Page 29 - ARM_19-1947_01
P. 29
— քօոձձ «ո 1925 — աՐԵԻՈՐ ԳԷՊՀԵՐ
.Տ Շ. Տ61Ո8 376.286 ԱՍԵՐԻԿԱՏԻ ՄԷԶ
161.։ ն08. 1Տ-70 - ^. Շ. ՝Բ. Բտռտ 1678-63 Աախւտ՚ադ
ԻԱլու փսխուեցաւ
տասՏար. 1000, Օայ-ս. 500, Ե"–"՚ս"ս. 300, ֆր–, Ար՛՞աս. 10 Տ°Լ– աբտա/իԱ
^ Տ 1 0 մտառ» 1947 քԱրբաթ՜ւՕ^ Յունուար
Ինչպէս Հաղորդած էինք երէկ, Ա՝ • ՆաՀ անգ -
ներ՚ու նախագաՀը , ք^րումլՀն ՛ընդունելով Պ•
ԺԹ– ՏԱՐԻ Պ ըընզի Հ բ ամ ա բա կան ը , արտաքին նախարար նշա
նակեց զօր * ճօրճ ԱաըԼըլը Ներակոյտին արտաքին
գործեբու յանձնամոգովը միաձայն՛ութեամբ վա -
էՈ)Ր ԽՕՍՔԸ ՕՐԸ ՕՐԻՆ ւերացուց ա յս որոշումը :
քաղաքական շբ քանակն երո լ մէք մեծ զար -
ՄԵՐ ԲԱԶՄԱԾԱԽՍ ԵՐԵԿՈՅԹ՛ՆԵՐԸ մ՛անք պատճառէ ց Պ* Պըընզի ՀՀամարումը, թէեւ
ան 1945 ասԼբԻյիս
ԱնԳԱՐԱՆ Կ՚ՈՐՈՃԱՑ ^էոլգէբ ՔաձոլԻե ւ առոզքական
Օ– պատճառներով ; Կը կարծուի թէ անՀամաձայ՛ն ու-
Հեռադիրներ ը կր Հաղորդեն թէ Անդր յռրդա - Մեր արուեսաագէսւ(1երը իրենց հա11ւդէս1նհբէն թիւն կը տիրէր նախագաՀփն ե֊ նախարարին միքե՚ււ
նանի թագաւորը յուն՛ուար $ին Անգարա Հասնե՛ - գոյացած մ՛ուտքին 40 ճ ա ր ե ր է ն աւելին կր ծաիյ. ք*այց եւ այեպէս , Հաւանական չէ որ փոփոխոլ -
էով * ընդունուեցալ արտակարգ Հաէեգիսութեամր , սե1ւ հանդէսներու, վրայ : Եր֊է սրահը պէտք եղա. թիւն կրէ Մ * ՆաՀ անգ ւե բու արտաքին քաղաքա
Հակառակ սաստկաշունչ ձմրան ; ք՛ո մէթ իհէօնիւ ծին չափ լեցուն չ է , հարիւրին 50 ալ կ՚երթ-այ , կանութիւնը ; Կ՛՝ըսուի թէ Պ * Լրումին ասպարէզ
յաակապկս –կայարան դացան էր՝, դէմ ա լո ր ելո՛ւ. քա1սի որ կարդ մը ծախք՛եր համեմատական չեն քաշելով զօր * Ա ա ր շ յ լ լ ը , ելոլզէ ահ\որ ճամբան
Համ ար արքա յա կան Հիւրը > ՝ո ր Հանգուցեալ 0սմ* մուտքին հետ : Հարթէլ նախագաՀ ոլթեաւն Համար , 1948^ ըԱտյւու–
կա յս րո ւթ ե ան դէմ սար քո ւած ապսաամրո ւթ Լան Եթէ ա յ դ դեղարուեստական հանդէսւնհրը , թէաՀհց առթիւ *
դլխաւոր կազմակերպիչներէն մէկն է ։ շատ անդամ «րացով»մը դոցուած են, պարադա(ն, Այս նոր անուանաւմով Հինգերորդ զօրավարն
Տակաւին պիաի լսենք բարի գալուստ ի ճառե - նոյն չէ գրեթ-է միւս բազմածախս հրհկոյր-ներու է որ պատասխանատու պաշտօնի մը կը կոչուի ,
համար :
րը , ըաժակաճառերը եւ մ ամ ուլին ուղղուած յա յ֊ Մ * ՆաՀ անգն էրու ա ր տաքին քա զա քա կան ո՛ւթ ե ան
Մարդկային է, ինչ ալ ըսե՛ն մեր բարոյախօս
աարարութիւննեբ , որոնք աւելի շատ գաղտնիքներ ները , որ մէկը դրամ կուտայ երր տրամադբուած մէք : Այսպէս , ըռօ * ՄաՐԼԼԼԷ արտաքին նախարար ,
է ա յ դ րա1ն|ին:
պարտկէ լու կը ձ առայեն դ քան խնգիլձնեը լուսա - զօր* Պէա\ըլ Ամիթ՝՝ ամեըիկեան դեսպան
Գբասենհակ մը մտիր տետրակը ձեռքդ, յա -
բաֆելո լ * հախ աւնախորժ վերաբերումի կ՚արժանանաս: հոյն Ա՚ոսկուայի , զօր * Ա աք Աըթըը՝ գերագոյն իշխա -
իսկ այն հանդէսին համար ուր հսպարնւոցւնեբԸ
Այսպէս, ԱպաուլլաՀ թագաւորը Աաանայի ջուբի պէս կը հոսին, չես կրնար տոմսակ մը տե– ն ութիւն հավանի մէք , զօր • ^էէյ՝ Հրամանատար
դաւոբել առա՛նց աւելորդ վիսաբանւոլրփւննհրոլ :
՜էյ ւ.ր ոսլայ ի ամերիկեան ուժերու եւ ներկայացուցիչ
իայ ց «աոաւելուրփւնւներ» ալ կան, ինչպէս
մ էք ունկնդրութեան ՛ըն գո լԼ ե լո վ թուրք թղթա 4 կ՚ըսէի երէկ։ Գերմանիոյ դաշնակից իշխանութեան մէք, ՚Լ0Ր *
կիցնեըը, յոյս յա յառներ է թէ իր այցելութեան Եթէ տրուելիքը Ազգանուէրին պարահանդէսն ՝$՝լաԸՔ՝ ՛իոխանորգ արտաքին նախարարի , Լտն -
է — օրինակի համար — ուր տիկինր կ՛ուզէ Փայլիլ,
շնոբՀիլ գա չինք մը պիտի կնքուի , միացնէ լուէ եր տոնի^յառաքիկա յ խոր֊Հ րդաժո գո վին մէք :
կու ազգերը ^բարեկամութեամբ , եզբայրութեամբ Պ * Պըրնզի Հրաժարումէն մէկ շաբաթ առաք
եւ վա խաղա րձ Հ ա սկա ցո զո ւթե ամ բ՝ֆ ։ քաշուահ՜ էր Պ ըբնըրտ Պա բուք , Ա իացեալ Աղգէրո լ
՝Ա՝\ի քազգա յ ին բանդէ տներ ա յս քանի մը բառե ֊ Հ իւլէական յանձն աժ ո զո վին ամ երիկեան ներկա յա–
րէն կը Հետե լցնեն թէ Անգարա ՀետզՀետէ ճամբա ւ
կը Հարթէ , գլուխ Հանելու Համար իր նոր ծրագի ցուցիչը :
րը , սերտ յարա բերոլթի ւձԼներ ար ա բա կան ու չ ֊ իր ադամանդներով ու արդուզարդով, տան մ է ջ Զ°Ր * ՄաբչԲԼ ) ո Ր պաշտօնի պիտի ձեռն ար կէ
խար Հ ին Հետ ; առ նուաղն ամիս մը ա յ դ մասին կը խօսին։ Կը Յունուար– \Հ)ին , մեծ Համարում կը վայելէ Ըւո -
Արգա րեւ , կարգով Անգարա այցելեցին Իր ա - րուեն օգ՚ճելու պէսւքը , կը քննադատեն եդածը , շի՚հկթրհի քաղաքական է լ դի լան ա գի տ ա կան շըը -
կամ չեղածը, եւ աղուոր փրռփականտ մը կ՚ընեն,
քի խնամակալը եւ նախկին վարչապետը , ըաղման տունէ տուն, դրացիէ դրացի։ Մէկը՝ իր երթալը քանակնեըուն մէք։ Նախկին թիկնապաՀ ՛զօր* Փըը֊
սւբդաբաց1նելւու համար, միւսը իր ամուս՛նին մաս.
գամ պատ՛ուիրակութեան մը Հետ, Լիբանանի նա նակցութեա՚ն անհրաժեշտութիւնը ցոյց տալու , չինկի եւ կազմակերպիչը նախորդ պատերազմի Ա՛
իսկ երրորդը նայնիսկ իր արդուզարդը արժեց՚նե .
խագաՀ ը եւ ուր իշնէբ * լու մտահոգութհամբ : մ՛երիկեան բանակներ ուն , ան առաքին զօրավարն է
Յետոյ , իսմէթ ի\ն էօնիլ յատկապէս ԱՀեգրյոը - Կրնամ ձեզի վստահեցնել որ ՛ոչ Ազքատա . որ արտաքին գործեբու նախարարութեան կր կոչ
խնամը, ոչ Տիկնանցը, ոչ կ– եյաչհրը իրենց մասին
դանան գրկ^՚ց արտաքին նախարարութեան լձնգՀ * ւ յքյսւ՚ն խօսեցոլցած չեն տուներէն ներս, «ունհ. ուի Հ Ամերիկեան սպայակոյտին պետն էր ճա վա
ցող» սեղաններու շուրջ , ՛որքան այս վերջին 2—3
գ քարտուղարը , Հր՚աւի րէ լու Համ ար երբեմն՛ի էմ իր տարիներու ընթացքին : նական պատերազմին՝ ատեն, եւ յաղթանակէն վերք
Տարօրինակ հետաքրքրութիւն մը ստեղծուած է ղբ կո ւե ցաւ ԶինաԱտան , մասնաւոր պաշտօնով :
Միութիւննեբու շուրջ : Մարդիկ որ ա)նոնց գՈ .
ԱպտոլլլաՀը, որ անմ իրապէս Հաւանութիւն յոլթիււնն իսկ կ՚անտեսէին, այսօր ոտքով ձեռքով (թէեւ /չկրոալ Հաշտեցնել ազգա յնական ել Համ ա յ֊
մէջ մտած են , հրհւալոլ կամ փառքի համար ;
յայտնեց : նավար բանակները ;
Ամէն պարագայի մէջ, հարկ է պահել չափը,
• Այ", այցելութեան առթիւ , թերթերը \1>որէ\ն եւ զգուշա/Տալ գռեհիկ ցուցադրութիւներէ, ադա. Նոր խաիսարար ը բացարձակ լռութիւն կր պա-
խնդիր ր : մանգ Ըլլան թ է մուշտակ :
կը յուղեն Աան ճաքի Հէ առ սՔյօ՚մւ Թղթ՚սքչք՚ց մը Հարցուց առաքին
Ուրիշ պարագայ մ ը ։ Ա յ դ հալաքոյթնեբը որ.
Լա լա տէ սն ե ր կր կարծէ ին թէ ԱպաուլլաՀ պի - քա՛ն ալ իրենց արտաքին տեսքով սնամէջ երեւան, օրը , Պիաի շարունակէն ք Պ * Պըընզի քաղաքա -
նորէն բարենշան են մեր հա՛նրային արժէքին հա.
տի միքն ո րդէ , Ա ո ւրի ո յ վերադարձնելու Համ ար մար, քա1ւփ որ շարժում եւ մթնոլորտ կըստեղծեն: կանո՚ւթի ւնը ; Զ°ր * Ա աԲշր1. պատասխանեց , ժպտէ–
լ"վ * Յիմար պէաք է ըլլամ , այդպիսի Հարցոլ—
այգ որքանը, որ թուրքի ո յ յանձնուեցալ 0)րան ֊ Ա0ՍԻ
սա յի կողմ է , մ եզսա կցո ւթեամ բ Ա եծն ք*բիտա - մի մը պատասխանելու Համար այս պաՀուն՛
նիոյ % Ա՛ո լր՛ի ա ցիներն ալ այդ յոյսն՝ ունէին, երբեք
Հ րամ ար ած Լ\ՐԼԷա է" վ ա յգ ^ ա յ ր ^ ն ի Հոգամ աս էն եւ ՏՊԱՒՈՐՈՒԹԻՒՆԸ ԱՐՏԱԱԱՀՄԱՆԻ ՄԷՋ
մանաւանդ անոր ն\աւաՀ անգի ստէն ԱպտուլլաՀ
քազաքա դէաա ,
Բայց , վարպետ Պըընզի Հրաժարումը՝ առոզքական պատճառ -
թագաւորը պագ քո / ր լեցուց այս յոյսերուն վրայ։ նէրոլ կը վեր ագրո լի , բայց իրա՛զեկներ չեն Հաւա
Գէթ ա յգպէս կր Հաղորդեն օրուան Լո ւր եր ը, ա - տար եւ խորՀրգալոր պատճառներ կը տեսն՛են ։ ք*Ո–
նոր վերագրելով Հետեւեալ յա յաա բ ա ր ո ւթ իւնը , լ ո ըն ալ 1լ ընգո ւն ին թէ նախարարը յոգն ած է Ր՝ \
Աաան՛այի մէք* բայց ել այնպէս ընդՀանուր կարծիքն այն էր թէ
— « ՝^անի որ Թուրք՛իա եւ Աուրիա դրացիներ պիտի մասնակցի Մ ո ս կ ո ւա յի խո բՀրդաժո գովին ,
են , լաւագոյքն դիրքին մէջ կը դտնուին, իր՛ե՛նք ի. գէրմ տնական Հարցն ալ կա ր՚գա գրէ լո լ Համ ար •
րենց կարգադրելու համար |իրենց խնդիրները» .: , Անգլ • մ ամ ուլը քէրմ տպէս կը գնաՀատէ Հ ր ա ֊
Այ" իսուսափո զական՛ պ՚ատասխանր անշուշտ Փաքիզը ա ռ ա կ թեդի ժաբէալ նախագաՀ ին աշխատանրձնեբր վ եր քին՝
իյ ո րՀ րդաժո գովն էրուն մէք՛. Ան էր որ քսսճևամեայ
Հաճոյք պատճառաՆ՝ է (թ՜ուրքերուն , որոնք վե՚ըք -
նա կան կը Համ արիւն Ա ան ճաքին կցումը : Զէ® որ Գաչիսքի ծրագիր մը պատրաստեց , Գերմանիոյ
անունն անգամ <^ՀաթայՖի փ՛ոխած են , այնպէս Երէկ. Հինգշաբթի , Փարիզի թերթերը չՀրա - վեր քն ական զինա թ ափ ո ւթ ի ւն՛ը ա պա Հո՛վէ լո լ Հա
Հաւտա ցնէ լու Համ ար թէ իրենք Հ ի թի թնէ բու ժա տ աը ա կո ւե ց ան , մ ամ ո՛ւլի ս է ե սւ իքա յին ֊ո ր՛ո շո ւմ ով : մար , թէեւ հ * Մ ի ո ւթի ւնը ժխտական գիրք բռնեց ։
ռանգորդներն ՛են * • • Այսօր ալ գաւառի թերթէ րը պիաի դադրէին : *Իր ա– Հ<Թայմղծ կը բացատրէ թէ Պըր^նզի Հրաժարումը
Առաքին անդամ չէ որ Անգարա խ>որՀ րդաւո ր շաբնէըը , մեքենավարները , փոխադրութեան բան - խոր զարմանք (ւ միաձայն ցաւ սլա աճ ա ո ե ց Մ * Նա–
ծրագիբներ կ որոճայ , իր շուքը փռելու Համար \ո լոր՛ն երը եւն * նո րէն յաւելում պաՀ ան քած ըլլա - Հ անգն երո ւն մէք։ Ուրիշ թերթեր ալ նոյն տպաւո
դրացի պետ՛ութեանց վըայ ^ յանուն իր սաՀման -• լով , Հրատարակիչները կը յայտարաբեն թէ այյ րութիւնը կը յա յանէն :
ներ ուն ապաՀովութեան : եւս չեն կրնար գիմ ան ալ ; Գերմանիոյ եւ Աւստրիոյ մէք ցաւ եւ մ՛տաՀ ո-
իր նախկին ծրագիրն էր պալքանեան ԳաԼ - գութ իւն կը յա յանէն Պըընզի Հրաժարման՝ առթիւ՛.
նա կց ո ւթի ւն ը , որ վերքնապէս ձախոզեցաւ , իբրեւ Միւս կոզմէ , պետական պաշտօնեանեբն ալ կը Հրաժարէալ նախարարը մասնաւոր բարեացակա -
Հետեւանք վերքին ԱշխաբՀ ա մարտին ։ սպառնան ընգՀ * գործադուլ յայտարարել, եթէ մութեամբ տոդոբուած էր Աւստրիոյ Հանդէպ :
Այդ ձախողումը աւելի ում կուտայ իր Ս Ո Բ չրնդո ւնոլի թո շա կնէ ր ո լ յ՛ա ւէլմ ան պա Հ անքը : Վար Զէ մոռցուած, նաեւ, իր ճառը &թութկաըտի մէք
ծրագրին , սերտ յարաբերութիւն , եթէ ոչ զի - չապետը երկար տ ե ս ա կց ո ւթ ի ւն մը ո լնէ ցաւ Աշ - .ուր կը թելադրէր աւելի մեղմ վար ո լիլ Գերմանիոյ
նակցոլթիւն արաբականերկիրներոլ խտտանքի Ղ՚աշնա՚կցութեան ըևգՀ * քարտոլզարին Հանդէպ ;
Հետ ,միեւնոյԽ Լէոն հիոլՀոյի
Հետ , առանց ելքի մը յանգելու ; Փարիզի քաղաքական շբ քանակն՛եր ուն մէք ցաւ
մտաՀ ոգո ւթիւնն եր ով * Պաշտ օնէ ան եր ո ւ Ղ*ա շնւակցութ իւն ը կը պա Հանքէ յա յաԱհէով Հա\նդերձ Պ ըրն ղի Հ րաժարմ ան առթիլ ,
իբրեւ միակ մեծ եւ Հ՛զօր պեաոլթիւնր Մ Օ ֊ նոլազագո յն 8500 ֆրանք ամ սա թ՛ոշակ բո լոր ին գոՀունակոլթեամ բ կՀողքունեն ղօր * Մ արշըլը , որ՝
ա աւո ր ես Մի1ի<՝ե Արեւելքի մէշ, Թուրքիան ահ . Համար : Եթէ գործադուլ յայտարարուի , ա շ իւ ա - քաքածանօթ է քհրանսայի մէք, առաքին մեհ֊ պա
շուշա սլիտի տիրապետէ միւսներուն վրայ, եթէ տանքը պիտի գագրեցնեն աչ միտյ\ն՛ կառավւսրա ֊ տերազմի օրերէն ։ Վերքին խորՀրղաժողովնէբո՚ւն
յազողի գորօ֊ագրել իր էէրագիրր; Այդ պարագա - կան պա շտօնեանե ր ը , այլեւ ոստիկանները , մաք– մէք, ֆրանսական՝ պատուիրակութիւնը միքնորգի
յին յ բր՛իտանակա՛ն խաղացքն ալ պիտի օգտուի : սա յ՝ին , թղթատարական եւ Հէռաձա յն ի պաշտօն - դեր կր կատարէր եւ վարժ՚ուահ՜ էր աշխատելու Պ*
Այս բոլոր խմորումներբ ել ուրիշ կասկածելի եանե րը ; Պըրնզի Հետ։ Բայց Հիմա որ օբակարգր գերմանա
մեր Հիմ
երեւոյթներ անգամ մր եւս կր յիշեոնեն ամրապնգեք կառավարութիւնը կը շարունակէ նոր մի ֊ կան խնդիրն է , կը կարծու\ի թէ Ֆրանսա յարձա -
ա շխարՀին
՛նական պար տա կանւթ իւն ր , • աւելի եր կր շնչեն քոցներ տնօրինել, դիները աժանց նե /ու Համար ։ կոզական դիրք մը պիաի բռնէ բան ակց ութ էանց
մեր յա բաբե բո ւթ իմններ ր արաբական • Մ ասն աւո ր յանձն ա խում բե ր պիտի կազմուին ամ - մէք, ընդՀարելով Մ * ՆաՀա\նգնեըու քաղաքակա -
Հետ , ուր Հայկական Հ՛ոծ բաղմոլթիւնն բողք (՚րէչրի՚ե մէք, որպէսզի ստուգէն գիներու կըբ֊ նութեան Հետ՛* Փարիզի մէք անՀամբեր կը սպա -
25 տարիէ ի վեր ; ճ ատում ր եւ պատժել տան օրինազանցները ; Մ ի "՛ի սեն Ուոշփնկթընի ֆրանսական դեսպանին տեղե -
Չմոռնանք, մանաւանդ, որ թուրք լրագրա - ազգա յին խորՀ ր դաժ ո ղո վ մը պիաի գումարուի , կ ո ւթեանց , իմ ան ա լու Համար նտր նա խ արաբին
կան՛ եւ վարչական բարքերր կր պաՀեն իբենս աղ– այս տագնապին ալ դարման մը գտնելու Համար : տեսակէտն էրը գերմ ան ական Հարցի մ ասին՝:
դեցութիճնր ազատագրուած երկիրներուն մէչ֊. իւ կառավարո՛ւթիւնը ձեռք պիտ)ի առնէ շաքարի բո (Լուրերու շա|աւ6ակոլ^իւնք կարոսդ *ի. ՀՀ\
կան տարրեր, որո՛նք միշտ ալ պատրաստ են որոմ լոր զտարանները 1
ցանելու , պղտորելով տեղացիներուն եւ եկուորնե.
Հւոլն յաբաբերոլթիւներր I ^.
Fonds A.R.A.M
.Տ Շ. Տ61Ո8 376.286 ԱՍԵՐԻԿԱՏԻ ՄԷԶ
161.։ ն08. 1Տ-70 - ^. Շ. ՝Բ. Բտռտ 1678-63 Աախւտ՚ադ
ԻԱլու փսխուեցաւ
տասՏար. 1000, Օայ-ս. 500, Ե"–"՚ս"ս. 300, ֆր–, Ար՛՞աս. 10 Տ°Լ– աբտա/իԱ
^ Տ 1 0 մտառ» 1947 քԱրբաթ՜ւՕ^ Յունուար
Ինչպէս Հաղորդած էինք երէկ, Ա՝ • ՆաՀ անգ -
ներ՚ու նախագաՀը , ք^րումլՀն ՛ընդունելով Պ•
ԺԹ– ՏԱՐԻ Պ ըընզի Հ բ ամ ա բա կան ը , արտաքին նախարար նշա
նակեց զօր * ճօրճ ԱաըԼըլը Ներակոյտին արտաքին
գործեբու յանձնամոգովը միաձայն՛ութեամբ վա -
էՈ)Ր ԽՕՍՔԸ ՕՐԸ ՕՐԻՆ ւերացուց ա յս որոշումը :
քաղաքական շբ քանակն երո լ մէք մեծ զար -
ՄԵՐ ԲԱԶՄԱԾԱԽՍ ԵՐԵԿՈՅԹ՛ՆԵՐԸ մ՛անք պատճառէ ց Պ* Պըընզի ՀՀամարումը, թէեւ
ան 1945 ասԼբԻյիս
ԱնԳԱՐԱՆ Կ՚ՈՐՈՃԱՑ ^էոլգէբ ՔաձոլԻե ւ առոզքական
Օ– պատճառներով ; Կը կարծուի թէ անՀամաձայ՛ն ու-
Հեռադիրներ ը կր Հաղորդեն թէ Անդր յռրդա - Մեր արուեսաագէսւ(1երը իրենց հա11ւդէս1նհբէն թիւն կը տիրէր նախագաՀփն ե֊ նախարարին միքե՚ււ
նանի թագաւորը յուն՛ուար $ին Անգարա Հասնե՛ - գոյացած մ՛ուտքին 40 ճ ա ր ե ր է ն աւելին կր ծաիյ. ք*այց եւ այեպէս , Հաւանական չէ որ փոփոխոլ -
էով * ընդունուեցալ արտակարգ Հաէեգիսութեամր , սե1ւ հանդէսներու, վրայ : Եր֊է սրահը պէտք եղա. թիւն կրէ Մ * ՆաՀ անգ ւե բու արտաքին քաղաքա
Հակառակ սաստկաշունչ ձմրան ; ք՛ո մէթ իհէօնիւ ծին չափ լեցուն չ է , հարիւրին 50 ալ կ՚երթ-այ , կանութիւնը ; Կ՛՝ըսուի թէ Պ * Լրումին ասպարէզ
յաակապկս –կայարան դացան էր՝, դէմ ա լո ր ելո՛ւ. քա1սի որ կարդ մը ծախք՛եր համեմատական չեն քաշելով զօր * Ա ա ր շ յ լ լ ը , ելոլզէ ահ\որ ճամբան
Համ ար արքա յա կան Հիւրը > ՝ո ր Հանգուցեալ 0սմ* մուտքին հետ : Հարթէլ նախագաՀ ոլթեաւն Համար , 1948^ ըԱտյւու–
կա յս րո ւթ ե ան դէմ սար քո ւած ապսաամրո ւթ Լան Եթէ ա յ դ դեղարուեստական հանդէսւնհրը , թէաՀհց առթիւ *
դլխաւոր կազմակերպիչներէն մէկն է ։ շատ անդամ «րացով»մը դոցուած են, պարադա(ն, Այս նոր անուանաւմով Հինգերորդ զօրավարն
Տակաւին պիաի լսենք բարի գալուստ ի ճառե - նոյն չէ գրեթ-է միւս բազմածախս հրհկոյր-ներու է որ պատասխանատու պաշտօնի մը կը կոչուի ,
համար :
րը , ըաժակաճառերը եւ մ ամ ուլին ուղղուած յա յ֊ Մ * ՆաՀ անգն էրու ա ր տաքին քա զա քա կան ո՛ւթ ե ան
Մարդկային է, ինչ ալ ըսե՛ն մեր բարոյախօս
աարարութիւննեբ , որոնք աւելի շատ գաղտնիքներ ները , որ մէկը դրամ կուտայ երր տրամադբուած մէք : Այսպէս , ըռօ * ՄաՐԼԼԼԷ արտաքին նախարար ,
է ա յ դ րա1ն|ին:
պարտկէ լու կը ձ առայեն դ քան խնգիլձնեը լուսա - զօր* Պէա\ըլ Ամիթ՝՝ ամեըիկեան դեսպան
Գբասենհակ մը մտիր տետրակը ձեռքդ, յա -
բաֆելո լ * հախ աւնախորժ վերաբերումի կ՚արժանանաս: հոյն Ա՚ոսկուայի , զօր * Ա աք Աըթըը՝ գերագոյն իշխա -
իսկ այն հանդէսին համար ուր հսպարնւոցւնեբԸ
Այսպէս, ԱպաուլլաՀ թագաւորը Աաանայի ջուբի պէս կը հոսին, չես կրնար տոմսակ մը տե– ն ութիւն հավանի մէք , զօր • ^էէյ՝ Հրամանատար
դաւոբել առա՛նց աւելորդ վիսաբանւոլրփւննհրոլ :
՜էյ ւ.ր ոսլայ ի ամերիկեան ուժերու եւ ներկայացուցիչ
իայ ց «աոաւելուրփւնւներ» ալ կան, ինչպէս
մ էք ունկնդրութեան ՛ըն գո լԼ ե լո վ թուրք թղթա 4 կ՚ըսէի երէկ։ Գերմանիոյ դաշնակից իշխանութեան մէք, ՚Լ0Ր *
կիցնեըը, յոյս յա յառներ է թէ իր այցելութեան Եթէ տրուելիքը Ազգանուէրին պարահանդէսն ՝$՝լաԸՔ՝ ՛իոխանորգ արտաքին նախարարի , Լտն -
է — օրինակի համար — ուր տիկինր կ՛ուզէ Փայլիլ,
շնոբՀիլ գա չինք մը պիտի կնքուի , միացնէ լուէ եր տոնի^յառաքիկա յ խոր֊Հ րդաժո գո վին մէք :
կու ազգերը ^բարեկամութեամբ , եզբայրութեամբ Պ * Պըրնզի Հրաժարումէն մէկ շաբաթ առաք
եւ վա խաղա րձ Հ ա սկա ցո զո ւթե ամ բ՝ֆ ։ քաշուահ՜ էր Պ ըբնըրտ Պա բուք , Ա իացեալ Աղգէրո լ
՝Ա՝\ի քազգա յ ին բանդէ տներ ա յս քանի մը բառե ֊ Հ իւլէական յանձն աժ ո զո վին ամ երիկեան ներկա յա–
րէն կը Հետե լցնեն թէ Անգարա ՀետզՀետէ ճամբա ւ
կը Հարթէ , գլուխ Հանելու Համար իր նոր ծրագի ցուցիչը :
րը , սերտ յարա բերոլթի ւձԼներ ար ա բա կան ու չ ֊ իր ադամանդներով ու արդուզարդով, տան մ է ջ Զ°Ր * ՄաբչԲԼ ) ո Ր պաշտօնի պիտի ձեռն ար կէ
խար Հ ին Հետ ; առ նուաղն ամիս մը ա յ դ մասին կը խօսին։ Կը Յունուար– \Հ)ին , մեծ Համարում կը վայելէ Ըւո -
Արգա րեւ , կարգով Անգարա այցելեցին Իր ա - րուեն օգ՚ճելու պէսւքը , կը քննադատեն եդածը , շի՚հկթրհի քաղաքական է լ դի լան ա գի տ ա կան շըը -
կամ չեղածը, եւ աղուոր փրռփականտ մը կ՚ընեն,
քի խնամակալը եւ նախկին վարչապետը , ըաղման տունէ տուն, դրացիէ դրացի։ Մէկը՝ իր երթալը քանակնեըուն մէք։ Նախկին թիկնապաՀ ՛զօր* Փըը֊
սւբդաբաց1նելւու համար, միւսը իր ամուս՛նին մաս.
գամ պատ՛ուիրակութեան մը Հետ, Լիբանանի նա նակցութեա՚ն անհրաժեշտութիւնը ցոյց տալու , չինկի եւ կազմակերպիչը նախորդ պատերազմի Ա՛
իսկ երրորդը նայնիսկ իր արդուզարդը արժեց՚նե .
խագաՀ ը եւ ուր իշնէբ * լու մտահոգութհամբ : մ՛երիկեան բանակներ ուն , ան առաքին զօրավարն է
Յետոյ , իսմէթ ի\ն էօնիլ յատկապէս ԱՀեգրյոը - Կրնամ ձեզի վստահեցնել որ ՛ոչ Ազքատա . որ արտաքին գործեբու նախարարութեան կր կոչ
խնամը, ոչ Տիկնանցը, ոչ կ– եյաչհրը իրենց մասին
դանան գրկ^՚ց արտաքին նախարարութեան լձնգՀ * ւ յքյսւ՚ն խօսեցոլցած չեն տուներէն ներս, «ունհ. ուի Հ Ամերիկեան սպայակոյտին պետն էր ճա վա
ցող» սեղաններու շուրջ , ՛որքան այս վերջին 2—3
գ քարտուղարը , Հր՚աւի րէ լու Համ ար երբեմն՛ի էմ իր տարիներու ընթացքին : նական պատերազմին՝ ատեն, եւ յաղթանակէն վերք
Տարօրինակ հետաքրքրութիւն մը ստեղծուած է ղբ կո ւե ցաւ ԶինաԱտան , մասնաւոր պաշտօնով :
Միութիւննեբու շուրջ : Մարդիկ որ ա)նոնց գՈ .
ԱպտոլլլաՀը, որ անմ իրապէս Հաւանութիւն յոլթիււնն իսկ կ՚անտեսէին, այսօր ոտքով ձեռքով (թէեւ /չկրոալ Հաշտեցնել ազգա յնական ել Համ ա յ֊
մէջ մտած են , հրհւալոլ կամ փառքի համար ;
յայտնեց : նավար բանակները ;
Ամէն պարագայի մէջ, հարկ է պահել չափը,
• Այ", այցելութեան առթիւ , թերթերը \1>որէ\ն եւ զգուշա/Տալ գռեհիկ ցուցադրութիւներէ, ադա. Նոր խաիսարար ը բացարձակ լռութիւն կր պա-
խնդիր ր : մանգ Ըլլան թ է մուշտակ :
կը յուղեն Աան ճաքի Հէ առ սՔյօ՚մւ Թղթ՚սքչք՚ց մը Հարցուց առաքին
Ուրիշ պարագայ մ ը ։ Ա յ դ հալաքոյթնեբը որ.
Լա լա տէ սն ե ր կր կարծէ ին թէ ԱպաուլլաՀ պի - քա՛ն ալ իրենց արտաքին տեսքով սնամէջ երեւան, օրը , Պիաի շարունակէն ք Պ * Պըընզի քաղաքա -
նորէն բարենշան են մեր հա՛նրային արժէքին հա.
տի միքն ո րդէ , Ա ո ւրի ո յ վերադարձնելու Համ ար մար, քա1ւփ որ շարժում եւ մթնոլորտ կըստեղծեն: կանո՚ւթի ւնը ; Զ°ր * Ա աԲշր1. պատասխանեց , ժպտէ–
լ"վ * Յիմար պէաք է ըլլամ , այդպիսի Հարցոլ—
այգ որքանը, որ թուրքի ո յ յանձնուեցալ 0)րան ֊ Ա0ՍԻ
սա յի կողմ է , մ եզսա կցո ւթեամ բ Ա եծն ք*բիտա - մի մը պատասխանելու Համար այս պաՀուն՛
նիոյ % Ա՛ո լր՛ի ա ցիներն ալ այդ յոյսն՝ ունէին, երբեք
Հ րամ ար ած Լ\ՐԼԷա է" վ ա յգ ^ ա յ ր ^ ն ի Հոգամ աս էն եւ ՏՊԱՒՈՐՈՒԹԻՒՆԸ ԱՐՏԱԱԱՀՄԱՆԻ ՄԷՋ
մանաւանդ անոր ն\աւաՀ անգի ստէն ԱպտուլլաՀ
քազաքա դէաա ,
Բայց , վարպետ Պըընզի Հրաժարումը՝ առոզքական պատճառ -
թագաւորը պագ քո / ր լեցուց այս յոյսերուն վրայ։ նէրոլ կը վեր ագրո լի , բայց իրա՛զեկներ չեն Հաւա
Գէթ ա յգպէս կր Հաղորդեն օրուան Լո ւր եր ը, ա - տար եւ խորՀրգալոր պատճառներ կը տեսն՛են ։ ք*Ո–
նոր վերագրելով Հետեւեալ յա յաա բ ա ր ո ւթ իւնը , լ ո ըն ալ 1լ ընգո ւն ին թէ նախարարը յոգն ած է Ր՝ \
Աաան՛այի մէք* բայց ել այնպէս ընդՀանուր կարծիքն այն էր թէ
— « ՝^անի որ Թուրք՛իա եւ Աուրիա դրացիներ պիտի մասնակցի Մ ո ս կ ո ւա յի խո բՀրդաժո գովին ,
են , լաւագոյքն դիրքին մէջ կը դտնուին, իր՛ե՛նք ի. գէրմ տնական Հարցն ալ կա ր՚գա գրէ լո լ Համ ար •
րենց կարգադրելու համար |իրենց խնդիրները» .: , Անգլ • մ ամ ուլը քէրմ տպէս կը գնաՀատէ Հ ր ա ֊
Այ" իսուսափո զական՛ պ՚ատասխանր անշուշտ Փաքիզը ա ռ ա կ թեդի ժաբէալ նախագաՀ ին աշխատանրձնեբր վ եր քին՝
իյ ո րՀ րդաժո գովն էրուն մէք՛. Ան էր որ քսսճևամեայ
Հաճոյք պատճառաՆ՝ է (թ՜ուրքերուն , որոնք վե՚ըք -
նա կան կը Համ արիւն Ա ան ճաքին կցումը : Զէ® որ Գաչիսքի ծրագիր մը պատրաստեց , Գերմանիոյ
անունն անգամ <^ՀաթայՖի փ՛ոխած են , այնպէս Երէկ. Հինգշաբթի , Փարիզի թերթերը չՀրա - վեր քն ական զինա թ ափ ո ւթ ի ւն՛ը ա պա Հո՛վէ լո լ Հա
Հաւտա ցնէ լու Համ ար թէ իրենք Հ ի թի թնէ բու ժա տ աը ա կո ւե ց ան , մ ամ ո՛ւլի ս է ե սւ իքա յին ֊ո ր՛ո շո ւմ ով : մար , թէեւ հ * Մ ի ո ւթի ւնը ժխտական գիրք բռնեց ։
ռանգորդներն ՛են * • • Այսօր ալ գաւառի թերթէ րը պիաի դադրէին : *Իր ա– Հ<Թայմղծ կը բացատրէ թէ Պըր^նզի Հրաժարումը
Առաքին անդամ չէ որ Անգարա խ>որՀ րդաւո ր շաբնէըը , մեքենավարները , փոխադրութեան բան - խոր զարմանք (ւ միաձայն ցաւ սլա աճ ա ո ե ց Մ * Նա–
ծրագիբներ կ որոճայ , իր շուքը փռելու Համար \ո լոր՛ն երը եւն * նո րէն յաւելում պաՀ ան քած ըլլա - Հ անգն երո ւն մէք։ Ուրիշ թերթեր ալ նոյն տպաւո
դրացի պետ՛ութեանց վըայ ^ յանուն իր սաՀման -• լով , Հրատարակիչները կը յայտարաբեն թէ այյ րութիւնը կը յա յանէն :
ներ ուն ապաՀովութեան : եւս չեն կրնար գիմ ան ալ ; Գերմանիոյ եւ Աւստրիոյ մէք ցաւ եւ մ՛տաՀ ո-
իր նախկին ծրագիրն էր պալքանեան ԳաԼ - գութ իւն կը յա յանէն Պըընզի Հրաժարման՝ առթիւ՛.
նա կց ո ւթի ւն ը , որ վերքնապէս ձախոզեցաւ , իբրեւ Միւս կոզմէ , պետական պաշտօնեանեբն ալ կը Հրաժարէալ նախարարը մասնաւոր բարեացակա -
Հետեւանք վերքին ԱշխաբՀ ա մարտին ։ սպառնան ընգՀ * գործադուլ յայտարարել, եթէ մութեամբ տոդոբուած էր Աւստրիոյ Հանդէպ :
Այդ ձախողումը աւելի ում կուտայ իր Ս Ո Բ չրնդո ւնոլի թո շա կնէ ր ո լ յ՛ա ւէլմ ան պա Հ անքը : Վար Զէ մոռցուած, նաեւ, իր ճառը &թութկաըտի մէք
ծրագրին , սերտ յարաբերութիւն , եթէ ոչ զի - չապետը երկար տ ե ս ա կց ո ւթ ի ւն մը ո լնէ ցաւ Աշ - .ուր կը թելադրէր աւելի մեղմ վար ո լիլ Գերմանիոյ
նակցոլթիւն արաբականերկիրներոլ խտտանքի Ղ՚աշնա՚կցութեան ըևգՀ * քարտոլզարին Հանդէպ ;
Հետ ,միեւնոյԽ Լէոն հիոլՀոյի
Հետ , առանց ելքի մը յանգելու ; Փարիզի քաղաքական շբ քանակն՛եր ուն մէք ցաւ
մտաՀ ոգո ւթիւնն եր ով * Պաշտ օնէ ան եր ո ւ Ղ*ա շնւակցութ իւն ը կը պա Հանքէ յա յաԱհէով Հա\նդերձ Պ ըրն ղի Հ րաժարմ ան առթիլ ,
իբրեւ միակ մեծ եւ Հ՛զօր պեաոլթիւնր Մ Օ ֊ նոլազագո յն 8500 ֆրանք ամ սա թ՛ոշակ բո լոր ին գոՀունակոլթեամ բ կՀողքունեն ղօր * Մ արշըլը , որ՝
ա աւո ր ես Մի1ի<՝ե Արեւելքի մէշ, Թուրքիան ահ . Համար : Եթէ գործադուլ յայտարարուի , ա շ իւ ա - քաքածանօթ է քհրանսայի մէք, առաքին մեհ֊ պա
շուշա սլիտի տիրապետէ միւսներուն վրայ, եթէ տանքը պիտի գագրեցնեն աչ միտյ\ն՛ կառավւսրա ֊ տերազմի օրերէն ։ Վերքին խորՀրղաժողովնէբո՚ւն
յազողի գորօ֊ագրել իր էէրագիրր; Այդ պարագա - կան պա շտօնեանե ր ը , այլեւ ոստիկանները , մաք– մէք, ֆրանսական՝ պատուիրակութիւնը միքնորգի
յին յ բր՛իտանակա՛ն խաղացքն ալ պիտի օգտուի : սա յ՝ին , թղթատարական եւ Հէռաձա յն ի պաշտօն - դեր կր կատարէր եւ վարժ՚ուահ՜ էր աշխատելու Պ*
Այս բոլոր խմորումներբ ել ուրիշ կասկածելի եանե րը ; Պըրնզի Հետ։ Բայց Հիմա որ օբակարգր գերմանա
մեր Հիմ
երեւոյթներ անգամ մր եւս կր յիշեոնեն ամրապնգեք կառավարութիւնը կը շարունակէ նոր մի ֊ կան խնդիրն է , կը կարծու\ի թէ Ֆրանսա յարձա -
ա շխարՀին
՛նական պար տա կանւթ իւն ր , • աւելի եր կր շնչեն քոցներ տնօրինել, դիները աժանց նե /ու Համար ։ կոզական դիրք մը պիաի բռնէ բան ակց ութ էանց
մեր յա բաբե բո ւթ իմններ ր արաբական • Մ ասն աւո ր յանձն ա խում բե ր պիտի կազմուին ամ - մէք, ընդՀարելով Մ * ՆաՀա\նգնեըու քաղաքակա -
Հետ , ուր Հայկական Հ՛ոծ բաղմոլթիւնն բողք (՚րէչրի՚ե մէք, որպէսզի ստուգէն գիներու կըբ֊ նութեան Հետ՛* Փարիզի մէք անՀամբեր կը սպա -
25 տարիէ ի վեր ; ճ ատում ր եւ պատժել տան օրինազանցները ; Մ ի "՛ի սեն Ուոշփնկթընի ֆրանսական դեսպանին տեղե -
Չմոռնանք, մանաւանդ, որ թուրք լրագրա - ազգա յին խորՀ ր դաժ ո ղո վ մը պիաի գումարուի , կ ո ւթեանց , իմ ան ա լու Համար նտր նա խ արաբին
կան՛ եւ վարչական բարքերր կր պաՀեն իբենս աղ– այս տագնապին ալ դարման մը գտնելու Համար : տեսակէտն էրը գերմ ան ական Հարցի մ ասին՝:
դեցութիճնր ազատագրուած երկիրներուն մէչ֊. իւ կառավարո՛ւթիւնը ձեռք պիտ)ի առնէ շաքարի բո (Լուրերու շա|աւ6ակոլ^իւնք կարոսդ *ի. ՀՀ\
կան տարրեր, որո՛նք միշտ ալ պատրաստ են որոմ լոր զտարանները 1
ցանելու , պղտորելով տեղացիներուն եւ եկուորնե.
Հւոլն յաբաբերոլթիւներր I ^.
Fonds A.R.A.M
