Page 135 - ARM_19-1947_02

1 ա յ ԵՎԵՌՆԻ ՕՐԵք ՊՈՒՏ՝Մ ԵԻԾԱԴ. Զոյգ փայտերու ճոթերէն աղձուցուած լաթեր
Նուագա-եպախաոԱ
որոնք բազմ ատ՚եսակ պա՛Հ աթք - բանաձեւէ րով

էյ՚ւ սիրով, եւ տրտմութեամբ եմ յիշում նախշուած էին :

Մանկական երգերն իմ անարձագասգ թողոք Մանուկներ , պատանիներ , ծերեր եւ ՄէթաԳ ~

Քե՛զ, անարեւ գարուն իմ տրտմաշուք ք գային ՚Րայլերգբ երգող մամիկներ ալ տեսայՀան՛

էյւ ձեզ, Մեծ Եղեռնի օրեր սւլփւնազա&գ: Ամէնքն աչ պաՀանթատէր եւ բողոքող։ Կհու­

^ամանակի աւնց՚Աալ երերում ողջակէզ, ՝Բաղա0ք։ //՛չ, աշխարՀ է ՓարիզլՀ։ զե՛նք , կ՝ուզենք : Ամսականի յալեչում կհուզենք :

Ուղիների անել լաբիրինթ մշուշում , Ով որ Փարիղբ կը « Ս ա Թ չ ն ա յ » , կեանքն ու աշ– Աժան բնակարան կՀուգենք*. Հաց \ոլ պանիր 1լու -

Այսքան ասնախընթաց արհաւիրքներում քեզ խաբՀը կը ճանչնայ կամ իսքգիսքը կը կորսնցնէ : զենք : Տ ուբքի նուաղում էլուզենք : Վ^ե ր թապէ ս , տ–

Այսպէս եմ յիշում իմ տբտմաթոյր աշուն– Եւ երբ մարդ ինքզինքը կորսնցնէ Հաս, միւս կեան­ մէն մէկբ տարբեր բան մը կ՚ուռէր։ Ով թե է ցա՛ւ

Սարերից ՛իջել է ր հո՞տ ու նախիր , քի մէթ ֊ալ Հազիւ թէ կարենայ գտնել զայն • * • կամ փափաք որ ունի, լաթի մը վրայ գրած՝ Հրա­

Արտ ու արօտ թափուր), այգիները դատարկ, Պ է աք չունիս թատրոններու , թան գար անն ե - պարակ էր իթած : Եթէ այդ բոլոր լաթերբ ինծի

լյ՚աոանները տնքում էին կրկին բու, Հաճայախուցերու (քապարէ՜) կամ նման Հաս– տային , Հսկայ վ ա ՛ճ ա ո ւս աո լ ն մը. կրնայի Հիմնել :

Առատութեան բերքերի տակ ։ տատութիւննեբու դռները թակելու , ձեռքդ ետիդ Աղատ երկրի ազատ զաւակներ : Ազատութիւն՝

Դարաւոր խաւաբից մի լուսարփի Հանդուցէ , ինկիր փողոց , «լպրծուն պոդոտանե - բողոքելու , պաՀան՚թելու , իրենց իրաւունքը պաշտ–

Բարձրացել էր հորիզոնում նայ իրական , ր՝»ու վրայ՛. Թէեւ Հոս, Թուրքիս յ պէս ոչ ցեխ կայ սլան ելո ւ Հ Մ ենք Հայերս , զրկուած ենք , խեչքբ

Եւ իմ ժողովուրդը կողկողագին ոչ ալ կո յողիի յ ա ւե լո ւած՝ Հլպբծո ւն՚ֆ մ ակդ ի րր կո բոն ցուց ած պա՛տ րիարքական տեղապաՀի մը տ–

կերտում է ր արհւշոզ իր ապագաւն : արդարացնելու Համար ւ Աակտյն շատ քիչեր, ա - նօբ ինո ւթի ւնե բուն դէմ իսկ ձա յն բ ար ձրացն ել ո ւ

... Ու յանկարծ մեր խաղաղ դաշտերից ռանց իրենց ներբանը ցուցնելու , անսայթտք կրր~ կամ « ^ » տառին աեղ « Հ » գիրը դոբծածեչու

Մրրիկներ անցան հոզմաշաոաչ, ցած են քալել Փարիզի պո զո տ ան ե բաւն վրայ* * * գէմ դիտ\ոդոլթիւն ընեչոլ բազմաթիւ ազատոլթե–

Ու ծանրացաւն սրտին ապատների Փարիզի փողոցները , գործնական ԳաՐ"ռ նէն : դ՛րօշակներ ալ Հանրապետութեան ամ բացու­

Արհաւիրքի օրերը սեւակնած : են : 2 ամալսաըաննեբ են, ո ւր աշխաբՀի աստաբն մին անունով կբ ծածտնէփն : Վայրկեան մբ կար­

Երեկոներն որպէս գիշերահէն ու երեսը կրնաս ուսումնասիրել առանց վարժա­ ծեցի թէ միապետական կամ ց կեանս նախագաՀ ի

Մթ՛նշաղն էր իջնում սարերից ցած, պետի չախանքբ վայելելոլ ^ առանց գըքերու բեռ­ մը ենթակա յ երկրի մը մէթ կը գտնուիմ ** *

Փռելով խաւարի թանձրութիւնը ահեղ՝ նակրութեան , շրթանա կեալ վկա յաթոլզթէն մ իա յն Մի ԿաՐ^՝էք ՈՐ ախուր կամ դառնաձայն բույո–

Արշաւում դաշտերով թեւատարած : զրկուելով* * • Ամէն ինչ ճոխ է ել Հսկայական այս քաց\ոյց մ ըն՝ էր եղածբ է Ամէն Հատուած իր նուա­

Երբ անդորր գիշերում նիրհում էր ողջ աշխարհ, աւագ քազաքին մէթ ։ գախումբը ունէր։ Ղյուադա—ե րգախառն բողոք մ ըն

Լռութիւն էր կիտւում խեղդելու չափ սնշող, — Հխնդշարթ-ի > Մ ա յ Ւ ս 1 > Աշխաւոալոբակաւն էք X * * * ս լ \ էալ– ^ԼլՀւԼաՐ ^լ^է մեր Հայկական ժողով–

Հհռւում գետն էր հհւում սոսկավիթխար թ ա փ ո ր ։ Ռէփիւպլիք^Ա լքինչեւ ՝Բ՝ոնքոբտ\ւ հ ր ա - ներն ալ ո բգեգբէ ին ե բաժ շտացեա լ ժողովի ս՛ ,1"

Խելայեղ որոտում հտպիտ ճիչ ու կանչով, պարակը : ձելը * * •

Մութի թեւերի հետ անյայտ ձիաւքւրներ Այսպէս կը ծանուցանէին լրագիրներբ : Փարի­ Ա յս թափա րէն կը բացակա յէին վարդապետ­

Դիւզ ու քաղաք էին մտնում գաղտագողի — զի պատեբուն կպած նախշուն Հսկա յ ա զդա թո լ ղ – ներու կամ մաբապետներու խումբերը՝ իրենց «ա—

Առեւանգում, այրում շէները մեր • • • թերը : կուսին կ՛ուզենք» պաՀանթադբօշներովբ * Նոյնպէս

Դժնի օրեր էին ոաւսկումւներով յղի : Հրապարակային ց ո ւց ա դր ո ւթ ի ւննե բ ո ւ իբրեւ իր բացակայութեամբ կըփա յլէ ^«ա^քՈլ՚սԹալՈՆծՈՆլք

Տնից - սաււն է ր մանում մահր հբէշաւոր, ցուցարար կամ դիտաղ մասնակցելու սովորութիւ­ Կ^լ^ե^-ք» բանաձեւով՝ ամոլներու գուանդը, ՛որ

Հոսում էր արիւնը գետի նման, նը շատոնց թողած եմ թէեւ , բա յց ա յս անգամ , կարծեմ, ամենա՚բաղմամաբդը պիտի ՐԷԼար՝Հ

Հայրը որդու դիմաց. . եւ-հզբայբը–եղբօր • • • փափաք մը զիս մղեց տարաւ փողոցի մբ *Լրա է Ինչո՛՛ւ Հոն չէին Հայերը, «Շարաթ-ր երկու
անգամ աԹԹաիւրնթ-աց պարահանդէս կ՚ուզե &ք :
Դիակնե՜ր, դիակներ, աւա՜ղ, որքան : կեցուց ;

Ընդվզում էր ապրում ազատութիւնն անզօր՝ կենդանի ել զուարթ շարժանկար ։ Շքհղափւալ սրահն|ե|ր կ՛ուզե՛նք» պտՀանթալաթու/

Աբնոտ ոճիրի դէմ - մարսւելաւմ թ հ ժ , Թատերաբեմ ի վ եր ածուած կառքեր » ո բոնց մը ...

Տափաստաններ յորդող հհզ1հզը ծով վբայ , ամ Էն ճ արա արուեստի ցուցադրութիւնը

•Փռել է ր ամենուր թ ո յ ն ու վրէժ կար գո բծն՛ա կան կե բ պո վ : Ուշիմ զ.ի ա ո ղ ի մբ Հ ա՛­ Հաւատացէք որ մեր այգ պաՀանթը արժեցնող
շատ լաւ առիթ
մար ի՛նչ լաւ միթոց , մէկէ աւելի աբՀեստնեբ մբ փախցուցինք այն օրը ...

սա բվելու ; ւ Կ. ՊԵՏՈՒՀ

Ս՛եր գիլղր հա՚մրօրէն բլրալանջին թառել՝

Խրսիթ֊նեբի տձեւ զանգուածներով անկարգ ,

Ել կոյս չքմեղոլթեամբ ծուարիլ էր

Աննախանձ աստզերի օրհներգող լոյ սի տակ։ է ջ մը Ռ. ՊԽպԽեաԱհ մ էթ , նա , այսինքն գրագէտը: Երբ ա րլք կբ Հ եր–

Եկեղեցյոլ բարձր գիբէթր տիրաբար կեն, կը բանին, կբ մեքեն՛ա գործեն , կը տեղափո -

Իշխում էր վեհօրէն ամէն քար ո լ թփի, խեն գ նիւթին վբայ ել մարդուն վրայ 1լ աշխատին ,

Դիշհրնեբն ահաւոր, անլուսընկայ , խաւար, ԽՄԲ Պպաւ, թ ե ր թ ե ր է ն կ՛իմանանք թ է ո ւ ­ նա կր խորՀի : Եւ կր ^ " ՚ Ր ^ Է ամէնուն Համար իւր
սուցչապետ Ռեթէոս Պէրպէրեանի մահուան 40 -
Հողմերն էին սուլում ձոր|ի ճամբին , ամեակին առթիւ, սգահանդէս մը սարքուած է խոՀեբը կը ծրարէ մի քանի թերթ եր ո ւն մէթ եւ կը
նախաձեռնութեամբ Պէբպէրեան վարժարանի սա­
Իսկ բակում ծաոերր յուսահատ սւսւում ներուն ։Այս առթիւ էջ մը ողբացեալ դաստիարա­ նետ է ընկ եր ութ եան մէթ 1 դի բքե է այն , ա յն գ իւ–
կէն , գաղափար մր տալու համար իր րմբռնումնե–
Վերահաս գալիքից սոսկաժանդ • • • բու եւ լեզուի մասին թական առարկա յն , որ, նիւթ է ել սակայն Համակ

Շների կաղկանձն էր մերթ - մերթ լսւում՝ Հոգի է ՛եւ սակայն խօսող մ*է տնվերթ , որ Հովու

Ընդհատելով տիրող լռութիւնը դաժան։ մբ առթեւ կը թո֊չի եւ սակայն կրնայ ղաշխտրՀ իր

Մի օր մայրամուտին արիւնամած— ետեւէն քաշել * դիրքն է ա յն , այչ, այս ինքն բան

Մեր գիւղից վեր՝ անտառի մօտ որոտացին ՎԱՐԺԱՊԵՏԸ մը ոբ կրնայ կայծականց խուրձ մ^ըլաչ եւ ոգի­

Հբաբիբ զէնքերը բազմահարուած 6 Մեծ գործաւոր մ՛՛է ան յ վարժապետը կը կռէ , ները ՀրդեՀեչ , բան մը որ կրնա լ փոթորիկ մբ

Ու դէպի գիւղ իջաւ տառապանքը անոիր– • • կը դարբնէ անդուլ, ի^՚եչ է կռածը, ի^նչ է դարբՒ֊ դառնալ եւ ընկերաէյին* մթնոչորտը մաքրեչ , բան

Արիւ|ն|ով ներկուեցա1ն դաշտ ու բլուր , նածբ* միտք եւ սիրտ կը կռէ ^ գաղափարներ եւ մը որ կրնայ փարոս մ^ըչլալ եւ աղգերու իւրեանց

Մեր շէները մտան օտարները վայրագ, զգացումներ կը դարբնէ : կոշտ , տձեւ, մթէն է Հո­ ուղին ցոյց տալ, բան մը որ կրնայ Աս տա՝ լ ծ ո յ շուն­

Ոտնակոխ ըրին խրճիթները մեր սուրբ դին՝ երբ կ՚երթայ նորա ձեռքին մէթ» աստուածա­ չը մարմնաւոբեչ ել մարդկութիւնը փրկել * գէր՜

Եւ ինչ հարազատ էր՝ հրոյ ճարակ : յին է գեղափայլ երբ դուրս կ*ելնէ անտի . թեւ ՔԲ, " ՚ յ գ մտաւոր Հացը , շինողն Է այն , գբադէտբ :

• • • Այդ երեկոյ հայրս տուն չդարձաւ– չունէր, Հիմա իրենն է Շիթոցը, աղատաթեւ կբ ւճշմ արիա ել մեծ գրագէ՚՚՚ր սավո րական իմ ա–

Տարագբուեցան ողջ մշակները հողի, սաւառնի գարուց ել աշխարՀաց .վեբեւ , կը թեւա­ ցականո ւթեանց մ էթ ա յն է ինչ որ է գագաթն մի

Մեր տու՛նը դատարկւոլհց, մեր գիւղ՛ն ամայացալ , ծէ անՀունին մէթ։ ԱշխաբՀ աղթամղթին քաոս մ՝էբ երկնւ յբերձ լեբւ *ն* կ\ ՚յնձնտնւ ,մկ ֊

Մայրեր ու մանուկներ ողբացին դառ՛նաղի : ա յ դ մ աքի առթեւ * ա յ դ գործաւորը զամ պար մը նուն մէթէն ^ կր բարձրանայ, ամպերն իւր ատքքերբ

Ու քշեցին մերոնց տարան խումբ–խումբ վառեց նորա մէթ, եւ աՀա քաոսն լուստւոբեցաւ , կը պաշաբեն ,իւբ գլուխը կբ մխրճուի լուսոյ մէթ*

Դէպի ա՛նապատի գիրկր սառած, պարզեցաւ , եւ ի յո յս եկան արարչագործութեան անտի արեւը 1լ ողթունէ զաշխարՀ , եւ անտի կ*իթ~

Անլուր խոշտանգեցին գորշ աւազռւտներում — Հրաչաէիք իւրեանց ներդաշնակ ել անյեղլի օրէնք­ նեն թուրք որք կբ թրթեն եւ ծա զկա մբք եւ պտղովք

Ու մնացին անթաղ դիակները նրանց : ներով : 1Լ ա յրագ ակնարկներ կբ նետէբ ա յ դ Հոգին կբ բեղմնաւորեն զ զ աշտ *

Թաւալեցան գարուններ՛ անհրապոյր, իւր նմանեաց վրայ, որք թչԳւամիներ կ՚երեւէին ի– Մ ին կբ տաղերգէ , եւ սրտից կարծրութիւնը

ինչ իրենցն է ր ՝ հողմ ու անձրեւ տարան, բեն* ով յեղաշրթում * ի^նչպէս գորովագին կը շո— տեգի կուտա յ գո բ ո վա կան ՝վեՀ զգտցմ անց * միւս ը

Մ Թացին ցանուցիր որպէս փրփուր ղ տ ն Հ իմա իւր աչկունք * ժպիտ մխունի ամ էն ուն կը վարդապետէ , եւ մտային գիչերոյն մէթ կը ծա­

ճերմակ ոսկորները գաղջ մամուռի վրայ • • • Համար սիրոյ եւ ներողութեան * մա բղա բիտներ գի մի նոր աստգ, սա կը պատմագրէ , եւ անցեալբ

Եւ լերկ ա1նապատ|ի ցուրտ հորիզոններում , կան իւր– ա չ ա ց մէթ, քան ամէն այլ մարգարիտներ կը կենդանանա յ * նա կբ փիպտսանէ , եւ իա է ական

Սառած ցոլքերի տակ դեռ հանգչում են խաղաղ, թ ան կագին , ա յսինքն ա բ ց ո ւն քևե բ զոր գութը կբ գէմքեր կբ Հբապուբեն զմեզ եւ 1լ ազնուացնեն *

Անհող, անդամբարան նահատակներն անլուր — Հանէ սրտէն , եգբայրներ կբ տեսնէ անդ ուր մերթ մերթ լոյս , մերթ յ ո յ ս , մերթ ոյժ կը քաղէ մեր

Փռուած րաց 1երկնքի տակ ոսկորները պ՛աղ : ոսոխներ կր "չմարէր^ ին\չ որ աճիր պիտի էէսէր Հոդին, Հազորգկացելով այդ մեծ <•ոգւոց , եւ

Այն. օբուանից թողած տունը մեր հարազատ՝ դուցէճ կը լինի արդ եւ նմա դիւցազնական առաքի­ միշտ կը փ այելէ աղն ո ւա դո յն եւ օգտակար ագո յն

Պապենական յարկից վտանրանդի, նութիւն : Ո®վ կը գործէ այդ յեղաշրթում , —- ան , Հ աճ ո յքն : ՚ճշմ ար իա ին , ք* արւ ո յն եւ դեղեցի՛կին

Ես աշխարհներ աւնցայ հողմասասան , Վարժապետը, ամէն օր ծռած այ գ Հոգիին վրա յ , Հաղորդիչներն են* այգ մեծ ձայները Հարկ է աը

Հայբհն)ի կարօտով հրկիզուած իմ հոգին : կ՚աշխատի նա տաժանագին , այգ Հոգւոյ ադա - լինին ընկերութեան մէթ* «Տաոաթյ> կը գոչեն նմա

Հիմայ դառնապատիր կսկիծով եմ յիշում մանգը պէտք է զտել այն աղտերէն , այն կոշտ կե­ յար; ՕբՀնեա՛լ բլլայ գբադէտբ։

Մօբրս հեծեծանքը ա|նաբձագաճգ , ղեւներէն որք կը պատեն զինքն , եւ ապա , պէտք է

Քե՛զ, վաղանցուկ գարուն իմ տրտմաշուք , բանիլ անոր վրա յ , յղկել , ոգորվել ^ երեսակներ

Եւ ձե՛զ, Մեծ Եղեռնի օրեր արիւնազանգ : յօրինել * ո րպէ սղի իր ամէն կողմերով փալփլէ ՍՏԱՑԱՆ-Բ .

Գ. ԾԻԾԵՌՆԱԿ ճշմարտութեան եւ առաքինութեան արեւուն դի -

մաց , որպէս զի ճաճաչն՝ Որ կ ՚ ի յ ն ա յ նորա վրայ ԽՆԴԱԼՈՎ– Գրեց՝ Յակոբ Պարոնեան : Եր–

ՌՈՒՄԱՆԻԱՅԷՆ 400 ՎԱԿՈՆ ԱԼԻՒՐ աահան– բեկբեկելով արձակի իւր չորսդին։ /^Հ , խոնաբՀ է գրհ-ակաՆ Մասւեսաչար թէւ Ա ՝ ՝• Մեծ մասով ան–

թած է էՕ * Մ իութիւնբ , իր բանակին պէաքեբուն այդ էակ, իլը կեանք գրեթէ խեզճ է միշտ, իրեն արա գ ր ո ւթ ր ւ֊նն եր , րնարոլած րաղմավասաազ

Համար ։ Ամերիկեան աղբիւբէ այս լուրը Հ ագո ր - Համար չեն փայլիր ոսկին ո լ արծաթն , եւ կառ - երգիծաբանին «.Խիկար»էն , Տիկին Մարօ Ամազո­

գելով , էլաւելցնեն թէ Ամերիկա ստիպողաբար քերն չեն թաւալիր իրեն Համար, չորաբեկ Հ՚սց նի կոզմէ Հ Գքաիսքերբ Հոգացած է Պ՛ Խաչիկ Տա -

ուտեստ գրկեց, պայման գնելով Որ միայն ս ո վա– մ՝է յաճախ իւր տրիտուրն՝, բայց իւր խանարՀու– րւււթիւնեան : Ընաիր տպագրութեամբ։ Դիմեք

Հար ժողովուրդին յաակացուի եւ ո Լ թէ ա րա ած­ թեան մէթ մեծ է այդ էակ, նա մարտիրոս մ*է յա– «Հայրենիք»ի վարչութեան , 212 ՏէԱ31է Տէ. ՏօտէՕՈ,

ուի ։ Ամերիկեան Կ* Խաչյյ փերթերս 875.000 սթեր– ռաթգիմո ւթեան–, անոր արեան գնով կը Քայլէ ատՏ. (Ս. Տ. ճ.) :

լին արմ սղութեամբ ուաեսա ղրկուէ կ ^ Մորուս - մարդկութիւնը, ածուխն է որ կ*այրի քաղաքա -

վիոյ ժողովուրդին Համար, կառավարութիւնն ալ կրթութեան մեքենայն դարձնող շոգին արատ - բ ը ւ ւ 7 Ը ա տ ւ ( ա ը օ ը ւ / ծ ւ տ ա ը յՇ է 6 Տ 6 Տ

88.000 թոն ցորեն տրամադրելի կբ պաՀԷ : Հաւա­ դրելոլ Համար : ՕբՀնեալ ր լ լ ա յ վարժապետ ը Հ հօաաշտ, «Աեւ-շտ. քտս՛ ^. ճէՅՈՁտտաո. ԲՈՃ 100 ք^ոօտ.

նական՛ է ոլլ թնթուի այս յանձնառութիւնը , եթէ X 1աթ. Ւ1. ք. յատեւտւո, 227 8Ս. &ՅՏ՝բա1, 8յոտ,

(հումանիա ընդունի 1& * Միութեան պաՀանթբ •

ԶաՀ իմ ա ցական ութիւն մ՝ է նա ընկերութեան

Fonds A.R.A.M