն առթեւ • Հրգտրանական խմբակին, եւ Հոն զանազան ՛ո՛ւ լաւագո յն Հ ետքերը ձգեց ին Հայ ա զա տ ա գր ա կան
Բա յց մողովբգապետութթ՝ ւն թէ տ ար օրին ա - զարմանազան տարազներու տակ մտն՛ելով՝ յաթորդ շարժման մէթ։ \$անօթ \ՐԷԼաէով միթավայբին եւ
կութիլն ։ Բ ոէորովին տար բե բ բաներ են ասոնք ։ օր վերադարձաւ Ազգ* ժողով, եւ այս անգամ ըն լեզուին , Փառէնը Ա ուրՀ անդակի պաշտօն ին մ էթ
ղուն ուեցաւ : հյնգէր. մը, որ օր մբ առաթ Հաբ իւր ին մեծ գեր խ աղացաօ՜ է :
•ԲԱՐԻՒՂ.Ը ԵՒ 70 Համ եմ ա ա՛ո ւթ ե ամ բ աննպաստ քուէ ստացած իբ ճարպիկութեան շնոբՀիւ քանի քանի ան -
ՅԻԱՈՒՆԸՄԷԿ
ԶԱՒԱԿՆԵՐՈՒ ՀԱՅՐԸ էք , ել որ յաթո րդ օբ կ^ընգունուի մ իաձա յնու - գամն եր թչնամ իէն գե րէներ բռնած է եւ ազատտ–
Աբաբիոյ միականի թագաւոր բ ԱատիւլԱղիղ թեամբ ; դրմււթեան՛ կռիւնեբբ մէ/շտ յտթողութեամբ վերթա—
իոլն Աէ ուտ, 51 զաւակներու Հայր է, • առանց իբ սակցեցայ գիւգացիներոլ Հետ, որոնք դառ– ցած են , չնոբՀէլ էր սրատեսութեան ;
կիներուն ստոյդ թէպլ գիտնալու Հազարում է կ նօբէն դանդատեցան ։ Իրենցմէ մին ըսաւ ինծի * 1914է բնգՀ • մ եծ պատերազմէն երբ կամ ա -
*հիշերնեբու ա յս երթանիկ երկրին մէթ։ Կ՚ամչնամ եթէ քրէական յանցանքի մբ Համար » ո բտկան գունդեր կը կազմ ուԷԷն , Փառէն՛ դարձ
^Լերթերս այցելեց Ամերիկա ել մեծ ը՚նդունե - բանտ մտնեմ ։ Բայց եթէ քաղաքական յանցանքէ եալ էր տասնեակներով ներկա յ էր եւ մ ասնակցե–
լութիլն գտաւ նախագաՀ Թրումբնի կոզմէ : Ամե - մը Համար բանտարկուիմ, պատիւ կբ զգամ : ցալ Պ էթլէ՚ս է գրաւում էն ։ Ինք ձիաւոր դում ար -
րիկայէն վերագարձին այցելութիւն մը աո լալ նա– Անցեալները էտ իրն է գացեր էի ։ Կ տ ռա խ-ում - տակէ յա յանէ կռուողներէն էր , կը պատկանէ ր
խագաՀ Ոռղվէլթի նուիրած Տրկլէ" օդանաւով , բէն մէթ ականթիս փսփսացին թէ 18 լրտեսներ ղի" Լ)տլւոյէ։Հաբէւլրեակէ։ն։Թշնամոլ կասկածելի գիրքե–
իր թագաւորութեան սաՀմաններուն գմէթ դանոլող կր Հետապնդեն ։ էքս կարեւորութիւն չտուի բնա - բը խուզարկելու պաշտօնը \ք ա կո յեան իվստ աՀ ո ւած
ամերիկեան նորաբոյս քաղաքի մ բ՝ ՏաՀ բանի՛. ()- կանաստ բաբ ։ )աՀ մբ վեբթ եկան ու կրկնեցին : Սխալ էր։ Մշոյ դաշտի Պոյլան ղիւղին կռուին իր գերա—
է, ոչ թէ 18 այլ 25 լրտես կր Հետապնդեն ^եղ
զ անաւն ի ը փ.ո զփո գուն կուրծքին սեղմ ած թազա֊ գոյն թանքեբը յաղթութեամբ պսակուեցան ։ Զ0(՛ *
լորն ո լ իր Հետեւորդները ^իտտէէն գոռգոռալով Ասոր ալ կտբեւոբութիւն չտուի ; Ն աղա բբէ կետն բաց արձակ վստաՀ ութիւն ՛ունէր
սաՀեցաւ Ա* եքա , (հի յեաթ , կերտ եւ Հա սալ , տ– Փառէնի վրա յ որ անդամ մբ թշնամի գէրՔ^՚ՐՐ
ւտղնեբուն մէթէն իր գլուխը ցցած, իւ ի սա արդիա Ոէֆէք Ղ՝օբալթան եւս րսեր է ժողովին մէթ* էսուզաբկելով 25 գերէներ կը բերէ կը յանձնէ զօր *
կան ՏաՀբանը ։ Օդաչուն դիտմամբ , նոր քաղաքին Ո^Լբ կ՜՚երթանք, գիտէիք թէ ոբ ճամ բէն կը քա - Նազա ր բէ կետն է ։
վրայ երկար շրթա պտոյ տներ կատարեց, թադաւո— լենք ։ Ղ՚իկաատոբութիւն եւ միմիայն գիկտատո -
րէն զարմ անքը կր կն ա սլա՛ա կե լո լ Համ ար ,ել այնու– բութիւն *. Ա՝ օտ է այն օրը, ուր Վեբթ պիտի՝ գանեն ԱՀա այս մարգն է որ աչքերը կը փակէ օտա
Հետել կամաց մր գլուխ ը թեքելով իթաւ օդակա - դէ կտա տ ո ր ա կան վարչաձեւէն ան է րաւութէւննե - րութեան մէթ Հայրենէ կարօտը սրտէն։ &եղափո -
յանը։ Ամերիկեան, դեսպանը Լըլանտ Մ՛որիս, կա՝– բը ։ Պէաէ փճանան անոնք ար այս անէ բալո ւթէւն– էս ո ւթեան շրթանէն ըն կե րն ե րո ւն ^էթ ամ էն էն շէն–
ռավաբական պաշտօնական ներկա յացուց է չ Զարլղ նեըը կբ գործեն։ Իզմիրի գէ՚ԳՔԷՀ սովորական պա– շ ո ւլ Հայդուկն էր եւ էր ՝ո լրա էս ո ւթեամբ կը Համա—
ՈէյսՐՐ Լ լ Հորեբոլ վա ր է չ տնօրէն է*եըֆ Տէյվէս , ւո ա Հ ար մբ չէր ^ : կէբ բանակբ, աբՀամաբՀելով շեշտակէ։ արձակ -
անՀամբե ր էր զալուսաէն կբ ս պա ս է ին ։ դ՛եսպանը Բէնան էօնէր ըսեր է իբ կարգին* Ամէն ինք ուած ռումբը։ Ողբացեալ Բարունակէն գերագոյն
կռուինք
ան մ իթապէս զէնք առաթնոբղեց դեղեցիկ ինքնա - մ ե րկապաբան՚ոց պա ր զո ւած է այլեւ բաղձանքն էր Հա յաստան երթալ եւ Հոն փակել
անպատճառ
շարժ մը՛. Թագաւորն Հազիւ տեղաւ ո րուած՝ դառ— Հ աւատ քո ւէ եւ խիղախութեամ բ , եւ կրնան , աչքերը ։ Կը թողու այրէ։ կէնը , երկ՛ու աղթիկնե՛բ
նալով դեսպանին ըսաւ * պիտի յաղթենք ։ Թող կաղկանձեն՛ , որքան ^ամուսնացածէ ել տղայ մբ չափաՀաս ;
- Ո՛ Հ , այս ի՜՛նչ Հանգստաւէտ կառք է ։ կարաւանը կը քալէ ։ Փոխան ծաղկեպսակի եղան Հ ետեւեալ նուէր–
"—֊ Ջեղ կը նուիրեմ , Վ^եՀափառ , ըսաւ գես - % ;* րր նեբզաղթի ֆոնտին , Լ է՛ր մա Հէն աո աթ կտ սլ
պանը Հ Հալքէ վար է։ շներն ալ էրենց կարգէն կ^ամբաս– կած էր , Հազար ֆրանք խոստանալով^ . Լ * Մ ն ու—
Բանի շքեղ կառքը կբ ք տ ռա թան ա ր քաղաքի տանեն Ղ՝եմ ոկրա տները թէ կ^ոլզ են յե գա՛փ ոխ ու - ց ական ե ան 1000, 9** ԱՀարոնեան Հազար, Ա* Ա -
գլխտւո ը պողոտաներէն , խօ ս ա կց ո ւթ ե ան ըն թաց– թէւն յարուցանել եբկբէն մէթ : ֆաբեան Հազար , Մ * \$առուկեուն 500, V"* Կարա
քէս է թագաւորը չէր կրնար ղսպել էր զարմանքն ,ճէլալ Պա յար բսած է նաեւ թէ էր կո ւս ա կց ո լ – պետով 200, Բ * ՝Մ աո ո ւ կե ան Հազար , Եղէ՚ա ԱՀա
ու Հ էացում ը ըսելով* թէլնը չուզեր մասնակցէ լ խառնգաՀ լէճէ մը^ այլ րոնեան Հազար , Մ * Մ տն ու կետն 200 , Բ * Մ ան ո ւ կ–
պիտի թանա յ ամբոզթութեամբ ձեռք առնել է շիւա եան 200 , Գ • ՍաՀակեան 300 :
Այ" է՛՝** է – ւթէւ^սյո սյաոյ է 1 թարմ միս , լեփ նս։ թ է, ւն ը ։
լեց ո ւն վաճառա տ ո ւններ , այլազան մեքենաներ ու ԹԱՏՐՈՆՆ ԱԼ ԹՈԻՐԲԵՐՈՒՆ ԿԸ ՊԱՐՏԻՆԲ • *, Հանգիստ իր ոսկորներուն : Միսաք ԽրԱ1լեա|Թ
գոբծիքնեբ գ գեզեցիկ շէնքեբ , ելեկտրական սիւ—
ներ , աշտարակներ , պարտէզներ , խճուղիներ եւ
այլն, ել այլն ։ Թուրք գեզարուեստ՛ա՛կան եւ թատերական քն ԳԱ%ՈԻԹկ ԳԱՂ.ՈՒԹ
Ղ՚եսպանը, սակայն , չըսալ թագաւորէն թէ էր նադատ Ն ո ւր ո ւլլա Հ Թէլքէն , ^հատըն^ շտ բա թ տ -
այդ Հիացումը Ամերիկային երկու Հարիւր միլիոն թերթին մէթ արձանագրելով Հայ թատրոնէ։ 2000 ԹԷՀՐԱՆԻ ՀԱՄԱԼՍԱՐԱՆԻ իրաւաբանական
աո լա ր արժած է, քսանըչոբս ժամը անգամ մը, ամեակի տօն ա կա տ ա ր ո ւթ ե ան ծրագիր ը , կը գրէ •- մասնաճիւղի շքեղ սրաՀին մէթ տեղի ունեցած է
դետնին տակէն երկու Հարիւր միլիոն տակառ Մէթէն Ասիոյ Թուրքերը իրենց մայր Հայրե– Հ. ամ ալս ար անին տարեդարձի Հանդէսութիւնը :
քար էլդ քաշելոլ Հ\ա՚մ ար ։ Բայց ամէն՛ բան ըսելու նիքր ^գեէով * երբ ցբուեցան աշխարՀ է չորս կող Ներկայ եղած են Իրանի ՀյաՀը, իր եղբայրը, վար
եւ ցոյց տալու ի0ն չ պէտք կայ ։ մերը, իրենց արուեստն ու գիա.ոլթիւսն ալ միասին չապետը , նա էսա րա բտկան ամբողթ կազմը , պետա
Թագաւորն ընդունուեցալ էշխտն ԱէուտՊէն\քՀա~ բերած էին ։ Հյատ Հաւանական է որ , Հա յ կա կան կան բարձր պաշտօնատարներ , պբօֆէսէօրներ ,
լէւվէ Համ ամ պալատ թե մէթ։ Ի պատէւ իրեն տ ր– այս թատրոնը բեր ո ւած է Անատոլու անցնող Մ է՜ օտար բարձրաստիճան Հիւբեբ եւն– ;
ուած ճաշկերոյթին մասնակցած են Հինգ Հարիւր թին Աս է։ ո յ Թուրքերու մէկ Հ ատուածին կոզմէ ։ Հանդէս ին գեղարուեստական մ ասը ղե կավա՛
Ամերիկացիներ եւ Արաբներ *. Ա որ թո ւած ե ն 280 Տ֊ետոյ կլ աւելցնէ*^– Ա* ե բ մէթ առաթին անդամ րած եՀս պետ • եր աժ շտ ան ո ց է։ տեսուչն՛ ու էր օգ —
ոչխարներ , 2000 Հալեր ել մէկ Հատ ալ կաթնա բեմ բարձրացող դե բաս ան բ եդած է ԱՀ մէտ Նէ "~ նա կան բ (հուրիկ *հր է։ դո բ եան Լե բգչաէսումրի ղե -
սուն ուղտ , որ շատ յարգի է Արարներուն Համար: ճիսլ ։ Աակայն դե բաս անուՀ էներ բ բոլորն ալ Հայե կավար) : Երեկոյթի առաթին մասին մէթ սէմֆո -
Պէտք չէ մոռնալ 5000 Հաւկիթէ պատրաստուած րէ կբ բաղկանա յէն ՚. Ծանօթ Հր ա պա բ ա կա դէ ր մ բ նիկ նուագախումբը նուագած է իր ղեկաՎտրէ։ն յօ
ձուազեղները։ Ամերիկացի Հ րաւիրեալներր չէին թուրք բեմէն վրայվ։այէոԳ 1էէս դերասաններու թի՜ րինած ^իոն չէ րթօ»ն , նուիբուած քհուբիկ 9*/»/՛ -
մոռցած իրենց Հետ բերել դանակն ու պատառ ու - ւբ 14 ցոյց կուտայ՝. Մինչդեռ մեր պրպտումներով զո բ եան էն , ո րովՀ ետ եւ ժողովրդական մւո՜^թ^ր^եե բ
քաղը, իսկ Արա րնե րր •••իրենց մատներ բ : մինչեւ ՏՕի կը Հասնի այգ թիւէՀ՛ մշակելու ^այդ մէտքը էրեն առաթին անդամ տուո
էճտչի ատեն , դո ւր ս շ կր լսուէին քարիւղի Հե Ա-ԲՍՈՐԱԿԱՆՆԵՐԸ ԿԸ ՎԵՐԱԴԱՌՆԱ՞Ն • •• ղը մեր Հայրենակիցն է եղած ։
րերուն աղմուկը , որ թա գալար ին օրական կ՝ ա - Երկր ո րգ բաժինր ամ բոզթութեամ բ ղեկավա -
պաՀովյէ ւիեց միլիոն ֆրանքի եկամուտ մբ : ԲՈՏԱԿԱՆ ըմբոստութիւնը ճզմելու Համար , բած է երիտասարդ Գբիգոբեան։ Պետ* երաժշտա
Հացկերոյթէն ՚իեր9 թագաւորն սկսաւ իր շր թուրք կառավարութիւնը Հ աղա բա լոր Բիւր տեր նոցի երգչախումբը անոր ղեկավարութեամբ եր -
շա գայ ո ւթիւնը : Երեք մամ անդադար , առանց ա– տեզաՀան ըրած եւ ցրուած էր եբկբին զանազան զած է իր Հեղինակած Հորս իրանեան ժողովրդա
ռեւ տեսնելու, գետնին տա կը մտաւ։ Տեսաւ Հո - շրթաններուն մէթ, Համաձայն «Զե –էեղման օրէն - կան երգերը քառաձայն , արժանանալով բո^ւռն
բերն ու. ամ րոցները , գետնա յար կ օդակայանները , քէն» : Այժմ բարեփոխուած է օրէնքը։ Այս առթէւ ծափերու ;
ո աւլմ ակտն մթերանոցներն ու պաշտպանողական Անղարա յէն կբ Հ ա զո բ դեն ՀլԹ անէնքչ ի * Զետեղ - Իրանի ֆօքլօրը առաթին անգամ մշակողբ ե -
գօտիները ։ Տեսաւ , գրեթէ անտեսանելի 8000 ըն– մ ան օրէնքին 20 րդ յօդուած բ բարեփոխ՛ող օ ր էն ա– զա ծ է մեր տ ա ղանդ ա ւ ո ր ե րդ ա Հ անը % Հ անդ է սէն
՚ոիր զինուորնեբ , որոնք աբելի երես բնաւ չեն զ՚էծ մը պատրաստուած է , եւ աո է քննութէւն վեըթ) ՇտՀը իօտենալով պարսիկ երգաՀանին ել
տեսներ ել Հար կադր ո ւած են ի ւբ ա քան չի լ ր երե ք յղուած է պատկան դո բ ծա վար ո ւթէւններուն :Օ - Ո՛սկրիկին կը սեղմէ անոնց ձեռքերը ել կը պատ–
ամիսը անդամ մըղանոնք ուրիշ զինու^րներով վա– բ ինագիծը նպատակ ունէ (՛ո լ ո բովէն աղատ կա - ուիրէ իր մօտ կանւլն՚ած վաբչապետէւն՝ ուշագրո ։ -
էսաբինել : Հյատ բան տեսաւ եւ շատ բան ալ չու ցուցանել ա յն մ արդ է՚կր , ո րոնք կա ո ավա ր ո ւթ ե ան թիւն դարձնել ա լս երիտասարդ տաղանդ նե բուս
զեցին ո ր տեսնէ * * * բայց թագաւորը մէշա դոՀ ոբոշո ւմով այլուր փոխադրուած էէն , ՛եւ Աակայն
էր , ՛որովՀետել իր երկիրը ամ՛երիկեան աթակցու– յետ ա գայէն զերծ կա ց՛ուց ո ւտ ծ է է՚ե կաշկանդս ւմ– վբայ •
թեամբ նորանոր թռիչքներ կրնէբ։ Անգլիան լիւլ ներէ ։ Այ ս պ է ս էն ե բ ը է բալո լնք պէտ է ունենան ի — էհոլբիկբ ո բդին է Թաւրիզցի անուան ի ե րա -
էս ա ր ին ո լած էր Ամերիկայով ։ Նէրբ Իսա Ոիլիֆ , րենց տեգը մնալու եւ կամ եթէ կը փափաքէն , է– ժիշտ Լեւոն Գրիդորեանի , որ թութակաՀար - ե–
Գ՚Գրոց , Համալսարան , դեղօրայք, Հագուստեղէն , րենց ն՚ախկէն տեղերը երթալու ։ Այս ուղղու - րաժիշանեբու ամ բողթ սերունդ մը պատրաստած
•սննգեղէն , արդուզարդի էրեր ամէն օր կբ Հաս - թեամբ պէւտէ բարեփոխուէ։ որոշմնագէրը , որ - է ։ Իր զա։ ակն ալ իրանի առաթէն թութակաՀ արն է
նէն \ոլ կը տարածուէն արաբական ա շխաբՀէն պէս զի ենթականնբ ը կարենան վերադառնալ էրենց եւ երգաՀան մէաժամանակ : քիուբիկ ի բան Լ ուն պե
մ էի ծննղտվա յրը եւ տ է բանան է րենց էն չքեբուն ։ տութենէն ստաց՛ած է շքանշաններ եւ բազմաթիւ
Անտարակոյս Արաբներն ու Մերձ, Արեւելքի Ա յս բաբեփոխմ ան առթէւ ^ պատրաստուած է գնաՀ ատ ականն եր , պետական թէ օտար շբթանակ–,
եօթը յօդուածէ բաղկացած կանոնազէբ մբ , որ կբ ներէն ու մ ամուլէն ։ Մ րցանակի արժանացաք. էր
միւս մողովուրւլներր շատ պիտի օգտ.ուին Ամերի ^ւԳէ էնչքեբու վերստացման ել փոխանցումնե - Հեղէնակութէւնները կը նուագուէն ձայնասփէլ -
կայի ներկայութենէն : իսկ Անգլեւսաքսոններն այ բոլ վերաբերեալ մ անրամ ասն ո՜ւթ է ւննե բբ ;
ՀետզՀետէ տուն—տեղ պիտի ըլլան : "Ր՛ ու : ,
ՎԱՀԱՆ
Fonds A.R.A.M
օբ բ ուս ան ո–
անՀբաժեշտ ԷՀ Ը նա բ ո ւթեան յա թո րգ
կ>՚առաթնոբդ–
ղոլՀէն մեծ ցոյցեբով եւ աղմուկով ՄԱՐՍԷՅԼ Աշնան տերե լնեբու պէս էսոբշա–
՛ուի իբ բնաբար֊ Համայնքը ։ ԿՈՒՍԱԿՑԱԿԱՆ ՊԱՅ֊ԲԱՐԸ ԿԸ ՍԱՍՏԿԱՆԱՅ կաՀ՚տը էլ էյնան ,կը թափէն մէկէկ մէկէկ յեղավւո–
ԱՀ ա ա յ ՚ ՛ կարդէ։ նեղ գասակաբգայէն ընտրու խակտն Հէն սերունդէ Հտղուադէւտ Հ<մն աց ո ր -
թեանց դէմ է ոբ սկսան բողոքի ձայներ բարձրա Գաց՝ֆԱեըը , որոնք էրենց սրտէն , Հոգէէն , բազու
նայ Ամերիկայի մէթ։ Բողոքողներուն մէթ կը դա– Պոլս ո յ վերթին թգթաբերը զարմանազան աե - կէ" եւ քսակէն տուած են աղղէն աոլրքը լա յ ն-օ -
նուէ Տէկ * ՝$լէն Ֆրանք , Ուեսքօնսըն Համալսա - ղեկութիւննեբ կբ Հաղորդէ Հալք եւ Գեմոկրատ բէն , ա՜՛յն՛ երանելէ։ օ բե բ ո ւն ո ր յեղափոխական
բանէ վերատեսուչին կինը, որ իր թեկնածութիւ– կուսակցութեանց պայքարէ մասին։ Այս վերթէն շ/վան կոչուեցաւ (1890)։
նը դրած ել մերժուած էր Փի Պէթա Փէէ կազմա կազմ ա կե ր պո ւթ ե ան ն ա խ ա դա Հ ը 1 ճէլալ Պա յար ,
կերպութեան կողմէ : Ան կր պաամէ տարաբախտ Հետեւեալ յայտարարութիւնն ըրած է է Լ ա ՚ Լ ՚ " ս է ^՜ո~ Այսպէս մէկն էր Բարունակ (Փառէն) ԷՏ՜ակոյ–
մեբժուա^– օրիորդի մր պարագան եւս , \որ բոլոր գովի մը մէչ. եանր ղոր Հոդին յանձնեցինք 63 տարեկան Հասա–
ուսանոգոլՀինեբուն առթել անձնասպանութիւն էր « Երկբէն մէթ կը տէրապետէ անՀուն անի կին Պոլլվ. Օ տտոյի մէթ։ Ողբացեալը Նեմբութի
գործած։ Ո՚֊բիշ կարգ մը Ամերիկացիներ եւս կը րաւութիւն մը ։ Առաթքը սլիտի առնենք ա յս անի - ստորոտը ։լ ան ո լո ։լ Թեղուտ ղ իւղէն էր ( Պ ի թ լիս ) *
զարմանան , ար այսպիս ի ժ ո դո վբ դավա ր երկրի մբ՝ րաւոլթեան ։ ինչպէս կբ յէշուէ , ԱԱԳ * Ժ-ողովին Հ"յզէւլ– պատանի , Աղբիւր Աեբոբի ժամանակ մաս
մէշ , տակաւին թ ո յ լ կբ ա բուի Հարստութեան եւ "էթ Հանրային խնդիր մը վիճաբանութեան գրուե նակցած է Րո լ ո Ր կո-ի լնե բ ո ւն ։ Իր զէնքի ընկեընե–
վայելչութեան նախապաշարումներու վրայ է Հա - ցաւ, ել աննպաստ Հանգամանք ստացաւ։ Նոյն դի— րր եղած են Փալապեխ կարապետը, Առէ։ւծ Աւա -
մա լսարանի մբ դռներբ փակել մոգովոլրգի– Հա - չերը այդ խնգի բ ը յղուեցաւ կո ւս ա կց ա կան խոր - գշ , ճարտար Տաէլոբը , Հաս օն , Ֆլիաը ։ Ասոնք
բաղատ զաւակներուն առթեւ • Հրգտրանական խմբակին, եւ Հոն զանազան ՛ո՛ւ լաւագո յն Հ ետքերը ձգեց ին Հայ ա զա տ ա գր ա կան
Բա յց մողովբգապետութթ՝ ւն թէ տ ար օրին ա - զարմանազան տարազներու տակ մտն՛ելով՝ յաթորդ շարժման մէթ։ \$անօթ \ՐԷԼաէով միթավայբին եւ
կութիլն ։ Բ ոէորովին տար բե բ բաներ են ասոնք ։ օր վերադարձաւ Ազգ* ժողով, եւ այս անգամ ըն լեզուին , Փառէնը Ա ուրՀ անդակի պաշտօն ին մ էթ
ղուն ուեցաւ : հյնգէր. մը, որ օր մբ առաթ Հաբ իւր ին մեծ գեր խ աղացաօ՜ է :
•ԲԱՐԻՒՂ.Ը ԵՒ 70 Համ եմ ա ա՛ո ւթ ե ամ բ աննպաստ քուէ ստացած իբ ճարպիկութեան շնոբՀիւ քանի քանի ան -
ՅԻԱՈՒՆԸՄԷԿ
ԶԱՒԱԿՆԵՐՈՒ ՀԱՅՐԸ էք , ել որ յաթո րդ օբ կ^ընգունուի մ իաձա յնու - գամն եր թչնամ իէն գե րէներ բռնած է եւ ազատտ–
Աբաբիոյ միականի թագաւոր բ ԱատիւլԱղիղ թեամբ ; դրմււթեան՛ կռիւնեբբ մէ/շտ յտթողութեամբ վերթա—
իոլն Աէ ուտ, 51 զաւակներու Հայր է, • առանց իբ սակցեցայ գիւգացիներոլ Հետ, որոնք դառ– ցած են , չնոբՀէլ էր սրատեսութեան ;
կիներուն ստոյդ թէպլ գիտնալու Հազարում է կ նօբէն դանդատեցան ։ Իրենցմէ մին ըսաւ ինծի * 1914է բնգՀ • մ եծ պատերազմէն երբ կամ ա -
*հիշերնեբու ա յս երթանիկ երկրին մէթ։ Կ՚ամչնամ եթէ քրէական յանցանքի մբ Համար » ո բտկան գունդեր կը կազմ ուԷԷն , Փառէն՛ դարձ
^Լերթերս այցելեց Ամերիկա ել մեծ ը՚նդունե - բանտ մտնեմ ։ Բայց եթէ քաղաքական յանցանքէ եալ էր տասնեակներով ներկա յ էր եւ մ ասնակցե–
լութիլն գտաւ նախագաՀ Թրումբնի կոզմէ : Ամե - մը Համար բանտարկուիմ, պատիւ կբ զգամ : ցալ Պ էթլէ՚ս է գրաւում էն ։ Ինք ձիաւոր դում ար -
րիկայէն վերագարձին այցելութիւն մը աո լալ նա– Անցեալները էտ իրն է գացեր էի ։ Կ տ ռա խ-ում - տակէ յա յանէ կռուողներէն էր , կը պատկանէ ր
խագաՀ Ոռղվէլթի նուիրած Տրկլէ" օդանաւով , բէն մէթ ականթիս փսփսացին թէ 18 լրտեսներ ղի" Լ)տլւոյէ։Հաբէւլրեակէ։ն։Թշնամոլ կասկածելի գիրքե–
իր թագաւորութեան սաՀմաններուն գմէթ դանոլող կր Հետապնդեն ։ էքս կարեւորութիւն չտուի բնա - բը խուզարկելու պաշտօնը \ք ա կո յեան իվստ աՀ ո ւած
ամերիկեան նորաբոյս քաղաքի մ բ՝ ՏաՀ բանի՛. ()- կանաստ բաբ ։ )աՀ մբ վեբթ եկան ու կրկնեցին : Սխալ էր։ Մշոյ դաշտի Պոյլան ղիւղին կռուին իր գերա—
է, ոչ թէ 18 այլ 25 լրտես կր Հետապնդեն ^եղ
զ անաւն ի ը փ.ո զփո գուն կուրծքին սեղմ ած թազա֊ գոյն թանքեբը յաղթութեամբ պսակուեցան ։ Զ0(՛ *
լորն ո լ իր Հետեւորդները ^իտտէէն գոռգոռալով Ասոր ալ կտբեւոբութիւն չտուի ; Ն աղա բբէ կետն բաց արձակ վստաՀ ութիւն ՛ունէր
սաՀեցաւ Ա* եքա , (հի յեաթ , կերտ եւ Հա սալ , տ– Փառէնի վրա յ որ անդամ մբ թշնամի գէրՔ^՚ՐՐ
ւտղնեբուն մէթէն իր գլուխը ցցած, իւ ի սա արդիա Ոէֆէք Ղ՝օբալթան եւս րսեր է ժողովին մէթ* էսուզաբկելով 25 գերէներ կը բերէ կը յանձնէ զօր *
կան ՏաՀբանը ։ Օդաչուն դիտմամբ , նոր քաղաքին Ո^Լբ կ՜՚երթանք, գիտէիք թէ ոբ ճամ բէն կը քա - Նազա ր բէ կետն է ։
վրայ երկար շրթա պտոյ տներ կատարեց, թադաւո— լենք ։ Ղ՚իկաատոբութիւն եւ միմիայն գիկտատո -
րէն զարմ անքը կր կն ա սլա՛ա կե լո լ Համ ար ,ել այնու– բութիւն *. Ա՝ օտ է այն օրը, ուր Վեբթ պիտի՝ գանեն ԱՀա այս մարգն է որ աչքերը կը փակէ օտա
Հետել կամաց մր գլուխ ը թեքելով իթաւ օդակա - դէ կտա տ ո ր ա կան վարչաձեւէն ան է րաւութէւննե - րութեան մէթ Հայրենէ կարօտը սրտէն։ &եղափո -
յանը։ Ամերիկեան, դեսպանը Լըլանտ Մ՛որիս, կա՝– բը ։ Պէաէ փճանան անոնք ար այս անէ բալո ւթէւն– էս ո ւթեան շրթանէն ըն կե րն ե րո ւն ^էթ ամ էն էն շէն–
ռավաբական պաշտօնական ներկա յացուց է չ Զարլղ նեըը կբ գործեն։ Իզմիրի գէ՚ԳՔԷՀ սովորական պա– շ ո ւլ Հայդուկն էր եւ էր ՝ո լրա էս ո ւթեամբ կը Համա—
ՈէյսՐՐ Լ լ Հորեբոլ վա ր է չ տնօրէն է*եըֆ Տէյվէս , ւո ա Հ ար մբ չէր ^ : կէբ բանակբ, աբՀամաբՀելով շեշտակէ։ արձակ -
անՀամբե ր էր զալուսաէն կբ ս պա ս է ին ։ դ՛եսպանը Բէնան էօնէր ըսեր է իբ կարգին* Ամէն ինք ուած ռումբը։ Ողբացեալ Բարունակէն գերագոյն
կռուինք
ան մ իթապէս զէնք առաթնոբղեց դեղեցիկ ինքնա - մ ե րկապաբան՚ոց պա ր զո ւած է այլեւ բաղձանքն էր Հա յաստան երթալ եւ Հոն փակել
անպատճառ
շարժ մը՛. Թագաւորն Հազիւ տեղաւ ո րուած՝ դառ— Հ աւատ քո ւէ եւ խիղախութեամ բ , եւ կրնան , աչքերը ։ Կը թողու այրէ։ կէնը , երկ՛ու աղթիկնե՛բ
նալով դեսպանին ըսաւ * պիտի յաղթենք ։ Թող կաղկանձեն՛ , որքան ^ամուսնացածէ ել տղայ մբ չափաՀաս ;
- Ո՛ Հ , այս ի՜՛նչ Հանգստաւէտ կառք է ։ կարաւանը կը քալէ ։ Փոխան ծաղկեպսակի եղան Հ ետեւեալ նուէր–
"—֊ Ջեղ կը նուիրեմ , Վ^եՀափառ , ըսաւ գես - % ;* րր նեբզաղթի ֆոնտին , Լ է՛ր մա Հէն աո աթ կտ սլ
պանը Հ Հալքէ վար է։ շներն ալ էրենց կարգէն կ^ամբաս– կած էր , Հազար ֆրանք խոստանալով^ . Լ * Մ ն ու—
Բանի շքեղ կառքը կբ ք տ ռա թան ա ր քաղաքի տանեն Ղ՝եմ ոկրա տները թէ կ^ոլզ են յե գա՛փ ոխ ու - ց ական ե ան 1000, 9** ԱՀարոնեան Հազար, Ա* Ա -
գլխտւո ը պողոտաներէն , խօ ս ա կց ո ւթ ե ան ըն թաց– թէւն յարուցանել եբկբէն մէթ : ֆաբեան Հազար , Մ * \$առուկեուն 500, V"* Կարա
քէս է թագաւորը չէր կրնար ղսպել էր զարմանքն ,ճէլալ Պա յար բսած է նաեւ թէ էր կո ւս ա կց ո լ – պետով 200, Բ * ՝Մ աո ո ւ կե ան Հազար , Եղէ՚ա ԱՀա
ու Հ էացում ը ըսելով* թէլնը չուզեր մասնակցէ լ խառնգաՀ լէճէ մը^ այլ րոնեան Հազար , Մ * Մ տն ու կետն 200 , Բ * Մ ան ո ւ կ–
պիտի թանա յ ամբոզթութեամբ ձեռք առնել է շիւա եան 200 , Գ • ՍաՀակեան 300 :
Այ" է՛՝** է – ւթէւ^սյո սյաոյ է 1 թարմ միս , լեփ նս։ թ է, ւն ը ։
լեց ո ւն վաճառա տ ո ւններ , այլազան մեքենաներ ու ԹԱՏՐՈՆՆ ԱԼ ԹՈԻՐԲԵՐՈՒՆ ԿԸ ՊԱՐՏԻՆԲ • *, Հանգիստ իր ոսկորներուն : Միսաք ԽրԱ1լեա|Թ
գոբծիքնեբ գ գեզեցիկ շէնքեբ , ելեկտրական սիւ—
ներ , աշտարակներ , պարտէզներ , խճուղիներ եւ
այլն, ել այլն ։ Թուրք գեզարուեստ՛ա՛կան եւ թատերական քն ԳԱ%ՈԻԹկ ԳԱՂ.ՈՒԹ
Ղ՚եսպանը, սակայն , չըսալ թագաւորէն թէ էր նադատ Ն ո ւր ո ւլլա Հ Թէլքէն , ^հատըն^ շտ բա թ տ -
այդ Հիացումը Ամերիկային երկու Հարիւր միլիոն թերթին մէթ արձանագրելով Հայ թատրոնէ։ 2000 ԹԷՀՐԱՆԻ ՀԱՄԱԼՍԱՐԱՆԻ իրաւաբանական
աո լա ր արժած է, քսանըչոբս ժամը անգամ մը, ամեակի տօն ա կա տ ա ր ո ւթ ե ան ծրագիր ը , կը գրէ •- մասնաճիւղի շքեղ սրաՀին մէթ տեղի ունեցած է
դետնին տակէն երկու Հարիւր միլիոն տակառ Մէթէն Ասիոյ Թուրքերը իրենց մայր Հայրե– Հ. ամ ալս ար անին տարեդարձի Հանդէսութիւնը :
քար էլդ քաշելոլ Հ\ա՚մ ար ։ Բայց ամէն՛ բան ըսելու նիքր ^գեէով * երբ ցբուեցան աշխարՀ է չորս կող Ներկայ եղած են Իրանի ՀյաՀը, իր եղբայրը, վար
եւ ցոյց տալու ի0ն չ պէտք կայ ։ մերը, իրենց արուեստն ու գիա.ոլթիւսն ալ միասին չապետը , նա էսա րա բտկան ամբողթ կազմը , պետա
Թագաւորն ընդունուեցալ էշխտն ԱէուտՊէն\քՀա~ բերած էին ։ Հյատ Հաւանական է որ , Հա յ կա կան կան բարձր պաշտօնատարներ , պբօֆէսէօրներ ,
լէւվէ Համ ամ պալատ թե մէթ։ Ի պատէւ իրեն տ ր– այս թատրոնը բեր ո ւած է Անատոլու անցնող Մ է՜ օտար բարձրաստիճան Հիւբեբ եւն– ;
ուած ճաշկերոյթին մասնակցած են Հինգ Հարիւր թին Աս է։ ո յ Թուրքերու մէկ Հ ատուածին կոզմէ ։ Հանդէս ին գեղարուեստական մ ասը ղե կավա՛
Ամերիկացիներ եւ Արաբներ *. Ա որ թո ւած ե ն 280 Տ֊ետոյ կլ աւելցնէ*^– Ա* ե բ մէթ առաթին անդամ րած եՀս պետ • եր աժ շտ ան ո ց է։ տեսուչն՛ ու էր օգ —
ոչխարներ , 2000 Հալեր ել մէկ Հատ ալ կաթնա բեմ բարձրացող դե բաս ան բ եդած է ԱՀ մէտ Նէ "~ նա կան բ (հուրիկ *հր է։ դո բ եան Լե բգչաէսումրի ղե -
սուն ուղտ , որ շատ յարգի է Արարներուն Համար: ճիսլ ։ Աակայն դե բաս անուՀ էներ բ բոլորն ալ Հայե կավար) : Երեկոյթի առաթին մասին մէթ սէմֆո -
Պէտք չէ մոռնալ 5000 Հաւկիթէ պատրաստուած րէ կբ բաղկանա յէն ՚. Ծանօթ Հր ա պա բ ա կա դէ ր մ բ նիկ նուագախումբը նուագած է իր ղեկաՎտրէ։ն յօ
ձուազեղները։ Ամերիկացի Հ րաւիրեալներր չէին թուրք բեմէն վրայվ։այէոԳ 1էէս դերասաններու թի՜ րինած ^իոն չէ րթօ»ն , նուիբուած քհուբիկ 9*/»/՛ -
մոռցած իրենց Հետ բերել դանակն ու պատառ ու - ւբ 14 ցոյց կուտայ՝. Մինչդեռ մեր պրպտումներով զո բ եան էն , ո րովՀ ետ եւ ժողովրդական մւո՜^թ^ր^եե բ
քաղը, իսկ Արա րնե րր •••իրենց մատներ բ : մինչեւ ՏՕի կը Հասնի այգ թիւէՀ՛ մշակելու ^այդ մէտքը էրեն առաթին անդամ տուո
էճտչի ատեն , դո ւր ս շ կր լսուէին քարիւղի Հե Ա-ԲՍՈՐԱԿԱՆՆԵՐԸ ԿԸ ՎԵՐԱԴԱՌՆԱ՞Ն • •• ղը մեր Հայրենակիցն է եղած ։
րերուն աղմուկը , որ թա գալար ին օրական կ՝ ա - Երկր ո րգ բաժինր ամ բոզթութեամ բ ղեկավա -
պաՀովյէ ւիեց միլիոն ֆրանքի եկամուտ մբ : ԲՈՏԱԿԱՆ ըմբոստութիւնը ճզմելու Համար , բած է երիտասարդ Գբիգոբեան։ Պետ* երաժշտա
Հացկերոյթէն ՚իեր9 թագաւորն սկսաւ իր շր թուրք կառավարութիւնը Հ աղա բա լոր Բիւր տեր նոցի երգչախումբը անոր ղեկավարութեամբ եր -
շա գայ ո ւթիւնը : Երեք մամ անդադար , առանց ա– տեզաՀան ըրած եւ ցրուած էր եբկբին զանազան զած է իր Հեղինակած Հորս իրանեան ժողովրդա
ռեւ տեսնելու, գետնին տա կը մտաւ։ Տեսաւ Հո - շրթաններուն մէթ, Համաձայն «Զե –էեղման օրէն - կան երգերը քառաձայն , արժանանալով բո^ւռն
բերն ու. ամ րոցները , գետնա յար կ օդակայանները , քէն» : Այժմ բարեփոխուած է օրէնքը։ Այս առթէւ ծափերու ;
ո աւլմ ակտն մթերանոցներն ու պաշտպանողական Անղարա յէն կբ Հ ա զո բ դեն ՀլԹ անէնքչ ի * Զետեղ - Իրանի ֆօքլօրը առաթին անգամ մշակողբ ե -
գօտիները ։ Տեսաւ , գրեթէ անտեսանելի 8000 ըն– մ ան օրէնքին 20 րդ յօդուած բ բարեփոխ՛ող օ ր էն ա– զա ծ է մեր տ ա ղանդ ա ւ ո ր ե րդ ա Հ անը % Հ անդ է սէն
՚ոիր զինուորնեբ , որոնք աբելի երես բնաւ չեն զ՚էծ մը պատրաստուած է , եւ աո է քննութէւն վեըթ) ՇտՀը իօտենալով պարսիկ երգաՀանին ել
տեսներ ել Հար կադր ո ւած են ի ւբ ա քան չի լ ր երե ք յղուած է պատկան դո բ ծա վար ո ւթէւններուն :Օ - Ո՛սկրիկին կը սեղմէ անոնց ձեռքերը ել կը պատ–
ամիսը անդամ մըղանոնք ուրիշ զինու^րներով վա– բ ինագիծը նպատակ ունէ (՛ո լ ո բովէն աղատ կա - ուիրէ իր մօտ կանւլն՚ած վաբչապետէւն՝ ուշագրո ։ -
էսաբինել : Հյատ բան տեսաւ եւ շատ բան ալ չու ցուցանել ա յն մ արդ է՚կր , ո րոնք կա ո ավա ր ո ւթ ե ան թիւն դարձնել ա լս երիտասարդ տաղանդ նե բուս
զեցին ո ր տեսնէ * * * բայց թագաւորը մէշա դոՀ ոբոշո ւմով այլուր փոխադրուած էէն , ՛եւ Աակայն
էր , ՛որովՀետել իր երկիրը ամ՛երիկեան աթակցու– յետ ա գայէն զերծ կա ց՛ուց ո ւտ ծ է է՚ե կաշկանդս ւմ– վբայ •
թեամբ նորանոր թռիչքներ կրնէբ։ Անգլիան լիւլ ներէ ։ Այ ս պ է ս էն ե բ ը է բալո լնք պէտ է ունենան ի — էհոլբիկբ ո բդին է Թաւրիզցի անուան ի ե րա -
էս ա ր ին ո լած էր Ամերիկայով ։ Նէրբ Իսա Ոիլիֆ , րենց տեգը մնալու եւ կամ եթէ կը փափաքէն , է– ժիշտ Լեւոն Գրիդորեանի , որ թութակաՀար - ե–
Գ՚Գրոց , Համալսարան , դեղօրայք, Հագուստեղէն , րենց ն՚ախկէն տեղերը երթալու ։ Այս ուղղու - րաժիշանեբու ամ բողթ սերունդ մը պատրաստած
•սննգեղէն , արդուզարդի էրեր ամէն օր կբ Հաս - թեամբ պէւտէ բարեփոխուէ։ որոշմնագէրը , որ - է ։ Իր զա։ ակն ալ իրանի առաթէն թութակաՀ արն է
նէն \ոլ կը տարածուէն արաբական ա շխաբՀէն պէս զի ենթականնբ ը կարենան վերադառնալ էրենց եւ երգաՀան մէաժամանակ : քիուբիկ ի բան Լ ուն պե
մ էի ծննղտվա յրը եւ տ է բանան է րենց էն չքեբուն ։ տութենէն ստաց՛ած է շքանշաններ եւ բազմաթիւ
Անտարակոյս Արաբներն ու Մերձ, Արեւելքի Ա յս բաբեփոխմ ան առթէւ ^ պատրաստուած է գնաՀ ատ ականն եր , պետական թէ օտար շբթանակ–,
եօթը յօդուածէ բաղկացած կանոնազէբ մբ , որ կբ ներէն ու մ ամուլէն ։ Մ րցանակի արժանացաք. էր
միւս մողովուրւլներր շատ պիտի օգտ.ուին Ամերի ^ւԳէ էնչքեբու վերստացման ել փոխանցումնե - Հեղէնակութէւնները կը նուագուէն ձայնասփէլ -
կայի ներկայութենէն : իսկ Անգլեւսաքսոններն այ բոլ վերաբերեալ մ անրամ ասն ո՜ւթ է ւննե բբ ;
ՀետզՀետէ տուն—տեղ պիտի ըլլան : "Ր՛ ու : ,
ՎԱՀԱՆ
Fonds A.R.A.M