Page 125 - ARM_19-1946_04

ս ք&տատտ զ ս օ ո ո ա ւ ձ յ ս ա ա ւ ւտ ա ա օ ա ՀԱԿԱՀԱ8 ՀԵՏԱՊՆԳ/1ԻՄՆԵՐ

֊ քօոձտ Ց Ո 1 9 2 5 - ՊՈԼսւա Ս Է Զ

II. Շ. Տտտտ 3 7 6 . 2 8 6 Մօտաւոր Արեւելքի մեր թղր՜ակիցը կր գրէ •

Օեշօէտա-Րաթոշէտ^ : ՏՇ». աՏՏ/Աէա* կարգ մը թուրք թերթեբու ՀակաՀայ գրգռու­
17, Աստ Օտատտաք - ԲՃ&1Տ (13՛)
թեանց պատասխանելու իրենց քաքութեան մէք^
1տ1.։ ն08. 15-70 - Շ. Ը. Ր. Բատ 1678-63

Տար. 1 0 0 0 , 6աս"ս. յ Օ Օ , Եո.աս–«. 3 0 0 , ֆր., Ա.րասւս. 1 0 Տ°|,––

^Խո^քօւ 6 Ուռռան» 1946 Ջորեքշարթն 6 Նոյեմբեր 25—30 տարեկան երիտասարդներ չեն խորՀիր թէ

^մամուլի ազատութիւնը^ թրքական ծուղակ մըն

է միայն X Վերքերս , ներգաղթի ձեւական կամ ցու­

ԺԸ– ՏԱՐԻ ֊ – 18° ձաա։ 8° 4846-Նոր շրջան թ ե լ 485 Խորագիր՝ Հ,. ՄԻ ՍԱ*ԵԱՆ ԳԻՆ՝ 4 ֆր ցական արձանագրութիւնն եր , աւելի սուր ախոր -
մակով
Հա կա թուրք ակնարկներու առիթ տուին է

Թուրք ոսաիկանու֊թիՀնը վերքերս յա քո ղեցախ

ՄԵՐ ԽՕՍՔԸ զկապ-Հ մը գանել թուրք Համայնավար ուսանողնե­
երիտասարդ
ԼուէԽ Նեբգաղթի մասիԱ րու եւ «Նոր Օր՚ֆ շաբաթաթերթի Հայ

աշխատակիցներուն միքեւx Կ՝ենթադրէք Հետեւան­

ՆՈՐԷՆ Ա Զ Ն ՈԻ Ջ Ա խ Ը հՄք՛ ՚ Ն"ր ստացանք Բարեգործականի քը ՚ Մինչեւ երկու ամիս առաք բանտարկուած կր

Կեգր . Վարչութեան հոկտ. 14 թուակիր զեկոյցր մնային պոլսաՀայ տասնեակ մը Հայ երիտասարդ­

(Նիւ Եորք) , որմէ կը քաղենք Հետեւեալ տեղե - ներ : Վագր նոյն տաղտուկները կրնան վերսկսիլ։

Ընտրական պայքարը իր գագաթնակէտին Հա­ Հյուրք ամիս մը առաք, զտումի նոր Լ\աՐ ՚

սած է արդէն Հ կութիւնները . ժում մը սկսաւ անոնց մէք, որոնք արձանագրուած

Մինչեւ. կիրակի , Հիսգ օր եւս պիտի մարտնչին Մինչեւ հիմա ներգաղթողներու թիւը կ՛անցնի են սովիէթ Հ իւպատ ոս արան ի անուան ացան կ եր ուն

բոլոր Հոսանքները եւ մանաւանդ ականաւոր դէմ֊ 35.00Օք , որոնց 19.400/» Պ էյը ութէն կոգենաւերով, վբայ : Թչնամին արթուն կբ Հսկէ, մանաւանդ երբ

- քերբ , ճառերով , ծրագիր ֊ յայտարարսւթիւննե ~ 5100// Տոմեաստանէն ե լ 4300ք Պ ո ւլկա ր իա յէն : աղմուկով գործ կը տեսնեն :

րով, երբեմն ալ ՀայՀուչներով եւ բռունցքով ։ «Նե րգաոթոզնե ր ը Պաթ ում էն սկսեալ ե լ մանա -

Շաբաթն երէ ի վեր է Հաւասար ուժգևութեամբ ւանդ ֆյ • Հայաստանի սաՀմ աններ ուն մէք կը գըա՛ ԱԱօթութէւաԱ վախ

կազմկեն ոչ միայն երեք տիրական Հոսանքները, նեն եղբայրական յոյժ սիրալիր եւ խանդավառ ըն~

այլեւ, ընգգիմ ագիբներ ր , որոնք գան ագան թեւերու դունելութ իւն յ Երեւանի Ներգաղթողներ ու Ըն - ԳևոԽԱիոք ա1պ\. շղաԱիԱ մկ
ասպարէզ նետուե– դուն մ ան եւ Տեղաւորման ոչ " ՚ է կ
բաժ՛նուած են : Վերքին պաՀուն սրելով Հակամար­ քանք կը խնայէ, որպէսղի կոմիտէն եւս օ
տուայ­
ցաւ նաեւ զօր* տ.ը կոլ , աւելի տարագրութեան

տս ւթ ի ւննե րը X տանքներէն Հազիւ ազատած Հայրենակարօտ ներ - Լոնտոնի թեբթերբ կը գրեն թէ աղէտ մը պի­

Զօր ավարը իր տեսակէտները յ ա յ ան ած էր ար ֊ գաղթողները գտնեն կարելի ամէն աքա կց ութիւն՝^ : տի սչայթի Ղ՝երմանիոյ բրիտանական շրքանին մէք,

գէն, քանի մը ճառերով, իսկ Հոկտ * \3ի քՈՏ–էար– Ա* էկ միէիոն տ ո լար ի Հանգանակս ւթի լեր յա - եթէ անմ ի քական մ ի քո ցնե ր ձեռք չառնուին ւ (հուրի

կ ո ւթեան առթիւ Հանգի սալոր ա պէս պատուի րեց ո աք կը տա ր ուի մեծ թափով։ Ա՝եծագոյն ՆիԼ ՛Նոր­ գլխաւոր քաղաքներուն մեծ մասբ Հազիւ 24 ժամ -

« / յ *» պատասխանել * քի մասնաճ իւղեր բ Հանգանակութեան պաշտ օն ա - ո լան ալիւր ունի ։ Համպուրկի մէք ուր կ՚ըսեն թէ

Բայց եւ այնպէս նո՛ր ԱաՀմանադ թո ւթիւնբ կան բացում ր կատարած են Ա եպտ • 29ին , «մ եծա ՜ Հինգ օրուան պաշար կայ, շատ մբ թաղեր Հաց

վա ւե ր ա ց ո ւե ց ա ւ աւելի քան մէկ մ իէիոն ի մեծա ֊ շուք Հանդէսի մր մէք ուր աւելի քան քսան Հազար չունէ ին շաբաթ օր ։ Զինուորական իշխանութիւն՛ը

մասնաթեամբ, թէեւ ձեռնպաՀ%երը շատ կարեւոր Հոգի փութացած էին իրենց պա ր տ ա կան ո ւթ ի ւն ր չրքաբե րական մբ ստացած է որ մ ռա յլ գոյն եր ով

թ ի ֊ – մ ր կը կազմէին X կատարեր» ։ Ոգեւորութիւն կը տիբէ նաեւ նուազ կը նկարագրէ կացութիւնը եւ կ՚ըսէ թէ Գերմանիա՝

Այս անգամ աւելի ուժգին կոչ մը կ՚ուղղէ զօ­ բախտաւոր շրքաններու մէք , մասնաւո րապէ՛ս (Հու­ շի կրնար աւելի երկար Համբերել եւ Հնազանդիչ,

րավար ր , «անՀ եթեթ եւ ժամանակն անցած» Հըռ– նաստան եւ Աուրիա ՚, Ա՝ինչեւ Հիմա գանձումներուն եթէ ուտեստի եւ վառելանիւթի տագնապը շարու–

չտկելով նոր ԱաՀմանադրո ւթիւն բ : Ո՛– կր /անձ - եւ խոստումներուն դում արը մ էկ քառորդ մ իէիոն նակուի ։ Մինչեւ անգամ կը վախցուի որ խափանա­

նարաբէ րնտբել այն՛պիսի երեսփ ո խանն եր որ՛ոնք տոլարը կ՛՛անցնի ; Ա եծա պէս գնաՀաաե լի է Հայր • րար ձեռնարկներ եւ զխնեաԼ խռովոլթիւններ ծա -

Հ վճռած են կարելի եգածին չափ շուտ վւոխել» Ա իութեանց մասնակցութիւնը : դին ձմեռը։ Այս պատճառով անՀրաժեշտ կը Հա -

զայն ։ «Ամէն յա պագում կրնայ սուզի նստիլ մ ես» ; Հ– Բ– ԸՀ Միութեան կեգր - Վ արչութիւ՚նը , մ արուի կազմ եւ պատրաստ պաՀել զինուո բները,

յ՜՚նչպէս : կր սպասուէր , այս ազգա բաբութիւէւբ որ , առանց Հանգանակութեան արդիւնքին սպա­ եւ զինավարժութիւն սորվեցնել կամաւորն եր ու X

խոՐ վրգովում պատճառեց անոնց –ոբ Հայով պա­ սելու, սկիգբր արդէն 215.000 տոլար ի առա քին քիուրի փուռերը յաճախ կբ փա կուին օրե բ ով։ Եթէ

տասխանած էին։ ՛Ամէնէն առաք՝ ձախեր ուն։ Ե*– վարկ մ ը տրամ ադրած է ր շո դեն ա ւն եր ու վարձքր Հացբ պակսի, օբապաՀիկբ էլիքնէ 500 գոլի (քալո–

աՀաւասիկ սուր սլաքներ զօրավարին գէմ , ուղղա– եւ առ Հասարակ չքաւոր ներգաղթողներու ճանա– ռի) ։ Զինուորական իշխանութիւն բ չի ծածկեր իր

կի թէ անուղղակի X Նաեւ գէզ մբ ծաղրանկարներ , սլաՀ ած ախս ը ապաՀ ով ելու Համ ար , երկու ան գա - մ տաՀոգութիլնը ։

ոբոնյ> զայն կբ ներկայացնեն իբրեւ փառասէր , մէն 300,000 տոլար եւս փոխադրեց Մոսկուայի Տագնապին գլխաւոր պատճառը այն է որ շո­

կուսակ^ց անձնական իշխանութեան եւն * : Պետ՛ ՛ի րամ ատուեր , Հայաստանի կառավար ու - գենաւ չ ի Հասնիր Ամերիկայէն ։ Ամիսը առ նուաղն

Այս առթիւ ամէնէն կծու բառերը եր գործ՛– ••• թեան ընթացիկ Հաշւոյն , շոգենաւային կարդա - 170.000 թոն ՀացաՀատիկ պէտք էր ներածուէր ,

ծ են Համայնավարները : գր ոԼթիւ նները արագացնելու եւ դիւրացնելու Հա - սիեչգեռ Օգոստոսին Հասած է միայն 61 .000 յ Աեպ–

իրենց պաշտօնական օրկանը, «իւմանիթէ» ա֊ մ ար : տեմբերին 120.000, իսկ Հոկտեմբերին միայն 48

ռաքին օրէն իսկ ազդարարեց թէ, յետադիմութիւնը կեգր» Վար չ* Ժողովը, ընդ առաք երթալով Հազար թոն, իբրեւ Հետ՛եւանք ամերիկեան գոր -

գլուխ կրօ ռ է ապաւին՛ելով քանի մը յարգելի ա- ԳաՀիրէի կեգր» (Հանձնաժողովի պատճառաբան - ծադուլին ։ Գերմանական Հունձքբ կբ Հաշուենք

նուննեբու ետին։ Իր տեսութեան Համաձայն , վե - եալ յանձնարարութեան , 40.000 տոլարի ն պա ս տ ա - 1.500.000 թոն ; ՛Եթէ այս Հունձքը շարունակեն գոր­

րայ/ենութեան պայքար ին բուն պարագլուխներն են դրամ մր քուէարկեց , յառաք ի կայ ձմրան եդանա ֊ ծածել այնպէս ինչպէս Հիմա, շտեմարանները պի­

«երկու Հարիւր բնտանիքներբ , որոնք կհուզեն խա­ կին շ զ ն ե լ ո լ Համար գլխաւորաբար Աուրիոյ ,Ա°էք տի պար պո լին Փ ետ ը ո ւա ր ին եւ Հարկ պիտի բլլա ք

փանել նոր Հանրապետութեան կառուցում ր , դա ֊ ա յն բազմաթիւ չքաւոր , անգործ ե լ անապաստան՛ օրական 10.000 թոն ՀացաՀատիկ ճարել դուրսէն ,

լաճ ան ո ւթ եան պատժումը, եւ թ ո յ լ չտալ որ բան­ գաղթականներուն որոնց ներ գա ղթբ յառաք ի կա յ գո Հ ացնելո լ Հ ամար բր ի տան ական շրքան ին ն՛ո ւա–

ուոր գա սա կարգը գոնէ անմ ի քական ազդեց ութ իւն տարուան յետաձգուած էX զադոյն պէտքը, ամսական 300.000 թոն։

ունենա ք գործեբու ղեկավարութեան մէք » : Նաեւ 2000 տոլարի երկրորդ վարկ մը Հաս - Այժմ Հացբ կը ճարուի ծայրը ծայրին ։ Հազա­

ՈՀրքան կծու ակնարկներ՝ զօրավարին գէմ, ցուց Մ խիթարեան Մ ի ա բան ո ւթ եան ԸնգՀ . Աբբա - րաւոր տանտիբուՀիներ մինչեւ 30 մղոն ճամբայ կը

նոյն օրկանին եւ ուրիշ նման թերթեբու մէք : յին , նպաստներ յատկացնելու Համ ար Վենետի կի կտրեն Հացի կա ր օնն ե ր ո վ , բան մ բ ձեռք ձգելու

Ընկերվարականներն ալ , որոնք աւելի սերտ - եւ Հռոմի Հայ կարօտ դա գթականն եբուն եւ մաս - Համ ա բ ; կառա խումբեր բ ս ր ըն թաց կբ - բանին , պա­

օրէն կապուած էին 1940 Տւունիս \$ի Հերոսին Հետ, նաւորապէս ուսանողներուն ; շար Հասցնելու Համ ար ամ էնէն կարօտ շլւքաննե -

նոյնքան կր քննադատեն անոր բռնած գիրքը * ԻԱկ բուն։ 1քՀեգլ* թերթ մր կը գրէ թէ գրաւումէն ա֊

Երեք Ա եծերուն գլխաւոր բ , (իոզով ր դա կ ան & ա ր - /լաք առ նուաղն վեց շաբթուան ցորեն կ՚ունենային

ժում ր , որուն գլուխ ր կանգնած է վար չապետ ը , ԱԱդբաԱիկի շ խ ի մ ի Ա ապեւ ճարտարագործ ական շրքաննեբը , մինչգեռ Հիմա

Պ • Պիաօ ,վերաքննութեան կուսակից ըէէաէով Հան­ օ եղածը 24 ժամ անգամ չ ի բաւեր , ինչ որ կր նշա­

դերձ , շատ ալ գոՀ չէ զօրավարին գիրքէն 1 նակէ սով *

Անաց որ , զօրավար ր ինք ո– եւ է կո ւս ա կց ո լ - Կիրակի ժամը Յին տեղի ունեցաւ Հայ Նախկին
(հազմիկներու
թեան չէ յարած, այս պայքարին մէք ։ Թէեւ, իր գնացութիւեր Միութեան կազմակերպած ուխտա– (Լուրերու շարունակութիւնը կարդալ դ. է ջ )

յա յա արա ր ո ւթի լնն եր ր բացորոշապէս կը Հասկցնեն Անդրանիկի գերեզմանին վրայ։

թէ որո՛ւ Հ ետ կրնայ Ըէէաէ ։ Թափօրին պաշտօնական Հանգամանքը կը ներ­

Այս ամ բողք անցուդարձին ՚^էք* ԳԼէ"ալոՐ կա յացնէին \նի է ա փ արիներ իրէնց ԳՐ°չով ։ Ներ ՜ ՃԱՓՈՆԻ ՆՈՐ ՍԱՀՄԱՆԱԴՐՈՒԹԻՒՆԸ Հըռ -
խնդիր ր աքի եւ ձախի պայքարն է։
կա յ է ին Հ ր աւիր ուած զանազան մ ի ո ւթ ի ւննե ր ո լ չակուեցալ նոյեմբեր Յին, կայսեր կողմէ, որ սա–

Զախեբը կ՚աշխատին քուէներով իրականացնել ներկայացոլցիչնեբ եւս X կա յն կբ կորսնցնէ իբ գլխաւո բ ի ր ա ւա ս ո ւթ ի ւննե -

ինչ ոբ կր քարոզէ ին տարիներէ ի վեր ։ Եւ֊ Նոր Ագդէ քտՀանայ Փայլակեան առանձին կտտա - բբ : Այս առթիւ տեղի ունեցան շատ մը արաբողոլ–

I)աՀ մ անագր ութ իւնբ լայն պատեՀութիւններ կ^բն– րեց կրօնական արարողութիւնը որ «ղարիպֆի մե­ թիւննե ր , ճառ , մրցում , բանաստեղծութեանց
բնթեր ցում եւն* :
ծայէ իրենց, այգ նպատակին յաքոզո ւթեան– Հա­ ռելի մ ր վրա յ կարդացուած աղօթքի մ ր տպաւո­

մար ։ Թէեւ , իրենց բոլոր տեսակէտնե բ ր չանցան : րութիւնը թոդուց ։ պո ւլկա բա կան դեսպանատան ներ կա յացուցիչբ ;

Աքերը եւ չափալո՚բներբ (արմատական) նոր Հայ Սպայից Միութեան կողմէ Պ* Ռուբէն Բոլորը մատնանշեցին մեր վերքին՝ քիսնամեա ֊

Ա աՀ մանագր ո ւթենէն դժգոՀ են գլխաւորաբար ա֊ Թագէ ո սեան շ եշտելէ վ ե րք Անդ ր ան ի կի մ ար տա կ ան կի յեղավա իսական պատմ ո ւթեան մէք Անդրանիկ -

նոր Համար որ կր վախնան ծայրայեղ Հոսանքնե - ոգին, իբրեւ խոբՀբղանշան Հայ ժողովուրդի ռազ­ ներու եւ միւս Հերոսներու կատարած գերը *

^բու տիրապետութենէն ։ Անոնց կարծիքով, ինչպէս մունակ եւ ըմբոստ առաքինութ իւննե րուն , ըսաւ* շեշտեցին որ անոնց մաբտական բմբոստ ոգին Հա ք

ընտրական օրէնքր,՝ ն՛ոյնպէս նոր ԱաՀմ անագր ո լ ֊ «Եթէ զօր • Անդրանիկ ողք ըԱար եւ տեսնէր մեր ժ ողով ուրդին ճակտէն սրբեց «ստրուկի» նուաստ

թիւնր այնպէս մը խմբագրուած է որ, կրնաք մայր Հա յր են իքին աննախընթաց մ ասնակցութիւնր մ ակդի ր ր , Աղատ ո ւթեան եւ Հա յ ր են իքի գա զա փա -

ճամբայ բանալ կո ւսակցո ւթեանց գեր՛ակա յո լ - Համ ա շխարՀա յին մեծ պատերազմին , իր ասպե - բբ .վառ պաՀեց սերունդներու մէք ե լ վեր ք տպէս

թեան, եւ ի վեր քոյ յանգիլ մէկ Հոսանքի գիկ - տակտն ոգին պիտի Հրճուէր Լսելով Բա զ ր ամ ե ան ֊ արիւնով ու քրտինքով ողքունեց Հայրենիքին վե -

տ ատ ո ր ո ւթեան ։ ներու , Մ ա ր տ ի ր ո ս եանն ե բու ու տասնեակ Հազա - ր ածն ունդը :

Այս մ տ ա վ ախ ո ւթի ւն բ փարատելու Համար էր որ բա լոր գինուս բնե բու կատարած նուաճումներ բ : Ո ւիս տ ա գն ա ց ո ւթ ի ւն ը կազմ ակերպողբ զինուո­

ձախերը կարգ մը զիքումներ կատարեցին վերքին Փառք ու պատիւ զօր ՚ Անդրանիկին եւ այն ցեղին րական միութիւն մըն էր, գերեզմանը մեր ազգա­

պաՀուն , երբ կը քննուէր երկրորդ նախագիծը ։ որ նման զաւակներ է ծներ»։ յին Հերոսին զինուորականի մբ, զօր* Այ/դրա -

Ամէն պարագայի մէք, կիրակի օրուան րնտրսլ– ՀետզՀետէ խօսք առին Պ– Տատեան (ֆրան­ նիկինն էր, արարողութիւնը սակայն ոչ մէկ զին­

թիւննեբը պիաի Հաստատեն թէ որ ճամբան կր սերէն), քիաղմիկներու Միութեան պատուոյ նա - ՛ուորական չն ո բՀք ունէր* ոչ տողանցք , ոչ գրՕշ,ռչ

%ախբնտրէ ժողովուբգը : խազաՀներէն , Պ* Ա՚ոմճեան , ատենապետ նոյն պարզ «զինուորական բարեւէ մբ, ոչ շեփոր մը որ

ԱաՀմանագրութիմևնեբը միշտ ալ կրնան փո - Մ իութեան՝ կեդրոնական վա ր չո ւթ եան , Պ • Հնչեցնէր «մաՀուան փողը» :

փոխութեան ենթարկուիլ։ կարեւորը այն է որ եր֊, Զօ պան ե ան Հա յ խրողներու Մ իութեան կողմէ , Պ * Անչու չտ այս աչ մեծ՜ գի ւանա գիտականէ իյ ըն -

կիրը նոր ցնցումներ չկրէ, պատերազմի եւ օտար Տէր *հրիգորեան Աալնոյ $էորի Հայրենակիցներուն գէր մըն էր –որուն հասարակ մահկանացուներուն

գրաւման ահարկու վերիվայրումների վձրքր։ &. կողմէ եւ Պ • Ազատ (Հ • Ա* <ճ • ) * Բացակայ էէն քթ . խելքը չ ի հասնիր։

ԳարսաՀիսաբի Հա՛յի • Միութեան բանախօսս եւ Շրշտւն թ՛ղթակից

Fonds A.R.A.M