Page 37 - ARM_19-1947_01
P. 37
աս լ ք ( > տ ւ ա տ օ ս օ ւ ա ւ ւ տ յ ս ա տ ա տ ատ տսա>ւ»6 ԻՆԶՈԻ ԳԱԳՈ8ԱՆ ԹԵՐԹԵՐԸ
— քօոձձ տո 1925 — Տ ա գ և ա ս ք լ ւ ա յ Ա ք ա ե ա\ պապ չե
II. Շ. Տ*էՈ« 376.286 Ինչպէս գրած էինք, Փարիզի օրաթերթերուն
Ա, էէս* Օ&աստաէ - քձ)ԱՏ Հ Ո ) Հրատարակութիւնը ղադրեցալ Հինգշաբթի օր,
ա.։ աԶ. 15-70 - ն Օ , ք , 9սո 1678-83,
Տար. 1000, ծալքս. 500, Էռա-քս. 300, ֆր., Արս՚աս. 10 Տ°1 • իսկ յաջորդ օրն ալ ամ բոզ՛է Տ) րան սա յի մէչ\ : Այս
Օատոշհտ 12 յ՜տսաշւ– 1946 Կիրակի 12 Յունուար դեպքը ծանր տպաւորութիւն գործեց մանաւանդ
անոր Համար որ տեղի կ՚ունենայ հանրապետու -
թեան նախագաՀին րնտրոլթենէն մէկ շաբաթ ա -
ԺԹ. ՏԱՐԻ ֊ 19– Խո& *° 4902-Նոր շրջան թիւ. 541 Խմբագիր՝ Շ– ՄԻՍԱՔԵԱՆ ԳԻՆ՝ 4 »Ր ո֊աէ , եւ այնպիսի ատեն մը երբ կառավարոլ -
թիլնը արտակարգ
ճիգեր կը փորձէ , դիները կըր–
ճատելոլ ել ուրիշ տնտեսական բարեփոխումներ՛՝
ծրագրելու Համար :
ՄԵՐ ԽՕԱՔԸ ԱՆԻ Այս անգամ թեբթերու Հրատարակիչներն են
(Մամուլի Աէնտիկա) որ գադրեցոլցին աշխատան–
ԹԻԻՐԻՄԱ8ՈԻԹԻԻՆՆԵՐ ՔԸ. ( հ ° # աութ)՝, Համաիսո րՀոլրդ Ա՛ ամ ուլի Գա շ
կանգնած եմ նորից զմբուխտհայ ափին նակցոլթեան Հետ։ կառավարութիւ՛նն ալ Համա -•
Գոռ Ախաւրեանի՝ շսոհեբով տրտում ,
Իմ դ է մ - յանդիման ժեռուտ քաբավփւն ձայն էր, որովՀետեւ Լէոն Պլումի /տնտեսական
Նիրհում է չքաւող մի գեղեցկութիւն :
են, • սէր լեգուս գէտ աշխատ՚ակից մը ծրագիրը կը տրամագրէ ինշպէս դիներ ր կրճատ՛ել,,
եւ մեղի ՚Լբկեէ Վաղեմի փառքը շէն Հայաստանի՝
պարտք սեպած էր թարգմանել Օեզիս հանսարով ստհղծագործուած նոյնպէս անվափո խ պաՀ ե լ ա շխատավա րձքը։ թ՝եր–է
Խիզսփւ պապերիս ոստաւնը՝ Անին,
Յի՚֊ւ՚Իխի <(.Նօյէ Ցիւրիըր Ցայթունկ» թերթին մէկ Որ հիմա օտար, ոսոխից գերուած : թեբոլ տողաշարները եւ մեքենավարները մէկ շա– »
յօդուածը ,— «Հայերը Մօտաւոր Արեւելքի մէջտ> Ներքեւ, ձորի մէջ մարգերում դալար, բաթէ ի վեր կը գանգազեցնէին տպագրութիւնը ,
Ասես մի մեծ ժայռ դարերից պռկուած
( « 3 ւառաք՝^ , 9 եւ 10 3"ւնոլաբ) : Հանգչում է յաւերժ մի դամբանաքար՝ ամէն Օր վիճակ ձգելով երկու թերթելու վրայ,
Նուրբ քա|նդակնհրով՝ «Աշոտ Ողորմած֊» ...
ինչպէս 1լերեւայ , գերմանախօս ՏԼՈ*–Է$ երէոյ ինչ որ կ ուշացնէր եւ կը խանգարէր նաեւ բաշ -
Հ հոլում Վանանդն է անլուր աւերակ ,
օր կան ի հ յօգուածագի ր ր բաւական սլա շա բ Հաւա - Թափուր արօտներ — ջրերով վհիտ, խումը*, իրենց պաՀանքն է օրական 100 ֆրանք֊
Շէներն հրկիզուած, դաշտերը խոպան —
քած է, ծանօթացնելու Համար Մօտաւոր Արեւելքի Օձերն են յազում խրհիթից - խր&իթ : յաւելում ; Թ՛էեւ իրենց աշխատավարձքը շատ կը
Հայ գաոութնեբուն վիճակ՛ը, ներգաղթի առթիւ : Այն ոզջակէզտւմ իրար են խառնուել տարբերի , Համաձայն պայմաններուն , բայց օրա
՚ք-աւնի հոյակապ դղեակ, ապարանք ,
Եւ հազար ու մէկ եկեղեցիներ — կան մ իքին Հաշուով կը շաՀ ին 3 6 0 ֆրանք։
Արիւնաթաթախ մոխիրների տակ :
Ան շուշտ իր տեղեկութեանց մեծ մասը ՔաԳ - Փարիզի անգլիական եւ. ամերիկեան օրկան -
Ապա բերդերը, պալատ՛ներն աւեր,՝
ուահ , եթէ ո է ներ շնչուած են. Հայկական աղ ֊ Փլատակների վէմերն արիւնոտ • • •՝ ները միակ օրաթերթեր ը որ լոյս կը տեսնեն
8իշւում եմ քանի՜ ոհիր ու դա՛ւեր
բիւբներէ ; Այդ վաղընջական պարիսպների մօտ, Հայերէն թերթերուն Հետ կր գրեն թէ ա յ ս
Արգեօք ատո^ր Համար է որ, մեծ մասով Ու շունչդ եմ զգում, իմ վեհ Արմհնիա , լրագրական գագար ր մ ի՚այն մէկ երեսն է ընգՀա–
Լեզ՛ուն վաստակը բազկի ու մտքի
սա՛ս յգ տեղեկութեանց մ էք , սսլրգած են կարգ մը Եւ այդ շսորտակուած գեզութեան վրայ՝ նուը տագնապի մը։ Աքրանսայի փրկութենէն վերք)
Հայ արքաների սանական ոգին։
ծանր թիւր իմացութիւնն եր՝ * խափանուեցան ա յն. թերթերը որ կը Հրատարակ
Մ էկ ֊ երկու կէտ եր անմ իքապէս մատնանշած ուէին գերմանական գրաւման ատեն։ կառավարու
էինք արգէն, փակագծի մէք։ կ՛ուղէ ՛ինք լման կւս– թիւնը գրաւեց անոնց տպարանները եւ յանձնեց,
սբ ել մեր սլ ա ր տա կ ան ութ է ւնը նոր Հաստատութեան մը, որ կը կո չուի Մ ամ ուլի
Զ ո ՚ ֊ ի ց եր իա կան թե րթին աշխատակիցը մաս -
ն ա ւ՛որ ա սլ է ս ծան բանա լոփ քՕ • Հայաստանի կաբ –ք Զեռնարկներոլ Ազգ. Ընկերութիւն (Տ. 1\. Ը. Ր.) =
գուսարքին Վրա յ , էլենթաղբէ թէ « կւրոսլա յի եւ ք^ազմաթիլ թերթեր լոյս տեսան պետական նպաս
Ամերիկայի Հայերը փափաք չեն յա յաներ գէպի տով եւ շատերուն ելմտական վիճակը խախուտ է ։
Հայ,րհնիք ներգաղթի կոչերուն Հետեւանք տալու՛» ; ՝$անի. մը Հատը գագրեցան , ուրիշներ ձուլուեցան
Ն՛ո յն վ ե ր ա սլա Հ ո ւմ ր , նաեւ , Եգիպտոսի Հա յե– երկ ֊ երկուքով եւ գեռ պիտի ձոլլո լին։ Եթէ նոր
րուն Համար , որոնք փայլուն գիրք մը գրաւած են , յաւելումներ ըլլան , ուրիշներ .ալ պիտի փակոլին ;
բոլոր ասպարէզներուն մէք • Միւս կոգմէ բանուորները միշտ կը գանգատին
Եւ սակայն , քիչ վերքը ինքն է որ կը խոստո ֊ ապրուստի սղութենէն ; Ե՛– վե րքապէս , Հ ր ա տ ա ր ա -
վանի , մանուածապատ բացատրո ւթիւններոզ*. նԻՐԼ\ Հաբիւրաւոր միլիոն ֆրանք պարտք ունին՝
— « Մեծ զարմանքով տեսնուեցաւ թ է հա . կա ռա վա րո ւթ ե ան , եւ կը վախցուի որ ի վեր քո լէ
զարաւոր Հայեր ներգաղթէի դիմում կատարած ե ն ։ Հ ար կատուներուն* վրայ Իյ՝^այ \ ա յ ս բեռը։
Շատերը այ՛նպիսի զբաղումն՛երու տէր մարդիկ են ՝^Հ Ուրբաթ օր Լ\աՐՔ մ՛Ը մողուինե ր գումար -
որունց համար Եբեւանփ. կամ Լէնինականի մէջ ՚ուեցան , ելք մը գտնելու Համար : Թէեւ ընգՀ ա -
գրեթէ ասպարէզ չկայ • օրինակ՝ լուսանկարիչներ, նուբ է թերթերոլ գագարումր ,բայց կարգ մր լրա–
պերճանքի կօշկակարներ, ատաշա՚տի տուներ, սա . ՚1 .^Աեր կը շարունակումն Լիոնի, թ՝ոլլոնի% ՝Բանի.
ւււեստագէտ կահագործներ, ակնեզէնի մաս՛սա - եւ ուրիշ քաղաքներումէք։ (
գէտնեբ հւն • : Հազարաւորներ պաարաստակամու.
թիւն յայտ|նած են հեռանալու երկրէ մը ուր իրենց Եւ ոտքերիս տակ գետւն է շառաչում , հձդկաչիծի կոխ Օեդ
օրապահիկը կը շահին, վերադառնալու համար ա1ն. Վըշվըշում անվերջ , - Ա՜խ , ա՞ւր երթամ ես Օ–
ծանօթ հայրենիք մը : Շատերը նոյնիսկ չեն գիտեր Այս քաղաքակիրթ — քարսիրսէ աշխարհում մտաՀոգութիւն
թ է իրենց՜ ի՛նչ աշխատանք պիտի յատկացուի» • Այսքան վիշտ ու ցաւն ո՞ւմ պատմեմ, ինչպէ՚ս • • • ^Տէյլէ Մէյթ կը գըէ թէ մեծ շրքանակնե -
. կը տիրէ 3) րան սա յ ի կառավարական
Ւնչ ՛որ ^անծանօթ Հայրենիք» մր կը ներկա - - Ո՞վ է ր քեզ խլեց ու հալածեց մեզ բուն մէք) Հնգկաչինի կա ց Ո ւթ ե ան մասին Հ Բոլորն
յառնէ յօդուածագիրը , ամէն րան է ա։ւա Հ վառա - ՚ք-ո լոյս ափերից , իմ որր հայրենիք , ալ վստաՀ են թէ ֆրանսական բանակը ի յՀերքոՀՒ
ր ան մ՛ըն է աշիյաաանքի եւ շինարարս ւթեան։ Հե Անի՛, մինչեւ ե ՞ ր բ դու գերի լինես - պիտի շաՀի. յաղթանակը , բայց կացութիւնը կը
տեւաբար, եթէ ուրիշ բաներ պակսին , գործը ելւ– Իսկ ես րնաւեր եւ վտարանդի պաՀանքէ զինուորական երկար եւ ուժ՜գին գո բ -
մ ասն ագէան ե ր ու
բեք չի պակսիր : Մ ան ա լան գ ԳՈՐԵԱՆ ծողոլթիլննեբ : Գրագիրներ մշակուած՝ են, օգ -
~լս– րՀես֊ա աւո բներս ւ . "Բեկեալ բւ սնուորնեբու
նական ումեր Հասցնելու Համար : կ՝ ընղուն ո լին
մար ։ \քՈյնիսկ իր թուաձ՜ ասպարէզներուն Համար ։ բազմաթիւ կամ աւո բներ , նոյնիսկ վեթեբաննեբ
ինչո0 ւ անպատճառ Հլիւքս^բ վւնտռել կօշկա - ԳԵՐՄԱնԻՈՑ Համայնավար կուսակցութեան որոնք նշանաւոր Հանդիսացած էին գերմանական
կարին մյէք։ Եւ յետ ո յ , ոԲվ ըսաւ թէ Երեւանը եւ վարիչներէն Վիլհելմ Փիք, որ 71 տարեկան է ,. պատերազմ ին մէք ; Զինուորական Հ եզինա կո լթիլն
Լէնինականը միայն Հասարակ ատաղձագործներու յոռետես կարծիքներ յայտնեց Ա՝ոսկու այի խոր - մը Հաստատելով կացութեան ծանրութիւնը , ան -
պէտք ունին–, եւ ոչ թէ ^.ար՛ուեստ՛ագէտ կաՀա ֊ Հրդաժոզովին առթիւ, ուր պիտի քննուի գերմա - Հրաժեշտ կը գտնէ .որ կառավարութիւնը ամէն
գործնեբու»։ Ո^վ պիտի պնդէիր թէ չունին արգէն։ նա կան Հարցը։ Ի՛նք շատ ծանր պայմաններ կը նա միք" ո ձեռք առնէ , բա ր եկա ր գութ իւն ր վեբաՀաս–
Առանց սնապարծութեան , կրնանք < խատեսէ, իսկ սահմաններ՛ու մասին աննշան փոփո– տատելոլ Համար % իր կարծիքով, եթէ կացութիւ–
կաւ յայտարար ել. Հայ գաղթականներն էին որ խութիւններ մի՛այն կր սպասէԼեՀաստանիկողմէն : նր բա ր գա՛ւ այ , Անգլիան ալ պիտի Հաբկագրուիէ
շատ մը նորութիւններ ար ո լեւ
, արՀեստներ ել միքամտել : Աննամցինեըը կը փորձեն օգտուիլ
ներ հաստատեցին , սորվեցուցին Եգիպտոսի , Աոլ. Մ– ՆԱՀԱՆԳՆԵՐՈՒ ծերակոյտը կատարեալ Ֆրան սայի ներքին կացութենէն : Կը Հաստատու՛ի
արտաքին
րիա-Լիբանանի , Պալքանեան երկիրներու , իրաքի վստահութիւն յայտնելով. Հանդերձ թէ Հնգկաչինի զինոլորներուն մէկ մեծ մասբ
եւ, իրանէ. մէչ\; Մինչեւ անգամ Ֆրա՚նսայի ել Ա . գործեբու նոր նախարարին՝ զօր • Մարշըլի , չուզեր մարզուած է ճափոնցիներու կողմէւ
մերի կայի մէչ։ ամէն լիազօրութիւն տալ ան՛որ Հ՛Աասնագէտներխո– Գաղթային նախարարըէ Պ– Մութէ Փարիզ կր
Արգ , ինչո՞ւ ղպրմանալ որ նոյն գաղթական - րապէս կը գսաՀա՚տեն նոր նախարարը, բացատրե վե բա դառնայ այսօր ՛ել անմիքապէս կացոլթիւ -
ները, աւելի կատարելագործուած , ահ կ՚երթան լով թէ կրնայ ապաՀովել աշխարհի խաղաղութիւ նը պիտի պարզէ վարչապետին եւ ՚ընդՀ • սպա յա -
իրենց հայրենիքը չէնցնելու, էլ պահ ովարար նը, զօրականի տաղանդին միացնելով քաղաքա ֊ կոյտին; հյնդիրբ այն է որ գաՀլիճը պիտի. Հրա -
Հոն պիաի գտնեն այլապէս չաՀեկ ան մ ասնագի - գէտի ճարտարութիւնը - մարի այս. շաբթոլ, Հանրապետութեան նախագա
տութիւձներ , նորութիւններ. , ՀԻՒԼԷԱԿԱՆ ՈՒԺԻ Հսկողութեան առթիւ, Մ– հին ընտր՚ոլթենէն վերԸը։ Համայնավարները կը
դաՀլիճ մը կազմել անշուշտ
Պարագան նոյնն է կւրոպայի եւ ^ Ամերիկայի^ ՆաՀանգներու ներկայացուցիչը նորէն աղգարաբեց, պաՀանչեն խառն նախարարս ւթիւննե բ էն մէկ - եր
ւրոլ իրենց։ Կը վա/սց՚ոլի. որ եթէ
տարագիր րաղմոլթեանց Համար որոնց թէ չեն կրնար ԳԲ"*գիէ սպառազինութեանց կըր - ձախ գլխաւոր
մասը եթէ տուն ~ տեղ է եղած, ուրիշներ պատ - ճ ատ մ ան ծրագրով, մինչեւ որ Համաձայնութիւն կուքը յանձնելով
բաստ են վերադառնալու կամ կր սպասեն լալա - չգոյանա յ առաջքին Հարցի մ ասին ։ ԽորՀ րգա յին Հնգկաչինի ապստամբութիւնը ծաւալի, Հիւս.
դո յն օրերու ։ պ ա տո ւիր ակո ւթ ի ւսն ալ իր կար գի ն կ ը պնգէ որ Ափրիկէի մէչ ալ խլրտումներ ծագին :
Աւելի մեծ թ իւր իմա ցո ւթ իլն մ ր՝ յօղուածա - նախ եւ առաք ընգՀ . զինաթափութեան Ի՚^գիք՛Ը ՝^– Հնգկաչինի նախագաՀ ը նամակ մը ուղղե
գրին տեսութիւնդ է Ամենայն Հայոց կաթ՚ողիկո - քննուի է լով Ֆրանսացիներուն , կ ՛առաջարկէ դադրեցնել.
.սին րնտրութեան պարագաներու մասին - ԱՐԱԲԻՈՅ աՐԻՒ%Ւ ՄԵՆԱՇՆՈՐՀՆԵՐՈՒՆ թշնամութիլններր ել վերսկսիլ բանակցութիւն .
նե ՐԸ.
- « Զս՜րմս֊ն^Կ աեսնաւեցալ որ մեծ թիլով առթիւ սուր վէճ մը ծագահ՜ է Ղ՝ա շնա կի ցնե րո ւն
կաթոլիկ անձնաւոբութիւնւներ հրաւիրուած էին միքեւ։ Ֆրանսական կառավարութիւնը բողոքագիր
համագումարին.։ Ասոնք գրեթէ առանց բացառու . մը ոլգգհց Լոնտոն եւ Ուոշինկթըն, գանգատ ե լո՛վ -––^–«•«•–•••II աա^աաԽա^տռաաա ււ 1աւ.
թեան հրաւէրը ընդունած եւ քանի մը շաբաթ՛ Ե– Աէուտի Արաբիս յ եւ ամերիկեան քարիւղի րնկե ՌՈՒՐԻ ԱԵէօԱՀԱՆ-ԲԻ
րհւանի կառավարութեան հիւրեբն եղած էին • • • րութեանց միշԴլ կնքուած մենաշնորՀնեբուն դէմ։ արտագրութեան մ ղում
Վասփկանի մէջ քիչ մը ուշ վերահասու եղան այն ֆրանսական տեսակէտով, երբ նախկին Օսմ՛ տալու Համար,
վտանգներուն զորս ստեղծած էր գործակցութիւնը կայսրութեան Հողերուս մէէ՝ քարիւղի, մենաշնորհ Փարիզի մէչ գումարուած արՀես -
կաթոլիկութեան եւ հայկական հայրենասիրււլ . մը կը տրուէ Իրաք Փէթբոլիըմ ընկերութեան , տա կցական խորՀ րդաժո զո վր որոշեց ա ււաչ՝ա ր կեք.
թեան միջհւ >« միւս խմբակներն ալ պէտք է րամին ստանան։ ար պարտաւորիչ աշխատանք Հաստատուի : Տեղե–
Ո՛վ որ պատմած է այվ պղաար պատմութիւնը, Մինչդեռ Ամերիկացին՛երը մի՛այն Անգլխոյ րաւք-ին կագիրը կ՝րսէ թէ ածխահանքերուն մեծ մասը լալ
պարզապէս խաղացքէն կռւպ֊Սէյ Հ Հանած են : վիճակի մէչ է, բայց 1946/ աոա9ի.ն ին՛ը ամիսնե
Ծ– րու ընթացքին արտադրութիւնք Հազիւ նախորդին
41 առ Հաբիւրը եղած է :
Fonds A.R.A.M
— քօոձձ տո 1925 — Տ ա գ և ա ս ք լ ւ ա յ Ա ք ա ե ա\ պապ չե
II. Շ. Տ*էՈ« 376.286 Ինչպէս գրած էինք, Փարիզի օրաթերթերուն
Ա, էէս* Օ&աստաէ - քձ)ԱՏ Հ Ո ) Հրատարակութիւնը ղադրեցալ Հինգշաբթի օր,
ա.։ աԶ. 15-70 - ն Օ , ք , 9սո 1678-83,
Տար. 1000, ծալքս. 500, Էռա-քս. 300, ֆր., Արս՚աս. 10 Տ°1 • իսկ յաջորդ օրն ալ ամ բոզ՛է Տ) րան սա յի մէչ\ : Այս
Օատոշհտ 12 յ՜տսաշւ– 1946 Կիրակի 12 Յունուար դեպքը ծանր տպաւորութիւն գործեց մանաւանդ
անոր Համար որ տեղի կ՚ունենայ հանրապետու -
թեան նախագաՀին րնտրոլթենէն մէկ շաբաթ ա -
ԺԹ. ՏԱՐԻ ֊ 19– Խո& *° 4902-Նոր շրջան թիւ. 541 Խմբագիր՝ Շ– ՄԻՍԱՔԵԱՆ ԳԻՆ՝ 4 »Ր ո֊աէ , եւ այնպիսի ատեն մը երբ կառավարոլ -
թիլնը արտակարգ
ճիգեր կը փորձէ , դիները կըր–
ճատելոլ ել ուրիշ տնտեսական բարեփոխումներ՛՝
ծրագրելու Համար :
ՄԵՐ ԽՕԱՔԸ ԱՆԻ Այս անգամ թեբթերու Հրատարակիչներն են
(Մամուլի Աէնտիկա) որ գադրեցոլցին աշխատան–
ԹԻԻՐԻՄԱ8ՈԻԹԻԻՆՆԵՐ ՔԸ. ( հ ° # աութ)՝, Համաիսո րՀոլրդ Ա՛ ամ ուլի Գա շ
կանգնած եմ նորից զմբուխտհայ ափին նակցոլթեան Հետ։ կառավարութիւ՛նն ալ Համա -•
Գոռ Ախաւրեանի՝ շսոհեբով տրտում ,
Իմ դ է մ - յանդիման ժեռուտ քաբավփւն ձայն էր, որովՀետեւ Լէոն Պլումի /տնտեսական
Նիրհում է չքաւող մի գեղեցկութիւն :
են, • սէր լեգուս գէտ աշխատ՚ակից մը ծրագիրը կը տրամագրէ ինշպէս դիներ ր կրճատ՛ել,,
եւ մեղի ՚Լբկեէ Վաղեմի փառքը շէն Հայաստանի՝
պարտք սեպած էր թարգմանել Օեզիս հանսարով ստհղծագործուած նոյնպէս անվափո խ պաՀ ե լ ա շխատավա րձքը։ թ՝եր–է
Խիզսփւ պապերիս ոստաւնը՝ Անին,
Յի՚֊ւ՚Իխի <(.Նօյէ Ցիւրիըր Ցայթունկ» թերթին մէկ Որ հիմա օտար, ոսոխից գերուած : թեբոլ տողաշարները եւ մեքենավարները մէկ շա– »
յօդուածը ,— «Հայերը Մօտաւոր Արեւելքի մէջտ> Ներքեւ, ձորի մէջ մարգերում դալար, բաթէ ի վեր կը գանգազեցնէին տպագրութիւնը ,
Ասես մի մեծ ժայռ դարերից պռկուած
( « 3 ւառաք՝^ , 9 եւ 10 3"ւնոլաբ) : Հանգչում է յաւերժ մի դամբանաքար՝ ամէն Օր վիճակ ձգելով երկու թերթելու վրայ,
Նուրբ քա|նդակնհրով՝ «Աշոտ Ողորմած֊» ...
ինչպէս 1լերեւայ , գերմանախօս ՏԼՈ*–Է$ երէոյ ինչ որ կ ուշացնէր եւ կը խանգարէր նաեւ բաշ -
Հ հոլում Վանանդն է անլուր աւերակ ,
օր կան ի հ յօգուածագի ր ր բաւական սլա շա բ Հաւա - Թափուր արօտներ — ջրերով վհիտ, խումը*, իրենց պաՀանքն է օրական 100 ֆրանք֊
Շէներն հրկիզուած, դաշտերը խոպան —
քած է, ծանօթացնելու Համար Մօտաւոր Արեւելքի Օձերն են յազում խրհիթից - խր&իթ : յաւելում ; Թ՛էեւ իրենց աշխատավարձքը շատ կը
Հայ գաոութնեբուն վիճակ՛ը, ներգաղթի առթիւ : Այն ոզջակէզտւմ իրար են խառնուել տարբերի , Համաձայն պայմաններուն , բայց օրա
՚ք-աւնի հոյակապ դղեակ, ապարանք ,
Եւ հազար ու մէկ եկեղեցիներ — կան մ իքին Հաշուով կը շաՀ ին 3 6 0 ֆրանք։
Արիւնաթաթախ մոխիրների տակ :
Ան շուշտ իր տեղեկութեանց մեծ մասը ՔաԳ - Փարիզի անգլիական եւ. ամերիկեան օրկան -
Ապա բերդերը, պալատ՛ներն աւեր,՝
ուահ , եթէ ո է ներ շնչուած են. Հայկական աղ ֊ Փլատակների վէմերն արիւնոտ • • •՝ ները միակ օրաթերթեր ը որ լոյս կը տեսնեն
8իշւում եմ քանի՜ ոհիր ու դա՛ւեր
բիւբներէ ; Այդ վաղընջական պարիսպների մօտ, Հայերէն թերթերուն Հետ կր գրեն թէ ա յ ս
Արգեօք ատո^ր Համար է որ, մեծ մասով Ու շունչդ եմ զգում, իմ վեհ Արմհնիա , լրագրական գագար ր մ ի՚այն մէկ երեսն է ընգՀա–
Լեզ՛ուն վաստակը բազկի ու մտքի
սա՛ս յգ տեղեկութեանց մ էք , սսլրգած են կարգ մը Եւ այդ շսորտակուած գեզութեան վրայ՝ նուը տագնապի մը։ Աքրանսայի փրկութենէն վերք)
Հայ արքաների սանական ոգին։
ծանր թիւր իմացութիւնն եր՝ * խափանուեցան ա յն. թերթերը որ կը Հրատարակ
Մ էկ ֊ երկու կէտ եր անմ իքապէս մատնանշած ուէին գերմանական գրաւման ատեն։ կառավարու
էինք արգէն, փակագծի մէք։ կ՛ուղէ ՛ինք լման կւս– թիւնը գրաւեց անոնց տպարանները եւ յանձնեց,
սբ ել մեր սլ ա ր տա կ ան ութ է ւնը նոր Հաստատութեան մը, որ կը կո չուի Մ ամ ուլի
Զ ո ՚ ֊ ի ց եր իա կան թե րթին աշխատակիցը մաս -
ն ա ւ՛որ ա սլ է ս ծան բանա լոփ քՕ • Հայաստանի կաբ –ք Զեռնարկներոլ Ազգ. Ընկերութիւն (Տ. 1\. Ը. Ր.) =
գուսարքին Վրա յ , էլենթաղբէ թէ « կւրոսլա յի եւ ք^ազմաթիլ թերթեր լոյս տեսան պետական նպաս
Ամերիկայի Հայերը փափաք չեն յա յաներ գէպի տով եւ շատերուն ելմտական վիճակը խախուտ է ։
Հայ,րհնիք ներգաղթի կոչերուն Հետեւանք տալու՛» ; ՝$անի. մը Հատը գագրեցան , ուրիշներ ձուլուեցան
Ն՛ո յն վ ե ր ա սլա Հ ո ւմ ր , նաեւ , Եգիպտոսի Հա յե– երկ ֊ երկուքով եւ գեռ պիտի ձոլլո լին։ Եթէ նոր
րուն Համար , որոնք փայլուն գիրք մը գրաւած են , յաւելումներ ըլլան , ուրիշներ .ալ պիտի փակոլին ;
բոլոր ասպարէզներուն մէք • Միւս կոգմէ բանուորները միշտ կը գանգատին
Եւ սակայն , քիչ վերքը ինքն է որ կը խոստո ֊ ապրուստի սղութենէն ; Ե՛– վե րքապէս , Հ ր ա տ ա ր ա -
վանի , մանուածապատ բացատրո ւթիւններոզ*. նԻՐԼ\ Հաբիւրաւոր միլիոն ֆրանք պարտք ունին՝
— « Մեծ զարմանքով տեսնուեցաւ թ է հա . կա ռա վա րո ւթ ե ան , եւ կը վախցուի որ ի վեր քո լէ
զարաւոր Հայեր ներգաղթէի դիմում կատարած ե ն ։ Հ ար կատուներուն* վրայ Իյ՝^այ \ ա յ ս բեռը։
Շատերը այ՛նպիսի զբաղումն՛երու տէր մարդիկ են ՝^Հ Ուրբաթ օր Լ\աՐՔ մ՛Ը մողուինե ր գումար -
որունց համար Եբեւանփ. կամ Լէնինականի մէջ ՚ուեցան , ելք մը գտնելու Համար : Թէեւ ընգՀ ա -
գրեթէ ասպարէզ չկայ • օրինակ՝ լուսանկարիչներ, նուբ է թերթերոլ գագարումր ,բայց կարգ մր լրա–
պերճանքի կօշկակարներ, ատաշա՚տի տուներ, սա . ՚1 .^Աեր կը շարունակումն Լիոնի, թ՝ոլլոնի% ՝Բանի.
ւււեստագէտ կահագործներ, ակնեզէնի մաս՛սա - եւ ուրիշ քաղաքներումէք։ (
գէտնեբ հւն • : Հազարաւորներ պաարաստակամու.
թիւն յայտ|նած են հեռանալու երկրէ մը ուր իրենց Եւ ոտքերիս տակ գետւն է շառաչում , հձդկաչիծի կոխ Օեդ
օրապահիկը կը շահին, վերադառնալու համար ա1ն. Վըշվըշում անվերջ , - Ա՜խ , ա՞ւր երթամ ես Օ–
ծանօթ հայրենիք մը : Շատերը նոյնիսկ չեն գիտեր Այս քաղաքակիրթ — քարսիրսէ աշխարհում մտաՀոգութիւն
թ է իրենց՜ ի՛նչ աշխատանք պիտի յատկացուի» • Այսքան վիշտ ու ցաւն ո՞ւմ պատմեմ, ինչպէ՚ս • • • ^Տէյլէ Մէյթ կը գըէ թէ մեծ շրքանակնե -
. կը տիրէ 3) րան սա յ ի կառավարական
Ւնչ ՛որ ^անծանօթ Հայրենիք» մր կը ներկա - - Ո՞վ է ր քեզ խլեց ու հալածեց մեզ բուն մէք) Հնգկաչինի կա ց Ո ւթ ե ան մասին Հ Բոլորն
յառնէ յօդուածագիրը , ամէն րան է ա։ւա Հ վառա - ՚ք-ո լոյս ափերից , իմ որր հայրենիք , ալ վստաՀ են թէ ֆրանսական բանակը ի յՀերքոՀՒ
ր ան մ՛ըն է աշիյաաանքի եւ շինարարս ւթեան։ Հե Անի՛, մինչեւ ե ՞ ր բ դու գերի լինես - պիտի շաՀի. յաղթանակը , բայց կացութիւնը կը
տեւաբար, եթէ ուրիշ բաներ պակսին , գործը ելւ– Իսկ ես րնաւեր եւ վտարանդի պաՀանքէ զինուորական երկար եւ ուժ՜գին գո բ -
մ ասն ագէան ե ր ու
բեք չի պակսիր : Մ ան ա լան գ ԳՈՐԵԱՆ ծողոլթիլննեբ : Գրագիրներ մշակուած՝ են, օգ -
~լս– րՀես֊ա աւո բներս ւ . "Բեկեալ բւ սնուորնեբու
նական ումեր Հասցնելու Համար : կ՝ ընղուն ո լին
մար ։ \քՈյնիսկ իր թուաձ՜ ասպարէզներուն Համար ։ բազմաթիւ կամ աւո բներ , նոյնիսկ վեթեբաննեբ
ինչո0 ւ անպատճառ Հլիւքս^բ վւնտռել կօշկա - ԳԵՐՄԱնԻՈՑ Համայնավար կուսակցութեան որոնք նշանաւոր Հանդիսացած էին գերմանական
կարին մյէք։ Եւ յետ ո յ , ոԲվ ըսաւ թէ Երեւանը եւ վարիչներէն Վիլհելմ Փիք, որ 71 տարեկան է ,. պատերազմ ին մէք ; Զինուորական Հ եզինա կո լթիլն
Լէնինականը միայն Հասարակ ատաղձագործներու յոռետես կարծիքներ յայտնեց Ա՝ոսկու այի խոր - մը Հաստատելով կացութեան ծանրութիւնը , ան -
պէտք ունին–, եւ ոչ թէ ^.ար՛ուեստ՛ագէտ կաՀա ֊ Հրդաժոզովին առթիւ, ուր պիտի քննուի գերմա - Հրաժեշտ կը գտնէ .որ կառավարութիւնը ամէն
գործնեբու»։ Ո^վ պիտի պնդէիր թէ չունին արգէն։ նա կան Հարցը։ Ի՛նք շատ ծանր պայմաններ կը նա միք" ո ձեռք առնէ , բա ր եկա ր գութ իւն ր վեբաՀաս–
Առանց սնապարծութեան , կրնանք < խատեսէ, իսկ սահմաններ՛ու մասին աննշան փոփո– տատելոլ Համար % իր կարծիքով, եթէ կացութիւ–
կաւ յայտարար ել. Հայ գաղթականներն էին որ խութիւններ մի՛այն կր սպասէԼեՀաստանիկողմէն : նր բա ր գա՛ւ այ , Անգլիան ալ պիտի Հաբկագրուիէ
շատ մը նորութիւններ ար ո լեւ
, արՀեստներ ել միքամտել : Աննամցինեըը կը փորձեն օգտուիլ
ներ հաստատեցին , սորվեցուցին Եգիպտոսի , Աոլ. Մ– ՆԱՀԱՆԳՆԵՐՈՒ ծերակոյտը կատարեալ Ֆրան սայի ներքին կացութենէն : Կը Հաստատու՛ի
արտաքին
րիա-Լիբանանի , Պալքանեան երկիրներու , իրաքի վստահութիւն յայտնելով. Հանդերձ թէ Հնգկաչինի զինոլորներուն մէկ մեծ մասբ
եւ, իրանէ. մէչ\; Մինչեւ անգամ Ֆրա՚նսայի ել Ա . գործեբու նոր նախարարին՝ զօր • Մարշըլի , չուզեր մարզուած է ճափոնցիներու կողմէւ
մերի կայի մէչ։ ամէն լիազօրութիւն տալ ան՛որ Հ՛Աասնագէտներխո– Գաղթային նախարարըէ Պ– Մութէ Փարիզ կր
Արգ , ինչո՞ւ ղպրմանալ որ նոյն գաղթական - րապէս կը գսաՀա՚տեն նոր նախարարը, բացատրե վե բա դառնայ այսօր ՛ել անմիքապէս կացոլթիւ -
ները, աւելի կատարելագործուած , ահ կ՚երթան լով թէ կրնայ ապաՀովել աշխարհի խաղաղութիւ նը պիտի պարզէ վարչապետին եւ ՚ընդՀ • սպա յա -
իրենց հայրենիքը չէնցնելու, էլ պահ ովարար նը, զօրականի տաղանդին միացնելով քաղաքա ֊ կոյտին; հյնդիրբ այն է որ գաՀլիճը պիտի. Հրա -
Հոն պիաի գտնեն այլապէս չաՀեկ ան մ ասնագի - գէտի ճարտարութիւնը - մարի այս. շաբթոլ, Հանրապետութեան նախագա
տութիւձներ , նորութիւններ. , ՀԻՒԼԷԱԿԱՆ ՈՒԺԻ Հսկողութեան առթիւ, Մ– հին ընտր՚ոլթենէն վերԸը։ Համայնավարները կը
դաՀլիճ մը կազմել անշուշտ
Պարագան նոյնն է կւրոպայի եւ ^ Ամերիկայի^ ՆաՀանգներու ներկայացուցիչը նորէն աղգարաբեց, պաՀանչեն խառն նախարարս ւթիւննե բ էն մէկ - եր
ւրոլ իրենց։ Կը վա/սց՚ոլի. որ եթէ
տարագիր րաղմոլթեանց Համար որոնց թէ չեն կրնար ԳԲ"*գիէ սպառազինութեանց կըր - ձախ գլխաւոր
մասը եթէ տուն ~ տեղ է եղած, ուրիշներ պատ - ճ ատ մ ան ծրագրով, մինչեւ որ Համաձայնութիւն կուքը յանձնելով
բաստ են վերադառնալու կամ կր սպասեն լալա - չգոյանա յ առաջքին Հարցի մ ասին ։ ԽորՀ րգա յին Հնգկաչինի ապստամբութիւնը ծաւալի, Հիւս.
դո յն օրերու ։ պ ա տո ւիր ակո ւթ ի ւսն ալ իր կար գի ն կ ը պնգէ որ Ափրիկէի մէչ ալ խլրտումներ ծագին :
Աւելի մեծ թ իւր իմա ցո ւթ իլն մ ր՝ յօղուածա - նախ եւ առաք ընգՀ . զինաթափութեան Ի՚^գիք՛Ը ՝^– Հնգկաչինի նախագաՀ ը նամակ մը ուղղե
գրին տեսութիւնդ է Ամենայն Հայոց կաթ՚ողիկո - քննուի է լով Ֆրանսացիներուն , կ ՛առաջարկէ դադրեցնել.
.սին րնտրութեան պարագաներու մասին - ԱՐԱԲԻՈՅ աՐԻՒ%Ւ ՄԵՆԱՇՆՈՐՀՆԵՐՈՒՆ թշնամութիլններր ել վերսկսիլ բանակցութիւն .
նե ՐԸ.
- « Զս՜րմս֊ն^Կ աեսնաւեցալ որ մեծ թիլով առթիւ սուր վէճ մը ծագահ՜ է Ղ՝ա շնա կի ցնե րո ւն
կաթոլիկ անձնաւոբութիւնւներ հրաւիրուած էին միքեւ։ Ֆրանսական կառավարութիւնը բողոքագիր
համագումարին.։ Ասոնք գրեթէ առանց բացառու . մը ոլգգհց Լոնտոն եւ Ուոշինկթըն, գանգատ ե լո՛վ -––^–«•«•–•••II աա^աաԽա^տռաաա ււ 1աւ.
թեան հրաւէրը ընդունած եւ քանի մը շաբաթ՛ Ե– Աէուտի Արաբիս յ եւ ամերիկեան քարիւղի րնկե ՌՈՒՐԻ ԱԵէօԱՀԱՆ-ԲԻ
րհւանի կառավարութեան հիւրեբն եղած էին • • • րութեանց միշԴլ կնքուած մենաշնորՀնեբուն դէմ։ արտագրութեան մ ղում
Վասփկանի մէջ քիչ մը ուշ վերահասու եղան այն ֆրանսական տեսակէտով, երբ նախկին Օսմ՛ տալու Համար,
վտանգներուն զորս ստեղծած էր գործակցութիւնը կայսրութեան Հողերուս մէէ՝ քարիւղի, մենաշնորհ Փարիզի մէչ գումարուած արՀես -
կաթոլիկութեան եւ հայկական հայրենասիրււլ . մը կը տրուէ Իրաք Փէթբոլիըմ ընկերութեան , տա կցական խորՀ րդաժո զո վր որոշեց ա ււաչ՝ա ր կեք.
թեան միջհւ >« միւս խմբակներն ալ պէտք է րամին ստանան։ ար պարտաւորիչ աշխատանք Հաստատուի : Տեղե–
Ո՛վ որ պատմած է այվ պղաար պատմութիւնը, Մինչդեռ Ամերիկացին՛երը մի՛այն Անգլխոյ րաւք-ին կագիրը կ՝րսէ թէ ածխահանքերուն մեծ մասը լալ
պարզապէս խաղացքէն կռւպ֊Սէյ Հ Հանած են : վիճակի մէչ է, բայց 1946/ աոա9ի.ն ին՛ը ամիսնե
Ծ– րու ընթացքին արտադրութիւնք Հազիւ նախորդին
41 առ Հաբիւրը եղած է :
Fonds A.R.A.M
