Page 58 - ARM_19-1946_04
P. 58
Տ Ա թԱ Զ
«ՀԱՏԿԱԿԱՆ ՆՈՀԵԼՆԵք* ԿԾԾԻ ԹՈԻՐՕՆ տիս շո/տ գէշ* ՀյնոբՀիւ անոր, Թ՜ուրծն աժան ս/–
ղտտեցաւ , այչապէս էքչօն փրփրած բերնին կա
(Պատմուած/) պանքն երր պիտի քակէր ու յարձակէր մօրը վբ^յ%
Մեր գիւյլի տւսրէց կիներէն էր կձհ՜ի Թուբօն , ^ամանակը անցաւ անզգա չա բար ։ Ի րօք Թա֊–
ԽՄԻ* — Սովէտ. Հայաստան ամսա^րէն. մեր աւաղլսնի անունով ք)՝ոլրվանաա , րարձրաՀասակ րօն խեչքը տուն կանչեց ՀետզՀետէ ։ կիրօն՝ ա յ գ
հայերէնով
Րխ յաղթանդամ, վաթսունը անց : Գեղացիները ա– Հսկայ մարղր, ^աֆւկցուո ամէն , Բ՚յնաէքւ րր
նոբ անունը կրճատած– էին եւ թ՝ոլրօ մկրտած–, անկէ վերք տան օզ<11ւր^7 աշիատողն^էրիլ,. կեանքը
Աոսկոլայի «Ս՞վեսքսկի Պիբաթոէթ ԼԱ ր վետ ական. մանաւանդ որ ամուսինը կը գո Հանար Ք^ուրօ կան րարելաւ֊ո/֊եցա/– յ
*հբող) Հրատարակչութիւնը՜ռուսերէն լեզուլով լ ո յ " չելով ... Մինսւար^ փբ^յ նստող իր գլիաւ-որը օր մբ
Է ընծայած՜ «Հայկական Նովելներ» ԼնոբավԷպեր) : Գիւղին մէք որպէս խիստ տանտիկին, եզակի կանչեց Դոբէ^ ։իը՛՞մօտ, ույս անգամ €տյլ առակ
Հա յ կա կան պատմ ո ւած քներ ո ւ. ժողով ած ո լն Համբաւ կը վայելէր իծ՝ոլրօ պաճին։ իր Հարազատ լուարուք»։
ռուսերէն լեզուով Հրատարակելու գաղափարբ ա՛ր֊. աղան /Օըչօն ամէն օր , գլուխ կը տնկէը մօրը կա- ~ Աղքի թքԲՓբք* ԳիՒԸՔէ՚Հ Ոք Քք$փ ՚քԴԲքձ՚ձ
Ժխնի է ամէն տեսակ խրախու–Քա%քի % քիութւ ՛ընթեր^ տարած՛ անարդար գոըծ-երտմև գէմ, յաճախ զայն րը ^անկղվոբնտւն լթտւ կր նայիս՛* էքձ, էֆ .բբղր. ք–
ցողը Հայ բանաստեղծութեան լաւագոյն նմոյշնե– ւէՒեձել ու աստիճան կբ պոռար վրան , Հ°ԲՐ ներկա Լվերքը) Կիրօն քեզ խելքի կանչեց , չէ նը գիտեմ՛
բու Հետ ծանօթ է երկու բանաստեղծութեան ծաղ յութեան , ինչու որ շատ կհՆի էր։ Խելքին >ատ ինչ թուրշի բ լ լ ա լ դ ։ Լ Ա Ւ ՜ ղիաես որ ես մազերս բս
կաքաղերով։ Ատոնց առաքինը լոյս է տեսած 1916– բան չէր Հասներ եւ իր գիտցածէն անգին չէր անց տան՛ օզուբին եմ ճերմըկցուցեը , քու խելքիդ բան
ին, ռուս յայտնի բանաստեղծ Վաչերի Բըիւսովի ներ * . . Ան կը մտածէր թէ , ինչպէս բնէ որ երկու չ ի պառկիր, Է ՜ Հ , ինչ ըսեմ, անունդ Հետդ է,
խմբադրութեամբ : Աիւսը շալո ա՚-ելի լբէլ է » ղլուխ չոր թան– պակաս դո բծածէ ձմբան թանա կնիկ ես, կնկայ խելքը մագերուն մէք է , իսկ գլօ–
կ^ընղգըկէ նաեւ սովետաՀայ բանա՛ստեղծներու պուրին Համար * * * խբ դատարկ գդում ։ Ա՜յ կնիկ » ԳՈՒՍ լ ա լ գիտես
չաւաղո յն երկերը եւ լոյս է տեսած 1940^՛ ; Ս ս՛ Իբ գլխաւորը , Հե զա Համ բոյր ծերռլկբ մազերը որ մ եր տան առատութիւն ր տեղ մ ի չիկա՛՛յ , ա * .1
կա յն Հայկական պատմ ո ւածքնե բ ո ւն ռուս ընթեր– կբ փետտէր խօսք Հասկցնելու Համար, անոլգզա ք, տնաշէն ի0նչ պէտք կայ կծն՛ի ո ւթեան * ամա՛՛ ի՛նք
ցողները գրեթէ ծանօթ չէին՝ : » կծծի քՒոլրոյին գ եւ սակայն ինքն ալ կբ մատնուէր ըսեմ , որո՛ ւ ոտզքիկ ես քիմ * լա ֊՛– Տ ՐԱԷ Ր ՈԲ պա
Բացի ՏովՀ . Թո ւմ անեանի պատմ ո ւածքնեբէն , որոշ դժուարութեան : պուդ, բրբշակը մնայիր ո-ւ չ ի գայիր է՛ ս օ,րշ%\ուած
ժողովածուի մէք տեղ գտա<ծ բոլոր երկեբբ առա Օր մը զայն կանչեց^ գուռը ու .սկսաւ է*օսէլ տան մէք
քին անգամ թարգմանուած են ռուսերէնի ։ կակուղ • • * քՒուրօն գլ1սալ~ո Ր էն խօսքերէն « կարմբեցայԼ ,
*հըքին մէք զետեղուած են՛ 17 Հեղինակներու -*- Է՛Հ յ թ՚ո±.րւօ ,. ա՜յ տնաշէն , ձիռքգ վբայ թոնիրէն Հաց քաշող .շամփուրի մը աէք**...գբտփ^-ն.
աատմուածքնեբը "բ կ՚ընդգրկեն \9բգ գարու վեր– չերթար որ չծուորնուն լալ նայիս , եավբո ւս ,. Հան՛եց նո՛ր Հարսնութեան .•••օրէն՛ մնացած խո շո ը
քէն մինչեւ մեր օրերը Հ էտցեզ կծծի մ^ըլլիր , կբ նավիս քի օր մի Ասված թաշկինակբ , սրբեց ճակատը , իյ ո շո ր գրպանէն ալ
Վերքին 50-60 տարիներու ընթացքին Հայ ար– եղածն ըլ կը վերցնէ էս օրշնուած տունէն , խելքդ քթախոտ ի տո՛ւփ բ առաւ , բանալէն առաք երկու
ձա կա գի բն եր բ տուած են բազմաթիւ փո՝քբիկ պտտ– տ՝.ուն՝ կանչէ ,• կեբվայ քի սլէյ^ԲԳ Բ^ԱԲՂ Լթանձր^ անգամ կափարիչը թրխրցուց եւ պտոռւնց մը
՚մուածքներ որոնք կբ Հարստացնեն՝ Հ ամաշխաբՀ ա - է , կորսեմ չեմ ըսեր , /"ելքիդ բան չի պառկիր , –պռւռ%.ոթի տարաւ քթին ու փռնգտաց ։ Այղ ° Բ Բ՝
յին պատմուածքներու գրականս ւթ իւն բ %Աբեւմտա–֊ գուն քաւ գիտես չուտող եզր կամ չի կրնար քաշել, քարէն ձայն ելաւ, քՒու,րօէն ձայն չելաւ, մտածու
Հայերու գրական ութ ե ա՛կ Հին վարպետներու ժո- կբ Հասկնա®ս կնիկ . աշխըըքին օրէնքն ա յս է , նի ամ տնր պա ր պո գ եւ սեր գոզցոզ կատուի մ ր
գոված ո լի մէք կը տեսնենք Գբիգո ր քէօՀբապին , ձեռքդ դոց րլլալէն բա֊ն չելլար , փառք Տիբոք, ա– պէս լռեց լռ\իկ–մնքիկ եւ զբադեցաւ իր գործով ,
Ե ր ո՛ւխտն ին , Տտկոբ Պարոնեանին , \յրուանդ Օ ա - մ էն ինչ կա յ տանդ մէք , ղօղ ՚զ°գ Լգո յ գ ) Դո*^ԷԼ– ին չու $է երբեմն ալ Հարսներուն , Խ բչո յին , Նզո–
եանէն , քիս ւբէն ՀԼար գա ր ե ան ին պատմ ո ւած քեե րը : ներ , մ այր տավար , էշ, ձի , քորի , վեց լուծք եզ , յին եւ քՕ՚ըչէին ակռայ կճրտելով աչքին՛ պոչէն նա
Տ՚ոդովածուին մէք յլետեգուած *հբ * Զ,օՀբապի չորս յ»առսուն փեթակ մեզոլ, ալ ըսկէ էվելի ի^՚նչ կ՛ու- յեցաւ ոսոխի մը Հանգոյն։
պատմ ուածքն երբ Լ«Թէֆարիկ» , «Զաբուղօն» , գես, գլօխգ ու կառափդ Լանէծք) ուտէ պօլամ ։ Թ՛ուբօն իր ղիբքը ճշտեց շատ ուշ , ընտան ե–
«կապիկը»– «քԻէՀան՚ը») կը վկայեն թէ՛ Հեղինակի Երկու կբյբիճ, Համպօն ու Աիսաքբ Ամելիկա են, կան կեանքը նոր փուլի մ էք մտաւ , գլխաւորը շատ
մեծ տազ ան զ ր ե լ թէ անոր արուեստագիտական լաւ փարա՛ կը վասակին , անցեալ օր 10 Հատ ինկ~* գոՀ ..էր եղածէն , \ինչու որ այլեւս մ ատով կը. ցուց ^
ա ր պետ ո ւթի ւնբ ։ ՛Ատոնք , ինչպէս նաեւ լիզ զրկած էին՛ որ երկու զօդ եզ բերել տանք էբ– նէի% Տտշճոնց մանկղվոբները *. * ։
էյ բուխ ան ի «Զկնո րսի սէրբ» ո զբեր զա կան պատ - զր ո՛ւմ էն ։ Հյ՚աա լտւ գիտես ոբ քորու աորպակով կեանքի ա յս վե ր ածնտ ւն զ ր տ խ րո ւթ ե ա մ բ կբ
մ ուածքբ կա ր դա լով , ըն թ ե րց ո ղբ ակամա յ ս բտի զեղին ոսկին քերնին Լղերան^ ետեւ պըյռ բ եմ գիմ ա ւո րուէր չա ր ա գործ , գազան Թուրքերու կող
խորին կսկիծով կբ յիշէ ա յ ղ երկու նշանաւոր Հ ա յ ԼպաՀել) . ալ բոկէ էվել ի՞նչ է կ՛ուզես, կնիկ, մէ Հ Թուրո յին մէկ Հատիկ ոյղքիկբ \որ ամուսնա
արձակագիրներու ո զբե ր գա կան մ աՀ ը ; խույրդ խափան ի » • . ցած էր գեղացի Գրիգորին Հետ , Թուրքերը կտոր
Կարելի չէ առանց յուղումի կարդալ (իուբէն ՝Բան ի մ բ կծու խօսքեբ իրարու ետեւէ շարեց կտոր բրած է ին գան ա կո վ եւ յարգի տ ո պրակի մը
մ էք գնելով գետ ր նետած է ին ։
Զա ր գ ա բ ե անի սքանչելի «Փողոց ո» • Ըն թ եր ց ողբ Ո1Լ շվռնեց քՒոլրո յի եր եփին իբ իսկ դլխա *–Ո՝րը ,
վախաղբելով քՒբքաՀայաստ անի գաւառբ • գրողը Տաշճի կարօն * Նոյն ԱլաՀուն է)րչօն էն Հւ Թուրօն ձեռքեր բ ծունկին զարկաւ ու ողբաց
ոչ միայն կուտայ խուլ քաղաքի գեգարուեստական սա ծ՝ ո ւ շի ո ւշով մտիկ կ ՛ըն էր Հօ րը շվըո>ն ած տե կորուստն իր ադքկան, շոյեց թոռները \ու թափեց
պատկեբբ, ա յ լ ե ւ ^ԼԲՕԱ^՝ է սովորական վ,ողո*յէ ղա տ տբ ա փր ։ ագի արցունք երկար ժամանակ Հ
նկարագրութիւն բ բարձրացնել փիլիսոփայական Այղ՜՛ իրիկո՛ւն երբ գիւղական օբՀնեալ իսոն–ք &ատ չանցած , աՀ աւեր փոթո՛րփկը ոլա յթեցալ
բԳւղՀանրացումնեբու աստիճանին ։ չան շտկե ցին Հարսն երբ ,$՝ոլրօն ձեռքեր բ սոթտած խաղաղ գիւղին մէք։՝ Թուրքը զինաթափութեան
ՏովՀ . Թ ում անեանի «իմ ընկեր Նեսոն» եւ իա շոր ամանի մր մէք։ լեցուց կերակուրբ, բեբնէ Հրաւէր կարդա՛ց շինարար Հայ բնակչութե ա ս , որ—
միւս պա՛տմ՛ուածքնե րբ Հայկական կենցաղի սոս բերան՛ , առանց Հ ամ ր ելու քան\ի շերեփ ըլլալը • ււլկ "՛լի գիւրութ եամ բ կարենար ի գործ դնել սա -
կա կա Տ; Էքեբ չեն - ա յլ կբ շօշավւեն մ արգկա յին կարծես վայրկենական վաիւի ազդե ց՚.ո ւթե ան գ ա յէ լա կ ա ն ա գտ ոտ եւ քանդի չ ծ րա գի բ բ Հ ա յա–
կենցաղէ խոր Հարցերը ։ տակ Հ $՝ուբօն զգաստացած էր եւ Հասկցած ամէն ընի
Ա ովետա Հ այ աւա գ սեր ո ւնգի գ բ ո զն երէն մ ո - ինչ.. -— յէ^Հ կնիկ , տեսար մի , ըսեդուն սրբան ՛մերն– ,
զո ված ո՛ւի մ էք տեգ գտած են Աւ * ի ս ա Հ ա կեանը , , յաքոբգ օրը երբ մանկզուոր– է , ալ միք կ՚երթանք , չաղտ չօլուղին , տավար
Ղ՛եր * Ղ՝եմիրճեանը , Ատեվւան Զօրեանը , որոնց ԸնդՀա1կառակն
պատմուաւծքն՚եր բ վառ կերպով կբ ցուցադրեն ԼՀնձոդ) արեւի տակ կբ պապակէին, լեզրւեին կբ տօն լուղին լաւ նա յիր * . •
Հա յկակա% պատմ ո լած քեե ր ո ւբազմ ե ր ան գո ւթ ի ւն բ Հ չորնար, տասը շերեփ զով թան* ր ղ ռ զ ի մր մէք, եւ. Թուբօն աչքերը սրբեց , եբկա՜ր գիտեց ՛իր խել
Ժողովածուի մ էք գետ եզո ւած իսաՀակեանի տասբ շերեփ առանց միսի եղինձ ա յ լ ԲՈՈՂ.Է։^էք մը տարիներու կոԴակիռին՛ զտ՚յբո՚յթ՛՜ը , եւ ներս
արձակը՝ «Աաաղի վերքին գարուն՛ը» ( «ՀյթիգՀարը» , լեցուցած կր ղր՛կէր դաշտ ։ ք#րչօն ի տես ալս ան մտաւ սեւ լա չա կը դլխուն ;
«ԲոլգգՀան թռչունը» եւ ուրիշներ - անգամ մբ եւս տանելի կեանքին , փրփրած ու կատղած էր ամ– Տա քորդ օրը գեդին երիտասարդներ բ ան՛խնա ք
կբ վկայեն մեր ծանօթ վարպետի գրական բոզք օբբ, խեղճ Հարսներբ քօղերու տակէն կը տ ր - սպաննեցին Ա ուղուր գետին ափը ե լ քուրը նետե -
ձիրքը՛– Ե*– եթէ անոր բանաստեղծական^ երկերուն տբնքային, էք ըչէն ու Նըզօն , տարիքոտ կիներ, կր ցին* Հարսներն ալ արժանացան։ նոյն դարՀուրեէի
մ էք չկտ յ արձակի ոչ մի նշո յյ - ապա անոր գեզ– լսէին ա յս բո լորը ու կբ պատմ էին դաշտի մարդ ճակատագրին։
արուեստական արձակին մէք շատ բանա սա եղծո լ - եըչոյին: Կծծի Թուրօն՛ ինքզինքբ քուրը նետեց եւ սպան
թիւն կայ ; իրիկունը երբ տուն վերադարձս նուեցաւ գազան Թոլբքի մը կողմ էն , երբ կբ փոր
Ղ՝երենիկ Գեմիբճեանփ «Ատամոքս» սքանչելի քին գո֊րծր եղաւ, Հօրբ ներկայութեան , Բյուրոյին ձէր քուրին միւս կողմբ "անցնիլ ազատելու Համար։
պատմ ո ւածքբ գր՛ուած՛ է Հին - եւ կբ թուի թէ օձիքէն բռնեչ եւ յանդիմանեչ Հրապարակաւ՛. Թու– էյ ա չին լօսր կաթի բոլոր նաՀտտակներու գե
«ծեծուած , Հ ինցած» նիւթով քաղցի, մ աս ին ։ Զէ րօն բախտաւոր եղաւ այգ ի ր իկուն , ո բ ո վՀ՜ետ ե ւ , րեզմաններս ւն վր այ , ինչսլէս նաեւ մեր կծծի Թո*––
որ այս նիւթով գրուած են բազմաթիւ֊ վէպեր ,թա– Տաշճի կ ի բոն , գեղին մուխթա ր\բ պա բ թեւաՀ ա ս ա կ , րո յ ի ան յայտ շիրմ ին եւ իր ր ո րւ ր ս իրե չիներս ւն
տ եր ա կան կտորներ , բանաստեղծս ւթ իւննե ր , սա– քաղաքէն կո լղար ե լ նոր աւետիս բեր՛ած էր Հ Աւե– վրույ որոնց Համար գուր՛գուրանք մ իա յն կը տածէր
կա յն ե մի րճ ե ան՛ի՝ աշխատունակս ւթ իւն բ կոբսն– փր կծծիս ւթեամբ իս կ յ
ցոլցած ու քազցէս մեռնող Հիւսնբ կենդանի կանգ Աեր երիաասարգ Հեղինակները կ՚երթան՝ ի - Այս՛պէս՝ վե բքացալ Թուր ո յի կեանքը ու մա -
նած է ընթերցողի աչքի առքեւ Հ րեցան գիլզի Հաստափոր . ծխնելոյզներբ , ղէ՚֊ԳԲ
բենց սեփական ճամ բով , նոր նիւթե ր կը գտնեն, մ ո խ իբ ի վր՛ա յ ն ս տ ա լ շինա րա ր Հ այ ու
Թէեւ քաղցա՛ծ մ արդու տ ան քանքն եր բ նո բու սպանդէն վերք Հ աՀաւոբ
(լերդեն իրենց սեվւաւկան ձայնով, չիյնալով կեզծ
թիւն չեն իբ ժաման՛ակի Հասարակութեան մէք,
ինքնատպութեան ՚ մէք, որ ր ինչպէս դրականու
բա յց Ղ՝էմիրճեանը կրցած է անոնց մասին պատ
թեան գ այնպէս ալ ա ր ո ւե ս ա ի մ իւս ասպարէգնե
մել նոր ձեւով։ ՛Այղ Հիանալի պատմուածքի Օրի ֊ ԿԱՐՕ ՄԽԻԹԱՐ *
նակով կբկին անդամ կբ Համ ո զո լինք որ ա յն ինք բուն մէք եր բեմն կը քօղարկէ տ զի տ ո ւթի ւնն ո լ
որ տաղանդա՛ւոր է, նոր է ։ տաղանդի բացակա յո ւթի ւնբ *
Ատեփան Զ°բեանի պատմ ուածքնե բու մէք Հայ գրականութիւնը զարգացած է Համտշ - Հ. Մ– Ը– Մ.Ը ՄԱՐՍԷՅԼԻ ՄԷՋ
Լ «*իանձ» , «Բ ա բ ե կա մն ե ր ր» ) պարզ կ՚երեւա յ ինքբ խարՀային գրա\կանութեան մեծ ճամբով։ Ան այգ ՄԱՐՍկՅԼ— Արուարձաններէն Հ&\\\օԿի ֆը–
Հեղինակը *մարղիկը լաւ ճանչցող, իսորա՛թափանց , գրականութեան Րաղաղբիչ մասն է ։ էք լ Հայկական ր ան սակ ան թազային միոլթիւնը կազմ ա կե րհլած՝
օմտուած նուրբ երգիծանքով եւ ատոր Հետ մ ի ա - պատմուածքը արեւմ տա –եւրոպական կամ ռհւսակ* էր ֆութպոլի խազա ր կո ւթե ան ց մեծ՜ Հանդէս մը,
մարդկային
սին ներողամիտ թուլութիւններու նը– պատմ ուա՚ծքի Հ ասա րա կ կբ կնո ւթ ի ւն բ կամ նմ ա - Հրաւիրելով Մարսէյլի ամէն՛էն զօբաւոբ խումբե–
կատմա՚մբ ։ նողութիւնբ չէ, ա յ լ ունի իր ինքնուրոյն դէմքը% րը, որոնց մէք մաս կը կազմէր Հ. Մ– Հ– Մը–
Ա ո վետ ական ի շխանո ւթե ան\ տարին՛երուն Հա Ան ազգային է , բույց Հիմնականին մէք անոր նիւ. Նախորդ տարի Հ. Ա՝ . Ը. Լք .բ բոլոր խումրե -
յաստանի մէք աճած է տաղանդաւոր պատմուածք– թը Համամարդկային բնոյթ ՛ունի։ Ատոր Համար է բուն յաղթելով չաՀած^էբ այն բամ֊ակր , եւ այս
ներ գրոզնեբոլ նոր սերունդ մը։ որ Հա յկական պատմ ուածքբ Հասկնալի ու Հետա տարի ալ մասնակցելով կրկին յաղթութիւներով
Վախտանգ Անանեանի « Որսորդի Տու քրքրական է բոլորին եւ ոչ թէ միայն Հայ բնթեր– խլեց բա յ՜ա կը յ
շերից » , Հրաչեայ ՝Բոչարյի «Ատի Օղու - ցոգին Համար ։ Վերքինխաղարկոլթիւևր, որ տեղի ունեցաւ
տբ» , Վիգէն\ էք է չո՛ւմ եան ի «Աս տ ո ւած ամ ա յր^ եւ Ժ՛ո գովածո լի մ էք եղած 40 պատմ ուած քներ ը 0ՏԱ11Օ16^ առաքին խումբին դէմ, եղաւ շատ Հետա
«Յտ յ գա ծ ա զի կը» Հին վարպետնե բու կրկնութիւն Հաւասարարժէք չեն՛, բայց այդ բո լոր բ ՛կարդալով քրքրական; Հ. Մ՛ Ը՛ Մ .ը անգամ մը եւս ֊ ց ո յ ց
կամ վե բ ա պա տ ո ւմ չեն ։ գոՀ ունակութեամբ կբ դոցէք ղիբքը՛ տուաւ այնպիսի գեգեցիկ եւ ճարպիկ խաղարկու -
Վիգէն էք է չո ւմ եանբ ն՛կարագրելու մեծ ուժ (Իղովածուն կազմ ած եւ ռուսերէնի թաըգմ ա– թիւն մը որ ձանր պարտութեան մտանեց Շտւ\\\օ\էի
ունի ։ Այնոր ղբիչը սեզմ է ։ Հեղինակին կերտած նած է Տոյկոբ 1\1 ա չ ա ա րե ա նլլ, որ Ա՛ ո ո /լո ւա կ՚ապրի, խումբը; Խաղը վերքացալ միութեանս յաղթու -
գէմքեբբ բն թե ր ց ողբ կբ տեսնէ ( թէեւ ատոնք ապ բայց մշտական կա՛պ կբ պաՀլգանէ Աովետական թեամբ 3 — 0 ։
րած են\ շատ գարեր առաք : Ա(Աոբ պատմուածքքնե– Հա յա ս ա ան ի Հասարակութեան Հետ : Պէտք է նշել Միոլթեանս պաշտօնական խազերուն երկրորդն
րոլն մէք կա յ վիպապաշտութիւն , բայց Հկայ կեղ– թարգման՚ութեան բարձր որակը , ուր ճշգբտոլ - է որ երկու յաղթութեամբ կը պսակուի։
ծէք ։ թիւնր կր միանայ գեղարուեստականութեան Հետ։ Վահա6 Շամլեան
Fonds A.R.A.M
«ՀԱՏԿԱԿԱՆ ՆՈՀԵԼՆԵք* ԿԾԾԻ ԹՈԻՐՕՆ տիս շո/տ գէշ* ՀյնոբՀիւ անոր, Թ՜ուրծն աժան ս/–
ղտտեցաւ , այչապէս էքչօն փրփրած բերնին կա
(Պատմուած/) պանքն երր պիտի քակէր ու յարձակէր մօրը վբ^յ%
Մեր գիւյլի տւսրէց կիներէն էր կձհ՜ի Թուբօն , ^ամանակը անցաւ անզգա չա բար ։ Ի րօք Թա֊–
ԽՄԻ* — Սովէտ. Հայաստան ամսա^րէն. մեր աւաղլսնի անունով ք)՝ոլրվանաա , րարձրաՀասակ րօն խեչքը տուն կանչեց ՀետզՀետէ ։ կիրօն՝ ա յ գ
հայերէնով
Րխ յաղթանդամ, վաթսունը անց : Գեղացիները ա– Հսկայ մարղր, ^աֆւկցուո ամէն , Բ՚յնաէքւ րր
նոբ անունը կրճատած– էին եւ թ՝ոլրօ մկրտած–, անկէ վերք տան օզ<11ւր^7 աշիատողն^էրիլ,. կեանքը
Աոսկոլայի «Ս՞վեսքսկի Պիբաթոէթ ԼԱ ր վետ ական. մանաւանդ որ ամուսինը կը գո Հանար Ք^ուրօ կան րարելաւ֊ո/֊եցա/– յ
*հբող) Հրատարակչութիւնը՜ռուսերէն լեզուլով լ ո յ " չելով ... Մինսւար^ փբ^յ նստող իր գլիաւ-որը օր մբ
Է ընծայած՜ «Հայկական Նովելներ» ԼնոբավԷպեր) : Գիւղին մէք որպէս խիստ տանտիկին, եզակի կանչեց Դոբէ^ ։իը՛՞մօտ, ույս անգամ €տյլ առակ
Հա յ կա կան պատմ ո ւած քներ ո ւ. ժողով ած ո լն Համբաւ կը վայելէր իծ՝ոլրօ պաճին։ իր Հարազատ լուարուք»։
ռուսերէն լեզուով Հրատարակելու գաղափարբ ա՛ր֊. աղան /Օըչօն ամէն օր , գլուխ կը տնկէը մօրը կա- ~ Աղքի թքԲՓբք* ԳիՒԸՔէ՚Հ Ոք Քք$փ ՚քԴԲքձ՚ձ
Ժխնի է ամէն տեսակ խրախու–Քա%քի % քիութւ ՛ընթեր^ տարած՛ անարդար գոըծ-երտմև գէմ, յաճախ զայն րը ^անկղվոբնտւն լթտւ կր նայիս՛* էքձ, էֆ .բբղր. ք–
ցողը Հայ բանաստեղծութեան լաւագոյն նմոյշնե– ւէՒեձել ու աստիճան կբ պոռար վրան , Հ°ԲՐ ներկա Լվերքը) Կիրօն քեզ խելքի կանչեց , չէ նը գիտեմ՛
բու Հետ ծանօթ է երկու բանաստեղծութեան ծաղ յութեան , ինչու որ շատ կհՆի էր։ Խելքին >ատ ինչ թուրշի բ լ լ ա լ դ ։ Լ Ա Ւ ՜ ղիաես որ ես մազերս բս
կաքաղերով։ Ատոնց առաքինը լոյս է տեսած 1916– բան չէր Հասներ եւ իր գիտցածէն անգին չէր անց տան՛ օզուբին եմ ճերմըկցուցեը , քու խելքիդ բան
ին, ռուս յայտնի բանաստեղծ Վաչերի Բըիւսովի ներ * . . Ան կը մտածէր թէ , ինչպէս բնէ որ երկու չ ի պառկիր, Է ՜ Հ , ինչ ըսեմ, անունդ Հետդ է,
խմբադրութեամբ : Աիւսը շալո ա՚-ելի լբէլ է » ղլուխ չոր թան– պակաս դո բծածէ ձմբան թանա կնիկ ես, կնկայ խելքը մագերուն մէք է , իսկ գլօ–
կ^ընղգըկէ նաեւ սովետաՀայ բանա՛ստեղծներու պուրին Համար * * * խբ դատարկ գդում ։ Ա՜յ կնիկ » ԳՈՒՍ լ ա լ գիտես
չաւաղո յն երկերը եւ լոյս է տեսած 1940^՛ ; Ս ս՛ Իբ գլխաւորը , Հե զա Համ բոյր ծերռլկբ մազերը որ մ եր տան առատութիւն ր տեղ մ ի չիկա՛՛յ , ա * .1
կա յն Հայկական պատմ ո ւածքնե բ ո ւն ռուս ընթեր– կբ փետտէր խօսք Հասկցնելու Համար, անոլգզա ք, տնաշէն ի0նչ պէտք կայ կծն՛ի ո ւթեան * ամա՛՛ ի՛նք
ցողները գրեթէ ծանօթ չէին՝ : » կծծի քՒոլրոյին գ եւ սակայն ինքն ալ կբ մատնուէր ըսեմ , որո՛ ւ ոտզքիկ ես քիմ * լա ֊՛– Տ ՐԱԷ Ր ՈԲ պա
Բացի ՏովՀ . Թո ւմ անեանի պատմ ո ւածքնեբէն , որոշ դժուարութեան : պուդ, բրբշակը մնայիր ո-ւ չ ի գայիր է՛ ս օ,րշ%\ուած
ժողովածուի մէք տեղ գտա<ծ բոլոր երկեբբ առա Օր մը զայն կանչեց^ գուռը ու .սկսաւ է*օսէլ տան մէք
քին անգամ թարգմանուած են ռուսերէնի ։ կակուղ • • * քՒուրօն գլ1սալ~ո Ր էն խօսքերէն « կարմբեցայԼ ,
*հըքին մէք զետեղուած են՛ 17 Հեղինակներու -*- Է՛Հ յ թ՚ո±.րւօ ,. ա՜յ տնաշէն , ձիռքգ վբայ թոնիրէն Հաց քաշող .շամփուրի մը աէք**...գբտփ^-ն.
աատմուածքնեբը "բ կ՚ընդգրկեն \9բգ գարու վեր– չերթար որ չծուորնուն լալ նայիս , եավբո ւս ,. Հան՛եց նո՛ր Հարսնութեան .•••օրէն՛ մնացած խո շո ը
քէն մինչեւ մեր օրերը Հ էտցեզ կծծի մ^ըլլիր , կբ նավիս քի օր մի Ասված թաշկինակբ , սրբեց ճակատը , իյ ո շո ր գրպանէն ալ
Վերքին 50-60 տարիներու ընթացքին Հայ ար– եղածն ըլ կը վերցնէ էս օրշնուած տունէն , խելքդ քթախոտ ի տո՛ւփ բ առաւ , բանալէն առաք երկու
ձա կա գի բն եր բ տուած են բազմաթիւ փո՝քբիկ պտտ– տ՝.ուն՝ կանչէ ,• կեբվայ քի սլէյ^ԲԳ Բ^ԱԲՂ Լթանձր^ անգամ կափարիչը թրխրցուց եւ պտոռւնց մը
՚մուածքներ որոնք կբ Հարստացնեն՝ Հ ամաշխաբՀ ա - է , կորսեմ չեմ ըսեր , /"ելքիդ բան չի պառկիր , –պռւռ%.ոթի տարաւ քթին ու փռնգտաց ։ Այղ ° Բ Բ՝
յին պատմուածքներու գրականս ւթ իւն բ %Աբեւմտա–֊ գուն քաւ գիտես չուտող եզր կամ չի կրնար քաշել, քարէն ձայն ելաւ, քՒու,րօէն ձայն չելաւ, մտածու
Հայերու գրական ութ ե ա՛կ Հին վարպետներու ժո- կբ Հասկնա®ս կնիկ . աշխըըքին օրէնքն ա յս է , նի ամ տնր պա ր պո գ եւ սեր գոզցոզ կատուի մ ր
գոված ո լի մէք կը տեսնենք Գբիգո ր քէօՀբապին , ձեռքդ դոց րլլալէն բա֊ն չելլար , փառք Տիբոք, ա– պէս լռեց լռ\իկ–մնքիկ եւ զբադեցաւ իր գործով ,
Ե ր ո՛ւխտն ին , Տտկոբ Պարոնեանին , \յրուանդ Օ ա - մ էն ինչ կա յ տանդ մէք , ղօղ ՚զ°գ Լգո յ գ ) Դո*^ԷԼ– ին չու $է երբեմն ալ Հարսներուն , Խ բչո յին , Նզո–
եանէն , քիս ւբէն ՀԼար գա ր ե ան ին պատմ ո ւած քեե րը : ներ , մ այր տավար , էշ, ձի , քորի , վեց լուծք եզ , յին եւ քՕ՚ըչէին ակռայ կճրտելով աչքին՛ պոչէն նա
Տ՚ոդովածուին մէք յլետեգուած *հբ * Զ,օՀբապի չորս յ»առսուն փեթակ մեզոլ, ալ ըսկէ էվելի ի^՚նչ կ՛ու- յեցաւ ոսոխի մը Հանգոյն։
պատմ ուածքն երբ Լ«Թէֆարիկ» , «Զաբուղօն» , գես, գլօխգ ու կառափդ Լանէծք) ուտէ պօլամ ։ Թ՛ուբօն իր ղիբքը ճշտեց շատ ուշ , ընտան ե–
«կապիկը»– «քԻէՀան՚ը») կը վկայեն թէ՛ Հեղինակի Երկու կբյբիճ, Համպօն ու Աիսաքբ Ամելիկա են, կան կեանքը նոր փուլի մ էք մտաւ , գլխաւորը շատ
մեծ տազ ան զ ր ե լ թէ անոր արուեստագիտական լաւ փարա՛ կը վասակին , անցեալ օր 10 Հատ ինկ~* գոՀ ..էր եղածէն , \ինչու որ այլեւս մ ատով կը. ցուց ^
ա ր պետ ո ւթի ւնբ ։ ՛Ատոնք , ինչպէս նաեւ լիզ զրկած էին՛ որ երկու զօդ եզ բերել տանք էբ– նէի% Տտշճոնց մանկղվոբները *. * ։
էյ բուխ ան ի «Զկնո րսի սէրբ» ո զբեր զա կան պատ - զր ո՛ւմ էն ։ Հյ՚աա լտւ գիտես ոբ քորու աորպակով կեանքի ա յս վե ր ածնտ ւն զ ր տ խ րո ւթ ե ա մ բ կբ
մ ուածքբ կա ր դա լով , ըն թ ե րց ո ղբ ակամա յ ս բտի զեղին ոսկին քերնին Լղերան^ ետեւ պըյռ բ եմ գիմ ա ւո րուէր չա ր ա գործ , գազան Թուրքերու կող
խորին կսկիծով կբ յիշէ ա յ ղ երկու նշանաւոր Հ ա յ ԼպաՀել) . ալ բոկէ էվել ի՞նչ է կ՛ուզես, կնիկ, մէ Հ Թուրո յին մէկ Հատիկ ոյղքիկբ \որ ամուսնա
արձակագիրներու ո զբե ր գա կան մ աՀ ը ; խույրդ խափան ի » • . ցած էր գեղացի Գրիգորին Հետ , Թուրքերը կտոր
Կարելի չէ առանց յուղումի կարդալ (իուբէն ՝Բան ի մ բ կծու խօսքեբ իրարու ետեւէ շարեց կտոր բրած է ին գան ա կո վ եւ յարգի տ ո պրակի մը
մ էք գնելով գետ ր նետած է ին ։
Զա ր գ ա բ ե անի սքանչելի «Փողոց ո» • Ըն թ եր ց ողբ Ո1Լ շվռնեց քՒոլրո յի եր եփին իբ իսկ դլխա *–Ո՝րը ,
վախաղբելով քՒբքաՀայաստ անի գաւառբ • գրողը Տաշճի կարօն * Նոյն ԱլաՀուն է)րչօն էն Հւ Թուրօն ձեռքեր բ ծունկին զարկաւ ու ողբաց
ոչ միայն կուտայ խուլ քաղաքի գեգարուեստական սա ծ՝ ո ւ շի ո ւշով մտիկ կ ՛ըն էր Հօ րը շվըո>ն ած տե կորուստն իր ադքկան, շոյեց թոռները \ու թափեց
պատկեբբ, ա յ լ ե ւ ^ԼԲՕԱ^՝ է սովորական վ,ողո*յէ ղա տ տբ ա փր ։ ագի արցունք երկար ժամանակ Հ
նկարագրութիւն բ բարձրացնել փիլիսոփայական Այղ՜՛ իրիկո՛ւն երբ գիւղական օբՀնեալ իսոն–ք &ատ չանցած , աՀ աւեր փոթո՛րփկը ոլա յթեցալ
բԳւղՀանրացումնեբու աստիճանին ։ չան շտկե ցին Հարսն երբ ,$՝ոլրօն ձեռքեր բ սոթտած խաղաղ գիւղին մէք։՝ Թուրքը զինաթափութեան
ՏովՀ . Թ ում անեանի «իմ ընկեր Նեսոն» եւ իա շոր ամանի մր մէք։ լեցուց կերակուրբ, բեբնէ Հրաւէր կարդա՛ց շինարար Հայ բնակչութե ա ս , որ—
միւս պա՛տմ՛ուածքնե րբ Հայկական կենցաղի սոս բերան՛ , առանց Հ ամ ր ելու քան\ի շերեփ ըլլալը • ււլկ "՛լի գիւրութ եամ բ կարենար ի գործ դնել սա -
կա կա Տ; Էքեբ չեն - ա յլ կբ շօշավւեն մ արգկա յին կարծես վայրկենական վաիւի ազդե ց՚.ո ւթե ան գ ա յէ լա կ ա ն ա գտ ոտ եւ քանդի չ ծ րա գի բ բ Հ ա յա–
կենցաղէ խոր Հարցերը ։ տակ Հ $՝ուբօն զգաստացած էր եւ Հասկցած ամէն ընի
Ա ովետա Հ այ աւա գ սեր ո ւնգի գ բ ո զն երէն մ ո - ինչ.. -— յէ^Հ կնիկ , տեսար մի , ըսեդուն սրբան ՛մերն– ,
զո ված ո՛ւի մ էք տեգ գտած են Աւ * ի ս ա Հ ա կեանը , , յաքոբգ օրը երբ մանկզուոր– է , ալ միք կ՚երթանք , չաղտ չօլուղին , տավար
Ղ՛եր * Ղ՝եմիրճեանը , Ատեվւան Զօրեանը , որոնց ԸնդՀա1կառակն
պատմուաւծքն՚եր բ վառ կերպով կբ ցուցադրեն ԼՀնձոդ) արեւի տակ կբ պապակէին, լեզրւեին կբ տօն լուղին լաւ նա յիր * . •
Հա յկակա% պատմ ո լած քեե ր ո ւբազմ ե ր ան գո ւթ ի ւն բ Հ չորնար, տասը շերեփ զով թան* ր ղ ռ զ ի մր մէք, եւ. Թուբօն աչքերը սրբեց , եբկա՜ր գիտեց ՛իր խել
Ժողովածուի մ էք գետ եզո ւած իսաՀակեանի տասբ շերեփ առանց միսի եղինձ ա յ լ ԲՈՈՂ.Է։^էք մը տարիներու կոԴակիռին՛ զտ՚յբո՚յթ՛՜ը , եւ ներս
արձակը՝ «Աաաղի վերքին գարուն՛ը» ( «ՀյթիգՀարը» , լեցուցած կր ղր՛կէր դաշտ ։ ք#րչօն ի տես ալս ան մտաւ սեւ լա չա կը դլխուն ;
«ԲոլգգՀան թռչունը» եւ ուրիշներ - անգամ մբ եւս տանելի կեանքին , փրփրած ու կատղած էր ամ– Տա քորդ օրը գեդին երիտասարդներ բ ան՛խնա ք
կբ վկայեն մեր ծանօթ վարպետի գրական բոզք օբբ, խեղճ Հարսներբ քօղերու տակէն կը տ ր - սպաննեցին Ա ուղուր գետին ափը ե լ քուրը նետե -
ձիրքը՛– Ե*– եթէ անոր բանաստեղծական^ երկերուն տբնքային, էք ըչէն ու Նըզօն , տարիքոտ կիներ, կր ցին* Հարսներն ալ արժանացան։ նոյն դարՀուրեէի
մ էք չկտ յ արձակի ոչ մի նշո յյ - ապա անոր գեզ– լսէին ա յս բո լորը ու կբ պատմ էին դաշտի մարդ ճակատագրին։
արուեստական արձակին մէք շատ բանա սա եղծո լ - եըչոյին: Կծծի Թուրօն՛ ինքզինքբ քուրը նետեց եւ սպան
թիւն կայ ; իրիկունը երբ տուն վերադարձս նուեցաւ գազան Թոլբքի մը կողմ էն , երբ կբ փոր
Ղ՝երենիկ Գեմիբճեանփ «Ատամոքս» սքանչելի քին գո֊րծր եղաւ, Հօրբ ներկայութեան , Բյուրոյին ձէր քուրին միւս կողմբ "անցնիլ ազատելու Համար։
պատմ ո ւածքբ գր՛ուած՛ է Հին - եւ կբ թուի թէ օձիքէն բռնեչ եւ յանդիմանեչ Հրապարակաւ՛. Թու– էյ ա չին լօսր կաթի բոլոր նաՀտտակներու գե
«ծեծուած , Հ ինցած» նիւթով քաղցի, մ աս ին ։ Զէ րօն բախտաւոր եղաւ այգ ի ր իկուն , ո բ ո վՀ՜ետ ե ւ , րեզմաններս ւն վր այ , ինչսլէս նաեւ մեր կծծի Թո*––
որ այս նիւթով գրուած են բազմաթիւ֊ վէպեր ,թա– Տաշճի կ ի բոն , գեղին մուխթա ր\բ պա բ թեւաՀ ա ս ա կ , րո յ ի ան յայտ շիրմ ին եւ իր ր ո րւ ր ս իրե չիներս ւն
տ եր ա կան կտորներ , բանաստեղծս ւթ իւննե ր , սա– քաղաքէն կո լղար ե լ նոր աւետիս բեր՛ած էր Հ Աւե– վրույ որոնց Համար գուր՛գուրանք մ իա յն կը տածէր
կա յն ե մի րճ ե ան՛ի՝ աշխատունակս ւթ իւն բ կոբսն– փր կծծիս ւթեամբ իս կ յ
ցոլցած ու քազցէս մեռնող Հիւսնբ կենդանի կանգ Աեր երիաասարգ Հեղինակները կ՚երթան՝ ի - Այս՛պէս՝ վե բքացալ Թուր ո յի կեանքը ու մա -
նած է ընթերցողի աչքի առքեւ Հ րեցան գիլզի Հաստափոր . ծխնելոյզներբ , ղէ՚֊ԳԲ
բենց սեփական ճամ բով , նոր նիւթե ր կը գտնեն, մ ո խ իբ ի վր՛ա յ ն ս տ ա լ շինա րա ր Հ այ ու
Թէեւ քաղցա՛ծ մ արդու տ ան քանքն եր բ նո բու սպանդէն վերք Հ աՀաւոբ
(լերդեն իրենց սեվւաւկան ձայնով, չիյնալով կեզծ
թիւն չեն իբ ժաման՛ակի Հասարակութեան մէք,
ինքնատպութեան ՚ մէք, որ ր ինչպէս դրականու
բա յց Ղ՝էմիրճեանը կրցած է անոնց մասին պատ
թեան գ այնպէս ալ ա ր ո ւե ս ա ի մ իւս ասպարէգնե
մել նոր ձեւով։ ՛Այղ Հիանալի պատմուածքի Օրի ֊ ԿԱՐՕ ՄԽԻԹԱՐ *
նակով կբկին անդամ կբ Համ ո զո լինք որ ա յն ինք բուն մէք եր բեմն կը քօղարկէ տ զի տ ո ւթի ւնն ո լ
որ տաղանդա՛ւոր է, նոր է ։ տաղանդի բացակա յո ւթի ւնբ *
Ատեփան Զ°բեանի պատմ ուածքնե բու մէք Հայ գրականութիւնը զարգացած է Համտշ - Հ. Մ– Ը– Մ.Ը ՄԱՐՍԷՅԼԻ ՄԷՋ
Լ «*իանձ» , «Բ ա բ ե կա մն ե ր ր» ) պարզ կ՚երեւա յ ինքբ խարՀային գրա\կանութեան մեծ ճամբով։ Ան այգ ՄԱՐՍկՅԼ— Արուարձաններէն Հ&\\\օԿի ֆը–
Հեղինակը *մարղիկը լաւ ճանչցող, իսորա՛թափանց , գրականութեան Րաղաղբիչ մասն է ։ էք լ Հայկական ր ան սակ ան թազային միոլթիւնը կազմ ա կե րհլած՝
օմտուած նուրբ երգիծանքով եւ ատոր Հետ մ ի ա - պատմուածքը արեւմ տա –եւրոպական կամ ռհւսակ* էր ֆութպոլի խազա ր կո ւթե ան ց մեծ՜ Հանդէս մը,
մարդկային
սին ներողամիտ թուլութիւններու նը– պատմ ուա՚ծքի Հ ասա րա կ կբ կնո ւթ ի ւն բ կամ նմ ա - Հրաւիրելով Մարսէյլի ամէն՛էն զօբաւոբ խումբե–
կատմա՚մբ ։ նողութիւնբ չէ, ա յ լ ունի իր ինքնուրոյն դէմքը% րը, որոնց մէք մաս կը կազմէր Հ. Մ– Հ– Մը–
Ա ո վետ ական ի շխանո ւթե ան\ տարին՛երուն Հա Ան ազգային է , բույց Հիմնականին մէք անոր նիւ. Նախորդ տարի Հ. Ա՝ . Ը. Լք .բ բոլոր խումրե -
յաստանի մէք աճած է տաղանդաւոր պատմուածք– թը Համամարդկային բնոյթ ՛ունի։ Ատոր Համար է բուն յաղթելով չաՀած^էբ այն բամ֊ակր , եւ այս
ներ գրոզնեբոլ նոր սերունդ մը։ որ Հա յկական պատմ ուածքբ Հասկնալի ու Հետա տարի ալ մասնակցելով կրկին յաղթութիւներով
Վախտանգ Անանեանի « Որսորդի Տու քրքրական է բոլորին եւ ոչ թէ միայն Հայ բնթեր– խլեց բա յ՜ա կը յ
շերից » , Հրաչեայ ՝Բոչարյի «Ատի Օղու - ցոգին Համար ։ Վերքինխաղարկոլթիւևր, որ տեղի ունեցաւ
տբ» , Վիգէն\ էք է չո՛ւմ եան ի «Աս տ ո ւած ամ ա յր^ եւ Ժ՛ո գովածո լի մ էք եղած 40 պատմ ուած քներ ը 0ՏԱ11Օ16^ առաքին խումբին դէմ, եղաւ շատ Հետա
«Յտ յ գա ծ ա զի կը» Հին վարպետնե բու կրկնութիւն Հաւասարարժէք չեն՛, բայց այդ բո լոր բ ՛կարդալով քրքրական; Հ. Մ՛ Ը՛ Մ .ը անգամ մը եւս ֊ ց ո յ ց
կամ վե բ ա պա տ ո ւմ չեն ։ գոՀ ունակութեամբ կբ դոցէք ղիբքը՛ տուաւ այնպիսի գեգեցիկ եւ ճարպիկ խաղարկու -
Վիգէն էք է չո ւմ եանբ ն՛կարագրելու մեծ ուժ (Իղովածուն կազմ ած եւ ռուսերէնի թաըգմ ա– թիւն մը որ ձանր պարտութեան մտանեց Շտւ\\\օ\էի
ունի ։ Այնոր ղբիչը սեզմ է ։ Հեղինակին կերտած նած է Տոյկոբ 1\1 ա չ ա ա րե ա նլլ, որ Ա՛ ո ո /լո ւա կ՚ապրի, խումբը; Խաղը վերքացալ միութեանս յաղթու -
գէմքեբբ բն թե ր ց ողբ կբ տեսնէ ( թէեւ ատոնք ապ բայց մշտական կա՛պ կբ պաՀլգանէ Աովետական թեամբ 3 — 0 ։
րած են\ շատ գարեր առաք : Ա(Աոբ պատմուածքքնե– Հա յա ս ա ան ի Հասարակութեան Հետ : Պէտք է նշել Միոլթեանս պաշտօնական խազերուն երկրորդն
րոլն մէք կա յ վիպապաշտութիւն , բայց Հկայ կեղ– թարգման՚ութեան բարձր որակը , ուր ճշգբտոլ - է որ երկու յաղթութեամբ կը պսակուի։
ծէք ։ թիւնր կր միանայ գեղարուեստականութեան Հետ։ Վահա6 Շամլեան
Fonds A.R.A.M