Page 107 - ARM_19-1947_02
P. 107
Օ Ա&ԱԶ
ՋԱ8ՆԵՐ ԳԱՒԱՌԷՆ ճաոսով։ Բոլորն ալ ունի՚Խ գրասեզաններ : Պաաերր
ՀՄոտհռճ» րաբ^ մ ութ են ու մ ռայ լ , լուսամ ուտներ ը քիչ են ու
Հ. Մ– Ը ՛ՄԸ ՄԱՐՍԷ8ԼԻ ՄԷՋ փոքր X տեսաբան մր Ե* դասարանին մէք*~—
Յուզիչ
Ա յս պաաեբազմ բ աակնուվ րա յ րրալ ամ Էն զուտ քրտախօս ընտանիքէ պատանի մր շատ սա -
ինչ , ընտանեկան սբրութիւն , րարո յա/չան նկա–՝ ՄԱՐՍԷ6Լ. - Հ–Մ*Ը–Մվ> պատանի Ասաօւ) Հոէձն կերպով կարդաց ՀատոլաՀ) մը — կարօա հայ
Րաս1՚1՛ ւ արժանապատուութիւն , իա թա ր ո ւԼ՚ց ան խումբր կատարեց Տա1–1ւՏէ/՛ ախո յեան տիազոսի լեզուին, յ որուն առաքին նախադասութիւն ր դեռ
բոլորն ոյլւ է՝ասի մր Հազարնոց իրարու, վրա յ ՛ո հ ւ. - վերջընթեր մրցումը ՄաՐսէյլէ դպրոցական խա . ական քիս կը Հնչէ* «Առաքին անգամն է որ Հայե
նելով մարդիկ խենգեցան , դարձան ամրարաա - ղացոզներէ կազմուած Տ.)\՚1.Ս.Շ. խումբին զէմ , որ րէն կը խօսիմ * * .» ծ*– քա(հինեՀբ այգ տզաներէն ,
ւան , յաւակնոտ ո լ գոռոզ , անբուժելի \ունակու գեռ մէկ ամիս առաք ղուիցերական ֆութպօլի Ֆէ*~ աղքիկներէն , որոնք ձմրան այգ օրերուն կոլգան
թեանց աէբ • ս ի րաՀարնե ր կամ սիբուՀ իներ ու տկռա սիոնէն ^ուիցերիա Հ րալիրուա^ էր մրցելու Հեռաւոր գիւղերէն Հայերէն խօսելու X Ազգ* վ " ՚ լ ւ –
նենալ , բա րաւ/ւ իյւսզ , ծ՜ուլութիւն , առան ս ճ\իգի , տեղական յսաՕք ախոյեան երկու խումբերու Հետ X ւք ա ր ան ի ա շակե րտնե րուՀԼճ թիւն Է 450։ ԿէոԷն ա–
յո էգն ո ւթե ան ու. քրաինքի գրամ շաՀիլ * Այլածինին յաղթական , երկրորղին Հաւասար մնա ւելին քրտա խօսնե ր ո ւ զաւակներ են , որոնք այն
Ըսա այս նորելուկ շփացածներուն, լքօաէ՜ոն յ ցած էին X ՀԼուիցերիոյ թէ Ֆրանսայի մարզական քան սաՀուն կերպով կր խօսին ո լ կր գրեն։ մայրե
արդիական ՝ՐԷ1ալոլ Համար՝ սլա յ մ ան Է սե չւսւ էւ / թե բթեր ր գովեստով կը խօսէին Տ . 1 \ ՚ 1 . Ս . Օ . / ՛ մասին։ նի լեզուն X Կ^անցնինք կրօնագիտութեան դասարա
Հետեւեալ ա աս՛է արան եան *—- Ուրեմն մեր յսո10ք5>եր ո ւն խաղը շատ գժուար պի– նը X Նի՚֊թր <^Ղ*ա*֊իթ ու Գոզիաթ՚ֆՀ Վ^երքաւոբու -
Ա *•—- Ունենալ քա՛նի մ ր Հոմ անուՀ իներ , ան ֊ ա՝ի ըլլար , նկատի առնեէով երկու խումբերոլն թեա\ն կ՛՚ըսեմ*
շուշտ պո զո տ ան ե բո Լ թափթփոլքներէն , կիներն այ մարզական եւ ա րՀ ե ստագիտ ա կան տարրերու - ՚ Գիաէ^ք Հայերս ալ Գաւիթ մը ունինք , որ
իրենց Կա ՐգԻս ոիբաՀարնե բ : թին ո : կը կոչուի * * * • իլ ամէնքը մէկ կը պատասխանեն *
Բ • իգական սեռին ձեռքերը՝ եւ ալ աւելր քԱագը սկսալ խուռներամ բազմ ո ւթ ե ամ բ մը , - Աասունցի Գաւի՛՛թ X
ա զն ո ւա կան Հ ամ տրուելու Հ ամ ար բառո ւկնե ր բ կամ որուն մէքէ Հ *Մ *Ը*Մ ՛ի Հանդիսատեսները մեծ թի>՜ Բոլո\բն ալ վճաբոզՂւեր են : Առողք են ու կայտառ.
ուսեր ր Համ բուրել X Մէկ խօսքս վ որքան վեր այն կը կազմէին։ Անմի^ապէս Ֆրանսացիները գեղի - գոՀ է նաեւ արաբերէն ի երիտասարդ ուսուցի չը X
քան ազնուական; կիներն ալ, ԱՈւԱթայի ձելով, ցիկ յարձակողականնեը\ով սկսան նեզել մեր աւլա֊ Հայ կա թո լի կ Հ ամ ա յ\՝.քին առա ջնռրգն է Զ–<–
ձեռքերը օգին մէք բռնած , մատուցանելու *^էլ\ա քը , որոնք իրենց կարգին կազմ ակեբպուե լով մ օ– րապեան գերապայծառ : Ի՛րենց թիւն է 1 30 բն ~
սլա ա բաստ : տաւորապէս \ 5 վայբկեան Հակառակորգի սաՀ - տանիք , բոլորն ալ գրեթէ այւաբախօս Մեբտինցի–
9»*— Փոքէր, պրիս, պաք արա խազալ, Հան - մուններուն մէ^ սկսան մտնել, բայց մեր յառա^յս– ներ են՛. Աշակերտներու թիւն է 300 մա\Նչ ու աղ–
պաՀ նե ր ը չ կրցան օգ տագո րծե լ ա յն ե ր եք առիթ ֊ քիկ \ որոնք կ՛ուսանին Աէօռեբու րնդարձակ ու֊ դե–
գեբձ ընտանեօք , կաՐռէի եզածին չափ մե^– ԳոԼ– — ^^ՐՐ "Ր կրնային նշանակէտերոլ վերածել եւ Տ.1\1. զեոիկ դպրոց ի մբ մէք : Բտղոքական աշակերտնե
մ ա բն ե բո վ X Ս.Օ. շաՀեցաւ առածին նշանակէտը զեղեցիկ շիլ - րս ւ թիւն է չու֊րք Հարիւր : Ո՚-րեմ՚հՀ Համ ագո ւմ ար
Գ*—- ՚հիմակաւոր ե լ անգիմակ խնքոյքնեբ թով մը, սակայն երկու վայրկեան չէր անցած ռրր մօտ 1000 Հայոբգիներ Հայերէն կը սորվին Գա -
սարքել առանց տարիքի խտրութեան , կարելի ե - գացողնեբէն մին ձեււքի մէկ Հար - ^ ԸէԼէ՚Ւ դպրոցնեբուն մէք X
զած ին չավւ գռեՀ իկ ու մ երկ ձեւերով ծպաուիլ ուածով կեցուց զձնգակր ե լ թ6Ո&1է^ Հ ՛Մ ՚ Ը ՚ Մ *ի ԿԵԱՆ-ՐԸ Ա8ՆՃԱՐԻ ՄԷՋ
ա լա 3)0|ի ՊէրԺ՜էր, ի Հարկին միայն գէմքշ ծած– աննման մարզիկը, Մասիս Աւետեան գեզեցփկ շի1–– Այն ճար արարերէն կր նշանա կէ Հբխող ակ՝ֆ :
յ> ով մը շաՀեցաւ Հ *Մ *Ը ՛Մ * ի առածին նշանակէ– Ունի առատ քուր։ Մշակելի Հող ունի 12.000 ար֊
Ե* Այլազգիներու Հետ բնաանեկան յարա — ար ։ յ$աղը վերսկսալ աւելի արագ : Զզալի էր մե տավար , իոկ անմշակ՝ շուրք 4000։ Գիւղաքաղաքին
բեբոլթիւննեբ մշակել, Ալճեբիտցի , գնչու, Ալ - րոնց յոգնութիւնը՛. Այսպէս 3) բանս ա ց ին\ե ր բ օղ — երկայնքն է 1800 մէթր, լայնքը՝ 600։ Բաղկացած
պանաց ի , մէկ խօսքով բոլոր ազգի լրւլանթ–է՜ն5>& - տուելով շաՀեցան երկրոբգ նշանակէտբ^ է/րկրորգ է 1064 տուներէ ։ իւրաքանչիւր տուն , որ սենեակ
բու՛ն֊ Հետ Հ կիսախաղը Հ ս"Լի ՚– սկսած, ԿրԿէս ֆրանսական մըն է միայն, ունի իր շրքափակըx Բարձրութիւնն
Զ * Պարել՝ ամե բ ի կե՚ան սեւամ որթնե, ու խումբը ձեռքի մէկ Հարուածով թ6Ոօւ1է5^ մը ունեցաւ է, ծովու մակերեսէն 912 մեթբ ՚։
ԱՈլինկը, թրքական զէյպէկր եւ ափրիկեան պէկի– եւ ն\որէն Մ ասիս Աւետեան շաՀեցաւ բ՛ նշանակէ— կբ ղտ\ն<ուի Պէյբութբ ե լ Գամասկոսը իրար
նի նման պորտախազերու զանազան ու զարմանա - ւո ր , տեղատարափ ծափերու տակ X 1Լե ր^յս ւ ո ր ո լ ֊ միացնող խճուղիի արեւելեան եւ Պ էքա այի դաշտ ին՛
կան տեսա կներր թենէն 15 վավջզեան առա^ յանկարծակի մէկ յար— Հարաւային կոո,^՝Ր* Լիբանանի եւ Աուրիո յ ճիշտ
է * Առանց ցեզի , կրօնքի
ու սեռի , գաւա - ձակողականով Տ . 1 \ ՚ 1 . Լ յ . Օ . շաՀեցաւ գ * նշանակէտր : սաՀմանին վրայ xՋ.մեռը բաւական խիստ կ րլլայ :
նանքի խտրութեան սարքել նե րոնեան «օ իւրփրի զ Բայց երբորգ բ6Ո&1է^Տք սաՀմանուեցալՀ .Ա *Ը*Մ ՛ի ՚– Երբեմն մէկ մեթբ ձիւն կուդայ՛.
ւի ար թ ին եր՝ֆ է ՏձձձյՇփ վարիչները շուարած , նախ ուզեցին Հիւղաւա\\\ին այժմու բնակչութեան թիւն է
Ը* Այր ՝ոլ Կէս 1 մանչ ու աղքիկ՝ «քապա - գաշա խուժել, յետ՚ո հ սլա Հ մը իրենց խումբբ ղաշ—
ռէ՝$չնեբու .որ՝ այս անգամ շուրք 3000 Հոգի, Լմէկ մասը Հայաստան գնաց
ա էն Հ եռացնել տալ, բայց յուսալով
բնակիչներ գառնալ : բ611Ձ.1էՅք5՛ նշանակէտ ի չ ի վե բահ ուի ր , սպասեց ին 1946/ւ&)։ Այս Հաշիւին մէք են նաեւ Հայ կաթոլիկ
թ՝ . Բա գոս եան գիշերներ սարքել , խառն՝ արդիւնքին X Բայց Մ ասիս Աւետեան Լօրուան Հե ներն ու Հայ բոզոքականները X Բոլոր յաբանու, ա– -
յանուն ազատ մ ա ած ո զո ւթ ե ան ոլ լայնամ աո ւ -
թե ան ւ րոսը ) երրորդ անգամ ՐԷԼաէով չավաւած Հարուա՜ նութ իւննեբն ալ \ու\նին ի՛րենց վ արժ ար անները X
• Եկեղեցի չունին , որովՀետել անոր կառուցու
ծով մր շաՀեցաւ Հ ա ւա ս ա բ ո ւ թե ան Յբգ նշանակէ -
կը գոռար : 9՝Հ– մը մեծ դումարներու կը կարօտի; Եկեղեցական
հԻ * Բարի գալուստի խնքոյքներ սարքել ի տը X Մարզադաշտբ \ոլրախութենէն
0՝դր կր ւ՛ ւս ր ո 7 ո ւթի ւնն ե ր ր , նախկին օր ե րուն , աեղի կա-
պատիւ սիբաՀաբներոլ Հետ փախւսձ֊ ու վերադար խսւրկները , գաւազանները , թաշկինակները
մ ր վերք նեէհային վրան-եկեղեցիին մէք։ Յետոյ, երբ Մ՚՚ւ–
ձած ամ ոլնեբուն : թռէին X Հինգ վայ՛րկեան խաղարկութենէ
՛՛լի– սա—Լերան Հա յ Ազգ * «Յառաք՛^ վարժարանի չէնքբ
Ս՝0Մւէւ1 (1 ՐԱալոլ Համար տակաւին շատ գիտե խաղը էէերքացալ Հաւասարութեամբ ե լ կրկին
րգնեը՝ կառոլցուեցաւ , շնոբՀիւ Փարիզի մեր սիրելի « Ց ՚ « –
լիքներ ալ կան, ո բն յիշեմ, ոՈ րը խոստովանիմ : տի փորձուի X Այս առթիւ քանի մր խորՀա
ռաք^օբաթեբթի այդ վեՀ նպատակին Համար Հան–
Օրինակ մբ միայն, Հ աղա րա ւո րնե բ ո ւ մ է քէն X Հէք յաջորդով;
գան ա կ ա մ եհ գումարին՝ ,եկեղեց ին ալ փոխադբե–
եաթ չէ , այլ իրականոլթիւն , շատ յամուլ կերպով ՎահսէԹ Շալքլեա|ն
ցթն\ք վարժարան X Այժմ նոյն շէնքը, ար ամէն ա–
սար քուած «սիւրփրիզ փարթիդ ով մր :
ռտւելութիլն ունի , թէ՛ եկեղեցիի եւ թէ դպրոցի
Ապրի լե ան վարզերէն ճողոպրած որբ մ ր եւ կուտայ մեր բո
ԳԱՂՈՒԹԸ ԳԱղՈՒՒ դերերը կբ կատարէ ու գոՀացում
որբոլՀի մբ կ՚ամուսնանան , զաւակներ կ՚ունենան,
լորիս Հ՛ոգեկան ու մտային սլաՀանքներուն , ար -
ա յս պատերազմին կր պա բա րտ անան X Ալ աւելի ՀԱՅՆՈՑ ՄԸ ՍԱՀՄԱՆԻՆ ՀՐԱՏ
դաբացնելով իր վրայ դրուած բոլոր յոյոերը X
պարարտանալու Համ ար կր մ տածեն յա բաբերու - ^ալքրռրդ ւքրն Է 1որ կր պ ա ա ւ Ո Է -
թիւն Հաստատել օտարներոլ Հետ, եւ իբրեւ կարճ Գամըշլը գի*֊դր կր գանուի Աուրիոյ եւ $՝ու ր– 1939 Յուլիս 2Գին , պատմական ճէէզէր^Մու–
մի քոց կ՛ընտրեն Հքապարէ^ն : Այբ եւ. կին կ՚եր քիոյ սաՀմանին վրա յ ե լ իր ազգային Հաստատու– սան իր բախտին թողուելէն ասա իւն մինչեւ Մարտ
թան ՀՀքապառէ՝^ , իրենց փնտռածները կր գտնեն , թիւններով եւ Հանրային ուրիշ կազմակերպու ֊ 30 Պասիթի, Լաթաքիոյ, Պէյրութի, Այնճարի մէք
բաբե կամ ո ւթի ւնն ե ր ր կր տաքնան , յ ա ր ա բեր ո լ - թիւնՀև)երով լրիւ գաղութ մըն է ։ Փոգոցնեըը մութ եւ այլուր, մաՀ ացողնե բուն թիւն է մօտ 700 Հո–
թիէ-ննեբբ կր սերտանան ։Գ ուր ծ բայն քան կրմեձն ւս ւ են եւ ցեխոտ : ԴՐ * ծնունգնե բունը մօտ 550։ Մ եռածները գրե
որ կինը Հոն ււի ր ա Հար մբ ճարելով Հսիւրփբիզ Մ ան կապա բա է զի եւ Առա՛քն ո բ դար ան ի չէ^՚քերր թէ բոլորն ալ մալարիայի զոՀեբ \ե\%\ • (Արեւելք)
վւաբթի^ մբ կբ սարքէ ամ ուսինին , զաւակներն ալ դէմ առ դէմ են ,մէքտեզէն լայն ճամբայ մը կ*անց~ Հ– Մ֊ Ը. ՄԸ ՍՈՒՐՒԱ ԼԻԲԱՆԱՆԻ ՄԷՋ
ձգելով կը փախչի անյայտ ուգզութեամբ ; ՛Ամոլ - նի X Առաջնորդարանին եւ ման կա պա ր տ է զին Լուրք, Հ. Մ– Ը– Մ –ի 16 մասնաճիղերսս 2\րԳ միչ–
սինը փնտռտուքի կ՚ելլէ , միշտ ըսելով թէ կինս Հողը աը մօտ Հարիւր մ ե թր երկարութիւն եւ յ ի– մ ա սն ա ճ ի ււլ ա յ ին մ րցումները տեղի ունեցած են
Հաւատարիմ է , այսօր - վազը կուգայ : իսկապէս ււ՚ւււն մեթբ լայնութիւն ուձնի , աղգապատկան է եւ Հալէպի մէք, ապրիլ 5 ՚7 յ ո I՛ոսո ներկայ եղած են
ափրիկեան տաք արեւին տակ քանի մը ամիս արա– կր զանալի քաղաքին ամէնէն լալ մսւսլւ\1.\ մէքx Եր 20.000 Հոգի X Վերքին օրուան Հ անդի ս ո ւթի ւննե րր
^ ^* էէ ւՍ* Սւ\ » ^էՐ վերգառնայ , ո լբ ա խ ո ւթ ի ւն պատ - կու շէնքերն ալ շինուած են առաջնորդ քքքորէն եպ * եւ տողանցքբ կատարուած են Լիւնա Փառքի սրա—
ճառելով ամուսինին եւ միջազգային լրվանթէն նա խ տ ձ ե ո\ւ\ո ւթ ե ա մր X Մ անկապա րտէղի ներկա ( Հ ին ե լ պարտէզներուն մ էք , ներկա յո ւթեամր 3
բարեկամներու : շէնքը , նաեւ Հասոյթի աղբիւր մըն ալ է * վարձու Հազար Հոգինոց բազմութեան մը։
Ամուսինը խո րապէս զգածուած Ա1էկ^յո^Ր Ր" ~~ կը տ բուի ն շան տ ո ւքի ե լ Հարսանեկան օրերու ,իսկ Գնդակախագի Ա * դասակարգի մրցումնեբուն
ւո ան Լ սէր ու Հաւատարիմ ընթացքէն , խնճոյք մր Հ ՛Մ "Ը ՛Մ * ՝եւ աւբիշ միութիւններ անկէ կ^օգտուիԽ մկչ Հալէպր յաղթաց է Պէյրռ֊թթ՝ 3—2 : Այս եր.
կր սարքէ միեւնոյն Հ.քապառէ՝$>փն մէ^, Հրաւիրէ - ձրիաբար X կո լ խումբերը երեք տարի յա քո բ դա բա բ Հասա՛ -
էով ազգականներն ո&, այլազգի նմանները : Մ անկապա բէզը իր էրիլ դասարանները ունի • սար արդիւնք ձեռք բերած էին :
Բարեկամ մը ո ը&սէատաՀ մ ամ բ Հ ոն կը գըա - — (\ալրոջ, Ծիլ, կոկուն, Ծ^ւլիկ: Փոքրիկներն ի֊ Պատրաստուած էր բացառիկ յա յա աղ իր մբ
նուէր , տեսնելով ա յս սարգանարալեան խնֆոյքր , րենց մ ատաղ շբ թ\Լ)ե բ ո ւն վրայ երգ ունին , ու ի– որ գործադրուած է մեծ յաքողո ւթեամ բ X Իրենց
1լենթագբէ թէ կինը շատ ծանր Հիւանգութենէ մբ րենց թո թով լեզուին վրա յ Մ եսբոպեան տառե ր ը X մ ա սն ա կց ո ւթ ի ւն բ բերա^֊ են <ձՆա յիրի՚Ֆ նո ւազա —
առողջացած , մաՀէն կամ բանտէն ազատած է, Կը թո թո վեն անոնք , կ՛ամ Հնան , բա յց կը կա ր գան իւ ո ւ մ բբ , Գամ ասկոս ի արծուիկներբ եւ զանազան
գժբա խտաբար յետ ո յ կ իմ անա յ թէ բանը ին - մեր Մ ե ծա ս քան չիքս բառերը, արդ փոՔՐ է Կ^եր ր , մ ասն աճ իւղերու ա րտա սան ալներն ու երգոգներր :
ո րանց Հայ բերը մ եծամ ասն ո ւթեամբ քրտախօս են՛ * Հանդէսին նա իւ աղա Հ Տօքթ* Ա* Գապագեանի
Այս օրերուս ուրիշ ամուսին մըն ալ ան Համ ֊ ո՛չ մէկ բառ Հայերէն , թուրքերէն կամ ո * ֊ ր ի շ լե բացման խօսքէն վերք՝ Հնչեցուած է Ամուրիական
բեք՛ կր սպասէ կնո^ը վերագաբձին ե լ իր կարգին զու գիտեն X քայրերդր * Յա քորդա բա յք խօսած են> ՛Արմէն Անս յշ ,
հԼս իւրփ ր իզ փարթիդ մը սարքած է ի պատիլ անոր Մ անկապա բտէզի աշակերտութեան թիւն է Լուաեր Մասպանաճեան , Յով * ՀթաՀինեան եւ
որ երկու զաւակները ձգաֆ– փախած է : 178։ Հայկ ու ՀայկուՀիներր բոլորն ալ խելօքիէլ Անդրանիկ \յառուկեան , ստեղծելով խանդավառ
Մէկ խօսքով , լքօաէո.ն բարքեր ; իրարու քով նստած են Հ ԱրաՀին ու դասարանին մթնոլորտ X Կիր՛՝ ԱաՐէլ ք>իս » տեղի ունեցած է
Թ– ՚ՆալպաԹաեան գետինը մերկ է , չոր խս1իր մը անգամ չի ծածկեր բացումը Նոր գի*֊դի նոր դաշտին X Բացումր կա
պեթ֊օնր , ու փոքրէկԱերր նստեր ե\ն երկար, փայ– տարած է Հալէպի առաքնորդը եւ այգ աո թիւ խօ֊
ա ե ւս յ մերկ նստարաններու վրայ X սա ծ է Հայրենաշունչ ճառ մը գա շար անուանելով
ՍՏԱՑԱՆ* Գամրշլիի ազգ* վաժաբանը եւ եկեղեցին րն « I, ւս ւ ա ււ ա յւ գԼ ան^ դաշտ X Արա բա կան մ ամ ուլբ այն–
դարձակ գետնի մը վրա յ շինուած ե\ն : Մուտքին քան ոդեւորուած է Համաժքւղովբդական այս ան—
ԿԵԱՆ՝Բ ԵԵ ԳԻՐ, գիրք յիշատակարան Հայ ե– աքն ո լ գէմր դպրոցի յատկաց՛ուած բազմաթ-իւ Հ ււ ւն խ ան դավա ռութ են էն գ որ հիացում բառը քի ք
րիտասարգութեան X ՝Բ * Հատոր, պրակ . խնուիր– սենեակներն են , ի"կ ձախն ալ եկեղեցին : Բարձ– կր գտնէ, պատկերացնելու Համար իր տպաւորու
ուած 1915 Ապրիլեան տարեդարձին) : Հբատարա– րագո յն դասարաններու աշակերտութեան թիլր ա– թիւները, եւ զայն կը նկատէ Հայ ժողովուրդի
ևՒԼ Ղ՝աւիթ ՇաՀլամեան , շ/օ ՏէՑ1 ՐէՇՏՏ, 7 ՚֊ելի նուազ է , իսկ Ա * եւ Բ * դասա րաննե ր ր երկու ձեռներեցութեան ե լ երիտասարդական ուժին մէկ
մ ա ււ հ ր ււ ւ– բաժն ո ւա Հչ֊ են ,ի րենց բազմ ութեան պատ– փառաւոր ցուցադրութիւնը :
Fonds A.R.A.M
ՋԱ8ՆԵՐ ԳԱՒԱՌԷՆ ճաոսով։ Բոլորն ալ ունի՚Խ գրասեզաններ : Պաաերր
ՀՄոտհռճ» րաբ^ մ ութ են ու մ ռայ լ , լուսամ ուտներ ը քիչ են ու
Հ. Մ– Ը ՛ՄԸ ՄԱՐՍԷ8ԼԻ ՄԷՋ փոքր X տեսաբան մր Ե* դասարանին մէք*~—
Յուզիչ
Ա յս պաաեբազմ բ աակնուվ րա յ րրալ ամ Էն զուտ քրտախօս ընտանիքէ պատանի մր շատ սա -
ինչ , ընտանեկան սբրութիւն , րարո յա/չան նկա–՝ ՄԱՐՍԷ6Լ. - Հ–Մ*Ը–Մվ> պատանի Ասաօւ) Հոէձն կերպով կարդաց ՀատոլաՀ) մը — կարօա հայ
Րաս1՚1՛ ւ արժանապատուութիւն , իա թա ր ո ւԼ՚ց ան խումբր կատարեց Տա1–1ւՏէ/՛ ախո յեան տիազոսի լեզուին, յ որուն առաքին նախադասութիւն ր դեռ
բոլորն ոյլւ է՝ասի մր Հազարնոց իրարու, վրա յ ՛ո հ ւ. - վերջընթեր մրցումը ՄաՐսէյլէ դպրոցական խա . ական քիս կը Հնչէ* «Առաքին անգամն է որ Հայե
նելով մարդիկ խենգեցան , դարձան ամրարաա - ղացոզներէ կազմուած Տ.)\՚1.Ս.Շ. խումբին զէմ , որ րէն կը խօսիմ * * .» ծ*– քա(հինեՀբ այգ տզաներէն ,
ւան , յաւակնոտ ո լ գոռոզ , անբուժելի \ունակու գեռ մէկ ամիս առաք ղուիցերական ֆութպօլի Ֆէ*~ աղքիկներէն , որոնք ձմրան այգ օրերուն կոլգան
թեանց աէբ • ս ի րաՀարնե ր կամ սիբուՀ իներ ու տկռա սիոնէն ^ուիցերիա Հ րալիրուա^ էր մրցելու Հեռաւոր գիւղերէն Հայերէն խօսելու X Ազգ* վ " ՚ լ ւ –
նենալ , բա րաւ/ւ իյւսզ , ծ՜ուլութիւն , առան ս ճ\իգի , տեղական յսաՕք ախոյեան երկու խումբերու Հետ X ւք ա ր ան ի ա շակե րտնե րուՀԼճ թիւն Է 450։ ԿէոԷն ա–
յո էգն ո ւթե ան ու. քրաինքի գրամ շաՀիլ * Այլածինին յաղթական , երկրորղին Հաւասար մնա ւելին քրտա խօսնե ր ո ւ զաւակներ են , որոնք այն
Ըսա այս նորելուկ շփացածներուն, լքօաէ՜ոն յ ցած էին X ՀԼուիցերիոյ թէ Ֆրանսայի մարզական քան սաՀուն կերպով կր խօսին ո լ կր գրեն։ մայրե
արդիական ՝ՐԷ1ալոլ Համար՝ սլա յ մ ան Է սե չւսւ էւ / թե բթեր ր գովեստով կը խօսէին Տ . 1 \ ՚ 1 . Ս . Օ . / ՛ մասին։ նի լեզուն X Կ^անցնինք կրօնագիտութեան դասարա
Հետեւեալ ա աս՛է արան եան *—- Ուրեմն մեր յսո10ք5>եր ո ւն խաղը շատ գժուար պի– նը X Նի՚֊թր <^Ղ*ա*֊իթ ու Գոզիաթ՚ֆՀ Վ^երքաւոբու -
Ա *•—- Ունենալ քա՛նի մ ր Հոմ անուՀ իներ , ան ֊ ա՝ի ըլլար , նկատի առնեէով երկու խումբերոլն թեա\ն կ՛՚ըսեմ*
շուշտ պո զո տ ան ե բո Լ թափթփոլքներէն , կիներն այ մարզական եւ ա րՀ ե ստագիտ ա կան տարրերու - ՚ Գիաէ^ք Հայերս ալ Գաւիթ մը ունինք , որ
իրենց Կա ՐգԻս ոիբաՀարնե բ : թին ո : կը կոչուի * * * • իլ ամէնքը մէկ կը պատասխանեն *
Բ • իգական սեռին ձեռքերը՝ եւ ալ աւելր քԱագը սկսալ խուռներամ բազմ ո ւթ ե ամ բ մը , - Աասունցի Գաւի՛՛թ X
ա զն ո ւա կան Հ ամ տրուելու Հ ամ ար բառո ւկնե ր բ կամ որուն մէքէ Հ *Մ *Ը*Մ ՛ի Հանդիսատեսները մեծ թի>՜ Բոլո\բն ալ վճաբոզՂւեր են : Առողք են ու կայտառ.
ուսեր ր Համ բուրել X Մէկ խօսքս վ որքան վեր այն կը կազմէին։ Անմի^ապէս Ֆրանսացիները գեղի - գոՀ է նաեւ արաբերէն ի երիտասարդ ուսուցի չը X
քան ազնուական; կիներն ալ, ԱՈւԱթայի ձելով, ցիկ յարձակողականնեը\ով սկսան նեզել մեր աւլա֊ Հայ կա թո լի կ Հ ամ ա յ\՝.քին առա ջնռրգն է Զ–<–
ձեռքերը օգին մէք բռնած , մատուցանելու *^էլ\ա քը , որոնք իրենց կարգին կազմ ակեբպուե լով մ օ– րապեան գերապայծառ : Ի՛րենց թիւն է 1 30 բն ~
սլա ա բաստ : տաւորապէս \ 5 վայբկեան Հակառակորգի սաՀ - տանիք , բոլորն ալ գրեթէ այւաբախօս Մեբտինցի–
9»*— Փոքէր, պրիս, պաք արա խազալ, Հան - մուններուն մէ^ սկսան մտնել, բայց մեր յառա^յս– ներ են՛. Աշակերտներու թիւն է 300 մա\Նչ ու աղ–
պաՀ նե ր ը չ կրցան օգ տագո րծե լ ա յն ե ր եք առիթ ֊ քիկ \ որոնք կ՛ուսանին Աէօռեբու րնդարձակ ու֊ դե–
գեբձ ընտանեօք , կաՐռէի եզածին չափ մե^– ԳոԼ– — ^^ՐՐ "Ր կրնային նշանակէտերոլ վերածել եւ Տ.1\1. զեոիկ դպրոց ի մբ մէք : Բտղոքական աշակերտնե
մ ա բն ե բո վ X Ս.Օ. շաՀեցաւ առածին նշանակէտը զեղեցիկ շիլ - րս ւ թիւն է չու֊րք Հարիւր : Ո՚-րեմ՚հՀ Համ ագո ւմ ար
Գ*—- ՚հիմակաւոր ե լ անգիմակ խնքոյքնեբ թով մը, սակայն երկու վայրկեան չէր անցած ռրր մօտ 1000 Հայոբգիներ Հայերէն կը սորվին Գա -
սարքել առանց տարիքի խտրութեան , կարելի ե - գացողնեբէն մին ձեււքի մէկ Հար - ^ ԸէԼէ՚Ւ դպրոցնեբուն մէք X
զած ին չավւ գռեՀ իկ ու մ երկ ձեւերով ծպաուիլ ուածով կեցուց զձնգակր ե լ թ6Ո&1է^ Հ ՛Մ ՚ Ը ՚ Մ *ի ԿԵԱՆ-ՐԸ Ա8ՆՃԱՐԻ ՄԷՋ
ա լա 3)0|ի ՊէրԺ՜էր, ի Հարկին միայն գէմքշ ծած– աննման մարզիկը, Մասիս Աւետեան գեզեցփկ շի1–– Այն ճար արարերէն կր նշանա կէ Հբխող ակ՝ֆ :
յ> ով մը շաՀեցաւ Հ *Մ *Ը ՛Մ * ի առածին նշանակէ– Ունի առատ քուր։ Մշակելի Հող ունի 12.000 ար֊
Ե* Այլազգիներու Հետ բնաանեկան յարա — ար ։ յ$աղը վերսկսալ աւելի արագ : Զզալի էր մե տավար , իոկ անմշակ՝ շուրք 4000։ Գիւղաքաղաքին
բեբոլթիւննեբ մշակել, Ալճեբիտցի , գնչու, Ալ - րոնց յոգնութիւնը՛. Այսպէս 3) բանս ա ց ին\ե ր բ օղ — երկայնքն է 1800 մէթր, լայնքը՝ 600։ Բաղկացած
պանաց ի , մէկ խօսքով բոլոր ազգի լրւլանթ–է՜ն5>& - տուելով շաՀեցան երկրոբգ նշանակէտբ^ է/րկրորգ է 1064 տուներէ ։ իւրաքանչիւր տուն , որ սենեակ
բու՛ն֊ Հետ Հ կիսախաղը Հ ս"Լի ՚– սկսած, ԿրԿէս ֆրանսական մըն է միայն, ունի իր շրքափակըx Բարձրութիւնն
Զ * Պարել՝ ամե բ ի կե՚ան սեւամ որթնե, ու խումբը ձեռքի մէկ Հարուածով թ6Ոօւ1է5^ մը ունեցաւ է, ծովու մակերեսէն 912 մեթբ ՚։
ԱՈլինկը, թրքական զէյպէկր եւ ափրիկեան պէկի– եւ ն\որէն Մ ասիս Աւետեան շաՀեցաւ բ՛ նշանակէ— կբ ղտ\ն<ուի Պէյբութբ ե լ Գամասկոսը իրար
նի նման պորտախազերու զանազան ու զարմանա - ւո ր , տեղատարափ ծափերու տակ X 1Լե ր^յս ւ ո ր ո լ ֊ միացնող խճուղիի արեւելեան եւ Պ էքա այի դաշտ ին՛
կան տեսա կներր թենէն 15 վավջզեան առա^ յանկարծակի մէկ յար— Հարաւային կոո,^՝Ր* Լիբանանի եւ Աուրիո յ ճիշտ
է * Առանց ցեզի , կրօնքի
ու սեռի , գաւա - ձակողականով Տ . 1 \ ՚ 1 . Լ յ . Օ . շաՀեցաւ գ * նշանակէտր : սաՀմանին վրայ xՋ.մեռը բաւական խիստ կ րլլայ :
նանքի խտրութեան սարքել նե րոնեան «օ իւրփրի զ Բայց երբորգ բ6Ո&1է^Տք սաՀմանուեցալՀ .Ա *Ը*Մ ՛ի ՚– Երբեմն մէկ մեթբ ձիւն կուդայ՛.
ւի ար թ ին եր՝ֆ է ՏձձձյՇփ վարիչները շուարած , նախ ուզեցին Հիւղաւա\\\ին այժմու բնակչութեան թիւն է
Ը* Այր ՝ոլ Կէս 1 մանչ ու աղքիկ՝ «քապա - գաշա խուժել, յետ՚ո հ սլա Հ մը իրենց խումբբ ղաշ—
ռէ՝$չնեբու .որ՝ այս անգամ շուրք 3000 Հոգի, Լմէկ մասը Հայաստան գնաց
ա էն Հ եռացնել տալ, բայց յուսալով
բնակիչներ գառնալ : բ611Ձ.1էՅք5՛ նշանակէտ ի չ ի վե բահ ուի ր , սպասեց ին 1946/ւ&)։ Այս Հաշիւին մէք են նաեւ Հայ կաթոլիկ
թ՝ . Բա գոս եան գիշերներ սարքել , խառն՝ արդիւնքին X Բայց Մ ասիս Աւետեան Լօրուան Հե ներն ու Հայ բոզոքականները X Բոլոր յաբանու, ա– -
յանուն ազատ մ ա ած ո զո ւթ ե ան ոլ լայնամ աո ւ -
թե ան ւ րոսը ) երրորդ անգամ ՐԷԼաէով չավաւած Հարուա՜ նութ իւննեբն ալ \ու\նին ի՛րենց վ արժ ար անները X
• Եկեղեցի չունին , որովՀետել անոր կառուցու
ծով մր շաՀեցաւ Հ ա ւա ս ա բ ո ւ թե ան Յբգ նշանակէ -
կը գոռար : 9՝Հ– մը մեծ դումարներու կը կարօտի; Եկեղեցական
հԻ * Բարի գալուստի խնքոյքներ սարքել ի տը X Մարզադաշտբ \ոլրախութենէն
0՝դր կր ւ՛ ւս ր ո 7 ո ւթի ւնն ե ր ր , նախկին օր ե րուն , աեղի կա-
պատիւ սիբաՀաբներոլ Հետ փախւսձ֊ ու վերադար խսւրկները , գաւազանները , թաշկինակները
մ ր վերք նեէհային վրան-եկեղեցիին մէք։ Յետոյ, երբ Մ՚՚ւ–
ձած ամ ոլնեբուն : թռէին X Հինգ վայ՛րկեան խաղարկութենէ
՛՛լի– սա—Լերան Հա յ Ազգ * «Յառաք՛^ վարժարանի չէնքբ
Ս՝0Մւէւ1 (1 ՐԱալոլ Համար տակաւին շատ գիտե խաղը էէերքացալ Հաւասարութեամբ ե լ կրկին
րգնեը՝ կառոլցուեցաւ , շնոբՀիւ Փարիզի մեր սիրելի « Ց ՚ « –
լիքներ ալ կան, ո բն յիշեմ, ոՈ րը խոստովանիմ : տի փորձուի X Այս առթիւ քանի մր խորՀա
ռաք^օբաթեբթի այդ վեՀ նպատակին Համար Հան–
Օրինակ մբ միայն, Հ աղա րա ւո րնե բ ո ւ մ է քէն X Հէք յաջորդով;
գան ա կ ա մ եհ գումարին՝ ,եկեղեց ին ալ փոխադբե–
եաթ չէ , այլ իրականոլթիւն , շատ յամուլ կերպով ՎահսէԹ Շալքլեա|ն
ցթն\ք վարժարան X Այժմ նոյն շէնքը, ար ամէն ա–
սար քուած «սիւրփրիզ փարթիդ ով մր :
ռտւելութիլն ունի , թէ՛ եկեղեցիի եւ թէ դպրոցի
Ապրի լե ան վարզերէն ճողոպրած որբ մ ր եւ կուտայ մեր բո
ԳԱՂՈՒԹԸ ԳԱղՈՒՒ դերերը կբ կատարէ ու գոՀացում
որբոլՀի մբ կ՚ամուսնանան , զաւակներ կ՚ունենան,
լորիս Հ՛ոգեկան ու մտային սլաՀանքներուն , ար -
ա յս պատերազմին կր պա բա րտ անան X Ալ աւելի ՀԱՅՆՈՑ ՄԸ ՍԱՀՄԱՆԻՆ ՀՐԱՏ
դաբացնելով իր վրայ դրուած բոլոր յոյոերը X
պարարտանալու Համ ար կր մ տածեն յա բաբերու - ^ալքրռրդ ւքրն Է 1որ կր պ ա ա ւ Ո Է -
թիւն Հաստատել օտարներոլ Հետ, եւ իբրեւ կարճ Գամըշլը գի*֊դր կր գանուի Աուրիոյ եւ $՝ու ր– 1939 Յուլիս 2Գին , պատմական ճէէզէր^Մու–
մի քոց կ՛ընտրեն Հքապարէ^ն : Այբ եւ. կին կ՚եր քիոյ սաՀմանին վրա յ ե լ իր ազգային Հաստատու– սան իր բախտին թողուելէն ասա իւն մինչեւ Մարտ
թան ՀՀքապառէ՝^ , իրենց փնտռածները կր գտնեն , թիւններով եւ Հանրային ուրիշ կազմակերպու ֊ 30 Պասիթի, Լաթաքիոյ, Պէյրութի, Այնճարի մէք
բաբե կամ ո ւթի ւնն ե ր ր կր տաքնան , յ ա ր ա բեր ո լ - թիւնՀև)երով լրիւ գաղութ մըն է ։ Փոգոցնեըը մութ եւ այլուր, մաՀ ացողնե բուն թիւն է մօտ 700 Հո–
թիէ-ննեբբ կր սերտանան ։Գ ուր ծ բայն քան կրմեձն ւս ւ են եւ ցեխոտ : ԴՐ * ծնունգնե բունը մօտ 550։ Մ եռածները գրե
որ կինը Հոն ււի ր ա Հար մբ ճարելով Հսիւրփբիզ Մ ան կապա բա է զի եւ Առա՛քն ո բ դար ան ի չէ^՚քերր թէ բոլորն ալ մալարիայի զոՀեբ \ե\%\ • (Արեւելք)
վւաբթի^ մբ կբ սարքէ ամ ուսինին , զաւակներն ալ դէմ առ դէմ են ,մէքտեզէն լայն ճամբայ մը կ*անց~ Հ– Մ֊ Ը. ՄԸ ՍՈՒՐՒԱ ԼԻԲԱՆԱՆԻ ՄԷՋ
ձգելով կը փախչի անյայտ ուգզութեամբ ; ՛Ամոլ - նի X Առաջնորդարանին եւ ման կա պա ր տ է զին Լուրք, Հ. Մ– Ը– Մ –ի 16 մասնաճիղերսս 2\րԳ միչ–
սինը փնտռտուքի կ՚ելլէ , միշտ ըսելով թէ կինս Հողը աը մօտ Հարիւր մ ե թր երկարութիւն եւ յ ի– մ ա սն ա ճ ի ււլ ա յ ին մ րցումները տեղի ունեցած են
Հաւատարիմ է , այսօր - վազը կուգայ : իսկապէս ււ՚ւււն մեթբ լայնութիւն ուձնի , աղգապատկան է եւ Հալէպի մէք, ապրիլ 5 ՚7 յ ո I՛ոսո ներկայ եղած են
ափրիկեան տաք արեւին տակ քանի մը ամիս արա– կր զանալի քաղաքին ամէնէն լալ մսւսլւ\1.\ մէքx Եր 20.000 Հոգի X Վերքին օրուան Հ անդի ս ո ւթի ւննե րր
^ ^* էէ ւՍ* Սւ\ » ^էՐ վերգառնայ , ո լբ ա խ ո ւթ ի ւն պատ - կու շէնքերն ալ շինուած են առաջնորդ քքքորէն եպ * եւ տողանցքբ կատարուած են Լիւնա Փառքի սրա—
ճառելով ամուսինին եւ միջազգային լրվանթէն նա խ տ ձ ե ո\ւ\ո ւթ ե ա մր X Մ անկապա րտէղի ներկա ( Հ ին ե լ պարտէզներուն մ էք , ներկա յո ւթեամր 3
բարեկամներու : շէնքը , նաեւ Հասոյթի աղբիւր մըն ալ է * վարձու Հազար Հոգինոց բազմութեան մը։
Ամուսինը խո րապէս զգածուած Ա1էկ^յո^Ր Ր" ~~ կը տ բուի ն շան տ ո ւքի ե լ Հարսանեկան օրերու ,իսկ Գնդակախագի Ա * դասակարգի մրցումնեբուն
ւո ան Լ սէր ու Հաւատարիմ ընթացքէն , խնճոյք մր Հ ՛Մ "Ը ՛Մ * ՝եւ աւբիշ միութիւններ անկէ կ^օգտուիԽ մկչ Հալէպր յաղթաց է Պէյրռ֊թթ՝ 3—2 : Այս եր.
կր սարքէ միեւնոյն Հ.քապառէ՝$>փն մէ^, Հրաւիրէ - ձրիաբար X կո լ խումբերը երեք տարի յա քո բ դա բա բ Հասա՛ -
էով ազգականներն ո&, այլազգի նմանները : Մ անկապա բէզը իր էրիլ դասարանները ունի • սար արդիւնք ձեռք բերած էին :
Բարեկամ մը ո ը&սէատաՀ մ ամ բ Հ ոն կը գըա - — (\ալրոջ, Ծիլ, կոկուն, Ծ^ւլիկ: Փոքրիկներն ի֊ Պատրաստուած էր բացառիկ յա յա աղ իր մբ
նուէր , տեսնելով ա յս սարգանարալեան խնֆոյքր , րենց մ ատաղ շբ թ\Լ)ե բ ո ւն վրայ երգ ունին , ու ի– որ գործադրուած է մեծ յաքողո ւթեամ բ X Իրենց
1լենթագբէ թէ կինը շատ ծանր Հիւանգութենէ մբ րենց թո թով լեզուին վրա յ Մ եսբոպեան տառե ր ը X մ ա սն ա կց ո ւթ ի ւն բ բերա^֊ են <ձՆա յիրի՚Ֆ նո ւազա —
առողջացած , մաՀէն կամ բանտէն ազատած է, Կը թո թո վեն անոնք , կ՛ամ Հնան , բա յց կը կա ր գան իւ ո ւ մ բբ , Գամ ասկոս ի արծուիկներբ եւ զանազան
գժբա խտաբար յետ ո յ կ իմ անա յ թէ բանը ին - մեր Մ ե ծա ս քան չիքս բառերը, արդ փոՔՐ է Կ^եր ր , մ ասն աճ իւղերու ա րտա սան ալներն ու երգոգներր :
ո րանց Հայ բերը մ եծամ ասն ո ւթեամբ քրտախօս են՛ * Հանդէսին նա իւ աղա Հ Տօքթ* Ա* Գապագեանի
Այս օրերուս ուրիշ ամուսին մըն ալ ան Համ ֊ ո՛չ մէկ բառ Հայերէն , թուրքերէն կամ ո * ֊ ր ի շ լե բացման խօսքէն վերք՝ Հնչեցուած է Ամուրիական
բեք՛ կր սպասէ կնո^ը վերագաբձին ե լ իր կարգին զու գիտեն X քայրերդր * Յա քորդա բա յք խօսած են> ՛Արմէն Անս յշ ,
հԼս իւրփ ր իզ փարթիդ մը սարքած է ի պատիլ անոր Մ անկապա բտէզի աշակերտութեան թիւն է Լուաեր Մասպանաճեան , Յով * ՀթաՀինեան եւ
որ երկու զաւակները ձգաֆ– փախած է : 178։ Հայկ ու ՀայկուՀիներր բոլորն ալ խելօքիէլ Անդրանիկ \յառուկեան , ստեղծելով խանդավառ
Մէկ խօսքով , լքօաէո.ն բարքեր ; իրարու քով նստած են Հ ԱրաՀին ու դասարանին մթնոլորտ X Կիր՛՝ ԱաՐէլ ք>իս » տեղի ունեցած է
Թ– ՚ՆալպաԹաեան գետինը մերկ է , չոր խս1իր մը անգամ չի ծածկեր բացումը Նոր գի*֊դի նոր դաշտին X Բացումր կա
պեթ֊օնր , ու փոքրէկԱերր նստեր ե\ն երկար, փայ– տարած է Հալէպի առաքնորդը եւ այգ աո թիւ խօ֊
ա ե ւս յ մերկ նստարաններու վրայ X սա ծ է Հայրենաշունչ ճառ մը գա շար անուանելով
ՍՏԱՑԱՆ* Գամրշլիի ազգ* վաժաբանը եւ եկեղեցին րն « I, ւս ւ ա ււ ա յւ գԼ ան^ դաշտ X Արա բա կան մ ամ ուլբ այն–
դարձակ գետնի մը վրա յ շինուած ե\ն : Մուտքին քան ոդեւորուած է Համաժքւղովբդական այս ան—
ԿԵԱՆ՝Բ ԵԵ ԳԻՐ, գիրք յիշատակարան Հայ ե– աքն ո լ գէմր դպրոցի յատկաց՛ուած բազմաթ-իւ Հ ււ ւն խ ան դավա ռութ են էն գ որ հիացում բառը քի ք
րիտասարգութեան X ՝Բ * Հատոր, պրակ . խնուիր– սենեակներն են , ի"կ ձախն ալ եկեղեցին : Բարձ– կր գտնէ, պատկերացնելու Համար իր տպաւորու
ուած 1915 Ապրիլեան տարեդարձին) : Հբատարա– րագո յն դասարաններու աշակերտութեան թիլր ա– թիւները, եւ զայն կը նկատէ Հայ ժողովուրդի
ևՒԼ Ղ՝աւիթ ՇաՀլամեան , շ/օ ՏէՑ1 ՐէՇՏՏ, 7 ՚֊ելի նուազ է , իսկ Ա * եւ Բ * դասա րաննե ր ր երկու ձեռներեցութեան ե լ երիտասարդական ուժին մէկ
մ ա ււ հ ր ււ ւ– բաժն ո ւա Հչ֊ են ,ի րենց բազմ ութեան պատ– փառաւոր ցուցադրութիւնը :
Fonds A.R.A.M