Page 103 - ARM_19-1947_02

ԳԱՒԱՌ ԺՈՂՈՎԻ ԸՆՏՐՈՒԹՒՒՆՆԵՐԸ ոութիւնները, առանց այլեւայէի քուէարկէ ՆԱՄԱԿՆԵՐ «ՅԱՌԱՋ»ԻՆ
ՄԱՐՍԷՅԼՒ ՄԷՋ
Հ • 3 • Գաշւնակցութ-եայն հովանաւորած ցանկ|իԱ ԱՕԱ - ՎԱՆԻ

որ այսօր Հրապարակ Լ կա & է եւ կր խո ստանայ ի– ՄԱՐ\ՍԷ8Լ Երր կր կարդամ Աօս Վանիին

ԽՄՐ— Մարսէյլի Հ. Ց. դ,. Շրջ– Կոմիաէն րենց արմ՛անի տեգր նստեցնել ամ էն տեսակ խառ­ Հ< Հաւատով Հանգանակք՝» <ձ(ՀււաաՓ^ի մէջ բերկրու­
նոր յայտարարութիւն մը հրատարակած է, Գա -
աո.– Ժալովի անդամնհբոլ (երեսփոխաններ) նակիչները, անվստաՀութիւն եւ ատելութիւն թիւնն մը կր զդամ : Հոգիս կք խայտայ իր վատ -
րնարՈՆթեաււց աււթփլ որ տեղի կ՛ունենան այս կիւ
բակի, 4 Մայիս։ սերմ անոդն երր եւ արՀեսաով ծոյէերը : ղաչափեաչ » արձակ բանաստեդիութենէն Ոէ՜Ր

Կ՛արտատպենք վեբշին մասը Հայրենակիցնե՛ր Հ աքս իռէոր պարագաները ինքնայատուկ ոճի մ\ր գեղեցկութենէն զատ կա յ

յա՚նձնելուԼ ձեր է"*֊րջ 1"ւշադրութեան՝ ,Հաւատացած նաեւ կուսական Հ ովո ւե բգո ւթի ւն մր որ Վ^ան–Տ"ս–

ենք որ բոէորգ ալ նախանձախնդիր վերեւ յիշուած բի սեւ ժայռերէն ընդելուզուած՜ մանեակ մբն է ըն^

Եթէ կյուղես որ մեր ազգային , կրթականդ կէաե ր ււ լ իրագործ՛ում ին– , ձեր րոէոբ կարեէի "*ի - ծ՜այուաձ֊ Հայ դպրութեան :

կրօնական ես մշակութային մարմիններն ու Հ ա՛ս– ջոցնե րր ի դո րծ՜ պիտ ի դնէք եւ ձեր անէք արան Իր Հաւատոյ Հանգանակին մէջ ընթերցողը կը

աաաութիւններր աաՀեն իրենց գոյ՛ութիւնը , վա– քուէարկութիւնովդ պիտի աշխատիք որ Հ* 3՝ ՛հ"յՀ~ զգայ Հայաստան աշխարՀի Համն ու բոյրր* ք*Ր

աեղական ւիչիւանութեան ու ժողովուրդին նակցութեան Հովանաւորած՛ ադգայիններոլ ցանկք գրուածքը կա ր կա չաՀ ո ս աղբիւր ի մը մ եղեգին է ,
յաղթանակէ
Համակրանքը ե լ Հայ անունը զուր տ>եո*ր չարա - , Հ • 3– Դ • ՇՐՋ. • ԿՈՄԻՏԷ առսւակի մը գլգլումը։ Հայաստանի երփներանգ

աաւորուի շաՀաղկւո ե լ արկահ՜ախնգիր անձերու ծ^աղիկնեբոլ բուրմունքը կր զգաս , երբ գա ր -

կողմ է % &Ա8ՆԵՐ ԳԱՒԱՌԷՆ նան անուշ զեփիւռր գգո ւած՛ է այգ ծ՜աղիկներ բ

Քուէարկէ Հ. 3– Դ • ցանկին շաԳոՎ եւ շողով օծ՜ուն Հ %աեւ սէր ու կարօտ Հայ–

Հ. Մ. Ը– Մ-Ը ՄԱՐՍԷՅԼԻ ՄԷՋ րենի անդաստանին ։

ո րովՀ ետ ե լ , ա յս Հ ա ս տա տ ո ւթ ի ւննե բ բ ստեղծուած Կը զգաս նաեւ \,աբեկացիին շ " * – ս չ ը ) վա^քէ *^ը

եւ սլաՀուած են բացառաբար Դաշնակցականներու ՄԱՐՍԷՅԼ Բարեկամական ֆութպօլի մր - խոնալ եւ մութ անկիւնը ^մեղրամոմէ անդրիի

եէ– Համադիրներու. ղոՀողութեամբ : էյումներ ԱարսԷյլի ե լ Հարաւային ՚Ֆրանսայի Հ* Հ ան գո ւնակ» վեդա բա ւո ր մ ր Հակած֊ մ ա գա զա թի

Եթէ կհուզես որ մե ր նորաՀաս սերունդը Հ ա . ւ ՛Մ՛ Ը* Մ ՝ի մաոնաճիւղերո լ եւ քոյր մարզական ^ԷՀ *1.Բ՝ա՚ք ^՝Ւ I"ոՐ"3 ս Ր տ խ խօսք րնդ Աստուծ՛ոյ կը

Այ ռւ ասոր դաստիարակութիւնը յանձն ո։ ի Միութիւններու մԼվեւ։ Աոաջինը րաժակի մեծ մ ր մնջէ» • եւ սրբազան Հոգիի լուսաւձո բ աչքերով

Հայրենասէր Հ գիտակից \ու պարտաճանաչ անձերու մբցոսմ Մարսէյլ - , Լխւն-Տէսին , 11 Մայիս կիբա. վանքի դմբէթէն անգին, լուսաւոր կէա մը 1լ ո -

ձեււքր , կի օր, Հ - Մ - Ը - Մ - ի սեփական, դաշաբ, Տէ-Լօսր։ րոնէ %

Ոյժ տուր Հ. Ց . ցանկ|իԹ Տարիներէ ի վեր Հ. Մ– Ը– Մ-ի մաոնաճիւ– Այսպէս է Աօս - Վզանին եւ իր Հաւատոյ Հան–

Եթէ կյուղես որ Ս՚արսէյլի եւ. շրջաններու, ազ– դերր ամէն տեղ ցոյց տուահ՜ են իրենց փայլուն գանակը։ \)՝ ա ո եւ ծ՛աղիկդ բոյր <ո լ թոյրտ –ոլ նաեւ

ԳայՒս 1 կրթական եւ այլ մչակոլթային Հ աստա - գորհ-ոմևէոլթիւեր^ մանաւանդ գնդակախաղի ՚^էջ թանգարաններու մէջ զմռսուած՛ մոմիաներու Հո֊

տութիւնները մաքբուին իրենց պաշտօնին անդի ֊ եւ շատ անգամներ խլաճ են բաժակներ , տիտղոս­ ա ը , որ Հայաստան աշխարՀի ո լ մանաւանդ Վ^աս -

աա կից » պատաՀական եւ. ա րկածախնդի ր տաբրե— ներ եւ դափնիներ , սակայն չեն ունեցած՝ մփջմաս– պո լրական ի արքան երաւ ե լ իշխաններու անցեալի

րէ եւ. փոիւարինուձին իրենց ազգային սլարտակա — նաճիլղային Հանդիպումներ , զանազան պատճառ - փառաւոր գա՛րերը կը յիշեցնեն :

ն ո ւթեան գիտակից , լրջամիտ եւ. յայն ախ ո Հ աղգա^ ներով։ Հ ՛Մ *Ը՝Մ ՛ի Մաբսէյէի մասնաճիւգր ա յ" Եր՚"նի թէ Աօս - Վան,ին կարենար Հատորի մբ

յիններէ , քուէարկէ անդամ կազմակերպա՛ծ– է մ եծ՛ մ րցումներու Լարք մէջ ամփոփել իր ^Հաւատոյ Հանգանակը» , \որ Հ այ

Հ - 3 * Դ • թեկնածուներուն մր \ուր մարսիլաՀայ մ ար զա սէ ր Հ ա ս ա ր ա կո ւթ ի ւն ր դպրութեան՝ ե լ գրականութեան Համար գրաստն ֊

որոնք արիարար Հբապա րակիջԳւե լուէ կհուզեն վեր ջ բախտ ր պիտի ունենա յ ո դ^ո ւսե լո լ ամրոզ^ Հա - գու՚ած՛ պսակ մը պիտի ՚րԼէաբ

աալ վերջերս մեր ազգային կեանքին մէջ սաեղ - րաւ ա յփն 3) լաւն սա յի Հ . Ա՝ * Ը * Ա* * ի մ ա սն աճ ի ւզե– : Աօս - Վանին ան —

ծուաՀչ– խառնակ կացութեան եւ քաոսին : բուն եւ ք ո յ ր մարզական մ իութիւններու խազար - կոխ կած՜աններէ քալելու վարձ մ,րն է \որ 1լ ընէ :

Եթէ կզուգես եկեգեցին՚եբուդ ՛կամ մատուռներ կութիւններբ : *հեգեցիկ է " ՚ յ գ ճամբան Հ Երանի թէ փառքով

բուդ մէջ առանց արգելքի ազատօրէն կատարել քու Հ. Մ– Ը– Մի Մարսէյլի մասնաճիւղր ինչպէս Հասնէր *. • Միսաւք Խբալեաւն

Հոգեկան եւ կրօնական սլ ա չտ ամ ո լն քր , առանց ւէա– ցաՐԴ կրՅաօ^՜ է յագթռԼ ամէն դժուարութեանց , ւնե ցան օրուան պատշաճ արտասանո ւթիւններ եւ

րանումի քուէարկէ ա յս անգամ ալ ի ր կազմ ա կե ր պա կան ո յ^՜ր ի գսրծ՜ ուղերձներ : Փոքրիկն քՒագէոս Աէնա սեան աբաա ֊

Հ . 3 • Դ • թեկնածուներուն գնելով , պիտ ի յաջոգի ա ձ ս բ ա րե կամ ական մ րր - սանեց ^.խաղաղութիւն ^ձեւլ սուրբ մ արտ ի րոսներ» ;

ո րովՀ ետ եւ Ղ՝ա չնակցութեան Հ ի մնա կան սկղբո ւնք– ցումներով աւելի մօտէն ճանչնալ մարզիկներ՚ք եւ Օր • Ա արի ՝^արակեավուբեան արտասանեց <ձԵրկ ~

ներէն մէկն է մեր ազգային , մշակութային եւ Հո. վ՚Հ՚րիէսհրրգ եւ Հաստատել ամուր ընկերական սէր նէր երկիր»,ը) Աղդ* ճակատի կողմէ Պ* Հ^աՀպազ–

դեկան արժէքներու սլաՀ սլանում ր ե լ մ ամ ուլի , եւ յարաբերութիւն , եւ կաաարեա լ Հաս կաց ո զո ւ - եան պատկերացուց աՀաւոբ սպանդը , եւ բացատ -

իւօսքի , խգճի , դաւանանքի եւ կրօնքի լիակատար թիւն ւ բեց թէ ինչ կը Հետապնդէին թուրք մ ա ր դա կե ր

ծաղկումն ե լ ազատութիւնք : Այս առաջին \քարսէյլ - Լիոն Տէ"ին ընկերա­ վարիչները : Տետո յ թելադրեց ամ ուր մնալ մեր

Եթէ կզուգես որ յյ՚արսէյլի եւ շրջաններու մէֆ կան Հանդիպումին աւելի փայէ մ,ր աալոլ Համար 1 գաղափարնե րՈւն եւ ազգային տեսակէտներուն

ա իրէ իրական Համ երաչխոլթիւն Հոսանքներու Հ * Մ * Ը* ֊ Մ ՛ ի աննման \ոէշւ\կս^ դատաւոր ր , Պ* վրա յ 1 Հ ետապնգե էով մեր ս րբազան դատը : Օր *

կամ ազգային զանազան կազմ ա կե րպո ւթի ւննե ր ո Լ Լեւոն Լքնացա կան ե ան նուի ր աճ Է ա րժէքաւո ր բա­ ՛Նազիկ Ա ո լքիտսեան արտասանեց « Օրօր Մա յր
ժակ մր յաղթական խումբին ։— Վահան Շամլեան
յել սէր ու վստա՝Հ\ութիւն մեք րոլոր ազգային - Հա յ ա ս տ ան» ին : Ա թանօզի Հա յ ր * ՛Միութեան կող­
ՀԱՄԱԶԳԱՑԻՆ ՍԳԱՏՕՆ
ներուն միջել անխտիր , քուէգ տ՛ուր մէ ուղերձ մը կարգաց Տիկին ԱնաՀիտ Գասապ -

Հ ՛ 3– Դ– կողւքէ ւներկւսյացոլաւծ ցանկին ՓՈՆ ՏԸ ՇԷՐԻՒԻ, 24 Աղի լ — Սիրելի « Տ ^ - եան X Փոքրիկն Հ ա յ կ Պիչս՚քճեան արտասանեց

որովՀ՚ետել Հ* 0* Ղ՚ա չնա կց ո ւթփ ւնը իր Հիմնա — ռա^>> , ինչպէս ամէն աարի ^ ա յս տարի եւս , «Հրաժեշտ Հայ ղինուորին»^ Օր* ՚^ադէԿ Աո*~քիաԱ–

գրութեան աոաջին օրերէն սկսեալ միշտ ջ ա ա ա գո­ Ապրիլ 2\ին տօնուեցաւ Ապրիլ \ 1/24հ», նախաձեռ^ եան կարդաց կարմիր 1$ա՛չի ուղերձը , Տիկի" Անա­

վը եդաՀք– Է ազգային Համ երաշխո ւթեան ե լ զ ո ր - նութեամբ եկեզեցւո յ Ագգ * Միո*֊թեան եւ մաս - Հիտ ^ասապեան արտասանեց «Ափ մը մոխիրը» :

ծ ա կց ո ւթ ե ան սլատուաւոր եւ ա զգա ս Էբ անձե բու նակցութեամ բ Աւետարանական Մ ի ո ւթ ե ան , Ադգ * Փ՚ոկմ ան խօսքո վ շնո րՀ ա կա էութիւն յա յա -

Հետ : ճակատի , Ս թան օղի Հայր . Ա իո՛ւթեան , Կ * ք(ք ա չի Հ նուեցաւ բոլոր մասնակցողներուն եւ նեբկտնե -
Հանդէս բ բացուեցալ եկեղեց * վարչութեան կող ՜ բուն ւ Զ ա Րգան ի շե ր էն գո յա ցաւ
Ե թէ կ՝*ու֊դես ո ր վերջ գանեն այս վերջին ժտ– 2300 ֆրանք ,
մ է ։ \թերկաներր յ ոտնկայս յարգեց ին մ էկ մ ի լիոն յատկացու ելով ԳաՐոօի
մ ան ակներս մեր գա գութին մ էջ տիր ո զ ան ի շիւ ա - ծ՜ախքէ բուն ;
ղոՀերու յիշատակբ։ քնացման խօսքէն վերջ տեղի
նութիւնր , ե բկպա ռակս ւթ ի ւննե ր ր , անՀասկացո - 3 • Մ– Պիչաք&եան

ԷՋԵՐ ՀԱՅԱՋԻՆՋ ՍԱՐՍԱՓՆԵՐԷՆ Այդ °րր մնացինք Հոն։ իրիկունը եկան տ ու - րենց Համար Լ Փաթթուած գլանիկ մը բաւական Հ ե^

նին այրեբբ , երկու երիտասարդներ 20 25 տարե­ ււաւո րոլթեան վբայ կբ բռնէբ *^էկր ՛է Ր երկու

կան , իրենց Հո՚յրբ յ Է"ո լ ^յվ՚՛ "՚նց է Երեքն ալ աո " ղք մատներ ո ւն մէջ, փսկ ուրիշ մը իր առաջին դն՛գա —

ԱՐՀԱՒԻՐՔԻ ՕՐԵՐՈՒՆ եւ կայտառ դիմագծով սկսան խօսիլ հ)տո յ ի Հետ, կով կը թռցնէր Գէանիկը Լսիկառէթ^ I Երբ ես դար­

վագեմի ծանօթ ի մ ը պէս տեղե կո ւթիւններ ու զա­ մանք յայտնեէով ըսի Խաօին թէ ի^ն՚չպէս "^արգըիր

նազան Հ արցումներ իրարու : քԱտօն պատմհց մեր Հոդիին կը Հաւաաայ ,Հապա եթէ յանկարծ դ^՚է^կր

գա լուն նպատակը եւ զի ս ներկա յաց նե էով աւելցոլց իրեն դաչի , տակաւին ասիկա ոչինչ է , պա -

Զգիտեմ որքան ժամանակ էր անցեր , ներս ^ Բ վ խ Րա ս ս յ գալու՝ ա յն Հ ամ ոզումով \ո ր կբ տասխանեց 1ս աօն , կան ո ր տասբ վւարան անդամ

մտաւ նոյն կինը էայն ափսէի մը վբայ շարած՚քանի սպաննեն զի-նքր • ք՝ ո էո րն «/հ սկ՛սան խնդա է ՚, կը բռնեն՛ իրենց մ ատնեբուն մ էջ:

մբ լա ւ ա շ Հացեր ^ ուրիշ երկու փոքր ափսէներՀու Սպաննելէ, Հըմ, Տէր՚՚իմցիները Հայ չեն Մ եր գնումները վ երջացած էին ա յէեւս * գնած

մէջ դրուած՛ Տէէ՚սիմի նշանաւոր ժաժիկը^ քիչ մը սպաններ , ըսաւ տաբեց ՝^իւրտբ ։ ՝ք^աֆի^ քանի էինք երեք եղ եւ տասը ոչխար : Նոյն ճամ -

թարմ կարագ, քի՝չ մ բն ալ մեղր ^ գրաւ յատակի Հայեր եկաֆ– ու անցած են ասկից այս երկու երեք բաներով վերագարձանք մեր տեղբ , բայց մինչեւ

Վրայ՚* Ա ի՚ե՛չ ա յ դ աակաւիւս ոտքի վրայ էի ես : • տարուան մէջ : ^ ի տե™ ս , տղաս , հ) օզա թէն , հ) ա ր - այսօր ալ գեղեցիկ տպա լոր ո ւթիւններ ո՚֊նիմ ա յգ

Ղ/սաէ յ տղաս , ըսաւ ազնիւ ե լ Հիւրասէր Տէ րս իմ - բերդէն , Զաբսանճաքէն , Արարկիրէն , Ակնէն , ճամ բո բգոլթեանս մասին* միայն կր ցաւիմ որ

ցին* Հոս օտար տեղ մը չէ , հ)աօն այս տան մէջ Ջմշկածագէն , մէկ խօքով Տ է բո իմի չ ո րս կողմը շատ փոքր էի եւ չկրոա յ օգտոլի լ պէտք եղածին

երկար տարիներ է ա՛պրած՜ , տ յս գիշեր գոլք մ եր գանուող Հայ գիւղերէն ու քազաքնեբէն : Հոս գաչ— պէս՝. Սքանչելի ժողովուրդ մրն էր դարաւոր Տէր–

Հիւրերն էք։ Մեր տնեցիները «^ՀՕ» Հաւաքեէոլ են. տային Տ է ր ՚ ՚ ի մ ն է, ինչպէս մենք թուրքերու վրայ սիմի ժ,ողով ուրդը; Երբ մեր ան մոռանա էի Մուրա–

գտցած՛ լեռը։ Մեր ձմեռր կը մօտենայ կամաց կա՛­ կը յարձակինք , անոնք ալ մեր վբայ կը յարձակին ։ աը Երզնկա կը զանուէր , մէկ Հալ մէկ ոսկի նշա­

մաց* .աՀագին ոչխարներ ունինք անոնց Համար ք^ուն Տ է րս իմը աւեէի վերը , լեռնա յ ին մասե բու նաբանով Հա յ փախցնեէ կուտար Տ էբոիմցիներու

կեր պէտք է; մէջ է՛. Մ՛եր ձեռքը անցած Հայերը աւելի այդ կ""՜՜ մ իջոցաւ . Տէրս իմցիներ ը խումբախում բ կբ չրջէի^1

Այս կոո^երբ ոչխարները կը կերակբեն կաղ­ մ երր կը զրկենք , ուր թուրքերու թագաւո բներն քԱարրերգի նաՀանդին մէջ* բազմաթիւ Հայեր ա ա–

նի ի կանանչ տերեւներով , որոնք կը պա տ ր ա ս տ են անգամ գտցած չեն ; րին ՛ողջ եւ աո ողջ յանձնեցին Մ՝ու֊րատին , բայց

աշնան է տակաւին ձիւնը գետինը չ&ա&կած՝ , կը Այգ գիշեր Հ անգի սա մ բ քնացա յ սենեակին տակաւին մ արգիկ կա յ ին որ կը վաբանէին ընկե–

կտրեն կաղնիին բարակ ճիւղերը եւ Հսկայ գէզեր մ էջ , ա յէեւս փարատած էր ա յն սարսափը զո բ կը բանտէ անոնց : կբ յիէեմ , բացի հ)տոյէն ուրի քանի

կը կազմեն իրենց տ՛ուներու շուրջը (^Հօ) : մը Տէրսիմցի քիւրտեր եկան զիս գտան աշխար—
նստեցա յ կրակին է՛ով , կրէի մ ան կո ւթ են է ս ի վեր ա յգ ե րկբի ո լ ժողո ֊
Ես "՛է ծալապատիկ վրայ 1 մօտե­ վու֊րդի մասին : Առտուն նորէն նոյն սովորական Հէն կտրուած քիւրտ գիւղի մը մէջ * անոնց մէկը

ատնաիկնոջ եւ հքտոյի կրկնութեանց մը ճաշը, որմէ վերջ այ$ելեցինք գիլզին բոլոր աու - նախապէս ապրած էր ա յս կողմերը* անկարելի ե–

ցայ սեղանին եւ չափազանց ամչկոտոլթեամբ ոաւ զի ո Համոզել որ բնկե բանամ ղի բեն ք տանելու

սկսայ ուտն լ : թ՛էեւ կէԱօրբ շատոնց անցած՜ էր , ն՚եբը որպէս գնորդ ոչխարներու եւ եզներու ։ Ամէն Մուրատ «փաշա»յին մօտ ;

հ.Ս ԳԳայէ ՝ՈՐ ունօթի եմ , բայց ինքզինքս օտար տեղ Հիւրասիրութիւկ եւ ճաշի առաջարկ Հանեցինք

Համարելով , Հազիւ քաֆի մբ փոքրիկ պատառներ եզ մբ ու երեք ՛ոչխար, եւ անցանք քանի մր ուրիշ Վերջացնելէ առաջ պզտիկ պատմութիւն մ բն

առի : Մնացածը հ՚ոօն լափեց վայրկեանին : քՍտօն գիւ֊դերՀ Պ աո յար տեւեց երեք օր : ք* ո լո ր տուներու ալ րիոոյի ուժին մ ասին : *)՝ա բնան ցեխոտ օր մը,

սարսափե՜լի էր ո ւ ֊ ս ՚ ե լ ո ւ , ուժի եւ քաջութեան տե­ մէջ ա է աէքէ Կր զարնէին պատեբէն կախուա^ զա­ մօտ Հարիւր քիէօ ցորենի բեռով մը ջաղացք ու -

սակէտով՛. Երր միասին ճաշի կը նստէինք, ես իմ նազան տեսակի զէնքեր։ Կը տեսնէինք իմ տարիքս ղեցինք երթալ հքյա,ոյին ՀետՀ Հազիւ գիւղէն գուբս

բաժինս առանձին կ ուտէի միշտ եւ կամ եթէ չկշ~ ունեցոզ փոքր տղաներ որոնք կը պատէին զէնքերը ելած) էչչՐ խրեցաւ ցեխին մէջ՛. Անկարելի եղաւ

սռանայի \ քիւըա Հանբմըս անոր ՝ետեւէ% գաղտնի Կււսերուն ազատ ու Համարձակ։ ՝Բանի մը տեղեր տեղէն շա րժե Է * անօթի մնացած կեն գանին գամ -

Հաց կուտար ինծի, ր՚՚՚յց Հոս ատիկա Խ՚ոոյին խղ­ ա կ տնատես եղանք ն չանա ո ո ւթ ի ւննե բու ; Ամ էն էն ուած մնաց ինկաՀ՝ տեղը; Խաօն բարկութենէն

ճէն էր կախուաՆ է չոչին առարկա յ ինն չան բռնելըս ովո ր ական բան էրի" կրակ կտրած ղրկեց բեռը դրաւ մ էկ կողմ, բայց

Fonds A.R.A.M