Page 237 - ARM_19-1947_01
P. 237
ԱՄԵՐԻա ՊԻՏԻ ՍՊԱՌԱԶԻՆԷ
Շ. Տաո» 376.2»* 6ՈՒՆԱՍՏԱՆԻ ԲԱՆԱԿԸ
Օե^Աա-քԴօթմծտս-տ : ՏՕ». \«ՏՏձճեԱՎ
ՆԱԽԱԳԱՀԻՆ ՃԱՌԸ ՄԵԾ ՏՊԱՒՈՐՈՒԹԻՒՆ
17, &Ո6 Օւասսո* - Բձ1է1Տ (13՛) ԳՈՐԾԵՑ ԼՈՆՏՈՆԻ ԵՒ
161.։ ն08. 15-70 - Շ. Շ. Բ. Բ&հ» 1678-63 ՓԱՐԻԶԻ ՄԷՋ
Տալ՛. 1000, 6ա,էս. 500, Էո-աԱս. 300, ֆր., Աք""". 10 8»լ.
Տ«աւ6ա 15 աձ&Տ 1947 Շաբաթ– 15 ՄԱՐՏ Օրուան մեծագոյն դէպքն է նախագաՀ Թրու -
մրն ի պատմական ճառը, որով կը պահ անՀէ խոր–
* Թ – ՏԱՐԻ - 19" ձոո& Ո° 4985–Ո,պւ շրջան յիս 594 Խմբագիր՝ ©. ՄԻՍԱՔԵԱՆ ԳԻՆ՛ 4 Ֆ « Հբդարանէն^400 միլիոն տոլարի (100 միլիոն
սթերլին^ վարկ մը բանալ (Հունաստանի եւ Թուր ֊֊
ք ի ո յ • ճառին ամփոփումը Հաղորդած էինք երէկ ,
ՄնՐ Խ0ՍՔԸ իսկ ամբողջութիւնը պիտի կարդաք *հչ* եւ Պ՛շ*
ՕՐԸ ՕՐԻՆ օրուան թիլերուն մ էջ ։
Նիւ Եոբքէն կը Հեռագրեն թէ Մ * ՆաՀանգնե -
ԱՐԳԷՆ ՊԱՏՐԱՍՏ ԵՆ... բու կառավարութիւնը կը խոըՀի Հոգալ մօտ \ 00
Ի ՊԷՏՍ ԶԱՐԳԱՑԵԼՈ8 Հազար յո յն զին ո ւո ր\ն)ե րո ւ Հանդերձանքբ ել սպա
ռազինութիւնը Հ Զինուորական պատուիրակութիւն
Մ * ՆաՀանգԼ\երո լ նախագաՀ ին պատ մ սդա՚ե՝ ԱՒր^էէ րնթերցողներ , անՀրամե՞շա է տա՛սնա մը պիտի երթայ (Հունաստան ^ օգնելու Համար բա
ճառէն 8 10 Օր առա^, Հ՜իւսէ յին ,ճաՀիտ Եալյշն , բանեայ մը շինել խնայելու Համար ոչ միայն ձեր նակին վերակազմ՝ ո ւթե ան ; Առ այմմ չեն Ի՚՚՚րՀիր
«Թանին^ի տխրահռչակ տնօրէն՚ր , ն չս&՚ա կս լի ց եւ մեր մամ անա կը,՛ այլեւ թերթին նեղ սիւնակ - ամերիկեան ղինուոբներ ե ւս ղրկել։ Ամեբիկացի–
խմբագրական մր կր հրատարակէր ։ նեբը ։ նե բուն նպատակն է զօրացնել (Հունաստանը , որ
Նի^ ւթր , ՜––էւԳ ա յ ս խ"է որ տուն տուա՛ք– էր Այսպէս 1 . կարճ կապել Հբապարակային ցա պէսզի կարենայ ինքնաբաւ դառնալ եւ իր արմանի
նախագահ Թրումբնի յայտարարութեան՝; ւակցականները , ՛մանաւանդ անոնք որ անՀատա - տեգը գրաւել Մ\իացեալ Ագգերուն մէջ։ Այս առթիւ
Թուրք հ րա պա րակագի րր առտու մր կ^իմսնա, կան են ։ Երկտող նամակ աւելի մխիթարական պի– պիտի առաջարկեն ընգՀ . ներում շ^*որՀել քաղա -
թէ Անգլիա եւ Մ. Ն աՀ ան գները որոշեր են •միօրի ա ի բլլա բ սգաւս բ ին Հ ամ ար ։ քական յանցաւորնեբուն ել եկամուտի տուրք մը
նակ ձելի մր վերածել իրենց ,սպառագինութխն - 2. Համառօտել մաՀաղդները, միայն՝ մօտաւոր Հաստատել Հ
^ներր։ Ապա նաեւ, օգնել (Հունաստանի և. Թուրքիոյ Հ ազգականները թուելով, ինչպէս կ\րնեն Եւրոպա - ԹՈՒՐՔԻԱ ԵՒ ՅՈՒՆԱՍՏԱՆ ԵՐԱԽՏԱՊԱՐՏ
Եւ ան մ՛իրապէս գրի առնելով, թուղթին կր ցիները։ Թուրքիս յ վարչապետը , Րէճէպ Փէքէր , Եշ •
յանձնէ Հետեւեալ խո րՀ րդածո ւթիւններ ր • 3. Հանդէսներու նկարագրութեան ատեն չմոռ օր պաշտօնական յա յտա րա բութիւն մ ը ուղղեց
« • ••. Անգլիա եւ Ամերիկա առանձին պիաի նալ թէ թերթը միայն այսինչ քաղաքին կամ գի՛1– մ ամուլին՝, նախագաՀ Թրումրն ի ճառին առթիւ ;
տմնաւն հասարակաց պատերազմի մը մէջ : Արծն - գին չի պատ կան իր ; Տա յտա րա ր ութի ւն ը կ^ըոէ թէ Մ * ՆաՀ անգն եր ր
մսւեաւն քաղաքակրթութեայն պաականող աշխարհը, 4. Հանգանակութիւն մը եդած է ի նպաստ բա ըմբռնած են ամբող^ ՀամաշխարՀային կացութիւ—
գ ր ե թ է ամբողջությամբ դիրք պիաի գ^ւաւէ աէոնց րենպատակ ձեռնարկի մը ։ Ո^վ կը սպասէ որ իբ նը եւ թէ «ամերիկեան մե կուսացս ւմ բ վերջ գտած
կողքի|ն : ՜իմ անձնական համոզումով , կրնանք եա. մասնակցութիւնը անպատճառ յիչուի ընգՀ * գոլ - է ա յլեւս» • Թուրքիա խո րապէս ե ր ա իւ տ ա սլա ր ա է
ւասաել որ անոնց գլուխը Թուրքիա պ|իտի գսւյ : մարին մէջ։ ն սւխագաՀ ին յա յտա բարութեան Համ ար ։ Վա ր չա -
Որովհետեւ գիտենք որ Անգլիա եւ Ամերիկա միայն 5. Հոգեւոր այցելութիւն եւ թգթակցութի՞ւն , պետին կարծիքով այս ճառը կվարտա յայտէ Արմերի–
պաշտպա|նողակաւն նպատակով աչք կխաոնեն ան . շատ լաւ , բայց Հայոց ազգը պէտք ունի՞ գիտնալու կայի Հանրային կարծիքը, այնպիսի ատեն մր երբ
խռւաաիելի պատերազմ մը ։ Անգլիոյ ե ւ Ամերիկա, թէ մինչեւ ո՛ւր կառքո՛վ էք գացեր , որո՛ւն տունը ա զաՀ ո վո ւթ ի ւն ը Հ բատապ խնդիր մը դարձած է
յի հասարաւկաց սակաաը միայն մարդկութեան ՆՆ ճաշեր եւ քնացեր էք , կամ ով ձեզ ամէնէն աւելի ամբոգջ աշխարՀի Համար ել որ եւ է իսռովութիւնւ
քաղաքակրթութեան թշնամիներուն դէմ կրնայ է սլա աո ւ եր ։ այլեւս չի կրնար միայն տ ե ղա կան Հարց մնալ
կազմուֆլ : Թուրքիոյ դատն ալ ուրիշ բաւն չէ ե թ է 6. Տօգուած կամ թզթակցութիւն կր գրէք, Թ րում ըն\ի ճառը կը Հաստատէ սւ յ դ կարծիքը եւ
ոչ Անգլիոյ եւ Ամերիկայի պաշապանաւծ իրաւուն սրբագրութիւնը ւի ս ւո ա Հ ելով խմ բագբին որ դուր– լոյս կը ներշնւչէ ամէնուն 1 թէ պիտի կրնայ ազա
քի եւ արդարութեան դաար» : (4 Մա|րտ) : գուբս^ևքով կբ զտէ, կը մաքրէ լեզուն , ոճը, ուղ– տութիւնը պաՀ ել իր սեփական սաՀմ անն ե ր ո ւն
Այգ օրերուն Հեռագիրը կր Հաղորդէր արդէն, ղաղրութիւնը եւն * , բայց գոնէ մաքուր գրեցէք։ մ՛ էջ : «ինչպէս մ ատին՝ մէջ բո յնւ դրած մ անրէ մ ր
թէ Անգլիա շատ ծանր գտնելով իր բեար, առա - 7. Երբ Հանդէս ի մ ընկա րագրութ իւն\ր կը գրէք, կրնայ տա րածո ւի լ ամբողջ մ արմնւինւ մէջ, Տունաս–
Հարկած է Ա . ՆաՀանրլՀնե լաւն որ օգնեն (Հան ֆս– զզ.Ոկշացէք զանազան ազգե ց ո ւթ ի լ1ւն ե ր է \ե լ իւա ֊ աանւի եւ Թուրքիա յ մէջ սլատտՀ ել իք խռովութիւն
տանի եւ Թուր րի ո յ • բո ւս ի կ տպա լոր ո ւթիւններ է : մըն ալ կրնա յ ծաւալիլ» - Վար չապետ ր եզր ա կ տ ֊
Թուրք Հըապարակագի ր ը այս առիթէն ալ կը Տ. –տբ կանայք ել մի մեգան չէք, երբ յօդուա– ց՚/ւելով , ազդարարեց , բերանացի *
՛Հ՛եր շն՝չուի , ստորագրելու Համար Հետեւեալ խոր -• ՛ծ–/, մր Հ ր ատ ա ր ա կո ւթ ի ւն ը 1լ,ո ւ շան ա՛յ , կամքէ ան - « Վնասակար է ըսել թէ զօրաւոր ենք, երբ
Հ րգածո ւ թ ի ւնն երը • – ^ ^ ^ ^ ^ ^ ւՅՒ1՛*» տէ՜Լ * կտիս ^պատճառներով ։ իրապէս չենք » :
֊ ֊ « Պաաերս^րքի՚ւ սկիզբէն ի վեր մեր յ։–..։»,. 9. ք*նչո®լ դիտում տեսնել շատ անգամ այն , ՝ Տետո յ բացատրեց թէ Թուրքիս յ տնտեսական՝
ք՚*յււ պԱյրգ ^րձ^Վ^՚Դք ըր՚Տդա^^^^ա^^՜ա^\Խ»^է. ՚ ՚>՚ Լ
րուն վրայ է րպշեւիկեւսԱ սպառնալիքին ծաւԱր <>ս^ ե ՛յց ււ ւթ՜ եան ծա ն ը ո ւթի ւնբ Հ ետ ե ւանք է մեծ բա -
ււը : Այս բ՚եքլ՚ը այնքայն ծանր է որ կրնայ իրապէս մը կամ սխալի մը Համար ։ Կ ւկ մը պաՀելոլ Աչաբւսաւո՚ր ո ւթԼ^.՜. .
խնդիր մը կազմել : Բարոյական տեսակէտով քիրաԼ 10. Եւ վերջապէս ինչ ո՛ւ ամէն իրաւունք վե ֊ | ^Հունաստանի // էջ ալ կառավար ո ւթի ւնբ ել ժո
ւու|նք ունինք պահա1նջելու որ այս րեււր բաժնեն բապաՀել իր անձին, իսկ ամէն պարտականութիւն ղովուրդը եր ախ տա գի աո ւթեամբ լսեցին նա իւա -
մ՛եր դաշնակիցներ1ն ու բարեկամները » : գիմասինին ։ Ա0ԱԻ գաՀին ճառր, որուն մէկ պատճէնր Աթէնքի ամե
Ե ՛֊ գեռ աւելի՝ րաց որո շ յայտարարութիւն մը. րիկեան դեսպանին միջոցաւ յանձնուած էր վար ք -
- « Եկած է աաե)0|ը որ թ է Անգլիոյ եւ թ է չապետ Մ աքս իմ ոս ի ։ Զախակոզմ եան թե բթեբը Հ ե–
Ամերիկայի մէջ աւելի մօտէն եւ աււելի լրջօրէն տեւեա լ խո բագի րնե րր շարած էին , ճառին Հրա -
նկատի սաներն կացութփւնը Թուրքիոյ որ հաւա1նա. տարակութեանւ առթիւ–— «քարոզութիւն ամերիկ
կան պատերազմի մը պարագային իթենց անվիս՝ե|լի Հայելու Աեդաղթը եան՛ ա շխա ր Հ ա կա լո ւթեան» , «Ջնջում ազգա յին ան
մէկ դաշ1նակից€ւ է» : կախութեան» , «\,աւամ ատս յցներ Մ իջերկրականի
Ղ՚իամ ամբ. կատարեցինք ա յս լայն քաղուած - ափերուն վյւայ» , «Նպատակաւոր ղրդռութիւնւ ք(ք •
քր , պարգելու Հ ամ ար այն ա խ ւո սւ ւո ր մթն,ո լորտը Անցեալ օր կարգ մը տ ե զե կութի ւնն ե բ Հաղոր Միութեան դէմ» եւն . : Ա յս առթիւ Հրապարակա
որ ստեղծուած է Միջին եւ Մօտ* Արեւելքի մէ$։ դած էինք Եգիպտոսի Հայբենակիցնեբու ներգագ– յին ժողովներ ալ գումարեցին *
Ուրեմն Թուրքերը Հ իմ ա կո ւ^րն՚է պատրաս ֊ թի մ ասին ։ Լոնտոնի մէջ ոչ միայն շատ դո Հ են նախ ա գա
տուած են դաշնակից քանակին առաջքն անցնելու, Վերջին թգթաըերէն 1լ իմ անուն ք թէ եգիպտա Հին ճառէն , այլեւ մ ասնաւո րապէս կը շեշաեն թէ
նոր պատերաղմի մը պարադային *• . կան կառավարութիւնը կատարեալ ազատութիւն յայտնւուած տեսակէտն՜՛երը Համաձայն են բրիտա
Աէքի առֆեւ չունինք ուրիշ թուրք թերթեր , պ իտ ի տայ ա յն Հայերուն ո րոնք կը փափաքին ի– նական տեստկէտնւեբուն ։ Ըսել կհուզեն թէ Անգ ֊
բայց գիտենք որ բոլորն այ մէկ սիրտ են ւ /
բենց Հայրենիքը երթալ ^ բայց անոնք այլեւս պիտի լիան ալ ա յնւ կարծիք՛ն՝ ունի թէ կարգ մր կառավա–
ԱՀ աւասիկ Թուրքի" յ վար չապետ\ը ինք խո ր ին չրնգունուին եգիպտական՝ Հոզամասին վ ր ա յ ։ Այո բո ւթիւններ պարտադրուած են՝ բոնի ուժով ։
եր ախ ա ա գի ու ո ւթ ե՜ սւ մբ
մըն^ի յայտարարութիւնը ողբումնէ նախագաՀ Թրու- յ ա յ տ ա ր ա ր ո ւթ ի ւն ր ե զած է •Եգիպտոսի վա ր չտ - ԽՈՐՀՐԳԱԿՑՈՒԹԻՒՆՆԵՐ ԱՄԵՐԻԿԱՅԻ ՄԷԶ
։ պետին կողմէ, ե) ո րՀ րզ արանին բեմէն։ Վարչա (յ ա իք տ գա Հ ին ճառ^ֆ անմ իջապէս վ^՚րջր Մ*
Այ լա պէս պե րճա իւօս վկա յ ո ւ թ ի լ ն մը , ամե ֊ պետը աւելցուցած\է - «Այն Հայերը որ Խ* Մի (յաՀանւգներոլ պատեբէ^զմակս/ն՝, ծովային ն\ախա -
բիկես/նւ նոր քաղաքականութեան առթիւ :
ութիւն երթալ կհուզեն, պէտք է գբաւորապէս րարները ել ար ւո * նախարարին օգնականը դարն -
Լոն տոնի սլա Հ սլան ո ղա կան օ ր կան ը , «Տ է յ լի Հրամարին եգիպտական Հպատակութենէ , ՛եթէ վ/ակ նիստ մը գումարեցին ծերակոյտինւ արտաքինէ
Մէյլ^ յ Մարտ \3ի խմբագրականին մէջ խորապէս
Հպատակ եղած էինւ, ու ծախեն իրենց ստացուածք գործերու լանձնաժոգովին Հետ ^ քննելու Համար
գնաՀատելով նախագաՀ Թրումընի ծրագիրը 100 ները » : ^ Տունաստան ի եւ Թուրքի ո յ տրուելիք 400 միլիոն
միլիոն սթեր լին տրամադրել - (Հունաստանի եւ Ե գի պատ Հա յ Թեմ ական Համ աղ ո ւմ արին տ ո լա րի ել զին ուոբակ ան ան ո ւգւլակի օ գն\ո ւթեան
Թուրքիոյ կ^եղբակացնէ թէ տակաւին «ա՛ռածին խոբՀրդակցութեանֆ նիւթ դարձած է նաեւ ներ - խնդիրը։ ՄասնագԷտնէեր ալ Հրաւիրուած Էին ի՛ար֊
քայլն է այս» ։ գաղթողներու նիւթական վիճակը % Առաջն ո ր դա - Հ ր դա կց ո ւթե ան ։ «Ն ՚ Ե * Հէրրլա» կը գրէ թէ կարգ
իր կարծիքով , «Ամերիկան եթէ կ՛՛ուղէ պաՀ - բանին մէջ կօշիկի Հանգանակութենէն եւայլ նպա մբ երեսփոխաններ ել ծերա՛կուտականներ բացէ ի
պանել իր օրինաւոր շաՀեբր Ա՝իՀէին Արեւելքի մէջ, տակով Հաւաքուած դրամներէն՝ Ղ՝աՀ ի րէ ել Ալեք– բաց յա յտարաբեց ին թէ նախագաՀ ին ծբԱԼգիրր
պէտք է պատրաստուի նոյնիսկ աւելի դրական քա սանգրիա՝ մօտ 20.000 ոսկին՛ պիտի յատկացուի կրնայ ի վեյրջոյ պատերազմի մղել Ռուսիոյ դ է մ :
ղաքականութեան մըւՈւրիչ խօսքով,պէտք է շատ չքաւորներն՝ ու անկարողները զգեստաւորելու եւ Ամերիկեան մամուլը ջախջախիչ մեծամաս -
լայն աջակցութիւն մը ընծայէ , թէ մարդով եւ թէ այլ պիտոյքներու։ նու թեամբ կը սլա չւո պանէ նախագաՀ ին՝ տեսակէտ -
Դրամովդ աշխարՀի այդ մասին պաշտպանութեան Միմիայն Եգիպտսէն ներգաղթողներու Համար ները : Ւոկ Հ ամ ա յնավ ար օրկանր , «Տ է յլի՛ Ուբր -
պաՀ ան ջն ե ր ո ւն » ։ 60—70 հազար ոսկիի պէտք կայ, իբրեւ ճանա - քբր՝2> խստօրէն կր դա տ ա պա ր տ է նախագաՀ ին ա -
Լոնտոնի թերթը յետոյ ոլոր - մոլոր կը շօ ֊ պարհաձ-ախս եւայլն; Եգիպտահայր կր խորհի օգ ռաջարկը, «ազգային ամօթ մը» Համարելով զայն՛։
չափէ նաեւ կարս - ԱբաաՀանի եւ Նեղուցներու նել նաեւ քոյր գա գութն եր ո ւն՛ , որով նուազագո /ն Եւ կ՝րսէ թէ Թրումըն Սթէնտըըա Օյլի (քարիւղի
խնդիրը։ «Ռուսիա ի վփճակֆ է շատ ծանր ճնշում 90.000 ոսկի պէտք է Հանգանակուի : ընկերութեան՝) գործիքը դարձած է Միջին Արեւել
մը գործադրելու Թուրքիոյ վրայ որ մինակը չի Ինչպէս գրաձ– էինք , արձանագրուածներուն քի մէջ : «Ոչ գէնք , ՛ո չ ալ փո խատուութ իւն ֆաշա–
կրնար անվերի դէմ կենալ իր անՀամեմատօբէն ա– թԻ՚-ը կլՀ Հասնի 14 Հազարի , որո%ց մօտալորապէս կաննե ր ո ւն եւ յետադիմ ականներուն» ։
ւելի Հզբր հարեւանին» ։ 4000 Հոգին ի վիճակի չեն իրենց ծ֊ախքերր Հ սգա (Լուրերու շարան&ակւււթիՆնը կարդայ Դ». է յ )
Ի՜նչ խօ լ ո ւ ։ Հաշիւ եդած է թէ 4000 հոգիին Համար մօ -
"Ք ոբ Անգարս։ միչտ ում կ՚առնէ Լոն– տաւորասլէս 75 Հազար ոսկի ծախս պիտի ըլլայ :
տոնէն եւ Ուոչինկթրնէն , հետզհետէ ա՛ւելի բարձր Համագումար ին դիւսԽը կոչ կ՚ուղղէ ժողովուր ներկայիս 9 տուն Հայեր կան , որոնց ^օթը
չափով մասնակցի
խօսելու համար ։ դին որպէսզի առաւելագոյնէ տ ր ձ ան ա զ. ր ո ւ ա ծ
Արդէն դարձեր է ախոյեան իրաւունքի եւ ար Հ ան զանէ ակո ւթե անք ։ են Հ ա յա սա ան երթալու։ Ե կեգե
դարութեան .. . Զ ա կազի կի եկեզեցիին Հարցը անգամ մը եւս ցին երեսի վրայ կը մնայ։ Որոշուած է ծախել
Գեռ 1րէւ– էէ պատկերր ; զբաղեցուցած Է Համագումարը ։ քՀակագիկի մէջ
Շ. ՚Լսլտիներուն որոնք երկու տարի ՛առաջ ուզած էին ,
բայց այն։ ատեն մերժուած էր։
Fonds A.R.A.M
Շ. Տաո» 376.2»* 6ՈՒՆԱՍՏԱՆԻ ԲԱՆԱԿԸ
Օե^Աա-քԴօթմծտս-տ : ՏՕ». \«ՏՏձճեԱՎ
ՆԱԽԱԳԱՀԻՆ ՃԱՌԸ ՄԵԾ ՏՊԱՒՈՐՈՒԹԻՒՆ
17, &Ո6 Օւասսո* - Բձ1է1Տ (13՛) ԳՈՐԾԵՑ ԼՈՆՏՈՆԻ ԵՒ
161.։ ն08. 15-70 - Շ. Շ. Բ. Բ&հ» 1678-63 ՓԱՐԻԶԻ ՄԷՋ
Տալ՛. 1000, 6ա,էս. 500, Էո-աԱս. 300, ֆր., Աք""". 10 8»լ.
Տ«աւ6ա 15 աձ&Տ 1947 Շաբաթ– 15 ՄԱՐՏ Օրուան մեծագոյն դէպքն է նախագաՀ Թրու -
մրն ի պատմական ճառը, որով կը պահ անՀէ խոր–
* Թ – ՏԱՐԻ - 19" ձոո& Ո° 4985–Ո,պւ շրջան յիս 594 Խմբագիր՝ ©. ՄԻՍԱՔԵԱՆ ԳԻՆ՛ 4 Ֆ « Հբդարանէն^400 միլիոն տոլարի (100 միլիոն
սթերլին^ վարկ մը բանալ (Հունաստանի եւ Թուր ֊֊
ք ի ո յ • ճառին ամփոփումը Հաղորդած էինք երէկ ,
ՄնՐ Խ0ՍՔԸ իսկ ամբողջութիւնը պիտի կարդաք *հչ* եւ Պ՛շ*
ՕՐԸ ՕՐԻՆ օրուան թիլերուն մ էջ ։
Նիւ Եոբքէն կը Հեռագրեն թէ Մ * ՆաՀանգնե -
ԱՐԳԷՆ ՊԱՏՐԱՍՏ ԵՆ... բու կառավարութիւնը կը խոըՀի Հոգալ մօտ \ 00
Ի ՊԷՏՍ ԶԱՐԳԱՑԵԼՈ8 Հազար յո յն զին ո ւո ր\ն)ե րո ւ Հանդերձանքբ ել սպա
ռազինութիւնը Հ Զինուորական պատուիրակութիւն
Մ * ՆաՀանգԼ\երո լ նախագաՀ ին պատ մ սդա՚ե՝ ԱՒր^էէ րնթերցողներ , անՀրամե՞շա է տա՛սնա մը պիտի երթայ (Հունաստան ^ օգնելու Համար բա
ճառէն 8 10 Օր առա^, Հ՜իւսէ յին ,ճաՀիտ Եալյշն , բանեայ մը շինել խնայելու Համար ոչ միայն ձեր նակին վերակազմ՝ ո ւթե ան ; Առ այմմ չեն Ի՚՚՚րՀիր
«Թանին^ի տխրահռչակ տնօրէն՚ր , ն չս&՚ա կս լի ց եւ մեր մամ անա կը,՛ այլեւ թերթին նեղ սիւնակ - ամերիկեան ղինուոբներ ե ւս ղրկել։ Ամեբիկացի–
խմբագրական մր կր հրատարակէր ։ նեբը ։ նե բուն նպատակն է զօրացնել (Հունաստանը , որ
Նի^ ւթր , ՜––էւԳ ա յ ս խ"է որ տուն տուա՛ք– էր Այսպէս 1 . կարճ կապել Հբապարակային ցա պէսզի կարենայ ինքնաբաւ դառնալ եւ իր արմանի
նախագահ Թրումբնի յայտարարութեան՝; ւակցականները , ՛մանաւանդ անոնք որ անՀատա - տեգը գրաւել Մ\իացեալ Ագգերուն մէջ։ Այս առթիւ
Թուրք հ րա պա րակագի րր առտու մր կ^իմսնա, կան են ։ Երկտող նամակ աւելի մխիթարական պի– պիտի առաջարկեն ընգՀ . ներում շ^*որՀել քաղա -
թէ Անգլիա եւ Մ. Ն աՀ ան գները որոշեր են •միօրի ա ի բլլա բ սգաւս բ ին Հ ամ ար ։ քական յանցաւորնեբուն ել եկամուտի տուրք մը
նակ ձելի մր վերածել իրենց ,սպառագինութխն - 2. Համառօտել մաՀաղդները, միայն՝ մօտաւոր Հաստատել Հ
^ներր։ Ապա նաեւ, օգնել (Հունաստանի և. Թուրքիոյ Հ ազգականները թուելով, ինչպէս կ\րնեն Եւրոպա - ԹՈՒՐՔԻԱ ԵՒ ՅՈՒՆԱՍՏԱՆ ԵՐԱԽՏԱՊԱՐՏ
Եւ ան մ՛իրապէս գրի առնելով, թուղթին կր ցիները։ Թուրքիս յ վարչապետը , Րէճէպ Փէքէր , Եշ •
յանձնէ Հետեւեալ խո րՀ րդածո ւթիւններ ր • 3. Հանդէսներու նկարագրութեան ատեն չմոռ օր պաշտօնական յա յտա րա բութիւն մ ը ուղղեց
« • ••. Անգլիա եւ Ամերիկա առանձին պիաի նալ թէ թերթը միայն այսինչ քաղաքին կամ գի՛1– մ ամուլին՝, նախագաՀ Թրումրն ի ճառին առթիւ ;
տմնաւն հասարակաց պատերազմի մը մէջ : Արծն - գին չի պատ կան իր ; Տա յտա րա ր ութի ւն ը կ^ըոէ թէ Մ * ՆաՀ անգն եր ր
մսւեաւն քաղաքակրթութեայն պաականող աշխարհը, 4. Հանգանակութիւն մը եդած է ի նպաստ բա ըմբռնած են ամբող^ ՀամաշխարՀային կացութիւ—
գ ր ե թ է ամբողջությամբ դիրք պիաի գ^ւաւէ աէոնց րենպատակ ձեռնարկի մը ։ Ո^վ կը սպասէ որ իբ նը եւ թէ «ամերիկեան մե կուսացս ւմ բ վերջ գտած
կողքի|ն : ՜իմ անձնական համոզումով , կրնանք եա. մասնակցութիւնը անպատճառ յիչուի ընգՀ * գոլ - է ա յլեւս» • Թուրքիա խո րապէս ե ր ա իւ տ ա սլա ր ա է
ւասաել որ անոնց գլուխը Թուրքիա պ|իտի գսւյ : մարին մէջ։ ն սւխագաՀ ին յա յտա բարութեան Համ ար ։ Վա ր չա -
Որովհետեւ գիտենք որ Անգլիա եւ Ամերիկա միայն 5. Հոգեւոր այցելութիւն եւ թգթակցութի՞ւն , պետին կարծիքով այս ճառը կվարտա յայտէ Արմերի–
պաշտպա|նողակաւն նպատակով աչք կխաոնեն ան . շատ լաւ , բայց Հայոց ազգը պէտք ունի՞ գիտնալու կայի Հանրային կարծիքը, այնպիսի ատեն մր երբ
խռւաաիելի պատերազմ մը ։ Անգլիոյ ե ւ Ամերիկա, թէ մինչեւ ո՛ւր կառքո՛վ էք գացեր , որո՛ւն տունը ա զաՀ ո վո ւթ ի ւն ը Հ բատապ խնդիր մը դարձած է
յի հասարաւկաց սակաաը միայն մարդկութեան ՆՆ ճաշեր եւ քնացեր էք , կամ ով ձեզ ամէնէն աւելի ամբոգջ աշխարՀի Համար ել որ եւ է իսռովութիւնւ
քաղաքակրթութեան թշնամիներուն դէմ կրնայ է սլա աո ւ եր ։ այլեւս չի կրնար միայն տ ե ղա կան Հարց մնալ
կազմուֆլ : Թուրքիոյ դատն ալ ուրիշ բաւն չէ ե թ է 6. Տօգուած կամ թզթակցութիւն կր գրէք, Թ րում ըն\ի ճառը կը Հաստատէ սւ յ դ կարծիքը եւ
ոչ Անգլիոյ եւ Ամերիկայի պաշապանաւծ իրաւուն սրբագրութիւնը ւի ս ւո ա Հ ելով խմ բագբին որ դուր– լոյս կը ներշնւչէ ամէնուն 1 թէ պիտի կրնայ ազա
քի եւ արդարութեան դաար» : (4 Մա|րտ) : գուբս^ևքով կբ զտէ, կը մաքրէ լեզուն , ոճը, ուղ– տութիւնը պաՀ ել իր սեփական սաՀմ անն ե ր ո ւն
Այգ օրերուն Հեռագիրը կր Հաղորդէր արդէն, ղաղրութիւնը եւն * , բայց գոնէ մաքուր գրեցէք։ մ՛ էջ : «ինչպէս մ ատին՝ մէջ բո յնւ դրած մ անրէ մ ր
թէ Անգլիա շատ ծանր գտնելով իր բեար, առա - 7. Երբ Հանդէս ի մ ընկա րագրութ իւն\ր կը գրէք, կրնայ տա րածո ւի լ ամբողջ մ արմնւինւ մէջ, Տունաս–
Հարկած է Ա . ՆաՀանրլՀնե լաւն որ օգնեն (Հան ֆս– զզ.Ոկշացէք զանազան ազգե ց ո ւթ ի լ1ւն ե ր է \ե լ իւա ֊ աանւի եւ Թուրքիա յ մէջ սլատտՀ ել իք խռովութիւն
տանի եւ Թուր րի ո յ • բո ւս ի կ տպա լոր ո ւթիւններ է : մըն ալ կրնա յ ծաւալիլ» - Վար չապետ ր եզր ա կ տ ֊
Թուրք Հըապարակագի ր ը այս առիթէն ալ կը Տ. –տբ կանայք ել մի մեգան չէք, երբ յօդուա– ց՚/ւելով , ազդարարեց , բերանացի *
՛Հ՛եր շն՝չուի , ստորագրելու Համար Հետեւեալ խոր -• ՛ծ–/, մր Հ ր ատ ա ր ա կո ւթ ի ւն ը 1լ,ո ւ շան ա՛յ , կամքէ ան - « Վնասակար է ըսել թէ զօրաւոր ենք, երբ
Հ րգածո ւ թ ի ւնն երը • – ^ ^ ^ ^ ^ ^ ւՅՒ1՛*» տէ՜Լ * կտիս ^պատճառներով ։ իրապէս չենք » :
֊ ֊ « Պաաերս^րքի՚ւ սկիզբէն ի վեր մեր յ։–..։»,. 9. ք*նչո®լ դիտում տեսնել շատ անգամ այն , ՝ Տետո յ բացատրեց թէ Թուրքիս յ տնտեսական՝
ք՚*յււ պԱյրգ ^րձ^Վ^՚Դք ըր՚Տդա^^^^ա^^՜ա^\Խ»^է. ՚ ՚>՚ Լ
րուն վրայ է րպշեւիկեւսԱ սպառնալիքին ծաւԱր <>ս^ ե ՛յց ււ ւթ՜ եան ծա ն ը ո ւթի ւնբ Հ ետ ե ւանք է մեծ բա -
ււը : Այս բ՚եքլ՚ը այնքայն ծանր է որ կրնայ իրապէս մը կամ սխալի մը Համար ։ Կ ւկ մը պաՀելոլ Աչաբւսաւո՚ր ո ւթԼ^.՜. .
խնդիր մը կազմել : Բարոյական տեսակէտով քիրաԼ 10. Եւ վերջապէս ինչ ո՛ւ ամէն իրաւունք վե ֊ | ^Հունաստանի // էջ ալ կառավար ո ւթի ւնբ ել ժո
ւու|նք ունինք պահա1նջելու որ այս րեււր բաժնեն բապաՀել իր անձին, իսկ ամէն պարտականութիւն ղովուրդը եր ախ տա գի աո ւթեամբ լսեցին նա իւա -
մ՛եր դաշնակիցներ1ն ու բարեկամները » : գիմասինին ։ Ա0ԱԻ գաՀին ճառր, որուն մէկ պատճէնր Աթէնքի ամե
Ե ՛֊ գեռ աւելի՝ րաց որո շ յայտարարութիւն մը. րիկեան դեսպանին միջոցաւ յանձնուած էր վար ք -
- « Եկած է աաե)0|ը որ թ է Անգլիոյ եւ թ է չապետ Մ աքս իմ ոս ի ։ Զախակոզմ եան թե բթեբը Հ ե–
Ամերիկայի մէջ աւելի մօտէն եւ աււելի լրջօրէն տեւեա լ խո բագի րնե րր շարած էին , ճառին Հրա -
նկատի սաներն կացութփւնը Թուրքիոյ որ հաւա1նա. տարակութեանւ առթիւ–— «քարոզութիւն ամերիկ
կան պատերազմի մը պարագային իթենց անվիս՝ե|լի Հայելու Աեդաղթը եան՛ ա շխա ր Հ ա կա լո ւթեան» , «Ջնջում ազգա յին ան
մէկ դաշ1նակից€ւ է» : կախութեան» , «\,աւամ ատս յցներ Մ իջերկրականի
Ղ՚իամ ամբ. կատարեցինք ա յս լայն քաղուած - ափերուն վյւայ» , «Նպատակաւոր ղրդռութիւնւ ք(ք •
քր , պարգելու Հ ամ ար այն ա խ ւո սւ ւո ր մթն,ո լորտը Անցեալ օր կարգ մը տ ե զե կութի ւնն ե բ Հաղոր Միութեան դէմ» եւն . : Ա յս առթիւ Հրապարակա
որ ստեղծուած է Միջին եւ Մօտ* Արեւելքի մէ$։ դած էինք Եգիպտոսի Հայբենակիցնեբու ներգագ– յին ժողովներ ալ գումարեցին *
Ուրեմն Թուրքերը Հ իմ ա կո ւ^րն՚է պատրաս ֊ թի մ ասին ։ Լոնտոնի մէջ ոչ միայն շատ դո Հ են նախ ա գա
տուած են դաշնակից քանակին առաջքն անցնելու, Վերջին թգթաըերէն 1լ իմ անուն ք թէ եգիպտա Հին ճառէն , այլեւ մ ասնաւո րապէս կը շեշաեն թէ
նոր պատերաղմի մը պարադային *• . կան կառավարութիւնը կատարեալ ազատութիւն յայտնւուած տեսակէտն՜՛երը Համաձայն են բրիտա
Աէքի առֆեւ չունինք ուրիշ թուրք թերթեր , պ իտ ի տայ ա յն Հայերուն ո րոնք կը փափաքին ի– նական տեստկէտնւեբուն ։ Ըսել կհուզեն թէ Անգ ֊
բայց գիտենք որ բոլորն այ մէկ սիրտ են ւ /
բենց Հայրենիքը երթալ ^ բայց անոնք այլեւս պիտի լիան ալ ա յնւ կարծիք՛ն՝ ունի թէ կարգ մր կառավա–
ԱՀ աւասիկ Թուրքի" յ վար չապետ\ը ինք խո ր ին չրնգունուին եգիպտական՝ Հոզամասին վ ր ա յ ։ Այո բո ւթիւններ պարտադրուած են՝ բոնի ուժով ։
եր ախ ա ա գի ու ո ւթ ե՜ սւ մբ
մըն^ի յայտարարութիւնը ողբումնէ նախագաՀ Թրու- յ ա յ տ ա ր ա ր ո ւթ ի ւն ր ե զած է •Եգիպտոսի վա ր չտ - ԽՈՐՀՐԳԱԿՑՈՒԹԻՒՆՆԵՐ ԱՄԵՐԻԿԱՅԻ ՄԷԶ
։ պետին կողմէ, ե) ո րՀ րզ արանին բեմէն։ Վարչա (յ ա իք տ գա Հ ին ճառ^ֆ անմ իջապէս վ^՚րջր Մ*
Այ լա պէս պե րճա իւօս վկա յ ո ւ թ ի լ ն մը , ամե ֊ պետը աւելցուցած\է - «Այն Հայերը որ Խ* Մի (յաՀանւգներոլ պատեբէ^զմակս/ն՝, ծովային ն\ախա -
բիկես/նւ նոր քաղաքականութեան առթիւ :
ութիւն երթալ կհուզեն, պէտք է գբաւորապէս րարները ել ար ւո * նախարարին օգնականը դարն -
Լոն տոնի սլա Հ սլան ո ղա կան օ ր կան ը , «Տ է յ լի Հրամարին եգիպտական Հպատակութենէ , ՛եթէ վ/ակ նիստ մը գումարեցին ծերակոյտինւ արտաքինէ
Մէյլ^ յ Մարտ \3ի խմբագրականին մէջ խորապէս
Հպատակ եղած էինւ, ու ծախեն իրենց ստացուածք գործերու լանձնաժոգովին Հետ ^ քննելու Համար
գնաՀատելով նախագաՀ Թրումընի ծրագիրը 100 ները » : ^ Տունաստան ի եւ Թուրքի ո յ տրուելիք 400 միլիոն
միլիոն սթեր լին տրամադրել - (Հունաստանի եւ Ե գի պատ Հա յ Թեմ ական Համ աղ ո ւմ արին տ ո լա րի ել զին ուոբակ ան ան ո ւգւլակի օ գն\ո ւթեան
Թուրքիոյ կ^եղբակացնէ թէ տակաւին «ա՛ռածին խոբՀրդակցութեանֆ նիւթ դարձած է նաեւ ներ - խնդիրը։ ՄասնագԷտնէեր ալ Հրաւիրուած Էին ի՛ար֊
քայլն է այս» ։ գաղթողներու նիւթական վիճակը % Առաջն ո ր դա - Հ ր դա կց ո ւթե ան ։ «Ն ՚ Ե * Հէրրլա» կը գրէ թէ կարգ
իր կարծիքով , «Ամերիկան եթէ կ՛՛ուղէ պաՀ - բանին մէջ կօշիկի Հանգանակութենէն եւայլ նպա մբ երեսփոխաններ ել ծերա՛կուտականներ բացէ ի
պանել իր օրինաւոր շաՀեբր Ա՝իՀէին Արեւելքի մէջ, տակով Հաւաքուած դրամներէն՝ Ղ՝աՀ ի րէ ել Ալեք– բաց յա յտարաբեց ին թէ նախագաՀ ին ծբԱԼգիրր
պէտք է պատրաստուի նոյնիսկ աւելի դրական քա սանգրիա՝ մօտ 20.000 ոսկին՛ պիտի յատկացուի կրնայ ի վեյրջոյ պատերազմի մղել Ռուսիոյ դ է մ :
ղաքականութեան մըւՈւրիչ խօսքով,պէտք է շատ չքաւորներն՝ ու անկարողները զգեստաւորելու եւ Ամերիկեան մամուլը ջախջախիչ մեծամաս -
լայն աջակցութիւն մը ընծայէ , թէ մարդով եւ թէ այլ պիտոյքներու։ նու թեամբ կը սլա չւո պանէ նախագաՀ ին՝ տեսակէտ -
Դրամովդ աշխարՀի այդ մասին պաշտպանութեան Միմիայն Եգիպտսէն ներգաղթողներու Համար ները : Ւոկ Հ ամ ա յնավ ար օրկանր , «Տ է յլի՛ Ուբր -
պաՀ ան ջն ե ր ո ւն » ։ 60—70 հազար ոսկիի պէտք կայ, իբրեւ ճանա - քբր՝2> խստօրէն կր դա տ ա պա ր տ է նախագաՀ ին ա -
Լոնտոնի թերթը յետոյ ոլոր - մոլոր կը շօ ֊ պարհաձ-ախս եւայլն; Եգիպտահայր կր խորհի օգ ռաջարկը, «ազգային ամօթ մը» Համարելով զայն՛։
չափէ նաեւ կարս - ԱբաաՀանի եւ Նեղուցներու նել նաեւ քոյր գա գութն եր ո ւն՛ , որով նուազագո /ն Եւ կ՝րսէ թէ Թրումըն Սթէնտըըա Օյլի (քարիւղի
խնդիրը։ «Ռուսիա ի վփճակֆ է շատ ծանր ճնշում 90.000 ոսկի պէտք է Հանգանակուի : ընկերութեան՝) գործիքը դարձած է Միջին Արեւել
մը գործադրելու Թուրքիոյ վրայ որ մինակը չի Ինչպէս գրաձ– էինք , արձանագրուածներուն քի մէջ : «Ոչ գէնք , ՛ո չ ալ փո խատուութ իւն ֆաշա–
կրնար անվերի դէմ կենալ իր անՀամեմատօբէն ա– թԻ՚-ը կլՀ Հասնի 14 Հազարի , որո%ց մօտալորապէս կաննե ր ո ւն եւ յետադիմ ականներուն» ։
ւելի Հզբր հարեւանին» ։ 4000 Հոգին ի վիճակի չեն իրենց ծ֊ախքերր Հ սգա (Լուրերու շարան&ակւււթիՆնը կարդայ Դ». է յ )
Ի՜նչ խօ լ ո ւ ։ Հաշիւ եդած է թէ 4000 հոգիին Համար մօ -
"Ք ոբ Անգարս։ միչտ ում կ՚առնէ Լոն– տաւորասլէս 75 Հազար ոսկի ծախս պիտի ըլլայ :
տոնէն եւ Ուոչինկթրնէն , հետզհետէ ա՛ւելի բարձր Համագումար ին դիւսԽը կոչ կ՚ուղղէ ժողովուր ներկայիս 9 տուն Հայեր կան , որոնց ^օթը
չափով մասնակցի
խօսելու համար ։ դին որպէսզի առաւելագոյնէ տ ր ձ ան ա զ. ր ո ւ ա ծ
Արդէն դարձեր է ախոյեան իրաւունքի եւ ար Հ ան զանէ ակո ւթե անք ։ են Հ ա յա սա ան երթալու։ Ե կեգե
դարութեան .. . Զ ա կազի կի եկեզեցիին Հարցը անգամ մը եւս ցին երեսի վրայ կը մնայ։ Որոշուած է ծախել
Գեռ 1րէւ– էէ պատկերր ; զբաղեցուցած Է Համագումարը ։ քՀակագիկի մէջ
Շ. ՚Լսլտիներուն որոնք երկու տարի ՛առաջ ուզած էին ,
բայց այն։ ատեն մերժուած էր։
Fonds A.R.A.M
