Page 244 - ARM_19-1946_04
P. 244
ՏԱԹԱՔ
Ո ԻՐ ԿԵՐ Թ Ա Ց ԹՈԻՐ՚ԲԻԱ Հափդ կօշիկի բու. արՀեստա կցական եւ առեւտրական աղա տա -
գրութիւնը փութացնելու մ տաՀ ո գութ եան մէԼւ
ւէոսպաոսկիԱ վոսյ 1926/'ծ, Հազիւ տասնեակ մը գոբծաաէբ կր
Մ• մինչեւ Չինաստան եւ Արե օ ււտնենք Փարիզի մէջ* այս թուականէն սկսեա\
տա ր ահ՜ ո ւե լու ձգտում ին
ւելեան Մ իքեր կրական մին՛չեւ 1935 տարեկան մօտաւորապէս կօշիկի տա–
դիմաց , & . Ա իութեան ՚Լյեղոլսներու եւ արեւելեան ԽՄԲ-֊ Կ՚ալքվափհնք Հիրա1լ պարբերականի սբ նոր Հալ գործատէբ «առեւտրական արձանա -
մասին ներկա յա գո ւց ահ՜ սլականջնե վերջին ր ֊ ի ւ է ն
նահանգներու գրութեան» թի*– կը ստանար (ւք€§ւտէւ՚օ <Խ ^օա^ո6^^^) :
րը կ՚երեւին շատ չափաւոր եւ արդար ։Երբ Անգլիա 1916/– ասւեններն է որ ա ռա ջին անդամ երկու - 19354֊ վերջ, «Փուլէնի օբէնք»ով արգիլուե -
չի կրնար Հանդուրժել որ ԱուԷզի ջրանցքին Հ՝ե - երեք կօշիկի Հայ դոբծաաէբեր կբ գտնենք Փարիղի ցաւ կօշիկի նոք խանութներու եւ նոր գործարան՛
ռուէն իսկ նա յոգ մր րէլա յ , շատ բնական պիտի մէջ։ \922ին , երբ Հայ գաղթականները Փարիզ Հա– ներու Հաստատում ը ։
բլլայ որ Խ • Ա իոսթիլնն ա՛ ք ջանայ՝ Պաթումէն Հա ս ան՛, առաջին անգամ աշխատ անք գտն ող գո ր ծա– ի^նչ կը ներկայացնեն այսօր կօշիկի գործա -
զիւ Հինգ քիլօմէթր Հեռու Հաստատուած Թուրքե ւոբները կօշկակարները եղան : Անոնք կրցան շատ տէրերը առ Հասարակ Ֆբանսայի եւ մասնաւոբա -
րը Հեռացնել • դիւրութեամբ գործ ճարել այգ ժամանակ մայրա բաբ Փար իղէ մ էջ ; .
Զարմանալի է ուրեմն որ այսքան տրամաբա քաղաքին մէջ Հաստատուած քանի մը Հայ տունե Փարէզէ շրջանին՛ մէջ, կօշիկի գործարան ա-
նական սլաՀտնջքներ , որոնց տասնապատիկը կ՝ է– րուն մէջ, որոնց թի՚-բ կարծեմ երեքը չէր անցնւեր ; նոլնը կրելու արժան ի մօտ 50 Հաստատ՛ութիւն ո ւ—
րազործեն Անգլեւսաքսոնները իրենց շաՀերուն ի Այդ օրերուն , Պէլվիչ թագին մէջ յոյն գործա– նինք, որոնցմէ իւրաքանչիւրը \939ին շաբաթական
պաշտպան ութիւն , վիճաբանութեան նիւթ ՐԱայ եւ տէրեբր քանի մը տարիէ ի վեր Հաստատուած էի՛ն 200էն 2000 ղոյգ Կ°չէԿ կ՝սյբէոագրէր մօտաւորա -
չկամ ութ իւններ ցոյց արուին* ՈրովՀետեւ թնգիրր արդէն ամուր կերպով , կօշի կի Հ բա պա բակին վ բ– պէս ՚. Ողնինք գեռ 40/՛ մօտ փոքր գործարաններ ս-
կուգա յ կը յանգի տնտեսական Հ ա կա մ ա ր տ ո ւթ ե ան բայ , գլխաւորաբար , շնո րՀ իւ իրենց կիներուն Ո– բ ոնց մ է է ւք ա քան չէ լրին ար տագր ութ ի ւն ը շա բա -
եւ մր ց ա կց ո ւթ ե ան քան քա զա ք . թշնամ ո ւթեան՝ ։ րոնք ֆրանսացի բ լյա լու առաւելութեան կը մի տ - թական 50^5> 150 ղոյղի կրնայ Հասնի լ :
Եթէ Անգլեւ ոքս ոնները , մ ա ոն ա ւո ր ա բա ր Ա * ցնէ ին նաեւ կօշիկի պատ ր ա ս տ ո ւթ ե ան մ էջ որոյ Փարիզի շրջանէ 1938 եւ 1940 ւոարէներոլ մի
\,աՀ անգն երք քանի որ ա յլեւս Անգ լի ո՝յ րամին մ ասնագիտ ո ւթ իւններ ։ Տ՝ե զական՛ Հ րապա բակի եւ ջին արտադրութիւնը 600.000 ղոյգի կը Հասնէր , 50
ինկած է փայլուն երկրորդի մը գերը միայն կբ ա շխաաանքի՛ ի ք են ց ունեցած ծ ան օթ ո ւթ ի ւնն ե բով , միլիոն ֆրանքի արժէքով։ Ֆբանսայի ընգՀանուբ
փորձեն զօրավիգ կանգնիլ Թ-ուրքիոյ , պաւոճառր լա յնօրէն 1լ օգնէ էն իրենց ա մ ո ւս ինն ե ր ո ւն * արտադրութեան՛ մէջ առաջնակարգ տեղ մը կը
Թ"ո ւրքիոյ ոէրբ էէ * Վ^աղբ ա յս մ իեւնո յն Ա * \,ա– Բոլոր Հայերը որոնք այգ շքջանին կօշիկի մէջ գրաւէ փարիզաՀայ Կ°լԷԿԷ արտադր՛ո՛ւթիւնը։ /՚ ֊
Հանգները , ՝հրբ տեսնեն՝ որ էք * Ա ի ո լթիւնբ ուրիշ աշխատիլ սկսան , թէեւ արՀեստով լաւ կօշկա րենց ինքնատիպ յղացումներով , շատ անդամ , մեր
տեզէ ա ռա ւե լո ւթ ի ւննե ր ձգած է իրենց , կրնան կար բա յց անծանօթ էէն տ ե զ ա կ տ ն աշխատելու Հա յբենակիցնե ր բ յաջողած են արուեստագէտի մա
ուզզոլթիւն փոթել եւ Համամիտ Ըէլա լ իսոբՀրդա– կերպերուն։ Հյատ կարճ ժամանակի մէջ շարքով կարդակին բարձրանալ , նորանոր նա՛խատիպեր՚ու
յին պաՀանջնեբուն ։ ( ս է ՚ 1 ւ | ւ ) արտագր՛ելո՛ւ ձեւին\ տիրացան ։ Կօշիկի մէջ ( լք ՕՍւԷ՚լ ) ստեղծո՛ւմ ով, կանանց նորս յ թ ի Կ°չէկ՚՚՚ե -
Անգլեւսաքս ոնն եր բ կը ջանա,ն ա պաՀ ո վ՝ ե լ եւ գործածուած տեղական ձեռքի դո րծիքն երբ քէք քու շինութեան մէջ՛.
իրենց աղգեցոլթեանը տակ պաՀել Ա՝ իջա դետքի եւ ժամ անա՚կո լան մ էջ ճարտար կերպով կը գո րծա - Առեւտրական ո ւղղամ տութ իւն ը ամ էն անգամ
Հաբաւա յին ք*բանի ք ա ր իւղի գա շտեր բ : Աս ի կա՝ ծէին : Հատով աշխատանքի դրութիւնը կը ստիպէր եւ ամ էն՛ տեղ , Փ ա ր ի գաՀ ա յ կօշկակարներու դըլ -
զիր ենք պիտի բերէ խորՀ բ գ * սաՀմ՚աննե բու անմի գոբ ա ւո բները՝ Օրէ օր ա *–ելի ար ագ ա շխատ ե լո լ էւաւոր առաքին՛ո՛ւթիւնը եղած է օտար մեծամաս -
ջական մօտըւ է* փոխարէն 1$ * Մ իութիւնը կը պա2 վարժուիլ։ 1923 24/՛– Փարիզի մէջ ոբակեալ աշ նո ւթ ե ան Համ ար ; Կաշիի Հ րապաբակէն վրա յ եԱ-Օ.
Հանջէ Հայկական բարձրաւանդակին գոնէ մէկ մա խատաւոր մբ Հազիւ ժամ բ երեք ֆքանք կքնար շա– Վերջացող անոլննեբբ Հայթայթիչներուն Համար
սը ,իբրեւ ապաՀ ովութեան գօտի իր իսկ քարիւգի Հ իլ գործարաններու մ էջ , մ ինչդեռ կօշկակարու - •ուղղամտութեան Հ՛ոմանիշ կը Համարուին , եւ՚ոեւէ
գա շտ ե բո ւն ։ թեան մէջ ճարպիկ աշխատաւոր մը յաճախ կը յա– ժամանակ , Հ այ թայթ ի չնե րբ չեն՛, մե րժած Հայ կօշ
ջոոէր ժամը 10^՜֊ 15 ֆրանք շաՀէլ։ Արտասովոր կակարին բանալու չափաւոր վարկեր : Ղ*մ՜բախտա–
Խնդիրը իբ իսկութեանբ մէջ, ուրեմն կբ դառ օրավարձի Հրա պո յրբ ՀետղՀետէ նոր Հայ դո բծա բաբ միեւնո յն ը կա բ ե լի չէ ըսել Ֆ՛ր ան սա յի Հաբա
նա ւ աւելի տնտեսական սա կար կութ եան. մը շուրջ*. ւորներ կօշկակար ո ւթեան ասպարէզը կը մ զէր * ւա յին՛ մ ասին մ էջ Հաստատուած կարգ մը Հ ա յբե
տնտեսական դետնի վրայ կը ներ 1924՛ 25/՛ դրամական աննաիսընթաց տագնա նակիցնե բ ո լ Համ ար , ՛որոնք Փ ա բ ի զա Հ ա յո ւթե ան
կայանայ որպէս շատ վտանգաւոր մրցորդ մը Ա* պը յոյն գո րծատէ րերոլ մ եծ՚ա մա սն՛ութիւն բ ՔԼ^ց շինած գեղեցիկ վարկը չարա չար գո բծած ած են ;
՚ՀյաՀանդնե բոլ Համ ար , որոնց արտադրական կա - Հրապարակէն , եւ ատեն մբ մեր կօշկակար դո ր - Աակայն ել այնպէս, մօտ տասը տարիէ ի վեր, ա -
բե լիութիւնն երբ Հասած են գոեթէ իրենց ծայբա– հ ա լո բներն ալ փո գոց ը մնաց ին , ֆրանսական կօ - նոնք ալ Հասկցած կ՚երեւին թէ միայն ո ւ զ զ ա մտ ո ւ
գո յն սաՀմ անիւն , մինչդեռ Խ * Ա ի ո լթիւնբ տակա շի՛կի՝ գործարաններ բ փակ գտնելով իրե՛նց ա ււ ^ե լ : թետմբ կաբելի է աարիլ եւ բարգաւաճ ի լ :
ւին ունի անսաՀման կա ր ե լի ո՛ւթ իւննե ր ։ Երկու Հն– 3) ր ան ս ա կան եւ մասնաւորաբար յոյն՛ գործարան՛–
գամեակ վերջ ան արդէն կ՛՛անցնի տնտեսական Աւելորդ չէ յիշել որ , քսանբՀինդ տարուան՝
արտադրութեան մէջ • ՛Ա՝ . ՛էյ աՀ անդն ե ր բ ։ ներռ՚լ մէջ, Հայ դործաւորբ, քիչ անգամ , Հալա - մէջ , Հազիւ Հինդ սնանկութիւն պ ատ աՀ ած է փա
սար կլյ նկատուէր ֆրանսացի կամ յոյն՛ գործաւոր– րիզաՀայ կօշկակարն՛երուն մէջ : ՝Բտնի մբ գ՛ործա–
Հսկուններու այս մ բ սա կռո ւթ ե ան մէջ Թուրքի ներ ահ* զժ՚ոլար եւ նուապ շաՀաւկսա գսրձ-երր միշտ տ ո ւննե ր միա յն պա տռ ւա լո՛ր մլերպով Հա շուեյար–
ան «ք)10Ո» մրն է պարզապէս ; Մինչեւ Աթաթ՚իլրքի Հայ զ֊ործաւորին. կր պարտադրուէին , դոբծի ւլ արութեան ենթարկուած են՝, առանց մէկուն սու
մաՀբ՝ ի) . Միութիւնն էր որ՛ այգ «փէօն^ը յառաջ նուաղութեան ժամանակ , առաջին անգամ Հայ աշ– մը վնաս պտտճառելու ;
կը մւլէբ, այժմ Անդլեւււաքսո՚ննե րն են որ կ՛ուզեն իսատաւորն էր ՛որ գործաղուրկ կէՐէէար% Հակառակ Կեդրոնական Ֆ ր անսան , Լ իոն ի շրքան\,. որուն
գործածել • քՒոլրքեբ բ իրենց կատարած դե բին իբ լրջութեան եւ լաւ բանուորի Համբաւին ։ մասին շատ մը մանրամասնս ւթի ւնն՝եբ կբ պակսին՝՝
կ՛ուզեն տալ կարեւորութիւն, մբ չավւէ զու րո ; Ե*– Կը կա բծեմ սիսալած չեմ (՚լլար , երբ ըսեմ որ ինծի , գրեթէ Փարիզի շրջանին չավւ կարեւո ր ար
կ՚ոլզեն Հաւատացնել ուրիշներուն թէ /$ * Ա իոլ - օտար գո րծատէ բերուն Հայ բանուո՛րներու Հանգէպ տա՛դրութիւն՛ ունի՝. Հարաւային շրջանը, թէկւ ո -
թեան սլաՀանջները կբ վտանգեն ի րենց ան կա իւ ու֊– ցոյց տուած այս խտրական՛ եւ անիրաւ վարմ ուն - բակով ցած, բայց քանակով Փարիզի արտագրու
թիւնը ։ Բայց ՛իրենք իրեն ց , իՒուրքե րը շատ լաւ քը մ եծ գեր իւ աղաց Հայ կօշկակար գ՛ո ր ծա լո բն ե - թիւնը գլելու վրայ է ։
• գիտեն թէ«ւիիօն»ի գեր է որ կր կատս/բեն եւ իժէ Երեք շրջաններու արտագրութիւնը \939ին մօ–
քաղաքի մբ կամ նա Հանգի մր անջատում ր երբեք տաւորապէս 2 միլիոն գոյ գի կը Հասնէր տարեկան ,
չի վտանգեր իրենց կտրծեցեալ անկախութիւնր ։ եւ ելմ տակտն ան ե ր ե լա կա յե լի քաօււի մ բ մ էջ : (Լ– ինչ որ Ֆբանսայի ընգՀանուբ արտադրութեան
ասդին •Թուրքիա՛ կորսնցուց ՛իր կա լորու - Հա իրական վտանգը իր անկախութեան ; գրեթէ Հինգ առ Հա բիւրը կբ ներկա յացնէ ՚. Այ"
թեան՛ կէոը , բայց իր անկախութիւնը մնաց ան -
վթար * Եւ Թուրքիա ստիպուած է ապրիլ օրէ օր զար թիլին մէջ չենք Հաշուեր Հար իւր է աւելէ չափոլ
շրջանէն
գացող ել ա՛լ աւելի զօրացող ք$ . Ա իութեան քովն՝ վրայ կօչէկ շինողներ բ (ա^թ՚իէ՛) Փարիղէ
Բան մը կր վր իպի թուրք վա րի չնե րու ՚ուշա– ի ՚իեբ • 1\ ւշ կամ կանուխ , մէկ տա րի էն , տասը տա– մէջ, էնչպէս նաեւ Հաբէւրաւոր Հնակարկատները,
դրութենէնէ ժողովուրդի մը անկախութիւներ այս րիէն , օր մբ պիտի գա յ ուր Անգլեւսաքս ոննե բ ր որոնք երբեմն նոր կօշէկ ալ կը շինեն՛։
օր սերտերօրէն կապուած է իր տնտեսական վիճա պիտի կտրեն Հոսող տոլարներու եւ սթերլիններու Արդար ըլլալու Համար . պէտք է րնգունինք որ
կին անկախութեան ; ակերը եւ պիտի պաՀ ան ջ են իրենց տուած դրամնե մեծ գովեստ ի արժան ի են մեր բազմաթիւ Հայ կօշ֊,
Լ ո զան ի Հ աշտ ո ւթեան մ՜ոզ ո վին էր, երբ լ որ տ րուն վերադարձուձիլբ : ԱՀա այն ատեն՛ է որ * կակար գո րծ ա ւո բնե րը , որոնք իրենց գերադաս ա–
՝$՝ ԲՐԳԱԾԸ ստիպուած տեղի կուտա ր թրքական պա– Միոլթիւնն ալ իր Հաշիւը պիտի ներկայացնէ : Ե՛– րագո ւթեամ բ եւճա րպի կո ւթեամբ մեծապէս նպաս
Հանջներուն , եւ կ՚բսէր միշլ է սնանկանալու մօտ մէկուն, առնելիքւոլ տած ՝են Հայ տուներու յաջողութեան ;
Ջեր այս բոլոր շաՀեբբ ետ պիտի առնենք , ները կը գտնեն իրարու Հետ Համաձայնելու ե ԳՐ Տ աճա խ , ւս րժ անա պա տո ւո ւթեան զգա ց ո ւմ է
երբ մեր գուռնեբ ը ձեռք առնէք փոխառութեան
Հ ամ ա ր ։ մր ի վնաս խեղճ «վւիօն»ին ։ Այժմէն՝ Անգլեւսաք– մզուած, անոնք, Հայ գործատիրոջ կողքին եւ ւս -
սոններբ կ՚առն՛են ե ր ա շխաւո ր ո ւթ ի ւնն եր * Անգլիւա– նոր արտադրութեան մէջ, իրենց եռանդուն ա շխա
Աթաթիլրք՝ .որ Հասկցած էր այս ճշմարտու ցինեբ Տ տ ր տ ան է լի մ էջ կբ տե գա ւո ր ո լին , Ամ եբի– ւո ութ ե ամ րբ , քանակի , որակի , ճաշակի եւ (դա -
թիւնը, երբեք չուզեց արտաքին վլոխառոլթիլն կն– կա ցիները որ ատենէ մ բ ի վեր Իզմիրի շուրջ կբ ցումի իրենց բաժինը բերին։
քե լ * Արդարեւ, թնչ փոյթ ունենալ ընդարձակ դառն ան , կը պատրաստուին Հոն , ոչինչ * * ՛օդա յին ՍԱՐԳԻՍ ՏԷՕ-ԲՄԷՃԵԱՆ
սաՀմ աններ ով երկ/ւր մը, երբ ան տնտեսապէս ու— խարիսխ մը Հաստատել իրենց Փա մա ր եւ արդէն՛
րիշէ" կախում պիտի ունենայ եւ օտարին քմսւՀա– գէպի Ատալիա շիլ շիլ կը նային ; Խ • ՄԻՈՒԹԵԱՆ նոր ելմաացոյցին մէէ մասնա.
ճոյքնեբէն պիտի անցնի նոր վարկեր ստանալու Թուրքերը ինչ որ կը կարծեն ագատե լ մ էկ ւո բա բա ր շատ երախաներ ունեց՚ոգ ՛մայրերո՛ւ
Համար : Տ աճա խ իբ իսկ շաՀերուն Հակառակ ծա– ձեռքով , կուտան Անգլեւսաքս ոնն եր ո ւն միւս ձեռ նպաստներու քանակք պիտի աւելնա յ։ Այս նոր
ռայելով եւ գործիք դառնալով : քով : ծ– արդէն Թուրքիա կո ր սն ց ո ւց ած է իբ քա– ՛ծրագրով կը կա բծուի թէ քՕ * Մ իութեան ընգՀ •
Այսօրուան Թուրքիս յ վար՛ի չներբ շեն տեսներ ղաքակ ան շա րժո ւմն եր հ ւն՛ տզա տ ու թիւն բ * Անգլե ւ- բնակչո ւթեան թիլը քանի մ ը տար ի էն երկու Հա
այս ճշմարտութիւներ, իրենց նաւաՀ ան գի սաներ ր սաքսոն դեսպաններն են որ տուն՝ կուտան րիւր միլիոնի պիտի բարձրանայ ։
այցելութեան՛ եկող Անգլէւսաքսոն մարտանաւերուն ա– աո աջ ի կա յ տարիներուն Համար մայրերու
մոլխերր կբ խաւարեն անոնց տեսողութիւնբ ։ Երբ րայի։ Եթէ այսօր ան ուղէ նոյնիսկ Հասկացողու յատկացուելիք դումարբ պիտի բլլայ 400 մէլէոն–
այդ մոլխեբբ փարատին, անոնք պիտի դտնեն Հս թեան գալ իր Հսկայ դրացիին՝ հ) *Միութեան Հետ, րուբլի , վերջին՛ անգամ տ րո ւած նպաստին դու -
կայ Հաշուեցոյց մբ վճարելի։ չի կրնար , ո րովՀետեւ կը գտնուի Անգլեւսաքս ոն- մարն էր երկու միլիոն Հարիւր Հազար ։
՚ճէշգ է թէ Անգլեւսաքսոնները կուտան օդա - ներ ո լ ազդեց ո ւթեան տակ եւ առանց ար տօն ո լ - Մինչեւ երեք զաւակ ունեցողներուն բո տ կա ց -
նաւեք , ղրաՀապատ կառքեր , Հռատար՝»ներ , թն թեան չի կրնար ինքնիշխան՛ քայլ մը առնել։ աւած նպաստն
դանօթներ եւ ռաղմամթերք, նոյն, իսկ առատ Հն Նախ քան կարս ի եւ ԱրտաՀ անի նտՀանգնե - էր 400 րուբլի իր աքանչիւրէն ,
ո ւն եցո զն ե ր՛ո ւնը
չուն դրամ : Բայց պիտի գայ օր մբ, ուր պիտի բուն իրենց իրական տէրերուն Վեր ադար ձո լիլը , տ ա սնէ ն աւելի 5000 Ր՚ու–բլէ 5
ստիպոլին վճարել այգ ապրանքներուն Հաշիւը։ Թուրքիա կորսնցնելու վրայ է իր անկաիսոլթիլնը։ Բազմ անդամ ընտան իքի մ ա յրեբուն տ քուած
Թուրքի ա կբ սլաՀԷ այսօր մէկ միլիոն զինուոր Ե*֊ոպացիներբ առած մբ ունին, ՀՀամբերու.- գրամը ամսական ՏՕէն Հարիւր րուբլի է ։ \,կատ ո -
•որոնց ձեռքեր բ կը պակսին երկրին տնտեսական՛ թի ւն եւ ժ ամ ան ակ ա ւե լ ի գոր՛ծ կը տե սնեՆ քան՛ գո ւթեան առնելիք պարագան այն է ՛որ քԱորՀրզա -
զարգացումին ել վերելքին Համար։ Այս ղհնու՚որ– ուժը եւ գրգո֊ութիւնբԴ ։ կարծէք այդ առածն է ռբ՛ յին Մ իութիւն՛ը էր խաղաղութեան ժամանակի մե
ներր պատրաստէն կ՚ուտեն՝ նոր ւիո խառո ւթ իւննե- կը գործադրէ իյ * Միութիւնը ։ քենական ծրագրի գործադր՛ութեան Համար մարգ–
բու եւ պարտ քե ր ո լ գուռ բանալով։ Հարիւրաւոր Ո՛֊շ կամ կանուխ պիտի գայ օր մբ, ուր Թուր կայէն ձեռքերու պաՀանջն ունի։ Պատերազմը շատ
միլիոններու Հ ասն ող ա յս պաբտքե ր բ Թո ւբքիա քիա , տ յժմ բրած ան խ ո ր Հ ո ւրդ եւ իր կա բ ողո ւթե - ս՛ուղի ն ս տ ա ւ իրեն ;
Հյատ Հաւանաբար
՝ոոլրկից եւ ինչպէ^ս պիտի վճարէ ։ Այսօր թրքա նէն վեր ճիգէն պարտասած , պիտի փռուի գետին, ք& * Մի՚ո՚-թիւնբ երեք դասէն
կան թգթադրամբ .ինկած է 100 ՚Լրու֊շը , 90 սան իբրեւ պատ բաստ որս՝ նախ իր բարեկամներուն եւ զատ , բանակէն աւելի մեծ թիւով դասակարգեր
թիմի եւ երկիր բ կը մխրճուի օրէ օր տնտեսական ապա իր գր տ ց ին ե ր ո ւե X արձակէ , ոբսլէսգի կարենան մասնակցիլ Հնգամ ~
ՊԵՐՃ եայ ծրագրէն գործադրութեան՛։
Fonds A.R.A.M
Ո ԻՐ ԿԵՐ Թ Ա Ց ԹՈԻՐ՚ԲԻԱ Հափդ կօշիկի բու. արՀեստա կցական եւ առեւտրական աղա տա -
գրութիւնը փութացնելու մ տաՀ ո գութ եան մէԼւ
ւէոսպաոսկիԱ վոսյ 1926/'ծ, Հազիւ տասնեակ մը գոբծաաէբ կր
Մ• մինչեւ Չինաստան եւ Արե օ ււտնենք Փարիզի մէջ* այս թուականէն սկսեա\
տա ր ահ՜ ո ւե լու ձգտում ին
ւելեան Մ իքեր կրական մին՛չեւ 1935 տարեկան մօտաւորապէս կօշիկի տա–
դիմաց , & . Ա իութեան ՚Լյեղոլսներու եւ արեւելեան ԽՄԲ-֊ Կ՚ալքվափհնք Հիրա1լ պարբերականի սբ նոր Հալ գործատէբ «առեւտրական արձանա -
մասին ներկա յա գո ւց ահ՜ սլականջնե վերջին ր ֊ ի ւ է ն
նահանգներու գրութեան» թի*– կը ստանար (ւք€§ւտէւ՚օ <Խ ^օա^ո6^^^) :
րը կ՚երեւին շատ չափաւոր եւ արդար ։Երբ Անգլիա 1916/– ասւեններն է որ ա ռա ջին անդամ երկու - 19354֊ վերջ, «Փուլէնի օբէնք»ով արգիլուե -
չի կրնար Հանդուրժել որ ԱուԷզի ջրանցքին Հ՝ե - երեք կօշիկի Հայ դոբծաաէբեր կբ գտնենք Փարիղի ցաւ կօշիկի նոք խանութներու եւ նոր գործարան՛
ռուէն իսկ նա յոգ մր րէլա յ , շատ բնական պիտի մէջ։ \922ին , երբ Հայ գաղթականները Փարիզ Հա– ներու Հաստատում ը ։
բլլայ որ Խ • Ա իոսթիլնն ա՛ ք ջանայ՝ Պաթումէն Հա ս ան՛, առաջին անգամ աշխատ անք գտն ող գո ր ծա– ի^նչ կը ներկայացնեն այսօր կօշիկի գործա -
զիւ Հինգ քիլօմէթր Հեռու Հաստատուած Թուրքե ւոբները կօշկակարները եղան : Անոնք կրցան շատ տէրերը առ Հասարակ Ֆբանսայի եւ մասնաւոբա -
րը Հեռացնել • դիւրութեամբ գործ ճարել այգ ժամանակ մայրա բաբ Փար իղէ մ էջ ; .
Զարմանալի է ուրեմն որ այսքան տրամաբա քաղաքին մէջ Հաստատուած քանի մը Հայ տունե Փարէզէ շրջանին՛ մէջ, կօշիկի գործարան ա-
նական սլաՀտնջքներ , որոնց տասնապատիկը կ՝ է– րուն մէջ, որոնց թի՚-բ կարծեմ երեքը չէր անցնւեր ; նոլնը կրելու արժան ի մօտ 50 Հաստատ՛ութիւն ո ւ—
րազործեն Անգլեւսաքսոնները իրենց շաՀերուն ի Այդ օրերուն , Պէլվիչ թագին մէջ յոյն գործա– նինք, որոնցմէ իւրաքանչիւրը \939ին շաբաթական
պաշտպան ութիւն , վիճաբանութեան նիւթ ՐԱայ եւ տէրեբր քանի մը տարիէ ի վեր Հաստատուած էի՛ն 200էն 2000 ղոյգ Կ°չէԿ կ՝սյբէոագրէր մօտաւորա -
չկամ ութ իւններ ցոյց արուին* ՈրովՀետեւ թնգիրր արդէն ամուր կերպով , կօշի կի Հ բա պա բակին վ բ– պէս ՚. Ողնինք գեռ 40/՛ մօտ փոքր գործարաններ ս-
կուգա յ կը յանգի տնտեսական Հ ա կա մ ա ր տ ո ւթ ե ան բայ , գլխաւորաբար , շնո րՀ իւ իրենց կիներուն Ո– բ ոնց մ է է ւք ա քան չէ լրին ար տագր ութ ի ւն ը շա բա -
եւ մր ց ա կց ո ւթ ե ան քան քա զա ք . թշնամ ո ւթեան՝ ։ րոնք ֆրանսացի բ լյա լու առաւելութեան կը մի տ - թական 50^5> 150 ղոյղի կրնայ Հասնի լ :
Եթէ Անգլեւ ոքս ոնները , մ ա ոն ա ւո ր ա բա ր Ա * ցնէ ին նաեւ կօշիկի պատ ր ա ս տ ո ւթ ե ան մ էջ որոյ Փարիզի շրջանէ 1938 եւ 1940 ւոարէներոլ մի
\,աՀ անգն երք քանի որ ա յլեւս Անգ լի ո՝յ րամին մ ասնագիտ ո ւթ իւններ ։ Տ՝ե զական՛ Հ րապա բակի եւ ջին արտադրութիւնը 600.000 ղոյգի կը Հասնէր , 50
ինկած է փայլուն երկրորդի մը գերը միայն կբ ա շխաաանքի՛ ի ք են ց ունեցած ծ ան օթ ո ւթ ի ւնն ե բով , միլիոն ֆրանքի արժէքով։ Ֆբանսայի ընգՀանուբ
փորձեն զօրավիգ կանգնիլ Թ-ուրքիոյ , պաւոճառր լա յնօրէն 1լ օգնէ էն իրենց ա մ ո ւս ինն ե ր ո ւն * արտադրութեան՛ մէջ առաջնակարգ տեղ մը կը
Թ"ո ւրքիոյ ոէրբ էէ * Վ^աղբ ա յս մ իեւնո յն Ա * \,ա– Բոլոր Հայերը որոնք այգ շքջանին կօշիկի մէջ գրաւէ փարիզաՀայ Կ°լԷԿԷ արտադր՛ո՛ւթիւնը։ /՚ ֊
Հանգները , ՝հրբ տեսնեն՝ որ էք * Ա ի ո լթիւնբ ուրիշ աշխատիլ սկսան , թէեւ արՀեստով լաւ կօշկա րենց ինքնատիպ յղացումներով , շատ անդամ , մեր
տեզէ ա ռա ւե լո ւթ ի ւննե ր ձգած է իրենց , կրնան կար բա յց անծանօթ էէն տ ե զ ա կ տ ն աշխատելու Հա յբենակիցնե ր բ յաջողած են արուեստագէտի մա
ուզզոլթիւն փոթել եւ Համամիտ Ըէլա լ իսոբՀրդա– կերպերուն։ Հյատ կարճ ժամանակի մէջ շարքով կարդակին բարձրանալ , նորանոր նա՛խատիպեր՚ու
յին պաՀանջնեբուն ։ ( ս է ՚ 1 ւ | ւ ) արտագր՛ելո՛ւ ձեւին\ տիրացան ։ Կօշիկի մէջ ( լք ՕՍւԷ՚լ ) ստեղծո՛ւմ ով, կանանց նորս յ թ ի Կ°չէկ՚՚՚ե -
Անգլեւսաքս ոնն եր բ կը ջանա,ն ա պաՀ ո վ՝ ե լ եւ գործածուած տեղական ձեռքի դո րծիքն երբ քէք քու շինութեան մէջ՛.
իրենց աղգեցոլթեանը տակ պաՀել Ա՝ իջա դետքի եւ ժամ անա՚կո լան մ էջ ճարտար կերպով կը գո րծա - Առեւտրական ո ւղղամ տութ իւն ը ամ էն անգամ
Հաբաւա յին ք*բանի ք ա ր իւղի գա շտեր բ : Աս ի կա՝ ծէին : Հատով աշխատանքի դրութիւնը կը ստիպէր եւ ամ էն՛ տեղ , Փ ա ր ի գաՀ ա յ կօշկակարներու դըլ -
զիր ենք պիտի բերէ խորՀ բ գ * սաՀմ՚աննե բու անմի գոբ ա ւո բները՝ Օրէ օր ա *–ելի ար ագ ա շխատ ե լո լ էւաւոր առաքին՛ո՛ւթիւնը եղած է օտար մեծամաս -
ջական մօտըւ է* փոխարէն 1$ * Մ իութիւնը կը պա2 վարժուիլ։ 1923 24/՛– Փարիզի մէջ ոբակեալ աշ նո ւթ ե ան Համ ար ; Կաշիի Հ րապաբակէն վրա յ եԱ-Օ.
Հանջէ Հայկական բարձրաւանդակին գոնէ մէկ մա խատաւոր մբ Հազիւ ժամ բ երեք ֆքանք կքնար շա– Վերջացող անոլննեբբ Հայթայթիչներուն Համար
սը ,իբրեւ ապաՀ ովութեան գօտի իր իսկ քարիւգի Հ իլ գործարաններու մ էջ , մ ինչդեռ կօշկակարու - •ուղղամտութեան Հ՛ոմանիշ կը Համարուին , եւ՚ոեւէ
գա շտ ե բո ւն ։ թեան մէջ ճարպիկ աշխատաւոր մը յաճախ կը յա– ժամանակ , Հ այ թայթ ի չնե րբ չեն՛, մե րժած Հայ կօշ
ջոոէր ժամը 10^՜֊ 15 ֆրանք շաՀէլ։ Արտասովոր կակարին բանալու չափաւոր վարկեր : Ղ*մ՜բախտա–
Խնդիրը իբ իսկութեանբ մէջ, ուրեմն կբ դառ օրավարձի Հրա պո յրբ ՀետղՀետէ նոր Հայ դո բծա բաբ միեւնո յն ը կա բ ե լի չէ ըսել Ֆ՛ր ան սա յի Հաբա
նա ւ աւելի տնտեսական սա կար կութ եան. մը շուրջ*. ւորներ կօշկակար ո ւթեան ասպարէզը կը մ զէր * ւա յին՛ մ ասին մ էջ Հաստատուած կարգ մը Հ ա յբե
տնտեսական դետնի վրայ կը ներ 1924՛ 25/՛ դրամական աննաիսընթաց տագնա նակիցնե բ ո լ Համ ար , ՛որոնք Փ ա բ ի զա Հ ա յո ւթե ան
կայանայ որպէս շատ վտանգաւոր մրցորդ մը Ա* պը յոյն գո րծատէ րերոլ մ եծ՚ա մա սն՛ութիւն բ ՔԼ^ց շինած գեղեցիկ վարկը չարա չար գո բծած ած են ;
՚ՀյաՀանդնե բոլ Համ ար , որոնց արտադրական կա - Հրապարակէն , եւ ատեն մբ մեր կօշկակար դո ր - Աակայն ել այնպէս, մօտ տասը տարիէ ի վեր, ա -
բե լիութիւնն երբ Հասած են գոեթէ իրենց ծայբա– հ ա լո բներն ալ փո գոց ը մնաց ին , ֆրանսական կօ - նոնք ալ Հասկցած կ՚երեւին թէ միայն ո ւ զ զ ա մտ ո ւ
գո յն սաՀմ անիւն , մինչդեռ Խ * Ա ի ո լթիւնբ տակա շի՛կի՝ գործարաններ բ փակ գտնելով իրե՛նց ա ււ ^ե լ : թետմբ կաբելի է աարիլ եւ բարգաւաճ ի լ :
ւին ունի անսաՀման կա ր ե լի ո՛ւթ իւննե ր ։ Երկու Հն– 3) ր ան ս ա կան եւ մասնաւորաբար յոյն՛ գործարան՛–
գամեակ վերջ ան արդէն կ՛՛անցնի տնտեսական Աւելորդ չէ յիշել որ , քսանբՀինդ տարուան՝
արտադրութեան մէջ • ՛Ա՝ . ՛էյ աՀ անդն ե ր բ ։ ներռ՚լ մէջ, Հայ դործաւորբ, քիչ անգամ , Հալա - մէջ , Հազիւ Հինդ սնանկութիւն պ ատ աՀ ած է փա
սար կլյ նկատուէր ֆրանսացի կամ յոյն՛ գործաւոր– րիզաՀայ կօշկակարն՛երուն մէջ : ՝Բտնի մբ գ՛ործա–
Հսկուններու այս մ բ սա կռո ւթ ե ան մէջ Թուրքի ներ ահ* զժ՚ոլար եւ նուապ շաՀաւկսա գսրձ-երր միշտ տ ո ւննե ր միա յն պա տռ ւա լո՛ր մլերպով Հա շուեյար–
ան «ք)10Ո» մրն է պարզապէս ; Մինչեւ Աթաթ՚իլրքի Հայ զ֊ործաւորին. կր պարտադրուէին , դոբծի ւլ արութեան ենթարկուած են՝, առանց մէկուն սու
մաՀբ՝ ի) . Միութիւնն էր որ՛ այգ «փէօն^ը յառաջ նուաղութեան ժամանակ , առաջին անգամ Հայ աշ– մը վնաս պտտճառելու ;
կը մւլէբ, այժմ Անդլեւււաքսո՚ննե րն են որ կ՛ուզեն իսատաւորն էր ՛որ գործաղուրկ կէՐէէար% Հակառակ Կեդրոնական Ֆ ր անսան , Լ իոն ի շրքան\,. որուն
գործածել • քՒոլրքեբ բ իրենց կատարած դե բին իբ լրջութեան եւ լաւ բանուորի Համբաւին ։ մասին շատ մը մանրամասնս ւթի ւնն՝եբ կբ պակսին՝՝
կ՛ուզեն տալ կարեւորութիւն, մբ չավւէ զու րո ; Ե*– Կը կա բծեմ սիսալած չեմ (՚լլար , երբ ըսեմ որ ինծի , գրեթէ Փարիզի շրջանին չավւ կարեւո ր ար
կ՚ոլզեն Հաւատացնել ուրիշներուն թէ /$ * Ա իոլ - օտար գո րծատէ բերուն Հայ բանուո՛րներու Հանգէպ տա՛դրութիւն՛ ունի՝. Հարաւային շրջանը, թէկւ ո -
թեան սլաՀանջները կբ վտանգեն ի րենց ան կա իւ ու֊– ցոյց տուած այս խտրական՛ եւ անիրաւ վարմ ուն - բակով ցած, բայց քանակով Փարիզի արտագրու
թիւնը ։ Բայց ՛իրենք իրեն ց , իՒուրքե րը շատ լաւ քը մ եծ գեր իւ աղաց Հայ կօշկակար գ՛ո ր ծա լո բն ե - թիւնը գլելու վրայ է ։
• գիտեն թէ«ւիիօն»ի գեր է որ կր կատս/բեն եւ իժէ Երեք շրջաններու արտագրութիւնը \939ին մօ–
քաղաքի մբ կամ նա Հանգի մր անջատում ր երբեք տաւորապէս 2 միլիոն գոյ գի կը Հասնէր տարեկան ,
չի վտանգեր իրենց կտրծեցեալ անկախութիւնր ։ եւ ելմ տակտն ան ե ր ե լա կա յե լի քաօււի մ բ մ էջ : (Լ– ինչ որ Ֆբանսայի ընգՀանուբ արտադրութեան
ասդին •Թուրքիա՛ կորսնցուց ՛իր կա լորու - Հա իրական վտանգը իր անկախութեան ; գրեթէ Հինգ առ Հա բիւրը կբ ներկա յացնէ ՚. Այ"
թեան՛ կէոը , բայց իր անկախութիւնը մնաց ան -
վթար * Եւ Թուրքիա ստիպուած է ապրիլ օրէ օր զար թիլին մէջ չենք Հաշուեր Հար իւր է աւելէ չափոլ
շրջանէն
գացող ել ա՛լ աւելի զօրացող ք$ . Ա իութեան քովն՝ վրայ կօչէկ շինողներ բ (ա^թ՚իէ՛) Փարիղէ
Բան մը կր վր իպի թուրք վա րի չնե րու ՚ուշա– ի ՚իեբ • 1\ ւշ կամ կանուխ , մէկ տա րի էն , տասը տա– մէջ, էնչպէս նաեւ Հաբէւրաւոր Հնակարկատները,
դրութենէնէ ժողովուրդի մը անկախութիւներ այս րիէն , օր մբ պիտի գա յ ուր Անգլեւսաքս ոննե բ ր որոնք երբեմն նոր կօշէկ ալ կը շինեն՛։
օր սերտերօրէն կապուած է իր տնտեսական վիճա պիտի կտրեն Հոսող տոլարներու եւ սթերլիններու Արդար ըլլալու Համար . պէտք է րնգունինք որ
կին անկախութեան ; ակերը եւ պիտի պաՀ ան ջ են իրենց տուած դրամնե մեծ գովեստ ի արժան ի են մեր բազմաթիւ Հայ կօշ֊,
Լ ո զան ի Հ աշտ ո ւթեան մ՜ոզ ո վին էր, երբ լ որ տ րուն վերադարձուձիլբ : ԱՀա այն ատեն՛ է որ * կակար գո րծ ա ւո բնե րը , որոնք իրենց գերադաս ա–
՝$՝ ԲՐԳԱԾԸ ստիպուած տեղի կուտա ր թրքական պա– Միոլթիւնն ալ իր Հաշիւը պիտի ներկայացնէ : Ե՛– րագո ւթեամ բ եւճա րպի կո ւթեամբ մեծապէս նպաս
Հանջներուն , եւ կ՚բսէր միշլ է սնանկանալու մօտ մէկուն, առնելիքւոլ տած ՝են Հայ տուներու յաջողութեան ;
Ջեր այս բոլոր շաՀեբբ ետ պիտի առնենք , ները կը գտնեն իրարու Հետ Համաձայնելու ե ԳՐ Տ աճա խ , ւս րժ անա պա տո ւո ւթեան զգա ց ո ւմ է
երբ մեր գուռնեբ ը ձեռք առնէք փոխառութեան
Հ ամ ա ր ։ մր ի վնաս խեղճ «վւիօն»ին ։ Այժմէն՝ Անգլեւսաք– մզուած, անոնք, Հայ գործատիրոջ կողքին եւ ւս -
սոններբ կ՚առն՛են ե ր ա շխաւո ր ո ւթ ի ւնն եր * Անգլիւա– նոր արտադրութեան մէջ, իրենց եռանդուն ա շխա
Աթաթիլրք՝ .որ Հասկցած էր այս ճշմարտու ցինեբ Տ տ ր տ ան է լի մ էջ կբ տե գա ւո ր ո լին , Ամ եբի– ւո ութ ե ամ րբ , քանակի , որակի , ճաշակի եւ (դա -
թիւնը, երբեք չուզեց արտաքին վլոխառոլթիլն կն– կա ցիները որ ատենէ մ բ ի վեր Իզմիրի շուրջ կբ ցումի իրենց բաժինը բերին։
քե լ * Արդարեւ, թնչ փոյթ ունենալ ընդարձակ դառն ան , կը պատրաստուին Հոն , ոչինչ * * ՛օդա յին ՍԱՐԳԻՍ ՏԷՕ-ԲՄԷՃԵԱՆ
սաՀմ աններ ով երկ/ւր մը, երբ ան տնտեսապէս ու— խարիսխ մը Հաստատել իրենց Փա մա ր եւ արդէն՛
րիշէ" կախում պիտի ունենայ եւ օտարին քմսւՀա– գէպի Ատալիա շիլ շիլ կը նային ; Խ • ՄԻՈՒԹԵԱՆ նոր ելմաացոյցին մէէ մասնա.
ճոյքնեբէն պիտի անցնի նոր վարկեր ստանալու Թուրքերը ինչ որ կը կարծեն ագատե լ մ էկ ւո բա բա ր շատ երախաներ ունեց՚ոգ ՛մայրերո՛ւ
Համար : Տ աճա խ իբ իսկ շաՀերուն Հակառակ ծա– ձեռքով , կուտան Անգլեւսաքս ոնն եր ո ւն միւս ձեռ նպաստներու քանակք պիտի աւելնա յ։ Այս նոր
ռայելով եւ գործիք դառնալով : քով : ծ– արդէն Թուրքիա կո ր սն ց ո ւց ած է իբ քա– ՛ծրագրով կը կա բծուի թէ քՕ * Մ իութեան ընգՀ •
Այսօրուան Թուրքիս յ վար՛ի չներբ շեն տեսներ ղաքակ ան շա րժո ւմն եր հ ւն՛ տզա տ ու թիւն բ * Անգլե ւ- բնակչո ւթեան թիլը քանի մ ը տար ի էն երկու Հա
այս ճշմարտութիւներ, իրենց նաւաՀ ան գի սաներ ր սաքսոն դեսպաններն են որ տուն՝ կուտան րիւր միլիոնի պիտի բարձրանայ ։
այցելութեան՛ եկող Անգլէւսաքսոն մարտանաւերուն ա– աո աջ ի կա յ տարիներուն Համար մայրերու
մոլխերր կբ խաւարեն անոնց տեսողութիւնբ ։ Երբ րայի։ Եթէ այսօր ան ուղէ նոյնիսկ Հասկացողու յատկացուելիք դումարբ պիտի բլլայ 400 մէլէոն–
այդ մոլխեբբ փարատին, անոնք պիտի դտնեն Հս թեան գալ իր Հսկայ դրացիին՝ հ) *Միութեան Հետ, րուբլի , վերջին՛ անգամ տ րո ւած նպաստին դու -
կայ Հաշուեցոյց մբ վճարելի։ չի կրնար , ո րովՀետեւ կը գտնուի Անգլեւսաքս ոն- մարն էր երկու միլիոն Հարիւր Հազար ։
՚ճէշգ է թէ Անգլեւսաքսոնները կուտան օդա - ներ ո լ ազդեց ո ւթեան տակ եւ առանց ար տօն ո լ - Մինչեւ երեք զաւակ ունեցողներուն բո տ կա ց -
նաւեք , ղրաՀապատ կառքեր , Հռատար՝»ներ , թն թեան չի կրնար ինքնիշխան՛ քայլ մը առնել։ աւած նպաստն
դանօթներ եւ ռաղմամթերք, նոյն, իսկ առատ Հն Նախ քան կարս ի եւ ԱրտաՀ անի նտՀանգնե - էր 400 րուբլի իր աքանչիւրէն ,
ո ւն եցո զն ե ր՛ո ւնը
չուն դրամ : Բայց պիտի գայ օր մբ, ուր պիտի բուն իրենց իրական տէրերուն Վեր ադար ձո լիլը , տ ա սնէ ն աւելի 5000 Ր՚ու–բլէ 5
ստիպոլին վճարել այգ ապրանքներուն Հաշիւը։ Թուրքիա կորսնցնելու վրայ է իր անկաիսոլթիլնը։ Բազմ անդամ ընտան իքի մ ա յրեբուն տ քուած
Թուրքի ա կբ սլաՀԷ այսօր մէկ միլիոն զինուոր Ե*֊ոպացիներբ առած մբ ունին, ՀՀամբերու.- գրամը ամսական ՏՕէն Հարիւր րուբլի է ։ \,կատ ո -
•որոնց ձեռքեր բ կը պակսին երկրին տնտեսական՛ թի ւն եւ ժ ամ ան ակ ա ւե լ ի գոր՛ծ կը տե սնեՆ քան՛ գո ւթեան առնելիք պարագան այն է ՛որ քԱորՀրզա -
զարգացումին ել վերելքին Համար։ Այս ղհնու՚որ– ուժը եւ գրգո֊ութիւնբԴ ։ կարծէք այդ առածն է ռբ՛ յին Մ իութիւն՛ը էր խաղաղութեան ժամանակի մե
ներր պատրաստէն կ՚ուտեն՝ նոր ւիո խառո ւթ իւննե- կը գործադրէ իյ * Միութիւնը ։ քենական ծրագրի գործադր՛ութեան Համար մարգ–
բու եւ պարտ քե ր ո լ գուռ բանալով։ Հարիւրաւոր Ո՛֊շ կամ կանուխ պիտի գայ օր մբ, ուր Թուր կայէն ձեռքերու պաՀանջն ունի։ Պատերազմը շատ
միլիոններու Հ ասն ող ա յս պաբտքե ր բ Թո ւբքիա քիա , տ յժմ բրած ան խ ո ր Հ ո ւրդ եւ իր կա բ ողո ւթե - ս՛ուղի ն ս տ ա ւ իրեն ;
Հյատ Հաւանաբար
՝ոոլրկից եւ ինչպէ^ս պիտի վճարէ ։ Այսօր թրքա նէն վեր ճիգէն պարտասած , պիտի փռուի գետին, ք& * Մի՚ո՚-թիւնբ երեք դասէն
կան թգթադրամբ .ինկած է 100 ՚Լրու֊շը , 90 սան իբրեւ պատ բաստ որս՝ նախ իր բարեկամներուն եւ զատ , բանակէն աւելի մեծ թիւով դասակարգեր
թիմի եւ երկիր բ կը մխրճուի օրէ օր տնտեսական ապա իր գր տ ց ին ե ր ո ւե X արձակէ , ոբսլէսգի կարենան մասնակցիլ Հնգամ ~
ՊԵՐՃ եայ ծրագրէն գործադրութեան՛։
Fonds A.R.A.M