Page 58 - ARM_19-1945_04

1 ՅԱՌԱՋ

0Բա Հ ո ս ՛ ի ԻփհկեաՏի «Տօոռէշդ թի–* կուտան աւելի յուղի չ եւ ում եղ Հնչական ու - Կ ա բ ե ւ ա շբջարեոսկաԱ մը
թիւն մը։ Հեղինակը իր ցաւագին խորՀբգածու -

0 թեանց մի^ոցբ սաՀմ ան ա փակած չէ սիբեէի էակի օտարականներն ւհասին

ՊՐԻՒՍԷԼ, ( Յ ա ւ ւ ա ջ ) — Հոկտեմբեր 25ին , ^ԷՀ վերյիշումով եւ անոր անՀ ա տ ա կան յուզիչ ՛ո ե–

Պ լւ իւս է էի գեղարուեստ ական սլա լատին մէջ տեղի սիէՔով՚՛ Ան ընգլայնած է իր եգերերգը , անոր ա - օ

ունեցաւ գրական - գե ղա ր ո ւե ս տ ա կան ինքնատիպ պաստան տալով այն բոլոր շարժումները , զոր սի­ (ի– եւ վերջին մաս)

բեմագրութիւն մր, որ կազմակերպուած էր Օր* րո յ յղացում ը կը թելադրէ իւ լա իւ ւո , ան մ րցելի ու 2.— 1939 Սեպա– 1էն 3 ^ ա Ո յ հ ա ս տ ա տ ո ւ ա ծ օ.

Հուրի իփէկեանի կողմէ, վերջերս իր Հրատաքս» - չարաբաստիկ ։ տարականներ ,

կա ծ «ՏօՈ9>էՇ»իսորագրով քերթուածներուն մեկնու­ «Գալով ձեւին , պէտք է ընդունի լ թէ երբեք 1939 Սեպտեմբեր 1 էն յետոյ, առանց արտօ -

թեան առթիւ ; Հեղինակը թոք , արտասանեց իր եղած չէ բանաստեղծ մրա յնքան ինքնաբուխ եւ նութեան , օտարականներու կողմէ բացուած Հաս­

ո տ ան ա ւո րն ե ր ը , դա շնա կի ըն կե րա կց ո ւթե ամ ը ; անմրոելի՝ որքան Հուրի իփէկեան ; է1ր ոտտնա - տատ ութի ւնն երը , 1939 սեպտեմբեր \2ի Հրամա -

՛Ներկայ Էին ըաղմաթիւ Հայեր եւ Պելմեր ։ ւո բնե ը ո ւն ամ էն էն ու շաղ րաւ յատկանիշն է ուժա­ նազիր օրէնքին Համաձայն ստեղծուած Բէէան կամ

Ղ՚աոաւիար մը տալու Համար այգ բանաստեղ­ կանութիւնը , իրենց իստացեա լ շարժում ը ԿԻբ քի ոչ , պիտի փակուին անմ իջաւ զէ ս ;

ծական գրքոյկի մասին, ստորեւ կը թարղմանեմ սուր արատ յա յտութեան մէջ ։ ՀյաՀ ագըղռուողնե բ ը պիտի Հ բաւի բո ւին , եթէ
«ՏօՈծէՇ»/» ս է բ ո յ մեծ բանաստեղծութիւն
ամ փոփում ր անոր յառա^աըանին , ղո ր գրած Է մ ըն է, ուռ են, առեւտրականի ինքնութեան թուղթի Հա -

ֆրանսերէն լեզուի եւ գրականութեան Ակագե - ուր կը գոռայ կորս ուած գեգեցկութեան մը երգը, մ ար խնդրագիր ներկա յացնել ։

Բծսէմիայի անզամ՝ ԼսՇ16Ո 7ՆօՈ1–1Տ. ուր ցաւն ու ա ն Հատ ա կ ա ն զ ա ր շան ք ր Ա՛ ա Հու ան ԱյսուՀ ան ղերձ , ա յն օտ ա ր տ կանն եր բ որոնք

«Հայ ե ր ի տ ա ս ա ր ղ բանաստեզծուՀ ին՝ Օր * տիրապետութեան դէմ կը Հասնին արտակարգ բացառիկ ծառ ա յո ւթ իւննե բ մ ատ ո լցած են Ֆրան–

Հուրի ի էի է կետն , իր բանաստեղծական աո ու ջին ուժգնութեան մը , մինչեւ Համ ա շիւա բՀ ա յին անէծ­ ււա յի եւ որոնց գո րծ ո լնէ ութ ի ւնր մ ասն աւո բ շաՀ

Հատորին մէջ (Ըօս161Մ ձշ X^^Ոբտ) մեզի տուած էր քի նշանակութեան, ողողուած սակայն արշալոյսի մը կը ներկա լացնէ Ազդալին Տնտեսու.թեան Հա -

չ ա ւի ան ի շ ր իր անՀ ա տա պէս ւի ա ւի ււ ւ կ Գ՚էա Հ*1՛՛* լ - յո յո ով , Հ եռա ւոբ կղզիի մբ մ է ջ , ուր 1լ եզերեն ե– մար, պիտի կրնան, նախորդ Հատուածին մէջ յիշ՜

թեան , իր պարզ ու նրբերանգ արուեստի յղացու– րազանքի նաւեր ր , լուսեղէն ու պա յծառ կղ*լի մը, ուած պայմաններուն տակ, իրենց արՀեստով պա­

մ ին եւ ա ն Հ ա ա ա կ ա ն չափածո յ ձեւք, մր զարմոլ - ուր կլերդեն ծառերը՛» * * * րապելու առժամեայ արտօնութիւն մբ ստանալ ,

թեան։ Հիմա, «ՏօՈՅէ6»/ մէջ, ան զգայուն շեշտե­ Ա ո յն գեղարուեստ ական երեկո յթր իր նո րու­ մինչեւ որ վերջնական կարգադրութիւն մբ ըլլայ

րով Կ^եբգէ գմ ըաիստութեան ենթակա յ պատանիի թեամբ մ ասն աւո ր Հետաքրքրութիւն ստեզհ եց իրենց խնդրանքի մ ասին ;

մը սիրոյ եւ մ աՀ ուտն երգը , դէպքերուն իսառ - պելժ շր^անակներոլ մէջ ։ Ա՛ասնաւոբաըար .ձեր ուշադրութեան կբ յանձ՛

նե լով իր անձնական յի շատ ակներ ը , որոնք նիւ - Հ. ՏԷՐՈՍԿԻ նեմ առեւտրականի ինքնութեան թուղթի մերժու–

մի՝ կւ գոյ՛ ւթիւն ,նե եՍ՛լ՛՛Լկամ * ա ոտ տ տ ո ։ թե անց
փակման ապագային ա բ ր֊
մաոին տ րուահ՝

վերածելու դժուարին գործը ։ Հյաա բան կա իւ ում Թուքք խմրագխնեք ւելիք որոշումներուն խստիւ գորօ-ագրութեան
խաք
ունի նաեւ ն ո բ կառավարութեան կազմէն։ է՛րա - անՀրամեշտութիւնբ : Անբնդունելի է աս ՝ ո ւ . սւ

ղեկն եր կը Հաւաստեն թէ 20 նա ի/տըաբներէն Հին­ կ՚ուտեճ II բ , Հակաս ակ իրենց եղահ արգելքին , օտաբական–

գը Համայնավարներ պիտի ըլլան։ Արդ* Հ ամայ - նե բ կարենան շարուէնակել զբագէ ւմնե, ո ր ոնց
տեսնուած Է նոյն–
նա վար կո ւս ա կց ո ւթ ի ւն ը Հակառակ է ֆրանքի ար­ սաՀմանափակումը անՀըաժեշտ

ժեզրկումին հ <<թ՝ան՝», Զ է ք է ր ի ւ ս Ս հ ր թ է լ ի խ մ բ ա գ ր ա կ ա ն է ն – իսկ Ֆրանսացիներուն Համ ար ։ ՀքաՀագբգռուող -

(17 Աեպտ*)*– <ձՀալքը որոշեր է մէկ միլիոն ոս­ նե բուն պէտք է ազդարարել , որ եթէ իրենց եղած

•ՒԱՆԻ ՄԸ ՏՈ՛ԼՈՎ կիի վաբկ մ՚Բ բանալ, ք՚սթանպուլի եւ Անատոլոլի Հ րամ անին կբկին անսաստեն , իսկո յն արտաքսու­

կարգ մբ կաբեւո ր քաղաքներ ո ւն մ էջ թերթեր մի պիտի ենթարկուին։ Այդ ուղղութեամբ պէտք

ԱՆԳԼԻՈՅ ՎԱՐՉԱՊԵՏԸ Մ• Հիմնելու Համար։ Այ՛* էՈէ՜ԲԲ ուրախութիւն պատ– է զ իմ էք ինծի , ներկա յացնելով Հարկ եղած ա-

ՆաՀանզնե ր ր պի­ ճառեց մեզի, որովՀետեւ կը իսոբՀԷինք թէ կոլ– ռտջարկները ։

տի երթա յ մօտեր ս , իարՀ րղ ա կցելու Հ ամ ար նա - սակցու իմ իւն ը կը փավւաքի ազատօրէն վիճաբան ի լ կը խնդրեմ ձեզմ է որ ալս Հրամ անն եր ո ւն կէտ

իւադաՀ թրումընի Հետ, գլխաւորաբար Հի՚-էէ ՚~" ընդդիմադիրներուն Հետ։ Այդպիսի պայքար մը աո, կէա ^ ործա դրութեան մ տ սն ա ւո ր ա պ է ս Հսկէք ;

ռումբի մասին; Եբեսվւ* ժոզովին մէջ, վարչապե­ բնակ անտ ր ա ր զոՀ ու ն տ կ ո ւթ իւն պ ի տի պա աճ աո է ր ՛Ներքին Գէործերու ն ա խ ա ր ա ր Ա. Թ Ի Ք Ս Ի Է
անոնց , որոնք վարժ ու ած էին իրենց ետին ոստի -
տը Հաղորդեց թէ որոշուած է կեդրոն մբ Հաստա­

տել, Հիւլէական ուժի ուսումնասիրութեան Հա - կան, իսկ դլիսուն վրայ Դամոկլեան սուր տեսնե՜­

մաբ ։ Ա՝իլիոնաւոբ ոսկի սլիտի տրժէ ա լս ձեռ - լու : Կը կարծէ ինք , իմէ կաոավարութիւնր ա յլեւս ՕՏԱՐ ԸՆԴՀ– ՌԱԶՄԻԿՆԵՐՈՒ ՕՐԸ
նարկը ՚,
Հրաժարած է ի^երթ ւիակելէ ; օ

ԳԵՐՄԱՆԻՈՅ ՆԱՒԱՏՈՐՄԻՆ մնացորդներէն Ե*~ սակայն , ծրագրուած թե բթերու Հ ր ատ ու­ Այսօր , չորեքշաբթի , 31 Հոկտեմբեր գէպի

րա մին պաՀան^ած էր Ֆրանոա : Ա *՝ ՆաՀանդները լ՛ տ կո ւ թեն էն առաջ, կուսակցութիւն եւ կառավա­ 0 ա զվԺա կան կամար տ յց ի աօնն է օտար րո լ որ

մերժած է՛ն այս պաՀան^ը, /զնղեէով ոբ քանդուին րութիւն ձեռք առին կարգ մբ միջոցներ, որոնք կը քրաւլմական Միոլթեանց ։ Պատերազմէն առաջ այս

մնացորդ մարտանաւ ե րր ։ Ամերիկեան ահ սակէ - ձւլտին խեզղել բնգգիմ ագի բնե բու ձայնը, եւ զորս Հանզիսութիւնր տեւլի կ՚ունենար մեծաշուք կեր–

տով, քիէրանստ կրնայ դեղ, Հագուստ , ուտելիք կարելի չէ օրինաւոր նկատել ։ Հրամանով մը , աով եւ կր մասնակցէին օտար մ՛արտիկները իրենց

ստանալ , բա յց ոչ մարտանաւ ։ Ամերիկացին երբ որ կեդրոնէն տ րուած բլէ*** լու տպաւորութիւնը կը խորՀրգանիշ զրօշնեբովբ։ Այս առթիլ &ազթ*

մեծ մասով քանդած են մնացորդ նաւերը, թըն - գործէ , կուսակցութեան սլատկանող իսթանպոլլի Կամ արի վարչութիլնբ Անծանօթ Զինուորի ղ ամ -

զանօթ ի , մետաղի եւն • , կտորները յանձնելով եւ Ան ղա ր ա յի թեր թե րէ ն վե լ»ջ , Անատոլուի թեր - բաբանին քով կր զետեղէր մասնաւոր յուշատախ­

Ֆրանս այի ։ թե ր բ ամ ենաբուռն պա յքարի մ ր սկսան Հի^ան» ի տակ մ ը , որուն վրա յ արձանագրուած կ՚բլլաբ օ–

ԱՆԳԼԻՈՅ ԵՐԵՍՓ. ԺՈԳՈՎԸ \53ի դէմ 348 եւ «1Լաթան»ի գէմ ։ Հակառակ ձեւի ու ոճի տար՛ ւոաբ արիւնին մասնակցութիւնը՝ Ֆրանսայի Հա­

ձայնով քուէարկեց Անգլ* Դրամատան սւզղայնաց– բեր ւթե ան , այգ ր ո լ ո ր թերթերը նոյն ըանը մար ։ Այգ վալե րագր ո ւթ իւն բ կբ մնար Հ ոդ՝ մ ին­

մտն օրինագիծբ։ Աշխատաւո րա կան կաոտւէարու — կ՚ըսեն . «թ՛ան» եւ «Վաթան» թէեւ ազատութիւն չեւ Զինադադարին տարեդարձի օ րր : Այ ս Հան գի -

թեան առածին յաջողութիւնն է այս ներքին ճա - կը սլաՀանջեն, ըայց անոնց բուն նպատակն է ա– սու իմ ի ւնր Հինգ տաբիէ ի վեր գա գրած՝ այս տաբի

կատի վրայ։ ՚1՚ ր ա մ՛ ա տ ա ն աւլգայնացման չն-ոբՀիւ, նիշխանութիւն ստեւլծել, ու խանգարել ազգային վերստ ին կեանքի կր կո չոլի ։Ան շուշտ երկար գա­

կառավարութիւնը ւզիտի կրնա յ գլուխ Հ անել իր մ՛ իութիւնը : Առաջին բ կ^ուղէ Համ ա լնավա բութ իւ– զարէ մը վե րջ ա յս տարուանր բացառիկ Հանգի -

Հնգամեայ ծրագիրբ ։ նը , իսկ հրկբոԲԳԲ ոտաը դրամ՚տդլուխնեբու սութեամբ պիտի տօնուի ։ Այ*է առթիւ Հբաւիր -

ՊԵՏԱԿԱՆ ԱՐԺԵԹՈ1ՎԹԵՐՈՒ խաբդ մ ուտքբ՝ քՒուբքիտ» : կաււավ ա բութ իւն ր կր Հաւ ա– ուած ենք նոյնպէս մենք՝ Հայ կամաւոր նե րս ե՛ւ
ալս ու -
Հ ետղՀ ետ է կը բաց ո լին ։ թերթ երբ տ այ ուրեմն , թէ երկ ր ին մէջ պէտք չէ տ ար ա ծել Ո՚*սզմիկներս : Ա եղի Հալա քավ ւսյբ նշանակած են
թեան ծալքերը
զ ում տ - «թան» եւ «Վաիման» թերթերը։ Տեղ տեղ, արդէն ^^0^§^Տ V.// անկիւնք, 55 թիւին առջեւ, Հոն՝ ուր
մէկ մ ի լի առ կը Հ աշուեն զեղծումներուն
եւս, ո– իսկ շարժման մէջ մտած Ա ն պետական պաշտօն - մէկ ամիս առաջ Հաւաքուեցանք ։ Հետեւաբար Հայ
րր՛ Զեբրակալուեցան չոԲս մեղսակիցներ
մ ր կինը) ։ եաներ, որոնք արգիլած են այս երկու թերթերոլ զինուո բներս ա րալւ , չորեքշաբթի ժամը 5.45^5>
րոնց երեքր կիներ են (մէկը դրազէտի
Ան֊ I աձ առու մը, եւ. կամ՝ ք՛աղաքապետութեան ու ստուար թիւով մը պէտք է ներկայ գտնուինք կազ­
15 ԶՈՀԵՐՈՒ աճիլնր ոչիտի փոխադրուի
\ \ ի տա­ կուսակցութեան անունով՝ ւլըաւած ու ^Տ/^«/ծ՛ մ՛ ե լու մ եր իժ ա ւի ո ր ը եւ բա բ ձ ր ան ա լո ւ գէպի Տաղ -
ծանօթ Զինուորի ՛րամ բաբանը, նոյեմբեր
կը խոր– են մեր թերթեբր։ Ա՝ իլո կողմէ, Հայրենադուլ կբ
րեդարձին առթիւ : Ա յս «անծանօթները» թական Կամար։— Հ ա յ կամ– ե ւ Ռազմիկներու
Միութիւն
Հր գան շեն Դիմադրական ճակատի, սլատանդներու նկատ ո ւին երկու թ երթերու բն թ ե ր ց ո զԳէե ր ր , ել

եւ ռազմ ադա շտի ղոՀեբը , իւրաքանչիւրէն մէկ - է\1ւշումներ կը ղոբծուին անոնց վրա ւ %

մէկ ներկա յացոլցի չ ( Դիմադրական ճակատէն՝ Արեւելեան ա յս խարգաիսո ւթ իւն բ տկարնե բու ԸՆԿԵՐՎԱՐԱԿԱՆ ԿՈՒԱԱԿ8ՈՒԹԵԱՆ շՐջանա–

մէկր կին): յատուկ զէնք մ ըն է ։ Այս սլա յմաններ ո ւն մէջ^ յին ներկայացուցիչները ժողով գումարելով ,

77 «ՎԵՂԱՐԱՒՈՐՆԵՐ» (քակուլար) , որոնց փոքրոգութիւն է ապօրէն միջոցներու դիմել, կամ ջա խջա խ է չ մ եծամ ասն ո ւթե ամ ը Հ աւան ո ւթիւն

դ ա ա ա վա ր ո ւթ ի ւն ը յետաձգուած էր պատ ե բազմին սպառնալիք, զրպարտութիւն ու գրգռութիւն կա­

Հետեւանքով, դատարան Հրաւիրուեցան , ՐայՅ տարել։ կը պաՀանջենք , որ վերջ գտնեն այս յար­ յա յտնեցին ո բ նոր գաՀ լիճ ը կազմ ուի երեք յաղ -

Հ աղիւ \ 5 Հ ողի ներկա յա ցած է ին ։ Ոմ անք մ եռած ձակումն երը , «ւ֊ յարգանք ցոյց տբուի Հանդէպ թական Հ ո ս անքն ե ր էն ։ Ա՝ իա յն քանի մբ պատուի -

են , ուրիշներ ւիաիսած , շատերն ալ Հանգիստ նըս– րնղդիմաղիրնեբուն »: րակներ առաջարկեցին բն կե բ վա ր ա կան - Համ ա յ -

տած իրենց տունը ։ նավար միացեալ ճակատ ։
ԵՐԻՏԱՍԱՐԴԱԿԱՆ
ՄԻՈՒԹԵԱՆՑ Համ աշխար. ԳԵՐՄԱՆԻԱՆ կ

Հալին ընդՀ * ժողովը բաց ո ւե ցաւ Լոնտոնի մէջ եւ ՀԻՒԼհ ՌՈՒՄԲԻՆ ՍԱՐՍԱՓՆԵՐԸ նկարոպբե– եզրոնացեալ վ ա ր չ ո ւթ ե ան մբ

պիտի տեւ է մինշեւ. նոյեմբեր \Հին–. Անգլ. կ աո ա– էով , Հռչակաւոր գիտնական Այնշթալն երկար ու— վերածելու ծրազրին 1լ րնէէւլիմանտ լ Ֆրանսա :

վար ութ իւն ը չէ արտօնած Պու լկար ի ո յ , Հուն զա - սումնաս ի րութեամբ մ ր կ՝ ազդարարէ թէ աշխար– թերթերր կբ գրեն թէ Երեք // եծերբ ճնշում սլիտի

բիք՚յ * Ո՚ումանիոյ եւ Ալպանիո յ Երիտ* Աիոլ - Հի բնտկչութետն երկու երրորդը, 2.000.000.000 բանե ցնեն , ո րպէս զի Ֆ րան սա ընդունի Փոցտամի

իմետնց պատուիրակներուն մուտքը ։ բնակիչներ կրնան բնաջինջ ըլլալ , եթէ Ա . Նա - ծրագիրբ ։ Զի Հ ա ս տ ա տ ո ւի ր ա յն լու րր թէ Երեք

ԱՆԳԼԻՈՅ ԹԱԳԱՒՈՐԸ Հետեւեալ Հեոադիրր Հ անգները , Անգլիա եւ քԱ * Աիոլթիլնը Համաշխար– Ա եծերը կը իսորՀ ին Ֆ բան սա յի ձեռքէ ն առնել ի–

ուղղած է թուրք Հանրապետութեան ն ա իւ ա գա Հ ին . Հա յին Հզօր կառավարութիւն մը չկազմեն ։ րեն սաՀմ ան ո լած ՀլԲ$/"ն ը , եթէ շարունակէ իր

թուրք Հ ան ր ա սլե տ ո ւթ ե ան Հ իմն ար կութ եան ԳԵՐՄԱՆԻՈՅ մաոին Ֆրանսայի աուաՆ յոլ . ժխտական ղիբքբ •

տարեդարձը Հաճելի առիթ մ բ 1լ րնծա յէ ինծի ձե­ շաւէիր ը կ՚ուսումնասիրուի Լոն տ ոն ի մ էջ ։ թերթե–

զի ուղղելու, Պարոն ՆախազաՀ , սրտազին ոգէ\ոյն– ր բ կը գրեն թէ Ֆրանսա մ իջաղգա յնացում կբ պա– ՍՏԱՑԱՆ-Բ Պատի օրացոյց 1946^, պատկե–

ներս եւ անկեղծ բաբե մ ա ղթ ո ւթ ի ւնն ե ր ս ձեր երկ– Հանջէ ոչ թէ ամբ**ղջ Ռուբի չբ^անին , այլ մ իա յն րադարգ եւ օգտակար գիտելիքներով , ականաւոր

րին եւ թարք ժողովուրդին տեւական բաբգաւաճ– Հանքածուխի աւազանին Համար։ Անգլիո յ մէջ *իե– գէմքերու գո բհ-երէն քագուաճ իսօսքե բ ուի եւն . :

ման եւ բարօրութեան Համար ; բապաՀ են այս ծրագին Հանդէպ։ Հրատ . Ս • Փոգարեան տպարանի , Լիոն , 70 քԱ6
8շ1՚է ,ք՚ՅԱւ Համար
*\\%\%%%+\\\\%%%%%\%\%*%%%%%\%\\%%%%\%*%\%%%%\%%\^ գին 50 ֆրանք։ ՄեՆաքանակէ

ՖՐԱՆԱԱՀԱՑ ԵՐԻՏ• ՄԻՈՒԹԻՒՆԸ կը կազ - ՄՈՍԿՈ1՝ԱՅԷՆ կբ Հեռագեն թէ «Փրավտա» , ղեղչ։

մակերպէ գեղարուեստական մեծ Հանդէս մը, Աալ կուսակցական պաշտօնաթերթը, Հոկտ* 27ի թիւին

ՓլԿյէլի լՔ^ղ սբաՀին մէջ, կիրակի 18 Նոյեմբեր , մէջ կը պաՀանջէ խստացնել կարմիր բանակին

ժամր 14ին, մասնակցութեամբ ԼԷյլա Պէտէրխսս Հսկողութիւնը, ոը թուլցած էր պատերազմ ի ըն - 1աոոա«ո« 061.-^001*1X1. 17, (Ա* 0»ա«տտ« . Աք

սի, Ռ ա ֆ ֆ ի Պետրոսեանի, Լխոի Տէմիրսեանի , թացքին յ

Օբքկսթբ Ռէյմօն Վէբնէյի եւն*։

Fonds A.R.A.M