Page 284 - ARM_19-1946_04
P. 284
աաաաա
ՀԱՏԿԱԿԱՆ ՄՇԱԿՈՅԹԸ միակողմանի Է։ Աշխարհիկ դասն անհաղորդ եղած Գ խ ք ւէը զ ա պ Խ ք է գ ո վ ե ւ
Է ԳՐԷ ԲաՐԻքէ՛ն՛՛ւ *ԼաԲէէ ղասի կենցաղն ու ոգի"
մենք չենք տեսներ իսկութեամբ * Մեր Հնագոյն
1ւՍ՝ք**– ԿիւՒԿխյ կաթողիկոսի կարգադրող ձեռաղիրը 9րգ գարէն է% Հնագոյն եկեղեցին՝ երգ Հայաաոաքսւի ջրային էս աււափնեայ րոյսհրր
թեամր, Հայկական Մշակոյբ-ի Օր հռչակուած է
Հռկաեմրեր ամ՛իսը։ Աոաջին աօնակատարույ>իւնր գարէն –.Աւերն ու կողոպուտը անՀետ րրած են շատ աշխատութիւնը տ պո ւած է ին , Երեւան։ Հե^
տեղի ունեցաւ Պէյրոլյ*ի մ է ջ , ն * յ - 24ին, նսփաս
ձեռնութեամր Համազգայինի վարչութ-եան : Օր - բան։ Հաղի-ւ մէկ գար է^ որ սկսած ենք գրի աո. գինակներն են Ալեքսանդր Արարատեան ե. Ռուզան
ուան գլխաւոր րանաիյօսս էյւ *Նիկօլ Ազրւպեայս: 1Լ.
հաւսաիկ իր սաււին. ամփոփումը.— I ել մ եր ռամ կական կենցաղի բազմազան ժառան կարապետ եան : իրենց այս գործը, զոր կ՝ ան ո լաս
գութիւնը* Ոայց դեռ Հաւաքական աշխատանքներ նեն որսշիչ , այսինքն բուսաճ անաչական փորձ (ւ–
չուն ինք մշակոյթի ամէն երեսներու մասին հ \,ա– մտոէաշտւէաո Ժշտ բ1<աէ6տ), առաԱնն է իր տեսակին
յելով այգ դարաւոր ժառանգութեան վերէնճ մենք մէջ՝ Հայերէն լեղուո վ։ Գ տնել եւ ,եչ Հւ
՛Լախ պէտք է ասեմ թէ Հին է մեր մշակոյթը, կարող ենք ասել* ոչինչ մարդկային՝ ՛օտար եղած տանի բո յսերուն ա շխարՀագրական միջավայրը.
շատ Հին* Ս՛եր անունը ՝Բ * Ա * երգ գարէն կը յիշ– է մ եզ 1 բա յց ամ էն մ արգկա յ ին մ տածած ք զգա ց ած Հայերէն գրական անունը եւ ժողովրդական Հոմա֊
ուի , ԲայՅ կ էա ս ւ առաԼ ենք մենք։ Պատմական Հե եւ կամեցած ենք մերովփն ^ մեղ յատուկ կերպով։ նիշնեբը՝ եթէ ունին յ Համապատասխան լատինե
տազօտութիւնը միշտ աւելի Հ եռուն կը տա Լ է մեր Ա էկ է (Յիսուս եւ իր ուսմունքը գ բայց ուրոյն է րէնը յ յետոյ նկարագրել նոյն այդ բոյսին կաղմա^
ծագումն ու մշակոյթը* Երեւանի մօտ Գառնի գե Հա յոց եկեղեց ին • Օտար ուսմ ունքի ա յս Հա յա ց ու֊– խօսութիւնը* կեանքը կամ սովորութիւններր ,
տի բարձրագաՀ ափին կը գտնուի Գառնի ամրոցի մը նոր երեւոյթ չէ* կրօնական էակ է ԱնաՀիտը՝ ին չպէս եւ օգտագործում ը բժշկութեան կամ գի՛ է—
եւ իր տաճար ի գեղեցիկ աւերակը , •որին ժողո - Իրանցու Համար , բայց մինչդեռ այնտեղ նա մի զական տնտեսութեան մԷ*Է :
վուրգն ասում էՏրգատի Ք՝ախա : կը կարծէին թէ կ ո յ ս էգ մեզ Համար Անահիտը մ ա յ ր ն է ամենայն Փորձը նպատակ ունի նաեւ պատրաստել առ -
ան՛որ կառուցողը մեր այն Տրղ ատն է , ո՝ր քրիս^, զգաստութեանց % Մէկ է գրէ ԳաոափաՐԷՀ ~~~ Բայ$ ձեռն բառդ ի րք մը ուսանողներս լ ես գի ւդատ ըն -
տոնէութիւն ընդունեց չորրորդ դարի "կղբին ։ Ե– ուրո յն է մեր գիրը * Մեր երաժշտութիւնը հ ին է տեսւերու Համար այգ պատճառս վ Հեղինակներ
րեւան եկաւ մի յունարէն արձանագրութիւն , ուր եւ յատուկ է մեղ* իր Հիմքը Հասնում է մինչեւ րը ոչ միա յն ս աՀ մ ան ա փակած են գիրքի" ծ՜աւա*»
այգ Տրդատը կըսէ թէ Հնորոգած* է տաճարը* ու Փռի ւգական ձա յնա շարը * տար բեր է մ եր մ ան բա ԼԱ 1 որովՀ ետեւՀորքան քիչ են տեսակները ^այնքան.
րեմն շէնքն աւելի Հ ին է : ք)մ անք շէնքր վեր ագր ե– նկա բ չո ւթ ի ւն ը , ինքնուրո յն է մեր ճարտարապե Հեշտ է ոբ ո շի չի ֊օգտադո րծո ւմը՝$ , ա ձէ եւ խոլմ–
ցին այն պարթեւ Տրդատին ^ որ կ՚ապրէր ՛կերոնի տութ՛իւնն իբր յատակագիծ եւ կառուցում * ուրոյն բերու բաժն ած են բո յս եր ը ^վաղ գարնանը ծաղկող
մամ ան ՛ակ : ք*այց Լ\է"քի ՛ոճը Հռոմ էական չէ , այ/ է մեր լեզուն , կղզիացած , անընկեր 1 թէեւ Հնգեւ- բոյսերր^ , Հաշնանը ծաղկող բոյ"երը՝ֆ , Հգաշտերի
Հելլէնիստական եւ .ուրեմն շատ աւելի Հին եւ Հի րոպական լեղունեբուն ցեղակից : Ո ՚ ֊ ր ո յ ն կերպաս - մոլախոտերը^Ւ ^ ^ծառերը եւ թփերը որ ^ շնորՀիլ
մա կր կարծեն թէ Արտաշէսի օրերուն կառոլցոլած ր անքուն ի Հայ ընտանեկան կենցաղը * եւ վե բ^ա ֊ իրենց փա յտացող ց ո ղո ւձւնե ր ի՝ Հ ե շտութեամբ
է այդ շէնքը, գուցէ Արտաշատի Հետ մ իա սին ^» . պէս ուրո յն են մեր ֆիղիքակտն տիպարն ո լ բա տարբերւում են խոտաբո յսերից^> ( ին չպէս ե լ
Ա* երկրորդ գարուն ։ Այսպէս Հետազօտութիւնը րոյական նկարագիրը։ Այսպիսով մեր մշակոյթր Հ^րաբոյսերըֆ *
աւելի խորերը կը տանէ մեր մշակոյթը* Ու նաեւ պատկառելի է իր Հնոլթեա մ բ եւ արժէքաւոբ իր Եւ առածին փորձը տուած են ^րաբոյսերով^
կը կարծէին թէ մեր ցեղական տունը յունականէն ինքնութեամբ յ իբր մի յատուկ լար մարդկութեան թերեւս անոր Համ ար որ <Տ.կ^օգնի մ ալար իա յի գէմ
ընդօրինակուած յատակագիծ –.ունի , բայց երեւաց տաւիղի վրայ։ Մեր մշակոյթի ուրոյն գծերն՛ են, ուողւած պայքարի գծով աշխատողներին՝^ , -
թէ յունական Համարուած ձեւերը բնաբոյս են մեր՝ •ոբ մեղ կը տարբերեն օտարէն եւ մեզ Հայ կը սլա֊ պէս ուսանողներուն եւ գիւղատնտեսներուն :
Հողի վրայ՛ էեգ տանիքներն ուրարտական են* Հեն * Մ եր աղգա յնութիւնը կառչած է ոչ թէ ա յն \* ւր ա քան չի լր բո յս ներկա յացուած է ոչ մի–
ա յս ինքն ա յն ժամ անակէն , երբ յո քն չկար մեր ամ են ին , որ մ արգկա յ ին է մ եր մ շակո յթի մ է^ , այն իր ճշգրիտ եւ գիտական նկարագրութեամբ ,
կողմ երը : կոտա յք ^ Հյ ի բակ եւ ա յ է ո * ֊ ր մ ե ծա զանգ այլ ինչ որ ազգային է եւ ինքնատիպ։ Այգ ուրւ;յ– այլ եւ պատկերովը :
՛ուած ամրոցներ կան անկոփ քարերէ , որ անշա ն՚ութիւնն է 5 որ պէտք է լաւ գիտակցինք * անոր ^ԻԲՔԻ^1 *Ս*Րւ\(Լ գիտական տարազներու բա ցա
ղախ դիզուած են իրար վրայ : Անոնք աւելի Հէն մէ^ էգ որ պէտք է խո րապէս ներանցենք* այն է^ րական բառացո յց մը։ Տետոյ՝ լատիներէնէ Հ ա֊,
են քան ուրարտական մշակոյթը * Տետոյ կուգան որ պէտք է խնամքով պա Հ պան ենք ու շա Հեցքն ենք յերէն բուսական բառացո յց մը։ Տ՛ետոյ Հայերէնի
կոփածո յ եւ տաշած քարեր ով կա ռո լցուած ամ եւ. երբ առիթ ը ներկա յանա յ՝ պաշտպան ենք մեր յեր էն բուսական բս
րոցներ : ՚էէ՚ր բեմն\ ա յն կա րծիքն ՛ունէին թէ մ եր կեա՛նքի գն ով ; •Արգ ւ իմ գնաՀատութիւնս կը Հիմնուի այն
չէոքորր ԴՐ"Է ազդեց ութիւն– կրած են* Հիմա կբ խնամքին վրայ , զոր ցոյց կուտան երկու երիտա
կարծեն թէ բնաբո յս է մեր ե ր կր ի ճարտարապե Որքան եւ ցանկալի էիսէր 1 ոՐ Հայոլթիւնը սարդ Հ եղ ինակները Հ ա յերէն լեզուի մ աքբութեան
տութիւնը ; Եւ իրաւունք ՛ունին * կոփել ու տաշեք ապրէր Համ ախ ումբ իր Հողի վրա յ , բա յց պա յ֊ Համ ար՝ դիրքր ի՛մա՛գրելու ժամ ան ակ , եւ Հա յե -
Հնարաւոր էր մետաղներ ի գիւտէն յետ ո յ * մեր ա շ– մ աններ ի բերում ով մ ենք պէտք է ուն են անք երկու րէն բո ւս ա բան ա կան բառեր ո ւ ընտրութեան Հա -
խարՀբ Բարձր Հա յ ք , Ապեբ կը Համարուի Հայութիւն - գոլրսի եւ ներսի* Երկուսն ալ են - մար՝ լատիներէնին Համազօրը տալու ժամանակ :
մետաղաՀանո ւթեան որրան; ինքնին պարզ է թէ թակա յ են մ եծ ագգեցութեանց • Պէտք չէ խոՐ^Իւ Ակագեմ ական աշխատանք մ ըն է ա յս , փոքր
մեր բնիկը ուրիշէն սովորելու Հաբկինտակ չէր մե– ազդեցոլթենէ ; Աղդեցութիւնը մա կարգիչ է ։Պէտք բայց իրապէս գովելի : * Եթէ շարուձնւակեն այս ձե^
տաղր ք ա ր է Վրայ կիրարկելու Համար % Ա՝ ե ր շուր է մարսել ամէն աղդեցոլթիւն : Ոչ թէ ԿասէԿ^յԼ^ Լով , մենք եւս 1լ ո ւնենանք հ ա յ ե ր է ն բ ո ւ ս ա ր ա ն ա .
թը Ա ի Հտգետք , Իրան ցեխի մշակոյթ է, "՛յէ Համադրել։ ք՝այց զօրաւորն է^ որ կա.ր,ող է կաՕ. լեզՈՆ. Ա*ը՝ դուրս ելլելով այն խառնաշփոթ վի
Համ ագր ե լ * անզօրը Հ ետեւո րդ է մ իա յն ; Մեր Հը֊ ճակէն , ուր նետած են մեզ բառգիրքի մեր Հեղի– .
այ սինքն Հ՛ում կամ թրծած աղիւս ի է որ տեղ տեղ ՚Լ ե րր եղ ա ծ են ղօ ր ա լ ո բ եւ կ րելով բաղմ աղան ազ
ողորկ շպար ունի , իսկ մենք քարի մ շակոյթին կը դեց ութ իւննեբ , մն ացած են ինքնատիպ : Մենք ա– նակնեբը եւ գիւղական աւանդութեանց Հագորգիչ–ւ
պատկան ինք ^ փռանց շպարի * այդ քարը կամ ան մէն Հնար ու Հիմք ունինք զօրաւոր լինելու* պէտք ները : Օրինակ ^ բառգիրքի մեր Հեղինակներուն
կոփ է , կամ կոփած , կամ տաշած * եւ յետոյ ան՛ է մ իա յն որ ինքն երս մեղ լալ ճանաչենք : Համար սովորական տարազ մըն է գրել Հբոյս
շաղախէ , Կամ երկաթակապ կամ շաղախաղօգ : ին չ՚ֆ՝ երբ Հարկ կէ Ր՚յ^" յ տունկ մը անուանել։ Ե*–,
Մեր աշխարՀի Հին բնիկները քարակոփ եղած են : Գրսի եւ ներսի Հայութիւնբ նոյն մշակոյթի յեաո յ գ Ա ա լաձորց՚ի էն մ ին չեւ կամ ր կապց ի ( ^.Գո
Ա յս է պատճառը , որ մ ենք շատ յ՛ո ւ շար ձան ՛ու— ժառանգներն են ե լ նոյն անցեալի զաւակները* վասանք ծաղկացն գրելու նստող ամէն ղիւղական
նինք , որ անյիչելի օրերէն կուգան մեզ,եւ աւելի սլատմական օրէն էի"ելով ժառանգակից՝ գործնա - բանաստեղծ այնքան քիչ գոյն կուտայ իր ծաղիկ–
շատն ոլնինք Հողի տակ հ Պեղումները շատ բան կր աէս եւ ներկա յիս պէտքէ լիւն ին գո ր ծակից եւ մի– ներուն , որ Ալիշանէն մ ին չեւ \թՈրա յր ք* իւղաեգա–
սլա ր զեն ^ բայց ՛ոչ թէ մեր մշակոյթի Հ՛նութիւն ը , աոն արար պաՀ են ու շա Հ եցն են Հ ան ուր ժառան - ց ի բան ա ս էրն եր ր կը վիճին՛ տակաւին թէ ակնար
՛որ անվիճելիյ է գ այլ անոր բազմազան ութ ի ւնը , մեծ գոլթիւնր։ Հայրենիքի գերը պէտք է լինի պաՀել կը ո1 ր ծաղկ՛ին է ուղղուած։ Այգ է պատճառը \ոբ
քանակութիւնը եւ գրաւած րնդարձակ տարածու ու շեշտել իր ինքնութիւնը, քիուսաց Հզօր . ազդե֊ մեր արգի բանաստեղծներն ալ չեն ճան Հնար բո յ–
թ ի ւ ն ը ։ Այս գործին՝ նիւթապէս կարող է ե լ պէտք ցութեան գէմ՝ կրելով բա յց եւ մ արս ելով ա յն * սերը , մ ո ւս ան եր ո ւն ա յս բարեկամները , ա յնքան
է նպաստէ ԳՐ" I" Հա յոլթէ1–սՐ ւ Հ է™ մ շակոյթի գրսի Հայութեան պարտականութիւնն է նպաստեք որ գո քնի ծ ի ծա ղ ե յ ի սխալներ կ՚ընեն կամ ^ՇԱՇՈՏէՇ–
յալտնաբեբումն ու պաշտպանութիւնը Համարելով ներսի Հայութեան ինքնութեան շեշտումին՝ փռ - ներ ւկ վեր ւ յգրո ւմն եր , բո յս մը ծւ զկեց–
ն ե լոփ ա յն եղան»ակին մ է 2՝ երբ նո յն ա յ դ բոյսր
իր Հայրեն աս իր ութ եան լա ւա գո յն ցտ լցանի շը , խանցելով ներս՝ արեւմտեան աղգեցութիւնները ,
բա յց ա յս օժանդակութիւնը ա յն ժամ ան ակ ^ երբ •որ կրած ու մարսած է խ"Ք՝ աւարտած կ^ՐԷԼայ իր տարին :
ռուսական գրամը գրսի շո լկան ե ր ի մ է^ արժէքա– Բ՛ա թա բակ ան աւերիչ ղերի շ խան ո ւթ են էն յ ե– Լեզուի մ աքրութեան՝ եւ բուսական բառեր ո լ
ւորուի : տոյ միայն այս գարի սկզբին Հայաստանի Հան–, ճշգրտութեան մտաՀոգութիւնը , Դ"Ր ռ ո յ " կու
Այսպիս-ով մեր մշակոյթր շատ Հին է եւ բնա րապետութեան ստեղծումով Հայութեան մէկ մա., տան Ար ար ա տ ե ան եւ կարապ ետ ե ան , գնաՀատու–
բոյս* իր Հնութ ի ւնը պատկառանք է ազգում եւ սր ունեցաւ Հարազատ իշխանութիւն, որ Հայ թեամբ ողՓունելէ ետքը , չեմ կրնար լռութեամբ
փբ բնածին Հանղամանքը Հպարտո լթիւն; ՛Բանի՛՛ մշակո յթի քաջալերն է եւ պաշտպանը։ Մեր մ շա - անցնիլ կարգ մ ը փ<ոքբիկ զան ցա ռութի լիւներու
տասնեակ գարեր ապրած եւ սաեղծագոբծած ենք կո յթ՛ի զարգացման առքեւ բաց են ապագայի ու Վրա յէն , օրինակ ^ Հեղինակները յաճախ գործա
իբր ազգ եւ ժողովուր գ եւ կանք ու կը նա յինք ղիները։ Այս Հանղամանքը պէտք է թափ Հաղոր ծած են Հձուաձեւ՝^ րաոը ^ բայց այլեւ։. իքնչ պէտք
գարերուն , երբ աՂԳսՐ 1 որոնց Հետ ապրած ու ո - դէ մեր ճիգերին՝ նոր .աւիւնով ստեղծագործելու ունէ ին գործոյ ծելու Հօվալֆ օտար բառը: ք^նչո^ւ,
րոնց ղ էմ ոգո ր ած ենք Ասորե ստան , ք՝աբելոն մշակութային բոլոր մարզերու վրայ , մեր ամէն չգո րծածե ք կեն ս ա բան ո ւթիւն բառը ր ի ո լ ո գ ի ա օ–
չքաՅած են առ յաւէտ • » • : ստեղծումի վրա) դեելով մեր ազգային գրոշմըւ տար բառին տեղ հ ք*նչո*լ չգործածել պարուրաձեւ,
Մեծ ազգերն իրենց արտագրած իրերի վրայ գրոշ. բառը ս պ ի ր ա լ ա ձ ե ն . խրտուիլակին տեղ* Գիտական
Ընգաձակ է մշակոյթի գաղավւարը* ան կ^Ր^գ– մում են» ^Շինուած այս ինչ երկրի մ էի։ Մեր ա. տ ա ր ա զն եր ո ւ բառացո յց ին մէ9՝ ոյիխոսաւքիկ (ձւ -
գրկէ աՂԳէ "*Ր բովանդակ կենցաղը, անոր նիստ մէն ստեղծածի վրայ պէաք է կարդացուի . « Հ ա / շ հ օ է օ ա ւ զ ս շ ) բառին դէմ կը գնեն երկբաժան հ երկ
ու կացը։ Մեր նիստ ու կացը մասամբ նկարագը՚ր– ոգու կերտած»։ Այս ստեղծումները պէտք է լի. ճեղ , իսկ ս ե գ մ ե ն տ (տշցաՇՈէ) բառին դէմ՝ Հատ–
ւած է , բայց չ ի Հետազօտուած Համեմատական նեն նոր, մարդկային եւ գերազանցապէս Հայկա. ւած տ քՈայց ինչո՛՛ւ բնագրին մէք չգործածել երկ
ղիաաձեւով * Մշակոյթը կ՚ընդգրկէ ազգի մը ոգե բաժան եւ Հատուածքէ* որ Հայերէն գեղեցիկ բա–
կան ստեղծագործութիւնը* այս մարզէն բաւական ւեր են եւ ելի արտայայտիչ։
Հակառակ նման թեբութիւննեբուն
նիւթ I րար ուահ է • ս կ և ե րա կան։ ՆԻԿՈԼ Ա՚ԼԲԱԼԵԱՆ եւ ստուեր–
զրոյցներու , Հ է ք ե ա թ ն ե ր ո ւ ե ւ երդերու անրաւ սլա ն ե բո ւն , գ որ ծր ար ժւ ՛յնի է ռնաՀաւ թեան եւ գ*
լս, ր , որ սակայնգեռ պէտք է լրացուի, որովՀե - վեստի : Ե^նչ պիտի ըսէիք ^ եթէ կարգ մը <Հ.մաս–
աեւ Մեծ Եղեոձեր մեծապէս Հարուածեց այս գոր ԱՐՈՒԵՍՏԻ ԼՐԱՏՈՒ 4 ա գ է առներու կամ– զին տելի դեն տ՚ֆնե ր ու նմ ան՝
ծին՝ աեղաՀան րնելով եւ փչացնելով մեր ժողո ՏԻՐԱ՜նԻ Ն Կ Ա Ր Ա Հ Ա Ն Դ Է Ս Ը – Աոաշին անգա. ձեզի Հրամցնէին ՀձՀալաստանի ռեսպուբլիկայում ,
վուրդի մեծագոյն զանգուածը : Հայրենակցական մր չէ որ Տիրան (Սիւաճեււն) կուտապ ն կարաՀան.
միոլթիւններն այս ուղղութեամր լատ ընելիք ու գէս մը Փարիզի մէ1֊. )943քնը իր երկրորդն էրք ՛ակվարիումային բոքսերի վէգէտատիվ կեանքի
երր գերութենէ վերադարձին
նիէն՜ ՚, որI եւ կԼրԼ– ա. կաաար են ՎեՀափառը) որ Հայ ցուցադրեց իր 54 մասին մի մոնոգրաֆիա^ :
կար,
մ շակո յթի մ եծ Հետազօտողներ էն մ \ւն է , կբ նկարն երր Նւհտւտշ ձշ 1տւ Օաստտշշ շՐճոէտ^ ս բահին Այս փոքրիկ աշխատութիւնը , իր լուր^ խմբա–
ծ եմ Անթիլիասի մէ^ ազգագրական թանգար ան ի մ է ^ ։ Ւր այս ձոր ցուցադրութեամր Լոր տեգի պի գրութեամբ եւ դիտական մտաՀոդութե ամբ , թո յց
մը Հիմքր գնելու է , ուր պէտք է Հաւաքն լ Հա / տի ունենայ Շյ1«ոշ 8օտշ/ մէշ, 53, ատ ձշ 1& 8օ6էւշ կուտա յ թէ Հեղինակն եոր ո՛րքան օտար կյլ մնան
Հին տարազի մնացորդներն իբր իր եւ ՚^֊կար^ ինէ. Դեկա. 2\էն մի1չեւ Յունուար 6 ) ՛ Տիրան Հասած «ինտերնացիոնալ* զԷվզԷկոՆթ֊եան ;
պէս նաեւ մեր Հք-ն ձեռագոր ւ բարաւոր Հմ է ՛ձոր Հանգրուանի մր, իր անցեալի որոնումներ Լեզուքն մաքրութեան եւ պայծառութեան մա
ր՚ուն մէըէ1 , ան գտած է իր ուղին։ Ո&ր ստացած է սին , ի՛ն չպէս եւ ցո յց տա/ու Համ ար թէ Հա յերէ%
տ՛ութեան եւ ճաշակի մնացորդ եՀ անոնք եւ եթէ որոչ նկարագիր , ուր կերպարուեստը (&քէ բ1ճտէ1գստ) լեզուն ա՛րքան րնդալնակ է ոչ միայն բանաստեղ
Հ ոգածո ւթԼամբ չՀա լա քո լին կ ո ր ս ուած են աօ. մեծ գեր կր խազայ։ Այս ցուց ագաւթ իլնր ճո. ծութիւն Հիւսելու, այլ ե լ պ֊խտութիւն բարբառե
միշտ հ /"ացած է Հո լան տա կան /ւնռլթենէ նե րՀնչաւաձ՛ <նը. լու , յա ֆորդով՝ ճաշակ մը Ար֊արաաեանի ես կա–
Մ^ր մշակոյթը Հին է , բայց իր Հետազօտոլ - կագներ֊ո-վ I րապեա՚եանի աքս գ^քՀօ^է^;
թեան աոբի՝լր՚ր Համեմատաբար Նոր է* մեր գիրը Շ– ՆԱՐԴՈԻՆԻ
գտԳ/քՀ՚ս՚քծ է Տող գէէէրուե, իոէչ գրակավքո՚ւթիէ^ը
Fonds A.R.A.M
ՀԱՏԿԱԿԱՆ ՄՇԱԿՈՅԹԸ միակողմանի Է։ Աշխարհիկ դասն անհաղորդ եղած Գ խ ք ւէը զ ա պ Խ ք է գ ո վ ե ւ
Է ԳՐԷ ԲաՐԻքէ՛ն՛՛ւ *ԼաԲէէ ղասի կենցաղն ու ոգի"
մենք չենք տեսներ իսկութեամբ * Մեր Հնագոյն
1ւՍ՝ք**– ԿիւՒԿխյ կաթողիկոսի կարգադրող ձեռաղիրը 9րգ գարէն է% Հնագոյն եկեղեցին՝ երգ Հայաաոաքսւի ջրային էս աււափնեայ րոյսհրր
թեամր, Հայկական Մշակոյբ-ի Օր հռչակուած է
Հռկաեմրեր ամ՛իսը։ Աոաջին աօնակատարույ>իւնր գարէն –.Աւերն ու կողոպուտը անՀետ րրած են շատ աշխատութիւնը տ պո ւած է ին , Երեւան։ Հե^
տեղի ունեցաւ Պէյրոլյ*ի մ է ջ , ն * յ - 24ին, նսփաս
ձեռնութեամր Համազգայինի վարչութ-եան : Օր - բան։ Հաղի-ւ մէկ գար է^ որ սկսած ենք գրի աո. գինակներն են Ալեքսանդր Արարատեան ե. Ռուզան
ուան գլխաւոր րանաիյօսս էյւ *Նիկօլ Ազրւպեայս: 1Լ.
հաւսաիկ իր սաււին. ամփոփումը.— I ել մ եր ռամ կական կենցաղի բազմազան ժառան կարապետ եան : իրենց այս գործը, զոր կ՝ ան ո լաս
գութիւնը* Ոայց դեռ Հաւաքական աշխատանքներ նեն որսշիչ , այսինքն բուսաճ անաչական փորձ (ւ–
չուն ինք մշակոյթի ամէն երեսներու մասին հ \,ա– մտոէաշտւէաո Ժշտ բ1<աէ6տ), առաԱնն է իր տեսակին
յելով այգ դարաւոր ժառանգութեան վերէնճ մենք մէջ՝ Հայերէն լեղուո վ։ Գ տնել եւ ,եչ Հւ
՛Լախ պէտք է ասեմ թէ Հին է մեր մշակոյթը, կարող ենք ասել* ոչինչ մարդկային՝ ՛օտար եղած տանի բո յսերուն ա շխարՀագրական միջավայրը.
շատ Հին* Ս՛եր անունը ՝Բ * Ա * երգ գարէն կը յիշ– է մ եզ 1 բա յց ամ էն մ արգկա յ ին մ տածած ք զգա ց ած Հայերէն գրական անունը եւ ժողովրդական Հոմա֊
ուի , ԲայՅ կ էա ս ւ առաԼ ենք մենք։ Պատմական Հե եւ կամեցած ենք մերովփն ^ մեղ յատուկ կերպով։ նիշնեբը՝ եթէ ունին յ Համապատասխան լատինե
տազօտութիւնը միշտ աւելի Հ եռուն կը տա Լ է մեր Ա էկ է (Յիսուս եւ իր ուսմունքը գ բայց ուրոյն է րէնը յ յետոյ նկարագրել նոյն այդ բոյսին կաղմա^
ծագումն ու մշակոյթը* Երեւանի մօտ Գառնի գե Հա յոց եկեղեց ին • Օտար ուսմ ունքի ա յս Հա յա ց ու֊– խօսութիւնը* կեանքը կամ սովորութիւններր ,
տի բարձրագաՀ ափին կը գտնուի Գառնի ամրոցի մը նոր երեւոյթ չէ* կրօնական էակ է ԱնաՀիտը՝ ին չպէս եւ օգտագործում ը բժշկութեան կամ գի՛ է—
եւ իր տաճար ի գեղեցիկ աւերակը , •որին ժողո - Իրանցու Համար , բայց մինչդեռ այնտեղ նա մի զական տնտեսութեան մԷ*Է :
վուրգն ասում էՏրգատի Ք՝ախա : կը կարծէին թէ կ ո յ ս էգ մեզ Համար Անահիտը մ ա յ ր ն է ամենայն Փորձը նպատակ ունի նաեւ պատրաստել առ -
ան՛որ կառուցողը մեր այն Տրղ ատն է , ո՝ր քրիս^, զգաստութեանց % Մէկ է գրէ ԳաոափաՐԷՀ ~~~ Բայ$ ձեռն բառդ ի րք մը ուսանողներս լ ես գի ւդատ ըն -
տոնէութիւն ընդունեց չորրորդ դարի "կղբին ։ Ե– ուրո յն է մեր գիրը * Մեր երաժշտութիւնը հ ին է տեսւերու Համար այգ պատճառս վ Հեղինակներ
րեւան եկաւ մի յունարէն արձանագրութիւն , ուր եւ յատուկ է մեղ* իր Հիմքը Հասնում է մինչեւ րը ոչ միա յն ս աՀ մ ան ա փակած են գիրքի" ծ՜աւա*»
այգ Տրդատը կըսէ թէ Հնորոգած* է տաճարը* ու Փռի ւգական ձա յնա շարը * տար բեր է մ եր մ ան բա ԼԱ 1 որովՀ ետեւՀորքան քիչ են տեսակները ^այնքան.
րեմն շէնքն աւելի Հ ին է : ք)մ անք շէնքր վեր ագր ե– նկա բ չո ւթ ի ւն ը , ինքնուրո յն է մեր ճարտարապե Հեշտ է ոբ ո շի չի ֊օգտադո րծո ւմը՝$ , ա ձէ եւ խոլմ–
ցին այն պարթեւ Տրդատին ^ որ կ՚ապրէր ՛կերոնի տութ՛իւնն իբր յատակագիծ եւ կառուցում * ուրոյն բերու բաժն ած են բո յս եր ը ^վաղ գարնանը ծաղկող
մամ ան ՛ակ : ք*այց Լ\է"քի ՛ոճը Հռոմ էական չէ , այ/ է մեր լեզուն , կղզիացած , անընկեր 1 թէեւ Հնգեւ- բոյսերր^ , Հաշնանը ծաղկող բոյ"երը՝ֆ , Հգաշտերի
Հելլէնիստական եւ .ուրեմն շատ աւելի Հին եւ Հի րոպական լեղունեբուն ցեղակից : Ո ՚ ֊ ր ո յ ն կերպաս - մոլախոտերը^Ւ ^ ^ծառերը եւ թփերը որ ^ շնորՀիլ
մա կր կարծեն թէ Արտաշէսի օրերուն կառոլցոլած ր անքուն ի Հայ ընտանեկան կենցաղը * եւ վե բ^ա ֊ իրենց փա յտացող ց ո ղո ւձւնե ր ի՝ Հ ե շտութեամբ
է այդ շէնքը, գուցէ Արտաշատի Հետ մ իա սին ^» . պէս ուրո յն են մեր ֆիղիքակտն տիպարն ո լ բա տարբերւում են խոտաբո յսերից^> ( ին չպէս ե լ
Ա* երկրորդ գարուն ։ Այսպէս Հետազօտութիւնը րոյական նկարագիրը։ Այսպիսով մեր մշակոյթր Հ^րաբոյսերըֆ *
աւելի խորերը կը տանէ մեր մշակոյթը* Ու նաեւ պատկառելի է իր Հնոլթեա մ բ եւ արժէքաւոբ իր Եւ առածին փորձը տուած են ^րաբոյսերով^
կը կարծէին թէ մեր ցեղական տունը յունականէն ինքնութեամբ յ իբր մի յատուկ լար մարդկութեան թերեւս անոր Համ ար որ <Տ.կ^օգնի մ ալար իա յի գէմ
ընդօրինակուած յատակագիծ –.ունի , բայց երեւաց տաւիղի վրայ։ Մեր մշակոյթի ուրոյն գծերն՛ են, ուողւած պայքարի գծով աշխատողներին՝^ , -
թէ յունական Համարուած ձեւերը բնաբոյս են մեր՝ •ոբ մեղ կը տարբերեն օտարէն եւ մեզ Հայ կը սլա֊ պէս ուսանողներուն եւ գիւղատնտեսներուն :
Հողի վրայ՛ էեգ տանիքներն ուրարտական են* Հեն * Մ եր աղգա յնութիւնը կառչած է ոչ թէ ա յն \* ւր ա քան չի լր բո յս ներկա յացուած է ոչ մի–
ա յս ինքն ա յն ժամ անակէն , երբ յո քն չկար մեր ամ են ին , որ մ արգկա յ ին է մ եր մ շակո յթի մ է^ , այն իր ճշգրիտ եւ գիտական նկարագրութեամբ ,
կողմ երը : կոտա յք ^ Հյ ի բակ եւ ա յ է ո * ֊ ր մ ե ծա զանգ այլ ինչ որ ազգային է եւ ինքնատիպ։ Այգ ուրւ;յ– այլ եւ պատկերովը :
՛ուած ամրոցներ կան անկոփ քարերէ , որ անշա ն՚ութիւնն է 5 որ պէտք է լաւ գիտակցինք * անոր ^ԻԲՔԻ^1 *Ս*Րւ\(Լ գիտական տարազներու բա ցա
ղախ դիզուած են իրար վրայ : Անոնք աւելի Հէն մէ^ էգ որ պէտք է խո րապէս ներանցենք* այն է^ րական բառացո յց մը։ Տետոյ՝ լատիներէնէ Հ ա֊,
են քան ուրարտական մշակոյթը * Տետոյ կուգան որ պէտք է խնամքով պա Հ պան ենք ու շա Հեցքն ենք յերէն բուսական բառացո յց մը։ Տ՛ետոյ Հայերէնի
կոփածո յ եւ տաշած քարեր ով կա ռո լցուած ամ եւ. երբ առիթ ը ներկա յանա յ՝ պաշտպան ենք մեր յեր էն բուսական բս
րոցներ : ՚էէ՚ր բեմն\ ա յն կա րծիքն ՛ունէին թէ մ եր կեա՛նքի գն ով ; •Արգ ւ իմ գնաՀատութիւնս կը Հիմնուի այն
չէոքորր ԴՐ"Է ազդեց ութիւն– կրած են* Հիմա կբ խնամքին վրայ , զոր ցոյց կուտան երկու երիտա
կարծեն թէ բնաբո յս է մեր ե ր կր ի ճարտարապե Որքան եւ ցանկալի էիսէր 1 ոՐ Հայոլթիւնը սարդ Հ եղ ինակները Հ ա յերէն լեզուի մ աքբութեան
տութիւնը ; Եւ իրաւունք ՛ունին * կոփել ու տաշեք ապրէր Համ ախ ումբ իր Հողի վրա յ , բա յց պա յ֊ Համ ար՝ դիրքր ի՛մա՛գրելու ժամ ան ակ , եւ Հա յե -
Հնարաւոր էր մետաղներ ի գիւտէն յետ ո յ * մեր ա շ– մ աններ ի բերում ով մ ենք պէտք է ուն են անք երկու րէն բո ւս ա բան ա կան բառեր ո ւ ընտրութեան Հա -
խարՀբ Բարձր Հա յ ք , Ապեբ կը Համարուի Հայութիւն - գոլրսի եւ ներսի* Երկուսն ալ են - մար՝ լատիներէնին Համազօրը տալու ժամանակ :
մետաղաՀանո ւթեան որրան; ինքնին պարզ է թէ թակա յ են մ եծ ագգեցութեանց • Պէտք չէ խոՐ^Իւ Ակագեմ ական աշխատանք մ ըն է ա յս , փոքր
մեր բնիկը ուրիշէն սովորելու Հաբկինտակ չէր մե– ազդեցոլթենէ ; Աղդեցութիւնը մա կարգիչ է ։Պէտք բայց իրապէս գովելի : * Եթէ շարուձնւակեն այս ձե^
տաղր ք ա ր է Վրայ կիրարկելու Համար % Ա՝ ե ր շուր է մարսել ամէն աղդեցոլթիւն : Ոչ թէ ԿասէԿ^յԼ^ Լով , մենք եւս 1լ ո ւնենանք հ ա յ ե ր է ն բ ո ւ ս ա ր ա ն ա .
թը Ա ի Հտգետք , Իրան ցեխի մշակոյթ է, "՛յէ Համադրել։ ք՝այց զօրաւորն է^ որ կա.ր,ող է կաՕ. լեզՈՆ. Ա*ը՝ դուրս ելլելով այն խառնաշփոթ վի
Համ ագր ե լ * անզօրը Հ ետեւո րդ է մ իա յն ; Մեր Հը֊ ճակէն , ուր նետած են մեզ բառգիրքի մեր Հեղի– .
այ սինքն Հ՛ում կամ թրծած աղիւս ի է որ տեղ տեղ ՚Լ ե րր եղ ա ծ են ղօ ր ա լ ո բ եւ կ րելով բաղմ աղան ազ
ողորկ շպար ունի , իսկ մենք քարի մ շակոյթին կը դեց ութ իւննեբ , մն ացած են ինքնատիպ : Մենք ա– նակնեբը եւ գիւղական աւանդութեանց Հագորգիչ–ւ
պատկան ինք ^ փռանց շպարի * այդ քարը կամ ան մէն Հնար ու Հիմք ունինք զօրաւոր լինելու* պէտք ները : Օրինակ ^ բառգիրքի մեր Հեղինակներուն
կոփ է , կամ կոփած , կամ տաշած * եւ յետոյ ան՛ է մ իա յն որ ինքն երս մեղ լալ ճանաչենք : Համար սովորական տարազ մըն է գրել Հբոյս
շաղախէ , Կամ երկաթակապ կամ շաղախաղօգ : ին չ՚ֆ՝ երբ Հարկ կէ Ր՚յ^" յ տունկ մը անուանել։ Ե*–,
Մեր աշխարՀի Հին բնիկները քարակոփ եղած են : Գրսի եւ ներսի Հայութիւնբ նոյն մշակոյթի յեաո յ գ Ա ա լաձորց՚ի էն մ ին չեւ կամ ր կապց ի ( ^.Գո
Ա յս է պատճառը , որ մ ենք շատ յ՛ո ւ շար ձան ՛ու— ժառանգներն են ե լ նոյն անցեալի զաւակները* վասանք ծաղկացն գրելու նստող ամէն ղիւղական
նինք , որ անյիչելի օրերէն կուգան մեզ,եւ աւելի սլատմական օրէն էի"ելով ժառանգակից՝ գործնա - բանաստեղծ այնքան քիչ գոյն կուտայ իր ծաղիկ–
շատն ոլնինք Հողի տակ հ Պեղումները շատ բան կր աէս եւ ներկա յիս պէտքէ լիւն ին գո ր ծակից եւ մի– ներուն , որ Ալիշանէն մ ին չեւ \թՈրա յր ք* իւղաեգա–
սլա ր զեն ^ բայց ՛ոչ թէ մեր մշակոյթի Հ՛նութիւն ը , աոն արար պաՀ են ու շա Հ եցն են Հ ան ուր ժառան - ց ի բան ա ս էրն եր ր կը վիճին՛ տակաւին թէ ակնար
՛որ անվիճելիյ է գ այլ անոր բազմազան ութ ի ւնը , մեծ գոլթիւնր։ Հայրենիքի գերը պէտք է լինի պաՀել կը ո1 ր ծաղկ՛ին է ուղղուած։ Այգ է պատճառը \ոբ
քանակութիւնը եւ գրաւած րնդարձակ տարածու ու շեշտել իր ինքնութիւնը, քիուսաց Հզօր . ազդե֊ մեր արգի բանաստեղծներն ալ չեն ճան Հնար բո յ–
թ ի ւ ն ը ։ Այս գործին՝ նիւթապէս կարող է ե լ պէտք ցութեան գէմ՝ կրելով բա յց եւ մ արս ելով ա յն * սերը , մ ո ւս ան եր ո ւն ա յս բարեկամները , ա յնքան
է նպաստէ ԳՐ" I" Հա յոլթէ1–սՐ ւ Հ է™ մ շակոյթի գրսի Հայութեան պարտականութիւնն է նպաստեք որ գո քնի ծ ի ծա ղ ե յ ի սխալներ կ՚ընեն կամ ^ՇԱՇՈՏէՇ–
յալտնաբեբումն ու պաշտպանութիւնը Համարելով ներսի Հայութեան ինքնութեան շեշտումին՝ փռ - ներ ւկ վեր ւ յգրո ւմն եր , բո յս մը ծւ զկեց–
ն ե լոփ ա յն եղան»ակին մ է 2՝ երբ նո յն ա յ դ բոյսր
իր Հայրեն աս իր ութ եան լա ւա գո յն ցտ լցանի շը , խանցելով ներս՝ արեւմտեան աղգեցութիւնները ,
բա յց ա յս օժանդակութիւնը ա յն ժամ ան ակ ^ երբ •որ կրած ու մարսած է խ"Ք՝ աւարտած կ^ՐԷԼայ իր տարին :
ռուսական գրամը գրսի շո լկան ե ր ի մ է^ արժէքա– Բ՛ա թա բակ ան աւերիչ ղերի շ խան ո ւթ են էն յ ե– Լեզուի մ աքրութեան՝ եւ բուսական բառեր ո լ
ւորուի : տոյ միայն այս գարի սկզբին Հայաստանի Հան–, ճշգրտութեան մտաՀոգութիւնը , Դ"Ր ռ ո յ " կու
Այսպիս-ով մեր մշակոյթր շատ Հին է եւ բնա րապետութեան ստեղծումով Հայութեան մէկ մա., տան Ար ար ա տ ե ան եւ կարապ ետ ե ան , գնաՀատու–
բոյս* իր Հնութ ի ւնը պատկառանք է ազգում եւ սր ունեցաւ Հարազատ իշխանութիւն, որ Հայ թեամբ ողՓունելէ ետքը , չեմ կրնար լռութեամբ
փբ բնածին Հանղամանքը Հպարտո լթիւն; ՛Բանի՛՛ մշակո յթի քաջալերն է եւ պաշտպանը։ Մեր մ շա - անցնիլ կարգ մ ը փ<ոքբիկ զան ցա ռութի լիւներու
տասնեակ գարեր ապրած եւ սաեղծագոբծած ենք կո յթ՛ի զարգացման առքեւ բաց են ապագայի ու Վրա յէն , օրինակ ^ Հեղինակները յաճախ գործա
իբր ազգ եւ ժողովուր գ եւ կանք ու կը նա յինք ղիները։ Այս Հանղամանքը պէտք է թափ Հաղոր ծած են Հձուաձեւ՝^ րաոը ^ բայց այլեւ։. իքնչ պէտք
գարերուն , երբ աՂԳսՐ 1 որոնց Հետ ապրած ու ո - դէ մեր ճիգերին՝ նոր .աւիւնով ստեղծագործելու ունէ ին գործոյ ծելու Հօվալֆ օտար բառը: ք^նչո^ւ,
րոնց ղ էմ ոգո ր ած ենք Ասորե ստան , ք՝աբելոն մշակութային բոլոր մարզերու վրայ , մեր ամէն չգո րծածե ք կեն ս ա բան ո ւթիւն բառը ր ի ո լ ո գ ի ա օ–
չքաՅած են առ յաւէտ • » • : ստեղծումի վրա) դեելով մեր ազգային գրոշմըւ տար բառին տեղ հ ք*նչո*լ չգործածել պարուրաձեւ,
Մեծ ազգերն իրենց արտագրած իրերի վրայ գրոշ. բառը ս պ ի ր ա լ ա ձ ե ն . խրտուիլակին տեղ* Գիտական
Ընգաձակ է մշակոյթի գաղավւարը* ան կ^Ր^գ– մում են» ^Շինուած այս ինչ երկրի մ էի։ Մեր ա. տ ա ր ա զն եր ո ւ բառացո յց ին մէ9՝ ոյիխոսաւքիկ (ձւ -
գրկէ աՂԳէ "*Ր բովանդակ կենցաղը, անոր նիստ մէն ստեղծածի վրայ պէաք է կարդացուի . « Հ ա / շ հ օ է օ ա ւ զ ս շ ) բառին դէմ կը գնեն երկբաժան հ երկ
ու կացը։ Մեր նիստ ու կացը մասամբ նկարագը՚ր– ոգու կերտած»։ Այս ստեղծումները պէտք է լի. ճեղ , իսկ ս ե գ մ ե ն տ (տշցաՇՈէ) բառին դէմ՝ Հատ–
ւած է , բայց չ ի Հետազօտուած Համեմատական նեն նոր, մարդկային եւ գերազանցապէս Հայկա. ւած տ քՈայց ինչո՛՛ւ բնագրին մէք չգործածել երկ
ղիաաձեւով * Մշակոյթը կ՚ընդգրկէ ազգի մը ոգե բաժան եւ Հատուածքէ* որ Հայերէն գեղեցիկ բա–
կան ստեղծագործութիւնը* այս մարզէն բաւական ւեր են եւ ելի արտայայտիչ։
Հակառակ նման թեբութիւննեբուն
նիւթ I րար ուահ է • ս կ և ե րա կան։ ՆԻԿՈԼ Ա՚ԼԲԱԼԵԱՆ եւ ստուեր–
զրոյցներու , Հ է ք ե ա թ ն ե ր ո ւ ե ւ երդերու անրաւ սլա ն ե բո ւն , գ որ ծր ար ժւ ՛յնի է ռնաՀաւ թեան եւ գ*
լս, ր , որ սակայնգեռ պէտք է լրացուի, որովՀե - վեստի : Ե^նչ պիտի ըսէիք ^ եթէ կարգ մը <Հ.մաս–
աեւ Մեծ Եղեոձեր մեծապէս Հարուածեց այս գոր ԱՐՈՒԵՍՏԻ ԼՐԱՏՈՒ 4 ա գ է առներու կամ– զին տելի դեն տ՚ֆնե ր ու նմ ան՝
ծին՝ աեղաՀան րնելով եւ փչացնելով մեր ժողո ՏԻՐԱ՜նԻ Ն Կ Ա Ր Ա Հ Ա Ն Դ Է Ս Ը – Աոաշին անգա. ձեզի Հրամցնէին ՀձՀալաստանի ռեսպուբլիկայում ,
վուրդի մեծագոյն զանգուածը : Հայրենակցական մր չէ որ Տիրան (Սիւաճեււն) կուտապ ն կարաՀան.
միոլթիւններն այս ուղղութեամր լատ ընելիք ու գէս մը Փարիզի մէ1֊. )943քնը իր երկրորդն էրք ՛ակվարիումային բոքսերի վէգէտատիվ կեանքի
երր գերութենէ վերադարձին
նիէն՜ ՚, որI եւ կԼրԼ– ա. կաաար են ՎեՀափառը) որ Հայ ցուցադրեց իր 54 մասին մի մոնոգրաֆիա^ :
կար,
մ շակո յթի մ եծ Հետազօտողներ էն մ \ւն է , կբ նկարն երր Նւհտւտշ ձշ 1տւ Օաստտշշ շՐճոէտ^ ս բահին Այս փոքրիկ աշխատութիւնը , իր լուր^ խմբա–
ծ եմ Անթիլիասի մէ^ ազգագրական թանգար ան ի մ է ^ ։ Ւր այս ձոր ցուցադրութեամր Լոր տեգի պի գրութեամբ եւ դիտական մտաՀոդութե ամբ , թո յց
մը Հիմքր գնելու է , ուր պէտք է Հաւաքն լ Հա / տի ունենայ Շյ1«ոշ 8օտշ/ մէշ, 53, ատ ձշ 1& 8օ6էւշ կուտա յ թէ Հեղինակն եոր ո՛րքան օտար կյլ մնան
Հին տարազի մնացորդներն իբր իր եւ ՚^֊կար^ ինէ. Դեկա. 2\էն մի1չեւ Յունուար 6 ) ՛ Տիրան Հասած «ինտերնացիոնալ* զԷվզԷկոՆթ֊եան ;
պէս նաեւ մեր Հք-ն ձեռագոր ւ բարաւոր Հմ է ՛ձոր Հանգրուանի մր, իր անցեալի որոնումներ Լեզուքն մաքրութեան եւ պայծառութեան մա
ր՚ուն մէըէ1 , ան գտած է իր ուղին։ Ո&ր ստացած է սին , ի՛ն չպէս եւ ցո յց տա/ու Համ ար թէ Հա յերէ%
տ՛ութեան եւ ճաշակի մնացորդ եՀ անոնք եւ եթէ որոչ նկարագիր , ուր կերպարուեստը (&քէ բ1ճտէ1գստ) լեզուն ա՛րքան րնդալնակ է ոչ միայն բանաստեղ
Հ ոգածո ւթԼամբ չՀա լա քո լին կ ո ր ս ուած են աօ. մեծ գեր կր խազայ։ Այս ցուց ագաւթ իլնր ճո. ծութիւն Հիւսելու, այլ ե լ պ֊խտութիւն բարբառե
միշտ հ /"ացած է Հո լան տա կան /ւնռլթենէ նե րՀնչաւաձ՛ <նը. լու , յա ֆորդով՝ ճաշակ մը Ար֊արաաեանի ես կա–
Մ^ր մշակոյթը Հին է , բայց իր Հետազօտոլ - կագներ֊ո-վ I րապեա՚եանի աքս գ^քՀօ^է^;
թեան աոբի՝լր՚ր Համեմատաբար Նոր է* մեր գիրը Շ– ՆԱՐԴՈԻՆԻ
գտԳ/քՀ՚ս՚քծ է Տող գէէէրուե, իոէչ գրակավքո՚ւթիէ^ը
Fonds A.R.A.M