Page 53 - ARM_19-1945_04

8 ԱՌԱՋ 3

ՈՂ.ՏՈՅՆ ՔեՋ, ԱՐԵ՛Ւ, ՄԵՐ ԳԱՏԸ Ե հ ՄԵՆ-Բ */«Հ7՚ծւա՛ յ ա ր մ ը

—«—

ՈդջՈ-՜յԱ. ք ե զ , Արէ՛ս,, բ ո ց ա զ հ դ երագ, (Դ. ե ւ վ ե ր ջ ի ն մ ա ս ) « Հայրենիք » կր գ բ է այս խորագրով խմբա­
Լուսեղէն վըկան Աստուծոյ շունչին,
Ու ի բ ի ղ ձ ե ր է ն ՝ տ ե ն չ ը աոաջին. Մենք կը պաՀ անք ենք մեր Հայրենիքը, որով - գ ր ա կ ա ն ի մ ը մ է ջ (22 Սեպա–).
Ազբիւրը կեանքին, հոսուն հանապազ
••• : Հետել ան մաս կը կազմէ մեր կեանքին հ Անով բան ՛Բանի մր օր առա^ «.Նիւ Ե՛՛րք Թայմզ»ի

մ՛ըն ենք, առանց անոր՝ ոչինչ։ Հայրենի Հողր այն յայտնի թղթակից Ա . Լ . Աուլցպէրկէրն էր , որ

Սիրտըս կր խայտայ ծոցիդ մէջ րոսոբ , է Հաւաքական ո լիք եան մը Համար ինչ ոը են օդն Լոնտոնէն Հաղորդեց թէ՝ ժ՛ Ս իսաքեան Հա յ Ըն­
Յուշովը դ է մ ք ին մօրըս աննըմսա,
Զ^ր նախ ե ս ս ա ն չ ց ա յ լ ո յ սիդ լքէջ ծորան* , ու ա բեւր մարմնին Համար • առանց անոր այդ Հա» կերվարական կուսակցութեան կողմէ Հինգի Խոր՛
կ ո ւ մ բ ե ր ն ալ կուրծքին կար՜ով կենսածոր • • • :
ւաքա կան ո ւթիւնը կը կորսուի *կը չորնայ* կր մեռ­ Հոլրգին ներկայացուցած՝ է յուշագիր մր, որով

՛եի* Մենք մեր պատմական երկիր բ կը պաՀանքենք կը պաՀանքէ Բ՚ոլրքիայէն ԽորՀրգային Հա յաս -

Հոն երթալու –*աւ ա՛ռ ո ւե, Համ ար ւ բո վՀ եւ աանին զի^իլ թրքաՀայկական նաՀանգներր։ ԼՆր՛
Հոն է որ մեր ամէն մէկուս
ճառագայթ ներոլգ հէքեաթը ոսկի , աշխատանքբ նպատա­ ման յուշագիր մր Հինգի էՕորՀուրգին ղրկուաօ֊ Է
Մատաղ օրերէս կոլգայ դ ե ռ վէտ վէտ ,
Երբ վարգն ու խիրը իբրեւ արահետ կի մ բ պիտի ծառայէ * ամէն ճիգ ու թափուած ա՛ նաեւ Ամերիկա յէն Հայ ՛հ ատ ի Յանձնախումբին
Սրփոեցիբ ինծի երկինքէն ծաւի ••• :
մէն քրտինքի կաթիլ սլիտի Հաւաքուի , կենսա ՚ կողմէ) Հ

արուի եւ ծնունդ տայ իտէալի մը, Հաւաքական Նոյն լուրը աւելի մանրամասն կերպով ամե–

Սահանքը կեանքիս՝ էջքին մէջ անփորձ, բոլորին Հ ամ ար ընդունելի , բոլորին սիրելի աղ - լ՚րկեան թեբթերուն տուաւ «ք*ւնայթէտ Փրէս՝^ Հե­
Երբ անժամ ինկաւ գիրկը մ ո ւ թ խաղին ,
Տըրթնհրուս ՛տուիր երգը ծիծաղին , դային իտէալի մը ։ ռագրական մեծ գործակալութիւնը։ Վեըքինս ալ
Ծաղկի պէս ծաղկած լոյսէդ կհնսաբոց • • • :
Ազդութեան գաղափաբր միայն Հ. քական֊ Հ ասա ատեց թէ Հայ Ընկերվարական կո ւս ա կց ո ւ -

իտէալով մր կարերի է բացատրել։ Երբ է / լ ա յ աձԳ է (ւնը ոչ տ Հանք ա ծ է Հինդ Աեծերէն, որպէսղի ա–

իտէալր , չկայ ազդ եւ ուրե՛մն պէտք չկայ Հայ– նո հք Հարկադրեն թ՝ուրքիան էՍորՀ ր դային Հա յա ս–

Երկինքներս եղան հրբեմըն ամպոտ , ր են իքի : աանին զիքելու «բո լո րշ> իրաւունքներն այն Հ ո զե­
ք|ւ մ ե ր թ ալ կ ը բ կ է ս հ ո վ ե ր ո ւ խ ը ւ ա վ ,
Սակայն շողերուդ բոցեղ թելերով, - Ունի նք Հաւաքական ա զդա յին իտէալ մը։ րո ւ վ րա յ , որոնք նախագաՀ Ուիլոընի իր ա ւա ր ա *
Դուն հոն՝ յոյսերուս կապեցիր նարօտ
Ո*֊նթս ա յդ իտէալր , աշխարՀ ի չորս ծագե - բութեամբ Հայաստանի մաս կը կազմեն։

•• • : բուն ցրուած , Հայ ժողովուրդ յ Ունի^ս այդ իտէա­ Ըստ «է1 ւնա յթ Է տ ՓբԷս՜ֆի * յուշադի ր ր ամ -

Անվերջ խորհուրդին չընչին մէկ հիւլէն, լր մանաւանդ դուն , 5"*/* սերունդ ։ րաստանած է թուրքերը ամենավայրագ բա բբար ո–
Այսօր գիս կ ՚ ը զ գ ա մ քեզմով թհւարախ ,
Ծիրհրոլդ լքէջէն ես կ ՚ ե ր թ ա մ անվախ , -—՚ Այո՛ , կը պատասխանեմ ես բոլորիդ կ ո ւլ - II ււ ւ թ ե ան ց մէք Հայերու դէմ եւ մեգադրած է նաեւ
Եդձերըս վառել լոյսիդ աղբիւրէն • •• :
մ է , առանց վախի ; Ունինք տզզային իտէալ մբ , արեւմտեան պետոլթիւններ ր այն բանին Համար*,
X
ել շատ ազնիւ իտէալ մր։ Եթէ չունենայինք , մենք որ անոնք Հա յ էլա կան Հարց ի լուծմ ան մ օտեցած են
Ողջո՜յն քեգ, Արե՛ւ, ողջո՜յն քեզ նորէն,
Եը բ ա ր ձ ր ա ն ա ս լ ո ւ ռ , ա հ ա վ ե ր ը ս տ ի ն , չէինք ըլլար , եթէ չունենա յինք , դարեր տեւող միշտ թ՛ուրքիոյ անկախութիւնն ու Հոդային ամ–
քորբում մր յոյսի թօթուելով չորս դին,
Դ՚ըրկիդ մէջ առած կեանքը համօրէն • •• : մ եր չարչարանքներուն , մեր ան ի ր ա ւա կա յելի տա– բ ո զքա կան ո ւթ ի ւն ր պաՀ ելու մ ա ա Հ ո զո ւթ ե ա մբ ։

ռապանքնեբէն մէկ Հատ Հայ չէր վերապրեր ։ « իւնայթէա Փրէ՚՚՚ֆ եւս կը յիշաաակէբ , թէ

Եթէ ա ղ ղ ա յ ի ս իտէալ մ բ չունենա յիսք յ այսօր յսւչադիրը . Հինգի էք)ոբՀ ուրդին ներկայացնոգբ ե–

ոչ միայն Հայկական Հարց գոյութիւն պիտի չ ո ւ– ղած է Ժ * Ա՝ի սաքեան %

նենար , այլ Հայ անունն իսկ շատոնց մոռցուած ԱպաՀ ովաբար , Լոնտոնէն եկած այս տեղ ե՜ -

պիտի բլլար ժամանակի վաշինեբուն տակ։ կո ւթ եանց վրա յ յենլով՝ (հ * Մ իսաքեան ի ներկա -

Ու յ ա ւ է ր ժ ո ւ թ ե ա ն ս ա մ ր ա դ օ ր հ ն ր ւ ա ծ , Ուրեմն կ՛ուզենք իբրեւ ազդ ապրիլ ։ ՈբովՀե– յա ցուց ած յուշագրին անցեալ երեքշաբթի ի բ ի կո ւն
Հրրդեհի նըման անծայր ու անշէջ ,
Կը բ ո ց ա վ ա ռ է հ ա յ հ ո գ ի ի ս մ է ջ , տել կբ զղանք թէ ուն ինք այն կարեւոր ը որ կր անդրադարձաւ Լօէլ քՒ-ամըսը իր Հերթական ձայ­
Հաւատքըս անեղծ անցեալէն արծարծ • •• :
յատկանշէ անոր դոյութիւնր։ Ազգ մր կազմող նարձակում ին մէք։

բո լոր յատկո լթիւնն երր ո ւն ինք ։ Ո ւԱի"ք թեքեա– Ըոթերցոգբ անշուշտ Հասկցաւ, որ վեբեւ յի–

Որովհետեւ քու առաւօտներուդ, տիպ մշակոյթ , ունինք դարերէ ի վեր եւ շաաեբէն շաաակուած Հա յ բնէլե ր վա բ ա կան կուսակցութ իւ­
1'ոսորա մին մէջ կը թ ր ր թ ը ՚ ւ ա յ դ ե ռ ,
"Տ/ախնիք ն ե ր ո ւ ն մ ե ր շ ո ւ ն չ բ ա ն վ ե հ ե ր , առաք , ունինք սքանչելի լեզու , գիր ո*֊ զ ք՛ա կա­ նր Հ * * Ղ*ա շնակց ութ ի ւնն Է եւ անոր կոգմէ յու–
Համբոյրի պէս ջերմ երկինքներուդ լուրթ
նո ւ թ իւն , արուեստ ու բարձր կրօնք : Այս ԲՈԼՈՐՐ շազիր ր նե բկա յացնոզն ալ մեր լոնտոնաբնակ բն–

• •• : ՛ունեցած ենք եւ ունինք մինչեւ այսօր , մշտական կեբ
կերպով , անցամ՛աքելի ակէ մբ բխած , որ յէէ արւլ– ՑԱՌԱՋ Լոնաոնի մէջ տրուած յաւշսսյրին

Եւ հիմա վհրէն շողերով լիըբփուր, աորած , Հակառակ ամէն աւերներուն , ամենադժն­ լուրր Աժանս Ռիւթէր եւս հաղորդած էր աշխարհի
Աչքհրուս դիմաց, կարծես կ՚հրեւաս ,
Եբկիրր. մ ե ր նոր , լ ե ո ն հ ր ո վ ա ն հ ա ս , դակ պա յմ աննեբոլ մ էք իսկ չէ դադբած Հոսելէ , սձմէն կ ո ղ մ ը , ե ւ հրատարակուեցաւ արտասահմա­
Դաշտերով ոսկի , երկինք՝ թ ո յ ր ու բոյր
միշտ կենսաւէտ ու քինք աէլ մը, կենս աղբիւր մ բ նի բ ո լ ո ր թ-երթերուն կ ո ղ մ է , մասնաւորւսպէս Մօ­

... : որուն մէք կը ցոլան մարդկային Հոգիին ամէնէն տ ա ւ ո ր Ա ր ե ւ ե լ ք ի , Ե դ ի պ տ ո ս ի ե ւ ն – մ է ջ ։ Ա յ դ սա­

Այսպէս մոլորուն ու վըաարանդի , ազնիւ տենչեր ր , բո լո բ առաքին ո ւթ իւննե բ ր հ ՜թ իւ է ր որ թ ո ւ ր ք թ ե ր թ - ե ր ռ խ ե ղ ա թ ի ւ ր ա ծ է ի ն ժ –
1՚եզի ^հ՚րյարպոհմ աչքերով սեւեռ,
Ս ՚ ի ն չ Խ ււբ ս ա ն է խ ա բ կ ա ն ք ը ս թ ե ւ ե ր , Կ՛ուզենք տիրանալ մեր պատմական Հողե - Ս ՚ ի ս ա ք ե ա ն ի ա ն ո ւ ն ը , թ ր ք ա վ ա ր ի հ ա յ հ ո յ ա ն ք նե - ,
Ամպէ զերծ պահէ՛ դուռն այդ հէքեաթի
(

•••: կոթողներ ու տաճարներ, Հոն ոտեզծււաղ ործօա՜ծա
սա եղծած :
ենք , Հադաբամեա յ քաղաքակրթութիւն բէն Մամուլեաննեբ , ԱՀնռի քՒրուայաներ եւ ք)ւ -

Մրաք իս խորշերէն ահա տնվրթար , Ատկայն, ինչ ոը ՛ամէնէն կարեւորն է,այսօր կրկին իլեբմ Աարոյեաններ։ Հազար րով պարկեշտ գոր­
Երգր խընկաբոյր կ՚առնէ կեանք նորէն ,
Եր կ ը բ կ ն ե մ դ ո ղ դ ո ջ հ ո գ ի ի ս խ ո ր է ն , ի վիճակի ենք նո յն քազաքա կրթութիւնը շարոլ - ծաւորներ է տուած , շինարար , եւ տասնեակ Հա -
— « Աո ա ւ օ տ լ ո ւ ս ո յ , ա ր ե գ ա կ ն ա ր դ ա ր • • • » :
նա կե լո ւ եւ յառաքդիմելու ։ զարով զին ո ւո ր ձեր աՀաւո ր պատերազմ ին , սպա­

Տէէ^ք Հաւատար , Պ * Պ * դատաւորներ , չէՐ՝՝ք ներ է ա ու ահ ել Հերոսներ։

ՋԱՐԵՀ ԳԱԶԱԶԵԱՆ Հաւատար, քաղաքակիրթ ժողովուրդներ ։ Ք,եր աչ– Եթէ բաւական չէ ա լս , դաբձուցէք ձեր ակ -

քերր բացէք ել տեսէք : Հեռուն չերթանք , տեսէք նարկր քիչ մը անգին ։ Տեսէք քմէ .,Հոն , Երեւանի

ձեր ծոցին մէք 20 25 աաբիէ ի վեր ապրող գաղ­ շուրք Հաւաքուած մէկ միլիոնբ Հազիւ անցնոգ մեր

ՊՈՒՏ ՛Մ ԾԻԾԱՂ. թական քէոզովոլրդի այն խլեակնեբը։ Անոնք աՀա– ժոգովուրգը իսչեր է չԻԱեր ՚* Աւերակներէն թան -

ւոր քարզեր էն ճողոպրած , Հեւ ի Հել ել ար իւն տ - զա րաննե ր է բարձրացուցեր , թատրոն, մատենա–

ԱճկէՄԱչեփ խաւուԱքը քամ ափ առին ձեր գոնե բ ր : Տեսէք թէ 25 աար - գ արան եւ Հ ամ ա լսարան ։ Ա յդ նո յն ժողովուրդը ,

ո լ ան՜ ընթացքին ինչե* ր են շինած ։ Մ աքրած իրենց այս նորն ձեր պատերազմին 300.000 զինուոր է

օ ցնցոաինեըր, մաքրած արիւնբ որչորզեք էր իրենց տուած եւ աւելի քան 50 զօրավար :

ԿաԲյ աշխարՀ ի վրայ Հայկական Գաաէն աւե* մորթին վրայ։ *իլիւաՀակեւ քիղերը պրկած աշխա­ Մ եր կենսունակութեան , մեր ստեղծագործ
իյնգիր . . . Գարեր թա–
էի գիմացկուն եւ տեւական տն ր են տարինե ր ձեր գո րծա րաննե բո ւն մ էք , ծու­ ո թ ին ա յս անՀ եբքելի փաստերուն զիմ աց , իԲ"ք

։ա11Ա(Հ ե՚Ա ա՛նոր վրա յէն : իւ ի ու մուրի ՛մէք, խնայվեր, րնտանիք ասլրեցու - կրնայ դնել մեզ կոզոպտողր, Թուրքիան։ Մեղմէ

Երբ գոյութիւ՛ն անէին Հոոմի, Րիւղանգիո - ցեբ , եւ ՀետգՀետէ բարձրացեր ընկերային գասա– շատ տւե լի ստուար քանակով , տէր ր աշխարՀ ի
նի , Պարսկաստանի , կա՛ր ես
Հղօր պետութիւննեյյր կարդերռւ աստիճաններէն , տուներ շիներ եւ Հե­ ամ էն էն Հաբ ուստ եւ բարեբեր Հ ո ղեր էն մ էկուն ,

Հայկական իյնգիրր։ Այսօր, ^ՐԲ շուտ մր աղղեր տամուտ եղեր Հոգեկան կեանք ստեղծելու։ Մշա­ էւ*նշ է տուած թուրք ժողով ուրդը քագաքակրթ ոլ–

գոյութ՜ենէ գ ա գ ր ա ձ եւ պատմութեան Հոր էգերուն կոյթ ստեղծած են կամ շարունակած ի րենց ունե– թեան ։ Անուն մբ տուէք, գործ մր ցո/ց աուէք •:

մէշ^ ապաստանած– են, կ /ա ո 1 կր մնայ Հայկական ցածր , զայն զարգացնելով, պճնելով նոր գեգեց - •Զաբգ ու աւեր , կողոպուտ եւ ալ աղա կու -

՚իատբ : կութ իւննե րով , մշակոյթ ստեզծած են որքան որ թիւն ։ Տ ուած է աշխարՀ ի ամենամեծ ո ճրագ որ ծ–

Հ ի ն պարտատէրներր շատոնց է սրբուաՀք են դուք կարելիութիւն տ ո ւած էք անոնց ։ Նոր դբա– ներն ու Հրէշն երր , իր ս ո ւլ թ անն ե ր էն մ ինչեւ գըլ–
ւլաաաէսաղ
Հրապարակէն, սակայն Հ էս յ ժողովուրդ դՒտ նեռ ու բանաստեղծներ Հասցուցածեն ,ա ր ո ւե ս– խ ար կ վւ ււ խ ա ծ « Հ ան ր ա պո տ ա կ անն երր »;
դատովր
գ ր ^ ՚ ^ ՚ ր կ ա յ Է ք՚ք՛ արգար ... աազէտնեբ ել գիտուններ , քարաշէն տուներ շի - Ղ՚եբեբր շատոնց ճշդուած են, եւ Ղ՚աւոբ տես­
նուած ։
Հռոմի մեՆաղօր կայսրութ՜եան եաելէն Նայե~ նած ու տաճարներ կանգնած ։ Ա յդ կարճ ժամ ա -

ցանք։ Հսկայ /• ի ւղան ղ ի ոն ի կււնակր ^ աեսանք ; նակին մէչ, ա յս փ՛ոքրիկ եւ աստանդական ժոգո - Եթէ իրաւունք , արդարութիւն , սնամէք բա -
է այսօր ունենա­
/Օաչակիրներր շատոնց Է մահիկի առքեւ նամազի ՚ 1 " Լ Ր Գ է " . * զուրկ Հայրենիքի ամուր կռո լան Էն , "՚՛/7 էէ"՛Լէ111՛յէ՚ս 1 մենք արդէն պէտք
յինք
նստած կամ պաամո ւթե ան փոշիներուն աակ շնշա– տուած Է Մախոխեաննեբ , Մայքլ ԱրլԷններ , Ռոլ– մեր Հայրենիքը։

Հեգձ եղած են , րա յո Հա յկական ՚է՚տտր մ շաակա ք՝ •Փ+&^փ–*փ––*՝յ+^*–^&++Ւ*^+*ի**ք^* Կ ր յուսանք թէ ա լս անգ ամ , աշխարՀ ի խա -

Է , ինշպկս Արեւն ու \^ու սին ր * * • զիին ձեռքը , պիտի ըլլայ Հա լկա կան է՝ատին յու–՛ գա զո ւթ ե ան աշխատող մ եծ մ արդիկբ էլ ըլլան վե­

Եթէ , Օսմանեան կա յորա թեան բեկորներով ձ՛՛՛գիր/՛ • • • րահասու ալս ճշմարտութեան : Անտրզ.արոլ.թեան

էլ և րա ո ւած թ՛ուրք Հ ան ր ուսլ ե ա ո ւ թ ի ւնր , ի ր աս էստ Այս կէտբ լաւագոյն կերպով Հասկցած է սպա­ վ ր՛ոյ Հ իմն ո ւ ած որ ե ւ Է դո բծ շի կրնար տեւական

կամքով չՀրամարի Հայկական Հողերէն , անոր րապետ Աթալին , հւ որպէսղի Ո* ո ւս ա ս տ ան ը ապրի ՐէԼաէ՚՛ Ամենամեծ խնդի րնե բէն ամէնէն փոքբեբբ

տրեխներուն ներբաններն ալ պիտի տեսնենք***– եւ գոյութիւն ունենա յ մշտապայծառ , ան ապա– պէտք է կա ր ղ ա դ ր ո ւ ին իբր առաքնորգ. ունենա լով

Հայկական Ղ՚աար անմաՀ է եւ արդար ւ Արդա­ Հովաբար ձեռք պիտի առնէ Հայկական Ղ՛ատին արզ արութեան , աւլդեբու ազատութեան եւ Համե­

րութիւնն իսկ է ան * . . Վա՛յ այն. աղդերուն , որ կաբգադրութիւնբ։ Եւ* ոչ մէկ արգելքի առք եւ րաշխութեան ս կզբո ւն քն ե բ բ : Պէաք է անա բղա ր ո ւ–

կռնակ կր դարձնեն անոր։ ճշմարիտ կ՚ըսեմ ձեզի, կանդ պիտի առնէ ՜, վստաՀօբէն դիանալով թէ ՝ թ իւննե ըը վերնան, ոճրագործներր պատմուին ,

պիտի ս բ բուին աշխարՀ առ ո յցի փՐա յէ" եւ պատ­ Հայաստանի գոյութիւնը բարեբաստիկ թալիս - անմե զներ բ , զոՀերր , բարի եւ ազնիւնե ը ը վարձա­

մութեան մութ դամբանին մէք պիաի թաղուին , ման ( ն ս ւ ս ի յ ա ) մը պիտի ըլլայ քհուսասաանի դր - ւոր ո ւ ին ։ Մ են ք վարձատրութիւն չենք ուզեր մի -

ինշպէս իրենց նախորդները •• • բանը վրայ *** այն, մեր առնելիքը կր պաՀանքենք, պաշտօնական

Եա պիտի չկենանք զայն Հետապնդելէ ւ Վեր - Ուրեմն , աւելորդ յոգնութիւն է , ՚("՛՛Լ՛1 ՛Լ ՜ թուղթերով Հաստատուած եւ սաոբագբուած։
* Ղ՛ատին
Հին Հայը աձքերր պիտի փակէ , Հայկ թմբուկով Հայկական Ղ՛ատի բարեկենդաններ Մենք արդարութիւն կր պաՀանքենք։ Եւ այսօր

յուշադի ր բ ձեռյ>բ բռնած * • • սարքել եւ ճառա խօսներՈւ կոկորդներ սլատռել ՝ մեր մէք արդարութեան ձայնը աւելի ուժեղ կր

«Վերքին դատաստանին օր^ը, երբ փոոաՀաբ մեր իրաւունքները պոռալու Համար*** կբ բաւէ ՀԱչէ , քան վբէմի : Եւ ասիկա ամէնէն ազնիւ զգա­

Ռաբբիէ լ Հրեշտակապետը դե բեղմ աննեբէ դուրս փերի կէտ եր ր ն կա տա ռո ւթ ե ան ը յանձնել , քո*՜Ր ցում մ ըն է որ կրնայ ունենալ ժողովուրդ մը ո -

սլիաի կանշէ բոլոր ազդերն ու մարդկութիւնը, ա– պգտորոգ դիւանագէտներուն եւ սպասել ներգաղ­ բուն Հոգին այրեր է գարերով ամենաքստմնելի

ռաքին բողոքազի րը , որ պիտի յանձն ուի իրեն՝ թի Հրաւէրին * •• ՝ ոճիրներով ։

Այրուելու Համար աՀ եզ դատաւորին՝ աստուած ո բ– Կ. ՊԵՏՈՒՇ Այս բո լոր ր պա յծառօրէն կը փա ստեն թէ

Fonds A.R.A.M