Page 131 - ARM_19-1946_04
P. 131
Տղուս Համար՝ Աբիսողոմ չեմ ուղեր , շիք ա - <եաաքրքրուին վարչական նոր Հաստատութիւննե–
նուն մը՛ * * * Հ րուէ արգէակա՚Ա ղպրոօներու , պանգոկնե՚րոլ բագ.
Այգ օբիորգին առաւելութիւնն երէն մին ալ իր մաթիլ շէնքերոլ շինութեան Հրագիրներով։ Այս
շիք քալուածքն է: շէնքերուն մէշ^ պարտէզներ պիտի Հաստատուին է
Ոչ*. ո չ \ խեղճ աղք կան ր եղբօրը քովը ը " ի Ր թէ Կը խորՀուի նաեւ փապուղի մը շրսել Հռենոսըն
Արամ էն նամակ ունի , բնաւ շիք չէ աաիկա**»։֊ տակ Հ
Ֆրան յա կան ծնունդ եւ համաշխարհային հո - Ահա կը տեսնէք թէ ո ր քան փոփոխակի ի-
գեղաւակ այս բառբ , քամէլէօնի պէս իմ ասա եւ մ ասան եր ունի այգ ԷԸ1Լալիք շիքը որուն Համար
Գռյն կը վ՚ոխէ տեղին Համեմաա Համարձակեցայ Հայերէն
: Ս՝իաքլն է որ առաջարկել որ գտնուի ՓԱՐԻԶԻ ՓՈ\Ո8ՆԵՐՈԻՆ ՄԱՆՐԱՎԱՃԱՌՆԵՐԸ
գրական սահմանները կ՝անց%ի առանք փաԱփճՈ^ : րաո)ը, մէկ բադ. միայն շիք^4 պէս ե լ անոր նման Փարիզի եւ արուարձաններուն մէք օրական
կրկնելի ե լ գորՆաՆելի։ ամէն տեղ ;
իր բազմազան եւ այլազան նշանակութիւնն^թով ինէեւ հինգ հարիւր փախսաեայ վաճառորդներ կը
կարելի է նման լինել ա րբա յա խաղին ՝ Ոօքէո֊ի ՝6օ ա ԱնմիշՆսպէս էվւսէքա մր մի թռցնէք առանց ձերբակալուին, արգիլուած վայրերու մէք առեւ -
է՚ե ՛՛Ր ՒՐ բախտամուղ ներկայութիւնը հրաչք բազմատեսակ վարձերու ենթարկելու ձեր գիւտը Հ սալր բնելոլ յա՚Լցանքով, երբ ոստիկան մբ երե -
ներ գործեք կուտայ կանաչ սեղանին շուրքը* Ա՛ն Այս մ ա ս ի՛ւ, ես Լատ եմ յո գնում , պրպտում եւ լայ, անոնք անմիքապէս կ&իկը կր գնեն։
ոնելով խնգրուած թուղթը։ Բառբ նոյնն է եւ նոյն չեմ գտնում • • . :
դերբ կբ կառա բ է խօսակցութեան մէք, երբ լեգո է՛ն Մոգական բառը շիք, որուն Հայերէնը. • • չ ի ք ։ Ասոնք պէտք չէ չփոթել ճձ&որս եղանակներու
ու միտքը կ^ուզէ յայտնել գաղափար բ մէկ ան գա - ԼԻԼԱ առեւտրականներուն» հետ, որոնց Փարիզի նախա
մ էն , առանց դարձդարձիկ նախագասութի ւններ պատերազմ ին 5000^ դէմ այսօր միայն, 2800 հոդի
որոճալու : կբ .գտնուին ։ *
Մենք որ կբ պարծինք ու կբ յոխորտանք մեր ՄԻԼԻՈՆԱՒՈՐ ՏՈՒՆԵՐ ՛Ր ԱՆԳ ՈՒԱԾ Հյրքուն վաճառորդներու թ ի * ֊ ը 20.000^ կր
նուիրական II ահ ակ Մ ես րոպի կատարեալ լեղռւով, հասնի, որոնք նահանգապետութեան կողմէ ար -
ահա մեր մտքին մէք ծագում կ՚առնէ շիք բառին տօնուած են Աէնէն գուբս գործելու ։ Ա-
պակաս բ՛. Ոչ Տէր Անգրէասեաններ Պատերազմի պատճառով անապաստան մնա - նոնք իրենց ապրանքները գլխաւորաբար
ր , ոչ Մ՝ րմրեան– ցած հարիւր Հազարաւոր
ներբ , ոչ ալ Մ իա բանն երբ աշխատած են գտնեք ճարելու Գերմաններու բնակարան պա յուսա կներոլ , ձեռնասա յլերու կամ գրպաննե
կամ յօրինել Հոգը ծանրապէս կբ ճնշէ Ղ՚աՀնակից ի՛շ րուն մէք կբ կրեն %
հայերէնը , մի անգամ րնգ միշա խան ո ւթ ե ան ց ինչպէս եւ Գ*ե րմաններուն
վանելու օտար վառեակբ մեր գրական հաւնոցէն ։ վր ա / տ « Զորս եզանա կի վաճառորդներ բ» (պտղավա
Պե բլինի նախապատերազմ եան \ .500.000 տուներէն ճառ , բան քա բավ աճառ) արտօնուած են Աէնի նա–
Բառը ինքնին շատ անկարեւոր ՛եւ կամ Ք$Լ 270.000 միայն կր մնան*. Ֆրանքֆոլթի աւելի քան Հանգին մէք գո լծելու։
գործածելի 80.000 շէնքեբբ 44.000^ րնա.
որ տեղին չէ՛՛ Անիկա եռատառ հրաշագործ մբն է կելի են։ անՀետացած են ,բայց Խնդրին նեղացուցի չ կողմը այն է որ այս 20000
Փարիզի ու իր մՕ–
կբ փրկէ գործածողը եւ գուբս կր բերէ շբքուն վաճառորդներէն շատեր
անելէն յաղթական I Նոր շէնքեր կառուցանելէ առաք , գեռ գո րծա .. տակա յ արուարձաններուն մ էք աւելի՛ շաՀաւէա
Այս խիստ գործածելի բառին կնքահայրու - \ծելի շինանիւթերը պէտք է փրկել, ինչպէս լոգա գետին մը կբ գտնեն * Երբեմն խմբովեն\ կբ ձերբա
թիւնբ սիրով պիտի յանձնէ ի Պ ար ս ամ եան - Նա բ - րան, քբամբար, բնդունարս/ն , խողովակ, եւն * Հի կալուին , բայց իբրեւ միակպատիմ , ոստիկանական
գունի ֆիրլքա^^յ* , որպէսղի բաբի ըլլան հայ անու— մերը պէտք է մաքրուին, իսկ վարչական տեսա պաՀականոցի մր մէք երկուքէն վեց մամ բանտար
նով մբ մկրտել այս օտար ծնունգբ մեր գրականու^. կէտով փլատակներու ինչպէս եւ դե անի ս եվ։ ակա կութիւն կբ կրեն տ
թեան մէք* ք^այց նկատելով որ, մի գուցէ այս ան նատէրե բու խնգիրն երբ պէտք Հ կար գա գբ ուին : Իրենց ապրանքը կը գրաւուի այն ատեն՛ միայն
գամ բանավէճին լուծում բ տեղի ունենա յ երկ - Ներկա յիս գերմ տնական տնտեսութեան փլուզ– եթէ ալք°լ*. Գլա՝նԷ^Լ յ կայծքար եւ նմանօրինակ ա–
անկիւնը , ու֊–
երկու վկաներով Պուա տբ Պուլոնեի մէկ կը քան ձ՛ ման եւ գրաւման իշխս/նութիւններուն ծանր պա֊ ռաբկաներ բլլան է խ ո լած ար գի լեալ
եր ուն րամն ե լ :
ուստի առ հասարակ հանուր հայութեան Վենե– , Հանքներուն Հետեւանքով , քա զա քա յին իշխանու - Կբ խո բՀ ո լի գաղտն ի ծա
նեմ հարցբ Երեւանէն Պոլիս, Երուսաոէմէն թիՀններէն շատեր բ կբ ն ե զո ւ ին պատրաստ դրա ա ե լիքն երբ գրաւել եւ դպրոցն
տիկ եւ բրլոր այն վայրերու բնակիչներուն որ հա մագլուխի պակասէն ; Պարագաներ պա տ ա Հ ած են Շրքո՚-ն վաճառորգնեբբ չեն կազմակերպուած ,
յերէն կբ խօսին , հայեվաբ կը մտածեն ու Հա յ որ պա շւոօնեանե բբ ստիպուած են սպասել իրենց մ ինչգեռ 2800 թափառական պտղավաճառներ բ ի-
կ՚ապրին : Եւ որպէսղի այս հարցբ շօշափոզնե բ բ ամսականներու վճարման Համար ։ րենց բնկեբակցութիւնն ունին* *
մէկ բառով չգոհանան եւ յուսախաբ չբչլան , հոս Ֆրանքֆոբթի մէք բնկերութիւն մբ կազմուած Ընկերակցութեան նախագաՀբ Լուի Լէրի կը
կուտամ քանի մբ օրինակներ , որոնց մէք գործած Լ է մէկուկէս միլիոն մ արքով, փլատակներու գոր–, յայտարարէ թէ*, այս 20.000 Լրքոլն վաճառորդնե
ուած շիք ր , իմա՛ստի եւ գաղափար ի տեսակէտով ծով զբաղելու Համ ար ւ *հո բծ ածելի մ ետաղբ զա ա– րէն շատեր աբմէքաւոր անհատներ են , իսկ ուրիշ֊
բոլորովին տարբեր է ուրիշ տեղ յիշո՚ւածէն ։ 0- ուելէ վերք , մնացած բ բեռնակառքե րով եւ փոքր նեբՀ տեսակ մը առաւ - փախաւներ : ^կ^աշխատիմ
րինակ • երկաթուղին եր ով պիտի փոխագբուի քաղաքի ա– որպէսղի մեր անդամները իրաւունք ստանան իրենց
Պարոն ր իբ խօսեցեա լին շիք նուէր մը ըրաւ* * ; րեւեչեան մասբ ընդարձակէ Հրապարակի մը վրայ , սայլերուն վըայ իրենք զիրենք առաւ - փախաւնե–
Հատորը ինքնին արժէք մբ չունի, բայց կողքր անոնցմով 300.000 աղիւս եւ մօտ 750.000 խճօններ րէ պահպանող թղթիկ մը փակցնեն»։
շատ շիք է Հ (պլօք) պիտի շինուին; Շրքոլ–ն վաճառորդն երաւ Հակառակորդներ բ
Ղ՝իմացինը , բաւական մը մտիկ ընելէ վեբք ^ ՚ՐարլսրոլՀէ քաղաքէն նախկին շքեղութեան 1չ առարկեն թէ անոնք վնաս կը Հասցնեն խանութ -
կարճ բայց շիք պատասիսան մբ տուաւ : կմախքը մնացաե ԷՀ պաններուն , պետութիւնը տուրքէ կբ զրկեն եւ ի–
Հարսին քոյրը շատ շիք արդուզարդ մը բ - րենց ապրանքները ուրիչներէն\ աւելի աման չեն
րած էր * • • *՝ Աայնցի Հաղիլ մէկ տասներորգը փրկուած՛ է հախեր Հ
պատերազմ ի քան գո ւմն ե ր էն՛ : /» ար երախտարար
Պարոնբ շատ ճաշակաւոր է, միչտ շիք փող փրկուած՜ են մայր եկեղեցին ե լ շատ մը Հին գեղե. ՊԵՐՆԱՐ ՛ՏՕԻ իԹնսոսներրորդ տարեդարձին
կապներ կբ կապէ ; աււթիւ. դրական քննաատ մր կը հարցնէ մեծ գրո«
ՅէԿ. ւնեյ, փաղաքին Հարաւային մասի Հոր ղին. - ի՞նչ կը մտածէք կիներու մսաին. - Ինչ
վերաշինու որ կր մտածէի ասկէ իննսուն տարի աոաջ. այս -
իրալցնէ բարեկամական շիք ձեւով մը մուր֊ ֆրանսական շբքանին ^Էք կ՚իյնայ) ինքն ոչինչ : իայց եղած՛ են ատեններ երր մտածած
մբ ե մ թ է կին մը կ ր ն ա յ «կիներու» մաս չկազմել :
հակբ ետ տուաւ : շիք քարթ իժե ան Հ ամար Փա ր ի գէն երկրաչա փ մ բ կան չուած՝
•
Անուանս տօնախմրութեաՆբ է իբրե;ւ խորհրդականէ
ստացայ : Ֆրանսական իշխանութիլններբ մեծապէս կր
«ՑԱՌԱՋ»Ի ԹԵՐԹՕՆԸ որ կ ռու ի էբ ելեր Ա ուլթան Հ ա միտ ի դէմ ու հ ե– այն ժամանակ Հազիւ իր քթի ձաՓ ^Լայէ ՚ գ է ա է է
Ի Ա 6Ռ 8 Ի Ա ՑԸ ռուէն Հեռու Հսկում էր իմ եւ բոլոր Հայ Ա,շխա,ր– միայն լալ ե լ քաղաքականութեամբ չէի զբաղում :
Հի օր օրոցներ ի վրայ : Բնական է բողոքում էի յաճախ եւ աղմկում , բայց
Ունէր գրիչ եւ աչքերի մէք բոց՛* երբ կշտանում էի ու տակս չոր՛ էր , մշուր մշուր
Ի ՛ ն չ մեծ մխիթարութիւն եւ ապաՀովութիւն քնում էի*, կամ ծիծաղում ; Այն ժամանակ կեանքը
Ա. Ա փ է է մի մօր Համար զգալ թէ% մէկը կայ որ, իր գրչի լալու կամ ծիծաղելու մէք էբ կայանում յ Եթէ
Երբ մարդիկ կբ ծնին, մութ աշխարՀէն լոյս զօրութեամբ փշրում է Աուլթանի կեռ թուրը եւ արգիլուած էր լալ, պէտք էր անվեր ք ծիծաղել։
աշխարՀ կուդան * մինչգեռ ես մ ութ աշխարՀ ե– ապաՀովում իր եւ գաւկի կեանքը։ Անվերք ծիծաղելու Համար պէտք էր որ լալուպատ–
կայ , որովՀետեւ այն մամանակնեբը բռնութիւն բ Երբ * երեխան առաւօտեան առա քին ճառա ճառ չունենայի ։Եթէ ^ԼաՐ պատճառ՝ չ / ա լ անկարե
խաւարեցբել էր մեր աշխարՀ ը , եւ ոչ ոք ոչինչ էր գայթների Հետ զարթնում ու ծիծաղում է , շար լի էր։ Ու ես Լալիս էի յաճախ։ Մայրս լալիս էր
տեսնում ։ Մեծերն է լ Հաւկուր էին՛, ինչպէս ես ՝ ժում ու խաղցնում է կլոր՛իկ* վարդագոյն թեւերն աւելի քան յաճախ , իսկ հօրս ծիծաղելն անդամ չէի
նորածինս ։ Ա ուլթան Համ իա բ գա Հ ա կա լ էբ ա յն ու ճոտքեբբ ու յանկարծ՝ կամարաձեւ ժայթքով քր– տեսել։ Անգամ ա յս պայմաններում ուղում էինք
ատեն, ու թեւերբ տարածել էբ ԲոԼոր 0Ր°Րոցների վէժում է պարոյրի մէք. Հրճա սն Ք Պ ատճառ ելով, ապրել։ ինչո՞ւ։ Ջգիտեմ ։ ինչո՞ւ էինք սպասում,
վյւայ ու ժանիքներով սեղմել բոլորի կոկորդները։ մ օրը , նա չգիտէ թէ կա ք մ ի թագաւոր , որ իր որ գան սպաննեն ու ինքնասպան չէինք լինում *
կեանքթս է սպառնում եւ մանաւանդ կայ մի սեւա– ՛իա՝ Հ աւան ա բա ր արգիլուած ՛ր է (ծ՝ա գա լո ր ին
*հիշատիչ մի թռչուն։ չեայ երիտասարդ գրող, որ իրեն Համար գրիչ է պէտք էր, որ մենք տառապէ ինք & տառապելով ապ
Ոչ ոք չէր խնդացել մինչ այդ* իմ ծնունդէս շարժում : Այգ պաՀուն երեխան զգում է մօր ներ րէինք, որպէսղի ինքը Հաճոյքով քարգէբ :
վերքն է լ ոչ ոք չխնդաց յ իսկ ես չգիտէի թէ ի՛նչ կայութիւնն ու Հովանաւորութիւնը, իսկ մայըբ Երեք տարեկան էի*, երբ մի օր մայրս ինձ
է խնդալ եւ միշտ լա լիս է՛ի ; Հաւանաբար լալիս գիտէ միայն թէ վտանդբ եւ թէ՛ յոյսը այդ վը– վերցրեց օրօրոցէն ու թեւերի մէք սեղմած վազեց
էի նաեւ դրա Համար որ, մօրս կաթբ քաշուել էբ տանգի դէմ ; դուրս • * Բա՜՛ն * * ս՜ն*
եւ ես անօթի էի * * * Բոլոր մայրերի կաթը քաշուել ՛հրա Համար էլ երբ լալիս է մի աչքով, միւս Մ օրս թելերի մէք ես ծիծաղում, ուրախու
էր , ուստի մ եր եր կբ ի բո լո բ օրօ ո ցնե բէն ճիչ էր թիւնէն խայտում էի * * • կեանքումս այդքան ու
բարձրանում, որովՀետեւ րոլորր անօթի էին եւ աէՔՈւԼ Էէ ^ Է լ ա ծիծաղում է իր երեխային։
բոլոր տուներէն ՛ծուխ էր բարձրանում, որովՀե Երբ երեխան ուրախ է , մայրը միշտ ուրախ րախ չէի եղած*** Ու մտանք մի մութ տեղ։ Մի
տեւ բոլռրը սգաւոր, էին ։ է ։ Երեխան ուրախացնելու Համար մայրբ կբ ղսպէ մութ ու խոնաւ տեղ ու երկար քայլեցինք եւ ես
Եւ այսպէս ապրում էինք անօթի և սգաւոր* * * իր վիշտն ու կբ ծիծաղէ ։ միշտ ծիծաղում էի այնպէս ինչպէս մի մարդ կբ
Հայրս գողում էր իբ կեանքի Համար , թէեւ իր^ Երեխայի մի վայրկեանի ուրաիսութիլնը ծիծաղի , երբ իրեն մէկն անվերք կբ խտտայ։ Երբ
•կեանքբ ինձ Համար մ ի մեծ ապաՀո վութ իւն չէ բ ։ կեանքէն խլոլած երքանիկ մի րոպէ է մօր Հա Հասանք ա յ դ էք ութ քարա յր ի խորքը ՝ու մ ա յբս շն
Տանիքներ ր եւ ատամները քաշուած մի էակ, ու մար ։ Նո յնիսկ եթէ վտանգ լինէր եւ ոեւէ մ ի չասպառ կրթնեց խոնաւ պատ ին , ես դադարեցրի
ժէն պա րպուած մի ուրուական՝– Մինչդեռ մայրս պաշտպան չունենար, մի մայր նորէն իր երեխայի ծիծաղս։ Որոնում Էի մօրս աչքերը, բայց չէի
գողում էք իմ կեանքի վր"*յ, թէեւ կաթ անգամ առքել զուարթադէմ է , որովհետեւ, պէտք եղած գտնում ։Աեռքս քսեցի երեսին ու մատերս թրքուե
չունէր գոնէ աե լականացն ելու համար այն , ինչ ոբ դէպքում իբ անձնազոհութեան վըայ վստահ է. ցան։ Մայրս սահեցաւ , կքեց՛ գեաին սեղմելով ինձ
կոչում էին այն թուականներ ին՝ կեանք։ իմ կեանքբ զաւկիս Համար , գաւկիս կեանքը գա կբհքի վրայ։
Ծնիլը գի՚-րին էր* բայց ապբիլբ Հրաշք, թէեւ, լիք սերունդների Համար ։Պէաք է մի մայր ղոՀուի , - Չլինի որ լաց լինես * * *
ապրիք ր կայանում էբ արտասուելու մէք։ որաէսղի չդ,թայէ °ղա^բ ձՓբԹՒ՝ °թէ ՝°Հ մարդ - Տեսայ որ մի քիչ երկար տեւեց մութ աշխար–
Երբ ես ծնայ, Ահարոնեանը 29 տարեկան էր։ կութ ի ւնը կ՚ոչնչանայ ։ հի խաղը եւ սկսայ ձանձրանալ ։ Ուզում էի լայ
Սեւ մաղերով մի երիտասարդ, »/»\ հաւանաբար Մայրը այսպէս կը մտածէ։ կամ ծիծաղել,բայց ոչ այսպէս կենալ առանց մօրս
ինձմէ այղ
Հօրուք է լ ո՝ւնէբ։ Երեւակայո՚է՛ք, ա յ ո մարդն է ր ք Ի՛՛՛նչ էր ուսում թագաւորս : ւֆ՛ս եբեսբ տեսնելու։
Բժ. 8. Կ՚ԻԼԻԿԵՑԻ
Fonds A.R.A.M
նուն մը՛ * * * Հ րուէ արգէակա՚Ա ղպրոօներու , պանգոկնե՚րոլ բագ.
Այգ օբիորգին առաւելութիւնն երէն մին ալ իր մաթիլ շէնքերոլ շինութեան Հրագիրներով։ Այս
շիք քալուածքն է: շէնքերուն մէշ^ պարտէզներ պիտի Հաստատուին է
Ոչ*. ո չ \ խեղճ աղք կան ր եղբօրը քովը ը " ի Ր թէ Կը խորՀուի նաեւ փապուղի մը շրսել Հռենոսըն
Արամ էն նամակ ունի , բնաւ շիք չէ աաիկա**»։֊ տակ Հ
Ֆրան յա կան ծնունդ եւ համաշխարհային հո - Ահա կը տեսնէք թէ ո ր քան փոփոխակի ի-
գեղաւակ այս բառբ , քամէլէօնի պէս իմ ասա եւ մ ասան եր ունի այգ ԷԸ1Լալիք շիքը որուն Համար
Գռյն կը վ՚ոխէ տեղին Համեմաա Համարձակեցայ Հայերէն
: Ս՝իաքլն է որ առաջարկել որ գտնուի ՓԱՐԻԶԻ ՓՈ\Ո8ՆԵՐՈԻՆ ՄԱՆՐԱՎԱՃԱՌՆԵՐԸ
գրական սահմանները կ՝անց%ի առանք փաԱփճՈ^ : րաո)ը, մէկ բադ. միայն շիք^4 պէս ե լ անոր նման Փարիզի եւ արուարձաններուն մէք օրական
կրկնելի ե լ գորՆաՆելի։ ամէն տեղ ;
իր բազմազան եւ այլազան նշանակութիւնն^թով ինէեւ հինգ հարիւր փախսաեայ վաճառորդներ կը
կարելի է նման լինել ա րբա յա խաղին ՝ Ոօքէո֊ի ՝6օ ա ԱնմիշՆսպէս էվւսէքա մր մի թռցնէք առանց ձերբակալուին, արգիլուած վայրերու մէք առեւ -
է՚ե ՛՛Ր ՒՐ բախտամուղ ներկայութիւնը հրաչք բազմատեսակ վարձերու ենթարկելու ձեր գիւտը Հ սալր բնելոլ յա՚Լցանքով, երբ ոստիկան մբ երե -
ներ գործեք կուտայ կանաչ սեղանին շուրքը* Ա՛ն Այս մ ա ս ի՛ւ, ես Լատ եմ յո գնում , պրպտում եւ լայ, անոնք անմիքապէս կ&իկը կր գնեն։
ոնելով խնգրուած թուղթը։ Բառբ նոյնն է եւ նոյն չեմ գտնում • • . :
դերբ կբ կառա բ է խօսակցութեան մէք, երբ լեգո է՛ն Մոգական բառը շիք, որուն Հայերէնը. • • չ ի ք ։ Ասոնք պէտք չէ չփոթել ճձ&որս եղանակներու
ու միտքը կ^ուզէ յայտնել գաղափար բ մէկ ան գա - ԼԻԼԱ առեւտրականներուն» հետ, որոնց Փարիզի նախա
մ էն , առանց դարձդարձիկ նախագասութի ւններ պատերազմ ին 5000^ դէմ այսօր միայն, 2800 հոդի
որոճալու : կբ .գտնուին ։ *
Մենք որ կբ պարծինք ու կբ յոխորտանք մեր ՄԻԼԻՈՆԱՒՈՐ ՏՈՒՆԵՐ ՛Ր ԱՆԳ ՈՒԱԾ Հյրքուն վաճառորդներու թ ի * ֊ ը 20.000^ կր
նուիրական II ահ ակ Մ ես րոպի կատարեալ լեղռւով, հասնի, որոնք նահանգապետութեան կողմէ ար -
ահա մեր մտքին մէք ծագում կ՚առնէ շիք բառին տօնուած են Աէնէն գուբս գործելու ։ Ա-
պակաս բ՛. Ոչ Տէր Անգրէասեաններ Պատերազմի պատճառով անապաստան մնա - նոնք իրենց ապրանքները գլխաւորաբար
ր , ոչ Մ՝ րմրեան– ցած հարիւր Հազարաւոր
ներբ , ոչ ալ Մ իա բանն երբ աշխատած են գտնեք ճարելու Գերմաններու բնակարան պա յուսա կներոլ , ձեռնասա յլերու կամ գրպաննե
կամ յօրինել Հոգը ծանրապէս կբ ճնշէ Ղ՚աՀնակից ի՛շ րուն մէք կբ կրեն %
հայերէնը , մի անգամ րնգ միշա խան ո ւթ ե ան ց ինչպէս եւ Գ*ե րմաններուն
վանելու օտար վառեակբ մեր գրական հաւնոցէն ։ վր ա / տ « Զորս եզանա կի վաճառորդներ բ» (պտղավա
Պե բլինի նախապատերազմ եան \ .500.000 տուներէն ճառ , բան քա բավ աճառ) արտօնուած են Աէնի նա–
Բառը ինքնին շատ անկարեւոր ՛եւ կամ Ք$Լ 270.000 միայն կր մնան*. Ֆրանքֆոլթի աւելի քան Հանգին մէք գո լծելու։
գործածելի 80.000 շէնքեբբ 44.000^ րնա.
որ տեղին չէ՛՛ Անիկա եռատառ հրաշագործ մբն է կելի են։ անՀետացած են ,բայց Խնդրին նեղացուցի չ կողմը այն է որ այս 20000
Փարիզի ու իր մՕ–
կբ փրկէ գործածողը եւ գուբս կր բերէ շբքուն վաճառորդներէն շատեր
անելէն յաղթական I Նոր շէնքեր կառուցանելէ առաք , գեռ գո րծա .. տակա յ արուարձաններուն մ էք աւելի՛ շաՀաւէա
Այս խիստ գործածելի բառին կնքահայրու - \ծելի շինանիւթերը պէտք է փրկել, ինչպէս լոգա գետին մը կբ գտնեն * Երբեմն խմբովեն\ կբ ձերբա
թիւնբ սիրով պիտի յանձնէ ի Պ ար ս ամ եան - Նա բ - րան, քբամբար, բնդունարս/ն , խողովակ, եւն * Հի կալուին , բայց իբրեւ միակպատիմ , ոստիկանական
գունի ֆիրլքա^^յ* , որպէսղի բաբի ըլլան հայ անու— մերը պէտք է մաքրուին, իսկ վարչական տեսա պաՀականոցի մր մէք երկուքէն վեց մամ բանտար
նով մբ մկրտել այս օտար ծնունգբ մեր գրականու^. կէտով փլատակներու ինչպէս եւ դե անի ս եվ։ ակա կութիւն կբ կրեն տ
թեան մէք* ք^այց նկատելով որ, մի գուցէ այս ան նատէրե բու խնգիրն երբ պէտք Հ կար գա գբ ուին : Իրենց ապրանքը կը գրաւուի այն ատեն՛ միայն
գամ բանավէճին լուծում բ տեղի ունենա յ երկ - Ներկա յիս գերմ տնական տնտեսութեան փլուզ– եթէ ալք°լ*. Գլա՝նԷ^Լ յ կայծքար եւ նմանօրինակ ա–
անկիւնը , ու֊–
երկու վկաներով Պուա տբ Պուլոնեի մէկ կը քան ձ՛ ման եւ գրաւման իշխս/նութիւններուն ծանր պա֊ ռաբկաներ բլլան է խ ո լած ար գի լեալ
եր ուն րամն ե լ :
ուստի առ հասարակ հանուր հայութեան Վենե– , Հանքներուն Հետեւանքով , քա զա քա յին իշխանու - Կբ խո բՀ ո լի գաղտն ի ծա
նեմ հարցբ Երեւանէն Պոլիս, Երուսաոէմէն թիՀններէն շատեր բ կբ ն ե զո ւ ին պատրաստ դրա ա ե լիքն երբ գրաւել եւ դպրոցն
տիկ եւ բրլոր այն վայրերու բնակիչներուն որ հա մագլուխի պակասէն ; Պարագաներ պա տ ա Հ ած են Շրքո՚-ն վաճառորգնեբբ չեն կազմակերպուած ,
յերէն կբ խօսին , հայեվաբ կը մտածեն ու Հա յ որ պա շւոօնեանե բբ ստիպուած են սպասել իրենց մ ինչգեռ 2800 թափառական պտղավաճառներ բ ի-
կ՚ապրին : Եւ որպէսղի այս հարցբ շօշափոզնե բ բ ամսականներու վճարման Համար ։ րենց բնկեբակցութիւնն ունին* *
մէկ բառով չգոհանան եւ յուսախաբ չբչլան , հոս Ֆրանքֆոբթի մէք բնկերութիւն մբ կազմուած Ընկերակցութեան նախագաՀբ Լուի Լէրի կը
կուտամ քանի մբ օրինակներ , որոնց մէք գործած Լ է մէկուկէս միլիոն մ արքով, փլատակներու գոր–, յայտարարէ թէ*, այս 20.000 Լրքոլն վաճառորդնե
ուած շիք ր , իմա՛ստի եւ գաղափար ի տեսակէտով ծով զբաղելու Համ ար ւ *հո բծ ածելի մ ետաղբ զա ա– րէն շատեր աբմէքաւոր անհատներ են , իսկ ուրիշ֊
բոլորովին տարբեր է ուրիշ տեղ յիշո՚ւածէն ։ 0- ուելէ վերք , մնացած բ բեռնակառքե րով եւ փոքր նեբՀ տեսակ մը առաւ - փախաւներ : ^կ^աշխատիմ
րինակ • երկաթուղին եր ով պիտի փոխագբուի քաղաքի ա– որպէսղի մեր անդամները իրաւունք ստանան իրենց
Պարոն ր իբ խօսեցեա լին շիք նուէր մը ըրաւ* * ; րեւեչեան մասբ ընդարձակէ Հրապարակի մը վրայ , սայլերուն վըայ իրենք զիրենք առաւ - փախաւնե–
Հատորը ինքնին արժէք մբ չունի, բայց կողքր անոնցմով 300.000 աղիւս եւ մօտ 750.000 խճօններ րէ պահպանող թղթիկ մը փակցնեն»։
շատ շիք է Հ (պլօք) պիտի շինուին; Շրքոլ–ն վաճառորդն երաւ Հակառակորդներ բ
Ղ՝իմացինը , բաւական մը մտիկ ընելէ վեբք ^ ՚ՐարլսրոլՀէ քաղաքէն նախկին շքեղութեան 1չ առարկեն թէ անոնք վնաս կը Հասցնեն խանութ -
կարճ բայց շիք պատասիսան մբ տուաւ : կմախքը մնացաե ԷՀ պաններուն , պետութիւնը տուրքէ կբ զրկեն եւ ի–
Հարսին քոյրը շատ շիք արդուզարդ մը բ - րենց ապրանքները ուրիչներէն\ աւելի աման չեն
րած էր * • • *՝ Աայնցի Հաղիլ մէկ տասներորգը փրկուած՛ է հախեր Հ
պատերազմ ի քան գո ւմն ե ր էն՛ : /» ար երախտարար
Պարոնբ շատ ճաշակաւոր է, միչտ շիք փող փրկուած՜ են մայր եկեղեցին ե լ շատ մը Հին գեղե. ՊԵՐՆԱՐ ՛ՏՕԻ իԹնսոսներրորդ տարեդարձին
կապներ կբ կապէ ; աււթիւ. դրական քննաատ մր կը հարցնէ մեծ գրո«
ՅէԿ. ւնեյ, փաղաքին Հարաւային մասի Հոր ղին. - ի՞նչ կը մտածէք կիներու մսաին. - Ինչ
վերաշինու որ կր մտածէի ասկէ իննսուն տարի աոաջ. այս -
իրալցնէ բարեկամական շիք ձեւով մը մուր֊ ֆրանսական շբքանին ^Էք կ՚իյնայ) ինքն ոչինչ : իայց եղած՛ են ատեններ երր մտածած
մբ ե մ թ է կին մը կ ր ն ա յ «կիներու» մաս չկազմել :
հակբ ետ տուաւ : շիք քարթ իժե ան Հ ամար Փա ր ի գէն երկրաչա փ մ բ կան չուած՝
•
Անուանս տօնախմրութեաՆբ է իբրե;ւ խորհրդականէ
ստացայ : Ֆրանսական իշխանութիլններբ մեծապէս կր
«ՑԱՌԱՋ»Ի ԹԵՐԹՕՆԸ որ կ ռու ի էբ ելեր Ա ուլթան Հ ա միտ ի դէմ ու հ ե– այն ժամանակ Հազիւ իր քթի ձաՓ ^Լայէ ՚ գ է ա է է
Ի Ա 6Ռ 8 Ի Ա ՑԸ ռուէն Հեռու Հսկում էր իմ եւ բոլոր Հայ Ա,շխա,ր– միայն լալ ե լ քաղաքականութեամբ չէի զբաղում :
Հի օր օրոցներ ի վրայ : Բնական է բողոքում էի յաճախ եւ աղմկում , բայց
Ունէր գրիչ եւ աչքերի մէք բոց՛* երբ կշտանում էի ու տակս չոր՛ էր , մշուր մշուր
Ի ՛ ն չ մեծ մխիթարութիւն եւ ապաՀովութիւն քնում էի*, կամ ծիծաղում ; Այն ժամանակ կեանքը
Ա. Ա փ է է մի մօր Համար զգալ թէ% մէկը կայ որ, իր գրչի լալու կամ ծիծաղելու մէք էբ կայանում յ Եթէ
Երբ մարդիկ կբ ծնին, մութ աշխարՀէն լոյս զօրութեամբ փշրում է Աուլթանի կեռ թուրը եւ արգիլուած էր լալ, պէտք էր անվեր ք ծիծաղել։
աշխարՀ կուդան * մինչգեռ ես մ ութ աշխարՀ ե– ապաՀովում իր եւ գաւկի կեանքը։ Անվերք ծիծաղելու Համար պէտք էր որ լալուպատ–
կայ , որովՀետեւ այն մամանակնեբը բռնութիւն բ Երբ * երեխան առաւօտեան առա քին ճառա ճառ չունենայի ։Եթէ ^ԼաՐ պատճառ՝ չ / ա լ անկարե
խաւարեցբել էր մեր աշխարՀ ը , եւ ոչ ոք ոչինչ էր գայթների Հետ զարթնում ու ծիծաղում է , շար լի էր։ Ու ես Լալիս էի յաճախ։ Մայրս լալիս էր
տեսնում ։ Մեծերն է լ Հաւկուր էին՛, ինչպէս ես ՝ ժում ու խաղցնում է կլոր՛իկ* վարդագոյն թեւերն աւելի քան յաճախ , իսկ հօրս ծիծաղելն անդամ չէի
նորածինս ։ Ա ուլթան Համ իա բ գա Հ ա կա լ էբ ա յն ու ճոտքեբբ ու յանկարծ՝ կամարաձեւ ժայթքով քր– տեսել։ Անգամ ա յս պայմաններում ուղում էինք
ատեն, ու թեւերբ տարածել էբ ԲոԼոր 0Ր°Րոցների վէժում է պարոյրի մէք. Հրճա սն Ք Պ ատճառ ելով, ապրել։ ինչո՞ւ։ Ջգիտեմ ։ ինչո՞ւ էինք սպասում,
վյւայ ու ժանիքներով սեղմել բոլորի կոկորդները։ մ օրը , նա չգիտէ թէ կա ք մ ի թագաւոր , որ իր որ գան սպաննեն ու ինքնասպան չէինք լինում *
կեանքթս է սպառնում եւ մանաւանդ կայ մի սեւա– ՛իա՝ Հ աւան ա բա ր արգիլուած ՛ր է (ծ՝ա գա լո ր ին
*հիշատիչ մի թռչուն։ չեայ երիտասարդ գրող, որ իրեն Համար գրիչ է պէտք էր, որ մենք տառապէ ինք & տառապելով ապ
Ոչ ոք չէր խնդացել մինչ այդ* իմ ծնունդէս շարժում : Այգ պաՀուն երեխան զգում է մօր ներ րէինք, որպէսղի ինքը Հաճոյքով քարգէբ :
վերքն է լ ոչ ոք չխնդաց յ իսկ ես չգիտէի թէ ի՛նչ կայութիւնն ու Հովանաւորութիւնը, իսկ մայըբ Երեք տարեկան էի*, երբ մի օր մայրս ինձ
է խնդալ եւ միշտ լա լիս է՛ի ; Հաւանաբար լալիս գիտէ միայն թէ վտանդբ եւ թէ՛ յոյսը այդ վը– վերցրեց օրօրոցէն ու թեւերի մէք սեղմած վազեց
էի նաեւ դրա Համար որ, մօրս կաթբ քաշուել էբ տանգի դէմ ; դուրս • * Բա՜՛ն * * ս՜ն*
եւ ես անօթի էի * * * Բոլոր մայրերի կաթը քաշուել ՛հրա Համար էլ երբ լալիս է մի աչքով, միւս Մ օրս թելերի մէք ես ծիծաղում, ուրախու
էր , ուստի մ եր եր կբ ի բո լո բ օրօ ո ցնե բէն ճիչ էր թիւնէն խայտում էի * * • կեանքումս այդքան ու
բարձրանում, որովՀետեւ րոլորր անօթի էին եւ աէՔՈւԼ Էէ ^ Է լ ա ծիծաղում է իր երեխային։
բոլոր տուներէն ՛ծուխ էր բարձրանում, որովՀե Երբ երեխան ուրախ է , մայրը միշտ ուրախ րախ չէի եղած*** Ու մտանք մի մութ տեղ։ Մի
տեւ բոլռրը սգաւոր, էին ։ է ։ Երեխան ուրախացնելու Համար մայրբ կբ ղսպէ մութ ու խոնաւ տեղ ու երկար քայլեցինք եւ ես
Եւ այսպէս ապրում էինք անօթի և սգաւոր* * * իր վիշտն ու կբ ծիծաղէ ։ միշտ ծիծաղում էի այնպէս ինչպէս մի մարդ կբ
Հայրս գողում էր իբ կեանքի Համար , թէեւ իր^ Երեխայի մի վայրկեանի ուրաիսութիլնը ծիծաղի , երբ իրեն մէկն անվերք կբ խտտայ։ Երբ
•կեանքբ ինձ Համար մ ի մեծ ապաՀո վութ իւն չէ բ ։ կեանքէն խլոլած երքանիկ մի րոպէ է մօր Հա Հասանք ա յ դ էք ութ քարա յր ի խորքը ՝ու մ ա յբս շն
Տանիքներ ր եւ ատամները քաշուած մի էակ, ու մար ։ Նո յնիսկ եթէ վտանգ լինէր եւ ոեւէ մ ի չասպառ կրթնեց խոնաւ պատ ին , ես դադարեցրի
ժէն պա րպուած մի ուրուական՝– Մինչդեռ մայրս պաշտպան չունենար, մի մայր նորէն իր երեխայի ծիծաղս։ Որոնում Էի մօրս աչքերը, բայց չէի
գողում էք իմ կեանքի վր"*յ, թէեւ կաթ անգամ առքել զուարթադէմ է , որովհետեւ, պէտք եղած գտնում ։Աեռքս քսեցի երեսին ու մատերս թրքուե
չունէր գոնէ աե լականացն ելու համար այն , ինչ ոբ դէպքում իբ անձնազոհութեան վըայ վստահ է. ցան։ Մայրս սահեցաւ , կքեց՛ գեաին սեղմելով ինձ
կոչում էին այն թուականներ ին՝ կեանք։ իմ կեանքբ զաւկիս Համար , գաւկիս կեանքը գա կբհքի վրայ։
Ծնիլը գի՚-րին էր* բայց ապբիլբ Հրաշք, թէեւ, լիք սերունդների Համար ։Պէաք է մի մայր ղոՀուի , - Չլինի որ լաց լինես * * *
ապրիք ր կայանում էբ արտասուելու մէք։ որաէսղի չդ,թայէ °ղա^բ ձՓբԹՒ՝ °թէ ՝°Հ մարդ - Տեսայ որ մի քիչ երկար տեւեց մութ աշխար–
Երբ ես ծնայ, Ահարոնեանը 29 տարեկան էր։ կութ ի ւնը կ՚ոչնչանայ ։ հի խաղը եւ սկսայ ձանձրանալ ։ Ուզում էի լայ
Սեւ մաղերով մի երիտասարդ, »/»\ հաւանաբար Մայրը այսպէս կը մտածէ։ կամ ծիծաղել,բայց ոչ այսպէս կենալ առանց մօրս
ինձմէ այղ
Հօրուք է լ ո՝ւնէբ։ Երեւակայո՚է՛ք, ա յ ո մարդն է ր ք Ի՛՛՛նչ էր ուսում թագաւորս : ւֆ՛ս եբեսբ տեսնելու։
Բժ. 8. Կ՚ԻԼԻԿԵՑԻ
Fonds A.R.A.M