Page 289 - ARM_19-1946_04
P. 289
տ11 տ յ
աո լին ***ոնք տ Իէչպէս Ոտնլուայի՝ < Գանձ >եբը ռ ղթլով Էր 4այրենակիցնծր0է8է եւ. բոլոր մասն աճիւ֊
րոնց չարքը կը յանգէր Գաւթի սաղմոսերգութիւնդ ղերուն , կը թելադրէ ուժ տալ ներգաղթի Հանգա
ձերէն, Հոյակապ ու սասան եռող Ալելուք ^ ի՛ն ւ ԿԻԼԻԿԻՈՅ ԿԱԹՈՂԻԿՈՍԸ ԿԻՊՐՈՍԻ ՄԷՋ նակութեան դո բծին , վերջին պատդմ * ժողովին
քուէարկուած
Նոյնսլէս ԶրօրՀնէքի տաղերը որոնք ղուղուած էին քառասուն Հազար տոլարը ամ բող -
պատարագէ 1. քաղուած քանի մը կտորներու Հետ , ՆԻԿՈՍԻԱ (Յաււաջ) . — ^իէիկ,էռյ Կաթողիկոսը ջացնելոլ Համար * Այգ նպաաակով Ա*ի ութ իւԼը ,
միչա մեներգներով խառնուած ։ Օր ՛Մ ՛Սիմոնեան Հո կա եմբեռի մէջ ա յ ցելեց Կ լ պր ո ս կղզին* , եւ ար որպէս կս.Լ խավճար , /» ա րե դո բծական ի Ամ եր չ– կա–
սրտագրաւ էր իր վիպական ձայնին մերկ ու վճիա ժանացաւ ընգՀան ուր յարգանքի • Այցելեց կի պրո– յի կեդրոնին լանձնած է տասը Հազար տոլար :
գեղեցկութիւնով : սի բո լո ր Հա յար֊ ակ քաղաքնե րը ու իր Հա յրական Մինչեւ Հիմա Հալէպէն դէաի Հայաստան ներ
գաղթած
Երկիւղած լռութեան մէէ1 ունկնդրուած , ծան. խրատները տուաւ ժողովուրդին ; (Հետոյ Հանդա– են մօտ եօթը Հարիւր ԱյԼթապցիներ։
թո
րաչուք եւ մեծավայելուչ Հոգեւոր երգերու I. ա կո ւթ ե ահ մ ր ձեռնար կ ելով , ի նպաստ Ան թ իլիա–
ղած ի ր111 տպաւորութիւնը աստիճանաբար սկսաւ սին , կրցաւ Հաւաքել ամբողջ կիպրոսէն գրեթէ ՎԵՆԵՏԻԿԻ Ս– ՂԱԶԱՐԻ վանքի տպարանէն Հը.
տաքնալ աչիյարՀիկ երդերու բերած թարմութիւ 2000 անգլ. ոսկի , որ ուն մէկ քա ռ ո ր գը այս ի նքն րապարակ ելած ՛է 258 մեծադիբ էջերով գեղեցփկ
նով, ոգեւորութիւնը ՀետղՀետէ Հասալ իր գա 500 սթեր լիւն նուէ, րե ց Հայրենասէր առե ւտր ական Հատոր մը ՀԱրա ր ատ ^ , որուն Հեղինակն է քՀօ -
գաթնակէտին % Թ ո յ լ անցան միայն աշխատանքի մտաւորական մը, թեմական վարչութեան ա՛*.գամ ղուէ Ֆակերածծի։ Կողք,Ա նկար ուած է Հայաս
երգերը , որոնք մարսուելու մամ ա՚Նակ չէին ունե Պ - Օ^ն իկ Շ ա քարե ան ; տանի գեղատէպ գունաւոր նկարովրէ Հատորը կը
ցած ապաՀովաբար : իսկ մնացեալ բոլոր կտորնե Մեկնելէն առաջ, կաթողիկոսը Նիկոռիոյ մէջ սկսի Հեղինակին ուղղուած երկու իտալերէն նա
րը կրկնուեցան բուռն ծափերով։ Յիչատակեչի էին մատոյց Հայրապետական պատարագ, ուր երկու մակներով, մի Վենետիկի կարաիԼալ Փլացցայէ
Տիկ՛ Զ՝ Մօռրնօնի մեներգները, բաւական տաք մ ասն ա ւոր ե ր գչա խում բեր փո խն ի փոխ բերին ի– կոզմէ : Հեղինակը իտալերէն յառաջաբանի մր
եւ Հնչեղ ձ ա յնւո վ ել ժ ո ւ ժ կա լ ա ր ո ւե ս տ ո վ մ ը ար րենց մ ասնակցո լ թիլն ը : ^Հ՝ * Դո ՚ԼՔՐ ^111 ՀիԼսէ Ս խիթարեանն եր ու վանքին
տայայտուած , նոյնպէս Օր» Լ* Հաց ագո րծեան , կաթողիկոսը ՛Կ չ. սլլաս ի թեմ ին առաջնա րգ նշա գո րծո լնէ ո ւթ ե ան ; ք՝ ո ւե նիւթր « Ար ու ր ա ւո » 1 ե -
հաճելի մեցցօ մր քիչ մը շիկնոտ , Օր • Ա՛ Սա - նակեց ՚Լեւոնգ ծ՝ * Վրգ • ճէպէյեանր , ու մեկնե - ր ե քակ ան տողն ո ց 57 տուն է բա զկա ց ա ծ երգ մ ըն է
Հ ա 1լեան , նո՛ւրբ ել ծաւալուն սօփրանօ մր , ինք - ցաւ րնգՀանուր խան դավառոլթեան մէջ : իտալերէն լեղուով, որուն կր յաջորդէն անոր
նավստաՀ ինչսլկս նաեւ Պ ՚ Համբարձումեան , թարգմանո ւթ իւննե ր ր քսան եւութ լեզուներով : ք՝ Ո–
նոյնքան Հաճելի պառիթօն մրւ ք՛ ս կ ֆրանսացի ԿԱՊՈՑ ՄԻ ՂՐԿԷՔ ՊՈԼԻՍ լո ր թարգմ ան ութ իւննե բ ր դրքին մ էջ ղետեղո լած
իք էն օուր որ ուն վստ ա Հ ո ւած էր Կ ալերգի եւ ^.Լուս <ձՀայբենիք^էն կր տեղեկանանք թէ Պոլիս ղրր - են իրենց սեփական տառերով •
նակն անուշէի մեներգի բաժինը, չէր կրնար ան– կուած ընտանեկան ծրարները մաքսային վար չու– &Ա8ՆԵՐ ԳԱհԼաէ՚Ս
8ՒՐհԻ8Ա1ւ ՀԱՑԵՐ
շուշտ անոնց Հայկական շունչը տալ մեգի, Հակա թեան կողմէ քննութեան կ^ենթարկոլին ; Այդ փաՐ՜
ռակ իր մաքուր ձայնին : ԸնգՀակառակն ֆրանսա չութեան քիմ իագէտը ծակած է բո\ լո ր պաՀածո յի
ցի թաւԼութակաՀ արր , Պ ՝ Մ * Տիւք , որուն ՛Լի՜ տուփերը քննելու Համար պարունակո՛ւթիւնը, եւ
ճակուած էր կոմիտասի ծանօթ պարերու չաբքբ վերջն ալ կարմիր մոմով մր կնքած է, ծակեր ը դ ո–
նուագել, դաշնակի ընկերակցութեամբ , շատ յա ցելու Համար ւ Տուփերը օգ առած է\էէաԼՈէլ՝Հ պա–
ջող կերպով տուաւ ղանոնք, Հայոլ մր չափ ճիշտ Հածէւները անգործածելի դարձած ե՛ն : ք*այց եւ ԱՎԷՑՐՈՆ, 16 Գեկտ. (Յաււաջ).– Մկ գիւղքն
ԴԳաէՈէԼ անոնց Հոգին Հ Ապրեցոլց զանոՎք եւ ար այնպէս այդ աւրուած տուփերուն Համար քսան
ժանացաւ խանդավառ գնաՀատութեան : ոսկի մաքս պաՀանջուած էՀ մէջ կան 1 6 Հ***յ ընտանիքներ ; Ազգային կեանքէ
Գալով երգչաիյումբին որուն անգամներ\ուն ա՛նձ ղրկուած ենք; Ոչ մէկ կազմակերպութիւն • ո՛չ կո-լ—
\/ման ապէս պա ր զ Հ անդեր ձեզէն ի Հ ամ ա ր քիլօին սակցական , ոչ Հայրենակցական, ոչ վ ե ր ա շ փ ն ա ց Հ
նուիրութեան չափր ամէն գովեստէ վեր է իրենց տասը ոսկի մաքս կը պաՀա-նջեն, որպէս մետաք Իբրեւ Հետեւանք Հա յերէն դասընթացքի ձԳո ձու—
իսկ ղեկավ ա ր ին վ կա յո լթեամ բ , կր բաղկան այ սե զէն % Այս պայմաններու տակ լաւագոյն Համա թեան , նոր ս ե ր ո ւ ն դ ը մեծ մասով Հայերէն բառ մը
շո*լՐջ 70 երգիչներէ : Վայելուչ էքն իրենց արտա րած են ետ վերադարձնել զանոնք ւ նամակագիր ր չի գիտեր ե լ ար. ձակո ւր դի օրերը ման կուդայ լեռ
քինով : իգական սեռր , երեք շարքի փրայ Հ**"Բ ~ կը յանձնարարէ Ամ եր իկայի ծանօթներ ո ւն ծրար ու ձոր կամ փոոոցնեբր%
Հ ա լ ի եր իա աս արգո լՀ իներ , կր ներկա յան ար սպի Լ՚էբկել Թուրքիա :
տակ Ալլո/ԼզՏ. եբով մութ գոյն շրջազգեստի վր ա յ : Այրերն ամէնքն ալ գործաւոր են, մեծ մասն ալ
Տպաւոր ո ւթիւն ր սրտագրաւ էր եւ Հազիւ փարա– ՊՈԼՍՈՅ ՊԱՏՐ. ՏԵՂԱՊԱՀ Ասլանեան արք. գը. սւՆխաՀանքը 1լ աշխատի \ Մէկ ընտանիք գո՛ւլպայի
գոյրր բացուած, ինքնին ստեղծուեցաւ փոխա լռւխն առեր 1 լ ե բ թ ա յ , իրեն նեցուկ ունենալով առեւտուրով կը զբաղի :
դարձ Համ ակրանքի ա յն Հոսանքը , բեմ ին ու սրա– իսումբ մր խամ աճէ կներ • Ան ինքն ա գլուխ տուրք Լազութ ր կը բաղկանա յ 64 անձերէ , որոնք ու*,
Հին միջեւ, որ անՀրաժեշտ պայմաններէն մէկն է մր Հաստատած է գԱ1՚նչէլէր|ւա անունով, իւրաքան նին 20 մանչ եւ 16աղ^ի^ զաւակներէ
նպաստաւոր ու տաք մթնոլորտ մ ը շինելու; Այգ չիւր թաղ * խորՀ ուրդի վր այ, Հակառակ ան ոնց Ուն ինք նաեւ որբուՀի մը, Օ ր * քՍաչատուբեան ,
մթնոլորտը աւելի Հանդիսաւոր դարձաւ, երբ Կ ա - գանգատներուն։ ՏեղապաՀր յաջողած է սակայն ո ր ֆրանս • մայրանոց կը մնայ»
թոԴ* պատուիրակը, Արտաւազգ արք» գագարի կարգ մը միամիտներ Համոզել եւ ^Լոէ՝Ղ^Լ ՈՐՈ1\
պաՀուն խօսք առաւ բեմէն եւ օրՀնեց ժոզովուրգն գումարներ, որոնք Հաւաքուած Էին եկեղեցինե ՚(յերգազթի Հանգանակութեան Համար որ եւ Է
ու երգիչները : րուն 1ւ դպրոցներում յատկացուելու Համար կաթէք ձեռնա ր կ չէ կատարուած , ո րովՀ ետ եւ դուր սէն ոչ
կաղմակե ր պա կան տեսակէտով փաբ1՚Լ անգամ - կա իժ ի լ ; $ եզապաՀը Հ գանչէ լէ ր իա ՝5>ի ան ո լնով մէ կ ն.երկա յացո լ ց ի չ է եկած այստեղ։
ՍՏԱՑԱՆ-Բ
ներշ անփորձներ չեն, բայց կր խորՀիմ թէ այս գա՚1 ձած գր ամներ ուն Համ ար որ եւ է ընկալագիր Ա. Աւա-զեան
առաջին Համերգը առիթ մը տուաւ անոնց վերա֊ չէ. ուզած տալ, Հակառակ բազմաթիւ դիմումնե
: Աիեւնոյն
գնաՀատելոլ իրենց փորձառութիւնը րուն ւ Ան իւրաքանչիւր պատարագի Համար 20—25
ատեն ըքլաԼով երգիչներ, շատ էին յոգնած , երբ– ոսկի ժամ ո ւց եւ ա յդքան ալ ին. քնաշա րժի վարձք
է որ իրենց խո– կր պաՀանջէ ու կէ ստանայ աղքատիկ թաղերէ :
երեւցան բեմին վրայ : Ուրախալի
Հական վա րմուն քո Վ կրցան առաջքն առնել որ եւ է ՖՐԷՋՆՈՅԻ մեր վաղեմի ընկերներէն Աւետիս
միջադէպի եւ կարգը պաՀպանել սրաՀէն ներս , Քփւֆէնքճեան մեռած է նոյ * 1 8 ^ ։ Թաղումը կա՜ ԺՈՂՈՎԱԾՈՒ ԵՐԿԵՐԻ, Ա– ԱՀարոնեանի , Հա.
ուր ժողովուրդն ալ պաՀեց օրինակելի էրջոլթի^ս տարուած է նոյ» 21 ին Հ Ողբացեալ էակերը Հ Աս աոր 4– ԻՏԱԼԻԱ8ՈՒՄ, ԻՏԱԼԱԿԱՆ ԷՍՔԻԶՆԵՐ–
մրւ հոստմնալից է « Արմենիա^ն եւ արժանի ջերմ պարէզ քչի Հիմնադիրներէն էրէ Տպ. « Հայրենիք »ի, Պոսթըն, 1946։ Շքեղ տպա
շնորՀաւորութեան , իր վաբիէիս Հետ։ ԱՅՆԹԱՊՑԻՆԵՐՈՒ Հայր. Միութեան Ամերի– գրութեամբ * Ամբողջ շարքը աիաԻ Բչլայ տասը
Ա. Ա– կայի կեդր • վարչութիւնը , սրտագին կոչ մը ուղ– Հատոր %
ԱՅՆՊԷՍ՛ ԻՆՋՊԷՍ ԿԸ ՊԱՏՄԵՆ ԻՐԵՆ՝Բ ՀԱՅ ՀՐՈՍԱԿՆԵՐՈՒ ԶՈՒԼՈՒՄՆԵՐԸ Փետրուար 2,$ին , այսինքն այս ջարդերէն երեք
էքրզնկայէն գէպի էբղրում քաշուող բոլոր Հայ– շաբաթ վերջ , ք*լիճէ էն վերադարձող դնգա պետ
կան ուժերը, բնաջնջած էին բոլոր թուրք դ ի ՚ ֊ ղ ե ր ը կ ր իա սնով, Հետե ւեալնեբր պա ամ եց ինծի ••՝
ւոաա, ա եւ թուրք բնակչութիւնը : « Մզկիթին 30–—35 մէթր տարածութեամբ բա–
Ո՚ուս բանակի գէպի էյ՝ ղրում
նաՀանջի ընթաց կր ,. մ է կո լկէ ս մ էթր բա ր ձր ո ւթիւն մ ը ձեւացնող
(ԹԱԼԷԱԹ ՓԱՇԱՅԻ ԱՆՏԻՊ ՆՕԹԵՐԷՆ) քին՝ ըն տրուած է ին քիւրտ եւ քա ղաքա ց ի կառա դիակներով լեցուած էրէ Այգ զոՀերուէն մէջ ամէն
պաններ , որոնք բոլորովին ա՛նզէն էին։ տար իքէ այրեր , ծե ր ուն ի ներ, կի ներ եւ փոքբի^Լ -
էբղր ում ի մ օտերը , մ ին չ ռուս ս սլան Լ րը եւ ւ.Տ եր կային : կիներու մարմիններուն *$Հ՚այ Հետ
քեր կա յին
Հրամանատարները կր քնանային , Հայերը կը ձեռ խոշտանգումներու , աղջիկներուն *ԼլՀ–
Անզէն եւ ինքնա պաշտպանութեան ամ էն նարկեն մ աքրագո ր. ծերո լ քիւրտ ու թուրք բո լոր րա յ անն կար ագրե լի վ ա յրա գութիւններ գո րծո ւած
կարգի միջոցէ զուրկ ութ Հարիւր Թուրքեր սպան կառապանները։ քօեզճերոլ օգնութեան աղաղակնե էէն^ւ հնգապետ կրիասնով, բա կ կանչած էր Հա ք
ուած էին : Հայերը մեծ փոսեր կամ Հորեր փորած րէն արթնցող (հուսեբշ, երբ կը փորձեն մ իջա - գունդերու մօտ իբրեւ Հեռաձայնային պաշտօնեաւ
էին ու այգ փոսերուն ^էֆ. իրարու վրայ կը թա մտել, Հայերու կողմէ մաՀուան սպառնալիքի դէմ ծառայող քանի մր Հայ աղջիկներ , ու լուռ յանդի
Բ Լ.: Ո՛– յ ա յ ո էր անոնց պար -
ղէին իրենց ղո՝Հերը, որոնք խեղգամաՀ կ՚ըլլային յանգիման կը գտնուին աու ՚ $.աՍՂՇմ.անութեան ձեւով ոոյց տուած
կենդանիներու պէս։ ՚իաՀիճի պաշտօն կատարող տեղի կ՚ունենայ ամէն տմարդի ձեւերով : զուող պատկերը։ վկրԼաք Հպարտանալ ձեր աղ -
Հայերէն մէկը, դժբախտ ղոՀեբը Համրելով՝ խեդ. Թն գան օթն ե ր ը են թ ա ս պա յ Մ ետ է վանի , էր - գակիցներու այս • * . Հերոսութիւնովդ , ըսած էր
գո ւո զն ե ր ո լ փո ս ը նետելու Համ ար նոր զո Հեր կբ զր ում ի մէջ, թնդանօթաձիգ ս պան ե րո ւ տան մ էջ , ան։ Այո վերջինն երր, սակայն , փոխանակ սա րսա–
պաՀանջէ ր Հետեւեա լ բառե ր ով . « է օ թ ա ն ա ս ո ւ ն Հետեւեալ գէա^քին ականատես կ*է ԼԼա ձ ՝ վւե լու , սկսեր են Հ րճ ոլան քո վ խ.նգալ : կրիասնով
Հ ոգի՛0 մ իա յն լեցա ւց ին ք փոսին մէջ՛ ուր եմն տասը Հա յ մը, քիւրտ կառապանն ե րէն մ է կր ճոկաւն ի նողկանք մ իա յն զգացած էր ի տես անոնց ատելա–
Հատ եւս կրնանք նետել* շարժեցէք՝^ ՚. Հրամանը կը Հարուածներով սպաննելէ վերջ, 1լուղէ ու կր փոր վար ուրախութեան։ Ու անզուսպ բարկութեան
կատարուէր , ու տասը Հոգի եւս կը սպաննուէին : ձէ ճոկան ը իսօթե լ սպա ւ նո ւած ՚Քիւր տին բերան էն մէջ, պոռացեր էր անո՛նց երեսէն թէ՝ ՀձՀայերը ,
Ոճրագործներէն մէկը , \ութսուն Հոգի փակելէ ներս : Զ՚ոՀը * ա յնքան բուռն Հար ո ւած ստացած ու կինե ր ն ալ մ էջն ը ւլալով բար բա րոս ու վատ ժո
վերջ նոյն տան մէջ, մէկիկ մէկիկ կը սպաննէր բո ա յնքան խո րունկ ցաւ ունեցա ծ էր , որ ակռան երր ղովուրդ մրին են^ : Երբ զին ո ւո բա կան ի մր մ ադե րն
լոր անոնք, որոնք կր փորձէին դուրս ելլել։ Թա սեղմած էր աքցանի մր պէս։ Ու Հայր չէր յա^ողեր անգամ փշաքաղող ա յս վա յ րագութեանց առջեւ
կ՛՛ վ մը կը Հարուածէ ր ղանոնք իրենց գլոլխէն ու ճոկանը անոր բերնէն ներս մտցն ե լւկատաղո ւթեան երիտասարդ աղջիկներ կը խնդան անմարդկային
տեղնուտեղը կր սպաննէր ։Հա յեր ու կո ղմ է կազմ ա - նոպա յ է բռնոլա ծ ուա յն կասկածով՝ թէ իր ղոՀ բ քրքիջներով, կրնաք երեւակայել, թէ ինչ եղրա -
կեբպուած այս ջարդերէն վերջ, սպառազէն Հայե ողջ է տակաւին , ոճրագործր աքաց ք. ով կր Հար -կացութեան կարելի է քանգիլ Հայերու ցեղային
րը սկսած են քաշտ լ իլ դէպ ի էր զր ում : ուածէ իր զոՀին անշունչ մարմինը։ ոն՚էքունակո ւթեանց մասէն։
հաշուող գո ւԼդերը քիւրտերու յարձակումէն Նոյնինքն Օաիշելիձէ , Հաղո րդած է թէ Իլիճէ (21) (Շար.)
պաշտպանելու մտօք, ռուս սպայ մր քանի մր թըն– գիւղէն չփաիյչող բոլոր Թւրքերր ջարդուած են
գանօթով կը Հետեւի այգ ուժերուն , ու կր թե - Հայերու կողմէ, եւ զոՀերու դլուխր կացիններով
էագրէ որ կռուին : Հայերը, որոնք տղամարդու անջատտւած է էրենց մարմէնէն : Այդ գժբախտնե– Օերագրուին «յոն՚Օագեղ այո պատմութիւննէրը ։
րոլ մեծ ագո յն մասը կը կազմ էին փոՔքէ^1
նման կաուիլ չէին գիտեր , կհուզեն չվերջացնելէ աղաքը(*) « Քիչ վերջ, շատ աւելի ազիոդուրմ եէքիաթնհր պի,
ռուս սպաներու գործը ու կրակի կո լա ան անոնց տի կարդաք։ Թուրքը գիտցած է իր պատմութիւնը
բնակարանը։ Սպաները մեծ դժուարութեամբ կր ու սեփակա.1 ոոիբ^երը « Հ ա յ ե ր ո ւ » անունով սէր,,
փրկուին մաՀկ , բա յց՛ արդէն կորսնց ո լցած ֆին կ ա յ ա ց ն ։ Ա.Ա. ^Բ
Սէ մ էն թե^ յ
Fonds A.R.A.M
աո լին ***ոնք տ Իէչպէս Ոտնլուայի՝ < Գանձ >եբը ռ ղթլով Էր 4այրենակիցնծր0է8է եւ. բոլոր մասն աճիւ֊
րոնց չարքը կը յանգէր Գաւթի սաղմոսերգութիւնդ ղերուն , կը թելադրէ ուժ տալ ներգաղթի Հանգա
ձերէն, Հոյակապ ու սասան եռող Ալելուք ^ ի՛ն ւ ԿԻԼԻԿԻՈՅ ԿԱԹՈՂԻԿՈՍԸ ԿԻՊՐՈՍԻ ՄԷՋ նակութեան դո բծին , վերջին պատդմ * ժողովին
քուէարկուած
Նոյնսլէս ԶրօրՀնէքի տաղերը որոնք ղուղուած էին քառասուն Հազար տոլարը ամ բող -
պատարագէ 1. քաղուած քանի մը կտորներու Հետ , ՆԻԿՈՍԻԱ (Յաււաջ) . — ^իէիկ,էռյ Կաթողիկոսը ջացնելոլ Համար * Այգ նպաաակով Ա*ի ութ իւԼը ,
միչա մեներգներով խառնուած ։ Օր ՛Մ ՛Սիմոնեան Հո կա եմբեռի մէջ ա յ ցելեց Կ լ պր ո ս կղզին* , եւ ար որպէս կս.Լ խավճար , /» ա րե դո բծական ի Ամ եր չ– կա–
սրտագրաւ էր իր վիպական ձայնին մերկ ու վճիա ժանացաւ ընգՀան ուր յարգանքի • Այցելեց կի պրո– յի կեդրոնին լանձնած է տասը Հազար տոլար :
գեղեցկութիւնով : սի բո լո ր Հա յար֊ ակ քաղաքնե րը ու իր Հա յրական Մինչեւ Հիմա Հալէպէն դէաի Հայաստան ներ
գաղթած
Երկիւղած լռութեան մէէ1 ունկնդրուած , ծան. խրատները տուաւ ժողովուրդին ; (Հետոյ Հանդա– են մօտ եօթը Հարիւր ԱյԼթապցիներ։
թո
րաչուք եւ մեծավայելուչ Հոգեւոր երգերու I. ա կո ւթ ե ահ մ ր ձեռնար կ ելով , ի նպաստ Ան թ իլիա–
ղած ի ր111 տպաւորութիւնը աստիճանաբար սկսաւ սին , կրցաւ Հաւաքել ամբողջ կիպրոսէն գրեթէ ՎԵՆԵՏԻԿԻ Ս– ՂԱԶԱՐԻ վանքի տպարանէն Հը.
տաքնալ աչիյարՀիկ երդերու բերած թարմութիւ 2000 անգլ. ոսկի , որ ուն մէկ քա ռ ո ր գը այս ի նքն րապարակ ելած ՛է 258 մեծադիբ էջերով գեղեցփկ
նով, ոգեւորութիւնը ՀետղՀետէ Հասալ իր գա 500 սթեր լիւն նուէ, րե ց Հայրենասէր առե ւտր ական Հատոր մը ՀԱրա ր ատ ^ , որուն Հեղինակն է քՀօ -
գաթնակէտին % Թ ո յ լ անցան միայն աշխատանքի մտաւորական մը, թեմական վարչութեան ա՛*.գամ ղուէ Ֆակերածծի։ Կողք,Ա նկար ուած է Հայաս
երգերը , որոնք մարսուելու մամ ա՚Նակ չէին ունե Պ - Օ^ն իկ Շ ա քարե ան ; տանի գեղատէպ գունաւոր նկարովրէ Հատորը կը
ցած ապաՀովաբար : իսկ մնացեալ բոլոր կտորնե Մեկնելէն առաջ, կաթողիկոսը Նիկոռիոյ մէջ սկսի Հեղինակին ուղղուած երկու իտալերէն նա
րը կրկնուեցան բուռն ծափերով։ Յիչատակեչի էին մատոյց Հայրապետական պատարագ, ուր երկու մակներով, մի Վենետիկի կարաիԼալ Փլացցայէ
Տիկ՛ Զ՝ Մօռրնօնի մեներգները, բաւական տաք մ ասն ա ւոր ե ր գչա խում բեր փո խն ի փոխ բերին ի– կոզմէ : Հեղինակը իտալերէն յառաջաբանի մր
եւ Հնչեղ ձ ա յնւո վ ել ժ ո ւ ժ կա լ ա ր ո ւե ս տ ո վ մ ը ար րենց մ ասնակցո լ թիլն ը : ^Հ՝ * Դո ՚ԼՔՐ ^111 ՀիԼսէ Ս խիթարեանն եր ու վանքին
տայայտուած , նոյնպէս Օր» Լ* Հաց ագո րծեան , կաթողիկոսը ՛Կ չ. սլլաս ի թեմ ին առաջնա րգ նշա գո րծո լնէ ո ւթ ե ան ; ք՝ ո ւե նիւթր « Ար ու ր ա ւո » 1 ե -
հաճելի մեցցօ մր քիչ մը շիկնոտ , Օր • Ա՛ Սա - նակեց ՚Լեւոնգ ծ՝ * Վրգ • ճէպէյեանր , ու մեկնե - ր ե քակ ան տողն ո ց 57 տուն է բա զկա ց ա ծ երգ մ ըն է
Հ ա 1լեան , նո՛ւրբ ել ծաւալուն սօփրանօ մր , ինք - ցաւ րնգՀանուր խան դավառոլթեան մէջ : իտալերէն լեղուով, որուն կր յաջորդէն անոր
նավստաՀ ինչսլկս նաեւ Պ ՚ Համբարձումեան , թարգմանո ւթ իւննե ր ր քսան եւութ լեզուներով : ք՝ Ո–
նոյնքան Հաճելի պառիթօն մրւ ք՛ ս կ ֆրանսացի ԿԱՊՈՑ ՄԻ ՂՐԿԷՔ ՊՈԼԻՍ լո ր թարգմ ան ութ իւննե բ ր դրքին մ էջ ղետեղո լած
իք էն օուր որ ուն վստ ա Հ ո ւած էր Կ ալերգի եւ ^.Լուս <ձՀայբենիք^էն կր տեղեկանանք թէ Պոլիս ղրր - են իրենց սեփական տառերով •
նակն անուշէի մեներգի բաժինը, չէր կրնար ան– կուած ընտանեկան ծրարները մաքսային վար չու– &Ա8ՆԵՐ ԳԱհԼաէ՚Ս
8ՒՐհԻ8Ա1ւ ՀԱՑԵՐ
շուշտ անոնց Հայկական շունչը տալ մեգի, Հակա թեան կողմէ քննութեան կ^ենթարկոլին ; Այդ փաՐ՜
ռակ իր մաքուր ձայնին : ԸնգՀակառակն ֆրանսա չութեան քիմ իագէտը ծակած է բո\ լո ր պաՀածո յի
ցի թաւԼութակաՀ արր , Պ ՝ Մ * Տիւք , որուն ՛Լի՜ տուփերը քննելու Համար պարունակո՛ւթիւնը, եւ
ճակուած էր կոմիտասի ծանօթ պարերու չաբքբ վերջն ալ կարմիր մոմով մր կնքած է, ծակեր ը դ ո–
նուագել, դաշնակի ընկերակցութեամբ , շատ յա ցելու Համար ւ Տուփերը օգ առած է\էէաԼՈէլ՝Հ պա–
ջող կերպով տուաւ ղանոնք, Հայոլ մր չափ ճիշտ Հածէւները անգործածելի դարձած ե՛ն : ք*այց եւ ԱՎԷՑՐՈՆ, 16 Գեկտ. (Յաււաջ).– Մկ գիւղքն
ԴԳաէՈէԼ անոնց Հոգին Հ Ապրեցոլց զանոՎք եւ ար այնպէս այդ աւրուած տուփերուն Համար քսան
ժանացաւ խանդավառ գնաՀատութեան : ոսկի մաքս պաՀանջուած էՀ մէջ կան 1 6 Հ***յ ընտանիքներ ; Ազգային կեանքէ
Գալով երգչաիյումբին որուն անգամներ\ուն ա՛նձ ղրկուած ենք; Ոչ մէկ կազմակերպութիւն • ո՛չ կո-լ—
\/ման ապէս պա ր զ Հ անդեր ձեզէն ի Հ ամ ա ր քիլօին սակցական , ոչ Հայրենակցական, ոչ վ ե ր ա շ փ ն ա ց Հ
նուիրութեան չափր ամէն գովեստէ վեր է իրենց տասը ոսկի մաքս կը պաՀա-նջեն, որպէս մետաք Իբրեւ Հետեւանք Հա յերէն դասընթացքի ձԳո ձու—
իսկ ղեկավ ա ր ին վ կա յո լթեամ բ , կր բաղկան այ սե զէն % Այս պայմաններու տակ լաւագոյն Համա թեան , նոր ս ե ր ո ւ ն դ ը մեծ մասով Հայերէն բառ մը
շո*լՐջ 70 երգիչներէ : Վայելուչ էքն իրենց արտա րած են ետ վերադարձնել զանոնք ւ նամակագիր ր չի գիտեր ե լ ար. ձակո ւր դի օրերը ման կուդայ լեռ
քինով : իգական սեռր , երեք շարքի փրայ Հ**"Բ ~ կը յանձնարարէ Ամ եր իկայի ծանօթներ ո ւն ծրար ու ձոր կամ փոոոցնեբր%
Հ ա լ ի եր իա աս արգո լՀ իներ , կր ներկա յան ար սպի Լ՚էբկել Թուրքիա :
տակ Ալլո/ԼզՏ. եբով մութ գոյն շրջազգեստի վր ա յ : Այրերն ամէնքն ալ գործաւոր են, մեծ մասն ալ
Տպաւոր ո ւթիւն ր սրտագրաւ էր եւ Հազիւ փարա– ՊՈԼՍՈՅ ՊԱՏՐ. ՏԵՂԱՊԱՀ Ասլանեան արք. գը. սւՆխաՀանքը 1լ աշխատի \ Մէկ ընտանիք գո՛ւլպայի
գոյրր բացուած, ինքնին ստեղծուեցաւ փոխա լռւխն առեր 1 լ ե բ թ ա յ , իրեն նեցուկ ունենալով առեւտուրով կը զբաղի :
դարձ Համ ակրանքի ա յն Հոսանքը , բեմ ին ու սրա– իսումբ մր խամ աճէ կներ • Ան ինքն ա գլուխ տուրք Լազութ ր կը բաղկանա յ 64 անձերէ , որոնք ու*,
Հին միջեւ, որ անՀրաժեշտ պայմաններէն մէկն է մր Հաստատած է գԱ1՚նչէլէր|ւա անունով, իւրաքան նին 20 մանչ եւ 16աղ^ի^ զաւակներէ
նպաստաւոր ու տաք մթնոլորտ մ ը շինելու; Այգ չիւր թաղ * խորՀ ուրդի վր այ, Հակառակ ան ոնց Ուն ինք նաեւ որբուՀի մը, Օ ր * քՍաչատուբեան ,
մթնոլորտը աւելի Հանդիսաւոր դարձաւ, երբ Կ ա - գանգատներուն։ ՏեղապաՀր յաջողած է սակայն ո ր ֆրանս • մայրանոց կը մնայ»
թոԴ* պատուիրակը, Արտաւազգ արք» գագարի կարգ մը միամիտներ Համոզել եւ ^Լոէ՝Ղ^Լ ՈՐՈ1\
պաՀուն խօսք առաւ բեմէն եւ օրՀնեց ժոզովուրգն գումարներ, որոնք Հաւաքուած Էին եկեղեցինե ՚(յերգազթի Հանգանակութեան Համար որ եւ Է
ու երգիչները : րուն 1ւ դպրոցներում յատկացուելու Համար կաթէք ձեռնա ր կ չէ կատարուած , ո րովՀ ետ եւ դուր սէն ոչ
կաղմակե ր պա կան տեսակէտով փաբ1՚Լ անգամ - կա իժ ի լ ; $ եզապաՀը Հ գանչէ լէ ր իա ՝5>ի ան ո լնով մէ կ ն.երկա յացո լ ց ի չ է եկած այստեղ։
ՍՏԱՑԱՆ-Բ
ներշ անփորձներ չեն, բայց կր խորՀիմ թէ այս գա՚1 ձած գր ամներ ուն Համ ար որ եւ է ընկալագիր Ա. Աւա-զեան
առաջին Համերգը առիթ մը տուաւ անոնց վերա֊ չէ. ուզած տալ, Հակառակ բազմաթիւ դիմումնե
: Աիեւնոյն
գնաՀատելոլ իրենց փորձառութիւնը րուն ւ Ան իւրաքանչիւր պատարագի Համար 20—25
ատեն ըքլաԼով երգիչներ, շատ էին յոգնած , երբ– ոսկի ժամ ո ւց եւ ա յդքան ալ ին. քնաշա րժի վարձք
է որ իրենց խո– կր պաՀանջէ ու կէ ստանայ աղքատիկ թաղերէ :
երեւցան բեմին վրայ : Ուրախալի
Հական վա րմուն քո Վ կրցան առաջքն առնել որ եւ է ՖՐԷՋՆՈՅԻ մեր վաղեմի ընկերներէն Աւետիս
միջադէպի եւ կարգը պաՀպանել սրաՀէն ներս , Քփւֆէնքճեան մեռած է նոյ * 1 8 ^ ։ Թաղումը կա՜ ԺՈՂՈՎԱԾՈՒ ԵՐԿԵՐԻ, Ա– ԱՀարոնեանի , Հա.
ուր ժողովուրդն ալ պաՀեց օրինակելի էրջոլթի^ս տարուած է նոյ» 21 ին Հ Ողբացեալ էակերը Հ Աս աոր 4– ԻՏԱԼԻԱ8ՈՒՄ, ԻՏԱԼԱԿԱՆ ԷՍՔԻԶՆԵՐ–
մրւ հոստմնալից է « Արմենիա^ն եւ արժանի ջերմ պարէզ քչի Հիմնադիրներէն էրէ Տպ. « Հայրենիք »ի, Պոսթըն, 1946։ Շքեղ տպա
շնորՀաւորութեան , իր վաբիէիս Հետ։ ԱՅՆԹԱՊՑԻՆԵՐՈՒ Հայր. Միութեան Ամերի– գրութեամբ * Ամբողջ շարքը աիաԻ Բչլայ տասը
Ա. Ա– կայի կեդր • վարչութիւնը , սրտագին կոչ մը ուղ– Հատոր %
ԱՅՆՊԷՍ՛ ԻՆՋՊԷՍ ԿԸ ՊԱՏՄԵՆ ԻՐԵՆ՝Բ ՀԱՅ ՀՐՈՍԱԿՆԵՐՈՒ ԶՈՒԼՈՒՄՆԵՐԸ Փետրուար 2,$ին , այսինքն այս ջարդերէն երեք
էքրզնկայէն գէպի էբղրում քաշուող բոլոր Հայ– շաբաթ վերջ , ք*լիճէ էն վերադարձող դնգա պետ
կան ուժերը, բնաջնջած էին բոլոր թուրք դ ի ՚ ֊ ղ ե ր ը կ ր իա սնով, Հետե ւեալնեբր պա ամ եց ինծի ••՝
ւոաա, ա եւ թուրք բնակչութիւնը : « Մզկիթին 30–—35 մէթր տարածութեամբ բա–
Ո՚ուս բանակի գէպի էյ՝ ղրում
նաՀանջի ընթաց կր ,. մ է կո լկէ ս մ էթր բա ր ձր ո ւթիւն մ ը ձեւացնող
(ԹԱԼԷԱԹ ՓԱՇԱՅԻ ԱՆՏԻՊ ՆՕԹԵՐԷՆ) քին՝ ըն տրուած է ին քիւրտ եւ քա ղաքա ց ի կառա դիակներով լեցուած էրէ Այգ զոՀերուէն մէջ ամէն
պաններ , որոնք բոլորովին ա՛նզէն էին։ տար իքէ այրեր , ծե ր ուն ի ներ, կի ներ եւ փոքբի^Լ -
էբղր ում ի մ օտերը , մ ին չ ռուս ս սլան Լ րը եւ ւ.Տ եր կային : կիներու մարմիններուն *$Հ՚այ Հետ
քեր կա յին
Հրամանատարները կր քնանային , Հայերը կը ձեռ խոշտանգումներու , աղջիկներուն *ԼլՀ–
Անզէն եւ ինքնա պաշտպանութեան ամ էն նարկեն մ աքրագո ր. ծերո լ քիւրտ ու թուրք բո լոր րա յ անն կար ագրե լի վ ա յրա գութիւններ գո րծո ւած
կարգի միջոցէ զուրկ ութ Հարիւր Թուրքեր սպան կառապանները։ քօեզճերոլ օգնութեան աղաղակնե էէն^ւ հնգապետ կրիասնով, բա կ կանչած էր Հա ք
ուած էին : Հայերը մեծ փոսեր կամ Հորեր փորած րէն արթնցող (հուսեբշ, երբ կը փորձեն մ իջա - գունդերու մօտ իբրեւ Հեռաձայնային պաշտօնեաւ
էին ու այգ փոսերուն ^էֆ. իրարու վրայ կը թա մտել, Հայերու կողմէ մաՀուան սպառնալիքի դէմ ծառայող քանի մր Հայ աղջիկներ , ու լուռ յանդի
Բ Լ.: Ո՛– յ ա յ ո էր անոնց պար -
ղէին իրենց ղո՝Հերը, որոնք խեղգամաՀ կ՚ըլլային յանգիման կը գտնուին աու ՚ $.աՍՂՇմ.անութեան ձեւով ոոյց տուած
կենդանիներու պէս։ ՚իաՀիճի պաշտօն կատարող տեղի կ՚ունենայ ամէն տմարդի ձեւերով : զուող պատկերը։ վկրԼաք Հպարտանալ ձեր աղ -
Հայերէն մէկը, դժբախտ ղոՀեբը Համրելով՝ խեդ. Թն գան օթն ե ր ը են թ ա ս պա յ Մ ետ է վանի , էր - գակիցներու այս • * . Հերոսութիւնովդ , ըսած էր
գո ւո զն ե ր ո լ փո ս ը նետելու Համ ար նոր զո Հեր կբ զր ում ի մէջ, թնդանօթաձիգ ս պան ե րո ւ տան մ էջ , ան։ Այո վերջինն երր, սակայն , փոխանակ սա րսա–
պաՀանջէ ր Հետեւեա լ բառե ր ով . « է օ թ ա ն ա ս ո ւ ն Հետեւեալ գէա^քին ականատես կ*է ԼԼա ձ ՝ վւե լու , սկսեր են Հ րճ ոլան քո վ խ.նգալ : կրիասնով
Հ ոգի՛0 մ իա յն լեցա ւց ին ք փոսին մէջ՛ ուր եմն տասը Հա յ մը, քիւրտ կառապանն ե րէն մ է կր ճոկաւն ի նողկանք մ իա յն զգացած էր ի տես անոնց ատելա–
Հատ եւս կրնանք նետել* շարժեցէք՝^ ՚. Հրամանը կը Հարուածներով սպաննելէ վերջ, 1լուղէ ու կր փոր վար ուրախութեան։ Ու անզուսպ բարկութեան
կատարուէր , ու տասը Հոգի եւս կը սպաննուէին : ձէ ճոկան ը իսօթե լ սպա ւ նո ւած ՚Քիւր տին բերան էն մէջ, պոռացեր էր անո՛նց երեսէն թէ՝ ՀձՀայերը ,
Ոճրագործներէն մէկը , \ութսուն Հոգի փակելէ ներս : Զ՚ոՀը * ա յնքան բուռն Հար ո ւած ստացած ու կինե ր ն ալ մ էջն ը ւլալով բար բա րոս ու վատ ժո
վերջ նոյն տան մէջ, մէկիկ մէկիկ կը սպաննէր բո ա յնքան խո րունկ ցաւ ունեցա ծ էր , որ ակռան երր ղովուրդ մրին են^ : Երբ զին ո ւո բա կան ի մր մ ադե րն
լոր անոնք, որոնք կր փորձէին դուրս ելլել։ Թա սեղմած էր աքցանի մր պէս։ Ու Հայր չէր յա^ողեր անգամ փշաքաղող ա յս վա յ րագութեանց առջեւ
կ՛՛ վ մը կը Հարուածէ ր ղանոնք իրենց գլոլխէն ու ճոկանը անոր բերնէն ներս մտցն ե լւկատաղո ւթեան երիտասարդ աղջիկներ կը խնդան անմարդկային
տեղնուտեղը կր սպաննէր ։Հա յեր ու կո ղմ է կազմ ա - նոպա յ է բռնոլա ծ ուա յն կասկածով՝ թէ իր ղոՀ բ քրքիջներով, կրնաք երեւակայել, թէ ինչ եղրա -
կեբպուած այս ջարդերէն վերջ, սպառազէն Հայե ողջ է տակաւին , ոճրագործր աքաց ք. ով կր Հար -կացութեան կարելի է քանգիլ Հայերու ցեղային
րը սկսած են քաշտ լ իլ դէպ ի էր զր ում : ուածէ իր զոՀին անշունչ մարմինը։ ոն՚էքունակո ւթեանց մասէն։
հաշուող գո ւԼդերը քիւրտերու յարձակումէն Նոյնինքն Օաիշելիձէ , Հաղո րդած է թէ Իլիճէ (21) (Շար.)
պաշտպանելու մտօք, ռուս սպայ մր քանի մր թըն– գիւղէն չփաիյչող բոլոր Թւրքերր ջարդուած են
գանօթով կը Հետեւի այգ ուժերուն , ու կր թե - Հայերու կողմէ, եւ զոՀերու դլուխր կացիններով
էագրէ որ կռուին : Հայերը, որոնք տղամարդու անջատտւած է էրենց մարմէնէն : Այդ գժբախտնե– Օերագրուին «յոն՚Օագեղ այո պատմութիւննէրը ։
րոլ մեծ ագո յն մասը կը կազմ էին փոՔքէ^1
նման կաուիլ չէին գիտեր , կհուզեն չվերջացնելէ աղաքը(*) « Քիչ վերջ, շատ աւելի ազիոդուրմ եէքիաթնհր պի,
ռուս սպաներու գործը ու կրակի կո լա ան անոնց տի կարդաք։ Թուրքը գիտցած է իր պատմութիւնը
բնակարանը։ Սպաները մեծ դժուարութեամբ կր ու սեփակա.1 ոոիբ^երը « Հ ա յ ե ր ո ւ » անունով սէր,,
փրկուին մաՀկ , բա յց՛ արդէն կորսնց ո լցած ֆին կ ա յ ա ց ն ։ Ա.Ա. ^Բ
Սէ մ էն թե^ յ
Fonds A.R.A.M
