Page 42 - ARM_19-1947_01
P. 42
ԹՈՒՐ-ԲԻԱՏ ԹԵՐ ՈՒ ԳԷՄ Զ ա յ ց ՝ *՚Լօղօ*իս ռհտ Ա ՆԳ Ա Ս Տ Ա Ն
Նախորդ յօդուածով մ ա տնան շեց ինք անցեալի ՏիգրաԹին. 11Ն ՀււիՓիյն Հ.ԾաԸաՍՀ՝ը ե՚ուԱաաաեի մկ
դէպքերը, ց՝ոյց աալով Որ մեծ պետ ո ւթի ւննե բու Գէպի Հարաւ ԳաՂ^Է ատեն ^ Հ՚Լօղօս» Լաքա - <1)ատասխա6ել1ւվ պղտոր խմբակ)ի ս՞ը խաղե .
րուն , Ար֊էնքի Հ • Մ • Ը • Մ ի անդասներէն դ . դա.
Ս երձաւո ք Ս*րելելքի քա գա քա կանո ւթ՜եան առանց գազ) , իր մայրիկն, ու եօթբ քուրիկները , «Չ//0) , նիէլեան կը գրէ Ագատ Օրի մէջ (10 Դեկա–)
քը նկատուած է Թուրքիան , շնորՀիւ իք տարա ֊ «Նազօ» , «Աստղիկ» , «փամբութ , «ճայեկ» ,«Վաբ^ ՀհԱրտասաՀմաւնի մէՀ, մենք, Հ. Ս՝. Ը– Մա.
ծութեա՚ն Հ ա շխա ր Հ ա գր ա կան դիրքին , անտ Լ սա - գուկ» ու «Աառիկ» , միասին թերի ։ Զկբցայ բամ^
կան գօբոյթէն , ռազմ՛ական կա բողոլթիլենե բուն ։ ն\ռւիլ իրենցմէ։ Այնքան գուրգուրանքով ,ո լ Հա ֊ -
Այգ քաղաքականութեան մէք շաբմման ^ըղ ճոյքով մեծցուցած էի ՝* կաններս , իբրեւ Հարազատ Հետեւոըղնեբը էձաւաբշ
՚յծ են նաեւ փւ քլ՛ աղգեբ, Հայեր , Վրացիներ , Յարմար տեղ մր ձկր^այ ճարել ու տեղաւս բե– ՝Բրիսեանի, 24 տարիներէ ի վեր Հայւոլ Հաղիուէ
՝թիւբաեր , Հրեաներ , Ա ուբիացինե բ , Լի բան՛ան ց ի– ցի ձեգո ւնա յարկ մր : նորա -
դաստիարակուեցանք ու դաստիարակեցինք
նեբ եւա յլն : Ա ա կայն Հի մնա կանք Համ ա լ։ ո լա հ է Ամիսներէ ի վեր Հոն կբ բնակին ։ Ամէն առ - Հաս սեր՚ռւնդր եւ պիտի շարունակենք ընթանալ
իբբել զօրաւոր պետութիւն /Թուրքիան ա ր այսօր տու՝ գաբանքէն վեր բարձրանալով կեր "Տ– քո*֊ր ա յգ ճամ րէն :
ալ մէկ միլիոն զինուոր ունի , մինչ ազգեր ր Հրաշ կը տանիմ իրենց ու գրոյց կ՚ընեմ քանի մր վայր Հ • Մ • Ը • Մ ՛ը երբեք գործիք եդած չէ , պիտի
քով մր եթէ միացած աչ բլլան՝ անոր ՛ոյմ ին կէսր կեան՝ եօթնամսեայ սիբելի «՚Լօզօֆիս/Հետ ։ չրլլայ ու չի կրնար ըլլալ՝ ոեւէ խմըակի շիլ Հա
չեն ներկայացներ ; ւ ք*ա՝րձբաՀասակ է իմ աննման <ՀքԼօղօս» ու կէՀո– շիւներուն : Ով .որ կ՝օգնէ Հ. Մ– Ը– Մ –ին իր նպա
ք*ա յց մեծ պե տա ւթի ւնն ե բ էն ի վնաս Թուր - ո ւազաՀև ; տակներուն մ էք , ե բաիստա գիտ՛ութիւն ուն ինք ա -
ք ի ո յ Հաշիւ ունեցողն է որ օգտագործած է Հակա֊ կարմիր կակառաչբ Լկատար^ կբ նմանի Հայ^ նոնց Հանդէպ։ Իսկ ով րր կը մօտենայ մեղի չէր ֊
թուրք փոքր աղգուիժիւններ բ : ԸնգՀակառա զն կական արախչիի ; ճիտէն, կախ՝ ունի երկու հ ՛ս լ չիական աղտոր Հաշիւներով, այղպիսինեբը միայն
թոլ,,,,/,,,, կոոռին գտնուած մեծ պետութիւնը պաստեղ; Ամէն անգամ, մէկ ձեռքի մատներով ա ր Հ ամա ր Հ անք ի 1լարմանանան% Տակաւին թարմ
մի Լա լքած է ո չ թուրք տարրերը , չվե՚ասելոլ կա - կր բռնեմ պաստեղներէն ու միւս թեւս նեւ ելով է մեր մտքին մէքմարղասէրներ՚ոլ իսմբակինանցեալ
մար Մերձաւոր Արեւելքի իր գլխաւոր դաշնակցին ՎԷՂԼՀ հ։1Լ Քաշեմ առքեւս ու կբ Համ՝բուրեմ , կրծ տարուան ծիծաղելի քանքերը Հ* Մ • Ը՛ Մ ՛բ իրենց
շահերուն. Դարձեալ դիմենք պատմութեան , Տ ա ֊ կ ,բ\եեմ կարմիր կատաբ ր : ^ ենթարկելու .; ։ Ջախ։ ղեցւ տագոլչտ
մոգուելոլ Համար նաաեեւ ալս ճ,մ.ա ուաւ ւ թեան Ան՝ 1Աեէ°քիկ ւ Հանդարտ կբ կենայ առքեւս , Հ • Մ * Ը * Մ՛բ ազատ ձիարձակարան չէ ոեւէ
1877
78 պատերազմին Ա-ուսասաան ասպարէզ ղօ՛ , րղօ՛ , ղի՛ , բգօ՛ ըսելով ։ կուսակցական խմբակի մը Համար։ Մենք կբ մեբ–
է քաւ , իբրեւ պաշտպան. Թուրքիս յ քրիստոնեանե– Կտ՝ուցը լայնկեկ , ծայրը կոր ու չափաւոբ ժենք նոյնպէս ամէն տեսակի անբոբայացած մար
բ՚ուն։ Պերլինի վեՀամոգովէն ետք , մինչեւ 1912 երկարութիւն ունի % ՚Հյերդաշնակ կտուց ու գլուխ : դոց ՚քիքն՚ոբգի գերբ մեր եւ Հայրենիքին միքեւ :
1913 Պալքանեան պատերազմ ը Համիտին եւ Տարին Վ^իզն \ո ւ պոչը Հայր են ի կ աքա ւն եր ո ւն պէս ՈրովՀետեւ բաց. աչքեր՛ով կը տեսնենք այդ ձախո
յաբաբեբութիւնները բարեկամական էին ու՝ ըն՛դ ֊ խատուտիկ ; քոյնին մնացեալ մասերբ ՜չոր սերի ղած թափթփուքներոլնմատուցած արքի ծառայու–
Հակառակն՛ Յոյներու, Հա յեր ու ապստամբու - Հանգ ո յն ; թիւնները , մասնաւոր շարմառիթնեըէ . գրգուած :
թիւններբ* գմգո՚Հ ութ իւնները կբ Հովանաւորուէին կաղն՛ի ի նմ ան– բարձր \քղուտ ու «փռչոտ » Զենք թ՝ոյլ–ատըեր որ Հայրենիքի եւ գառութ -.
իմ
Ա * Բբիտանիոյ կողմէ ; սրունքներ , պոզպատեայ ճանկեր՛ով : ԱՀա , ներ՛ու մէք, իրենց անձին ն՛ման , վար կա բե կեն եւ
1912 1914/ բարենորոգումներու ծրագրով է կռուազան Հ՚Լօղօ^իս Հ ամառօտ պատկեր ը ։ լղրճեն մեր Հայրենիքի գաղափարականը։ Այսպի ֊
ոբ քիւսաստան վերադարձաւ ի ր Հա կա թուրք ուղ - ՂչՕ* > Րքլ°՛ 5 Գե՛ 5 7 ՚ խօսեցաւ անգամ մը իմ սի վատ աՀա մբալ մ արդուկներ չեն կրնար ներկա
զո ւթեան % ՊաՀ մբ պա տ ր ա ս տ ո լե ցաւ Թա*Լբքի ոյ սիրույն «ղօղօ»ս , մ ինէեւ ե^ ր բ այս պաղ յացնել Հայրենիքը գագոլթնեբուն առքեւ ։
պիտի մնանք մեն\ք։ ճար մը բբէ ՛ու մեղ ազատէ
բա մ ան ման՛ ծրագիրը (191 եին Փիքօ Ա ա յքս Համ ա– * * * Ա՝ենք ,՝ Հ * Մ * Ը * Մ *ականներս , ս՝ո՚վ\որու-
ձայնութիւնր^ ։ կուսաստանի ներքին յեղափոխ,ու— այս տեղաց ։ կուբիկներս կը դողդղան պարզկայ թիւն ունինք պատասխանատու մեր գոբծեբավ ։
թիսեր նո ր կացութիւն ստեղծեց ի վնաս իրեն, բա գիշերին առք եւ մինչեւ լ ո յ ս ։ Տես, ամէն կոզմերբ Մ ենք յ մեր քրտինքով ստեղծեց^իֆք Հայ արիներու
ցակա յե լով խաղաղութեան խոբՀբգամռղովներէն ։ բաց է մեր թառին։ Եթէ ձմեռը ամ բոզք Հոս մը 500 Հ՛ոգինոց Հագուած ու մ ար զո ւած վաշտեր ,
Պարտուած ՝վիո ւսաստան բ եւ պարտ ո ւած Թուր - նանք քուրիկներէս Հաւկիթ մի սպասեր , թէեւ անձն ալէ բ աստիճանաւորներ՛ով ։Ա տեզծեցինք մ ար֊
քիան իբրեւ բախտակիցներ՝ իրար գտան ու միաս չափաՀաս եղած են \ոլ իրեն՛ց արունքին ատեն ը կբ ղական խում բեր՝ իրենց բոլոր տեսակի բամա ֊
նական ճակատ յաբգաբեցին Ա * Բբիտանիոյ պատ Հասնի շուտով ; նումնեբովւ Հ– * Մ* Ը* Մ ՛ի մ ասն աճ իւղերը գար .--
րաստած Աեվռի գա շե ագրին, գէմ ու յա քո ղե ց ան ՝–^^"Լ րնեմ՛ , իմ բաբի ու անբախտ «ղօղօ»ս ։• ն ա ն ծա ղի կներ՛ո լ պէս կբ ծաղկին՛ Տո ւնա ս տանի ա–
զայն՛ փոխարինել մ էն կողմր ։
Լօղանով ուր թաղուեցաւ ոչ Տարագիր եմ օտարութեան մէք։ Ոչ ինծի Համար
թուրք տարրերու պաՀանքներր : տոլն ունիմ եւ ոչ ալ ձեզի տաքուկ ախոռ մը ձմեռ Անոնք , «>ամէն օր այս երկր՛ին մէք Հայ անուն՛ին
Ղ՚իբքեբ՚ու ն՝մ ան փ ոփս իս ո ւթի ւն մր պ ա տ աՀ ած ՛ս ւան ։ ՚Հյոյնիսկ էկրոայ ափ մը վարձու կանանչուվ պատուոյ նիշ մր կ^ աւելցն՛են ։ Հար իւր աւր պատա
էր աւելի Հին էն ։1880^՜^ ետք կլատ սթրննեբու Անգ– Հոգ, գտնել, որ երբեմն անոր վրայի կանանչներ բ– նիներ օդափոխութեան՝ ղրկո՛ւած ՛ու կաղգուբ ֊
լիան Հայկական ՀաԲ*քի պաշտպան կբ ներկա յա - կտցէիք, արածէիք։ ուած են մեր կազմ ա կե րպո ւթ եան\ գործօն* մասնակ
նար % ՚Հյշանակալից է որ տռաքին Հայ յեգափոիսա– Տեգեբնիս պագ յ կոլւոերը քչիկ ու ան ս>լ ցութեամբ ու նախաձեռնութեամբ ։ Այսօր Հ* Ա՝ *
կան՛, կուսակցութեան Հ\ն*չա կե անն եր ու ^էեգ - մ է կական ափ աւելի Հ սլնա՝ քսանը չորս մամս լան Ը ՛Մ * Ր՝ Յ՚ունտստտնի մէք կբ Հաշուէ 1.400 գործօն
բոնր Լոնտոն կր Հաստատուէր %(իամանակ մ բԹ" ՚ ր - Համար։ րնչո լ գաղթեցիր , թառ փոիսեց իր ու այս անգամներ , առո յգ , Հ պարտ եւ Հա յրենասէբ եբի–
քիոյ նախկին պաշտպան Լորտ Աալբղպրին ւլ ա ր ^ կողմերը եկար ձիւն ֊ ձմրան։ Հիւսիսի մեր թառե տ ա ս ա բ գնե բ է կաղմ՚ուած , յարգուած՝ 3՝ո< ւնական
ձաւ թուրք կառավարութեան Հակառակս րգ եւ րը ասկէ աւելի լաւ Հէի^ն : , ֆէտէրասիօններէն։ Հ. Մ՛ Ը՛ Մ-ը
,
յոլշագրերով Հայկական իրաւունքներու պաշտպա– Ո՛ չ մի պա տա սխ ան ։ գոլրղուրաս–
նութիւնբ կբ֊ ստանձնէր կարմիր Ա ո ւլ թան ին մօտ։ - %օ՚ 9 ԳԻ՝ 7 ԸԳ0՛ > Գէ՚> երէկ, մեր մաման քր եւ քաքելաբխ՚քը կբ վայելէ Ազգ * Իշխանութիւն–
ԸնգՀակառակն նոյն մա մ ան ա կա շբ քանին Տարին • Լ«խաթաւձն»^ պայոլսակը իսօթելով առիր ու վար ներու, Հ. Բ. Ը. Մ–ի, Հ. Կ– Խաչի եւ Հ, 3 • Դտշ–
Պ՚ոլսոյ գեսպանր /* . ^՛բա՛ն՛ յենարան կր Հանգիսա– իքա\ր։ Ո^ւր տաբիր մեր մաման ու ալ ետ Չբերիր* քուրիկներէս բամնուիլ։ Հիմակ ,որ «.խաթունդ մա\–
նաբ եւ պաղարփւնութեամբ կր գիտէր 1895 1896/՛ ա ա կարօտ ցած ենք։ ՝ք՝՚ո լրիկներս միշտ ախ ււ ւր մ աս ալ չկա յ ու յաւիտենապէս բամնուած է մ եզ–
Հա յկական քաբգեր ք , իսկ Կ՛՛ վկա ս ի մ էք ալ սկսան՛ են* ք՝եր մեր մաման։ ՚Նոբէն մեր քո\վ վերադաբ - մէ , ու քուրիկներս միշտ տխաւր են , ես չեմ կրնար
Հալածել Հայերր* ձ\ուր մ եր թանկագին ու սիր ամ արգի նմանող ղանոնք արբ ձգել ո՛ւ բամնուիլ իրենցմէ ։ Լուրիկ
Աուլթան Համիա իր իշխանութեան վերքին մաման : ներս ալ ՛ես Համաձայն ենք, որ Հագ չէ թէ կէս
շբքանին նոր յենարան մբ գտաւ յանձին Գերմա ֊ ք*մ բարի , ՛իմ քաքտբ ի ղօղօս , չաբ Լո լիզան ափ բլլայ մեր օրական կեբը^ բայցմիասին բլլանք Հ
նիոյ , որդուն տուաւ Պաղատտի երկաթուղիի մենա– այն օրը ՛որ մամայիդ ոտքին փայտ նետեց , սրուն X
բո՚Լոբ խնամքն՛երս ի
շնորՀր ել այգ քայլբ պատճառ, եղաւ իր տապալու քը քախքախուած էր* Տարած բումել։ Ուրիշ օր մը , արտակարգ բան մը ըրած էր՝
մին : իՒուբքիո յ բնղգիմ ագի բ տարբերր Հովանա - զուր անցան ու ձկբոտյ զայն ՚Լօղօս ։ Զե զո ւնա՛յարկէն վար ցատկած էր ու եբե–
ւ սրուեցան Ա* . Բբիտանիյ կողմէ։ ԻթթիՀատր ա- ՚ԼթիՀարցաւՀ \թիՀաբցալ ու չորասկոր դարձաւ։ լալուս պէս առքեւս վազեց խօսելով *
՚֊ելի մեծ թափ՚ո վ շա բո ւն ա կե ց գ եր մ անաս իր ա կ ան\ Ի՛՜նչ ընէի ։ ինչպէս դարման էի : Ոկ օր մին ալ , ա– %օ՚ , ղօ՛ ^ ղի/ յ աւետիս ։ Այսօր, մեծ՝ « Զ / –
քա գա քա կան ո ւթիւն ք ^ արհ ա րծ ե լո վ Համիս լամ ա - ւա՛՚ղ , անգանակ եղաւ ։ ՀՕ» քա֊բիկս Հաւկիթ շինեց յ Այնքան՝ գմոլարու -
կան , Հ ա կանգլի ա կան ծրագիրներ ; էն՚ՎԷ բն ե բ ո ւ եւ —• ՂՀՏ յ ԼՀԳ°՚՜ 1 գէ1 ՚ ԳէՀ 1 սկսաւ խօսիլ տըխ– թեամ բ եղաւ, ոբ խեղճ քուրուկս լացաւ։ Ու ան՝
քՒալէաթներոլ ա յգ ա բ կածախնգրո ւթ ի ւն\ր իրենց բած , իմ ղմբախտ զօղօս , ու իր եօթր քուրիկներն^ աղտլիկ, կէորիկ Նուպաբը կարմիր է, արիւն՛ոտ ։
կորսնցնել տուաւ բոլոր արաբական երկիրները ։ կը , կր՜ռ Հեկեկւ 1լ առ ին։ կուրիկներուս Հետ չուրքը Հա ւ ու բուէ.
՜ք՛աղաքական նեբՀ ակ կաց ո ւթ ի ւննե բո լ մ էք , սիրտ տուինք անդադար , մինչեւ որ աշխաբՀ բե
^ է Լ\տ կբ կրկնուի Հետեւեալ երեւոյթբ որ Հայերուս Դօդօ1 , ըսի անցեալ օ / ՚ 1 ապրէ. ,ր շս րաւ առքինեկը։Ղ*ՈՐՀ ես Հիմակ, աւ ինծիալօտարին
Համար կենսական՝ նշանակութիւն ունի ։ սուղ Է ու նոյն իսկ կէկէը անգտանելի* Առատ գրամ ծա ռա յո ւթե ան չես ճամ բեր , չէ^ ։ Երբ քէի^Լ °–
Թուրքիոյ բարեկամութիւնք ապաՀովող մեծ պէտք է : Ն ս չեմ՛ աշխատիր : ՝ք*,եզ ՛եղ մը կ^ո յեմ գերը գազքանան ու սա ցուրտեր բ փաիս տան, այն
պետ ո ւթիւնր կր լքէ Հակաթուրք փոքր կյղգու ֊ ղրկել։ Օտարի մը դուռը երթալ աշխատելու , քո՛ւ- ատեն միւս քուրիկներս ալ • • •
թիւններբ։ ԸնգՀակառակն , ի վնաս Թուբքիոյ Հո– ր ի կներո լգ ապբուստբ ճարե/ու Համար • • Հիմակ Խօսքը կիսատ ձգել տուի բերանը ։ Վձիգբ ԳԼՀՐ՜
ճարել,բայց –ոլ– կուրծքիս սեղմած ա -
ղային պաՀանքնեբ ունեցող մեծ պետոլթիլն՚րկ^օգ– իւրաքանչիւրիդ ափ մը Հունտ կրնամ չկրն՛ամ ։ կած Համբուրեցի Դ°Դ°իս
՜՜ռ ի • քով ելայ ։
տագոբծէ ոչ - թուրք տարրերու գմգոՀ ո ւթիլննե– քանի մը շաբաթ վերքը այգ ալ պիտի Ջեմ ուզեր ու վեր՝ քուրիկներուն
ՐԸ ւն՚ոնց իրաւունքներ բ ; ք֊-Ղնչ կ՚ըսես ։ Համաձա^յն՝ ես ։
Ուրիշ իսօս քով , երբեք պատաՀ ած չէ ո ր մեծ
1ԼՕ՛ 7 գի՚յ ղու։ Զէ, չեմ ուղեր։ կուկուլի՛կու, կանչբ ձգած ու թեւերր
պետութիւննեբէն մէկբ միամամանակ յենու թէ վյաբտելվ առքեւս վազեց իմ արի գօղօս ։ Վ^աղբ
իՒուբքիո յ բարեկամութեան եւ թէ ան՛որ գէմ չ՛/– զօբավարքհեբը բարեկամութիւն կեղծեցին է– Հա յե - Ամանոր է ։ կաղանդ : Մ ենք ալ կադանգ կհուզենք Հ
լալիք թշնամութեան վրայ * բ՜ուն՛, այդ բրին քիուսաստանը Հարուածելու եւ աչ1* « Չ / հ օ » քուրիկիս ածածներէն երկու Հատբ փոխա
Այն մեծ պետութիւնք ՛որ միքազգային կացու թէ Թուրքիան տկարացնելու ն պա տ ա կո վ ։ նակէ քիլօ մը ցաբեն ով ո ւ մեո կագնտէ : Մենք կը
թեան մը Հետեւանքով եւ իր շաՀ ե բու բեր ու մով իսկ (հուսաստան եւ Մ * ք՝րիտանիա յաճախ գո Հան անք քի լօ մը խաշուած ցռրենի Հատիկով :
զաշնակցած է Թ՛ուբքիոյ ^ապա ուրեմն լքած է Հա՛ վա խած են՛, անցեալին իրենց Մ երձաւո ր Արեւելքի Վ^ա՛ յ իմ անրախտ Ղ^օդօս : Այդ առաջարկդ
կաթուրք տարրերու պա շտ պան ո ւթի լն ր , անոնց քա ղա քա կա\ն<ո ւթի ւն բ , յանղելո լ Համար այսօր - գիս շատ տիյրեցուց, ՛ու Հայրենիքը յիշեցուց : Ար
օգտագո րծ՚ում բ : ո լան տագնապալի վիճակին։ Ղ*արձեալ կբ կրկնենք դարեւ, երր Հայրենիքին մէչ^ էինք, տյո , մեծ
Այգ ճչս արտոլթիւնբ աւելի կբ Հաստատուի •ո՛ր ամ էն մ էկբ Թուրքիս յ բաբե կամ եղած ատեն մայրիկս առատ ց.որենէ Հատիկ կր շինէր ՛ու տաք -
Գերմանիա յ օրինակով։ ՝Բայզեբական եւ նացիա - լքած է Հակաթուրք տարրերը, իսկ թշնամութեան տաք ցեգակիցներդ կր կագնտէր Ամանորին։
կան *ֆ>>եբման ի ան, չքաքալե բեցին Հա կա թ՛ուր ք տա ր– պարագա յին՛, սա ան ձն ած է անոնց զ ա ա ին պաշտ - իսկ եգներուհ, ընչ^ոլգներուն՝. , կովերուն
րերբ, անոնք միշտ պաշտպան Հւանգիսացան 0ս - պանռ ւթի ւնը ։ Ան-Հնաբ է բԱա լ բարեկամ Թուրքիս յ •ու երինջներուն, մսուրներն ալ թարմ ցորենէ լա
մանեան , ԻթթիՀ եւ նոյն ատեն քաքալեբել անոր պաՀտնքատէբերը : ւաշ Հաց կը լեցնէր; Բայց, ես Հիմակ օտարոլ -
ատական , փէմալական Թուր - Լօզանի մէք Զիչէր՚ին պա շտ պանն, էր Թուրքի ո՛ք թեան մէջ ի^նչպէս կրնամ Հայրենի սովորութեան
քիանե բո լն\ , որովՀետեւ Մերձաւոր Արեւելքի գեր- անձեռնմխելիութեան՝ ընդդէմ Լորտ ՝ք՝բբզբնի ՚՚Ւսկ պէս քնել : Իմ բարի ՚Լօղօս , վաղը քիլօ մը դարի կը
մ ան քաղաքականութիւն բ Հ իմն ուած էր Թուրքի".ք այմմ Պէվին^Պբրնզ պաշտպանն^ են այգ երկրին՝ գտնեմ, ու Հատիկ շինելով տաք տաք կը բերեմ ու
ղօրացումին եւ ո չ թէ տկարաց՛ումին վրայ։ ԱՀա ընդդէմ Մ ո լո թովի ։ Այս կացութեան մէք է որ ձեզ կը կաղնտեմ : Այս տեղերը ցորեն ճարելը ան -
թէ ինչու Պիզմարք, ՝ք–այգէր, Հիթլէր կամ Կէփ - կողմ երբ պիտ ի Հաշտեցնեն իրենց տեսակէտներ բ , կարելի է Հիմակ : . . .
րինկ երբեք չուզեցին բարեկամ րլ լալ Հայերուն : բանալու Համար նոր շրքան մ բ ։ Գ *ԼԱԶԵԱՆ Ն –ՇԻՆԱԿԱՆ
կովկասի մէք որոշ թուականն՛երու եթէ գերման
Fonds A.R.A.M
Նախորդ յօդուածով մ ա տնան շեց ինք անցեալի ՏիգրաԹին. 11Ն ՀււիՓիյն Հ.ԾաԸաՍՀ՝ը ե՚ուԱաաաեի մկ
դէպքերը, ց՝ոյց աալով Որ մեծ պետ ո ւթի ւննե բու Գէպի Հարաւ ԳաՂ^Է ատեն ^ Հ՚Լօղօս» Լաքա - <1)ատասխա6ել1ւվ պղտոր խմբակ)ի ս՞ը խաղե .
րուն , Ար֊էնքի Հ • Մ • Ը • Մ ի անդասներէն դ . դա.
Ս երձաւո ք Ս*րելելքի քա գա քա կանո ւթ՜եան առանց գազ) , իր մայրիկն, ու եօթբ քուրիկները , «Չ//0) , նիէլեան կը գրէ Ագատ Օրի մէջ (10 Դեկա–)
քը նկատուած է Թուրքիան , շնորՀիւ իք տարա ֊ «Նազօ» , «Աստղիկ» , «փամբութ , «ճայեկ» ,«Վաբ^ ՀհԱրտասաՀմաւնի մէՀ, մենք, Հ. Ս՝. Ը– Մա.
ծութեա՚ն Հ ա շխա ր Հ ա գր ա կան դիրքին , անտ Լ սա - գուկ» ու «Աառիկ» , միասին թերի ։ Զկբցայ բամ^
կան գօբոյթէն , ռազմ՛ական կա բողոլթիլենե բուն ։ ն\ռւիլ իրենցմէ։ Այնքան գուրգուրանքով ,ո լ Հա ֊ -
Այգ քաղաքականութեան մէք շաբմման ^ըղ ճոյքով մեծցուցած էի ՝* կաններս , իբրեւ Հարազատ Հետեւոըղնեբը էձաւաբշ
՚յծ են նաեւ փւ քլ՛ աղգեբ, Հայեր , Վրացիներ , Յարմար տեղ մր ձկր^այ ճարել ու տեղաւս բե– ՝Բրիսեանի, 24 տարիներէ ի վեր Հայւոլ Հաղիուէ
՝թիւբաեր , Հրեաներ , Ա ուբիացինե բ , Լի բան՛ան ց ի– ցի ձեգո ւնա յարկ մր : նորա -
դաստիարակուեցանք ու դաստիարակեցինք
նեբ եւա յլն : Ա ա կայն Հի մնա կանք Համ ա լ։ ո լա հ է Ամիսներէ ի վեր Հոն կբ բնակին ։ Ամէն առ - Հաս սեր՚ռւնդր եւ պիտի շարունակենք ընթանալ
իբբել զօրաւոր պետութիւն /Թուրքիան ա ր այսօր տու՝ գաբանքէն վեր բարձրանալով կեր "Տ– քո*֊ր ա յգ ճամ րէն :
ալ մէկ միլիոն զինուոր ունի , մինչ ազգեր ր Հրաշ կը տանիմ իրենց ու գրոյց կ՚ընեմ քանի մր վայր Հ • Մ • Ը • Մ ՛ը երբեք գործիք եդած չէ , պիտի
քով մր եթէ միացած աչ բլլան՝ անոր ՛ոյմ ին կէսր կեան՝ եօթնամսեայ սիբելի «՚Լօզօֆիս/Հետ ։ չրլլայ ու չի կրնար ըլլալ՝ ոեւէ խմըակի շիլ Հա
չեն ներկայացներ ; ւ ք*ա՝րձբաՀասակ է իմ աննման <ՀքԼօղօս» ու կէՀո– շիւներուն : Ով .որ կ՝օգնէ Հ. Մ– Ը– Մ –ին իր նպա
ք*ա յց մեծ պե տա ւթի ւնն ե բ էն ի վնաս Թուր - ո ւազաՀև ; տակներուն մ էք , ե բաիստա գիտ՛ութիւն ուն ինք ա -
ք ի ո յ Հաշիւ ունեցողն է որ օգտագործած է Հակա֊ կարմիր կակառաչբ Լկատար^ կբ նմանի Հայ^ նոնց Հանդէպ։ Իսկ ով րր կը մօտենայ մեղի չէր ֊
թուրք փոքր աղգուիժիւններ բ : ԸնգՀակառա զն կական արախչիի ; ճիտէն, կախ՝ ունի երկու հ ՛ս լ չիական աղտոր Հաշիւներով, այղպիսինեբը միայն
թոլ,,,,/,,,, կոոռին գտնուած մեծ պետութիւնը պաստեղ; Ամէն անգամ, մէկ ձեռքի մատներով ա ր Հ ամա ր Հ անք ի 1լարմանանան% Տակաւին թարմ
մի Լա լքած է ո չ թուրք տարրերը , չվե՚ասելոլ կա - կր բռնեմ պաստեղներէն ու միւս թեւս նեւ ելով է մեր մտքին մէքմարղասէրներ՚ոլ իսմբակինանցեալ
մար Մերձաւոր Արեւելքի իր գլխաւոր դաշնակցին ՎԷՂԼՀ հ։1Լ Քաշեմ առքեւս ու կբ Համ՝բուրեմ , կրծ տարուան ծիծաղելի քանքերը Հ* Մ • Ը՛ Մ ՛բ իրենց
շահերուն. Դարձեալ դիմենք պատմութեան , Տ ա ֊ կ ,բ\եեմ կարմիր կատաբ ր : ^ ենթարկելու .; ։ Ջախ։ ղեցւ տագոլչտ
մոգուելոլ Համար նաաեեւ ալս ճ,մ.ա ուաւ ւ թեան Ան՝ 1Աեէ°քիկ ւ Հանդարտ կբ կենայ առքեւս , Հ • Մ * Ը * Մ՛բ ազատ ձիարձակարան չէ ոեւէ
1877
78 պատերազմին Ա-ուսասաան ասպարէզ ղօ՛ , րղօ՛ , ղի՛ , բգօ՛ ըսելով ։ կուսակցական խմբակի մը Համար։ Մենք կբ մեբ–
է քաւ , իբրեւ պաշտպան. Թուրքիս յ քրիստոնեանե– Կտ՝ուցը լայնկեկ , ծայրը կոր ու չափաւոբ ժենք նոյնպէս ամէն տեսակի անբոբայացած մար
բ՚ուն։ Պերլինի վեՀամոգովէն ետք , մինչեւ 1912 երկարութիւն ունի % ՚Հյերդաշնակ կտուց ու գլուխ : դոց ՚քիքն՚ոբգի գերբ մեր եւ Հայրենիքին միքեւ :
1913 Պալքանեան պատերազմ ը Համիտին եւ Տարին Վ^իզն \ո ւ պոչը Հայր են ի կ աքա ւն եր ո ւն պէս ՈրովՀետեւ բաց. աչքեր՛ով կը տեսնենք այդ ձախո
յաբաբեբութիւնները բարեկամական էին ու՝ ըն՛դ ֊ խատուտիկ ; քոյնին մնացեալ մասերբ ՜չոր սերի ղած թափթփուքներոլնմատուցած արքի ծառայու–
Հակառակն՛ Յոյներու, Հա յեր ու ապստամբու - Հանգ ո յն ; թիւնները , մասնաւոր շարմառիթնեըէ . գրգուած :
թիւններբ* գմգո՚Հ ութ իւնները կբ Հովանաւորուէին կաղն՛ի ի նմ ան– բարձր \քղուտ ու «փռչոտ » Զենք թ՝ոյլ–ատըեր որ Հայրենիքի եւ գառութ -.
իմ
Ա * Բբիտանիոյ կողմէ ; սրունքներ , պոզպատեայ ճանկեր՛ով : ԱՀա , ներ՛ու մէք, իրենց անձին ն՛ման , վար կա բե կեն եւ
1912 1914/ բարենորոգումներու ծրագրով է կռուազան Հ՚Լօղօ^իս Հ ամառօտ պատկեր ը ։ լղրճեն մեր Հայրենիքի գաղափարականը։ Այսպի ֊
ոբ քիւսաստան վերադարձաւ ի ր Հա կա թուրք ուղ - ՂչՕ* > Րքլ°՛ 5 Գե՛ 5 7 ՚ խօսեցաւ անգամ մը իմ սի վատ աՀա մբալ մ արդուկներ չեն կրնար ներկա
զո ւթեան % ՊաՀ մբ պա տ ր ա ս տ ո լե ցաւ Թա*Լբքի ոյ սիրույն «ղօղօ»ս , մ ինէեւ ե^ ր բ այս պաղ յացնել Հայրենիքը գագոլթնեբուն առքեւ ։
պիտի մնանք մեն\ք։ ճար մը բբէ ՛ու մեղ ազատէ
բա մ ան ման՛ ծրագիրը (191 եին Փիքօ Ա ա յքս Համ ա– * * * Ա՝ենք ,՝ Հ * Մ * Ը * Մ *ականներս , ս՝ո՚վ\որու-
ձայնութիւնր^ ։ կուսաստանի ներքին յեղափոխ,ու— այս տեղաց ։ կուբիկներս կը դողդղան պարզկայ թիւն ունինք պատասխանատու մեր գոբծեբավ ։
թիսեր նո ր կացութիւն ստեղծեց ի վնաս իրեն, բա գիշերին առք եւ մինչեւ լ ո յ ս ։ Տես, ամէն կոզմերբ Մ ենք յ մեր քրտինքով ստեղծեց^իֆք Հայ արիներու
ցակա յե լով խաղաղութեան խոբՀբգամռղովներէն ։ բաց է մեր թառին։ Եթէ ձմեռը ամ բոզք Հոս մը 500 Հ՛ոգինոց Հագուած ու մ ար զո ւած վաշտեր ,
Պարտուած ՝վիո ւսաստան բ եւ պարտ ո ւած Թուր - նանք քուրիկներէս Հաւկիթ մի սպասեր , թէեւ անձն ալէ բ աստիճանաւորներ՛ով ։Ա տեզծեցինք մ ար֊
քիան իբրեւ բախտակիցներ՝ իրար գտան ու միաս չափաՀաս եղած են \ոլ իրեն՛ց արունքին ատեն ը կբ ղական խում բեր՝ իրենց բոլոր տեսակի բամա ֊
նական ճակատ յաբգաբեցին Ա * Բբիտանիոյ պատ Հասնի շուտով ; նումնեբովւ Հ– * Մ* Ը* Մ ՛ի մ ասն աճ իւղերը գար .--
րաստած Աեվռի գա շե ագրին, գէմ ու յա քո ղե ց ան ՝–^^"Լ րնեմ՛ , իմ բաբի ու անբախտ «ղօղօ»ս ։• ն ա ն ծա ղի կներ՛ո լ պէս կբ ծաղկին՛ Տո ւնա ս տանի ա–
զայն՛ փոխարինել մ էն կողմր ։
Լօղանով ուր թաղուեցաւ ոչ Տարագիր եմ օտարութեան մէք։ Ոչ ինծի Համար
թուրք տարրերու պաՀանքներր : տոլն ունիմ եւ ոչ ալ ձեզի տաքուկ ախոռ մը ձմեռ Անոնք , «>ամէն օր այս երկր՛ին մէք Հայ անուն՛ին
Ղ՚իբքեբ՚ու ն՝մ ան փ ոփս իս ո ւթի ւն մր պ ա տ աՀ ած ՛ս ւան ։ ՚Հյոյնիսկ էկրոայ ափ մը վարձու կանանչուվ պատուոյ նիշ մր կ^ աւելցն՛են ։ Հար իւր աւր պատա
էր աւելի Հին էն ։1880^՜^ ետք կլատ սթրննեբու Անգ– Հոգ, գտնել, որ երբեմն անոր վրայի կանանչներ բ– նիներ օդափոխութեան՝ ղրկո՛ւած ՛ու կաղգուբ ֊
լիան Հայկական ՀաԲ*քի պաշտպան կբ ներկա յա - կտցէիք, արածէիք։ ուած են մեր կազմ ա կե րպո ւթ եան\ գործօն* մասնակ
նար % ՚Հյշանակալից է որ տռաքին Հայ յեգափոիսա– Տեգեբնիս պագ յ կոլւոերը քչիկ ու ան ս>լ ցութեամբ ու նախաձեռնութեամբ ։ Այսօր Հ* Ա՝ *
կան՛, կուսակցութեան Հ\ն*չա կե անն եր ու ^էեգ - մ է կական ափ աւելի Հ սլնա՝ քսանը չորս մամս լան Ը ՛Մ * Ր՝ Յ՚ունտստտնի մէք կբ Հաշուէ 1.400 գործօն
բոնր Լոնտոն կր Հաստատուէր %(իամանակ մ բԹ" ՚ ր - Համար։ րնչո լ գաղթեցիր , թառ փոիսեց իր ու այս անգամներ , առո յգ , Հ պարտ եւ Հա յրենասէբ եբի–
քիոյ նախկին պաշտպան Լորտ Աալբղպրին ւլ ա ր ^ կողմերը եկար ձիւն ֊ ձմրան։ Հիւսիսի մեր թառե տ ա ս ա բ գնե բ է կաղմ՚ուած , յարգուած՝ 3՝ո< ւնական
ձաւ թուրք կառավարութեան Հակառակս րգ եւ րը ասկէ աւելի լաւ Հէի^ն : , ֆէտէրասիօններէն։ Հ. Մ՛ Ը՛ Մ-ը
,
յոլշագրերով Հայկական իրաւունքներու պաշտպա– Ո՛ չ մի պա տա սխ ան ։ գոլրղուրաս–
նութիւնբ կբ֊ ստանձնէր կարմիր Ա ո ւլ թան ին մօտ։ - %օ՚ 9 ԳԻ՝ 7 ԸԳ0՛ > Գէ՚> երէկ, մեր մաման քր եւ քաքելաբխ՚քը կբ վայելէ Ազգ * Իշխանութիւն–
ԸնգՀակառակն նոյն մա մ ան ա կա շբ քանին Տարին • Լ«խաթաւձն»^ պայոլսակը իսօթելով առիր ու վար ներու, Հ. Բ. Ը. Մ–ի, Հ. Կ– Խաչի եւ Հ, 3 • Դտշ–
Պ՚ոլսոյ գեսպանր /* . ^՛բա՛ն՛ յենարան կր Հանգիսա– իքա\ր։ Ո^ւր տաբիր մեր մաման ու ալ ետ Չբերիր* քուրիկներէս բամնուիլ։ Հիմակ ,որ «.խաթունդ մա\–
նաբ եւ պաղարփւնութեամբ կր գիտէր 1895 1896/՛ ա ա կարօտ ցած ենք։ ՝ք՝՚ո լրիկներս միշտ ախ ււ ւր մ աս ալ չկա յ ու յաւիտենապէս բամնուած է մ եզ–
Հա յկական քաբգեր ք , իսկ Կ՛՛ վկա ս ի մ էք ալ սկսան՛ են* ք՝եր մեր մաման։ ՚Նոբէն մեր քո\վ վերադաբ - մէ , ու քուրիկներս միշտ տխաւր են , ես չեմ կրնար
Հալածել Հայերր* ձ\ուր մ եր թանկագին ու սիր ամ արգի նմանող ղանոնք արբ ձգել ո՛ւ բամնուիլ իրենցմէ ։ Լուրիկ
Աուլթան Համիա իր իշխանութեան վերքին մաման : ներս ալ ՛ես Համաձայն ենք, որ Հագ չէ թէ կէս
շբքանին նոր յենարան մբ գտաւ յանձին Գերմա ֊ ք*մ բարի , ՛իմ քաքտբ ի ղօղօս , չաբ Լո լիզան ափ բլլայ մեր օրական կեբը^ բայցմիասին բլլանք Հ
նիոյ , որդուն տուաւ Պաղատտի երկաթուղիի մենա– այն օրը ՛որ մամայիդ ոտքին փայտ նետեց , սրուն X
բո՚Լոբ խնամքն՛երս ի
շնորՀր ել այգ քայլբ պատճառ, եղաւ իր տապալու քը քախքախուած էր* Տարած բումել։ Ուրիշ օր մը , արտակարգ բան մը ըրած էր՝
մին : իՒուբքիո յ բնղգիմ ագի բ տարբերր Հովանա - զուր անցան ու ձկբոտյ զայն ՚Լօղօս ։ Զե զո ւնա՛յարկէն վար ցատկած էր ու եբե–
ւ սրուեցան Ա* . Բբիտանիյ կողմէ։ ԻթթիՀատր ա- ՚ԼթիՀարցաւՀ \թիՀաբցալ ու չորասկոր դարձաւ։ լալուս պէս առքեւս վազեց խօսելով *
՚֊ելի մեծ թափ՚ո վ շա բո ւն ա կե ց գ եր մ անաս իր ա կ ան\ Ի՛՜նչ ընէի ։ ինչպէս դարման էի : Ոկ օր մին ալ , ա– %օ՚ , ղօ՛ ^ ղի/ յ աւետիս ։ Այսօր, մեծ՝ « Զ / –
քա գա քա կան ո ւթիւն ք ^ արհ ա րծ ե լո վ Համիս լամ ա - ւա՛՚ղ , անգանակ եղաւ ։ ՀՕ» քա֊բիկս Հաւկիթ շինեց յ Այնքան՝ գմոլարու -
կան , Հ ա կանգլի ա կան ծրագիրներ ; էն՚ՎԷ բն ե բ ո ւ եւ —• ՂՀՏ յ ԼՀԳ°՚՜ 1 գէ1 ՚ ԳէՀ 1 սկսաւ խօսիլ տըխ– թեամ բ եղաւ, ոբ խեղճ քուրուկս լացաւ։ Ու ան՝
քՒալէաթներոլ ա յգ ա բ կածախնգրո ւթ ի ւն\ր իրենց բած , իմ ղմբախտ զօղօս , ու իր եօթր քուրիկներն^ աղտլիկ, կէորիկ Նուպաբը կարմիր է, արիւն՛ոտ ։
կորսնցնել տուաւ բոլոր արաբական երկիրները ։ կը , կր՜ռ Հեկեկւ 1լ առ ին։ կուրիկներուս Հետ չուրքը Հա ւ ու բուէ.
՜ք՛աղաքական նեբՀ ակ կաց ո ւթ ի ւննե բո լ մ էք , սիրտ տուինք անդադար , մինչեւ որ աշխաբՀ բե
^ է Լ\տ կբ կրկնուի Հետեւեալ երեւոյթբ որ Հայերուս Դօդօ1 , ըսի անցեալ օ / ՚ 1 ապրէ. ,ր շս րաւ առքինեկը։Ղ*ՈՐՀ ես Հիմակ, աւ ինծիալօտարին
Համար կենսական՝ նշանակութիւն ունի ։ սուղ Է ու նոյն իսկ կէկէը անգտանելի* Առատ գրամ ծա ռա յո ւթե ան չես ճամ բեր , չէ^ ։ Երբ քէի^Լ °–
Թուրքիոյ բարեկամութիւնք ապաՀովող մեծ պէտք է : Ն ս չեմ՛ աշխատիր : ՝ք*,եզ ՛եղ մը կ^ո յեմ գերը գազքանան ու սա ցուրտեր բ փաիս տան, այն
պետ ո ւթիւնր կր լքէ Հակաթուրք փոքր կյղգու ֊ ղրկել։ Օտարի մը դուռը երթալ աշխատելու , քո՛ւ- ատեն միւս քուրիկներս ալ • • •
թիւններբ։ ԸնգՀակառակն , ի վնաս Թուբքիոյ Հո– ր ի կներո լգ ապբուստբ ճարե/ու Համար • • Հիմակ Խօսքը կիսատ ձգել տուի բերանը ։ Վձիգբ ԳԼՀՐ՜
ճարել,բայց –ոլ– կուրծքիս սեղմած ա -
ղային պաՀանքնեբ ունեցող մեծ պետոլթիլն՚րկ^օգ– իւրաքանչիւրիդ ափ մը Հունտ կրնամ չկրն՛ամ ։ կած Համբուրեցի Դ°Դ°իս
՜՜ռ ի • քով ելայ ։
տագոբծէ ոչ - թուրք տարրերու գմգոՀ ո ւթիլննե– քանի մը շաբաթ վերքը այգ ալ պիտի Ջեմ ուզեր ու վեր՝ քուրիկներուն
ՐԸ ւն՚ոնց իրաւունքներ բ ; ք֊-Ղնչ կ՚ըսես ։ Համաձա^յն՝ ես ։
Ուրիշ իսօս քով , երբեք պատաՀ ած չէ ո ր մեծ
1ԼՕ՛ 7 գի՚յ ղու։ Զէ, չեմ ուղեր։ կուկուլի՛կու, կանչբ ձգած ու թեւերր
պետութիւննեբէն մէկբ միամամանակ յենու թէ վյաբտելվ առքեւս վազեց իմ արի գօղօս ։ Վ^աղբ
իՒուբքիո յ բարեկամութեան եւ թէ ան՛որ գէմ չ՛/– զօբավարքհեբը բարեկամութիւն կեղծեցին է– Հա յե - Ամանոր է ։ կաղանդ : Մ ենք ալ կադանգ կհուզենք Հ
լալիք թշնամութեան վրայ * բ՜ուն՛, այդ բրին քիուսաստանը Հարուածելու եւ աչ1* « Չ / հ օ » քուրիկիս ածածներէն երկու Հատբ փոխա
Այն մեծ պետութիւնք ՛որ միքազգային կացու թէ Թուրքիան տկարացնելու ն պա տ ա կո վ ։ նակէ քիլօ մը ցաբեն ով ո ւ մեո կագնտէ : Մենք կը
թեան մը Հետեւանքով եւ իր շաՀ ե բու բեր ու մով իսկ (հուսաստան եւ Մ * ք՝րիտանիա յաճախ գո Հան անք քի լօ մը խաշուած ցռրենի Հատիկով :
զաշնակցած է Թ՛ուբքիոյ ^ապա ուրեմն լքած է Հա՛ վա խած են՛, անցեալին իրենց Մ երձաւո ր Արեւելքի Վ^ա՛ յ իմ անրախտ Ղ^օդօս : Այդ առաջարկդ
կաթուրք տարրերու պա շտ պան ո ւթի լն ր , անոնց քա ղա քա կա\ն<ո ւթի ւն բ , յանղելո լ Համար այսօր - գիս շատ տիյրեցուց, ՛ու Հայրենիքը յիշեցուց : Ար
օգտագո րծ՚ում բ : ո լան տագնապալի վիճակին։ Ղ*արձեալ կբ կրկնենք դարեւ, երր Հայրենիքին մէչ^ էինք, տյո , մեծ
Այգ ճչս արտոլթիւնբ աւելի կբ Հաստատուի •ո՛ր ամ էն մ էկբ Թուրքիս յ բաբե կամ եղած ատեն մայրիկս առատ ց.որենէ Հատիկ կր շինէր ՛ու տաք -
Գերմանիա յ օրինակով։ ՝Բայզեբական եւ նացիա - լքած է Հակաթուրք տարրերը, իսկ թշնամութեան տաք ցեգակիցներդ կր կագնտէր Ամանորին։
կան *ֆ>>եբման ի ան, չքաքալե բեցին Հա կա թ՛ուր ք տա ր– պարագա յին՛, սա ան ձն ած է անոնց զ ա ա ին պաշտ - իսկ եգներուհ, ընչ^ոլգներուն՝. , կովերուն
րերբ, անոնք միշտ պաշտպան Հւանգիսացան 0ս - պանռ ւթի ւնը ։ Ան-Հնաբ է բԱա լ բարեկամ Թուրքիս յ •ու երինջներուն, մսուրներն ալ թարմ ցորենէ լա
մանեան , ԻթթիՀ եւ նոյն ատեն քաքալեբել անոր պաՀտնքատէբերը : ւաշ Հաց կը լեցնէր; Բայց, ես Հիմակ օտարոլ -
ատական , փէմալական Թուր - Լօզանի մէք Զիչէր՚ին պա շտ պանն, էր Թուրքի ո՛ք թեան մէջ ի^նչպէս կրնամ Հայրենի սովորութեան
քիանե բո լն\ , որովՀետեւ Մերձաւոր Արեւելքի գեր- անձեռնմխելիութեան՝ ընդդէմ Լորտ ՝ք՝բբզբնի ՚՚Ւսկ պէս քնել : Իմ բարի ՚Լօղօս , վաղը քիլօ մը դարի կը
մ ան քաղաքականութիւն բ Հ իմն ուած էր Թուրքի".ք այմմ Պէվին^Պբրնզ պաշտպանն^ են այգ երկրին՝ գտնեմ, ու Հատիկ շինելով տաք տաք կը բերեմ ու
ղօրացումին եւ ո չ թէ տկարաց՛ումին վրայ։ ԱՀա ընդդէմ Մ ո լո թովի ։ Այս կացութեան մէք է որ ձեզ կը կաղնտեմ : Այս տեղերը ցորեն ճարելը ան -
թէ ինչու Պիզմարք, ՝ք–այգէր, Հիթլէր կամ Կէփ - կողմ երբ պիտ ի Հաշտեցնեն իրենց տեսակէտներ բ , կարելի է Հիմակ : . . .
րինկ երբեք չուզեցին բարեկամ րլ լալ Հայերուն : բանալու Համար նոր շրքան մ բ ։ Գ *ԼԱԶԵԱՆ Ն –ՇԻՆԱԿԱՆ
կովկասի մէք որոշ թուականն՛երու եթէ գերման
Fonds A.R.A.M
