Page 59 - ARM_19-1946_04
P. 59
ե
Բախտաւոք ե է կ խ մը Գ ե ղ ե ց ի կ ե է ե կ պ թ մը ֊ՏԱՌԱՋ»Ի ՊԱՏՄՈՒԱԾ՝ԲՆԵՐ.Ը
Ամերիկացի լրագրող մո որ 0|ելոիքայի մէջ Գեղարուեստասէր երիտասարդներու խումբ ՏԱՆՑԻԿԻ ՃԱՄԲԱՆԵՐՈՒՆ Վվ՚ԱՅ
քննա1|սւն պտոյտ մր կատարած է, հետեւեալ կերս մը՝ բաղկացած– առաւելապէս էերանսայէ մէՀ Հա -
պով կր նկարագրէ իր տպաւորութիւները Ի—
"աղ նետած՜ ե բիտասաբդ , ե ր իտասարզո ւՀըներ ը ,
Այս *^ԷքոցԷս Պելճիոյ մէք ընգՀանոլբ լաւատե Հոկտեմբեր \2.ի գէլերը երեկոյթ մը սարքած՝ էը^ Իրեն յիշեցուցի Ոբ% ընկերութեան մէք ալ ասս/եկ
սութիւնմո կբ աէրէ կերպասեղէնի եւ Հ ագուստեԼ ՏՅ11Շ ՃՂԽԱԷ մէչ–. ՍրաՀը գրեթէ ամբողիվէն լե - Բք/ալու է - խրարու օգնող։ Հասկցա՛՛ւ քսածէս ի -
ղէնի՛ արտագրոԼթեանց յաւելման տեսակէտէն բան սուն էր . . մասար։ Ամենեւին յ Ան իր սիրտը գրած էբ կռնա*,
մր որ Պ ագո Լա գի Լա է էքւրոպա յի ՛միւս՛ երկիրն՚ե՝ - Երեկոյթին գլխաւոր կազմակերպէ չնե րն էէն կի տոպրակին մէք, պաՀ ած ո յ միսերու տուփերուն
եՀ է, Կի± - Հետ ւ
բուն Համար ^Պելճիան իւրոպայիփա յլոք^ւ քլէաե -Հ Պ՛ />. Աս լան եան Հ Ջ* Պ մար սեան
րէն մէկն է լէւմեան ;> - Չ՛՛երկարեմ ւ Այգ գիշեր , առա քիւն անգամ ըյլ ֊
Կառավարական թէ սԱլ չբխկայի Հէէնֆբը ԿկՀԷ– ինչպէս կազմ ակե րպէչնի բ բ քանէցս յայտա - լալով ^ Հ-անգԷստ քուն մը ունեցա յ , եւ առտուն
սած են իյնալէ ՊելժԷական ֆրանքը ամ բողք տար րարեցին բեմէնճ ֆրանսերէն թէ Հայերէն, էրենց ոաքէ ելա յ գրեթէ. առոյգ վէճակէ մէք։ ՚Հյոյն քոյ
ուան ընթաց՜քին սեւ շուկային մէք յարաճուն •զար*, նպատակն է Հայ գեղարուեստ բ, թատրոն , երգ, րերը, մեղէ տաք սուրճ բաժնեց էն։ ՀՀնոբՀակա -
գառում ունեցաւ եւ այլեւս զայն ա՝ըմ՜°՝զյրկիլու. գրականութիւն , ծանօթացնել օտարնէ բուն եւ Հա լութէւն յայտնելով ինկան՛ք ճամբայ ։ Իհօլանը
պէտք բնաւ չզգացուէր՚՛։ Նոյն բանը Հենք կրնար յերուն եւ փոէւագարձաբա՛ր օգտուէլ անոնցմէ , Ո– Հետս աւելի Հ^քնկե ր ա կան՝^ գտա յ ա յգ առտուն ,
•րսե՜՛լ Ֆբանսայէ Համար։ Ամէն տեսակ Հագուստե րովՀետեւ էրենք Հաւատք ել վստաՀութէւն ունին բա յց , ես եր բեք չէ է կրսար մ ոռնալ էր ընթացքը,
ղէն , երկրին մէք պատրաստուած թէ ներածուած . , Հայ ժողովուրդի բարոյական արժէքներուն վրայ, թէ էնչպէս , երկու ընկերներու մ է քէն , մէկը պէտէ
ա յսքան առատ է որ , Գեկտեմքերի մ էք Հ իլս ուա՝ ֊ որոնք ազդէ մբ գոյութեան դե բադյն կռո ւան ք կբ ուտէր , քքսկ մէլսը անօթէ , աչքերով դէտէր էր
Նեղէն ի քառթե ր ր պ իա ի քնքո լին : աՀ տգէտներ ր
Հանգէսանան • գէմացէնը։ ԱՀա թէ Է^՚Հ/1"–^ ա յ ե օր՛ուընէ ասդին՝ ,
որոնք մեծ– քանակութեամբ գնած էէն անոնցմէ Տաքող էէն օրէոբդներ քՕտրչետնէ եւ քշքէզեա– սկսայ վեր ա պաՀ Ըէէա է Բո էո Ր տեսակի կեղծ «ըն -
ան ցեյս լ^ամ,էսներո ւն ,՚–այսօր փաճ ա ռ՜ա՛տ դւնն եբոլ .՛եւ նի աբտասանո լթէլններբ։ Վերքէնբ Ա* Վշտունէէ կերնեբու^ Հանդէպ •• •
Հրապւարտկ^երո^ վրայ՝ Է վաճառ • –Հանած՜– են աման «Հա յր ենէքք»՜ արտասանեց կարօտ է խոր յուգում ով
գին ե րով է ՜;.,.–– . ՛֊–. ՚ -. ՝••՝.• •ո-ւ• .-զ, ՚գա-ցումով ՜ՀՀ Տանց ի կ Հասն ե լո ւ Հ ամ ար բա ւա կ ան ճամ բա յ
. ^ագՄէԷ^Է բա^^^^ափբ քն քուա՛ծ է յ ;•••քլրֆաս..ու–՝՜ Րաֆֆիկ Պետրոսեանի անթւնբ շատոնց էի յր– կար քաէելէքգ սակայն - մեր չար բախտէն Գերմա*
գածիգ Հափ գնել -, Լ**"1 աման յ Պրէւքսէէէ փողոց սած , բայց Հ իմա որ իր գա շն ակտ Հ սլրո ւմն ալ վա– նացէք աբգէլած էէն ո եւ է օտարականի մուտքը
ներ րԱմեբէկե ան նոփ - ս ո բ էնքեա շարժնե բով լե յ^ւքյօԻ» այգ անուանէ քաղաքէն ներս ։ ՊատճաԲռը ։•—• ՝ք՝ա–
Կբ վկայռմ թէ է ր ա պ է ս «Հրաչք ա ղ ա յ ^բ^՛ ղաքք խճուլ՜հւմի չմատնելու Համար ^ մանաւանդ որ
ցուն են, որոնք ՛թէեւ շատ վառելանէւթ կբ սպա է»։ Լիցէ գ Շօփէնի ու նմաններու խրթին կտորնե– Տան ց ի կէ ա յգ օ ր ո ւան բնակ չութ եան քանակք Հ ա–
ռենք բա՛յց; բնււՀանրապէս աւելի Հ՛անգստաւէտ են ւ րբ զարնել ^ առանց նօթատետրի - մատներու ճկուն ււ ա ծ էր մ է կո լկէ ս մէլէոնէ ։$ ան ց է կք 1լ եփէրմ արգ–
•՛Այո։ •տաբի՛ տո՛ւրքերէ եղած եկամուտ բ աւել - ու արագ թափաՀա քումներով, քիչերուն տրուած կայէն Հոծ զանգուածէ մը տենդային եռուզեռով ։
ցած– է–, կառավարութեան սովորական ծախքեֆբ է ։ Փարիզի երաժշտանոցի . աշակերտներէն Պ* Եր բեմն բաիստը մարդուն էլօզնէ էլ ըսեն , պէտք է
գոց ելու աստիճան • կառավարութեան տարեկան Մ ա լխասեան եւ Օր • կ* ի չքալա ց ե ան ապագայ •֊, աւատ ալ : Գերման զինուորական կաււք մը, • որ
բացն է այս տարի մօտ 1 83.000.000 տոլար, \945էն խոստացող ուժեր են * իրենց եքգերք յուզական մեր ճամբէն կ՚անցնէր՝ յան կար ծ կանգ առաւ եւ
նոյն՛ գումարէն Հինգ անգամ աւելի էբ ; էին ու գրաւիչ , մանաւանգ \^Շ1էհշ1՛^ Օսօ/֊/ մէք ։ մ է քէն երկու զինռւո րնե բ վա ր է քան ու մ օտեցան
Պ՚ելժիո յ մէք անգործութիւնք փաստօբէն գո - Օր՛ Տիւ֊մէճեան իր Հեզաճկուն սպանիական պարե– մեզի։ ~ Առնուեցանք, սկսաւ մրթմրթալ ընկերս ։
յո ւթ իւն չունի : Ամէն մարգ կ՚աշխատի եւ կառա– Բսվտ էբ սպանէացէ քնկերոք Հետ, ոգեւորոլթէւեբ Կրակ ունիմք, Հարցուց մէկը։
վա բո ւթեան "գլխաւոր մ տ ա Հ ո գո ւթ է ւնն եր էն մ էկն՜ գագաթնակէտէն Հասցուց :
ալ բանուորէ պակասն է , որ պէտք է լուծուէ եթէ րագարէ փոքր պաՀ եր ուն, բեմէն ետեւէն Գ* Այո , պատասխանեցէ , ու գրպանէս էոլռկէէ
կ1 ո լզեն՛ ճարւհ արա րուե ստա կան յառաք գի մութէ ւնբ ԱլէմշտՀԷ երգապնակներուն ո Լնկնգր ութիւն ք Հա - տուփք երկարեցի էրեն։ Հէէնուորբ գրպանէն ծխա
շարունազել : ճելի նորութիւն մ բն է ր Հ տուփը Հանեց ու յատակը մնացած փոշիներէն ու
Այս տարուան Համ ար կառավարութիւնք ծրա Առանց վարանում ի կաբելի է քսել թէ–, անոնք զեց գլան ի կ մ ը ոլորել , յա յան է էր որ ծխախոտէ
գրած է քսան միլիառ ֆրանքի կամ 460 միլիոն որ բացակայ էին այգ իրիկուն , զեզարուեստական կարօտք կբ քաշէր , ուստէ , չձգեց է որ փո շէներէ
տոլարի արտածում ընել։ Ամէն Հ աւան ական ութիւն մեծ Հ աճո յքէ մ բ զրկուեցան ։ կազմա կերպէ չներ բ դլան էկ պատ բաստէ , ա յլ ^ է քեն եբկնցուց է պատ -
կայ այս թիլէն աւելին եւս քնելու։ Պատերազմէն կա բծեմ էրենց արդար գևաՀատ ութ էլն բ ստացան ։ բաստ գլանէկ մ ք ։ Հյատ գոՀ մնաց, մանաւանգ որ
առաք Պ ելժիոյ արտածումներ բ քնգՀանրապէս էր Վկայ՝ բաղմութէւնն ու քերմ ծափեր ք եւ կրկնու - էր բնկերոքն ալ Հատ մբ տուի ։ Տետոյ՝ Հարց ու
ներածումներէն շատ աւելէ էէն Հ 1939/֊/ իր արտա թ ի ւննե ր բ ։ վարձ մեր մասին ։ Պատմեցէ բոլոր դէտցածնեբս ։
գծումներ ք անձ գլուխ 83տո՝ԼաԲ է Բ <> "* Է^՚՚Է ներա - Ապրիք տզաք ։ կրկնակի յաքոզութէլն ^եր Գո0լք ուր կ* երթաք ^ Հարցուց է ։
ծումները 75 տոլաբ ; .^արտարարուեստէ զարդա դժուարէն բայց ադգօգո ւտ ձեռն արկն եր ո ւն Հա -՝ Տանցէկ, եղաւ կառքէ վարիչէն պատաս–
ման Համար կառաՎարութէւնբ սկսած է մեքենա - յքալ, ; . ԱրշէԱԼ էւանր ։
կան կազմածներ եւ Հում նէւթեր ներածել ։ իր ժո Մեզ ալ Տանցէկ չէ՚^ք տանէր * . *
ղովուրդէ ապրուստ է բա բելսււմ ան Համ աք արտօ– —- Ինչո0լ չէ, Հրամմեցէք, բսէն մեղէ բարի
նա՚ծ է որ աւելի պարէն մտնէ երկրին մէք, շատ տ– 8 ո ւ Ա ա ս տ ա Ա ե ւ Պ ա ւ կայ՛ իա զինո ւո բներ բ ։ Ալ մ եր ուրախութեան չա վւ ու սաՀ
ւելի քանակութեամբ քան Անգլիա եւ Ֆ ր ուն սա ։ ման չկար : Կ՚երթայինք Տանցիկ առանց ո եւ է ար–
Արտա՛ծումներ ք յւգւ բաճուն կերպով կ՚աւելնան : գելքի , ան ալ կառքի վրա յ նստած։ ՛Ֆ ր111 ն սա ց ի
Տ-ունիսի մէք անոնք, տոլարի Հաշուով, ներա - Հւ ա բա թ առաոլ Պ ուլկար է ո յ ար տա քէն նախա ժլատ ընկերս ա յնքան գոՀ մնաց ա յս յա քո զո ւթե ֊
ծումներ ու 62 առ Հարիւր էին , իսկ Տոպէսէն Հա– րար Պ* ՝ք՝ուլէչեւ քագաքական ասուլիս մբ տուաւ նէն որ, գրպանէն ամերիկեան ծխատուփբ Հանեց
րիւրէն երեսուն աւելցան։ Կբ կարծուի թէ այժմ մամ ուլէ ներկա յա ցուց է չնե ր ո ւն էպար գե լո վ էր երկ ու բոլորէս ալ մէկ մէկ Հատ Հբամցուց։
արտածումներ ք ներածումներուն 75 առ Հ ար իւր բ րին տեսակէտներ\ք ; Աասնաւորապէս ծանրացաւ Ալ անձրեւ պէտէ չգայ , կ՚բսէէ էնքնէրենս ,
կնանցն էն : սաՀմտնայինն , գին ո ւո բ ական եւ քագաքական Հար տեսնելով բնկերոքս առատաձեռնս ւթ էլն ը –՚* •
շուշտ պելմ կառավարութիւն բ Հոգեր ալ ու-֊. ցերով ։- Ախալ՚՜են , քսաւ , յունական պատուի բա - 1945 Փետրուար Յէն էր որ Տանցէկ էքանք։
նէ I — - Շարունակական գործադուլները , պատ րասա կութեան %զր պա ր՛ա ո ւթ իւններ բ Պ111 լկա ք ի ո յ Հան - Մեզ փոխագրող զինուո բներ ուն շնո ր Հ ա կա լո ւթ է լն
գրամ է ն ոլազութիւն բ. պէտք ունի աւելէ վարկէ , գէպ ։ Երբեք քարդ չէ եդած գրաւման ատեն : եւ յայտնեցէնք ու բաժնուեցանք էրարմէ ։ Ընկերս ,
ածուխէ , Հում նիւթերու , եւն. ։ Պուլկարիա միակ երկիրն է որ իրական պատերազմ նէ է՝ չո րաքամ աք գուբս կ՚ելլէ է ճա շա բանն եր էն ։
Այ ս խ նգէրն եր ո ւն ամ է ն*է ն ԷՈՏ– բքբ ահ՜ո *–խէ չէ մզած Գաշեակէցներուն գէմ ; Այս, բո՚լորբ ցոյց տելով տարապայման դժուտբո ւթիւններք ։ իսկ
նուազութեան Հարցն է ^ որ վերքերս Լէէմի եւ Հէ– կո ւա ան թէ ո ր քան ան ա ր գա ր է \ 25 միլիոն տոլա եռ ս ։ Մ է՛ Հա ր ցնէք ։ ՛հախ՝ քանի մբ ճա՚շաքաննե -
նո յէ պատճառ դարձաւ կարգ մ բ գո րծաբ աննե բու րի Հատուցում ք զոր գրած են արդէն տառապած բու գոֆերէն ներս մտայ աման մ բ տաք բան գտնե
փակումէն։ Ածուխի արտագր ո ւթ էւնւբ \939ին ել ն՛իւթապէս անկարող ժողովուրդի մք վքայ՚ֆ ։ լու, անկէ վերք «Աստուած ողորմած 2> էր ։ ք)ւր որ
1.994,000 թոն էր, այս տարուան առաքին վեց ամ Այս մասին աւելի ճշգրիտ մանրամասնութիւն– դաց է ւզարենատոմ ս ուզեց էն՛ , եւ որ ո ւի Հ ե ւո եւ չու—
սուան արտագրութիւնն էր 1 .881 .00է) թոն։ Պատե ներ Հաղորդեց Պ * Աթեֆանօֆ , ելմտական ն ա իւ ա - նէի կորաքամակ գուբս կ՚ելլէի ճաշարաններէն ։
րազմէն առա քերկէր բատ ր եկան կբ յ./^/֊//յ.^/՚2400000 բարբ որ շեշտեց իմէ նշանազուած գումարք ամէն՝ Ակսա^ մայթերու վրայ երթեւեկող անցորդ -
թոն ածուխ։ Պելժիոյ Հանքեր բ այդ գումարէն քէ ք տեսակէտով անՀամտպատտսխան է երկր՛ին թէ ներբ զննել, յուսալով որ Ֆրանսացի մք կաբելի է
մր աւելէն Հազիւ կրնան արտադրել։ Ալ աւելի ար կա բոզութեան ել թէ պատերազմ ին մ էք բերած գտնել եւ նոր տեղեկոլթիլններ առնել անկէ։ Փո -
տագրելու Համար կառավարս ւթի ւն բ ամէն շաբաթ մասնակցութեան . մանաւանդ որ Պուլկարիա բան իւ ան ակ Ֆ ր անս ա ց ի ի՝ ի տ ա լա ց էն ե ր նշմ արեց է , ել
600 իտալացի բանուորներ բերել կուտայ ։ Ամ - չէ շաՀ ած պատերազմ էն\ ; Պ՛ուլկա ր ա՛կան ամ բողք առանց տատամսելու՝ մօտեցայ էրենց : իտալա
քսէ է ֊
բողքական թիւբ կբ յուսան մինչեւ 50.000/ բարձ ծխախոտք եղած է գերմանական սեփականութիւն ։ ցիէ էք* = Այո ։ Ես աղ Ֆրանսացի եմ, ս աց ի
րացնել ։ Այսօր ալ չո՛ւնէ որեւէ արտաքին առեւտուր որ րենց ու սկսայ տեղեկո լթէւննե բ ուզե լ ֆ ր ան
Պելժիոյ ելեկտրական արտագրութիւնն ք"֊ կարենա յ դրամ ական կաց ո ւթ է ւնբ բա րեփոխել ։ բւսնուո բնե բուն բնակած տ ա զա ւա բն ե բ ո ւն մ ասին ։
կտղբ նախասլատերագմեանչափէն է. Հասած ւ\է)րկա– Պէտք չէ մոռնա ի որ Պուլկար է^՜ոԳոլէու՝ԲԳԲ մ Է շտ իծ" րո յէ գնա , պատասխանեց էն «//֊/* որ՝^ ուտող -
ները^:
թի եւ պողպատի արտադրութիւնք նախյսպատե - գրկուած, միշտ զոՀուած ա գ գ մբ եղած Է է
բազմեան 70 առ Հարիւր կբ կազմեն , Հիւսուա\ծե - Ասուլիս ք վերքանալէ առաք զանազան Հաբ - Հ^անքակաոքի մք մ էք ն ե տ ո ւե ց ա յ ել է քէկունբ
֊ ղէնէ արտադրութիւնք նոյն շր քանին 80 առ Հա՛ - ց ո ւմներ եղան * Ա յս ա ււթի լ Հա կաֆա շական մ է - ուշ ատեն Հասա յ ԹքոՀյէ բսուա՚ծ վա յրք : Տանց էկէ
բի՚-րբ ։ քազգային բն կերա կցո ւթեան անգամուՀի մ բ պաք–, մէկ արուարձանք՝) : Այգ տաղաւարներուն մէք լե
Պելմ ղեկավարութեան Հողերէն մէկն է նաեւ ղեց պո ւլկա ր ժ ո զո վո լք գին Հա կաֆա շա՛կան ա րա ցուցեր էէն ԼեՀեր , Ո՚֊կրայնացիներ , իտալացի -
ա յն ^ որ ճարտա ր՚աբուեստի գործարաններն ու մ՛ա ղ ր ու իժի ւն ք ։ ՚Հյերկւսնեբր բոլորն ալ խոստովա– ներ , Լիթուանացիներ , Զեխեր , Պե խե ր եւ Ֆրան -
ար
թէքնիքր պատերազմէ տարիներուն չեն կրցած նեցան թէ անիրաւ է 125 "^էէէ^ե տոլարէ Հատու սաց ինե բ ; Ասոնք Հասարակ բանուո բնե րն է էն ,
դիական վէճակէ մբ վերածել, որուն պատճառով ցում ր ։ իսկ ա ն գ էն , կայ էն գեր է զինուո րն ե բու տ ա զաւար-
եր կիր բ Հ էմ ակ աւելի ցած մ արզ կա յին մամ ի \,ո յն\ էրէկունր ՀԼօյ&\ 1\10ՈՇ6–1Ա/ Հիւրանոցին, նեբբ շրքապատուած փշաթելերով , գերմ ան զէն–
արաագրութենէն կբ տառապի , ուստի ա՜պրանքէն մէք ալ Տունաստանի նախկին վա ր չապետնե ք էն Պ* ո ւ ո րնե ր ո ւ Հսկողութեան տակ ;
գէնբ աւելի սուղ կԲԼէայ ։ Մ ինչդեռ ուրիշ ճարտա– ՝$անէլօփո՝ւլոս զեկուցում տուաւ, մասնաւոքապէս Զիս տարին տաղաւարներու վարիչէն գրասեն–
մք կբ
րար ուե սաական երկիրներ Հ ինչպէս Ա . ՚ՀյաՀանդ նե– յոյն ժողովուրդին, յաքգանքբ յայտնելով ֆրանսա– եսւկբ : Ա արդ մբ եւ կէն մր նստած բաներ տեսան՝
րը , Ա՝ եծն Բրիտանիա .աւելէ աժան գնով 1լ ա լ։ ա ա - յ-ի ։ Բուն աս ուլիս ք սկսաւ վարչապետին իւօսե լէն\ մրոտէ էն զ քա սեզ ան էն առքեւ , երբ զէս
գրեն Հ Վերքբ • Լրագրողներ ք անքնգՀատ Հարցումներ Հարցուցին ,• է^նչ կհուզես։
հւհլմ՜էքաոէներու լաւատեսութեան պատճառ - Կ՝Ոէ֊ղղէիս ՚ Ֆրանսացի լրագրող մբ որ մէկուկէս ™ ՝քՀէօնէկսպէրկէն կուգամ ^ 1լ ուզեմ որ զէս
ներէն մէկն աէ պել<ք–էական ՚Բոնկոյէ բարգաւաճ– ամ իս առաք տեսած է Տ՚ո ւն ա ս տան ք , սլսյ քղե ց ա յգ Ֆ ր՚սնս տ պ ինե ր ո ւ տաղաւարք տեղաւորէք։ կ էն ր
ման պարագան է, այս երկրէն Հարուստ ել մեծ՜ ազգ էն կրած զո Հ ոգութ իւննե ք ք * ազգ մբ որ ամէ ոտքի ելաւ եւ թուղթերս ուզեց ։ Տուէ էրեն պէտք
գազթավայրը, որուն մաքսայէն գրութեան զար - նէն շատ զոՀ տուած է պատեբազմին մ՛էք ել այսօր եղած թուղթերբ։ Գրեց , Հարցումներ բրաւ ու երբ
գառման Համար Վաչիատէն պե լմ– էտս է եւ գա - կք մնայ ագքատ եւ լքուած։ Պ * ՚Բանիլօփոլլօս չու– ամէն քան վեբքացաւ՝ գնաց գզրոցէն ծխախոտէ
նէաոէ մասնագէտներ : Պրէւսէլէ մէչ^ կը կարծեն ղեց կարծիք յայտնել կամ տեղեկութ իւննե ք տալ երկու իք ու֊ղթէ տուփ Հանեց ու երկնցուց էնծէ ։
թէ ՚Բոնկօ աշիարՀԷ Համար սլէտք եղած հ-ՆՈա - Տ ունա ս տ ան ի ներքին քաղաքական ո ւթեան մ ա ս ին ։ Աս է**"՛Լ էէ Բ"Է ^.""ք զարմացա՛ծ։
սհսաք/֊ կէսէն աւելէն. կը պարունակէ (առաջնա - Աս ուլիս բ վեբքացաւ Հ էւրաս իբութեամ՛բ ։ Թ՛ ՀԵՐՈ6ԵԱՆ
կարգ նիւթ մը Հիւլէական ուժին Համար) : ԹԴ.ԹԱԿԻ8 (3)
Fonds A.R.A.M
Բախտաւոք ե է կ խ մը Գ ե ղ ե ց ի կ ե է ե կ պ թ մը ֊ՏԱՌԱՋ»Ի ՊԱՏՄՈՒԱԾ՝ԲՆԵՐ.Ը
Ամերիկացի լրագրող մո որ 0|ելոիքայի մէջ Գեղարուեստասէր երիտասարդներու խումբ ՏԱՆՑԻԿԻ ՃԱՄԲԱՆԵՐՈՒՆ Վվ՚ԱՅ
քննա1|սւն պտոյտ մր կատարած է, հետեւեալ կերս մը՝ բաղկացած– առաւելապէս էերանսայէ մէՀ Հա -
պով կր նկարագրէ իր տպաւորութիւները Ի—
"աղ նետած՜ ե բիտասաբդ , ե ր իտասարզո ւՀըներ ը ,
Այս *^ԷքոցԷս Պելճիոյ մէք ընգՀանոլբ լաւատե Հոկտեմբեր \2.ի գէլերը երեկոյթ մը սարքած՝ էը^ Իրեն յիշեցուցի Ոբ% ընկերութեան մէք ալ ասս/եկ
սութիւնմո կբ աէրէ կերպասեղէնի եւ Հ ագուստեԼ ՏՅ11Շ ՃՂԽԱԷ մէչ–. ՍրաՀը գրեթէ ամբողիվէն լե - Բք/ալու է - խրարու օգնող։ Հասկցա՛՛ւ քսածէս ի -
ղէնի՛ արտագրոԼթեանց յաւելման տեսակէտէն բան սուն էր . . մասար։ Ամենեւին յ Ան իր սիրտը գրած էբ կռնա*,
մր որ Պ ագո Լա գի Լա է էքւրոպա յի ՛միւս՛ երկիրն՚ե՝ - Երեկոյթին գլխաւոր կազմակերպէ չնե րն էէն կի տոպրակին մէք, պաՀ ած ո յ միսերու տուփերուն
եՀ է, Կի± - Հետ ւ
բուն Համար ^Պելճիան իւրոպայիփա յլոք^ւ քլէաե -Հ Պ՛ />. Աս լան եան Հ Ջ* Պ մար սեան
րէն մէկն է լէւմեան ;> - Չ՛՛երկարեմ ւ Այգ գիշեր , առա քիւն անգամ ըյլ ֊
Կառավարական թէ սԱլ չբխկայի Հէէնֆբը ԿկՀԷ– ինչպէս կազմ ակե րպէչնի բ բ քանէցս յայտա - լալով ^ Հ-անգԷստ քուն մը ունեցա յ , եւ առտուն
սած են իյնալէ ՊելժԷական ֆրանքը ամ բողք տար րարեցին բեմէնճ ֆրանսերէն թէ Հայերէն, էրենց ոաքէ ելա յ գրեթէ. առոյգ վէճակէ մէք։ ՚Հյոյն քոյ
ուան ընթաց՜քին սեւ շուկային մէք յարաճուն •զար*, նպատակն է Հայ գեղարուեստ բ, թատրոն , երգ, րերը, մեղէ տաք սուրճ բաժնեց էն։ ՀՀնոբՀակա -
գառում ունեցաւ եւ այլեւս զայն ա՝ըմ՜°՝զյրկիլու. գրականութիւն , ծանօթացնել օտարնէ բուն եւ Հա լութէւն յայտնելով ինկան՛ք ճամբայ ։ Իհօլանը
պէտք բնաւ չզգացուէր՚՛։ Նոյն բանը Հենք կրնար յերուն եւ փոէւագարձաբա՛ր օգտուէլ անոնցմէ , Ո– Հետս աւելի Հ^քնկե ր ա կան՝^ գտա յ ա յգ առտուն ,
•րսե՜՛լ Ֆբանսայէ Համար։ Ամէն տեսակ Հագուստե րովՀետեւ էրենք Հաւատք ել վստաՀութէւն ունին բա յց , ես եր բեք չէ է կրսար մ ոռնալ էր ընթացքը,
ղէն , երկրին մէք պատրաստուած թէ ներածուած . , Հայ ժողովուրդի բարոյական արժէքներուն վրայ, թէ էնչպէս , երկու ընկերներու մ է քէն , մէկը պէտէ
ա յսքան առատ է որ , Գեկտեմքերի մ էք Հ իլս ուա՝ ֊ որոնք ազդէ մբ գոյութեան դե բադյն կռո ւան ք կբ ուտէր , քքսկ մէլսը անօթէ , աչքերով դէտէր էր
Նեղէն ի քառթե ր ր պ իա ի քնքո լին : աՀ տգէտներ ր
Հանգէսանան • գէմացէնը։ ԱՀա թէ Է^՚Հ/1"–^ ա յ ե օր՛ուընէ ասդին՝ ,
որոնք մեծ– քանակութեամբ գնած էէն անոնցմէ Տաքող էէն օրէոբդներ քՕտրչետնէ եւ քշքէզեա– սկսայ վեր ա պաՀ Ըէէա է Բո էո Ր տեսակի կեղծ «ըն -
ան ցեյս լ^ամ,էսներո ւն ,՚–այսօր փաճ ա ռ՜ա՛տ դւնն եբոլ .՛եւ նի աբտասանո լթէլններբ։ Վերքէնբ Ա* Վշտունէէ կերնեբու^ Հանդէպ •• •
Հրապւարտկ^երո^ վրայ՝ Է վաճառ • –Հանած՜– են աման «Հա յր ենէքք»՜ արտասանեց կարօտ է խոր յուգում ով
գին ե րով է ՜;.,.–– . ՛֊–. ՚ -. ՝••՝.• •ո-ւ• .-զ, ՚գա-ցումով ՜ՀՀ Տանց ի կ Հասն ե լո ւ Հ ամ ար բա ւա կ ան ճամ բա յ
. ^ագՄէԷ^Է բա^^^^ափբ քն քուա՛ծ է յ ;•••քլրֆաս..ու–՝՜ Րաֆֆիկ Պետրոսեանի անթւնբ շատոնց էի յր– կար քաէելէքգ սակայն - մեր չար բախտէն Գերմա*
գածիգ Հափ գնել -, Լ**"1 աման յ Պրէւքսէէէ փողոց սած , բայց Հ իմա որ իր գա շն ակտ Հ սլրո ւմն ալ վա– նացէք աբգէլած էէն ո եւ է օտարականի մուտքը
ներ րԱմեբէկե ան նոփ - ս ո բ էնքեա շարժնե բով լե յ^ւքյօԻ» այգ անուանէ քաղաքէն ներս ։ ՊատճաԲռը ։•—• ՝ք՝ա–
Կբ վկայռմ թէ է ր ա պ է ս «Հրաչք ա ղ ա յ ^բ^՛ ղաքք խճուլ՜հւմի չմատնելու Համար ^ մանաւանդ որ
ցուն են, որոնք ՛թէեւ շատ վառելանէւթ կբ սպա է»։ Լիցէ գ Շօփէնի ու նմաններու խրթին կտորնե– Տան ց ի կէ ա յգ օ ր ո ւան բնակ չութ եան քանակք Հ ա–
ռենք բա՛յց; բնււՀանրապէս աւելի Հ՛անգստաւէտ են ւ րբ զարնել ^ առանց նօթատետրի - մատներու ճկուն ււ ա ծ էր մ է կո լկէ ս մէլէոնէ ։$ ան ց է կք 1լ եփէրմ արգ–
•՛Այո։ •տաբի՛ տո՛ւրքերէ եղած եկամուտ բ աւել - ու արագ թափաՀա քումներով, քիչերուն տրուած կայէն Հոծ զանգուածէ մը տենդային եռուզեռով ։
ցած– է–, կառավարութեան սովորական ծախքեֆբ է ։ Փարիզի երաժշտանոցի . աշակերտներէն Պ* Եր բեմն բաիստը մարդուն էլօզնէ էլ ըսեն , պէտք է
գոց ելու աստիճան • կառավարութեան տարեկան Մ ա լխասեան եւ Օր • կ* ի չքալա ց ե ան ապագայ •֊, աւատ ալ : Գերման զինուորական կաււք մը, • որ
բացն է այս տարի մօտ 1 83.000.000 տոլար, \945էն խոստացող ուժեր են * իրենց եքգերք յուզական մեր ճամբէն կ՚անցնէր՝ յան կար ծ կանգ առաւ եւ
նոյն՛ գումարէն Հինգ անգամ աւելի էբ ; էին ու գրաւիչ , մանաւանգ \^Շ1էհշ1՛^ Օսօ/֊/ մէք ։ մ է քէն երկու զինռւո րնե բ վա ր է քան ու մ օտեցան
Պ՚ելժիո յ մէք անգործութիւնք փաստօբէն գո - Օր՛ Տիւ֊մէճեան իր Հեզաճկուն սպանիական պարե– մեզի։ ~ Առնուեցանք, սկսաւ մրթմրթալ ընկերս ։
յո ւթ իւն չունի : Ամէն մարգ կ՚աշխատի եւ կառա– Բսվտ էբ սպանէացէ քնկերոք Հետ, ոգեւորոլթէւեբ Կրակ ունիմք, Հարցուց մէկը։
վա բո ւթեան "գլխաւոր մ տ ա Հ ո գո ւթ է ւնն եր էն մ էկն՜ գագաթնակէտէն Հասցուց :
ալ բանուորէ պակասն է , որ պէտք է լուծուէ եթէ րագարէ փոքր պաՀ եր ուն, բեմէն ետեւէն Գ* Այո , պատասխանեցէ , ու գրպանէս էոլռկէէ
կ1 ո լզեն՛ ճարւհ արա րուե ստա կան յառաք գի մութէ ւնբ ԱլէմշտՀԷ երգապնակներուն ո Լնկնգր ութիւն ք Հա - տուփք երկարեցի էրեն։ Հէէնուորբ գրպանէն ծխա
շարունազել : ճելի նորութիւն մ բն է ր Հ տուփը Հանեց ու յատակը մնացած փոշիներէն ու
Այս տարուան Համ ար կառավարութիւնք ծրա Առանց վարանում ի կաբելի է քսել թէ–, անոնք զեց գլան ի կ մ ը ոլորել , յա յան է էր որ ծխախոտէ
գրած է քսան միլիառ ֆրանքի կամ 460 միլիոն որ բացակայ էին այգ իրիկուն , զեզարուեստական կարօտք կբ քաշէր , ուստէ , չձգեց է որ փո շէներէ
տոլարի արտածում ընել։ Ամէն Հ աւան ական ութիւն մեծ Հ աճո յքէ մ բ զրկուեցան ։ կազմա կերպէ չներ բ դլան էկ պատ բաստէ , ա յլ ^ է քեն եբկնցուց է պատ -
կայ այս թիլէն աւելին եւս քնելու։ Պատերազմէն կա բծեմ էրենց արդար գևաՀատ ութ էլն բ ստացան ։ բաստ գլանէկ մ ք ։ Հյատ գոՀ մնաց, մանաւանգ որ
առաք Պ ելժիոյ արտածումներ բ քնգՀանրապէս էր Վկայ՝ բաղմութէւնն ու քերմ ծափեր ք եւ կրկնու - էր բնկերոքն ալ Հատ մբ տուի ։ Տետոյ՝ Հարց ու
ներածումներէն շատ աւելէ էէն Հ 1939/֊/ իր արտա թ ի ւննե ր բ ։ վարձ մեր մասին ։ Պատմեցէ բոլոր դէտցածնեբս ։
գծումներ ք անձ գլուխ 83տո՝ԼաԲ է Բ <> "* Է^՚՚Է ներա - Ապրիք տզաք ։ կրկնակի յաքոզութէլն ^եր Գո0լք ուր կ* երթաք ^ Հարցուց է ։
ծումները 75 տոլաբ ; .^արտարարուեստէ զարդա դժուարէն բայց ադգօգո ւտ ձեռն արկն եր ո ւն Հա -՝ Տանցէկ, եղաւ կառքէ վարիչէն պատաս–
ման Համար կառաՎարութէւնբ սկսած է մեքենա - յքալ, ; . ԱրշէԱԼ էւանր ։
կան կազմածներ եւ Հում նէւթեր ներածել ։ իր ժո Մեզ ալ Տանցէկ չէ՚^ք տանէր * . *
ղովուրդէ ապրուստ է բա բելսււմ ան Համ աք արտօ– —- Ինչո0լ չէ, Հրամմեցէք, բսէն մեղէ բարի
նա՚ծ է որ աւելի պարէն մտնէ երկրին մէք, շատ տ– 8 ո ւ Ա ա ս տ ա Ա ե ւ Պ ա ւ կայ՛ իա զինո ւո բներ բ ։ Ալ մ եր ուրախութեան չա վւ ու սաՀ
ւելի քանակութեամբ քան Անգլիա եւ Ֆ ր ուն սա ։ ման չկար : Կ՚երթայինք Տանցիկ առանց ո եւ է ար–
Արտա՛ծումներ ք յւգւ բաճուն կերպով կ՚աւելնան : գելքի , ան ալ կառքի վրա յ նստած։ ՛Ֆ ր111 ն սա ց ի
Տ-ունիսի մէք անոնք, տոլարի Հաշուով, ներա - Հւ ա բա թ առաոլ Պ ուլկար է ո յ ար տա քէն նախա ժլատ ընկերս ա յնքան գոՀ մնաց ա յս յա քո զո ւթե ֊
ծումներ ու 62 առ Հարիւր էին , իսկ Տոպէսէն Հա– րար Պ* ՝ք՝ուլէչեւ քագաքական ասուլիս մբ տուաւ նէն որ, գրպանէն ամերիկեան ծխատուփբ Հանեց
րիւրէն երեսուն աւելցան։ Կբ կարծուի թէ այժմ մամ ուլէ ներկա յա ցուց է չնե ր ո ւն էպար գե լո վ էր երկ ու բոլորէս ալ մէկ մէկ Հատ Հբամցուց։
արտածումներ ք ներածումներուն 75 առ Հ ար իւր բ րին տեսակէտներ\ք ; Աասնաւորապէս ծանրացաւ Ալ անձրեւ պէտէ չգայ , կ՚բսէէ էնքնէրենս ,
կնանցն էն : սաՀմտնայինն , գին ո ւո բ ական եւ քագաքական Հար տեսնելով բնկերոքս առատաձեռնս ւթ էլն ը –՚* •
շուշտ պելմ կառավարութիւն բ Հոգեր ալ ու-֊. ցերով ։- Ախալ՚՜են , քսաւ , յունական պատուի բա - 1945 Փետրուար Յէն էր որ Տանցէկ էքանք։
նէ I — - Շարունակական գործադուլները , պատ րասա կութեան %զր պա ր՛ա ո ւթ իւններ բ Պ111 լկա ք ի ո յ Հան - Մեզ փոխագրող զինուո բներ ուն շնո ր Հ ա կա լո ւթ է լն
գրամ է ն ոլազութիւն բ. պէտք ունի աւելէ վարկէ , գէպ ։ Երբեք քարդ չէ եդած գրաւման ատեն : եւ յայտնեցէնք ու բաժնուեցանք էրարմէ ։ Ընկերս ,
ածուխէ , Հում նիւթերու , եւն. ։ Պուլկարիա միակ երկիրն է որ իրական պատերազմ նէ է՝ չո րաքամ աք գուբս կ՚ելլէ է ճա շա բանն եր էն ։
Այ ս խ նգէրն եր ո ւն ամ է ն*է ն ԷՈՏ– բքբ ահ՜ո *–խէ չէ մզած Գաշեակէցներուն գէմ ; Այս, բո՚լորբ ցոյց տելով տարապայման դժուտբո ւթիւններք ։ իսկ
նուազութեան Հարցն է ^ որ վերքերս Լէէմի եւ Հէ– կո ւա ան թէ ո ր քան ան ա ր գա ր է \ 25 միլիոն տոլա եռ ս ։ Մ է՛ Հա ր ցնէք ։ ՛հախ՝ քանի մբ ճա՚շաքաննե -
նո յէ պատճառ դարձաւ կարգ մ բ գո րծաբ աննե բու րի Հատուցում ք զոր գրած են արդէն տառապած բու գոֆերէն ներս մտայ աման մ բ տաք բան գտնե
փակումէն։ Ածուխի արտագր ո ւթ էւնւբ \939ին ել ն՛իւթապէս անկարող ժողովուրդի մք վքայ՚ֆ ։ լու, անկէ վերք «Աստուած ողորմած 2> էր ։ ք)ւր որ
1.994,000 թոն էր, այս տարուան առաքին վեց ամ Այս մասին աւելի ճշգրիտ մանրամասնութիւն– դաց է ւզարենատոմ ս ուզեց էն՛ , եւ որ ո ւի Հ ե ւո եւ չու—
սուան արտագրութիւնն էր 1 .881 .00է) թոն։ Պատե ներ Հաղորդեց Պ * Աթեֆանօֆ , ելմտական ն ա իւ ա - նէի կորաքամակ գուբս կ՚ելլէի ճաշարաններէն ։
րազմէն առա քերկէր բատ ր եկան կբ յ./^/֊//յ.^/՚2400000 բարբ որ շեշտեց իմէ նշանազուած գումարք ամէն՝ Ակսա^ մայթերու վրայ երթեւեկող անցորդ -
թոն ածուխ։ Պելժիոյ Հանքեր բ այդ գումարէն քէ ք տեսակէտով անՀամտպատտսխան է երկր՛ին թէ ներբ զննել, յուսալով որ Ֆրանսացի մք կաբելի է
մր աւելէն Հազիւ կրնան արտադրել։ Ալ աւելի ար կա բոզութեան ել թէ պատերազմ ին մ էք բերած գտնել եւ նոր տեղեկոլթիլններ առնել անկէ։ Փո -
տագրելու Համար կառավարս ւթի ւն բ ամէն շաբաթ մասնակցութեան . մանաւանդ որ Պուլկարիա բան իւ ան ակ Ֆ ր անս ա ց ի ի՝ ի տ ա լա ց էն ե ր նշմ արեց է , ել
600 իտալացի բանուորներ բերել կուտայ ։ Ամ - չէ շաՀ ած պատերազմ էն\ ; Պ՛ուլկա ր ա՛կան ամ բողք առանց տատամսելու՝ մօտեցայ էրենց : իտալա
քսէ է ֊
բողքական թիւբ կբ յուսան մինչեւ 50.000/ բարձ ծխախոտք եղած է գերմանական սեփականութիւն ։ ցիէ էք* = Այո ։ Ես աղ Ֆրանսացի եմ, ս աց ի
րացնել ։ Այսօր ալ չո՛ւնէ որեւէ արտաքին առեւտուր որ րենց ու սկսայ տեղեկո լթէւննե բ ուզե լ ֆ ր ան
Պելժիոյ ելեկտրական արտագրութիւնն ք"֊ կարենա յ դրամ ական կաց ո ւթ է ւնբ բա րեփոխել ։ բւսնուո բնե բուն բնակած տ ա զա ւա բն ե բ ո ւն մ ասին ։
կտղբ նախասլատերագմեանչափէն է. Հասած ւ\է)րկա– Պէտք չէ մոռնա ի որ Պուլկար է^՜ոԳոլէու՝ԲԳԲ մ Է շտ իծ" րո յէ գնա , պատասխանեց էն «//֊/* որ՝^ ուտող -
ները^:
թի եւ պողպատի արտադրութիւնք նախյսպատե - գրկուած, միշտ զոՀուած ա գ գ մբ եղած Է է
բազմեան 70 առ Հարիւր կբ կազմեն , Հիւսուա\ծե - Ասուլիս ք վերքանալէ առաք զանազան Հաբ - Հ^անքակաոքի մք մ էք ն ե տ ո ւե ց ա յ ել է քէկունբ
֊ ղէնէ արտադրութիւնք նոյն շր քանին 80 առ Հա՛ - ց ո ւմներ եղան * Ա յս ա ււթի լ Հա կաֆա շական մ է - ուշ ատեն Հասա յ ԹքոՀյէ բսուա՚ծ վա յրք : Տանց էկէ
բի՚-րբ ։ քազգային բն կերա կցո ւթեան անգամուՀի մ բ պաք–, մէկ արուարձանք՝) : Այգ տաղաւարներուն մէք լե
Պելմ ղեկավարութեան Հողերէն մէկն է նաեւ ղեց պո ւլկա ր ժ ո զո վո լք գին Հա կաֆա շա՛կան ա րա ցուցեր էէն ԼեՀեր , Ո՚֊կրայնացիներ , իտալացի -
ա յն ^ որ ճարտա ր՚աբուեստի գործարաններն ու մ՛ա ղ ր ու իժի ւն ք ։ ՚Հյերկւսնեբր բոլորն ալ խոստովա– ներ , Լիթուանացիներ , Զեխեր , Պե խե ր եւ Ֆրան -
ար
թէքնիքր պատերազմէ տարիներուն չեն կրցած նեցան թէ անիրաւ է 125 "^էէէ^ե տոլարէ Հատու սաց ինե բ ; Ասոնք Հասարակ բանուո բնե րն է էն ,
դիական վէճակէ մբ վերածել, որուն պատճառով ցում ր ։ իսկ ա ն գ էն , կայ էն գեր է զինուո րն ե բու տ ա զաւար-
եր կիր բ Հ էմ ակ աւելի ցած մ արզ կա յին մամ ի \,ո յն\ էրէկունր ՀԼօյ&\ 1\10ՈՇ6–1Ա/ Հիւրանոցին, նեբբ շրքապատուած փշաթելերով , գերմ ան զէն–
արաագրութենէն կբ տառապի , ուստի ա՜պրանքէն մէք ալ Տունաստանի նախկին վա ր չապետնե ք էն Պ* ո ւ ո րնե ր ո ւ Հսկողութեան տակ ;
գէնբ աւելի սուղ կԲԼէայ ։ Մ ինչդեռ ուրիշ ճարտա– ՝$անէլօփո՝ւլոս զեկուցում տուաւ, մասնաւոքապէս Զիս տարին տաղաւարներու վարիչէն գրասեն–
մք կբ
րար ուե սաական երկիրներ Հ ինչպէս Ա . ՚ՀյաՀանդ նե– յոյն ժողովուրդին, յաքգանքբ յայտնելով ֆրանսա– եսւկբ : Ա արդ մբ եւ կէն մր նստած բաներ տեսան՝
րը , Ա՝ եծն Բրիտանիա .աւելէ աժան գնով 1լ ա լ։ ա ա - յ-ի ։ Բուն աս ուլիս ք սկսաւ վարչապետին իւօսե լէն\ մրոտէ էն զ քա սեզ ան էն առքեւ , երբ զէս
գրեն Հ Վերքբ • Լրագրողներ ք անքնգՀատ Հարցումներ Հարցուցին ,• է^նչ կհուզես։
հւհլմ՜էքաոէներու լաւատեսութեան պատճառ - Կ՝Ոէ֊ղղէիս ՚ Ֆրանսացի լրագրող մբ որ մէկուկէս ™ ՝քՀէօնէկսպէրկէն կուգամ ^ 1լ ուզեմ որ զէս
ներէն մէկն աէ պել<ք–էական ՚Բոնկոյէ բարգաւաճ– ամ իս առաք տեսած է Տ՚ո ւն ա ս տան ք , սլսյ քղե ց ա յգ Ֆ ր՚սնս տ պ ինե ր ո ւ տաղաւարք տեղաւորէք։ կ էն ր
ման պարագան է, այս երկրէն Հարուստ ել մեծ՜ ազգ էն կրած զո Հ ոգութ իւննե ք ք * ազգ մբ որ ամէ ոտքի ելաւ եւ թուղթերս ուզեց ։ Տուէ էրեն պէտք
գազթավայրը, որուն մաքսայէն գրութեան զար - նէն շատ զոՀ տուած է պատեբազմին մ՛էք ել այսօր եղած թուղթերբ։ Գրեց , Հարցումներ բրաւ ու երբ
գառման Համար Վաչիատէն պե լմ– էտս է եւ գա - կք մնայ ագքատ եւ լքուած։ Պ * ՚Բանիլօփոլլօս չու– ամէն քան վեբքացաւ՝ գնաց գզրոցէն ծխախոտէ
նէաոէ մասնագէտներ : Պրէւսէլէ մէչ^ կը կարծեն ղեց կարծիք յայտնել կամ տեղեկութ իւննե ք տալ երկու իք ու֊ղթէ տուփ Հանեց ու երկնցուց էնծէ ։
թէ ՚Բոնկօ աշիարՀԷ Համար սլէտք եղած հ-ՆՈա - Տ ունա ս տ ան ի ներքին քաղաքական ո ւթեան մ ա ս ին ։ Աս է**"՛Լ էէ Բ"Է ^.""ք զարմացա՛ծ։
սհսաք/֊ կէսէն աւելէն. կը պարունակէ (առաջնա - Աս ուլիս բ վեբքացաւ Հ էւրաս իբութեամ՛բ ։ Թ՛ ՀԵՐՈ6ԵԱՆ
կարգ նիւթ մը Հիւլէական ուժին Համար) : ԹԴ.ԹԱԿԻ8 (3)
Fonds A.R.A.M
