Page 248 - ARM_19-1946_04

աս

ՊԱ՚ԼԵՍՏԻՆէ ՈՐՈ՛Ի ԳաշԱակցոՆթհաՕ Օդ թոթի տնօրէն Թէֆիք պէյ ՎէՀպի "՚-րէէ ա ~

րկւ լրագրողներ •

(Քիչ մը. պասւմոՆթ-իւն) Պեյաւթի Վկ Ազգային պաշտպանութեան նախարար էմիր

Մճիտ Արսլան, որ քնն՛ական պտոյտի ելաձ՜ ԸԼԷա–

Այժ՜մ Էութիւն մ ըն Է պա ղե ս ա ինե ան Հարցը։ 1"1 քանի մը օրէ ի վեր Հասպաեա կր գտնուէր ,

ԱնժմԷութիւն մը սա/լայն , ո ը աւելի քան 30 գա­ ՓԱՌԱՇՈԻՔ ՏՕաԿԱՏԱՐՈԻԹԻԻ% Հհւագրով խնգրաօ֊ էր Րիատ պէյ Սօլհէն որ իր

րե րու պատկառելի Հնութիւն մը ունի : ՄԱՍՆԱԿՑՈՒԹԵԱՄԲ՛ ԱՐԱԻ ԵՐԵՒԵԼԻՆԵՐՈՒ Կղմէ չնորՀալորէյ, Գաչնակցութիւնը։ Նաիկին

Հետաքրքրական՛ է ասիկա , բայց իրողութիւն։ նւիագահ երեսփոխան Ալֆրէտ պէյ Նագգաշ մաս–

Արդարեւ֊ Գատաւ֊որաց դիրքին մէջ կը կար­ Ա* նւլոր գրութեամբ մը ցաւ կը յայտնէր րր անհան­

դանք Հետեւեալ իմաստով (՛ի ատ • գլ . ԺԱ * 15-26) Խ Մ Ի ՛ ֊ ՊԷյրա-թ-ի «Ագդակ» շարա^-աթ-երթ^էւնյ գստութեան պատճառաւ չպիտի կրնայ ներկայ
կը ք աղեսք հետեւեալ աեզեկոՆ/թփւնները , Դաշնակ–
Տ երթա յէ Ամմօնացիներուն պատգամ ա ւո բ ղր­ ցութ-եան 0 ր ռ ւ ա ն աօնակաաարու/թ-եան մասին գւնոլիյ եւ կը ներկայացնէր իր քերմ չնոըհաւո -

կեց , ըսելով . րւթիւննեըը :

Ինչո^լ դուք մեր ժ՜ողովուրդը Լղիսրայէլա– ժամը 10/՛֊՛, Աւելցնենք նաեւ ոբ ներքին նախարար երես–

Կիրակի , ՝\յոյ* \1,ին առաւօտեան փխան Աաիպ պէյ Սլամ, որ հինգ օրէ ի վեր Պա–

ՑԻԱ) ԿԸ. "եղէք– ԻհոքսԷԷ չքեղ սրաՀին՛ մէջ տեղի ունեցաւ Հ* Տ՛ ղէստին կը գտնուի, մեկնելէ առա^ Գաչնակցու -

Ամ մ օն ի թագաւորն ալ պատասխանեց * Գա շնա կցո ւթե ան Հիմնադրութեան Յերդ տարե - թան ներկայացուցիչները էեբմ արտայայտոլ -

Այս երկիրները , որոնք բռեի գրաւուած են դարձի տօնակատարութիւնը : իք ւնն եր ով շնորՀաւոբեց եւ ցաւ յա յանելէ վեբ^

71ս բա յէ լաց ինեբու կողմէ , նախապէս Ամմօնացինե­ Ժամ ը Տէն սկսած , ե րկսեռ բաղմ ութիւն մ ը թ չպիտի կրնայ ներկայ գտնուիլ քաղաքէն բա­
րուն կը պատկանէին : *
խուռն եր ամ սկսած էր Հո սիլ դէպի Հ ան գի ս տ վա յ֊ ց՛ կա յե լուն պատճառաւ , ողջոյններ Ս՚Կ^Յ ՛՛էհր
Տ երթա յէ նորէն պատասխանեց
րը , քաղաքի բոլոր շրջաններէն : կարճ ժաման՚ակ– ընկերներուն :

իսրա յէ լ այս երկիրներուն մէջ 300 տարիէ ուան ընթացքին սբաՀի աթոռներ բ եւ մ իջանցքնե­ Բոլոր բարձրաստիճան՛ Հիւրերը ընգոլնուեցան

ի վեր Հա ս տատ ո ւեր է եւ դո^ ւն ե ս , որ ծ Հ ո վայէ րը գրաւուած էէն արդէն ։կարգագիբ յանձնախում­ ս՚աուտական պատիւներով եւ նուագոՎ։ Պուրճ -

ընտրած ժ՜ ո գո վո ւբ դին դէմ կը Համ արձակիս սուր բը Հար կադր ուա՛ծ էր դռները փակել՝ խուժումի Հսմուտի Հ-Մ-Ը-Մ –ի սկաուտները, ԷշըԷֆիԷի ա–

բարձրացնել • * *; *նե Համ ւ •ր քի:: ոքՆսի՛ ի ՚յսն՚ողները ստ իպ. րւնոլշներր ել Հայ,աշէնի արօրուի կն երր կ՚՚ալելցը–
կը Լ՛"գր՛աւէին՛ մայթերուն վբայ ,
Այսպէս՝ Ա **հէրքբ յ մասնաւորապէս Տեսուայ9 ուած աեղ ն։ին Հանգէսին փայլը։ Բեմը զարգարուահ՜ էր Լի–

Գատաւո րաց , Ք՝ագաւո րաց եւ Անաց ո բ դաց գէր ՀետղՀետէ տարածուելով մ թե չեւ Պս^բճի Հ րապա– բսնանեան՛ գբօշներով եւ Ղ՛ա շնա կց ո ւթ եան մեհ՜ա–
րակը ։
քեբը ուշագէբ կարդացող մը կը տեսնէ , որ շատ դհր զինանշանով Հ

Հէն է վէճը թէ ո՝՝վ է երկրէն բուն տէրը Աննկարագրելի էր Ժողովուրդի խանդավա - Ժամը \0ին , օրուան նախագաՀբ՝ ընկեր Ար.
յայտարա­
՚Բանանու երկրին բնիկն՚եբուն եւ եկւորնեբուն մէջ՛* ռութիւնը , որ նոյն ատեն կարդապաՀ ո ւթեան բար– շսկ ՑովՀաննէսեան Հանդէսը բացուած

Թէեւ Տեսու Հրամայեց արեւուն կենալ Հորէ–, *Հըր "գէ մը է յ՛այտ կը բերէր։ Անոնք որ բախտը րեց։ Պ– Հ– Աաէլի ղեկավարութեամբ նուագա -

ղոնէն վրայ , խոստացուած երկէրը նուաճելու Հա­ ունեցած էէն տեղ մ ը ա պաՀ ո վե լո լ ս բտՀէն ն՛երս , խումբը Հնչեցոլց Լիբանանի ազգայինդ քայլերգը ,

մար , բայց , չյազողէ ցաւ Աւետեաց երկրէն ամբոգ– եւ անոնք որ դուարս ը կը մնային , Հաւասար երկիւ– երբ նոյն պաՀ ուն պաստառին վրայ կ՚երեւէր Լի­

՚ջութէւնը գրաւել, չկրցաւ այդ մեղը ու կաթ բխող դածութեամբ Հետեւեցան յայտագբին , որ մաս ֊ բանանի դրօշը։ ԱյնուՀետեւ նուագուեցաւ «Մշակ
պաստառին վրայ կը
^Ր ԿէրԼՀ I1 սրայէլէ 1 2 ցեղերուն բաժ՜նել ; Աեսուէ նա ւո ր բարձրախօսներով կը ձա յնասփռո լէ ր ։ Հան­ րանուոր»^ ու այս անգամ

մեռնելէն 300 տարէներ վերջ՛է Ղ՛ան Է ցեղը դեռ չէր դէսը, մեծավայելուչ ԼՈէ֊ՔոՎ ՝ոլ կանոն՛աւորս Լ– \ղար Հ 8 .Դաշնակցութեան գունաւոր զինանշա–

կրցած էր ժ՜առանգութեան տէբանալ եւ Հոն Հաս­ թեամբ տեւեց մ օտ երկու ժամ, ՛որու ընթա ց քէն նշ։ ժողովուրդը յոանկայս խելայեղօրէն կը ձա–

տատուիլ (Ղ*ատ . գլ . (յի * 1 ) , թող որ , մ իւս ցեղե­ է սկա պէս ծովածաւալ բաղմ ութիւն մը բերաւ իբ ւիաՀարէր *

րէն մէկ քանին, ինշպէս Ե փրեմ , Զ.՚աբուղօն, Ա - յարգանքէ տուրքը Գա շնա կցո ւթ եան Հ ե բոսն եր ու

սեր եւ ուրիշներ իրենց բաժ՜ին Հողամա՚սերոլ յէ շտ տակէն եւ փառապանծ գո ր ծ ո ւն է ո ւթ ե ան՛ ։ Ընկեր նախագաՀը խօսքը ուղղելով Հանգիստ–

ւլացէիները չկրցան. վււ1նւօել եւ անոնց Հետ խառն Գժուաք է սովորական բառերով արտայայտել այն կռաններուն՛, բացմ ան Հակիրճ ճառի

բնակեցան (Գատ . գլ . Ա. 29-31 ) : Ա ՚ ֊ ե լ ի ճիշտ , ո դե ւո ր ո ւթ է ւն՛ը , որ վար՚ա կա՚ծ էր ներկաներ ը , •էր ՚ է կ ՝ , . յ " ՚ յ –

իսբայէլիսրայէլացի՚նեբը լեռնային շրջանները կր­ պատանէ թէ ծեր ո ւն ի , երէտասարդ թէ չափաՀաս ։ աաըարեց,– «Հայ Հնամեայ եւ մեօ֊ ժողովուրդի

ցան գրաւել , բա յց չյաջո ղե ց ան՛ դաշտային շրջան­ Այգ պաՀ ը անձնապէս տ պ ր ո զն եր ը մ իա յն անջնջե­ ռտեղճաօ֊ կուսակցութիւնը 56 տարիէ ի վեր գո­

ները էջնել, ուր բնիկները, մասնա ւ ո ր ա սլ է ս Փգբշ– լի եւ ներշնչող տպաւորութիւն մր կբ տանին իրենց յութիւն ունի։ Անոր աշխատանքները բազմազան

տացէք Հարիւրաւոր երկաթէ կառքեր ունէին Հետ, Գաշն՚ակցութեան գաղավէաբով,ու ոգիով տո­ հն պետական, քաղաքական , գրական, կրթա -

(Գատ* Գլ* Ա* 19) I Պատերազմական կառքեր ո– գորուն ։ կան , մշակութային։ Ե՛– այս բոլոր աշխատանքնե­

րոնք կը Համապատասխանէին այժ՛մու գրաՀապա՚տ րով մէչ Հ 8 .Դաշնակցութիւնը եղած֊ է Հայ ժո­

մ ա ր՛տ կո ցն երո ւն՛ ; Հանդէսին ներկա յ եղան Լիբանան ի ք$որՀ բդա– ղովուրդին Համար նուիրական կուսակցութիւն մը,

րանի նախտդաՀ , նախկին փոխ –վարչա պե տ երես­ որպէս Հարազատ զաւակը անոր։ ՛Ներկայիս դժ­

է*սրա/Էքի թագաւորութէւն Հռչակելէն վերջ , փոխան Ղ, * . Հապիսլ պէյ Ա՛սի ՀյաՀլա։ Վաբչա– ուար է անշուշտ անաչառօրէն պատկերացնել քա­

բաւական ուժ՜ եզ պետականութիւն լքը ստեղծու% ֊ նած ԼՀլԼալով իբ կողմէ ղրկած էր վարչապետոլ - ղաքական այսպիսի մեօ֊ կազմակերպութեան մր

ցաւ , տեղացիները ա յլեւս չկրցան ըմբստանալ եւ թեան դիւանապետ *(յաղըմ պէյ Աքաքէն , նախկին ւ։՚ո • ֊ ւ.–՛ –^–"մա%ակակիցնեբս խ"Ր Համոզում ու­

Հարկատու դարձան , թէեւ մ իշտ ալ սպառնա լէք վաբչապետնեբ Րիատ պէյ ԱօլՀ, Աամի պէյ ԱօլՀ, նինք , որ ապագայ պատմագիրը վերլուձ֊ոլմի են­

մր կը կազմեցին %ԱՀ ա ասո՛ր Համար էր , որ Գաւիթ եւ Ապտուլլա պէյ Եաֆի , նախկին արտաքին նա­ թարկելով զայն, պիտի ըսէ իր խօսքը ել պիտի

8եբ ուսը (այժ՜մ Ե ր" ւս ս՛ զէմ) ընտրեց էբր մայրա­ խարար երեսփոխան Հանրի պէյ Ֆարաօն, նախկին՛ դրոշմէ գրիչով։ Ու այդ խօսքը անքնչելի պիտի

քաղաք , անոր լեռնայէն ան՛առի կ գէրքէս Համ ար նե բքին նախարար երեսփոխան Վ^էտ ի պէ յ \թ՚ա իմ , մնայ ; Անշուշտ , քաղաքական կուսակցութիւններր

(ծովու մակերեսէն 2400 ոտք բարձրի , թէեւ այդ նախկին ար տաքին նախաբար երեսփոխան Համ իա անցեալով չէ որ կ՚ապրին, այլ ապագայ գորՆոլ–

*հՒ\ՐՔԼ\ Ո1՚" Հ. առաւելութիւն մը չունէր եւ կբ կազ­ պէ յ Ֆբանժիէ 1 երեսփոխանն երէ/է յխ Ֆէբիա հա­ էոլթեանց Հեռանկարով։

մէր (ու ցարդ է^ անջրդի առապար մը։ զէն , ետ լիլ պէյ Աւգիժօտ ի , Լիբանանի \ք ամ ուլի «Մեր կուսակցութեան գալիք գոբօ֊ունէոլ -

Երբ Ա ողոմոնի թագաւոր ութէւնը երկուքէ Գիւանի պետ Հալիմ պէյ ԼտՀ՚ոլտ , էմիր ՚ԼթուՀատ թեան գլխաւոր նպատակն է Հայոց Հողերու ամ-

բաժնուեցաւ , բնականաբար արքայական ուժն ու. Արսլտն , %,էճաաիներու պետ Անիս պէյ Ատգիր եւ բողէացումը : ժողովուրդ մը առանց Հայրենիքի չի

Համբաւն ալ նսեմացաւ , որ՛ով երբեմնէ Հարկատու քար տոլ զ ար շ , 9)ալանԺ5>եր՚ու ընգՀ * քարտ՛ուղար կրնար իր գոյութիւնը յարատեւ դարձնել։

՛Բանանացէները յաճախ կ՚ըմբոստանային եւ պատ­ Ժօզէֆ պէ յ Հյատբբ , Հաղպ էլ Բավ մ ի՛ր պետ ՛հա֊. Հ. 8– Դաշնակցութեան ղեկավարութեամբ,

ճառ կը դառնա յին՛ կր կն ա կ թագաւորութեանց մի պէյ Թասլէթ , յայտնի լրագրող եւ Հ$էւնեա» Հայոց Հողերու ամբողջացումը խոստացուեցաւ

տկարանալուն * կը թոլի, թէ անոնք ձեռք կը մեկ­ Վիլսընեան սահմաններով.. Պէտք է տյդ Հողերը

նէին գբացի Հզօրնեբու ել կբ թելադրէին յարձա­ ամբողչացոլին նաեւ աշխարհագրական եւ ազգա­

կէ լ Ւորայէլէ Վրայ կործանել Հրէաստանք՝ վե­ ղէնքբ կը գաւ անի ե ր կր էն բուն տէրբ 30 35 դարե­ գրական տուեալներու արդար սաՀմ անագէի ում ով։
կուդաբ
րականգնելու Համ ար §՝ ան՚ան ը * քյւ Հգօրը բ , ա– րէ է վեր եւ այսօր 80—85 առ Հարիւր թեակչու - Բացի այդ , Դաշնակցութեան երկրորդ նպատակն Է

աւարէ կո ւտ ար էքր ո ւսա դէմն ու իր տաճար րոնք թեան մե՛ծ ամասնութիւն մը ունի ; Ա եծամ ասն՚ու - իրականացնել Հ ա յժողովո լրգի ամփոփումը Հայոց

ռտնց բան մը տալու Բան անաց ինե բոլն թի՛ւն, ուր շա՛՜տ Հէնէն կրօնափոիս եղած եւ Հա­ Հողերուն վրայ . Պատմութեան մէչ չտեսնուած֊ ե–

բաժան-բաժան , միաւոբեալ ՛ո ւժեո ամբո ղջո ւթ ի ւն մա բա բա կան ութ եան՛ մէջ լուծուած կան նաեւ ք1 ս֊ րեւոյթ մըն է, որ միայն մէկ միլիոն Հայութիւն

Խա1քէ լ ^ ^Ա ն Դ"ւ"է կարկին վրայ,մինք
մը չէին ձեւացներ • ատ

բայէ լէ 12 ցեղերէն կարեւոր մաս մը։ ա– Ս իութեան անօ֊այրաձ֊իր տարածութեանց մԷ1
Մէկ
Ու այսպէս , Պազեստինը փոխն ի փոխ ինկաւ Ո՚֊րեմն Պաղեստ\ինէ վէճը թնչսլէս լուծելու է ։ ցրուած֊ է 1,700,000 աւելի Հայութիւն։

Ասորին՛երու ել Պարսիկներուն, է/գէպտա ց ին՚երո ւն ք1 ւ ր ա քան չ ի ւ ր անՀատ , որ արեւուն* տակ էր միլիոն ալ ոլնինք աշխարՀ ի զանազան կողմերը։

ու Ա ա կեգոնաց ինեք՚ո ւն եւ վերջապէս Հռոմի զար– գո յո ւթ էւն ը կը պա տ ցն է , արեւը մ արը մ անելէն Որով երկուք ու կէս միլիոնէ աւելի Հայութիւն իր

Հ ո ւր ե լի կրունկին տակ ։ վերջ 1 էրաւունք ու նի իրեն Հ ամաք բնակարան մբ Հայրենիքէն դուրս կ՝ապրի ։ Այ ՛ս տարագիր Հա յա—
թեան իր Հողերուն վրայ Համւախմբումը պէտք է
Ա$ւ ցն ե լո վ երկր\ին ազլլա յ ին բազա կցո ւթե ան եւ անկոդէն՛ մը ունենա լու , էր յո գնա տան ջ մար­ Իըագործ֊ոլի
:
յայտն ի է , որ ա յս յաճա խակի դարձած յարձա ֊ էք՝ԷնԷն տանջուած անդամներ ս ւն կագդո յր տա լու

կումն երն՝ ու ա լա բա ռութ ի ւնն ե րը զգա լա պ էս փո - Համար : Նոյնպէս արեւուն տակ գոյութիւն ու­ «Երրորդ, կէտ մը եւս կ՛ուզեմ յանձնել ձեր

խեցին Պա դես տինի բնակչո ւթեան կազմը , վասնգէ նեցող ամ էն ազգ , որ լեզու , քաղա քակրթո ւթէլն ուշադրութեան.. Ազգեըոլ գոյութիւնը կ՚ապաՀով–

ք1սրա յէ լա ցիները, ծայբտյե զօրէն պաՀ պան ո զական եւ մշակոյթ ունի , իրաւունք ՛ունի նաեւ Հայրենիքէ ոլի անոնց ազատ կամքը արտայայտող պետու -

եւ ազգայնական , չուզեցին տեղացին լուծել իրենց մը , Հոն խաղաղօրէն զարգանալու եւ յառաջդիմե– Է իմւենրնե ժրոո ղով։վուրՀդի. 8– աԴզաշնատակցութիւնըկամքիարտաՀյե­աւյատուպթնիդ*ա—ծ՛

մէջ եւ մինակ մնացին Հետեւանքը իբրեւ երկ­ լու Համար ։

րէն տէրեր բ իսրայէլացէներն էէն, որ յարձակում Առանց ուրիշ պետութեան մբ գործ՜իք դառնա­ նը։Ո : կԿ՛ուզենք որ մեր ժողովուրդը իր Հողին վրայ

կը կրէին, անոնք էին, որ կը պատերազմէին ու կբ լու , առանց կանխակալ մ աքերու եւ կեղծիքի , պրի Համախումբ, ազատ ել անկախ :

ջարդուէին ։ արդեօք արաբ ՛ու Հրեա լ ազդերն ալ կբնայթս Հա­ •Բաղաքական կուսակցութիւն։ մը միշտ առա^

Հրէ աս տա՝ նէ ա րքա յակ ան 1ւնը կործանողը սարակաց գետ ին մը պատրաստել , իրար Հ ասկն ալ կը նայի։ Մենք անցած ենք շատ ծանր ժամանա–
անոր Համակիր
բնականաբար սլիտի գերեվարէր ել ստեղծել Հզօր, Հարուստ եւ բարգաւաճ Հայրե­ Ղաշրջաններէ –.Ունեցած ենք վերելքներ ո ֊Վայրէջք­

տարրը Հրեաները , որոնք ց ր ո ւեցան աշխարՀ ի նիք մը, միացնելով մէկուն դբամագլուխբ միւսին ներ : Վե րե լքներ ը Հայոց ժողովուրդի պարծանքը

ամէն կողմը; ա շիատանքին եւ մէկուն ձեռնե րէ ցո ւթ իւն ը միւսին կը կազմեն։ Վայրէջքները բնաւ յուսաՀատական

Այս ակամա լ դերեվա բումներո ւն ել կամովին գործակցութեան Հետ * չեն՝ Հ ա յ ո ց լեռներոլ նման կամք ունեցող ժողո­

ց բո ւո ւմն ե ր ո ւն արգի՛*ւնքը դաց ին Հրեաները եւ Ներգաղթող իւրաքանչիւր Հրեայ որոշ ծան - վուրդի մը Համար

մնացին ՛Բան ան՛աց ինե ր ը ։ րութեամբ ոսկի կը փոխադրեն Պաղեստին, ՛ու տե­ : Մենք

ԸնգՀանուբ անունով Բանան տցի կո չուած այս ղացի Արաբբ, կբ խոբՀիմ , կրնայ օդտուիլ այգ տուած ենք բազմաթիւ

այլազգիները, որոնք րստ Ս– Գ է ր 8 — 1 0 այլա­ Տ ար ս ա ււ ւթենէն, օգտոլե լով նմ ան ա պէ ս Հրեա յի զոՀեր ազատագրութեան ճամբուն վրայ։ Այսօր

զան անուններով ազգեր կամ ցեղեր էլը ներկայաց­ գործի մարդու արժէքներէն , պայմանաւ, ոբ , Հրեան յիշատակի տօնն է՝ բանտերու , աքսորի ել պայ­

ուին ՀինչպԷս ՚Րեաացի , Ամմօնացի, Անմօրնացի , ալ լայն խորհի: քարի դաշտերոլն մէջ ինկող մեր նաՀատակներու՚ն :

Խելացի , Փերեզացի , Ամազեկացի , 8 եբո : սււյի , եւ ՀձԵՀովա յի ընտրեալ ժողովուրդիդ յաւ.ակն ու ֊ Յարգենք անոնց յիշատակըէ, ;
թիւն բ մ իա յն Տ եսուին
այլն) , յեաագային իսլամ կրօնի Հզօր կասլով մ ըն արժէք ունէր ։ եւ Գատալորն՚եր ուն օրով Ընկեր 8"վ–>աննէսեան Հազիւ այս խօսքերը

ալ միացաձ–՝ այսօր կր ներկայանան իբրեւ արա­ արտ՛ասանած, ժողովուրդը ինքնաբերաբար ոտքի

բական մեն՝ ազգ մը , որ անառարկելի կերպով ինք– ելաւ եւ լուռ ու ինքնամփոփ՝ յարգեց ՛Նահատակ

Խ– V ՀԱԼԱՃԵԱՆ Հերոսներու յիշատակը։

(Շար–)

Fonds A.R.A.M