Page 277 - ARM_19-1947_01
P. 277
ԲԱՆՈՒՈՐՆԵՐՈՒ 8Ո88Ը
3#* Ա ձ Ք ճ 17^14 ֊ ք«ւՍ« « I 1925 -
ԱՊՐՈՒՍՏԻ ՍՀԱՒ0ԵԱՆ ԳԷՍ՝
0*6Շէ6սւ։–ք,ւ–օօո6է<ւս–6 : Տա. ա Տ Տ ձ ճ ա ՝ ) ՛Ի ա ղ ա ք ա կ ա Ա խ Ա դ խ ք Ա ե ք աշ
17, &ս« Օ&ատքո» - ՐՃ1ԱՏ ( 1 3 )
ԱԼ։ ն08. 15-70 - Շ. 0. Բ. ք ^ , 1678-63
8<"|«. 1 0 0 0 , ճաւքս..500* Ե<սսյ՚ս. 3 0 0 > .ֆր,, Արտաս. 10. 8»լ. կը խառԱուիԱ
Աշխատանքի
յ«սճՏ 27 « ձ & Տ 1947 Հինգշաբթի 27 ՄԱՐՏ Գաչնակցութեան/ որոշումով ,
երեքշաբթի օր բանուորական ցոյցեբ տեղէի ունե -
«Յ՚Թ • ՏԱՐԻ - 196 ձ ո ո & » ° 4995-'Աոբ շրջան թ ի ւ 604 Խմբագիր՛ Շ. ՄԻՍԱՔԵԱ՜ե ԳԻՆ՛ 4 Ֆթ ցան ամբողջ Ո) րան սա յի մէջ* Գլխաւոր պաՀանջն
էր միջոցներ
ձեռք առնել ապրուստի սղութեան եւ
թղթագրամնեբու յաւելման գէմ, խստօրէն պատ
(քԵՐ ԽՕՍքԸ մել սեւ շուկացիները, պարտաւորիչ աշխատանքի
ՕՐԸ ՕՐԻՆ ենթարկել բոլոր Ֆրանսացիները, 18 5 5 տաբե -
կան եւն*։ Աակայն քաղաքական խնգիբնեբ այ
///^/»է7 «ԳԱ%ՏՆԻ՝ԲՆԵՐ» ՀՈԳԻՈՎ ԱղաՏՆԵՐՈՒՆ խառնուեցան : Այսպէս , ցուցարարները կը պա -
Հանջէին ա՛նմիջապէս գագրեցնել Հնգկաչինի պա
տերազմը, եւ կը բողոքէին Մ • ՆաՀանգնեըոլ ար -
Օր նոր, հ՜ալք նոր , իբրեւ. Հետեւանք նախա 3 աճախ լսած եմ օտա րնե բ , որոնք զարման - տաքին քաղաքականութեան գէմ , աշխաբՀակալու–
գաՀ Թրումբնի շռնդալից յայտարարութեան ։ ՔՈէԼ ^է1Լ Հարցնեն թէ ի^նչպէս կ՝՝րյլայ որ այսքան թիւն Համարելով անոր միջամտութիւնը 3ունաս -
ինչպէս Հագսբգաձ֊ էինք երէկ , Մ » ՜կաՀանգ– փոքր մողովուրգ մը միլիոններ կր Հաւաքէ իբ սւանի ներքին գործերուն մէջ *
ներոլ արտաքին նա խ ա ր ա բո ւթ ի մե՛ր Հ բատարակու— տասնոցներով , Հան րա յին նպատակի Համ ար X Թերթերը 100 150.000 կը Հաշուեն Փարիզի
թեան յանձնեց կարգ մբ գագտնի ւիաստաթուգ - ինչպէ^ս կ՛ր//այ որ մեր ա ա սն տ պա տ\ի կր Համ ցուցարարները որոնք թափոր կազմելով քաղաքէին
թեր ։ հյորՀրգարանի անգամներբ անՀրամեշտ Հա րանք ունեցող աղգե ր չեն կրն ա բ պաՀել այնքան զանազան պողոտաներէն , Համախմբուեցան Հյան
մարած էին անոնց Հրատարակութիւնը : ՝\յա խ՜ագա– Հանրօգուտ Հ ա ս տ ա տ ո ւթ ի ւնն ե ր , իսկ մենք , Հա - տը Մառս, էյֆէէի աշտարակին տակը։ Համայնա
Հր ինքն ալ յարմար կր գատէր , պաշտպանելսւ Հտ– յերս , կը պաՀ ենք Հ ի ւան գան ո ց , Մ ա տ են ա գա ր ան , վար օրկանը) «իւմանիթէ» , կէս միլիոն կը Հաշուէ
Ուսանողական Տուս , Ապա քինա րան , կոյրեբու յա այգ Հրապարակին վրայ խռնուած բազմութիւնը,
մ ար իր ն՛ո ր քա ղա քա կան ո ւթ ի ւն ը , օգնել 0ոլ - տուկ ապաստանարան
նա սա անի եւ Թուրքիոյ Լի Հարկին ուրիշ պետու - ու գպրոցնե*բ , ճեմարաններ, գպրոցնեՀ ր 120.000 Լիսն ի մէչ, 60.000 Պոռտօ , 60 Հազար Ա՛ ա լւ–
թեանց՝), որպէսզի կարենան դիմանալ արտաքին : ս է յ լ եւայլն։ Այս առթիւ ճառեր խօսեցան Աշխա
ճնշումներու ։ Ուրիշ խօսքուէ, պաՀել իրենց ՝ճ\ո - Պատճառը շատ պաբղ է : տանքի Գաշնակցութեան ընգՀ * քարտուղարը ,
գային ամ բո զտութիւն ր^ անկախութիւնը եւ ներքին Չունենալով պետական մի^ոցնեբ , ստիպուած Լէոն Տ՝ուՀօ եւ իբ օգնականը, Պրնուա Հէռաշօն
կա բ գո ւս ա րքը X ենք մեր գլխուն ճարը նայիլ : (Համայնավար) , Փալձիզի մասնաճիւզին ընգՀ *
Օտարին ձեռք չերկարելու առաքինութիւնն ալ քարտուղարը էօմէն Հէնաֆ (նոյնպէս) ։ Այս վելւ–
Բացատ րո ւթեան չի կարօտի ր թէ որո՛ լ գէմ ուրիշներէն փոխ առած չենք • ջինը ձաղկելով ամերիկեան քազաքա կան ո ւթիւնբ ,
ուղգուաՀք֊ է այս ա^ւսկցութիւնր : Ս՝անաւանգ որ , Ջեմ գիտեր թէ ուբիշնեբ գիտա^ծ են նաեւ որ յայտարարեց թէ ^Թրումընի երեւութական նպա -
ինչպէս արտաքին նախարարին փոխանորէբը , Սոյն ՛այգ գումարները առաւելապէս կը Հաւաքուին մո– տակն է օգնել Յունաստանի , բայց իրականին մէջ
պէս ւուբիշ օգնական մը, Բէէյթրն, բացորոշապէս զոէիրգաքլան քսակներէ : պաշտպանել անոր ֆ ա շա կան կառավարութիւնը» ։
սլարզեց ամբողջ պատկերը, փ պատասխան/ Հա - Ջունեւոբին լուման է մեզի Համար յարգին եւ ճառերէն վերջը Պբնուա %%ռաշօն բանաձեւ մր
ոչ թէ կրեսոսին գանձը :
ր ի ւր ա ւո բ Հա րցումներոլ ։ կարգաց, որով Մեծն Բբիտանիա եւ Մ* ՆաՀանգ֊
Ո*րքտն պեբճիմ աստ էին Բլէ յթրնի րացս/ - Մ՝եբ ջո2երը ընգՀանբապէս եկեղեցի շինելու նէերը կը Հռչակուէին իբբել Որոնէի միջամտողներ»
. տ ր ո ւթ ի ւնն ե ր ր , & եբակո յտի Արտաքին Տ տ բաբե ֊ ւս ռա քինա ւթ ե ամբ կրնան պարծենալ , իսկ <ձձեռքի ( ին տ ե ր վան ց ի ոն ի ս տ \ ) Յունաստանի մ Էջ ե լ կր
րոլթեանւց 3 անձն ամ ուլս վին առ^եւ : տակէ» , անունը չարձանագրուելիք տեղեր գրամ պաՀանջուԷբ չխառնուիլ այգ երկրի ներքին գո բ -
Ան յատկապէս կը խնդըէր որ Տ ո լևա սա ան ի եւ տալու վարժութիւնը ցամքեր է իրենց քով • ծե բուն յ
Թուրքիոյ զինեալ ումեբուն սաՀմ անուած գումար– \քերգագյթի Համար Հաւաքուած֊ գումաընե^րը X Ցոյցերուն կր մասնակցէին նաեւ պետական
նեբր արուին իբրեւ պարգեւ , նուէր , եւ ոչ թէ ՚՝փո– Եթէ 12 15 միլիոն Հաշուենք , ջոջերուն տուածը պաշտօն եան եր ։ Երկաթուղիներու երթեւեկն աք
ի։ էս ո,ո լ թ ր ւն յ Հազիւ երկու - երեք մ իլիոն կր՝ քսնէ , մնացեալը կրճատուեցաւ մինչեւ փրիկո^նը ա շ ատեն։ Կազ -
— « Ես կ՛ը կարծեմ թ է զինուորական նպա . տուած են մ իջին եւ չունեւոր ղասերը ։ մուած էին վեց գլխաւս ր թափորներ ։ Առանձին
տակնհրու համար օգնութիւնը էական, ըլլալով մեր
սհվւական ապահովութեան համար եւ ոչ թ է ինք Անուններ կան որոնց ոչ մէկուն/ Հանղիպեցանւք տեղ մը աբուա^ք– է բ Հնգկա չինի ր՛ան ո ւո րնե ր ո ւնյ ո–
նին վճարելի, պէտք է տլաւի իբրեւ րացայ՚սյտ
շնորհ մ ը » : ցանկերուն գլուխը% իսկ ես Հանգիպեցայ անանկ լանք մասնաւոր նշանատախաակնւեբով կը ւզաՀան–
անունի մը որ կրնայ պետական բացեր փակել, ջէ ին գագրեցնել պատերազմ ը ։
՚&աոաքային-֊ՅՀՀսխքԼ՚րը– տարրեր դ1ա\ո**լ։՛ ՝ էէ ր ,Ո,1*~ձ–֊Տ» աաա.տ..իէ. լ1լ ^ ՚ * 1*1 ֊ - ՞ ւ՛ ֊°ւԼռլաի՛սօսներն ալ պաՀ ան ջեցին գոՀ ացում տալ աշ ֊
վրայգասելով Հանդերձ ,ամհրիկացի պաշտօնատա կելով ամէնէն սրտառուչ կոչերու առջեւ*** խատաւորոլթեան պաՀանջնեբուն :
րը կը թելադրէր չդնեք այնպիսի պարտաւորու. - Ականջը խօսի Տիկին Ն ՛թ * * *
իմիւններ որոնց վճարմանՀալանականոլթիւնչկայ : ՍՕԱԻ Գ ե ւ ո / ա Ա ժողովուրդը պետք ե
Այս առթիւ., կ,ը յայտնէր նաեւ թէ ինչպէս պի
տի բամնուի առաջարկուած֊ 400միլիոն տոլարը. սԻԱչպԽ սպաԱԱհցի ընդուԱի դաշԱազիդ
150 ՚ ք ի լ ի ո ս տոլար Տունաստանի , բանակը զինելու,
զգ եստաւորելու , պարենաւորելու Համար , ոբպէս Մ ոսկուա յ ի խոբՀրգամողովին օրուան
գո բ ծ ել ըմ ր ո ս ա ֊
յր են ան Հ արգի ւն ալս րապէս նիստին մէջ , Մ • Ն ա Հ անգն ե ր ո ւ արտաքին նախա -
նԳիե բԿո՛ւն– գէմ » *
րարբ, գօբ» Մ ա ր շրլ առաջարկեց Գեբմանիոյ նոր
Հ ա ր ի ւր միլիոն Թուրքիո յ , զինուորական օգ - ձԳնգապետ Վալէռիօ» , բուն անունով Ուօլ -
սաՀմ անագրոլթեան մէջ գնել յօգո ւած մը , որուն
ն ո ւթե ան ե լ Հ ան ր օգուտ Ն բագի րնե բո լ գործա - Լ^ԱՐ 0ա՚իգի° յ 3 7 տարեկան Համ ա յնավա ր մը, որ
Համաձայն ամ բոզջ գերման մոզովուրգը եւ ոչ թէ
գրութեան Համար (երկաթուղիներ եւն *) : Մնաց սպաննէ տծ Էբ Մ ուս ո լինին իր կուսակցութեան
կառավարութիւն մը պէտք է ընգունի Հ ա շտ ո ւ ֊
եալ 150 միլիոնբ Յունաստանի , ( 2 0 միլիոն Հողա Հ րամ անով , Գշ * օր Հ րապա րակալ պատմ եց ամ Էն
թեան գաշնագիրը : Զօրավարը պնգելով այս յե ֊
գործութեան , \ 3 0 մ իլիոն ճա րտա րագո բծականէ եւ բան , մողովի մը մէջ եւ լրագրական տեսակցու ֊
զափո խական որոշմ ան վրա յ , բացատրեց թէ այս
ելմտական վեբաշին ութեան Համար՝) * թ ի ւննէե ր ո վ * ԱՀաւասիկ իր յա յ տ ա ր ա ր ո ւթ ե ա\հ ց
պաՀանջը տրամ ա բանա կան Հ ետեւանքն է Գերմ սւ–
Ապասելոէի որ Մ * ՆաՀ անգն։ ե ր ո լ ԷքոբՀրգաբա– ամփոփումը •
նիոյ անպայման անձ՛նատրութեան * Յետոյ պաշա–
նր վաւերացնէ ա յս վաբկեբը , պա բզենք այլապէս « Ա պաննեցի վէոքր դնգաց իրի մը Հինգ գըն–
պանեց փոքր պետութեանց մասնակցութեան իրա–
շաՀ եկան ՀՀգաղտնւիք» մբ : գակնյերով : Մ իաք չունէի սպաննելու իր սի րու -
ւունքր։ «Ջայնէ չի կրնար զրկո*֊իէ սեւէ պետու -
Հին , Բլարէթթա Փէթթաչին , բայց ան Առաջն որ -
Տէուղագ\իպութիռ ւն թէ գի ւան ւս ղ իւ ւո սւ կ անւ Հնա– թիւն որ նպաստած է ,րնգՀանուր յաղթանակին» ։
գին սա.ջեւը նետուեցաւ, աղաղակելով, «Ա՝ո/. -
բամտութիւն , ճիշգ այն օրը երբ կը Հրատարակ Ըսաւ նաեւ թէ անՀրամեշտ է պատ եՀ ութ իւն ըն
ուէին ամերիկեան գագտնի փաստաթուղթերը ,Մ* սոլինի պէտք չէ մեռնէի» : Ըսի որ Հեռանայ, բայց ծայել որպէսզի գերման ներկայացուցիչներ իրենց
\թ ա Հ ան գն ե ր ո լ արտաքին ն ա խար ա բութիւն ը մ էջ - ան կը շարունակէր խլրաիլ անոր առջեւ X Ջ՛եմ ղըղ– տեսակէտներբ յայանեն Հաշտութեան դաշևագրի
տեղ կը Հ անէ էր զանազան գաղտնի յօգո լածներ՝ ջ՚սր գայնէ ալ ս պանն ած Ր ԼԷա Է" լ ս Համար X Մ սւսո լի մասին , իսկ անոր ընդունելութիւնը պէտք է պար
ԹէՀրանի , Եալթայի եւ Փ՚ոցտամի խոբՀրգամո - նի մեռաւ վախկոտի մը պէս , աՀ ուսաբսափէն գո - տագրել ամբողջ գերման մողովուրգին :
ղովնեբու ատենագրութիւններէն : ոալով պատի մը առջեւ* Հազիւ կրնար թոթովել *
Ցփշենք ամէնէն «զդայացունց՝»ը , որ կապ ու « Մա, մա, մա, Աինեօբ Բոչոնէլլօ* (բայց , Պ* Պիտօ ձայնակցեցաւ ղօր * Մաբշրլի, իսկ Պ*
մբ
նի Թուրքիոյ Հետ ե լ որ կը բացատրէ շատ բայց, բայց, պարոն գնգապետ) : Յետոյ գփակնե– Պէ՚ԼԻս րնգգիմացաւ , օրինաւոր չգտնելով այդպի
մութ երեւոյթներ րր վախագբեցի Մ ի լան , Փիացցա Լորէթօ , ուր սի պայման մը։ Տեսայ իր կարգին անՀրամեշտ
։ գտաւ բոլոր պետութեանց մասնակցութիւնը, գի
1943 Դեկտեմբեր \ ի ն ԹէՀրան են նաիսադաՀ ցուցադրուեցան Հանրութեան , ըմբոստական շար– տել տալով թէ Զորս Աեծեբր պէտք չէ դիկտատո
Րոզվէլթ 1 Ջըրչիյ եւ Ա թալին։ էրեքր միասին «կր մումին վարիչներուն Հրամանով։ ՏասնըՀինգ ըմ րական եղանակով գործեն * Պ* Մոլոթով պնդեց թէ
Համաձայնին թէ զինուորական տեսակէտով խիստ բոստներ սպաննուած է Ի՛" ա ՏԳ էԼ.աձՐէԱ Մու֊ Հաշտութեան դա շն ագի րբ պէտք է ստո բա գրուի
ցանկալի է որ Թուրքիա պատերազմին մասնակցի սոլինիի Հրամանով։ Անոր գիակին ցուցագրութիլ– գերմ ան կառավարութեան կողմէ ։ Ա յս առթիւ ա–
Դաշնակիցներու կողքին, տարին չլրացած» : նը վերջաբանն էր Գիմագրական ճակատի փառա
ւոր պայքարին։ Այնպէս որ կասկած չի կրնար ըլ ( Լ ո Ն ո ե ւ ա լ շ ա ո ո Ն ս ա է ռ ւ ՚ թ ֊ ի ւ - Թ ւ ւ կ ա ր դ ա յ Դ». է $ 1
Այս առթիւ , երեք պետութիւններր Հկ^արձա– լալ թէ մեռած է * Ուզեցինք ապացուցանել թէ
նադբեն մառէ շալ Աթալին ի Հետեւեալ յայտարա - գտած է արմանի պատ իմը ։ պէս րսի , որպէսզի տեսարաններ չպաբզուինւ * Երբ
բութիւն ր . » « ծ " Մուսոլինվւին սպանն՛ելու Հրամանը ստա կառք նւ սա անւք զնդա կա Հ ա ր ո ւթ ե ան վա յրը երթա
Հ րամ ան ա տ ա -
Եթէ Թուրքիա պատերազմի բոնուի Գհրմա . ցայ Ազատութեան կամաւոբնեբու լու Համար, Մուսոլինի ճաղատ գլոլ~խր բռնելով
Թիոյ հետ ել իբրեւ արդիւնք Պուլկաբիա պատծ .
բազմ յայտարարէ Թուրքիոյ դ է մ կամ յարձակի ա. րութենէն, 1945 Ապրիլ 27ին–. Ամէնքն ալ Համա ֊ ըսաւ* <ձՊիտի ճանբան ղիս* ի^սլ\ ո/իաի բնւեմ» :
քար վ ր ա յ > Խ –Միութիւնը անմիջապէս պատերազմի
պիտի բււնուի Պուլկարիոյ հ ե տ » ։ ձայն էին որ սպաննուի ե լ ձեռքս թոթվեցին , երբ Ըսի որ գլուխը ծածկէ : Երբ կառքէն գուբս ելանք
մեկնեց այ Հ Չեմ յիչեր թէ ո՛վ ներկայ էր տեսակ եւ զայն կեցոլցի պատին գէմ, տակաւին չէր գի
1ՍորՀրդամոզովը կ՝արձանագրէ նաեւ թէ կա . ցութեան : Ե" չէի գիտեր թէ զինադադարի պայ, տեր ինչ (&ելիքր ։ Երբ կարգացի մաՀավճփո^ը յա
ըելի է ա յ ս պարագան բացորոշապէս յայտարարեւ մանագրով Ս՚ուսոլինւի պէտք էր Դաշնակիցներուն նուն Ազատութեան կամաւոբնեբու Հրամ անա տա -
յառաշԴկայ բանակցութեանց մէչ\, Թուրքիան պա. յանձնոլէր Հ Ա՝\Լաց որ , Գաշնակիցներր երբեք բան բու.թեան , սկսաւ գոզալ ; Բաշեցի գնդացիրի բբլ–
տերազմի մղելոյ. Համար։ մր չրսին այս մասին, սպանութենէն վերջը։ թակր^ բայց կրակ չառաւ* Ատրճանակ մբ քաշե -
«Երր Հասայ Տոնկոյի մօտակայ ագարակր, ցի , նոյնպէս չբռնեց ։ Յետէոյ քիչ մը անգին երթա
Պատմութիւնը անքան խօսուն է որ մեկնու ուր պաՀուած էիս Մուս՛՛լինի ե լ իր սիրոլՀին, լով առի ընկերոջս զէնքը ։ Մուսոլինի փորձեց
թեան չի կարօտի ր : Եւ լրի՛– ալ չէ, այլ մասնիկ տեսայ որ երկուքն ալ վերէն վար Հ ագո լած էին եւ փախչիլ կամ իմ վրայ յարձակիլ, Բայ$ տեղէն
մը։ Ամբողջական բնագիրներ չեն որ կր Հբատա - Մուսոլինէի կը շր^էր սենեակին մէշՀ։ Դիկտատորը չշարմեցաւ։ Երբ վերագարձայ, գեռ կը դողար։
րակոլին , այլ որո չ մասեր ։ Հարցուց սարսափաՀար , երբ գուռը բացի ,— «Ի՛՞նք Մեո ալ առանց բառ մը ըսելու
Շ. կ՚ոլղէք» : Ըսի թէ Լկած եմ ազատելու ձեզ : Այգ– Բլարէթթային կամ
որեւէ ձեւով պայն փրկելու *
Fonds A.R.A.M
3#* Ա ձ Ք ճ 17^14 ֊ ք«ւՍ« « I 1925 -
ԱՊՐՈՒՍՏԻ ՍՀԱՒ0ԵԱՆ ԳԷՍ՝
0*6Շէ6սւ։–ք,ւ–օօո6է<ւս–6 : Տա. ա Տ Տ ձ ճ ա ՝ ) ՛Ի ա ղ ա ք ա կ ա Ա խ Ա դ խ ք Ա ե ք աշ
17, &ս« Օ&ատքո» - ՐՃ1ԱՏ ( 1 3 )
ԱԼ։ ն08. 15-70 - Շ. 0. Բ. ք ^ , 1678-63
8<"|«. 1 0 0 0 , ճաւքս..500* Ե<սսյ՚ս. 3 0 0 > .ֆր,, Արտաս. 10. 8»լ. կը խառԱուիԱ
Աշխատանքի
յ«սճՏ 27 « ձ & Տ 1947 Հինգշաբթի 27 ՄԱՐՏ Գաչնակցութեան/ որոշումով ,
երեքշաբթի օր բանուորական ցոյցեբ տեղէի ունե -
«Յ՚Թ • ՏԱՐԻ - 196 ձ ո ո & » ° 4995-'Աոբ շրջան թ ի ւ 604 Խմբագիր՛ Շ. ՄԻՍԱՔԵԱ՜ե ԳԻՆ՛ 4 Ֆթ ցան ամբողջ Ո) րան սա յի մէջ* Գլխաւոր պաՀանջն
էր միջոցներ
ձեռք առնել ապրուստի սղութեան եւ
թղթագրամնեբու յաւելման գէմ, խստօրէն պատ
(քԵՐ ԽՕՍքԸ մել սեւ շուկացիները, պարտաւորիչ աշխատանքի
ՕՐԸ ՕՐԻՆ ենթարկել բոլոր Ֆրանսացիները, 18 5 5 տաբե -
կան եւն*։ Աակայն քաղաքական խնգիբնեբ այ
///^/»է7 «ԳԱ%ՏՆԻ՝ԲՆԵՐ» ՀՈԳԻՈՎ ԱղաՏՆԵՐՈՒՆ խառնուեցան : Այսպէս , ցուցարարները կը պա -
Հանջէին ա՛նմիջապէս գագրեցնել Հնգկաչինի պա
տերազմը, եւ կը բողոքէին Մ • ՆաՀանգնեըոլ ար -
Օր նոր, հ՜ալք նոր , իբրեւ. Հետեւանք նախա 3 աճախ լսած եմ օտա րնե բ , որոնք զարման - տաքին քաղաքականութեան գէմ , աշխաբՀակալու–
գաՀ Թրումբնի շռնդալից յայտարարութեան ։ ՔՈէԼ ^է1Լ Հարցնեն թէ ի^նչպէս կ՝՝րյլայ որ այսքան թիւն Համարելով անոր միջամտութիւնը 3ունաս -
ինչպէս Հագսբգաձ֊ էինք երէկ , Մ » ՜կաՀանգ– փոքր մողովուրգ մը միլիոններ կր Հաւաքէ իբ սւանի ներքին գործերուն մէջ *
ներոլ արտաքին նա խ ա ր ա բո ւթ ի մե՛ր Հ բատարակու— տասնոցներով , Հան րա յին նպատակի Համ ար X Թերթերը 100 150.000 կը Հաշուեն Փարիզի
թեան յանձնեց կարգ մբ գագտնի ւիաստաթուգ - ինչպէ^ս կ՛ր//այ որ մեր ա ա սն տ պա տ\ի կր Համ ցուցարարները որոնք թափոր կազմելով քաղաքէին
թեր ։ հյորՀրգարանի անգամներբ անՀրամեշտ Հա րանք ունեցող աղգե ր չեն կրն ա բ պաՀել այնքան զանազան պողոտաներէն , Համախմբուեցան Հյան
մարած էին անոնց Հրատարակութիւնը : ՝\յա խ՜ագա– Հանրօգուտ Հ ա ս տ ա տ ո ւթ ի ւնն ե ր , իսկ մենք , Հա - տը Մառս, էյֆէէի աշտարակին տակը։ Համայնա
Հր ինքն ալ յարմար կր գատէր , պաշտպանելսւ Հտ– յերս , կը պաՀ ենք Հ ի ւան գան ո ց , Մ ա տ են ա գա ր ան , վար օրկանը) «իւմանիթէ» , կէս միլիոն կը Հաշուէ
Ուսանողական Տուս , Ապա քինա րան , կոյրեբու յա այգ Հրապարակին վրայ խռնուած բազմութիւնը,
մ ար իր ն՛ո ր քա ղա քա կան ո ւթ ի ւն ը , օգնել 0ոլ - տուկ ապաստանարան
նա սա անի եւ Թուրքիոյ Լի Հարկին ուրիշ պետու - ու գպրոցնե*բ , ճեմարաններ, գպրոցնեՀ ր 120.000 Լիսն ի մէչ, 60.000 Պոռտօ , 60 Հազար Ա՛ ա լւ–
թեանց՝), որպէսզի կարենան դիմանալ արտաքին : ս է յ լ եւայլն։ Այս առթիւ ճառեր խօսեցան Աշխա
ճնշումներու ։ Ուրիշ խօսքուէ, պաՀել իրենց ՝ճ\ո - Պատճառը շատ պաբղ է : տանքի Գաշնակցութեան ընգՀ * քարտուղարը ,
գային ամ բո զտութիւն ր^ անկախութիւնը եւ ներքին Չունենալով պետական մի^ոցնեբ , ստիպուած Լէոն Տ՝ուՀօ եւ իբ օգնականը, Պրնուա Հէռաշօն
կա բ գո ւս ա րքը X ենք մեր գլխուն ճարը նայիլ : (Համայնավար) , Փալձիզի մասնաճիւզին ընգՀ *
Օտարին ձեռք չերկարելու առաքինութիւնն ալ քարտուղարը էօմէն Հէնաֆ (նոյնպէս) ։ Այս վելւ–
Բացատ րո ւթեան չի կարօտի ր թէ որո՛ լ գէմ ուրիշներէն փոխ առած չենք • ջինը ձաղկելով ամերիկեան քազաքա կան ո ւթիւնբ ,
ուղգուաՀք֊ է այս ա^ւսկցութիւնր : Ս՝անաւանգ որ , Ջեմ գիտեր թէ ուբիշնեբ գիտա^ծ են նաեւ որ յայտարարեց թէ ^Թրումընի երեւութական նպա -
ինչպէս արտաքին նախարարին փոխանորէբը , Սոյն ՛այգ գումարները առաւելապէս կը Հաւաքուին մո– տակն է օգնել Յունաստանի , բայց իրականին մէջ
պէս ւուբիշ օգնական մը, Բէէյթրն, բացորոշապէս զոէիրգաքլան քսակներէ : պաշտպանել անոր ֆ ա շա կան կառավարութիւնը» ։
սլարզեց ամբողջ պատկերը, փ պատասխան/ Հա - Ջունեւոբին լուման է մեզի Համար յարգին եւ ճառերէն վերջը Պբնուա %%ռաշօն բանաձեւ մր
ոչ թէ կրեսոսին գանձը :
ր ի ւր ա ւո բ Հա րցումներոլ ։ կարգաց, որով Մեծն Բբիտանիա եւ Մ* ՆաՀանգ֊
Ո*րքտն պեբճիմ աստ էին Բլէ յթրնի րացս/ - Մ՝եբ ջո2երը ընգՀանբապէս եկեղեցի շինելու նէերը կը Հռչակուէին իբբել Որոնէի միջամտողներ»
. տ ր ո ւթ ի ւնն ե ր ր , & եբակո յտի Արտաքին Տ տ բաբե ֊ ւս ռա քինա ւթ ե ամբ կրնան պարծենալ , իսկ <ձձեռքի ( ին տ ե ր վան ց ի ոն ի ս տ \ ) Յունաստանի մ Էջ ե լ կր
րոլթեանւց 3 անձն ամ ուլս վին առ^եւ : տակէ» , անունը չարձանագրուելիք տեղեր գրամ պաՀանջուԷբ չխառնուիլ այգ երկրի ներքին գո բ -
Ան յատկապէս կը խնդըէր որ Տ ո լևա սա ան ի եւ տալու վարժութիւնը ցամքեր է իրենց քով • ծե բուն յ
Թուրքիոյ զինեալ ումեբուն սաՀմ անուած գումար– \քերգագյթի Համար Հաւաքուած֊ գումաընե^րը X Ցոյցերուն կր մասնակցէին նաեւ պետական
նեբր արուին իբրեւ պարգեւ , նուէր , եւ ոչ թէ ՚՝փո– Եթէ 12 15 միլիոն Հաշուենք , ջոջերուն տուածը պաշտօն եան եր ։ Երկաթուղիներու երթեւեկն աք
ի։ էս ո,ո լ թ ր ւն յ Հազիւ երկու - երեք մ իլիոն կր՝ քսնէ , մնացեալը կրճատուեցաւ մինչեւ փրիկո^նը ա շ ատեն։ Կազ -
— « Ես կ՛ը կարծեմ թ է զինուորական նպա . տուած են մ իջին եւ չունեւոր ղասերը ։ մուած էին վեց գլխաւս ր թափորներ ։ Առանձին
տակնհրու համար օգնութիւնը էական, ըլլալով մեր
սհվւական ապահովութեան համար եւ ոչ թ է ինք Անուններ կան որոնց ոչ մէկուն/ Հանղիպեցանւք տեղ մը աբուա^ք– է բ Հնգկա չինի ր՛ան ո ւո րնե ր ո ւնյ ո–
նին վճարելի, պէտք է տլաւի իբրեւ րացայ՚սյտ
շնորհ մ ը » : ցանկերուն գլուխը% իսկ ես Հանգիպեցայ անանկ լանք մասնաւոր նշանատախաակնւեբով կը ւզաՀան–
անունի մը որ կրնայ պետական բացեր փակել, ջէ ին գագրեցնել պատերազմ ը ։
՚&աոաքային-֊ՅՀՀսխքԼ՚րը– տարրեր դ1ա\ո**լ։՛ ՝ էէ ր ,Ո,1*~ձ–֊Տ» աաա.տ..իէ. լ1լ ^ ՚ * 1*1 ֊ - ՞ ւ՛ ֊°ւԼռլաի՛սօսներն ալ պաՀ ան ջեցին գոՀ ացում տալ աշ ֊
վրայգասելով Հանդերձ ,ամհրիկացի պաշտօնատա կելով ամէնէն սրտառուչ կոչերու առջեւ*** խատաւորոլթեան պաՀանջնեբուն :
րը կը թելադրէր չդնեք այնպիսի պարտաւորու. - Ականջը խօսի Տիկին Ն ՛թ * * *
իմիւններ որոնց վճարմանՀալանականոլթիւնչկայ : ՍՕԱԻ Գ ե ւ ո / ա Ա ժողովուրդը պետք ե
Այս առթիւ., կ,ը յայտնէր նաեւ թէ ինչպէս պի
տի բամնուի առաջարկուած֊ 400միլիոն տոլարը. սԻԱչպԽ սպաԱԱհցի ընդուԱի դաշԱազիդ
150 ՚ ք ի լ ի ո ս տոլար Տունաստանի , բանակը զինելու,
զգ եստաւորելու , պարենաւորելու Համար , ոբպէս Մ ոսկուա յ ի խոբՀրգամողովին օրուան
գո բ ծ ել ըմ ր ո ս ա ֊
յր են ան Հ արգի ւն ալս րապէս նիստին մէջ , Մ • Ն ա Հ անգն ե ր ո ւ արտաքին նախա -
նԳիե բԿո՛ւն– գէմ » *
րարբ, գօբ» Մ ա ր շրլ առաջարկեց Գեբմանիոյ նոր
Հ ա ր ի ւր միլիոն Թուրքիո յ , զինուորական օգ - ձԳնգապետ Վալէռիօ» , բուն անունով Ուօլ -
սաՀմ անագրոլթեան մէջ գնել յօգո ւած մը , որուն
ն ո ւթե ան ե լ Հ ան ր օգուտ Ն բագի րնե բո լ գործա - Լ^ԱՐ 0ա՚իգի° յ 3 7 տարեկան Համ ա յնավա ր մը, որ
Համաձայն ամ բոզջ գերման մոզովուրգը եւ ոչ թէ
գրութեան Համար (երկաթուղիներ եւն *) : Մնաց սպաննէ տծ Էբ Մ ուս ո լինին իր կուսակցութեան
կառավարութիւն մը պէտք է ընգունի Հ ա շտ ո ւ ֊
եալ 150 միլիոնբ Յունաստանի , ( 2 0 միլիոն Հողա Հ րամ անով , Գշ * օր Հ րապա րակալ պատմ եց ամ Էն
թեան գաշնագիրը : Զօրավարը պնգելով այս յե ֊
գործութեան , \ 3 0 մ իլիոն ճա րտա րագո բծականէ եւ բան , մողովի մը մէջ եւ լրագրական տեսակցու ֊
զափո խական որոշմ ան վրա յ , բացատրեց թէ այս
ելմտական վեբաշին ութեան Համար՝) * թ ի ւննէե ր ո վ * ԱՀաւասիկ իր յա յ տ ա ր ա ր ո ւթ ե ա\հ ց
պաՀանջը տրամ ա բանա կան Հ ետեւանքն է Գերմ սւ–
Ապասելոէի որ Մ * ՆաՀ անգն։ ե ր ո լ ԷքոբՀրգաբա– ամփոփումը •
նիոյ անպայման անձ՛նատրութեան * Յետոյ պաշա–
նր վաւերացնէ ա յս վաբկեբը , պա բզենք այլապէս « Ա պաննեցի վէոքր դնգաց իրի մը Հինգ գըն–
պանեց փոքր պետութեանց մասնակցութեան իրա–
շաՀ եկան ՀՀգաղտնւիք» մբ : գակնյերով : Մ իաք չունէի սպաննելու իր սի րու -
ւունքր։ «Ջայնէ չի կրնար զրկո*֊իէ սեւէ պետու -
Հին , Բլարէթթա Փէթթաչին , բայց ան Առաջն որ -
Տէուղագ\իպութիռ ւն թէ գի ւան ւս ղ իւ ւո սւ կ անւ Հնա– թիւն որ նպաստած է ,րնգՀանուր յաղթանակին» ։
գին սա.ջեւը նետուեցաւ, աղաղակելով, «Ա՝ո/. -
բամտութիւն , ճիշգ այն օրը երբ կը Հրատարակ Ըսաւ նաեւ թէ անՀրամեշտ է պատ եՀ ութ իւն ըն
ուէին ամերիկեան գագտնի փաստաթուղթերը ,Մ* սոլինի պէտք չէ մեռնէի» : Ըսի որ Հեռանայ, բայց ծայել որպէսզի գերման ներկայացուցիչներ իրենց
\թ ա Հ ան գն ե ր ո լ արտաքին ն ա խար ա բութիւն ը մ էջ - ան կը շարունակէր խլրաիլ անոր առջեւ X Ջ՛եմ ղըղ– տեսակէտներբ յայանեն Հաշտութեան դաշևագրի
տեղ կը Հ անէ էր զանազան գաղտնի յօգո լածներ՝ ջ՚սր գայնէ ալ ս պանն ած Ր ԼԷա Է" լ ս Համար X Մ սւսո լի մասին , իսկ անոր ընդունելութիւնը պէտք է պար
ԹէՀրանի , Եալթայի եւ Փ՚ոցտամի խոբՀրգամո - նի մեռաւ վախկոտի մը պէս , աՀ ուսաբսափէն գո - տագրել ամբողջ գերման մողովուրգին :
ղովնեբու ատենագրութիւններէն : ոալով պատի մը առջեւ* Հազիւ կրնար թոթովել *
Ցփշենք ամէնէն «զդայացունց՝»ը , որ կապ ու « Մա, մա, մա, Աինեօբ Բոչոնէլլօ* (բայց , Պ* Պիտօ ձայնակցեցաւ ղօր * Մաբշրլի, իսկ Պ*
մբ
նի Թուրքիոյ Հետ ե լ որ կը բացատրէ շատ բայց, բայց, պարոն գնգապետ) : Յետոյ գփակնե– Պէ՚ԼԻս րնգգիմացաւ , օրինաւոր չգտնելով այդպի
մութ երեւոյթներ րր վախագբեցի Մ ի լան , Փիացցա Լորէթօ , ուր սի պայման մը։ Տեսայ իր կարգին անՀրամեշտ
։ գտաւ բոլոր պետութեանց մասնակցութիւնը, գի
1943 Դեկտեմբեր \ ի ն ԹէՀրան են նաիսադաՀ ցուցադրուեցան Հանրութեան , ըմբոստական շար– տել տալով թէ Զորս Աեծեբր պէտք չէ դիկտատո
Րոզվէլթ 1 Ջըրչիյ եւ Ա թալին։ էրեքր միասին «կր մումին վարիչներուն Հրամանով։ ՏասնըՀինգ ըմ րական եղանակով գործեն * Պ* Մոլոթով պնդեց թէ
Համաձայնին թէ զինուորական տեսակէտով խիստ բոստներ սպաննուած է Ի՛" ա ՏԳ էԼ.աձՐէԱ Մու֊ Հաշտութեան դա շն ագի րբ պէտք է ստո բա գրուի
ցանկալի է որ Թուրքիա պատերազմին մասնակցի սոլինիի Հրամանով։ Անոր գիակին ցուցագրութիլ– գերմ ան կառավարութեան կողմէ ։ Ա յս առթիւ ա–
Դաշնակիցներու կողքին, տարին չլրացած» : նը վերջաբանն էր Գիմագրական ճակատի փառա
ւոր պայքարին։ Այնպէս որ կասկած չի կրնար ըլ ( Լ ո Ն ո ե ւ ա լ շ ա ո ո Ն ս ա է ռ ւ ՚ թ ֊ ի ւ - Թ ւ ւ կ ա ր դ ա յ Դ». է $ 1
Այս առթիւ , երեք պետութիւններր Հկ^արձա– լալ թէ մեռած է * Ուզեցինք ապացուցանել թէ
նադբեն մառէ շալ Աթալին ի Հետեւեալ յայտարա - գտած է արմանի պատ իմը ։ պէս րսի , որպէսզի տեսարաններ չպաբզուինւ * Երբ
բութիւն ր . » « ծ " Մուսոլինվւին սպանն՛ելու Հրամանը ստա կառք նւ սա անւք զնդա կա Հ ա ր ո ւթ ե ան վա յրը երթա
Հ րամ ան ա տ ա -
Եթէ Թուրքիա պատերազմի բոնուի Գհրմա . ցայ Ազատութեան կամաւոբնեբու լու Համար, Մուսոլինի ճաղատ գլոլ~խր բռնելով
Թիոյ հետ ել իբրեւ արդիւնք Պուլկաբիա պատծ .
բազմ յայտարարէ Թուրքիոյ դ է մ կամ յարձակի ա. րութենէն, 1945 Ապրիլ 27ին–. Ամէնքն ալ Համա ֊ ըսաւ* <ձՊիտի ճանբան ղիս* ի^սլ\ ո/իաի բնւեմ» :
քար վ ր ա յ > Խ –Միութիւնը անմիջապէս պատերազմի
պիտի բււնուի Պուլկարիոյ հ ե տ » ։ ձայն էին որ սպաննուի ե լ ձեռքս թոթվեցին , երբ Ըսի որ գլուխը ծածկէ : Երբ կառքէն գուբս ելանք
մեկնեց այ Հ Չեմ յիչեր թէ ո՛վ ներկայ էր տեսակ եւ զայն կեցոլցի պատին գէմ, տակաւին չէր գի
1ՍորՀրդամոզովը կ՝արձանագրէ նաեւ թէ կա . ցութեան : Ե" չէի գիտեր թէ զինադադարի պայ, տեր ինչ (&ելիքր ։ Երբ կարգացի մաՀավճփո^ը յա
ըելի է ա յ ս պարագան բացորոշապէս յայտարարեւ մանագրով Ս՚ուսոլինւի պէտք էր Դաշնակիցներուն նուն Ազատութեան կամաւոբնեբու Հրամ անա տա -
յառաշԴկայ բանակցութեանց մէչ\, Թուրքիան պա. յանձնոլէր Հ Ա՝\Լաց որ , Գաշնակիցներր երբեք բան բու.թեան , սկսաւ գոզալ ; Բաշեցի գնդացիրի բբլ–
տերազմի մղելոյ. Համար։ մր չրսին այս մասին, սպանութենէն վերջը։ թակր^ բայց կրակ չառաւ* Ատրճանակ մբ քաշե -
«Երր Հասայ Տոնկոյի մօտակայ ագարակր, ցի , նոյնպէս չբռնեց ։ Յետէոյ քիչ մը անգին երթա
Պատմութիւնը անքան խօսուն է որ մեկնու ուր պաՀուած էիս Մուս՛՛լինի ե լ իր սիրոլՀին, լով առի ընկերոջս զէնքը ։ Մուսոլինի փորձեց
թեան չի կարօտի ր : Եւ լրի՛– ալ չէ, այլ մասնիկ տեսայ որ երկուքն ալ վերէն վար Հ ագո լած էին եւ փախչիլ կամ իմ վրայ յարձակիլ, Բայ$ տեղէն
մը։ Ամբողջական բնագիրներ չեն որ կր Հբատա - Մուսոլինէի կը շր^էր սենեակին մէշՀ։ Դիկտատորը չշարմեցաւ։ Երբ վերագարձայ, գեռ կը դողար։
րակոլին , այլ որո չ մասեր ։ Հարցուց սարսափաՀար , երբ գուռը բացի ,— «Ի՛՞նք Մեո ալ առանց բառ մը ըսելու
Շ. կ՚ոլղէք» : Ըսի թէ Լկած եմ ազատելու ձեզ : Այգ– Բլարէթթային կամ
որեւէ ձեւով պայն փրկելու *
Fonds A.R.A.M
