Page 241 - ARM_19-1946_04

ԵբՀէփր ատենէ ի վեր կ$լ կարծուէր թէ կ***րգ ՀԱՑ ԳԻՏՈՒՆԻ ՄԸ ՆՈՐ ԳԻՒՏԸ աանքի աքսորին ոոՀերն իսկ /^7/ա՛^՛ * որոնց շատե­

մ,Ա քիմիական ն իւթերու կազմութիւնը աաառա^ կք րս ւն ճշմ արտ ո ւթեան չենք Հ աւատար , կը շար ո լ—

թերէ յոգնութեան երեւոյթը։ իրաւ է որ ինչ ինք նակէ Ո* ուս եր էն պա շտ պան ո ւած թ^՚բթր * էր^^'9

թթուներ , մասնաւո րաւգէս կաթսա յին թթուն , կր Մոսկուա յէն .կը Հաղորդեն թէ թաթար աղջիկ նե ր կա յ գո զո ւթ ե ան , մարդասպանութեան ել սեւ

կազմուին արեան եւ մկաններուն մէջ, առ\աւելա ֊ մը, կա զեւս Աաքիուլինա , գիտ՛ութեան վարդապե­ չա֊կայի ՛ոճիրները չեն արդարանա ր ։ Այս կերպ ոճ­
—• ղանաղան՝
պէս ֆիզիքական ճիգի Հետեւանքով քան թէ Հան­ տութեան թեկնածու, կարեւոր յաջողութիւն մը րապարտ դէպքերը ապաստանի կայաններու մէջ

գիստի մէջ; Հաստատուած է նաեւ թէ մարզանքի ձեռք ձգած է Փավյօվի ջղային գրութեան բուժման– տեղի ունեցած իրաւունքին գէմ

Վարժոսած մ կաննե բբ օժտուած են մեծ քանակու - վարդապետութեան Վյ՚այ։ ակներեւ բռնաբարումներ են եւ անոնց Հեղինակ­
վիճա­
թեամբ ա լքա լա կե ր պ պաՀեսաի նիւթերով , որոնք Օրիորդը (հուսիսյ նշանաւոր բնախօս ՚ Հ ետա– ները իրենք իրենց պարտագրած տնազուրկ
, վւրոֆ * գթութիւն
կբ չէզոքացնեն թթունեբուն ազգեցութիւնբ ։ խոյղ իվան Փավլովի նախկին աշակերտ Հետազօ - կին եւ ոճրապարտ մ՛ոլութեանց Համա՛ր

կարգ մք գործօն նիւթեր , ինչպէս Հօքմօննե– (շզքապ Հա սրա թեան ի տ ա ր բ աշո ւծա բան ի

Ր՛ր* ոբ\ոնո մասին խօսեցանք Վերջերս , կրնան՝ Հա– աութեանց ճիւղին Վարի^ն է: եւ ներողամտութիւն պէտք չէ խնդրեն ։ ԱՀնոնցմէ

կ ա գ գ ե լ յ՛ոգնութեան դէմ ։ Ասկէ զատ , արեան չԲր– շատեր թերեւս իրական պատճառներ ունի՛ն՛ մնա–

ջաբերութեան խանգարումներ բ գլխաւո ր ագդակ­ կաղիա խոր եւ երկարատեւ քնաբերութեան լու իբրեւ Հետեւանք քաղաքական դէպքերս

ները կբ կազմեն յոգնութեան* յա յանում ին , ինչ - Համար իր վարձերը սկսաւ 1 943/՚5՛ : Փ ա ւիլ ո ւիի փոր ասոնք պէտք է զատ ո լին այն միւսնեբէն որոնց

պէս նաեւ ենթակայի մբ Հիւանդագին Վիճակին ։ ձերը շարունակեց կատուներու ել գորտերու վրայ, Գեբ մ ան իա մն ալս լ միակ նպատ տկք ո ճրապա ր տ

$ ա ջէորդա բա ր երկու գիշեր չքնացող անձեր վստաՀանալոլ Համար թէ քունը կրնա՞ լ աղատեւ շաՀբ կը կազմ՚է»։

զարկերակի թեթեւ արագացում կ՚ունենան , ինչ - Վերստանալու վնասուած շարժական եւ զգացական՝

պէս նաեւ արեան եւ մկաններուն մէջ աճ՛ում կաթ­ դոբծունէութիւնը :

նային թթուի քանակութեան։ Տ՝ոգնած վիճակի Փբոֆ * Հաս րաթեան ի Հսկողութեան տակ Օր • ԻՐԱ՚ԲԻ ՆՈՐ ՎԱՐՉԱՊԵՏԸ Նուքի Աայիտ փա–

մ էջ մ արմինը աւերի թթուածին կք պաՀանջէ քան Ա ա՛քի ո լլինա Հւ ուր ի շ Հ ետախուզիչ պա շաոօնա կի ց– շա յայտարարեց թէ իր երկիբբ կը կարօտի տըն–

թէ Հանգիստի մ էջ ։ Յոգնութեան \ատեն ուժի վատ­ իբենց փորձեբբ սկսան Հիւանդանոցներու մէջ աք տ ես ական , ՛ընկերային եւ կրթական լայն, բարենո­

ն՛ումին կը մ ասնակցին բո լոր գործա ր անն ե րք , կատարել : Բժիշկներու սովորական Հանդարտե - րոգումն եք՚ո՛Լ յ ՀձՄիայն ա յս բարենորոգումներով

մասնաւորապէս շնչառութեան եւ արեան՝ շրջաբե­ լուց՛իչ դեղերը ի զուր անցած է\ք՚ն մ եղմելու Հա­ կրնանք խափանել քանի մը Համայնա՛վար տարրե­

րութեան գործարանները ; մար՛ ջղային պատ՛եանին՛ վնասումէն յառաջ եկած

Վերոյ ի շեա լ Հ ակազգեց ո ւթիւննե ր ը կը յա յտ - անդամներու սարսափելի ցաւերը * Հիւանդները րու աճում ը » ; Ելեւմ տակտն նախարարն ալ յայ­

նուին նաեւ Հոգեկան կեանքի մ էջ : Ջ ա փ աղանց շաբաթներով կանոնաւոր քուն քնացած չէին եւ ա֊ տարարեց թէ ոմանք կը չափազանցեն ձախեքու

յոգնած անձեր երբեմն առանց պատճառի ամ՛ենա­ մ են ա թեթեւ ձա յն մը կամ իրենց մ արմն ին Հպում գոյութիւնք եւ կհուզեն՝ ոք անոնք դուքս ձգոլին

յն չին բանեբէն՝ կ՛ ազդուին , մինչգեռ Հանգիստի մը գիր ենք կը տառապեցնէր ։ եքեսփ* ժողոՎէն ։ «Ես ծայքագոյն կամ չափաւոր

ւէաքժուած առողջ մարդիկ բնաւ կարեւորութիւն՛ ձախեր ո լ եբեսփ • ժո դովին մ էջ մտնելուն Հակա­
Հաս րաթեան ի եւ ՛իր օգնականներու ուսումնա– ռակ
չեն տար անոնց ; ԱՀնոնք ե ք բեմն կբ մատն՛ուին բար^ չեմ , եթէ բնտբուին , ոք,ո՚վՀ ետ եւ ժողովուբ–
ս իւրութեան եւ րնտրոլած քնաբերներ ու շնորՀ իլ գին մէկ Հ ա տ ւած բ պիտի ներկայացնեն
կութեան՝ նոպայի, եւ երբ անգամ մբ Հանդարտ ին , % Զենք կըր֊
Հ ի ւանդն ե րը խ\ո բ քուն ի մ էջ մ տան * ա յսպէսով
իրենք ալ 1լ անդրադառնան թէ եդածը առօրեա / նար արգիլել <ոբ անոնք իրենց գա գա փա բներն ու
ջղային կեդրոնական ՛գրութեան Վբայ իր առողջա­ տենչեր բ արտա յտ յտեն ;
կեանքի սովորական նեոութիմևներ՛ են %
բար արդիւնքն ունեցաւ ; Հիւանդները \ոբ՝ոնք երկու

Հ. ՏԷՐՈՍԿԻ շաբաթէ ի վեր քնացած չէին խոր քուն՝ մտան ու ՎԻԷ՚ՆՆԱ&ԷՆ կը Հագորգեն թէ ռուս գրաւման*

եր բ ար թն ց ան. իրենց ց ա ւեբ ը ան ց ա՛ծ էին ։ Հ բամ անատաք ութիւն ք ոքոշած է դագքեցնե լ իր

ԼՐԱՏՈՒ ԱՐՈՒԵՍՏԻ Աէկ ամսուան մէջ քառասունը ութ անձեր չրջանի ուտեստեզէններոլն առաքումը Ալս աք իո լ
բուժուած են այսպէս %
միւս շրջանները, մասնաւորաբար Վիէննա : Այ"

Արուեստագէտ-դբագիա ոլՀի Աանն ի կ Պ է ր պէ բ ֊ յան կար ծա կ ան\ ո բո շո ւմը ո ւտ ելիքի մ եծ տ ազձնա պ

եան, որ պատերազմի ամբողջ շրջանը Ագեքաա անտ - մը ստեղծած է ; Կը կարծուի թէ Աւստրիա բաւա­

ր իա անց ոլցած է , եւ աբ ներկա յիս կք պա տր ա աա տ - «ԱՆՕԹԻ ԱԶԳԻ ՄԸ ԲԵՌԸ» կանաչափ ուտելիք ունի , սլաՀ ելու Համար 1550

ուի Հայաստան մեկնելու , վերջերս , գրական լ՛ե֊ գոլը մինչեւ յառաջի կա յ գարուն , սակայն բաշ -

զուն գործունէ՚ութիւն մք ունեցած է։ խումը լաւ չի կատաբ ուիր ։ Ո*ո լսական չԲլ\անը

՚Ատացանք իր պատմ ուածքնե ր ո լ ն\ո՝բ Հա՚տոքը, Գերման Աղատ Գեմոկբատ կուսակցութեան երկրին ամենաՀաբուստ Հողագործական մասն է եւ
պաշար ,
«Հեթանոս Տղայ» ։ պաշտօնաթերթ բ ՏԷո. Մօրկըն. (Առաւօտ) կբ գան­ ունի կարեւոր քանակութեամք ցորենի

Աս՛ոնցմէ զատ, ֆրանսերէնի թարգմանած է գատի թէ արեւմտեան Գերմանիս յ կայաններուն գետնախնձոր, կաթ ել շաքար , մ ինչղեռ Վիէննա յի
ասպնջականոլ- եւ արեւմտեան նուազ է ։
՛արձակ բանաստեզծութիլններոլ իր եր՛կք որդ Հ՛ա­ մէջ գտնուող շատ մը տարագիրներ շրջաններու պաշարը

տորը , «Արեւոտ \Լ^ամ բան» որուն՛ (յ գիպտ՚ո սի մէջ թեան իրաւունքները կը բռն արա ր են եւ կը սլ սւ - Ո* ո լսական այս որո շումը կը Հակասէր Զ որսեր՛ու

Հրատարակումէն վերջ՛ք յ ո յ ն ամենայայտնի թարգ­ Հ ան ջէ ո րպէս զի աշխ ա տ ին ամ էն կե ր պո վ ն֊ուա - Համաձայնութեան՝. ։ Վերջին պաՀ ուն ռուսական

մանիչը , Տոքթ • Փօլ Կնէֆթօս , զայն յունարէն ի ղեցնել ծանօթի ազգի մը բեռը՝^ : Հրամանատարութիւնը Համաձայնած է առ այժմ

թաքդ ման ած է; Այ** Հատորը լոյս տեսաւ անց ետք շաբունա-կել կաթի ՛ե ուրիշ անՀրաժեշտ .ուտելիքնե­

Աայիսին, թարգմանիչին– մէկ երկար զառաջաբա­ իծ՝եը թ ին Համա ձայն տարա զի բներ էն շա տեր

նով, ուր կբ խօսի նաեւ Հայ մեծ բանաստեղծնե­ Գեքմ ան իա բերուած են բռն ատ աղե ալ բան ո ւո ր - րու առա քում ը։Ա յս որոշումին պատճառները գեռ

րուն վրայ , մէջբերումնեբ ընելով * Պ՝էբքբ ջերմ նե բու ծրագքին՛ Հիման վ ր ա յ * Անոնք Հիմ տ կր յայտնի չեն, բայց աւստրիական շրջանակները այն

ընդունելութիւն գտած է / " ՛ յ ն մտաւորական շյ՚ջա– վախնան իրենց երկիրներ ը վերադառնալ , Հոն աի– կար ծ իքն ուն ին թէ իք՛ ուս ե բբ գժգո Հ մն ացած են

նակներուն մէջ, եւ Աթէնքի գրական թերթեր ր գո­ բող քաղաքական պայմաններուն Հետեւանքով ։ ւէա ր չա պետ ա կան յա յտաբաբութիւննեքէն ։ Վար -

վեստով կը իսօսին ^ ա յ Հեղինակի մասին ։ Ա եղի Բսէէյց շատեր ալ կան , 1լ րսէ թերթք , որոնք կ^ու–^ շապհտը պա քէնին քաժնեչաւիին յաւելումը յ ա յ ՜–

կը Հաղորդեն թէ ւիարիզեան Հրատարակչական զեն՝ գաղթական մնալ * էք լ ա յս աա րրն է պատաս–^ սւ ար արած էր առանց նախապէս լուր տալու արա շ -

աո ւն մ բ կք խ որ Հի տսլ ել Աաննի կ Պէբպ է բ եան ի խ անա առո՛ւն արեւմտեան Գերման իոյ շատ մը .ոճիր­ նակից պե տ ո ւթի ւնն ե բո ւն ։ Նմ անապէս (հուս երր

բանաստեղծական ել վիպական գո րծերուն ֆրան­ ներ՛ուն : կհուզեն ցոյց տալ թէ իրենց Հաջանը արեւմտեանէն

սերէն թարգման\ո լթիւնը : <ձԵթէ ա յս մարդիկբ Նտց իներու բռնի աշխա– աւելի լալ վիճակի մէջ կը գտնուի ։

ԱՅՆՊԷՍ՝ ԻՆՋՊԷՍ ԿԸ ՊԱՏՄԵՆ ԻՐԵՆ՚Բ ները կ^ոլզէին բնաջնջել, ոտքի կանգնած է այոօբ դը Հ ետեւե ալ Հ ա ր ց\ո ւմ ը կէ ո ւողէ մ եղի * «Պիտի
. Հարցը ։
ու կբ պաՀանջէ՝ որ լուծում գտնէ Հայկ չունենա՛՞նք մեր գաղափարական մեծաւ ւթեան Հետ

Հ Հայերը այգ գերագոյն նպատակին Համար Համեմ՛ատական Հայրենիք մը։

աԿ\ա\, ւ ա ւ \ Հրաշքներ գործեցին ու՝ մասնաւորաբար ալ ս ^Ազգերը կը Վերականգնին , սա Հմաններու Փ
օ բա կա բդի Վքայ է , ամէն ազգ իր
գաբու Վերջին քառորդին , Վճռականո ւթե աս ռ եւ փոխոլթիւնը

անխորտակելի կամքոՎ պայքաքեցան , Հերոս սւ - ճակատագիրը իր ձեռքեքՀոՎ կը գծէ։ Հայ ժողո -

կան դրուագներ աւելցնելով պատմութեան Վբայ ; Վուբդի աալ մանաւանդ Հայ երիտասարդութեան գե­

(ԹԱԼԷԱԹ ՓԱՇԱՅԻ ԱՆՏԻՊ ՆՕԹԵՐԷՆ) )^ԱնՀ բաժեշտ է ՛այլեւս Վերջ տալ Օսմ անեան րագոյն նպատակը պէտք է ըլլալ պաշտպանել մեր

•Հ Արեւելեան ՆաՀանգնե բու բարեկարգութեան կայսրութեան սաՀմաննեբուն մէջ աս սլ ր ո զ Հա յեր ո լ նախնիքներու աւանդը ու ապագայ սերունդներու

Համ ար գո բծակցոզ ա յս կուսակցութիւնները , Հ ի– տառապանքներուն, եւ լուծել այս իԱնդիրը առիթ Համ այ ՛Ր Պ ատ սաս տե՜ելւ աաււելի փայլուն , անկաշկանդ
կեանք ;
մա ալ աւելի սերտ կապերով կ՚աշխատէին, ազգա­ տալու Համար,ոբ առաքինի ԺոդոՎոլրդ մը՚փըկոլի

յին միութիւնը ամրապնդելու ել զօրացնելու։ գարերու եղեռնաղոբծութիւն՚ե բէն ,ո լ ա շխաաոու - « 1 9բգ գարու Հ սայո լթիւնը փորձեց յաղթ աՀ սա­

Հ^Երբ (հուսերն անցնին օսմանեան սաՀմաննե– թեան լծուի իբ կենսունակ տարրերուն շԳւորՀիւ։ լ՛ ել լւո լո ք դժուարոլթ ի լն ներ ը Վ ան էն - Պոլի ս ,

բբ , տնՀ բաժեշտ է գո յութիլն ունեցոզ րո լո ր մ ի– ՀԵլրոպայի մեծ տէրութիւն նե րը մինչեւ ա յոօբ Զէ յթունէն - Ատմսոն, Երեւանէն Հյ՚իրազ, եւ կո­

ջոցներոփ ապստամբո ւթ ի ւննե ր կազմ ա կե ր պե լ \ո չփնչ ըրին մ եղի Համար , Պեբլինի խորՀ րղաժո - րիէն Ղ^արաբադ , եւ փորձեց ստեզծել նոր Հայաս­

երկրին բո լո ր կողմ եր ը : Այս կե ր պո վ Օսմ ան եան ղոՎէն Վերջ : Խաղաղութեան շրջանին , Օսմանեան տան մբ։ Հիմա, այղ ժողովոլրզն է որ կք ղըտ֊

բանակը աւլիտի մնա յ երկու կրակի մ էջտեղ» : կառաՎարութեան Հանդէպ թ ո յ լ \ու անաղդոլ քա ֊ նուի գէմ յանգիմ ան կեն ս ա կան խնգիքներու :ի

«.Պաշտօնական բոլոր Հա ս տ ատ ո ւթ ի ւնն եր ր օ - ղաքականութիւն մք \ոքդեղրեցինք % իսկ այսօր , Վիճակի ենք Հետեւեշու \Պբգ գարու ընթացքին

դը պիտի Հանուին ,կառավարութիւնը պիտի գրաւ- փոթորիկ մ ը տակնուՎրա յ կը դարձնէ աշիլարՀ բ բնդաքձակոլող ու մեծցոգ պետութիւներու օրի -

ուի նեբսէն ու յար ձա կո ւմ պիտի գործո ւի գերմ ան ւոլ կը մղէ բոլոր ազգերը, \որպէսոի գոյութեան ա– նակին ե յաջողելո՛ւ։ Վաղր միւս օր , սաՀմ աններ ու

Հաղորդակցութեան դիծե ր ուն եւ փոխադրութեանց պաՀոՎ խարիսխներ Վբայ նոր գէսվքեր՝ կրնան պատաՀիլ, ու Համաշ–

գտնեն իրենց Համար ; Տեղա ֊ խարՀային պատերազմի իրագաբձումները կրնան

Վրա յ ։ Երբ Օսմ . բանակը յառաջանա յ , Հայ զին - յին Հարցբ պատմութեան մ էջ բո լո բ\ո Վին տար բե բ արձագանգ մը ւո-ւնենալ Հայաստանի Հորիզոսնե -
բնոյթ ու տարողութիւն ստացած է այսօր։ Երբ
\ուոբներ ը պիտի ւքեն իրենց Վաշտերը ու զէնքեր ո վ մ եծ \ու փոքք ազդեք ու ճ ա կա տ ա գիրն է բոլն Վրայ ;
խնդրո ք
միասին պիտի անցնին (հուսերու կողմը ։

ՈՒՇԱԳՐԱՒ ՅՕԴՈՒԱԾ ՄԸ — առարկայ , պիտի քնանա՛՞նք մենք : Հսւյերը քանի ւ« ԱՀա այգ Հաւանականութեան առջեւ է որ

մը գարերու անցեալին կը սեւեռին * Եւ սակայն , պատրաստ պէտք է ըլլայ Հայ ժ ո ւլ ո վ ո ւ ր զ ր եւ աք

Պատերազմէն առաջ Բագոլի մէջ Հրատարակ - միայն ազգային միութեան խօսքառով, այլեւ գՈ\Լ–

ուող «Արեւ», 11 Սեպտեմբեր 1914/, թիվ,ն մէշ, կր մեր պատմութեան ո բ՛ե է շրջանին , այսքան կենսա­ ծռվ ալ գործունէոլթեամբ պէտք է դիմագրաւէ

Հրատարակէր Հետեւեալ լօդուածբ • կան Վայրկետննեքու առջեւ չէինք գտնուած ։ Մ եր բոլոր գէպքերբ։ Տարդ Հայ ժոդոՎուրգի սաՀմա–

«կենսական վայրկեաննեյաւ աււջեւ ինչ որ նախնիքնեքբ յաջողեցան ոչնչացումէ փրկել Հա ք նափակ մէկ կոտորակն էբ ՛որ իր Վրայ առաւ այգ

կ՛անցնի մեր շուրջ ւ11 մեբ սաՀմաննեբուն մօտիկ, ժողոՎուրգը ու պաշտպանել մինչեւ այսօր։ Ասիա– նուիրական պարտականութիւն բ , ու զարնուեցաւ։

կ^արժէ որ գրաւ է մեր Աւշագրութիւնը ։ Ոչ մ.իա յն յէն փրթած փոթորիկներու թէ յարձակումներու (իւա/մանակր չէ® , տ բ Հայ կոմիտէներոլ եւ կազմ ա–

ռուսական պատմութեան , այլեւ Հայերու Համար դէմ պաշտպանեցին Հա յ քաղաքա կր թո ւթ ի ւն բ , ո- կերպոլթեանց գործբ քննադատողներ Հրաաալաբակ

կենսական կարեւորութիւն կր ներկայացնեն ներ­ քաւն շնորՀիւ, թէեւ «ածու փոքր», այլ ամէնէն իջԳւեն՝ իրենց ագգա յ ին սլա ր տ ա կան ո ւթ ի ւն ք կա -

կա յ դէպքերն ու իր ա գա բ ձ ո ւթ ի ւննե րը ։ Գարերէ քաղաքակիրթ երկիրներէն մէկն ենք այսօր ։ տարելու Համար , ռԲԲ Հ՛"՛" ո ւ ձ էէ տակաւին ։

ի վեր դեր ո ւթ եան շղթան ե ր ո ւ տակ ապրող ժո գո- Ջդե^նք պայքարի դաշտը ու մե կուսան ա*նք մեղի

Վուրգ մի\,որուն նուիրական ձգտումներն ու իտէ– սպասող ան յո յս ճակատագրին Հետ ; ՛Ա եր սերուն­ (9) (Շար.)

Fonds A.R.A.M