Page 37 - ARM_19-1945_04

լը րոտաա Չսօւաաիյ ձ ո ա ա * ռաստ Ա՚ւսօաւաԱ ըԱտաւթխճնհդ
օ•
քօռճէ 6Ո 10 21

8.0.8 . 876.280

Ո ՛ վ պիտի չաճի գադթաԱակը

17, &Ա6 0 » ա « * ա « - Բձ1ԱՏ ( 1 3 ՛ ) Այսօր , 1լիրա1լի ք "՛եղի կ՝ունենան ընգՀ • ընտ­
: 008. 15-70 - Շ. Շ. Բ. Բտա 1678-63
ք՚յւԺՆե՚ւ-է՚՚ււ Տար. 150, է)ա.ւս. 400. Յամ՛ս. 200 ֆրանք։ րութիւնն ե բ բ ամբողջ Ֆրանսս։յի մէջ : Բոլոր քա–

Օւա&ոշհտ 21 Օշէօհռ 1945 Կիրակի 21 Հ ո կ ա ե մ բ ե բ ԳաՔացիԱերը , այը թէ կին , պիտի պատասխանեն

երկու Հիմնական Հարցումներու,֊՛— 1. Կ՝ուզէՓք ոբ

այսօր ըն տ ր ո լա ծ ընգՀ . մոգովը սաՀմ անագի ր ժո–

Գով ը լ լ ա յ – 2. Կը Հաւանի՞ք որ, մինչեւ սաՀմ ա -

Ժ Է - Տ Ա Ր Ի - 17* Ճոո66 Ւ»°4537–"եոր շրջան ր ի ւ 166 Խ մ բ ա գ ի ր ՝ Շ. Մ Ի Ս Ա ^ Ե Ա Ն ԳԻ1»՝ 3 Ֆ ր ն ա գ ր ո լթ ե ան գործագրութ իւնը , պետական իշ -

խանութիւնը կազմ ակեըպուի Համ աձա յն յարակից

օրինագծին տրամ ագբութեանց ( մ շա կո լած կս$ -

ՄԵՐ ԽՕՍՔԸ ՀԱՅ ԺՈԴյւՀՐ՚հԱԿԱՆ ԵՐԳԻՆ ռավաբութեան կողմէ)։

՝Բուէաբկութեանց ելքէն կախում ունի ւե բան­

՛՛ա յի պետական կառմը ։ Ո*֊բիշ խօսքով , ժողո -

ԶԱ8ՆԵՐԸ ԿԸ ՄԱՐԻՆ ՅաւերժապԷս վաււ՝ կոմիաաս - վք֊ՐԳԷՀ Ավիա ի որո շէ . 1. Աիակ մէկ էեողո՞վ,
եան բագինին աոջեւ .
սաՀմ անադիբ եւ գեր իշխան , Հ իմը գնելու Համար

Ամ էն անգամ ո բ Վ^ա ր գա սլեա ին փառքր *էլ եր­ Գ* Հանրապետութեան , 2. ՎեբաՀաստատո^լմ

Երկնայի՛՛ն Երգ, Մայրութի՜ւն , ձայնէ կո­ 1875// սաՀմ ան ագրութեան , երկու ժոոովնեբով

գեն է՛** էՒՂ^ս յ Րա սօ 1 մ աՀ ո/.ան ա ասն ամ եակին թող, Պարթենոնի անմահութեան ղուղրնկեր , (Եբեսփ • եւ ՛Օ՝ ե րակո յա) * 3. Նոր ԱաՀմանա–

աո իք ի՛ •—• գոգ մր քլր Համակէ մեր Հոգին։ Հունա արարչական ու սաեղհ՚ուաՆ ւէարդագոյն : գըութի^ւն , երկու ժողովնեբով , եւն * ։

Ե ւ կր Հարցնենք բնազդաբար , ՛Բոան տաբի կ՝արՀամարՀես մահր մ՛էկ ղաւկիգ , վասնղի Ընտրական պայքարբ այնքան սուր Հանգա -

եւս պիաի կրնա նք գիմանաչ այս ափերուն *էրայ » կ՝էսսլւսՀաէ1,ս յալերժութիւեր ղաւակներուգ : մ անյ. ՚ւծ է ոբ , ընգՀարումներ ալ պակաս չեն :

նո յն երգերով ու ս ա բ ս ուոնե բ ո վ ։ ՚(/Ո յն երդերուն Գարերուն վրայ սաւառնող ոգի Հն եգ ու ան– Օրինակ , նախկին վարչապետ $ալատիէ քանի մը

ձայնեբով ու ելեւէջներով . կորնչելի ։ անգամ անարգուեցաւ Վոքլիւզի շրջանին մէջ, եւ

րգա րէ 7 չ միա յն ս իր ա ե ր ր , ա յ \ Լ ^ ա յ Գուն, վիթխարի սուսեր մբմո –է, որ լուռ չկրցաւ խօսիլ։ իր պատմութեան Համաձայն, լո­

ներն աչ ՀետզՀետԷ կր նուաղին % կր մարի ն։ կը ջախ^ախէ բարբարոս ո ւթե անց * ո յրէ սու — լիկ նետոզնեըուն մէջ կբ գտնուէին նաեւ*** Հա -

Չենք ուզեր ամէն բան սեւ աեսնել ։ Եբգէա– բերը ։ յուՀինեբ։ Արմատական - ընկերվարական գա զա -

խում բե բ բ 1էբ գործեն դարձեալ , իւանգավառ եւ Աւերումի փոթորիկներուն դէմ յառնող , նի անթել մը մէկ շաբաթէ ի վեր կը գործէ «Ազա­

անվՀատ ։ Երգիչներ եւ եբգչուՀինեբ կբ շարունա­ գո՛ւն՝ րե՚րգ անսասան ։ տութիւն եւ Հայրենիք» անունով, ՀրաՀանգնեը

կեն թ րթ՚-՚֊ալ Հ ա յ կա կան կամ օտար բեմ ելաւ վը– Գո՛լն՝ քնքշութիւն աղամ՛անդեայ , եւ աՀեղ տալով ընտ ր ողներ ուն ; Բոլոր Հ ո ս անքներն ալ կր

բայ , թունգ Հանելով Հայբենակարօս սիր, ՛երբ քաղցրութիւն ։ Համակս/ոո՛յց դպրութիւն, անօ - յանձնարարեն անպայման մասնակցիլ ընտրու -
քյԼ ունինք երիաասարգ եբգւսՀաններ , Հեղինակներ
բինակելի՛ Հունչ, աւազան գերագո յն մկբտու -. թեանց ։ Աւանի մը քաղաքապետը մինչեւ անդամ

ու արուեստագէտներ , որոնք ան Հնարին ճիգեր կր թեան, Գեղեցկութեան նարօտովը՝ յաւեբժու - աղգարաբած է թ՜է պաբենատոմս պիաի չտայ , ե–

փորձեն , վառ պաՀելոլ Համար կրակր՚՛ իԺեան առասանուած : թէ ընտրութեանց չմասնակցին ;

Եւ սա կա յն , չէ0 ոբ ամ էն բան կո մ աշի ա յս Գաբէ գաբ , ցեղիս կուրծքին ասեղոլած ձՔա՜ Պա յքար ը բուռն է մ ասնաւո րապէս ըն կ եր վ ւս–

Համ ա յնակուլ պողոտաներուն վրա յ ։ Եւ– ձայներն նշան ադամ ա ն զ ա կո լ ո , բականնեըուն եւ Համ ա յնավա րնեբուն միջեւ ։ Բ ՛ս­

անգամ կ՛ա յ լ ա ւի ո իա ւ ի ն , յաճախ գա ոն ա լո վ ան - ԳաՀակալնեբո՛ ւն առ^եւ՝ մ շտապէս ցցուող եւս վէ ճր սաստկացած է ոչ մ իա յն իրենց օրկաննե–

ճանաչելի ; տիտղոս անառարկելի , չաւն միջեւ , այյեւ ժողովնեբու մէջ, ուր բուռն

Ամբող^ սեբունգ մ բ Հասակ նետեց ա յստեղ , Երկնքի գուռնեբո՚ւե առջեւ՝ առաքինութեանց Հ ա՛կաճառոլթիւններ տեղի կ՚ունենան ։ «էր Փո -

եւ այգ սեբունղբ , ոբ թերխաշ Հայեբէն մբ կբ ոսկեայ բանա լի , փիլլէռ» կր գբէ թէ Հակառակորդներ ր ղան աղան

թոթովէ , բառերն անգամ * » • ֆրանսերէն կ՛ար - 0աւեբժապէս անկասելի սրտի * զաբկբ խաղեր սարքած եւ կեղծ ազգեր ցրուած են , ընտ­

տա սանէ : Եւ ֆբանսեբէն տառե րով կբ սորվի Հա­ ժողովուրդիս ; րողներ բ շփոթեցնելու Համ ար ։ Եր կու կողմ էն ալ

յերէն եբգբ ։ 0՛ , տա՛ր, ոբ ամբողջ Հեւքը, ամբողջ^ կեանքը ա կան ա ւո բ գէմքեբ կբ վա բ կա բե կուին փոխադար­

Եթէ Ո^Գ^ մնացաձ՜ ՐԱաՐ Վ^արդապետը , ո՛ր­ քու ա ա ւ զ ա Հ ա րի գ այս մ ետասանեքեան գ աո նար ձաբար ։ Արտակարգ մի ջ ո ց ՛ե ե ր ձեռք առնուած են,

քան պիտի տառապէր , ա յս դժնդակ ի բ ական ո լ — շիթ մը ընծա յարեր ում՝ քու անսաՀման ակերուդ, ո ր պէ ս դի բա բ ե կա բ գո ւթ ի ւն բ չխանգարուի ; Ընտ -

թ Լ ա՛հ աո^եւ ։ Ենք որ , զ ե ռ պատանի , Հ այեր էն դառնար մ էկ կա^իէր անո բ , վեր ածուէր իբ մբբ - բ ութեան ո ար զ ի ւ ն քբ ծանուցանելու Համ ւ
վա -
անգամ չէ ր գիտել՛ , բա յց ամբոո^ Հա յրենիք մբ մունջին բիւրե՜ղ ^ ու այդպէ՛ս, բնգունուէբ ան - թերթերը բացառաբար պիտի Հրատարակուին

ստեղծեց երգով ու ճպոտով : Երգելով եւ եբզե՜լ մ աՀութեանբ մ էջ իբ անանուն փառքին ։ րլբ , եւ անթելբ պիտի բանի ան ըն գՀ աա ։

սորվեցնելով : Լ ո յս կաթ ե ցն ելս վ թմ բած բազմ ու– Մեր Հ ոգիին Հսկող՝ ԳիցուՀի՛ շլացուցիչ , ԸնգՀ* \աՐ°^Ի՚Փ՛ ա յ ս ՛է Քէ ընկերվարական -
ել
թեանց վրայ : Ամբողջ քաղաքներ թունգ Հանելով ; "Բեղի՛ , ժամ տնակներու անսպառելի երկս։ յն– նեբը մեծամասն ութ.իւն աիտի շաՀին, «այո

Տա բո ւթե ան Հ բ ա ւի բ ե լո վ ազատ ապրելու ի բա - քովր , զաւակներդ ուխաաւոբ , Հագներգու թէ եր– ւս յ՛՛ > պատասխանելով երկու Հւ է ր ց ումն ե բ ուն սւ ւ ւ

՚. ո՛ ՛ք քէն զրկուած ժողով ուրզ մը * * * գաՀան յ քեզի պիտի գան , պորփիւրէ աստիճան •՝ ձ^աճ՝ա յնավա րնե բբ «այո» պիտի պատասխանեն ա–

Աբգեօք երեսբ նորէն պատիժն պիտի գաբ - ներոլդ 1իյրա յ, տատրակներ մորթելու։ ռաջին Հարցում ին Լմիակ սաՀմ անագի ը ժողով ,

ձնէր, ինչպէս իբ դժբախտութեան օրերուն , յի - (\ւ ինչպէս միչտ, շունչդ պիտի անցնի իրենց գերիշխան) ։ ՚ՀյաՀանղային բնտբութեանց ատեն

մարանոցին մէջ։ Եւ կամ , ընգՀակառակն , յան - մ էջէն , ու աչքերն անոնց պիտի շողշողան կրա– ընտբոզներբ 30 40 առ Հարիւր ձեռնպաՀ մնա -

կաբծ ըմբոստանալով, նոր ^րա^չք մբ պիտի գոր­ կով... ցած Է ին ։ Ա յս անգամ Հաւանական Է որ աւելի

ծէր։ ինչպէս այն օրերուն երր երգեր կբ ժոովէբ , Ու Հողերուն վրայ թէ երկինքներ բ ղէպի շո­ մեծ թիւով մասնակցին։ Կիները ընգՀանըապԷս

կբ մաղէր ու կբ դաշնաւորէր , փրկաբար արիւն գերն այգ կրակին պիտի լուսաւորեն ուղիներն կուսակից են զօր* տը Կօլի (այո ել այո) : Ընկեր­

մը Հոսեցնելով մեր երակներուն մէջ։ անմ աՀ ո ւթ ե ան ; վար ա կաննե բ ո ւն (ուրեմն զօր * տը ^°ձի) Հետ է

ԱպաՀովաբար ինքն ալ պիտի բսէբ , Անդրա­ Արարչութեան գաղտնիքէն պսակաւոր, գուն նոր եւ ղօըաւոը Հոսանք մը , Հանրապետական -
Ե*– ^Ի^գի Փ" ~
նիկին պէս* «Գործս կէս մնաց»։ ինքդ ալ մասնիկ արարչական ։ Ժողովրդական կարժում արտաքին նա­

խաբէն տասն անգամ Հփնգ աշակերտներ պիտի թ՛ող կուտաս որ , երկնակախ փեթակսերէգ , խաբար Պ՛ Պիաոյի կուսակցութիւնը, որ կը ըաղ–
։
Հասցնէբ , յանուն սերունգին փրկութեան տարմ երբ մ եզո ւներ ո լդ , բզզագին , մ ո լեռանգօ - կանայ դիմադրական ճակատի անդամնեըկն եւ

իր մ ա Հ ո ւան տասն ամ եակին առթիւ , այս մէկ բէն Հաւաքեն նեկտար բ ծաղիկներուն Հա յոց ա շ - կաթոլիկներէ ։ Համ ա յնավա բներ բ կբ տիբապե -

Հատիկ մտաՀոգութիւնր պէտք է մղէ մեղ անկա­ իսաբՀի , ժամանակներս լ մէն մի զարկէն , բնաշ - ա են Փարիզի չու֊րջր ) Հիւսիսի ճաբտարագոբծա -

րելին փորձելու , ոբպէսզի կոմիտասբ միայն ս ր ր~ իսաբՀիդ մէն մի թիզէս , ^"^ւ^՚ՍԳ արտաբերող կան շրջաններուն եւ Հարաւի որոշ մասեբուն մէջ։

բազան նշխար մր չդառնայ, այլ խոբՀբգանշան մէն մի սրտէն ։ Արմատական - ընկերվարականները կուսակից են

մբ։ Տեսակ մբ ազդանշան ։ Աւելին,—- մարտակոչ Ու յեաոյ , քու դիւթական ալքիմիայիդ ներ - Հ ին սաՀմ ան ագրո ւթե ան բա ր ե փ ո խ ե ա լ եր -
մե՛ղր ,
մբ՝ բազմապատկելու մեր ճիգերը, ի սպաս Հայ­ զործութեամբ , կը ջամըես լիաբուռն , կո՛– ժոզռվնեբով՛ ուրեմն «"^» ա Ի ա Ի պատասխա -
կրճատե­
կական Երդի զարգացման եւ տարածման ։ նա ր զ ււ՛ ս , ամ բրո՛ ս իա ։ կախարդ, նեռ եԱրսկտողւաբաՀշւխն՚րեցր՛ ն ւմնե բու
անգամ
Եւ Ի^ոո ^այբեԱիք,ր դառնայ մեզի օգնական Այն ցաւեր բ որով քոլ ցեղիդ օրեբբ նուաճող ղուշակութիւննե ր

այս ճակատին վրայ եւս ։ ցին, դուն, անքննելի գիտութիւննեբով կբ կատարեն, րԱելաէ թէ մեծամասնութիւնբ «այո
ք*ՅՈՑ - ՐւՇՏՇեւ այո» պիտի պատասխանէ ։
ԱՀ ա քանի1 տաբի է որ նոր երգ եր ո ւ ար ձա - նոյն այգ ցաւեր բ վերածեց ի բ՝ գաբեր ր որ կու­

գան գները կբ Հասնին Հայաստանէն , երգեր ս ի– գեղեցկութեան ։ սակից է զօր՛ ար Կօլի, Հետեւեալ ձեւով կբ նա -

բոյ/լ*. աշխատանքի , մարտի եւ յագթանակի ։ Եր - (Հուղումներու նռնաթո՛յբ յակինթ , անթառամ իւաաեսէ ընտրութեանց արդիւնքը ՚

գեր աշխոյժ եւ կենսուրախ ։ կանչեր ոչ միայն սէրերու մ շատ բո՛ քր վարգ , տ բտում Հ ոգի՛ն զա– ԸնկերվալաւկանՐւեր՝ նուաղաղո յն 150, առա­

ժողովուրդին ծոցէն քաղուած , այլեւ մշակուած բիպներուն , մաճկալին սի՛ըտը , անՀուն , սխբսքլի ւն լա զո յն 160, ե ա մ ա յ ն ա վ ա ր ն ե ր ՝ 120 եւ 135, IV».

երիտասարդ բանա ս տ եղծն եր ո լ կողմէ ։ ( Ա՛րքան գլգլա նքբ ան տ ո ւն ին ե ր ո ւն , Հանճարի՛ մսխի չ , ո– ք. 70 եւ 9 0 ։ Արմատականներ 70 եւ 8 5 ։

սիրուն ա բտադրութիւսնե բու կը Հանգիպինք յա­ գին ՀյնոբՀալիին ու Նարեկին , մեկենաս բ Աա յեաթ

ճախ , մանաւանդ երբ կր վարձեն Հարազատ Հայե­ ՝(յովա յին ու. ՝Բ ո լչա 1լն ե բ ո ւն , Բանի ոը ան շարժեց յարաժամ ս անգիդ ւան

րէն գրել , թօթ*ափելով այլեւս անճոռնի թաթա - Այդպէ՚ս , եղար գոլն յայտնոլթիւնը մեծա - սանդին մէջ մոգական , ուր, Աիրոյ ո*֊ Ագ°1^քԻ

բաբանութիւնները ): գո յն , իանաբՀ կեանքին քու ա յս երգչիդ ւ խոբՀբգաւոբ շողշողումն եր էն , արցունքդ ու աբիւ–

Բայց , գազութներու մէԳ ալ չեն պակսիր ներ– Ո՛ ր ակեբէն Հոսած են գորովանքի , տար - նբգ , լաւերժօբէն , փոխակերպուեցան նուագի ։

չրեԼու-մի ազբիւբնեբ ։ կբ բաւէ ոբ մեր երիտա - փտնքներու , աղապատանքի ա յ դ ղեղումնեբբ վւա– Ու երբ Հասնի ժամը Հուսկ Հրաժեշտի , ըլլայ

սարդ. երգաՀաննեբը ժ ալով ուրդին մօտենան այն­ րաւոնեան : ճգնաժ՜ամ , անձկակէզ , Հոգեվարքս անվերջանա -

պէս ինչպէս կբ մօտենսւր Վարդ աւղեւոբ , ակւււն– ին չլզէ՛ ս ղտտծ ես սան գանք ի ու սա րջանքի ա յն լի՛ , տաժանաՀ ե՛ւ , բա բ եկա մնե՛ ր իմ , ոբպէս Հ ո–

2.Ր ԳՐաօ~ճ անոր սրտի զարկերուն ։ եբանզնեբբ անն մ ան , գեկուռ խաչ նուագէ ,

Իսկ եթէ մեր բանաստեղծներն ալ քիչ մ բ թօ­ Ո Լ Ի^է՚դէ" Իւ\աօ^ ^ ս Ց ա ս Ւ ան գո ւն գնեբ ո ւն Փշուր մր երգ մեր երդերէն • • •

թափէին «վսեմ արուեստկի ո ւնա կութ իւննե բբ , յատակբ մ ռա յլ : Ե՛֊ Հանգի լոյսս առկայծ ո վ կ է ան ին մէջ խազ ա–

փոխանակ խրելու մ իօբինակ յ ան գա պա ա ո ւ մ ի ան– 0՛ , ո՛վ Երգ Նայիբեան Հողերուն՝ ինչքա՛ն զութե ան յաւեբժական ։

2.ՐԳէ ածուներուն մէ^ * * * • ։ սիրած ես , ինչքա ն տառապած ՚ •• ՀՐԱՉ ԶԱՈԳԱՐԵԱՆ

Ե բ դո ւմ յանուն կոմի տասի, ո ր պէ ս զի ձա յ*սե– Տետին շեշաբ քու պարզուկ Հնչումնեբուգ ,

բբ չմարին % կախարդ մէկ խաղը սիրոյ տառապանքիդ ,

թ՝ող չվի ր ա ւո բ ո լին մեր բարեպաշտներ , կանչերէն մին սրտակէզ անտունինեբոլդ , ԳԵՐՄԱՆ ԳԵՐԻՆԵՐՈՒ մասին Համաձայնու -

լաւ կազմ ա կե բ պո ւած ե ր գ չա խ ո ւմբ մը շատ աւելի Կամ պոռթկումնեբէգ մին Հ ա զն եր զա կան , թիւն գոյացաւ ֆրանսայի եւ Ամերիկեան իշխա -

փրկարար գեր կը կատարէ սերունդին փրկութեան Մին քու անպաճոյճ ըսելու ձեւեըէդ , նութեանց մի^ել; Այս վերվինն ե ր ր պիաի չարու -

Համար , քան բազմածախս եկեղեցի մր 120—150 Արտին գպնալու մին կշո֊ոյթնեըէգ , նակեն նոր գերիներ յանձնել, պայմանաւ որ յար­

Հաւատացեալներով: , Չեմ փոխեր եդեմին Հեա՝ մնացեալ բոլոր խա­ գուի (իրնեւի պայմանագիրր։ Հիւանգ գերիներու

Երր .ա՚յեքան գուրգուրանքով կբ նոբոգոլին զերուն օտարաՀոլնչ ։ Հոգր պիտի ստանձնեն Ամերիկացներր :

շուրջառներն ոլ վարագոյրները եւ զանազան սուր­ Բայց, օբՀնուա՚ծ ըլլա յ ճակատագիրը, քանի 17 ՀՈԳԻ ՄԵՌԱՆ , 24 հոգի անհետացան եւ 88

բերու պատկերները, ինչոԲւ կը մոռնան որ երգն որ բեՀեզը գեղեցկի դրօշակին , բիւր անգամ բբ - հոգի վիրալորոլեցան Լա Փալիսի մէվ (Պոռա ո յի

ու երգչախումբն ալ նիւթական սնունդի կը կա– զկտուած թի՚֊ր անգամ վեբՀիւսուած , ծածանե - շրվան՝) , երր գերմանական ռումբեր կր րեուցնէին

րօ/իին ; Հյ • ցիր անդադրում • կառքի մր մէվ։

Fonds A.R.A.M