Page 198 - ARM_19-1947_01
P. 198
0 ԱՌԱ*
ԹէքաԽ) Գատը, Ննէգաղթը Ք*–բիշ խոսքով ԹբքաՀայ Գասւ ու ներգաղթ Երեւանի Ներգաղթի կեդբ* Աաբմինբ աբաա֊
իրար կբ լրացնեն , մէկ ամբողջութիւն կր կազմեն հ սաՀմանի «Ազգային՛ ճակատ՝ֆներուն ԼամԷնԷն ա֊
Ան Հ* Տա ՚հաչԱակցութխճը 1945 Ց ունիս \(փն էչմիաձնի մէչ Ամենայն ռաջ Ս ուր իոյ եւ Լիբանանին ուղղուա՛ծ՜ շրջաբերա
Հայոց կաթողիկոսի րնտրութեան կոմիտէներր
առթիլ գումար– կանով մր կր թելադրէր ներգաղթի
ուա՛ծ՝ Ազգային եկեղեցական ժողովր, միաձայնւ - կազմել միայն «Հ առաջդիմ ա կան» եւ «րարե գ ո րծ՜սւ֊
՜Հյերգաղթյլ եւ քՒրքաՀայ Գատր սերաօրէն կապ թեամբ քուէարկեց բանաձեւ մր* որով կր պա - կան» տա՛րրերէ * Այսինքն՛ պարզապէս կր յանձնա
ուած՝ են իրարու Հեա հ Հան^ուէր Թուրքիոյ Հայապատկան նաՀանգնեբու րարէ բ ա յս Հ ամ ազգային ձեռն ա ր կէն դուրս I
Մէկր առանց միւսին կարելի չէ րմբռնել՝ մեր կցումր Խ • Հայաստանի , այդ Միացեալ Հ ա յ ր ե ն ի Գաշնակցականներ\ր :
պա յմ ահ՛ն ե ր ո ւն մ էջ * քին մէջ համախմբելու ճամար աշխսւրհացրիւ եա^ Ներգաղթի երեւան եան էիաԳ0ԸԸ\ դեռ Փարիզ
Ներգաղթ կր նշանստկէ ՀայաՀաւաքում : յութփւ&ը։ չՀասած՝ , բարեմ իտ Գաշեա կցականն եր յույսեբ կր՝
քՒրքաՀա յ Գա աո կբ նշանակէ Հ ո ղաՀալաքում Հ էշմիա&նի եկեղեցական ժողովին կոզմէ ա յս տած Էին թէ անոր ժամանումէն վերջ թերեւս կա
Հա յա սա ան ի սաՀմ աններ ր պէտ ք է րնգար - իմա՛ստով դիմում եղաւ սպարապետ Ս թալին ի, որ րելի րլլա յ մ իացեալ ճակատ կազմել նաեւ ներ ֊
ձակուին 1 1ՏորՀրգային Հայաստան իրեն սլէտք է անկէ քանի մր ամիս առաքէ րհգունած՝ էր այժմու գագթի շուրչ–.
կցէ Թուբքիոյ Հայկական կո չուած՝ նաՀանգնեբր*, Գէորգ Զ՛ Կաթոգիկոսբ^ այն ատեն տեղակալէ 1946 Մայիո ՅՕին, Փարիզի Հայ Մշակութային
՛գոնէ Ո՚-իլսբնեան իրաւաբարութեամբ ճշտ ո լա՛ծ՝ Հայ մոզովուրգր) միաՀամուռ , Էչմիա՚&նԷնգ Միութեան հանգէսին մ է չ (Եէնայի սրահ) իր խօ
Հոզամասերր , Երեւան պէտք է ՀոզաՀաւաքում մայր Հայրենիքէն սկսեալ մինչեւ արտասամանի սածէ ճառովդ Պ ւիազօրր յուսախաբ րրաւ րոէ"Ր" 1
կատարէ , ո րպէ սգի կարենայ մեծ՜ թիւով տա՛րա - Հեռաւո ր գա զո ւթեՐր, անին մէկ մաբգու ււլ է ս սկսեալ բարեկամներէն : Իր ճաար պարզապէս պա
գիր Հա յհր րնդունիլ Լք ի ա ց ե ա լ Հա յա սա անի մ էջ , ոտքի կանգնաՆ երկու բան կր պաՀան^էր ^ նախ՝ տերազմի յայտարարութիւն մրն էր Հ՛ Տ* Ղ՛աշ֊
որպէսգի Հ այաՀ աւաքումր կատարեալ ՝ՐէԼայ • սաՀմ աններու րն գաբ ձա կո ւմ , երկրորգ՝ Հա յրե նակցութեան գէմ :
Առա^նորգուահ՜ այս Հիմնական սկզբունքէն , նագաբձ Լնեբգագթ) * Պ– լիազօր ր Հետեւոգական եղաւ իր աոաջին
այսօր ալ Փարիզէն
Հ* 3* Գաշնակցութիւնր առածին վայրկեանէն իսկ Հ Տ* Գաշեակցոլթիլնբ ամէն աեզ ալ առա՛ օրուան «ելոյթ»ին ու մինչեւ
ջերմ ջատագով եղած՜ է ներգաղթին 1 միաժամա ֊ ծին գիհ՜ին վրայ կանգնած՝ էր՝ այս– երկու Հիմնա գաւառ իր ճառերուն մէ^ նոյն գիէէը կյլ տանի։
նակ նաեւ՝ սաՀմ աննե րու րնդարձակման ; կան պտՀան^ներր արժեցնելու Համար հ
Ամբողջ քառո՛րդ գար ան էէ դագրած^ մէկլն ու ՀամաՀայկական այս բաղձանքներուն Մոս ֊ Փարիզի մ է չ կազմ ու աքէ ՛Է, Լ ր գա զ թի կեգր.
միւսբ պաՀանշելէ՝ իբրեւ Հայափրկումի միակ մի կուա Հա սնելէն յետոյ, 1945 Նոյ * 21 ին Մ փու– Տանձնաիսումբին մԷ9 ո՛չ մէկ դաշնակցական առ
ջոց : Հ.ք*աոէք գուռնեբր՝^ աղասակավ– է շարունակ , ՚ թ՛ե ան Գործավարներու քՕ ո րՀուբգր պաշտօնապէս նուեցաւ։ (Ատիկա պատճառ մր չեղաւ սակայն որ
երբ I)փիւռքի Հայութիւնր թշուառութեան մէջ կր որոշեց ա բտօնել ա րտասաՀմ անի Հա յերուն՛ ներ ֊ յետագային երբ գրամ Հաւաքելու ելան , գիմէիՆ
տուայտէր ել իսպառ կոբսուելու ճամբան բռնած՝ գ ա զթր գէ"ւԻ Հայաստան ւ էյ եր գ տ զթ ո գն եր ո ւն ի - նաեւ Դաշնակցականներուն՚, որպէսզի անդամակ
էր է ^Ընգաբձա կեց է՛ ք սաՀ մ աննե ր բԳչ , պոռացած՝ է րաւունք տուաւ միասին տանելու իրենց գոյքերբ , ցին հ ա ն գանակի չ մարմինն եր ու) : Գեռ ուրիշ դէպ
ան գագար , պա Հանվելով վե րաՀասաատե լ ներքին որոնք զերծ՝ պիտի ըլլա՛յին մաքսատուրքէ , իսկ քեր ալ կրնայի յիշել , բայց կր բաւէ , առ այժմ :
սաՀմտսներր, ք$ * Հա՛յաստան ի կցել Ախալքալաքր, քԱորՀրգային կառավար ութ ի ւնբ 1 ՕՕին 50 Համե֊. Ուրեմն ամէն բան բրին՝ որպէսզի Հ ՛Տ –Դաշ
Ղ^արաբագբ գ Նախիջե ւանւր եւ Ո է ֊ ր ի է Հոոռ՝ր *. ^Սէ1 մ ատութեամբ գրամ պիաի յատկացնէր բոլոր ա– նակցութիւնն ու Ղ՝՛ա շն ա՛կցականն ե րր հեռու պահ
կա ր ե լի ո ւթ ի ւն չկար րնդա րձակելու ա ր տաքին նոնց որ՛ոնք իրենց միջոցներով կր փափաքէ ին՛ տուն ուէին ներգաղթի կազմակերպութենէն։
սաՀման՛է, երր , քհրքաՀայաստանի Հ ո զեբ՛ր : շինել Հայաստան՛ի մէ^ : Հակառակ ատոր , Հ * Տ - Ղ-աշնակցութեան
Ա ր ւ օ ր ալ երբ սաՀմ աններու րն դա ր ձ ակո ւմ կր Ե լ րո ւււ այ ի կեգր» կոմ՚էտէն երկրորդ շրջաբերակա
պաՀանֆԷ գ անմիգապէս իբրեւ պատճառ ցոյց կոլ Այո որոշումբ մ ե ծ՜ խանգավառո ւթ եամ բ ող - նովդ մր դարձեալ հրաւիրեց իր րնկերներր արձա
տա յ ն ե ր գաղթ ր : քունուեցաւ բոլոր Հայերուն , առածին Հերթէն Հ * նագրուի յ նեբդաղթի համար։
սանք թէ Հայ Գատի Տանձնախում րր իր Տ • Գա շնա կց ւթեան կողմ է , որ ան միրապէս շրջա 1946^ Նոյեմբերին գումար ուահ՜ Հ– Տ– 9" •
յանձ -
7 Աայիս 1945/ք Տուշագիրբ այգ եզրակացութեամբ բերական մ ր զրկելով իր մ արմինն եր ո ւն ք^րՓանային (իողուիբ ւիաւերացուզ Կեղ ր . կոմիտէ ի
որոնք
կր փակէր ; Տեսանք նոյնպէս որ Հայ Գաղթակա նարարեց քաջալերել բոլոր այն րնկերներր, որոշումր։ Այգ առթիլ Հրատարակուած՜ պաշտօ ֊
պատ -
նա՛ց քՍորՀուբգի եւ Հայ Գաղթ* կեգր • Տանձնա ֊ կր փափա՛քին Հ այրեն իք վերադառնալ ։ կոմիտէ նական Յայտարարութեան մէք 1լբսուէբ*
իյումբի միացեալ Տ ուշադիր ր (21 Աայիս \ 945) Այն ատեն գ ե ռ ո՛ չ ներգաղթի լիազօր «Շրջանային ժալօվը քայնպէս զ1նաւհասնեց ՛եւ
Հա յերու Հոգա յին պաՀան^ր 1լ արդարացնէր ներ ուի բակ կար , ո՛ ^ ա լ \յե րգաղթ ի կեդբ * հաստատեց ՚նաիարդ կեգր • կւսքիտէին աէւվհբապահ
դիրքը ներգաղթի ս՛ասին, ււյւոււն լիովին աջակցելու
գաղթով* Հող տուէք՝ որպէսգի Սփիւռքի գաղ կազմուած՜ էր է հրահանգ տրուած էր եբիոլ շրջաբերականներով ,
թական Հաւյերր Հ այ բեն իք վերադառնան : Կր կարծ՜է ինք թէ ն ե ր գա զթր պիտի Րլլար
Փարիզի (ծ՝րքաՀա յ Գատի Պ աշտ սլան ($ անձնա– Համազգ* շարժում մր, իսկապէս ՀամաՀայկական նեբգսւզբ-ի աբտօ1նութեան լուրէն սւնսԳջապէս վեր.
իյումբբ եւս այս կէտ ր կր Լ^՛ չտէր իր 30 Օգոստ * ինչպէս կր վայելէր մեգի պէս կոտորակուած՝ եւ . ջը : «1)Ոբ բանաձեւ,բ անգամ մր եւս կը յայտարալ
րէ 1>է՝ ՆԵՐԳԱՂԹԸ ԿԸ ԿԱԶՄԷ Հ - 8 • ԳԱՇ՚եԱԿ -
\945ի Հուշագրին մէչ, ուր կ՚րսէր– անդունդին ծ՜այր բ Հասած՝ ժողովուրդի մրէ Սպա ՑհԻԹԵԱ՚ե Հ1-Մ1.ԱԿ11.Ն ՊԱՀԱ՜եՋ՚եԵՐԷ՜Ն ՄԷԿԸ , Ո–
ՐՈԻ՚Ն ՀԱՄԱՐ ՊԱՅՔԱՐԱԾ է 25 ՏԱՐԻ ԱՆԸՆԴ ֊
«Ն եր կայիս օաա ր երկիրներու մ էջ գտնուող սեցինք որ Հայութեան բոլոր Հոսանքներն ալ ձեռք Հ Ա Տ ։ Հետեւաբար , Շրջ • ժողովը ուրախ ոլթեամբ
յ՚ւլջոլքւելաւ դսւնդուէսծսւյ||ւ|ն նեբդաղթ֊ի պա.շս\օն|ա
եւ «ան Հայր են իք» (ծթծէոճ&տ) ախուր անունով ձեռքի տուած՜ ա շխ ա՚աին՝ Հա յաՀաւաքում ի նուի կան արտօնռւթիւնբ , կ՚ոբոշէ •
յոր^որ9ուող Հարիւր Հազարաւոր– Հա քեր սրտանց րական՝ գո ր ծ՚բ ԳԷՈ լխ Հ անելո լ Համար , ի ն չպ Է ս
կ.ր փավւաքիՆ իրենց ա• շխատանքբ միացնել Հա– ձեուք ձեռքի տ ո ւած~ Է Էն՝՝ 0՝րքտՀ տ յ Գատի սրււ չ ա,
յաստանաբնակ իրենց եղբայրներու աշխասւան - սլանութեան , Հ ո զաՀ.ա՝ւա քո ւմի ս ր բազան գործ՜ին
քին յ եթէ քՍորՀրգային Հայաստանի Հանրապե Համար :
տութեան իւ ի ս ա նեղ սաՀմաներուն վրայ աւել– ԱյԳաԷ" ՚"I ա Է տ Ք Է ՝Ը1ԼաՐ ՛Հ՛ 3 • Գաշնակ– «ԻՐ ԲԱՐՈՅԱԿԱՆ ԵՒ ՆԻՒԹԱԿԱՆ ԱՋԱԿՑՈՒ
ցու ին կ ա՛ր ս ի ԼՐ ^ան ր ե ւ քՒ,ո լրքիոյ Հ այ կ ակ ան ցութիւնր իր ա մ լ՛ ո դ9 մեքենայով պատրաստ Էր ԹԻՒՆԸ ՏՐԱՄԱԴՐԵԼ ՆԵՐԳԱՂԹԻՆ ՅԱՋՈՂ.ՈՒ -
նաՀանգներր» : սի բա յօժար տբ ամա գրուելու այս նու՛իրական գոր– ՒԵԱՆ ՀԱՄԱՐ, ԱՐՀԱՄԱՐՀԵԼՈՎ ԱՅՍ ԱՌԹԻՒ
քււրեմն բոլոր Հոսանքներու մասնակցութեամբ ձ֊ին : ՑՈՅՑ ՏՐՈՒԱԾ ՇԻԼ ՆԿԱՏՈՒՄՆԵՐԸ ԵՒ ԳԱՇ -
կազմ ուած՛ ա յս մ արմինն ալ ներդագթ ր կր պ.ա\յ– Աւա՛գ է Սխալած՝ Էր սա կա յն : & ատ չանցած՜ ՆԱԿ8ՈՒԹԵԱՆ ԳԷՄ Մ ՛ԼՈՒԱՆ ԳՌԵՀԻԿ ՊԱ6՝ԲԱ -
մ անաւս րէ ր Հա յաստանի սաՀմ աԿ.ներու րնդարձա ԷքորՀ * Հայաստանի վարիչնեբր պագ ջուր լ ռ ^ ո լ ռ ի ն ՐԸ»։
կում ով : խանգավառո ւթե ամ բ լեցուած՝ Հոգիներու վրայ է (6) ՀՐԱՆՏ-ՍԱՄՈԻԷԼ
ԱՐԱԳԻԼնեՐՈԻ ԲՈՏ%Ը ռակ իր սոզորութեան կամաց կր խօսէր է » . * Լսեցի քերով խոգխոզումր կր տեսնէ Հազա՛ր Հազարնե -
չարաշուք բառ մբ * թին ձեռքէս ինկաւ * . • : բու։ ՆիՀար ու թեթեւ մարմինս կր քշուի ինչպէս
Ուրեմն ա յսքան աճապարանք ա յս քանի մր մ գա զի Հատիկ մր փոթորիկէ մր*** Հեւ ի Հեւ*.չն՝~–
շա բթ ո լան Հա՛պճեպ գո րծ՜եբուն Համ ար էր : կեան չաՀատ պարտէզ կր Հասնիմ * * * Հ Վտակին եզրր
Կողմնակի կր գիտեմ բարեկամիս սաՀմռկած՝ քիս Հ/եալսւ– որպէսզի կալեբր վերցնեմ ; 3 ո ր ենն՛ ամ կ՝իյնամ * * * ։ Անյազօրէն կր խմեմ սառնորակ ^«՚—
դէմքր , խռովքէն մե&ցած՝ աչքեր՚ր ուր կբ ճգնի բարեմ փեթակնե րր ։ Զիւն ձմբան Հաց ունենա յ * * * րէն ։ Կր լուացուիմ: Կ\ր զովանամ : Բորբոքուած՛
ծ՜ած՜կեյ արցունքի կայլակներ *** : Յիմսյր եմ, ի ՚ ^ ձ " 0 ՛ ՝*Լ^Սնէք" չաբթուան որո - երեւակայութիւնս կր Հանդարտի։ Վաակր կր վազ
Աբեւր կր սկսի ժոգվեք իր ոսկի շոդե՜բր , կբ շում ս յետաձգեցի Ա աՀ ա ր ին խո րՀ ուրդով ։ ք&եբեւս վզէ 1 ^ւ^՚Րգէ Հ Հ՛որիզոնէն գոյներու ՀրգեՀ կր բռն֊
լսուի շոճիներու սօսափիւն ր : Լուռ ենք : Ան կր ան ալ մ ե զսա կից է դաւադրութեան ։ ինչո® ւ Հա կի ։ քննութեան ան դո րր ո ւթ ի ւն ր գուրգուրանքով
՛վառէ գլան ի կ մր , ել կր վերցնէ իր ցաւագին ու ւատալ քիւրտ կնոջ մր անկեղծ՜ութեան * Ւ^նչ կապ կ՝ամոքէ վՀատումս ։ կ՚՚րմբոշխնեմ դեգասլատկերր
ապրուած՝ Հէքեաթին թելր ՛իմ եւ անոր միջեւ Հ ինչո^լ ան պիտի ուղէր օգնեք ջոլրին եւ վերջալոյսին է 0*Հ *. կեանքր իր բոլոր
^.Անդուլ ա շխատանքր յ սնունդի պա կաս ո Լ– եւ ազատել Հայ պատանին ստրկութենէ : Այո մտա տառապանքներով կր սիրեմ * Լաւագոյն օրերու
թիւնր քամեր , ուժասպառ րրեր էին դժբախտ գո֊ ծ՜ումներով ինքզինքս խոցեցի։– է, լ առանց եզրակա Հեռանկարր անկարելի չէ։ իմ ամբողջ երիաա -
յացութիւԽս : Գրեթէ չորս շաբաթնեբէ ի վեր ցութեան յանգելու դուրս ելայ ; աարդ Հոգիովս կր յուսամ * * * Գօտեպնգուած՛ եմ Հ
կորսնցուցեր էի տունս ՚. ին&ի կր թոլէր թէ շա Աբեւր գեռ չէ քաշուած^։ Ոչ ոք ներկայ Էհ *** մահաշուք բառր ՀետգՀետէ կր փոքրանայ
տոնց գերութեան շղթաներով կապուած՝ եմ % Ա ո լա Աչքերով կր փնտռեմ ՍաՀարր ։ ԱՀՀ , ինքզինքր կր եւ • • • կր չքանա յ * • • :
երազ մր Հօբենական բոյն՝ր ^ որուն կստրօտր կր կա– պտՀԷ : Ամէն անդամ երբ Տ էրոիմի Հարց-ր յ ո ւզէ ի՝ Կր մթնէ ։ թռչո լեներ ր քաշուեր են : Աստղե ր ր
ցաՀ արէր սիրտս * * * : Հկաչերր լմննալէ վեբ^ * 1լ րսէր Հ ՛ճ ի շա է * * * Հ Ա֊ կ՝՛երեւին . աչքերս կր փակուին ; Մարմինս թ ո յ լ է–
Վերջին օրն էր : Հ ա յերու կիսատ ձգած՛ կա– տենն է * * * * ՅոգնաՀէ, չարչարուած Հանգիստ կ՛ուզէ։ կարմրա
է; Կ՚ելլեմ Հիւղին
լերբ մաքրեր՝ յարգերն իսկ փոխադրեր եմ ; Ախո Միեւն ո յն տեգր գամ ո ւե ր մնացեր եմ : Խ ր ա ո - գոյն անկողին ր միեւնոյն տեղն
գրած՜՝ կր քնա
ռի ազբերր դուրս քաշելու կր տքեիմ : քՕրաոյի կի– յէ հ.ք**լՐ գ է ա Ւ ին&ի կուգայ։ Իրիկուան կորեկ Հա ռ1՚դ1՚ՔԼՀ ՚– Գլուի՛" Հազիւ բարձին
նր աշիյատանքիս արագութեանր կր Հսկէ» Ա ին չեւ ցի բաժինս կր բերէ : իրեն կր նայիմ շեշտակի * * * Հ նամ » • • :
անոր վեր ա դա ր ձ ր դո րծ՜բ լմնցած՝ պէտք է բլ լա յ , ԶարՀոլրա՞նք թէ ցասում կայ աչքեր ուս մէջ Հ –Բո՞ւն եմ թէ արթուն։ Տեսի՞լք է թէ երազ։
կ\րսէ : Ամուսնոյն Հրամանն է որ կր գործ՜ագբէ ; Ջեմ գիտեր * * * հ Ան նայուած՜քր վար կ՚առնէ ւ^եռ– ԱնՀնարին նեղութեան մէչ եմ .. հ/րտոյի սպառ
Այլապէս մ ասն աւոր թշնամ ութիւն չունի դէմս ; քեբս մէջքիս եմ կապաՆ : Կր վարանի տալ Հացր^ նալից այլավախուած– դէմ քր կր տեսնեմ * * * Ա՝ ո խ–
I)՝տնաւտնզ, տեսած՜ ե մ անվերշ նախատինք ու ար– ՛է"Ր կր գնէ ախոռի դրան քով՝ քարին վրայ։ ք)*– րադոյն մօրուքր ած՜իլել ծնօտր սեւ լաթի կաո -
Համ արՀանք Հայր ո լ որդիի կոզմէ գէպի իրեն : սերր կր թօթուէ * * * հ ք\լ առա՛ւ ց ետին դառնալու րով մր կապեր է * * * ԱաՀմօն գաշոյն կր սրէ , ^այՐ
Վերջերս ԱաՀարէն Հասկցայ որ ան իր Հարազատ տուն կր մտնէ* ձեռքերլ լուացած՝ է Արդարի արիւ– եւ որդի վրաս կուգան* * * աՀա Հիւղին տա կն եւ..–
կեսուր;, է՛ Ւսկ ՄաՀմոյի մայրր երկրորդ կին նէն կր սպաս իմ տակաւին : ք&երեւս կր վերա վարժ՜իլ փախ չի ք կր փորձեմ * • . Ջեմ կրնար . • * ան
մրն է եզեր : Եւ թէ տարիներ աո աջ, ամրան առ դառնա յ իլ,րտոյի Հաէսր։ թերեւս թիւրիմացու - դամալուծուեր եմ ... Օղնութիւն պոռալ կ\ր ճգ -
ժոզված՛ ատեն օձէ թիւն է *. Թերեւս
տու մ ք։ , գաշտերէն վառելիք կ ազատէ զիս ա քԱ անօրինակ մղ– նիմ • • . կոկորդս կր սեղմուի : Մէկբ թեւս կր քա
մ ր խայթուելով մեռեր է : Վատբ ռրրոՐԳ մ,րն ա/ ձաւանջէն . որ կր լլկէ ամբողջ էութիւնս**** շէ .. . կ՚արթննամ քրտինքի մէ^։ ԱՀ ու սարսափով
Զի գար : Զի դար * * » Անօգուտ
բերեր է : Այո վ՚երջինւր փախեր է , չկրնալով տա է կենալր ; Հա– Համակուած • իրաւ կր լսեմ իսօսելոլ մեղմ ձայն։
ցր քարին վրայ ձգած՝ ՚ կր քալիմ
նիլ Հր( ած՜ին մարդուն լուծ՜ր։ : Նզովք, յ\աւի– ԱաՀարն է:
Տակաւին ախոռի գործ՜ո չաւարտած՛՝ ի րք՛ կ - տենական անէծ՛ք այգ Հացր. պատրաստող նոզկաըի ՝ Եչիր, ի՛նչ մեռելի պէս ինկեր ես, կր կշ–
տամբէ : ՏԻԳՐԱՆՈՒՀԻ
ո ւան գէմ Խր տտօն եկաւ * Գուրսր պառաւին Հետ ձե, Ք"Ր*
Կր վազեմ (2)
քանի մր խօսք փոխանակեց ։ Ականջ գրի ՚* Հակա. աՀա բեկ աղու, մր նման > որ փր աչ֊
Fonds A.R.A.M
ԹէքաԽ) Գատը, Ննէգաղթը Ք*–բիշ խոսքով ԹբքաՀայ Գասւ ու ներգաղթ Երեւանի Ներգաղթի կեդբ* Աաբմինբ աբաա֊
իրար կբ լրացնեն , մէկ ամբողջութիւն կր կազմեն հ սաՀմանի «Ազգային՛ ճակատ՝ֆներուն ԼամԷնԷն ա֊
Ան Հ* Տա ՚հաչԱակցութխճը 1945 Ց ունիս \(փն էչմիաձնի մէչ Ամենայն ռաջ Ս ուր իոյ եւ Լիբանանին ուղղուա՛ծ՜ շրջաբերա
Հայոց կաթողիկոսի րնտրութեան կոմիտէներր
առթիլ գումար– կանով մր կր թելադրէր ներգաղթի
ուա՛ծ՝ Ազգային եկեղեցական ժողովր, միաձայնւ - կազմել միայն «Հ առաջդիմ ա կան» եւ «րարե գ ո րծ՜սւ֊
՜Հյերգաղթյլ եւ քՒրքաՀայ Գատր սերաօրէն կապ թեամբ քուէարկեց բանաձեւ մր* որով կր պա - կան» տա՛րրերէ * Այսինքն՛ պարզապէս կր յանձնա
ուած՝ են իրարու Հեա հ Հան^ուէր Թուրքիոյ Հայապատկան նաՀանգնեբու րարէ բ ա յս Հ ամ ազգային ձեռն ա ր կէն դուրս I
Մէկր առանց միւսին կարելի չէ րմբռնել՝ մեր կցումր Խ • Հայաստանի , այդ Միացեալ Հ ա յ ր ե ն ի Գաշնակցականներ\ր :
պա յմ ահ՛ն ե ր ո ւն մ էջ * քին մէջ համախմբելու ճամար աշխսւրհացրիւ եա^ Ներգաղթի երեւան եան էիաԳ0ԸԸ\ դեռ Փարիզ
Ներգաղթ կր նշանստկէ ՀայաՀաւաքում : յութփւ&ը։ չՀասած՝ , բարեմ իտ Գաշեա կցականն եր յույսեբ կր՝
քՒրքաՀա յ Գա աո կբ նշանակէ Հ ո ղաՀալաքում Հ էշմիա&նի եկեղեցական ժողովին կոզմէ ա յս տած Էին թէ անոր ժամանումէն վերջ թերեւս կա
Հա յա սա ան ի սաՀմ աններ ր պէտ ք է րնգար - իմա՛ստով դիմում եղաւ սպարապետ Ս թալին ի, որ րելի րլլա յ մ իացեալ ճակատ կազմել նաեւ ներ ֊
ձակուին 1 1ՏորՀրգային Հայաստան իրեն սլէտք է անկէ քանի մր ամիս առաքէ րհգունած՝ էր այժմու գագթի շուրչ–.
կցէ Թուբքիոյ Հայկական կո չուած՝ նաՀանգնեբր*, Գէորգ Զ՛ Կաթոգիկոսբ^ այն ատեն տեղակալէ 1946 Մայիո ՅՕին, Փարիզի Հայ Մշակութային
՛գոնէ Ո՚-իլսբնեան իրաւաբարութեամբ ճշտ ո լա՛ծ՝ Հայ մոզովուրգր) միաՀամուռ , Էչմիա՚&նԷնգ Միութեան հանգէսին մ է չ (Եէնայի սրահ) իր խօ
Հոզամասերր , Երեւան պէտք է ՀոզաՀաւաքում մայր Հայրենիքէն սկսեալ մինչեւ արտասամանի սածէ ճառովդ Պ ւիազօրր յուսախաբ րրաւ րոէ"Ր" 1
կատարէ , ո րպէ սգի կարենայ մեծ՜ թիւով տա՛րա - Հեռաւո ր գա զո ւթեՐր, անին մէկ մաբգու ււլ է ս սկսեալ բարեկամներէն : Իր ճաար պարզապէս պա
գիր Հա յհր րնդունիլ Լք ի ա ց ե ա լ Հա յա սա անի մ էջ , ոտքի կանգնաՆ երկու բան կր պաՀան^էր ^ նախ՝ տերազմի յայտարարութիւն մրն էր Հ՛ Տ* Ղ՛աշ֊
որպէսգի Հ այաՀ աւաքումր կատարեալ ՝ՐէԼայ • սաՀմ աններու րն գաբ ձա կո ւմ , երկրորգ՝ Հա յրե նակցութեան գէմ :
Առա^նորգուահ՜ այս Հիմնական սկզբունքէն , նագաբձ Լնեբգագթ) * Պ– լիազօր ր Հետեւոգական եղաւ իր աոաջին
այսօր ալ Փարիզէն
Հ* 3* Գաշնակցութիւնր առածին վայրկեանէն իսկ Հ Տ* Գաշեակցոլթիլնբ ամէն աեզ ալ առա՛ օրուան «ելոյթ»ին ու մինչեւ
ջերմ ջատագով եղած՜ է ներգաղթին 1 միաժամա ֊ ծին գիհ՜ին վրայ կանգնած՝ էր՝ այս– երկու Հիմնա գաւառ իր ճառերուն մէ^ նոյն գիէէը կյլ տանի։
նակ նաեւ՝ սաՀմ աննե րու րնդարձակման ; կան պտՀան^ներր արժեցնելու Համար հ
Ամբողջ քառո՛րդ գար ան էէ դագրած^ մէկլն ու ՀամաՀայկական այս բաղձանքներուն Մոս ֊ Փարիզի մ է չ կազմ ու աքէ ՛Է, Լ ր գա զ թի կեգր.
միւսբ պաՀանշելէ՝ իբրեւ Հայափրկումի միակ մի կուա Հա սնելէն յետոյ, 1945 Նոյ * 21 ին Մ փու– Տանձնաիսումբին մԷ9 ո՛չ մէկ դաշնակցական առ
ջոց : Հ.ք*աոէք գուռնեբր՝^ աղասակավ– է շարունակ , ՚ թ՛ե ան Գործավարներու քՕ ո րՀուբգր պաշտօնապէս նուեցաւ։ (Ատիկա պատճառ մր չեղաւ սակայն որ
երբ I)փիւռքի Հայութիւնր թշուառութեան մէջ կր որոշեց ա բտօնել ա րտասաՀմ անի Հա յերուն՛ ներ ֊ յետագային երբ գրամ Հաւաքելու ելան , գիմէիՆ
տուայտէր ել իսպառ կոբսուելու ճամբան բռնած՝ գ ա զթր գէ"ւԻ Հայաստան ւ էյ եր գ տ զթ ո գն եր ո ւն ի - նաեւ Դաշնակցականներուն՚, որպէսզի անդամակ
էր է ^Ընգաբձա կեց է՛ ք սաՀ մ աննե ր բԳչ , պոռացած՝ է րաւունք տուաւ միասին տանելու իրենց գոյքերբ , ցին հ ա ն գանակի չ մարմինն եր ու) : Գեռ ուրիշ դէպ
ան գագար , պա Հանվելով վե րաՀասաատե լ ներքին որոնք զերծ՝ պիտի ըլլա՛յին մաքսատուրքէ , իսկ քեր ալ կրնայի յիշել , բայց կր բաւէ , առ այժմ :
սաՀմտսներր, ք$ * Հա՛յաստան ի կցել Ախալքալաքր, քԱորՀրգային կառավար ութ ի ւնբ 1 ՕՕին 50 Համե֊. Ուրեմն ամէն բան բրին՝ որպէսզի Հ ՛Տ –Դաշ
Ղ^արաբագբ գ Նախիջե ւանւր եւ Ո է ֊ ր ի է Հոոռ՝ր *. ^Սէ1 մ ատութեամբ գրամ պիաի յատկացնէր բոլոր ա– նակցութիւնն ու Ղ՝՛ա շն ա՛կցականն ե րր հեռու պահ
կա ր ե լի ո ւթ ի ւն չկար րնդա րձակելու ա ր տաքին նոնց որ՛ոնք իրենց միջոցներով կր փափաքէ ին՛ տուն ուէին ներգաղթի կազմակերպութենէն։
սաՀման՛է, երր , քհրքաՀայաստանի Հ ո զեբ՛ր : շինել Հայաստան՛ի մէ^ : Հակառակ ատոր , Հ * Տ - Ղ-աշնակցութեան
Ա ր ւ օ ր ալ երբ սաՀմ աններու րն դա ր ձ ակո ւմ կր Ե լ րո ւււ այ ի կեգր» կոմ՚էտէն երկրորդ շրջաբերակա
պաՀանֆԷ գ անմիգապէս իբրեւ պատճառ ցոյց կոլ Այո որոշումբ մ ե ծ՜ խանգավառո ւթ եամ բ ող - նովդ մր դարձեալ հրաւիրեց իր րնկերներր արձա
տա յ ն ե ր գաղթ ր : քունուեցաւ բոլոր Հայերուն , առածին Հերթէն Հ * նագրուի յ նեբդաղթի համար։
սանք թէ Հայ Գատի Տանձնախում րր իր Տ • Գա շնա կց ւթեան կողմ է , որ ան միրապէս շրջա 1946^ Նոյեմբերին գումար ուահ՜ Հ– Տ– 9" •
յանձ -
7 Աայիս 1945/ք Տուշագիրբ այգ եզրակացութեամբ բերական մ ր զրկելով իր մ արմինն եր ո ւն ք^րՓանային (իողուիբ ւիաւերացուզ Կեղ ր . կոմիտէ ի
որոնք
կր փակէր ; Տեսանք նոյնպէս որ Հայ Գաղթակա նարարեց քաջալերել բոլոր այն րնկերներր, որոշումր։ Այգ առթիլ Հրատարակուած՜ պաշտօ ֊
պատ -
նա՛ց քՍորՀուբգի եւ Հայ Գաղթ* կեգր • Տանձնա ֊ կր փափա՛քին Հ այրեն իք վերադառնալ ։ կոմիտէ նական Յայտարարութեան մէք 1լբսուէբ*
իյումբի միացեալ Տ ուշադիր ր (21 Աայիս \ 945) Այն ատեն գ ե ռ ո՛ չ ներգաղթի լիազօր «Շրջանային ժալօվը քայնպէս զ1նաւհասնեց ՛եւ
Հա յերու Հոգա յին պաՀան^ր 1լ արդարացնէր ներ ուի բակ կար , ո՛ ^ ա լ \յե րգաղթ ի կեդբ * հաստատեց ՚նաիարդ կեգր • կւսքիտէին աէւվհբապահ
դիրքը ներգաղթի ս՛ասին, ււյւոււն լիովին աջակցելու
գաղթով* Հող տուէք՝ որպէսգի Սփիւռքի գաղ կազմուած՜ էր է հրահանգ տրուած էր եբիոլ շրջաբերականներով ,
թական Հաւյերր Հ այ բեն իք վերադառնան : Կր կարծ՜է ինք թէ ն ե ր գա զթր պիտի Րլլար
Փարիզի (ծ՝րքաՀա յ Գատի Պ աշտ սլան ($ անձնա– Համազգ* շարժում մր, իսկապէս ՀամաՀայկական նեբգսւզբ-ի աբտօ1նութեան լուրէն սւնսԳջապէս վեր.
իյումբբ եւս այս կէտ ր կր Լ^՛ չտէր իր 30 Օգոստ * ինչպէս կր վայելէր մեգի պէս կոտորակուած՝ եւ . ջը : «1)Ոբ բանաձեւ,բ անգամ մր եւս կը յայտարալ
րէ 1>է՝ ՆԵՐԳԱՂԹԸ ԿԸ ԿԱԶՄԷ Հ - 8 • ԳԱՇ՚եԱԿ -
\945ի Հուշագրին մէչ, ուր կ՚րսէր– անդունդին ծ՜այր բ Հասած՝ ժողովուրդի մրէ Սպա ՑհԻԹԵԱ՚ե Հ1-Մ1.ԱԿ11.Ն ՊԱՀԱ՜եՋ՚եԵՐԷ՜Ն ՄԷԿԸ , Ո–
ՐՈԻ՚Ն ՀԱՄԱՐ ՊԱՅՔԱՐԱԾ է 25 ՏԱՐԻ ԱՆԸՆԴ ֊
«Ն եր կայիս օաա ր երկիրներու մ էջ գտնուող սեցինք որ Հայութեան բոլոր Հոսանքներն ալ ձեռք Հ Ա Տ ։ Հետեւաբար , Շրջ • ժողովը ուրախ ոլթեամբ
յ՚ւլջոլքւելաւ դսւնդուէսծսւյ||ւ|ն նեբդաղթ֊ի պա.շս\օն|ա
եւ «ան Հայր են իք» (ծթծէոճ&տ) ախուր անունով ձեռքի տուած՜ ա շխ ա՚աին՝ Հա յաՀաւաքում ի նուի կան արտօնռւթիւնբ , կ՚ոբոշէ •
յոր^որ9ուող Հարիւր Հազարաւոր– Հա քեր սրտանց րական՝ գո ր ծ՚բ ԳԷՈ լխ Հ անելո լ Համար , ի ն չպ Է ս
կ.ր փավւաքիՆ իրենց ա• շխատանքբ միացնել Հա– ձեուք ձեռքի տ ո ւած~ Է Էն՝՝ 0՝րքտՀ տ յ Գատի սրււ չ ա,
յաստանաբնակ իրենց եղբայրներու աշխասւան - սլանութեան , Հ ո զաՀ.ա՝ւա քո ւմի ս ր բազան գործ՜ին
քին յ եթէ քՍորՀրգային Հայաստանի Հանրապե Համար :
տութեան իւ ի ս ա նեղ սաՀմաներուն վրայ աւել– ԱյԳաԷ" ՚"I ա Է տ Ք Է ՝Ը1ԼաՐ ՛Հ՛ 3 • Գաշնակ– «ԻՐ ԲԱՐՈՅԱԿԱՆ ԵՒ ՆԻՒԹԱԿԱՆ ԱՋԱԿՑՈՒ
ցու ին կ ա՛ր ս ի ԼՐ ^ան ր ե ւ քՒ,ո լրքիոյ Հ այ կ ակ ան ցութիւնր իր ա մ լ՛ ո դ9 մեքենայով պատրաստ Էր ԹԻՒՆԸ ՏՐԱՄԱԴՐԵԼ ՆԵՐԳԱՂԹԻՆ ՅԱՋՈՂ.ՈՒ -
նաՀանգներր» : սի բա յօժար տբ ամա գրուելու այս նու՛իրական գոր– ՒԵԱՆ ՀԱՄԱՐ, ԱՐՀԱՄԱՐՀԵԼՈՎ ԱՅՍ ԱՌԹԻՒ
քււրեմն բոլոր Հոսանքներու մասնակցութեամբ ձ֊ին : ՑՈՅՑ ՏՐՈՒԱԾ ՇԻԼ ՆԿԱՏՈՒՄՆԵՐԸ ԵՒ ԳԱՇ -
կազմ ուած՛ ա յս մ արմինն ալ ներդագթ ր կր պ.ա\յ– Աւա՛գ է Սխալած՝ Էր սա կա յն : & ատ չանցած՜ ՆԱԿ8ՈՒԹԵԱՆ ԳԷՄ Մ ՛ԼՈՒԱՆ ԳՌԵՀԻԿ ՊԱ6՝ԲԱ -
մ անաւս րէ ր Հա յաստանի սաՀմ աԿ.ներու րնդարձա ԷքորՀ * Հայաստանի վարիչնեբր պագ ջուր լ ռ ^ ո լ ռ ի ն ՐԸ»։
կում ով : խանգավառո ւթե ամ բ լեցուած՝ Հոգիներու վրայ է (6) ՀՐԱՆՏ-ՍԱՄՈԻԷԼ
ԱՐԱԳԻԼնեՐՈԻ ԲՈՏ%Ը ռակ իր սոզորութեան կամաց կր խօսէր է » . * Լսեցի քերով խոգխոզումր կր տեսնէ Հազա՛ր Հազարնե -
չարաշուք բառ մբ * թին ձեռքէս ինկաւ * . • : բու։ ՆիՀար ու թեթեւ մարմինս կր քշուի ինչպէս
Ուրեմն ա յսքան աճապարանք ա յս քանի մր մ գա զի Հատիկ մր փոթորիկէ մր*** Հեւ ի Հեւ*.չն՝~–
շա բթ ո լան Հա՛պճեպ գո րծ՜եբուն Համ ար էր : կեան չաՀատ պարտէզ կր Հասնիմ * * * Հ Վտակին եզրր
Կողմնակի կր գիտեմ բարեկամիս սաՀմռկած՝ քիս Հ/եալսւ– որպէսզի կալեբր վերցնեմ ; 3 ո ր ենն՛ ամ կ՝իյնամ * * * ։ Անյազօրէն կր խմեմ սառնորակ ^«՚—
դէմքր , խռովքէն մե&ցած՝ աչքեր՚ր ուր կբ ճգնի բարեմ փեթակնե րր ։ Զիւն ձմբան Հաց ունենա յ * * * րէն ։ Կր լուացուիմ: Կ\ր զովանամ : Բորբոքուած՛
ծ՜ած՜կեյ արցունքի կայլակներ *** : Յիմսյր եմ, ի ՚ ^ ձ " 0 ՛ ՝*Լ^Սնէք" չաբթուան որո - երեւակայութիւնս կր Հանդարտի։ Վաակր կր վազ
Աբեւր կր սկսի ժոգվեք իր ոսկի շոդե՜բր , կբ շում ս յետաձգեցի Ա աՀ ա ր ին խո րՀ ուրդով ։ ք&եբեւս վզէ 1 ^ւ^՚Րգէ Հ Հ՛որիզոնէն գոյներու ՀրգեՀ կր բռն֊
լսուի շոճիներու սօսափիւն ր : Լուռ ենք : Ան կր ան ալ մ ե զսա կից է դաւադրութեան ։ ինչո® ւ Հա կի ։ քննութեան ան դո րր ո ւթ ի ւն ր գուրգուրանքով
՛վառէ գլան ի կ մր , ել կր վերցնէ իր ցաւագին ու ւատալ քիւրտ կնոջ մր անկեղծ՜ութեան * Ւ^նչ կապ կ՝ամոքէ վՀատումս ։ կ՚՚րմբոշխնեմ դեգասլատկերր
ապրուած՝ Հէքեաթին թելր ՛իմ եւ անոր միջեւ Հ ինչո^լ ան պիտի ուղէր օգնեք ջոլրին եւ վերջալոյսին է 0*Հ *. կեանքր իր բոլոր
^.Անդուլ ա շխատանքր յ սնունդի պա կաս ո Լ– եւ ազատել Հայ պատանին ստրկութենէ : Այո մտա տառապանքներով կր սիրեմ * Լաւագոյն օրերու
թիւնր քամեր , ուժասպառ րրեր էին դժբախտ գո֊ ծ՜ումներով ինքզինքս խոցեցի։– է, լ առանց եզրակա Հեռանկարր անկարելի չէ։ իմ ամբողջ երիաա -
յացութիւԽս : Գրեթէ չորս շաբաթնեբէ ի վեր ցութեան յանգելու դուրս ելայ ; աարդ Հոգիովս կր յուսամ * * * Գօտեպնգուած՛ եմ Հ
կորսնցուցեր էի տունս ՚. ին&ի կր թոլէր թէ շա Աբեւր գեռ չէ քաշուած^։ Ոչ ոք ներկայ Էհ *** մահաշուք բառր ՀետգՀետէ կր փոքրանայ
տոնց գերութեան շղթաներով կապուած՝ եմ % Ա ո լա Աչքերով կր փնտռեմ ՍաՀարր ։ ԱՀՀ , ինքզինքր կր եւ • • • կր չքանա յ * • • :
երազ մր Հօբենական բոյն՝ր ^ որուն կստրօտր կր կա– պտՀԷ : Ամէն անդամ երբ Տ էրոիմի Հարց-ր յ ո ւզէ ի՝ Կր մթնէ ։ թռչո լեներ ր քաշուեր են : Աստղե ր ր
ցաՀ արէր սիրտս * * * : Հկաչերր լմննալէ վեբ^ * 1լ րսէր Հ ՛ճ ի շա է * * * Հ Ա֊ կ՝՛երեւին . աչքերս կր փակուին ; Մարմինս թ ո յ լ է–
Վերջին օրն էր : Հ ա յերու կիսատ ձգած՛ կա– տենն է * * * * ՅոգնաՀէ, չարչարուած Հանգիստ կ՛ուզէ։ կարմրա
է; Կ՚ելլեմ Հիւղին
լերբ մաքրեր՝ յարգերն իսկ փոխադրեր եմ ; Ախո Միեւն ո յն տեգր գամ ո ւե ր մնացեր եմ : Խ ր ա ո - գոյն անկողին ր միեւնոյն տեղն
գրած՜՝ կր քնա
ռի ազբերր դուրս քաշելու կր տքեիմ : քՕրաոյի կի– յէ հ.ք**լՐ գ է ա Ւ ին&ի կուգայ։ Իրիկուան կորեկ Հա ռ1՚դ1՚ՔԼՀ ՚– Գլուի՛" Հազիւ բարձին
նր աշիյատանքիս արագութեանր կր Հսկէ» Ա ին չեւ ցի բաժինս կր բերէ : իրեն կր նայիմ շեշտակի * * * Հ նամ » • • :
անոր վեր ա դա ր ձ ր դո րծ՜բ լմնցած՝ պէտք է բլ լա յ , ԶարՀոլրա՞նք թէ ցասում կայ աչքեր ուս մէջ Հ –Բո՞ւն եմ թէ արթուն։ Տեսի՞լք է թէ երազ։
կ\րսէ : Ամուսնոյն Հրամանն է որ կր գործ՜ագբէ ; Ջեմ գիտեր * * * հ Ան նայուած՜քր վար կ՚առնէ ւ^եռ– ԱնՀնարին նեղութեան մէչ եմ .. հ/րտոյի սպառ
Այլապէս մ ասն աւոր թշնամ ութիւն չունի դէմս ; քեբս մէջքիս եմ կապաՆ : Կր վարանի տալ Հացր^ նալից այլավախուած– դէմ քր կր տեսնեմ * * * Ա՝ ո խ–
I)՝տնաւտնզ, տեսած՜ ե մ անվերշ նախատինք ու ար– ՛է"Ր կր գնէ ախոռի դրան քով՝ քարին վրայ։ ք)*– րադոյն մօրուքր ած՜իլել ծնօտր սեւ լաթի կաո -
Համ արՀանք Հայր ո լ որդիի կոզմէ գէպի իրեն : սերր կր թօթուէ * * * հ ք\լ առա՛ւ ց ետին դառնալու րով մր կապեր է * * * ԱաՀմօն գաշոյն կր սրէ , ^այՐ
Վերջերս ԱաՀարէն Հասկցայ որ ան իր Հարազատ տուն կր մտնէ* ձեռքերլ լուացած՝ է Արդարի արիւ– եւ որդի վրաս կուգան* * * աՀա Հիւղին տա կն եւ..–
կեսուր;, է՛ Ւսկ ՄաՀմոյի մայրր երկրորդ կին նէն կր սպաս իմ տակաւին : ք&երեւս կր վերա վարժ՜իլ փախ չի ք կր փորձեմ * • . Ջեմ կրնար . • * ան
մրն է եզեր : Եւ թէ տարիներ աո աջ, ամրան առ դառնա յ իլ,րտոյի Հաէսր։ թերեւս թիւրիմացու - դամալուծուեր եմ ... Օղնութիւն պոռալ կ\ր ճգ -
ժոզված՛ ատեն օձէ թիւն է *. Թերեւս
տու մ ք։ , գաշտերէն վառելիք կ ազատէ զիս ա քԱ անօրինակ մղ– նիմ • • . կոկորդս կր սեղմուի : Մէկբ թեւս կր քա
մ ր խայթուելով մեռեր է : Վատբ ռրրոՐԳ մ,րն ա/ ձաւանջէն . որ կր լլկէ ամբողջ էութիւնս**** շէ .. . կ՚արթննամ քրտինքի մէ^։ ԱՀ ու սարսափով
Զի գար : Զի դար * * » Անօգուտ
բերեր է : Այո վ՚երջինւր փախեր է , չկրնալով տա է կենալր ; Հա– Համակուած • իրաւ կր լսեմ իսօսելոլ մեղմ ձայն։
ցր քարին վրայ ձգած՝ ՚ կր քալիմ
նիլ Հր( ած՜ին մարդուն լուծ՜ր։ : Նզովք, յ\աւի– ԱաՀարն է:
Տակաւին ախոռի գործ՜ո չաւարտած՛՝ ի րք՛ կ - տենական անէծ՛ք այգ Հացր. պատրաստող նոզկաըի ՝ Եչիր, ի՛նչ մեռելի պէս ինկեր ես, կր կշ–
տամբէ : ՏԻԳՐԱՆՈՒՀԻ
ո ւան գէմ Խր տտօն եկաւ * Գուրսր պառաւին Հետ ձե, Ք"Ր*
Կր վազեմ (2)
քանի մր խօսք փոխանակեց ։ Ականջ գրի ՚* Հակա. աՀա բեկ աղու, մր նման > որ փր աչ֊
Fonds A.R.A.M
