Page 130 - ARM_19-1947_01

8 ԱժհԱՋ

ԲՈՒՆ «ՖԱՇԻՍՏ»ՆեՐԸ ՕՐՈՒԱՆ ԿԵԱՆ-ԲԷՆ կան Հսկայ ծախքերը։ Ամերիկեան այս կարդա,
դրոթեամ՛բ թէ.
Ե ւրոպա յի ածուխի նուազութիւնը

եւ 32 միլիո՛ն թոնի կ՝իիէ » սակայն Եւրոպական

Տակաւին երէկ * ՛իա շնա կռութ եան հա կառա - Ե զ ո պ ա յ ի ածուխի տակ Աս՛պը Ածուխի Ընկերակցութիւնը ա՛յս կարղաղրոլթիլ -

կորգներր դաշնակից պետութեանց դիմելով, կր նը տնտեսապէս յարմար չի նկատեր, առարկելով

փսփսային թէ Համայնավար իշխանութիւն մըն Ածուխի տադն ապը Հ եաեւանք է գլխաւորա - որ անոր փոխադրութիւնն ,,ւ գինյ* շատ սուղ պի­

է Հ* Հանրապետութեան կառավարութիւնը* Հե - բա ր ան գլի ա կան առաքումներու բացարձակ գա - տի արմե՚ե ու պատճառ պիտի դառնայ , որ Եւրո–
պայի ոԼնեցած տոլարի
տեւաբաբ անվստաՀելի ։ Ե՛ այս՝ ճիշտ այն միքո^ դարում ին եւ Դե րմ ան ի ո յ ածուխ ի առա քո ւմն ե ր ո լ փոքր պաշարը ամբողջո­

ցխե երր «մէկ Հայ մէկ ոսկի» վարժէր եւ առա՛նց նուազո ւմին։ \938ին Եվրոպայի ա մ բո զջա կան ար­ վին սպառի, (տարեկան 400 միլիոն տոլար)։ էլ
կը պաՀանղէ որոշ
արտաքին օգնութեան մեր գոյութիւնը վատն - տագրութիւնն էր ութ Հարիւր մ իլիոն թոն , Լա յս որ փոխադրութեան Համար

գուած էր - թիլին մէջ չեն մտներ Խ . Ա՛ իութեան ածուխի ար– կա ր ղադր ո ւթ ի ւննե ր յէԱան ;

Հ* Տ* Դաշնակցութիւնը մէկ անգամ ձնած՜ իր աագրոլթիլնր) , //// կը նշանակէ ի՛ւրոպայի ար - Ա՝՝ասնագէտնեբու կարծիքով Եւրոպան տակա­
ւի՛ն ածուխի այնքան Հարիլրա–
60 տարուան գործի տարիքն ունի արդէն եւ եր­ տագրութեան 55 ա՛ռ Հա բիւրը ։ պաշար ունի, որ

բեք գաւանափոխ եղած չէ ։ ՈրովՀետել զիսք ծ՜"ող Հա մ ա շխ ա ր Հ ա յին չավւանիշով միւս երկու ա– որ տարի կը բաւէ իր գործածութեան Համար –.Օրի­

ժողովուրդի ճակատագիրը փսխուած չէ մեծագոյն՛ ծուխ արտագրող երկիրներն են Ա . ՝Լ,աՀանդներն նակ , ԼեՀաստանի Հանքերուն Հարստութիւնը

մասին Համարէ Ի^նչպԷս կր տրամաբանէք որ նոյն ու հ) * Միութիւնր : Տարդ ածուխի գլխաւոր կեդ - 60.000 միլիոն թոն կը գ՚եաՀատուի : Տարեկան ար­

մ արգը քանի մը ծն ունգ ունենա յ * եւ կուսակց՛ու— րոնը կը Հ ան գի ս ան ար Մ եծն /» բ իտանիա : ՛էքն ո ր ֊ տագրութիւնը 100 միլիո՛ն թոն Հաշուելով, վեց

թիւն մը իր պատմական գերին մէջ րչլա՛յ երէկ Հիւ իր Հսկայական ածուխի պաշարին էր * որ ան * Հարիւր տարի կրնայ տեւել տակաւլ.

Համ ա յնավար * ա (" օ ր ֆաշական իր շրջանակով ։ տարիներէ ի վեր * կը սլաՀէր ճարտարագործական 11) ր ա ՛ն ս ա որ ասէեէե շատ ածուիս ներածող

«Ֆաշփստ» Դաշն՛ակցութիւնն էր ոբ իր մեծ ա– յ ա ռա ջդ ի մ ո ւթ ե ան մէջ առա՛ջնակարգ գիրք մ ը : երկիրն է, \94եի արտադրութիւնը բարձրացուցած

ռաքեաչին1 Ակն ո ւն իին մ Ի2քցով պա ամ ութեան 1946^5^ անոր արտագրութիւնը եղած է 189 միլիոն է 49 մ՛իլիոն թոնի , ՚նախապատերագմեան շրջանի

յանձնած է Ղ՝էպի Երկիր կոէլՀ յ եւ այսօր ձեր գո­ Հինդ Հարիւր Հազար թոն ^ մինչդեռ 1913^2՛ ա յ Գ արտադրութեան 109 առ Հաըիւրը; ԼեՀաստան՝

յութիւն ը նո յնիսկ ա յգ նո յն կո չով կ ապաՀովէք Տ թիւն էր 287 մ ի լ ի ն ։ 47 միլիոն թոն. այս քանակութենէն ան կրնայ Եւ֊

Բերնի ծամոց մը եւս ունիք։ Այն թէ Ղ՛աշ - ր ոպայի տրամադրել տարեկան 20 միլիոն թոն :

նա կցական Հան բա պետ ութ իւն ը Հ ո վան աւո ր ո գ մրէ Պատերազմէն առաջ Ելրոպայի ածուխի գլխա­ ԼեՀաստան, Համաձայն նոր ծրագրի , պիտի ար -

կը փնտռէր եւ դիմած էր Ուիլ\սրնի Ամերիկա՛յին։ ւոր արտածողներն էին * Դեր մ ան իա 40 առ Հա­ տադրէ տարեկան 100 միլիոն թոն։

\/ ա խ մ ի մոռնաք որ ամ երիկեան Հ ոգատա բու— րիւր * Անգլիա 32, ԼեՀաստան 10 առ Հարիւր : Այս­ Ածուխ ա ր ա սոլը ալ երկիրները սկսած են ա֊

թիլեր խնգրուած էր երկու Համագումարներու ո֊ օր այգ թիլերը իջած են * Դերմանիա 15 առ րա՚գ թափով աշխատիլ, ա րտադրութի ւն,ը աւել -

րոշումով ԼՓարիգ) , բոլոր Հոսանքներու միջոցաւ , Հարիւր , ԼեՀաստան 7 առ Հարիւր , ԱՀնգլիա զէրօ ւ ցնելոլ ել նախապատերազմեան չափին Հասցնելու

նւա խ ա գա Հ ո ւթ ե ա մբ Պօ գոս \,ուպաբ ներու եւ Գ. Ուրեմն պատերազմ էն •վ Ե֊ րոպւ ՚նե, ած ո լալ Համար։ Այսպէս Պելմիա ներկայիս կ՚արտադրէ

՛էյ ոբատունկեաննեբոլ * 82 առ Հարիւր թոնին գէմ՛ այմմ ն երածուած է 24 միլիոն թոն, Հոլանտա 9 ^՚իէիոս^ ՓՈՔՐ մաս

Տետոյ* խոստովանեցէք որ այգ քաղաքակա­ մ իա յն 22% : ԱՀա թէ ո՛ ւր է ածուխի տագնապին մըն ալ Ջե իս ո ս լո վաքիա : Աակայն մինչեւ ԼեՀ աս–

նութեան կը պարտիք Ուիլսընի սաՀմանագծած գագտնիքը : տանի արտագրութեան աճումը * ածուխի խնդիրին

Հայաստանը, որուն ապաւինած էք ա լսօբ * ազգ* ՚էյախա պատերազմեան շրջանին Հետ բաղդա - լուծմ ան գլխաւոր մ իջոցը կը Հ ան գի ս ան ան Անգ -

գատ վարելու Համար; «Հայաստան քտրիւգ ունի^» տելով Եւրոպա յի ածուխի բացն է տարեկան 52 լիո յ եւ Ո՛ ուր ի ածխաՀանքերը : Անգլիա շնորՀիլ

Հարցնոզ ամ երիկեան ^եբակոյտր այն ատեն չէր միլիոն թոն* այս բացին մէկ մասը սկսած են գո– Հանքերու ազգայնացման * կը յուսայ բարձրացնեք

ուզեր գոհանա ք էք րե լան ի քա բահ անքով * ա յ լ կլէ ցել Մ * ՆաՀանգները * տրամադրելով տարեկան 20 արտադրութեան չափր : (հուր ի Հ ան քեբուն մ էջ այ

պաՀ տնջէբ սանկ ծովէ ծով ընդա րձակ Հ ո գա մ աս միլիոն թոն։ Մ • ՆաՀանգները ցարդ երբեք ածու­ Խ * Մ իութեան նման «ս թախանովեան» դրութիւն

մը * որուն մէջէն Հոսէին Ա ուսուէի քարիւղը ել ու­ խի գլխաւոր արտագրողներ չէ ին եղած* նկատի մ ը Հ ա ստատ՛ո ւա& է * ա շիատաւո րևեբուն տալով

րիշ բաներ ։ քյԼ ծրագիրը ձախողեցաւ գե*ւ չծնած * առնելով երկրին Հեռաւորութիւնն ու վւոխագրա ֊ բացառիկ սնունդ * նիւթականէ պարգեւ եւե :

շահ ե ր ու բախում ով * Ածուխի տագնապին առջեւ եւրոպական պետ ու -

ԷթԼ սակայն փաստ մը , պահանջագիր մը* մուր­ գամ ջուր լեցնելով թշնամիներու ջաղացքը ; թիւննե բ ը միացեալ ճակատ են կազմ ած * ան գա -

հակ մը թողուց մեր ձեռքը եւ ամէնքս անոր գոր– Եւ ահա մեզ մեղադրողը իըրեւ «ֆաշիստ» ։ մ ա կց ե լո վ Ե ւ ը ո պա յ ի ածուխ ի ընկերակցութեան :

ծագբութիւնլէ կը պահան՛ջենք այս&բ% իրականին մէջ ինքն ըլլալով մամանակնեբու յար֊ Հոն ուր դիւանագիտութիւնը կը ձախողի յաճախ ,

••• Զգո^յՀ^* այն սակաւաթիւ Հ՛ամակրողները մ ա բող մակա բո յծը : ընգՀ անուր շաՀր 1լեղբայրացնԷ զիրենք* . .

որ ձեր Հք*լբջլԼ ունիք օր մը փոխանակ շատնալու* Ա՚ենք կ՚ապրինք խօսքի եւ մտքի ազատութիւ– *Լերջին օրերս Անգլիոյ ածուխի տագնապը

կրնան լքել ձեզ* որովՀետել այգ նոյն համրանքը նբ յարգող երկրի մը մէջ*. Աակայն ազատութիւնը այնքան սաստկացաւ որ արտածումը ր֊ ո լ ււ ր ււ ւէի ՛ե
փակս լեց ան ,
օր մը Դաշնակցութեան փառաբանող եղած է եւ կը կայանա յ անոր մէջ ոբ իր «ազատութեամբ» "՚Րգէէեցին* շատ մը գործարաններ

ներկայիս մէկգի քաշուած է * ազգային անյաջո­ չանպատուէր ուրիշին ընկերային եւ անհատական ելեկտրա՛կանութիւնը կրճատուեցաւ եւ ուրիշ ս ահ -
մանափակումնեբ Հաստատուեցան :
ղութեան մ՛եղքը ան ո ր ւի ր ա յ նետ՚ե քով ։ պատիլը եւ չի զրպարտեր *

Եթէ ա յգ պա ւո ճառով Դաշնակցութեան, քէն Ես աչիաէ թ՜ելադրէի ի Հարկին եւ անմիջա -

կապողներ կան * ձեր ձախողութեան պարագային պէս դիմել ինքնապաշտ պան ութ եան տա բբա - ԻՏԱԼԱՑԻՆԵՐՈՒ ԿԱՄԱՒՈՐ ԴԱ՚ԼԹԸ

անոնք պարզապէս աիտի թաղեն ձեդ։ կան միջոցին * անուանարկութեան դատ բանալ * իտալական դաշնագրի տրամադրութեան Հ՛ա՝ -

«Դուք»* ըսի* Բայց ԳՈ*~Ք ոՈվ էք*. Դուք ան­ երբ մ էկը կը Համ արձակի «ֆաշիստ» անուանել մաձայն , Ագրիականի կաըեւոը նաւաՀանգիստնե -

ծան՛օթդ ան/անուն* չարաղէտ ստուեր մրն էք մեր զինք ։ րէն՝ Փօլա քաղաքը պիտի յանձնուի Եուկոսլավի–

ազգային կեանքին մէջ՛. Դաշնակցութեան կազմակերպութիւնը իր ը"ե– ոյ։ քաղաքին բնակիչները, 33 Հազար իտալացի–

Դուք գործ խանգարող * պառակտող , քազա - ԼէՔ(Լ "եղի չի Հարցներ անշուշտ * բայց մենք չենք –՛՛՛/՛ 1 չՀանդուրմելով ՛այս կարգագրութեան , որո֊

քական հաւատամքէ զուրկ չար ոգին էք՛ կրնար Հանդուրժել որ աժեմ չաժեմներ ամէն խօ­ շտծ են գազթեյ մայր երկիրը։ Այս պարագան ապ–

Դուք Հինէն ի վե ր քաջութիւն չէք ունեցա՛ծ սակցութեան մեր երեսին նետեն լուտանքի պէս չոլթետն մատնած է եուկոսլավ կառավարութրւ-

պարկեշտօրէն կազմակերպուած ուժ՜ մ ր1 ներկայա­ «ֆաշիստ» բառը։ ինչպէս որեւէ քուտանք պատ - ՚ոԱտ որրովՀետել քաղաքը պիտի վեըածուի Հուր,

ցնելու ։ ի^ն՚չ անուն կրնանք տալ ձեզի ւո յ դատով կը պատժուի , նո յնն է եւ ա յս պարա­ ոլակա՚ններու վայրի» մը։ Արդէն մեկնած են չորս

Մեր մէջ գոյութիւն ունեցած ԷՍ* Դ՛ Հնչակ– գային*, կամ կը Հաստատէ «ֆաշիստ» ը Ա՛՛՛լ" կամ Հազար Հոգի բարեկեցիկ դասակարգէն : Կը կար­

եան կո լս ա կց ո ւթ ի ւնւ ը , որուն ղա ւանանքըմե ր ինէն կ՛ենթարկուի Հետեւանքին * ծուի թէ գաղթողներու ընդՀանուր թի՚՜Ա պիտի

շատ ալ տարբեր չէ ։ Մեր աղտոտ լաթերը ուրիշին չցուցնե՞՛նք։ Ա– Ը Լ Լ ա յ 25 Հազար անձ։ Ասոնք անստոյգ կացութեան

Եւ գուք ան չէք։ նոնք որ այս խրատը կուտան * թո դ նախ իրենք մը մէչ կը գտնուին եւ չեն գիտեր ո՞ւր, ե՞րբ կամ

Վերակազմեալ Հնչակեան * անոր պաւակը* ա– զգոլշան ան ; ինչպէ՞ս պիտի մեկնին ու կր\ սպասեն կառավա­

ւելի ազգա յին֊ յեղափոխական ։ Դուք ան չէք * Հիմա Հասկցուեցաւ կարծեմ ինչպէս «զուք»ին * րութեան կարգադրութեան :

Ո՝,ամկավար Ազատական մեր ել անոնց մէջ նոյնպէս «մենք»ինէ նշանակութիւնը եւս*. Կառավարութիւնն ալ իր կարգին նեղ կացու­
նոր կամուրջը։ Դուք
ձգոլած բարեխառնութեան Այսինքն * ին չպէս որ առան ց Երեւան ց ի ըլլա­ թեան մատնուած է, այդ գաղթականները տեղա­

ան ալ չէք ։ լու միլիոնաւոր մարզիկ կան որ Հայ են* կան նա­ ւորելու եւ անոնց գործ ճարելու Համար ; Վարչա­

Համ ա յնավա^ ր ։ եւ բաղմութ իւննե բ * ոչ արՀամարՀե լի * որոնք ա– պետը Ամերիկա գտնուած միքոցին , խօսած է այղ

• ՛ք՛ ո՛ւն ես Տիոուսի աշակերտը*** ռանց Դաշնակցական ԱԱալու աւելի Դաշնակցական մասին ամ երիկեան իչխանութեանց Հետ եւ անոնց

= Ոչ * ես զայն չեմ ճանչնար ։ են* այսինքն թէ՝ գիմադրազան ճաղատին Հինէն ի օժանդակութիւնը խնդրած։ Իտալական կառավա­

Ու ապագայ առաքեալը գեռ աքաղաղը երեք վեր օգնող/ւերոլ կամաւոր բանակն են : րուիմ իւն ը տասը միլիոն լիրի վարկ մը քուէարկած

անգամ չխօսած * երեք անգամ ուրացաւ իր տէրը... Այս ղուա Հայկական արտադրութիւն է եւ նր– է պարպումի ծրագրին Համար։ Տրամադրած է

Դուք ամէն աեղ 1լ ոլզէք երեւալ , ամ էն գոյն յ֊արր միշտ իր կոդմյլ , որ երեւան կուդայ ի Հար. նաեւ չորս մեծ փոխադրանաւեր անոնց կարասինե­

ու գիմ ակ կը փո խէք * Հ ամ աձա յն օրուան ազգա՝ - կին։ Դաշնակցութեան պաՀեստի ոլմն է այն։ րը փոխագրելու Համար Ագրիականի իտալական

ն շան ին ; ինչպէս երէկ Վասպոլրականէն մինչեւ Շ • Գա. քաղաքները՝ Վենետիկ , Ռավէննա , Անքոնա , Պրին–

Ո^վ է բուն «ֆաշիստ»ր * ուր եմն : րաՀիսար ու Եդեսիա, վաղը կարսէն մինչեւ ««ա<– տիզի :

Դուեափոփոխ * ժամանակին յարմարող * ստա­ ման,ը քաշաս» եւ ամէն տեղ մե՛նք կր Հետեւենք •քաղաքին առեւտրականներու ընկերութեան

խօս , քաղաքական ծոյլեր* լարախաղաց * ջուր պղ­ Հայկական փաստացի ուժին։ նտխաղաՀը յայտարարած է , թէ 750 առեւտրա -

տորող թզուկներ ։ Հիմա, եթէ Համայնավար վարդապետութիւ­ կաններէն վաթսունը միայն կ՝ուզեն մնալ,90 նպա­

քաղաքացիական քաջութենէ զուրկ , անոզնա– նը լուծելով, տարբաղադրելով, ձուլելով իր մէշ\ րավաճառներէն պիտի մնան չորսը. Աչ մէկ դեղա­

յաբ * նպաստընկալ այս տարրն է որ նոր կուսակ­ եւ շուրթը գտնուող խայտաբղէտ տարրերը բիւրե– գործ :

ցութեան մր սաղմը ինը ամիսն անգամ մր կը վէ– ղանայ ել կազմակերպուի՝ յանդդնօըէն պարզէ իր ԵՐԵ-Բ ՄԻԼԻՈՆ ԱՆԴՈՐԵ֊

մեցնէ .. պաշտօնական դրօշը, ազգային ճակատամարտի Անկախ գաղթականական այս նոր Հողէն, Ի–

Ահ ա այս տարրն է որ կազմուած է բոլոր Հայ պատնէշին վրայ, այն ատեն է որ Հրապարակէն տալիոյ վիճակը իսկապէս տաժանելի է ; Անզործ–

կուսակցութիւններու թափթփո ւքն՚ե րէն * յաճախ պիտի քշուին պարապ տեղը աղմկող անդոըհ֊ եւ ներու բանակը օրէ օր կ՝աճի ։ Պաշտօնական տեղե­
կութիւներու
կենա կցելով օտար թափթփուքներու Հետ ։ անպէտ մարդիկ։ Համաձայն, Դեկտեմբերի մէչ ան­

Հոն է՝ ձախողած եւ թերահաւատ Հն չակեա– Ազգին բելլը այնքան ծանր է որ, ոչ մէկ ա. գործներուն թիւն էր երկու միլ/ան իննսունութ

նր* իր կուսակցութիւնը ուրացող։ Հոն է յոգնա՛ծ տեն միակ կուսակցութիւն մը - գոնէ երկըէն Հազար երկու Հարիւր յիսունը եօթը, որ 100.000/՛

եւ դա ռամ ած Ռամկավար անհատը։ Հոնւ է մանա­ դուրս պիտի կրնար տանիլ։ Ուրեմն, երբ կազ­ յաւելում մը կը ներկայացնէ :

ւանդ վռնտուած * ուրացող , ինքնիրեն Հ այՀ ոյող մակերպուի Համայնավարութիւնը^ այն ատեն դմ– Այս թիկը ճիշտ ու կատարեա/ չի նկատեր

Դաշնակցականը ։ ուար չէ ճամբայ գտնել Դաշնակցութեան Հետ, Միչ. Նպաստամատոյցը ել կը կարծէ թէ անոր

Հոն է «ան կո ւս ա կց ա կան» եւ Համենք Համ այ - միակամ ել ում եղ : վրայ պէտք է բարդել տակաւին առնոլազն 900

նավար չենք» գիմակաւոըը ։ ԱյԳ ԿՐ պաՀանշէ մեր շաՀր ազգային։ Հազարէն մէկ միլիոն գործազուրկներ , Արով գոր -

Այդ տեսակ միջավայրի մը մէջ միշտ ներկայ Վազը թերեւս նոր Աասոլնցի Դաւիթ մր մար– ծազուրկներոլ թիԿը կը բարձրանայ 3 միլիոնի ,
Հիմակուաննեբյլ կը գլէ
է պարտականսւթիւններէ խուսափոո Հայ ունեւոր յգաշտ իջնէ . պէտք է ո ր , ք է 1 տ ա ղ ~ մ սաքբուա՚է թիւ մը ոը մինչեւ

դասէն մաս մը։ \թոլնիսկ փիլոնաւոր փոքրամա՛ս­ ԲԱայ– Եթէ գոլք չէք կրնար ^ միասին մաքրենք կ՛՛անցնի : Դարձեալ անցեաչ տարուան կի–
իտալացի
նութիւնէ մըն ալ իբրեւ ւյարգարանք ։ Հրապարակը : սուն, Մ իչա զղայ էն Նպաստամատոյցը

ԱՀա խառնիճազանճը եբէկուան եւ այսօրուան Ա՛յս կը պաՀանղէ մեր ընդՀանուր լաՀր : անգործներու թիլը Հաշուած էր երկուք ու կէս

որ քար՛եր կը նետէ մեր ոտքեր ուն տակ * շատ ան– Խ– ՎԻՇԱՊ միլիոն , որուն մէկ ու կէս միչիոնը կը կազմէին

Fonds A.R.A.M