Page 133 - ARM_19-1946_04

ս ա ւ ա ա ւ ղաւա%& ա & ա ա աո ատԼօա ՀաԽապե&ակաԱԱեդ քաղթեցիճ

— քօո<16 6Ո 1925 — Ս՛. ՆառաԱկԱևւուև Ալջ
8. 0. Տտտտ 376.286

0^օ«սւ–ք՚ւօրհ6է^ւ« : Տա. ա Տ Տ ձ Տ ա յ Վերէդն տեղեկութեանց Համաձայն, Հանրա -
17, &ս« Օւատտատ - ( 1 3 " ) պետակա ւ.ներ բ շ\ախչախիչ
յաղթանակ մբ շաՀած
1՜տ1–։ 008. 15-70 - 0. Լ. Ւ՛. Ւ՚տոտ 1678-63

Տար. 1 0 0 0 , էամս. յ Օ Օ , է)ռամս. 3 0 0 , ֆր., Արտաս. 1 0 Տ°Լ • են Ա՛ . ՚Հյա՚Հանգևեբու՛կ մէԼ՛ յաղթանակ մբ որ մե­

՝/6Ո<ե–6<՝ւ 8 Ւ1<^6աեւ՚6 1946 Ուրբաթ 8 ՛նոյեմբեր ծապէս պիտի աղղէ ներքին թէ արտաքին քաղա -

քականութեան վբայ։ Ա՚րւչեւ անգամ կ՚ենթագրուի

թէ նախագահ, իԻբոլմ՚րն պիտի Հրաժարի ռամ կա -

ծ Ը – ՏԱՐԻ - 18" ձ ո ա * 8 ° ,4848-Նօ.բ շ ր ջ « Տ թ ի 487 Խմբագիր՛ Հ,. ՄԻՍԱ^ԵԱ՚ն ԳԻ՛Ն՝ 4 ֆ յ * վար Հղեմոկբատ) ղաՀլիճին Հետ Հ թ՛էեւ, ամերիկ­

եան սաՀմանաղբութեան Համաձայն , նախագաՀ մբ

չյկ կրնար կամովին Հրամ-արիլ, եթէ անկարողոլ. -

ՄԵՐ ԽՕՍՔԸ Զայց ՀայաստաԱի ՎասիԱ թեան մատնուած չէ ֆիզիքապէս եւ մ տա ւո րապէս :
ԱՀ աւասիկ
՚աբղիւեքլլ երեսփ • մողո վի 432

Թ Ր՛Բ ԱՊԱՏ ՈՒՍ՝ ծե բակո յտ ի 35 Անգամներ ո լ եւ 33 կառավարիչներ

Հւսյասաաե ի Ղ՝րողևերու– ,երկյւորգ Համագոս - բո ընտրույ թես "Յ Երէսփ • Ժողով Հանրա .

մարին առթիւ. իրեւան Հրաւիրուած– էի՝ ՚ ոեք պետականներ՝ 224, ռամկավարներ՝ 175, աշխա–

Տակաւին աչքի առջեւ չունինք Թուրքիա յ Հան­ պատուիրակներ, որոնցմէ Պ– Զ– Ոբբուն տաւորական՝ մէկ; Ծերակոյտ– Հանրապետա

րապետութեան նախագաՀ էն ՛Լերդէն ճառը , որ կր ռա^էն ղասախօսութէւնը տուաւ Ղ*շ * գ1՚լեր ^ I կաններ՝ 23, ռամկավարներ՝ 10։ կառավարիչներ,

պարզէր ներքին եւ արա աքէն քաղաքա կան ութիւ - է6տ 5ծ\՜աւէՇՏ^ 0. սրաՀին մէԼ% Կը ևախագա Հանբլ ՛պետականյկնւ եր 20, ռամ կավլ \բներ 12։

Գալճեան ; ՚^^^ ; Կարգ մը արդիւնքներ չեն ճշդուած՝ տակաւին Հ

ք"ու՚ՀԲԳաբանին բացման առթիւ ւ Հանրապետականն ե բու յաղթանակովդ վերջ կը

Բայց եւ այնպէս , ինՀոր կը Հաղորդէր Հե&֊ա– Նախ , գժ&ւաբ էր մէկ-եբկու ժամրւան մէԼ գտնէ ռամ կավա րնե բո ւ \ 5 տարուան էշխանութիւ–

գէբԲ*։ րաւական խօսուն էբ՛* Մասնաւորապէս աչ­ Լրէ՛– պատկեր մը տալ Համագումարէն մէք - նը ; Նոր խորՀ րդաբանը պէտ է բացուէ 1947 յուն­

քի կր զարնէր իսմէթ ինէօնիլի չափաւոր , գրեթէ ուած՜ էւբաքանչէւբ Հարցի մասին* Երկրորդ, ներ֊ ուարէն ; Այն ատեն նախագաՀ ը շատ մը դժուարու­

Հաճո յա կա ա ար լեզուն՝ էԱ * ՄԷութեան Հանդէպ % կայ Հասաբակութէւնբ ան Համ բեր կուզէր իմանալ թեանց պէտ է մատնուէ , գէմ դիմաց գտնուելով

Արդարեւ, նախագաՀ ր ^՜ոԳովր բացաւ, այն ^ան­ տեղեկութէւններ Հա յաստանի ամ են օր եա յ կեան - ընդդէմ ագի ր մ եծ ամ ասն ո ւթե ան մը Հետ ; ( Նա խա­

կեղծ՝ յոյսոփ թէ րարւոք յարա բեր ո ւթիւններ ը ան­ քի եւ շարժումներու մասին ։ զա Հ ա կան նոր ընտբութիւնր պիտի կատար ուի

գամ մր եւս պէաէ Հաստատս լին երկու երկէրնե - Եբկբոբգ Համ ադում\ա բ ը տեղի ունհցած՜ է ա. \9ձ%ին) : Պ* Թրում րն չուզեց որ եւ է կարծիք

բուն մէջեւ»։ (ձետոյ յայտարարեց թէ Թուրքէա ռա^ինէն \Հ տաբի վերէ* եւ տեւած՜ է եօթը օր ,օրա­ յա յտն՚ել իր կո ւս ա կի ցնե բուն պարտութեան մա -

կր Հ աւանի որ Նեղուցներու պա յմ՚անագէբը վերա­ կան երկու նիստերով * Աասնակցած են \ 72 պատ­ ս ին % իր նա Հ անզէն մ էջ անգամ Հ ան ր ա պետ ա կան -

քննուի միջազգային խոբՀրդաժողովի մր մէջ , գամաւորներ որոնց 58|Հ» ունեցած՝ են վճռական ձայ­ նեբը շա Հ ե ց ան * Այս վերջինները մ ասնաւո րապէս

պայմանաւ որ Հ/էաչէն անոր Հողային ամրող՚էու - նի իրաւունք % կը պարծ՜ենան Նիւ֊ Եորքի նաՀանգէն մէջ տարուած՝

թեան եւ գերիշխանութեան ; Համ աղումարը բացուած՝ է մեծ Հ անղիսաւո– յաղթանակով յ

ՆախագաՀ ին լեզուն մեղր կր Հոսէր , երր բո ւթեամբ Օփերայի շէն քին մ է^ որ շատ գեղեցիկ Ընտրութեանց արդէւնքը մ եծ ապաւ ո րութիւն

սկսաւ խօսիլ Ան գլի ո յ եւ Ա * \,աՀ անգնեբուն Հետ ԷՀ Մանուկներու երաժշտական խումբը «Հով ա֊. գո բծեց մ ասնաւո րապէս Անգլէո յ մէջ , ուր զանա­

եղած՜ սերտ բարեկամութեան մասին ւ բէք սարերը» երգած՜ է\ Այս խումբը տայնքան կա­ զան յոռետես ենթագրութէւններ կ՝ԷՀԷէան : է՝այռ

իսկապէս որ, ոչ միայն սերտ է այդ բարեկա­ տարեալ է որ կարելի է նմ անցնել Ֆ բան սա յի ն։<աԼ Հանրապետականն երբ մ էկ ՛ան զ ամ էն յա յտաբարե -

մ՛ ութիւն ր , այլեւ կարծես կբ զօրանա յ ՀեաղՀետէ , 8օ1Տ^ մանուկ երգիչներուն խումբին % ցին թէ փո փո խ՛ո ւթ ի ւն պիտի չկատարուի ա րտա -

ամէն անգամ որ նո ր ծ՛անուցագիր մբ կր Հասնի Համագումարը շատ մեծ՜ տարողութիւն ունե­ քին քաղաքականութեան մէջ, թէեւ իրենց մէջ կան
Աոսկ ուայէն Անգարա : ցած՛ է*, գեղարուեստ
ականին Հետ շօշափած՜ են պե­ անկ.ամներ որոնք մեկուսացում կր քարոզեն տարի­

Հեռագէբբ ուրիշ նորութիւն մր եւս կբ Հաղոր­ տական քաղաքականութեան Հարցեր եւս ։ Ղ*էխա– ներէ ի վե բ ւ Հաւան՛ական է ոբ ծերակոյտի արտա՛­

դէր , դարձեալ շատ Համառօտ * ւոբ մտաՀ ոգութէւներէն մէկը եղած է մ է ան գամ քին գո ր ծ՜եր ու նախագաՀ բնտ բուի 1Լանտէնպէրկ ,

իսմէթ ինէօնիւի ճառէն անմի ՛էապէս վեբէբ. բնգմէշտ վտարեք Հա յ միտքէն Հ ա տ ո ւած՜՚ա կանի յա.ջոբգելով Թոմ ՝$ոսՐէիի ( ո ամ կավա ր ) ; Ամէնէն
ընղդէմագէր յայ - Հարցը,–
կուսակցո ւթ իւն բ ՚իեմոկբատ, ՄԷկ^հայ ԺռզովաՆրդ 3 ո չ աբեւմտաՀայ , աւելի ն եր քին քաղաքականութեան մ էէ է որ փո ֊

տա բար ութ իւն մ բ Հ ր ա տ ա բ ա կե ց , ո րով խստօրէն ՛ո չ արեւելաՀա յ ; Իսկ Հա յաս տանի ժողովուրդին փոխութէւննեբ կրնան կատարուիլ ; Հան ր ա պ ե տա -

կբ քննադատէ կառավարութեան ոեբքին , անտե - Հետաքրքրութիւնը գէպի ժողովյըշատ մեծ՝ եղած՜ է ։ կաններ ը աւելի չափաւոր են քան ռամկավարները ;

սա կան եւ արտաքին քաղաքա կան ութ իւնբ ։ Բայց, երկու Հոսանքներուն մէջ ալ աջ եւ ձախ

Տտյտա բա բո *–թէ րլս Համագումարին նախագաՀած՝ է Աւետիք իսա– թեւեր կան , ա յնպէս որ կրնան պառակտ՛ումներ
գնա Հ աաելո վ Հ ան դեր ձ Հակեան
որու Համար ռուս գրող մը ըսած՝ է ծագիլ :
կառավարութեան «աննկուն բնգդէմութէւնբ Նե - Ղ՚ուք ձեր մէէ նաՀապետ
մը ունիք յանձինս իսա–
ղուցնե բու եւ արեւելեան նաՀանգնեբու մասին ե - Հակեանի % Ընտրական *Գայքարր շատ բուռն էբ , եւ մեծ՝

զած՜ պաՀանջնեբուն» , կբ թելադրէ որ արաս՛ցին ուշադրութիւն գրաւեց նո յն էսկ Ե ւր ո պա յի մ էջ :

քաղաքականութիւնը «դառնա յ աւելի գործօն եւ Գրական՛֊, բանաստեղծական եւ լեղուական Ա ոսկուայի կարծիքով , Հ ան րապետա կանն ե ր ո ւն

աւելի Համապատասխան երկրին շաՀե բուն» ; Հաբցերու շոլբ^ վփճաբանութիւնն՚եր եւ քննադա ֊ յաղթ ութ իւն բ կբ նշանակէ թէ Մ * ՆաՀանդները ա–

իրազեկներ այս խօսքերէն կ^ ենթադրեն թէ տութիւններն եդած՝ են ազատ յ Բանաստեղծ՜ութեան ՚-ելի գէաի աջ կր Հակին եւ նուազ տրամագիր ՛գի­

ճկալ Պա յարի կո ւս\ակց ո ւթի լն ը 1լ ուզէ ոբ Թուբ– մասին խօսուած ատեն Հարց տրուած՝ է* Ե թէ կո ւ— տի ԲԱլաս °աէջո1–է,,Աեր կատարելու • Պերլէնէ դէւա–

քիո յ արտաքին քաղաքա կան ութ իւնբ աւելի ան­ սակցութեաե «լոգունդ՝»ներբ պիտի շարենք, Հապա ն ագի տա կան շբ ջան ա կներ ո ւն մ էջ կ1 ենթադրեն թէ

կախ բլլայ Անգլիայէն եւ Ա * \աՀանգնեբէն : ինչոՓ ւ բանաստեղծ՜ ենք ; Բ ա ց ա տ ր ո լած է թէ գրա­ պիտի սաստկանայ պայքաբբ Արեւելքէ եւ Արեւ ֊

քքւբեմն մերձեցո^ւմ քքք * Ա իութեան Հետ, որուն կանութիւն բ Հւ բանաստեղծ՜ութիւնը պէտք է միեւ— մուտքի միջեւ , դժուարացնելով գերմանական

վճարովի գործ՜ակալը կր Համարուէր նոր կուսակ - նոյն ատեն ա րտա յայտ ի չը դառնան Խ* Ա իութեան Հարցէն լուծումը՛, Փարիզի մէջ ալ կը վախնան որ

ցութիւնր , երեսփ * բնտբութեանց առթիւ բացուած՛ դէպի Համ ա յնավար ո ւթիւն տանող ճամ բուն ։ Այո Մ * ՆաՀ անգն երր աւելի վճռական գ իրք մը բռն են

կա տ ա զի պայքարին ատեն : առթիւ ըսած՝ են», Ա ենք մղեցինք երկիրը յ՝ագ ֊ Ի)* Միութեան Հանդէպ ;

կրնայ րլլա լ % Ա՝ անաւանդ որ, Մ ոսկուա յայտ­ թան ակի ճամբուն վբայ, մենք անՀատբ քաջալե­

նապէս կբ քաջալերէր նոր Հ ո սանքը , անթելով ե՜ւ րեցինք, արդիւնքբ եգաւ յաղթութիւն ; Ընկերվա­ ԲպշհւիկեաԱ փղափսխոդեաԱ

մամուլով ; րական վերաշինութեան ձՐ^.աս է Հիմա, բան ա ս -

Տ ետո յ , Պոլսոյ թէ Անգարա յ ի մ էէ շատեր կան տեղծ՜ութէւնը Համընթաց պէտք է քալէ :

\որ այնքա՛ն ալ դոՀ չեն Անգլեւսաքսոննեբոլ ազգե - Լեզա֊ական. Հարցին մէջ ալ, պէտք է ուշա -

ց ութ եան զօբացումէն , մանաւանդ Ան գլի ո յ զանա­ գրութիւն դաբձուէ անոր գեղաբուեստական ար - « ԱՐԹՈՒՆ ԿԱՑԷԲ»

զան ծ՝ ր ագի բներ էն Լար ա բա կան մ իութիւն մաս - տ՛ա յա՛յտ ո ւթեան % Օտար բառեր բ աւելի՝ շատ կը Բո լշեւիկեան յեղափոխութեան 2Ջբգ տարե -

նա կց ո ւթեամբ թուրքիոյ^ ; գոբծածուէն մամուլի քան թէ գրակսն(աւթեան դարձը մեծ Հանգիսալո բո ւթեամբ տօնուեցաւ Մ ոս­

Բայց այս բո լո րբ բաւական չեն լո ւս ա բան ե լո լ մ էջ : Երբ ՀաՐ*ք տրուած՜ է ԴՐՈՈԷ ^Ր է^է հ.ա Բ^1էէկուայի մէջ, նոյեմբեր Ցինէ Այս առթիւ կարդաց­

բուն անցուդարձը % չէ® Հրաժարէյ օտար բառերէն , պատասխանած՜ է ուեցաւ սպարապետ Աթալին ի 0 րակւ՚ւրգբ որ ստո–

Արքան կրոած՜ ենք Հետեւիլ, Թուբքիոյ Դեմոկ­ թէ երբ ճէշտ Համ ապատ աս խան բառը չկայ\,, ա յ դ րագրուած՝ Է գօբ * Բուլկանինի կողմէ , եւ ուղ - ՚

րատ կուսակց ութ իւնբ երեւութապէս ընդդիմադիր, պարագայէն, միայն կբ գործ՜ածուի օտար բառր . ղուած՝ բոլոր գինեալ ուժերուն ; Օբակաբգբ շեշտե­

քաղաքականութիւն մ բ վարելով Հանդերձ , իրա - օրինակ ՏԱյշէ ճիշտ ն1իւՆթ–(1 ալ չէ ն– ոչ ալ եսթ֊ակաՆ : լով խոբՀբգա յին կարգուսարքին գե ր ազանց ո ւթ ի լն բ

կան ին մէջ Հալքին պակասն է որ կր լրացնէ : Գոնէ Լեզուներ ո Լ միացման Հարցն ալ դարձած է դրամատիրական կաբգեբուն վրայ, կբՀրաւիբէ բո­

արտաքին քաղաքականութեան տեսակէտով : խ*եգբոյ առարկա յ , եւ արդէն բանաստեղծները կը լոր զինեալ ո ւժե ր բ անընգՀատ աշխատիլ , կատա­

ինչ ոբ իսմէթնեբբ չեն ուզեր բսել կամ ընել , գործ՜ած՜են աբեւմ տաՀա յեբէնբ * Օր էնա կ՝ «նոր էն» րելագործ՜ուելու Համար ւ «Պատերազմի թէ խա­

էճէչալ Պա յա րնե րը կբ փորձեն , մ ասնաւորապէս կբ ն\ա խ ա գա ս ո լէ \«նո րէց»էն ; Աբեւմ տաՀա յ բա - զա զո ւթ ե ան ատեն , մեր ժ ո ոո վո ւրգնե բ ր կը Հ աս ֊

ռուսական ճակատին վբայ • նաստեզծները շատ կբ գնաՀ ատուին Հա յա սա ան ի կնան իրենց պա ր տ ա կան ո ւթ ի ւն բ Հա յբենէքէն Հան–

Այս «գաղտնիքը» յաճախ պարզուեցաւ, բնտ - մ էջ , ի ս կ ՛Ի ան ի էլ 1Լա ր ո ւժ ան ին Հ ամ ար սլա շա ա - գէոլ ; կը յուսանք թէ իսկապէս ժողովյրդապետա -

բա կան պայքարին ատեն , երբ աւելի լայն աղա ւո ո լ,֊ մունք ունին եւ ազդեցութիւնը շատ մեծ՜ է : կան իսաղազութէւն մբ պէտի Հաստատուի եւ պիտի

թիւն տրուա ծ էր ա րտա յա յար ւե ւո ւ Թատերական նոր, դեգեցիկ եւ պատմական տեւէ , Հա կառա կ մ իջաղգա յին յետաշրջութեան ճի­

Հալք թէ ՚ւ՚եմոկրատ , երկուքն <ալ անձկոլ - կտորներ շատ կան , որոնց մէկ քանին գլուխ գոր– գերուն է /ք/ . Միութեան խաղաղասիրական քաղա­

թեամբ , սրտանց կբ մաղթեն որ վերաՀաստատոլի ծ՜ոցներ են *յաջող բեմագրութեան տեսա - քականութիւն բ ուրախութեամբ կ^ողջունուէ աշ -

25 տարուան սիրակցորդ բա րեկամ ութիւն ր ք$ * Մի– կէտով, ինչպէս «Արա Գեղեցիկ»^ , «Երկիր Հայ­ իսարՀ ի բոլոր ժ ո զո վո ւր ղն ե ր ո ւն կոգմ է » :

ութետն Հետ : Տեսակ մբ զինակցութիւն , որուն րենին » : կառամ ար ութիւն բ մշակութային ճեռ - Օրտկարդբ միեւնոյն ատեն կբ յէշեցնէ թէ

շնորՀիւ <ոտքի կանգնեցալ կիսափուլ Թուրքիան* նարկնեբոլ Համար գրամ շի խնայեր Հ Աունդոլկ– «պատերազմէ վտանգին բացակայութիւնը պէտք

Երկուքն ալ ուխտած են Հձթիգ ^՚ԼՀ ^ՈէԼ^ չտալ; եանի թատրոն բ Համէն օր 12 Հագար բուրէի ծախք շէ Հանգիստ ձգէ մեզ»։

Բայց , նկատելով որ Աոսկուան անուշ աչքով կբ եւ 7-8 Հագար րուբլի մուտք ունի Հ Օփերան 27.000 (Լուրերու շարունակութիւնը կարդալ դ. Էշ)

նա յի Ղ՚եմ ո կբ ա ան ե ր ո ւն վ ր ա յ , Անգարա յի վարիչ - ծախք եւ 8-10 Հազար մուտք ունի;

նեբը կը յուսան անոնց միջոցաւ Հարթել ճամբան՝. Երաժշտական. արուեստր կատարելութեան մէկ են եւ առաջին կարգի վրայ կը գտնուին ւ Ղ*աք

Հետեւաբար , թ ո յ լ կուտան որ անոնք «ազատօրէն՝» մէչ՝ է •. Հւայաստանբ ունի իր երաժշտական լեզուն : տարի ն երգազթբ պէտ ի սկսին գարուն էն , ո րպէս-

քննադատեն կառավարութիւնը ; Խ • Միութեան ամէնէն մեծ քննադատներ՚բ ուշա՛– զի կաբելի եղածին լափ շատ մարգ փոխագրեն ,

Այս ռաղմավաբութեամբ , կր փորձեն նաեւ ա– գրութեամբ կբ Հետեւին Հայաստանի երաժշտու­ որոնց Համար յարմար շէնքեր կը շփնոլէն եւ գործ՛

պասցու ցանել թէ կատարեալ ժողովրդապետութիւն թեան , ոբովՀետել ինքնատիպ է, եւրոպական չէ, կը ճարուէ : Մէայն՛ թէ ըսուած՛ է որ բոլոր Հա­

կը տի րէ Թուրքի ո յ մէշձ ա յ լ ուղղակի Հ ա յ կա կանո ւթե ան լեզուն՝ է ։ Իսկ Ա. յաստան եկողները մէայն Երեւանը չունենան նկա­

Այսպէս կամ այնպէս , Անգարա վարպետօրէն իքաչատրեան է) . Մ իութեան մէՀ ճանչցուած է իբ­ տէ , Հայաստանի մէջ ուրիշ տեղեր ալ կան*

հ.Բ ԳՈԲ^Է Բ"ԼՈԲ ճակատներուն վբայ ։ *հաղտնի դի­ րեւ նոր դպրոցի ւարտա յա յտ ի չյլ : ինքնատիպ է եւ կաթողիկոսբ , «ի ծնէ կաթողիկոս» , թելա -

ւանագիտութեան բոլոր Հնարքներով , ամէնէն ա– գնաՀատուած օաաբներէն ալէ գրած է որ ԱրտասաՀ մ ան ի մէջ ամէն մէկ սանթիմ ,

ււա^ նոբէն սէրաշաՀելու Համ ար էր Հղօբ Հաբե ֊. Հարցումներուն պատասխանելով, ղասախօսբ ամէն մէկ տոլար յատկացնեն ներգաղթի, ԱզգԱԼ,

խանը : Շ* բացատրեց թէ ՞սհրգազթը եւ Հայկական Դատը հաւաքման ե ւ Ազգային Դատին։

ՇՐՏՈհ՚ս ԹՂԹԱԿԻՑ

Fonds A.R.A.M