Page 203 - ARM_19-1947_01

6 ԱՍհԱ*

ԳԻՏԱԿԱՆ ԱՍՈՒԼԻՍ լու Համ ար բազմատեսակ Հէբզացֆ կենսանիւթեր Ըն կերութեանս նպատակի եւ գործուն է ու -

Հնա րուեցաե , որո. ց յաճախակի գո բծած ո ւթ ի ւնր թեան շուրջ )խօսք առաւ ո ո յն տոգեր ր դ Ր"՛/ Ը Լա*1ս՜

շատերու Համար տեսակ մր մոլութիւն եգաւ։ Հըն– օրէն բացատրելով ՛Լ, ււ ր Աալաթիոյ շուրջ տարուած

Հեճսաճիւթեդ աեղէններր ) պտուղն երբ , բանջարեղէնները , միս արդիւնաւէտ աշխատանքները ու կոչ ըրաւ ներ -

եւ ուրիշ սննգեզէննեը չորցնելով , ամլացնելով) կայ Հայրենակիցներու որ աւելի բուռն թափով

կենսանիւթ (վիթամին) անունս կուտան այն եռացնելով) խորովելով) շոգիացնելով) եւն* կբ մզում տան ագգտՀաւաքման մե գործին : Օղաա–

բոլոր նիւթերուն , որոնք թէեւ աննշան քանակու­ պատրաստեն արուեստական կենսանիւթեբ : ք&ըն– կաը բլլտն նեբդազթին ու սեբտօրէն գործակցին

թեամբ կր գտնուին կենդանական կամ բուսա՛կան գիր է թէ այդ կերպով պատրաստուած կենսանիւ­ կրթասիրաց ի որ է միակ կազմակերպութիւնը)

սնունգնեբուն մէք, սակայն անոնս բացակա յ ո ւ ֊ թերը ուհիին այն օգտակարութիւնը , զոլ՛ այգ մի­ բոլոր Ա ալաթիաց ինե րու :

թիւնբ աւելի կամ նուազ չափով կ՝ազգէ մեր ա - եւնոյն նիւթեբը կը ներկայացնեն թարմ վի&աԿԻ Միջնադադարի պաՀոլն Տ կրթասիբացի՝ կողմէ

աո զք աղան վիճակին վրայ եւ յառաք կր բերէ պէ– մ՛էջ՛* Արդարեւ) մեծ տարբերութիւն կայ բնական բո էո ր Հ ան զի ս ա կանն ե ր ո ւ տբուեցաւ մէկ մէկ բա­

րի-աէբի , լնդագարութիւն (սքոբպութ) , ոսկրա ֊ ար տագր ո ւթի ւննե բուն եւ արուեստական եզանա - ժակ խմիչք Լշամփանեա^ եւ որու Փոխարէն եղան

թէքութիւն , եւն . : Կոյի պատրաստուած նիւթերուն միջել; ն ո ւի ր ատ ո ւո ւթ ի ւննե ր : Աճ.ոլբգի գրուեցաւ ափսէ

Գլխաւոր կենսանիւթերն են Ա՝ իւս կողմ է ) Հակառակ գիտական Հետաղօ - մը փսւկլսւվա (զոր նովւբուած էրՊ8՛ Պէննօեան )

գանուի բոյսերու կանանք տութեանց ) մինչեւ այսօր կարելի չէ եղած որո - իր զոքանչին Այրի Տիկին Թաշճեանի խնամքովր–

0՝ սւ ս հ ր ււ ւ ՛ե մէջ^ ինչպէս՝ կաղամբ , ստեպղինդ ո- շապէս ճշդել կենսանիւթերուն իսկութիւնը , թէ պատրաստուած՝) : Աճուրդբ յ գո ր կը վարէր Պ

չոռն) վայրի Հագար ^ Լոմէն Լսպաննախ^ եւ ճա - անէոնք միայն բոյսերուն եւ պտուղներուն մէջ կր Ղ՚՚ր * Տէր Ղ՝աւիթեան ) շաՀ ե ցաւ Պ * Սիմոն *ֆ*աս ֊

կրեգեզ։ Հ ն տ ե զ է 1 ն ե ր ո ւ ն մ կ ^ ինչպէս՝ արմտիք) գտնուէին ) թէ ի՞նչպէս կարելի է զանոք իրարմէ պարետն ) • առատաձեռն մ ա սնակցո լթեա մբ : &նոբ–

ոսպ , ընկոյղ : կենդանական արտադրութեանց մէջ , զանազանել ^ ի՞նչպէս կը ճանչցուի ^ կենսանիւթը Հակալոլթիւն բոլորին ։ Տ ե աո յ տեղի <ո ւնեցան

ինչպէս՝ ձկանիլգ) ուզեգ) Հբինկ) Հաւկիթի՛ դեգ– Լ) կենսանիւթէն ) եւ վերջապէս ի՞նչ տար բեբու - Հա յկական եւ ե ւբ ո պա կան պարեր նուագախում բի

նուց ^ բրաձուկի լեարդ ) կարագ , պանիր X ճ կեն­ թիւ կայ 81 եւ 82 Համասեռ կենսանիւթերուն րնկերակց-ութեամբ ) մինչեւ իրիկունը ուշ ատեն ։

սանիւթի ան բա ւականո ւթի ւնր յառաջ կր բերէ ա– միքեւ. Հանդ ի սա կանն եր ր մ եկնեցան գոՀ տպաւոր ո լ ֊

ճումի գան գաղում եւ զանազան տ կա ր ո ւթիւննե ր , Հարցեր որոնք լուրջ քնն,ութեան ել լուծումի
կը կարօտին։
այնպէս որ գործարանային կազմը չի կրնար գի - թեամբ ։— Կ • Տէր Կսւրւապեա՚եսւն

մ ագրել վարակի չ ախտերու % Հ. ՏԷՐՈՍԿԻ

կենսանիւթ– 3 ՛ չոՐ" տեսակ է 1) կենսանիւթ ԼՐԱՏՈԻ ԱՐՈՒԵՍՏԻ

81, որ պէրի֊պէրիի Հակաթոյնն է) եւ կր գտն\ուի 2ԱՅՆԵՐ ԳԱՒԱՌԷՆ Երիտասարդ դաշնակաՀարը ) ք*աֆֆի Պետրոս­

Հունաերու պաաեանին ^ գարեջուրի խմորին ֊եւ եան Հ ինդ շա բթո ւան ընթացքին ^ջան մը ըրաւ
Աեծն ք՝րիտանիոյ եւ Սկովտիոյ
կաթին մէշ։ 2) Կենսանիւթ 82, սննդական օգտա­ ՄԱԼԱԹԻՈՅ ԿՐԹ– ԸՆԿ ԵԱՆ ՑԵՐԵԿՈՅԹԸ զանազան քազաք֊

կարութիւն ուն ի ^ ՛իր բա ո ա կա յ ո ւթ ի ւն ր մ արմին ին՝ ներր եւ տուաւ ն ո ւագաՀ ան դէ սն եբ մեծ լաջոզա—

մէջ պագոլթ՛իւն յառաջ կր բերէ ել ի վերջոյ են­ թեամբ ։

թական մ աՀ ո ւան կ՛՛ա ո աՀ), ո րգէ : 3) Կ են ս ան ի ւթ ՄԱՐՍԷՅԼ Մալաթիոյ Կրթասիրաց Ընկե -

83, կր պայքարի փ է լ ա կ ր ա յ / ՛ գէմ։ Այս Հիւան ֊ բութեան մասնաճիլղը 23ի Անգլիո յ մ էջ Հ բաւէր ստացաւ ա յցելելու Հա­
Փետրուար ԿԻրաԿԻ րաւային , ուր կբ մեկնի յառաջի կա յ 8 ու—
գութ իւն ր կր բնորոշուի մորթային էլուկներով) կէսօրէ վերջ կազմակերպած Ափրիկէ
էր ցեբեկոյիժ խնջոյք նիս
մարսողական եւ ջղա յ ի%– ՝ խանգաըո ւմներ ով , որոնք մը ) Պօմոնի Ա օն կթուալ \5ին։
գեգեցիկ սրաՀին մէջ ,
երբեմն խենդութեան էլ առաջևս բդեն : 4) Կ եսանիւթ ուր ժամանակէն Ս֊նգլիական մ ամ ուլը մ եծ գովեստով 1լ աբաա֊
առաջ Հաւաքուած էր կոկիկ բազ­
84, առատ Է կաթին եւ միսին մէք։ յա յտուի մ ե ր տ ա զանգա ւո ր ե րի տ ա ս ար գ դաշնակա–
մութիւն մը ) գրեթէ բոլոր արուարձաններէն։
կհ|8սԱ1(ւիլ|յ– Ը կր գտնուի բազմաթիւ բուսեղէն Հարին մասին ւ Աաորեւ ^Տէյլի Թէլէկրաֆֆի գնա֊
Ա՝ ասնաճիլզի ատենապետ Պ * 0 ար ո ւ թիւն Պէ -
ուտելիքներու եւ պտու ոնե րու մէչ՝, ինչպէս՝ նա­ Հաաութիւնր (25 Նոյ. 1946)
սօեանի բացման՝ գրաւոր ոււլեըձէն վերջ , նուա–
րին ք,, լիմոն, եւն.–.
գաիսումբը երգիչնե բ\ոլ ընկեբակցութեամբ Հնչե ֊ Ս՛ ալքօմ Ս րրճբնթի գեկավա րութեամբ եւ
կեսսանւիւՆթ 0 ասկրաթեքութեան առաքքր րնկերակցու -
ցուց <ձԾ ագկիր ազատ իմ Հայբենիք^ , որ ունկրն՝– ՛Լոնաոնի սէմֆօնիկ նուագախումբի
կ՛՚ա/լնէ ;
գրուեցաւ յոտնկայս ։ Ղյերկանեբու փափաքով ոե– թեամբ «ծյե6Ո» Հօ լի մ էք նոր Հայ դաշնաւկաՀար

դարման է լնդագարութեանդ ել գան ա ււ լ ե տ րնտըսւեցաւ մասնաճիլզի պատուոյ ան­ մը ) Ոաֆֆի Պետրոսեան՛ նուագեց ք*ախմանինովի

կր գտնուի սաեպգինի , կաղամ բի , մ անտարին ի ) գամն երէն յայտնի ճաշարանապետ Պ* Կ* ճօշկուն– երկրորդ ք օնչերաօԹ : կատարեալ է իր «թէքնիք՝ֆր ։

լիմոնի) խագոգի ) վայրի Հազարի) շոմթի) լոլի­ եան ) որ իր գոՀ ունակութիւնը յա յանելէ ՚Լ^,Րլ\է Մեծ տպաւորութիւն գործեց իր վւայլուն մեկնա ~

կի ) սոխի ) ճակնդեգի , պանանի , խնձորի ել տան– Հ բաւի բե ց ներկաները մէկ վայրկեան խո ր լռսւ - բանութեամբ ։ Լոնաոնի Հա յ գաղութին ծանօթ

ձի մէջ։ թեամբ ո սքի կա գնի լ ի յա ր գանս Հ ին եւ ն\որ անձն աւո բութիւններէ մ է կը երէկ ինծի ըսաւ , թէ

կենսանիւթ ք գէմ է •ոսկրաթեքութեան ) լու - Ա ա լա թիս յ պատերազմի նաՀ ատակներուն ։ առաջին անդամ ը լ յա լ ո վ իր ազդր կուտայ աշխար–

ծելիւ՝ է ճարպերու մէջ) ել կր նպաստէ .ոսկորներու Հանդէսի բոլոր տեւողութեան սեղանապետի Հ ին առաջին կարգի ե ր աժ ի շա մը :
արտասա ֊ ՊՈԼՍՈ8 ՄԷԶ մեռած է երաՀչտագէտ
կրացում ին : II եծ քանակութ^եամ բ , կր գտնուի Հրաւէրով եղան կարգ մը Հատընտիր
անակնկալ­
բրաձուկի լեարդի իլգին , քո քո յի իւղի\ն եւ կա ֊ նոլթիւննեբ ) երդեր ) նուագ եւ Հաճելի Վ՛ Գարա -

րագին մէջ ։ ներ ) որոնցմէ կ՛՛արժէ յ ի չ ե լ փոքրիկ եւ եր.

կան նաեւ ք>. Րք>. Ա* I . եւն* կենսանիթեր։ կկօղեանի ) Օր* Ո* Տէր Պօղոսեանի ) Մ ա<ն ո ւշա Կ դա Հան Լեւոն հիսն ճ ե ան ; Եր կա ր տարիներ վարած

Սնունդներու մէջ կենսանիւթին կարեւորու - Տովնանեանի ել Ովսաննա *^էքէվեանի արտասա է Ատյր Եկեղեցիի դպրապեաութիւնը, Վ ^ ր ք ^ Ր " ՝ա I

թիւնր մասնաւորապէս յանձարարելի է մանուկնե– նոլթիւններրւ ԳնաՀատելի էին) Օբգ*նեբ Վիքթո– Ան դար ա յի ձա յնասփիւռի տնօրէնութեան Հ րաւէ -

րոլ եւ Հիւանդ \ու տկարակազմ մարդոց Համար , րիա Ա՝իրաքեանի ) Արշալոյս ճիզմէճ՚եանի եւ Պ ՛Պ * րով Պոլսոյ մէջ կը պաշտօնավարէր վւբրեւ ուս ու -

մինչդեռ քաջառողջ ու չավւաՀաս անձերու սնունգր (ք՚ոըժ Գէորգեանի ) Աւետիս Պաըսամեանի Լք)՝ ո մ ա֊ ցիչ արեւելեան երաժշտութեան :

այլազան եւ Հիւթեղ րԱալով , կենսանիւթին պա­ նէն^ ու մարտիրոս Օարութիւնեան,ի երգեր բ * ք*նչ– ԳԵՐԱՍԱՆՈՒՀԻ Լիւ-ի Յակոբեան որ երկար

կտ սր նուազ զգալի է հ պէո նաեւ Օր ՛Մ* Ց՚ովնանետնի դաշնակով նուա­ տարիներ ծառայած է Հայ բեմին) մեռած է փ՚^ր ՜

Պատերազմի ատեն սնուն գի պա կաս ր լրացնե­ գածութիւնը ) որտնք խլեցին բուռն ծափեր ։ ջերս Պոլսոյ մէջ%

դարձա յ Հ իւզակ * ՛էյերս մ տա յ : Տ եղ տեղ քարեր ու Արագիլները կ ը կափկափեն մեծ իրարանցում ով
ո ւ կր թառին քոփի բարտիին
ԱԲԱԳԻԼա՚Ոհ Բէ16ՆԸ նեղ բացուածքներէն լուսնի լոյսք՛ ներս էր մտեր ; վբայ ։ Զոր ճիւղ մը

ՊաՀ մր խորՀեցայ որ Հոս մնամ * անկիւնը կարգ կր քաշեմ բոյնէն՚ ) ձ ե ո Հ ք ս պատրաստ կ ը բռնեմ , ի

(Գ– եւ. վեբջբս մոա) մր առարկաներ դիզուած կային) անոնց ետեւը է Հարկին պաշտպանելու Համար գլուխս անոնց կը–

Հիմա կուգսձն , կր շարունակէ Հեւասպառւ պաՀուիմ ։ ԱպաՀով չէր* (Յիմարութիւն էր Հրա­ տուցի սուր Հարուածներէն) ին՛չ որ չուշանար :

-— Զիս սպաննելս®լ, կ^րնդմիքեմ , վտանգի ցաններու գնդակին տակ ծածկուիլւ Այգ դագա ֊ ԱՀա մէկը փշատիին վերեւ անդադար կ ը դառնայ։

գիտա կց ո ւթեամրր պատրաստ ւ վյարն ալ ձգեցի։ Ղ՝ուրսէն ակնարկս անկոգնին ճ իւղեր ո ւ մէջաեզէն կ ը գիտեմ վարը։ Սրտիս

Շուտ րրէ , փախի1 ր , պաՀուրտէ՛ : ինչպէս վրայ ի ի կաւ : Սքանչելի կերպով յա րգարո ւած Հր յախուռն դարկր կ ը լսեմ * * * *

լսեցի անմիքապէս ճամբայ ինկայ * * * կեսուրս ինձ բարձը՝ վրան քաշուած վեբմակր ։ ՚հուրսէն եկողը Կր մ օտենան ։ Հիւղէն \որո շ Հեռաւոր ո ւթեամ բ
գիրք կր բռնեն։
յայտնեց . • . Անկողնիդ մէք քնացաք– աեղգ պիտի պիտի կարծէր որ անՀ ոգ մ է կը կր քնանա յ անոր մէկ կը կրակեն՝ Հայրը նշան կուտայ ։ Ե՛– ^րկոլ՝ՔԸ
Պ ը ՛ ր՚մմ֊պըըմմ
գնգա՚կաՀարեն քեզ, արտորա՛ , Հիմա կուղահ . . • տակ ) գալիքին անգիտ ակ ; Այո ա րթնամ աո ւթիւնն մէկ-երկո լ– երեք ։Վեց փամփուշտ։
Ինչպէս
Հագուեր վար իքեր էի՝ չեմ յիչեր ա յ արիասիրտ քրաուՀիին գործն էր։ * * * Արձագանգը կը զարնուի բլու­

Մեծ շփոթութիւն մր ինկաւ վրաս; Շուարեր էի *Լա յ րկե աններ բ կ1 ան ցնին։ Հ^Հովտին խոբր լեռ­ րին ե ւ կ ՚ ի յ ն ա յ կբ մ Լ ա յ Հովտին մէջ* * • :

Աճապարէ՛ , րսաւ ձեռքր ուսիս գնելով, նային նեգ ուգի մը կր սկսի ) անկէ Տ էր ո իմ կրնաս Գերեզմանային լռութիւն*** ԱրագԻւսռ՚ՐԼՀ կբ

վեր քիւն անգամ : Այս բլուրին ճ ամ բով պիտի մեկ. անցնիր՛) օր մը ըսեր էր Ա՛աՀարր ) երբ գարձեայ սմքին ճիւգեբուն վրայ։ Ծգրիթներուն երգը կը

նիմ : Կարճ է; իրենց չեմ Հանդիպիր , Հիմա կու փախ չե լու խնդրով գինովցեր էի։ Հէ1*^ս՛ ԼՈԼ է դադը իւ Վիտակը միայն կրգլգլայ անլուր՝ աշխար–

գան Աստուած օգնէ քեզ, եղբայր •• . Ու ձեռքով սա կա յն : Այս շրջականէ ր ը աեգ մը , ան գայթ ա– Հ ի չարիքին անտար բեր * * * *

երկինքր ցուցուց ։ սլաստան մր պէւոք է գտնեմ ։ Կը քո ւսաՀ ատ իմ * * * ։ Օ աք ս սւ րս ււ ւռ մբ 1լանցնի երակներէս։ Թե -

Եղբա՛՛յր . . . ի՛՛նչ սիրուն անուն • • • Ես կոր­ ^իչեբբ ձՔ^՚Լ է ՚՛ Արթոլ–ն են բոյս ) ծառ) թռչուն ոլ ւե րս ծա լլած՝ իրենց կբ Հետելիմ ա չքեր ով :

սնցուցի զանոնք, 20ամեայ կտրիճներ , արքենի ու միջատ ։ \մ ղր իթն ե բուն նուաղր կ՝ արձագանգէ ; Հրացանները Վար գրին ։ ՛Նէպի բարտինեբր

թիկնեղ... Աուարթ է գիշհրր * ք՚նծի կը թուի թէ վրաս կը կր յառաջանան ) ինչքան մօտ են։ Իրենց յետին

ՍաՀարր բլուրն ի վեր կր մագլցէր : Ետեւէն ծիծաղին բոլորը ։ ԱՀա կը ղատավւետեն ղիս ՚ Ծա­ շարժումը չի վրիպիր տեսոգութենէս ։ ք&տաօն ձմե­

նայեցայ մինչեւ որ անՀետացաւ; ռերը խոՀուն գլուխ կր շարժեն : Բլուրը կը խոկայ : րուկ մը կը կտրէ Ս՝աՀմոյի\ն կուտայ։ Այո վեր ֊

Գիչերբ տօնական է : Օգոստոսի լիալոլսինր Անճարակ ագայ ) կը մրմնջէ առուն* «հիմա՜ կու. ջինը կ^րսէ Հօրը • «կեսավուրի տգան ալ էաւ– Կէ*

արեւ է փռեր՛. 7՛ "I ք՛ , ծառ, խոռոչ լոյսով ոգող - զա՛ն • • •» քնանայքչ * ^^Հ*՛ * * * կ ը ձայնարկէ Հ ա յ ը ը * %.Համ ֊

ուած են. ի"նչպէս գտնեմ մութ անկիւն մր որ ճարաՀատ կր ձգեմ Հիւղր։ կը շտկուիմ գէպի րանքով չեն տուած մեզի*** Յետոյ կր պատուի րէ

չտեսնուիմ : Բոլոր տեղերուն անծանօթ եմ : Հիւ­ բա բա ինե րր , որոնց մ է ջտեգր Հա սա արմ ատ փշատի անոր ՛որ ԱաՀարին բան մը չրսէ՝& * * ։

ղի քովէն քայլ մր անգին չեմ Հեռացած : «Հ/՛– մր կր կանգ1.ի ճիւգաւորուա(\ * Առանց երերալու ԱաՀար ) քաղցր քոյր է ՛Բու պայծառ դէմքդ
վը~
մա կուղ ան» , Հնչեց ազնիւ կնոք ձայնրՀ ինչսլէս ծառր կ՝ԼլլԼմ ։ Կը Հասնիմ ծառին ոիըաը ։ Ի՞նք անխաթար կ ը մնայ յ ուշեր ո լ սեւ պաստառին °եղիգ

աՀաղանգ • ամբողք մարմինս սարսեց : տեսնեմ։ Հո1 արագիլր իր բոյնն է գրեր * րայ ։ Կարծես նախազգացումն ունէիր ք ո ւ

Պարտէզին չորս կողմր չրքան մր րր ի : Ա՜խ , իմ երեւոյթս եւ ճիւգեբուն մէջ տեղ փնտռե­ գալիք աՀալոբ թշուառութիւններոլն * • • : Ե*֊ ՛եղ ֊

այդ գիշերս ւան /ուսնկան կր Հեգնէր զիս իր պայ­ լու ազմուկս վախ կր պատճառէ թռչուններուն ։ բայրական թեւ տուիր ինծի • • • :

ծառ երեսով։ ՛Շուքս իսկ կր թչնամանէր ինձ; եկած կր թռին իրարու ետեւէ * \– Կր շտապեն երկու սեւ ստուերներ
տուն­ (Յանկարծակիի սպիտակ
Որոշեցի վոլիկի, լ ՚ " – բ ի ա յ 1 ՛ բարձրացած
երեսի վրայ երկննալ պառկի լ : 2-3-4 արագիլ ։ Առանց ժամանակ կորսնցնելու , ճ ամ բուն մէջաեզէն ի ր ե ն ց խոշոր փաթթոցներով
կերուն մէքտեղր
կրնայ անմիջապէս թավաւբ բո յն բ կր գրաւեմ ։ Հազիւ կր թուին գետնաքարշ գաճաճներու •••
Փորձ մր րրի : ԱնՀեթեթ էր այգ միտքր;
տեղաւորուած՝ աՀա ճերմակ ճամբոլ վըաք 1լ՝եբե–
ս/ատա Հիլ որ պա բակղին մէջ չչվան մր կ՚րնեն : X

այն ատեն մահս ստոյգ Կ.ԱԱայւ Գարձեալ վերա­ ւայ ոճրածինը գաւկին Հետ՝ զինուած Հրացանով։ Կ՝իքնեմ ծառէն։ խորՀրգաւոր է գիչերր։ Վվկ

Fonds A.R.A.M