Page 35 - ARM_19-1945_04
P. 35
\ՆՈՐ ԻՐԱԻՈԻՆ-Բ1ԵՐ
* * *Դ.ձ\Հ1. ճ \տ1 ձ 8.Շ.Տ. 376.266 ՕՏԱՐԱԿԱՆՆԵՐՈԻ ՀԱՍԱՐ
Օււ-տշէշսք-քԴօթոքէշւՄՕ : ՏՇ». ^ 1 Տ Տ ^ ե ա Հպատակութիւնը կը ք չ ի ս ա ն ա յ
17. ծ ա 0աո6տա« - ք ^ ա Տ ( 1 3 ՝ )
7է1. : 008. 15^70 - Շ. Շ. Բ. Բտա 1678-63
ԲԱծնեԳէձ Տար. 750, Ցաւքս. 400, Յամ՛ս. 2 0 0 փ ր ս ւ ս ք ։ Նախարարական խորհուրդի վերքին նիստին
ՏՅաօՅւ 29 0շէ0ա"6 1945 Շ ա բ ա թ 20 Հ ո կ տ ե մ բ ե ր մէք» դա ա ա կան նախարարը վաւերացնել տուաւ
Հրամ անա զիր ս ը որ կը ճշդէ օտարականներուս
մ * » Տ Ա Ր Ի ֊ ֊ 17° Խո& » • 4 5 3 6 . Ն » ր շրջան թ ի է 265 Խ մ բ ա գ ի ր ՝ Հ. Մ Ի Ս Ա + ե Ա ՚ ե ԳԻՆ՝ 3 Ֆր ի բաւական վիճակը, ստացա կան Հպատակւււ֊
թեան կասոՆնեըը եւ աւելէ պարդ ձեւէ մը կը
վեբաձէ ներկայ օբէնքնեըը*
ԵՐԻՏԱՍԱՐԴԱԿԱՆ ՊԱՐՏՈԻԱԾ ԳԵՐՄԱՆԻԱՆ Նկատի առնելով Ֆրանսա յի րն ա կ չու թ ե ան
նուազման
ԱԿԱՆԱՏԵՍԻ ԱՋՔՈՎ..– 7 պարագան, որ ծանր Հ ան զա սանք
ՀԱՕՐԵՆԻ՚Բ ԵԻ ՆՈՐ Ա Ե Ր Ո Ի Ն Գ ստացած է, անհրաժեշտ կը Համարուէ ԱիԼոցնեբ
ձեռք առնել օսւաբակա սն եր սւ ներգաղթէ եւ
Հայրենի՛՛ք... կր Ա \կ, Ա։չ թկ լ ր ր < հո յնիսկ եթէ կանգուն րլլար , չեմ կարծեր որ Հպատակութեան մասին։ Կ առա վա բութ ե ան ո–
րւբգ ք
աասանահ էք այդ բառը առածիս անգամ I., հ, մ "իրէէ Շթութկարալլ : րսԼուսով, նորա թ իւն ս*ը կլը Հաստատուի,— օ–
ե՞ԲԲ զգացած– էք անոր իմաստին խոր նշանակ,,, ֊ Ջ որ" կո ղմ էն ս եղմ ուած ըլո ւրներ ու մ էք , ա աբակաՆսե ր ը կը լւամնու ին երկու գա սա կա ր ^
թիւնր։ պտուկի մր յատակր ինկածի տսլաւո բութիւն ր կը
էրս վին ձգէ բարձունքէն դէպի քաղաքը իքնոդ ճամ բոր - զիք ^սովորականյ) օաարականներ եւ անոնք որ
գպրոցա կա ե գր ՛ք - դին վրայ։ Ջեմ դիտեր, բայց կր խորՀիմ թէ,
սեղաններուն վրայ, արտասանեցինք այղ բագը խոնաւութիւն բ մինչեւ ծուծդ
շուշտ առանց անդրադառնալու անոր իսկակտ^ լեցնե - վու֊ք ալ ՖրանսուՀի էք եւ Փարիղցի :
արժէքին կամ իմ ասուիս եւ գ՛11/ (էրած մեր դս* V*–* ք-հ^ա^թՒրոԴ Տաքուկ խօսակցութիւն ր ծայր տուաւ % Ակը՛՜
–Զանաղտն ոճով շէնքեբոլ
կր կրկնէ ինք անգ իաակցա բւս ր ուսուցի չ ին խբ -. ԱՀ սււաս ի կ սլա տեր ը՝ քառ կմախքներ ամէէ սանք խօսիլ փաբիզէն , Ֆրանսա յէն : Ա էք րնգ մ էք
իր ՜ ֊ – ՚<>Հայրեքփքը–այս երկիրք՛ Է ա ր ա ւ դ յ ՚ ւ " " ՚ ՚ ՚* ւ. Կ1՚Ժ*Է
մ ե ա ս ծ մ ե ր նախնիք ր : Ա յ դ ա ն ո ւ ն ո վ կր խոլք;. 15Լ ղողմ ։ ա կո ւս ի ար դիա - ՝Փոխադարձ Հարցաքննութիւն : ՈբովՀեաեւ ՅԼ գիր
նշեն ա յ ն հ ո ղ ը , ո ր ո ւ ն հ ա մ ա ր ս ե ր ո ւ ն դ ն ե ր ա՛ւ է» ք – Լան շինուածք մը։ ՝ք՝՛վ,*չ անդին՝ արձաններով ա 1լ արտասանեմ եւ ոչ թէ ղ , դ1"։ Հարաւային
լե - )՚՝> քանսաց ի կը կարծէ ;
ցուն տան մր ճակատը %Աւ այսպէս խառն ի խուռն է
եւսա պ ա յ ք ա ր ա ծ են պահպանելու զայն...»։ -— Ա արսիլիւսցի եմ, կ՚ըսեմ կատակելով։ Ո*– ՜
՝ք*անգոււսծ կայարանին մէկ թեւը կր պատկա րախ է ճիշդ գուշակած
Ի ա ս ա լան դե ց ին մ եղի նո յնսլէս որ ամ էն աղ | , \ ՐԼԷաէՈէ–^ ^ այ/ ար եւ քի չ
նի Հիւրանոցի մր , ուր Հաստատուած են ամ երիկ
ամէն մող ովոլրդ իրաւունք ունի «Հա յ բեն իք» մլէ վեբքբ կը կարմրի , երբ կր յայտնեմ թէ , իմ ծնած
եան զինուորական ճաշարանները ։ Առան ց թուելու
ունենալու , եւ սերաեցինք մեր Հայկական որսա , էլարժէ երկու խօսք ըսել ճաշա - Ս արս իլի աս քանի մը Հազար քիլո մ եթր անդին կը
կերակուրները
մութ իւնր Հ Աենք մեղի Հարց տուինք աքն ատ են. ո — .լանուի ; կբ յայտնեմ ազգութիւնս ։
ցուցակի մ ասին ։ Աււատ եւ մ աքուբ ուտելիք
եթէ մ ողովուրդնե ր ր իրաւունք ունին Հ՚՚ղ ^ ք՛ 1 — Ինչպէս րսիՓք է Հա՛՛՛յ ։
լ։ ո ւ ն Հիմքը կբ կազմեն կարագն ու շաքարը։ Որ -
երկիր մր, Հայրենիք մր ունենալու, ինչո^ւ ուր եվ հ իյեզճ ազքիկր անկեզծօրէն ճիգ մը կ՝րսէ » կը
պէս 1Ամիշք՝ գարե քուր կամ քօքա - քօլա Լլեմո -
մեն ք գուբս մնացած ենք, այգ տարրական իրս, ՔՐՔՐԷ յէչոԳո1–լ^1"՜ս(Լ Հայերու մասին գիտցածը
նաա) գրեթէ ձրի , բա յց տասնի վյրայ մէկ Հ ոգի
ւնքէն եւ եթէ նո յնիսկ ունինք այգ իր ֊ունքբ Աուրճը, քովը կաթի ամանը, միշտ լե վերյիշելու։ *ք՝իտէ , այդպիսի անունի մլլ Հանդիդ
չի խմեր։
ինչռռլ սակայն օնահ– ենք կամ կ՚ապրինք օտս ր ցուն սեղանին պած է ։ Եթէ չի սխալիր , միքին Ամերիկայի վւոք–
։ է ր ա յ ։ Ե եծ ազգ մը այսպէս կը
երկիրներ՝. Արդեօ^ք մեր Հայրերր չէ թո րմրռնս,^ լ՛իր Հանրապետութիւներէն մէկն ենք։ Հեզնա -
խնամէ իր զինուոր զաւակներբ :
« Տ այբ են իք ի » իրական անՀ րաժեչտ ութ՜իւնր՝: կան ժպիտը երեսիս, ձեռքէն բռնած զայն կը բե–
II, յիշեցինք Ակնունիի խօսքբ - « Ա մ է ն սե - Ամ եր ի կաց ինեը ո ւն Համար րսուած ըԼԼաԼՈԼ– է 1 քհմ Ասիա , կը մօտեցնեմ ԱեւԾովին եւ ո՜՛վ Հրաշք,
բ ո ւ ն դ թ ո ղ հ ա ր ց տ ա յ ի ր ե ն , թ է ի ՞ ն չ կր յանձք; . –~~ Հ,կ*ուտեն՝ ապրելու Համար» ։ Արդարեւ , մա — րյս մը կԴքնէ վրան, Զարդե՚բր* * * ։ Այո, Հայ
մե րով սեղանի վրայ կենալ չկայ : Կէս մամէն վեր– կական քարդե*րը*
յաջորդ սերունդին»։ * * : Ցաւ ի սիրտ պէտք է ընդու
ՀետղՀետէ տարիներու յաոա^ացման Հե քացած է ամէն ինչ ։ Հէինուոր , սպայ միեւնո լն ու նենք։ Այս բառը ւիակած է Հայ անունին ածականի
ի -֊ տելիքն ունին : ձ աբբերութիւնբ կր կա յան այ ս ե - ս էս ։ Եւրոպացին
մեզի աւելի Հասկնալի դարձաւ «Հա յրենիք»ի Աստիճանաւորներու ւ՛ չ աւելի ։ մեղ կր ճանչնայ մեր քարդերովդ
մէք, ս.- գաննե բու յարդարում ին մէք ։
մասար , աւելի խորացաւ մեր Հինգերուն
նոր սուրբ դտգավւարր եւ Հասկնալի դարձաւ նոյ - սրաՀը աւելի գեղեցիկ է րնգՀանրապէս ^ ու կո - - Տարօրինակ է, չէ՞ : կեանքիս մէչ աստէին
Հա)՝ -
պէս , մեր Հայրերու կատարած գերը մեզի սե ֊՝ կիկ ՚ Ա աբսողութիւնը դիւրացնելոլ նԿւպա ա ա կ ո լէ նգամ է որ Հա յու մ բ կր Հանղիպիմ :
նուագը անպակաս I
գէպ , թէ է ռ" կրռւս&՝ Հանձնել յաք որդ զ։> •* - ի՝եբանարաց մնալու կարգր իմ ս էր :
բոլէ^ի՝
բ ո լնդին : )ճ ա չաս ՚ւբրա՝ա.Հնեևչրը Լեցուն են բար եկա» մ աղւլերոլ Լաւ իմացէք, Հայրենակիցներ։ Օր՛ Ժ ա ն ի ն
չկրր–
Հա յրենիք մ ր սիբԼլր կամ անոր Համ ար զինուորականներով, լեՀ , չեխ, ֆբւանս ացի , «,/, Էհլբ (կեղՆանուն էէ), Փարիզի իրաւագիտական
զայն, Ւ.1։ր։ս։,ք։., ե,ն.։,Աւո ՛ւ՛՛ւ՜ աւլածին ՜ան"
լԻեՇ՝ ւպշք֊սղ*Հէ՚ն ֊պ&ր^*օ>կ>**»Հծ™*^^ Աեն Համ՚սոդե ՚ղՀԽՀ-ր֊յ– ար*քձ*ի– ֊՚շ^ամեայ ոլ»–ա%**դւ*ՀՀ֊ի՚ք՜
ժ ոզաէուրզ բու մէք՛. Մենք չտեսանք Օթոլթկարտէն երկրոբգ անցնելուս , իրիկուն մյԼ գամ է որ Հայու կը Հանգիպի :
ցանք իր բուրումնաւէտ Հոտր վայելել , ինչպէս մեր սեղանր նստաւ սիրունիկ տղչ^իկ մր՝ ամերիկ Եթէ գաւառէն կամ գիւղէն զար այս աղ^իկր ,
կկ՚սէր Նափոլէոն , «նոյնիսկ աչքերս դոց դ իր րու– եան Համազգեստր կռնակը։ Դէմս նստող Հոլան - պիտի չզարմանայի։ Վեր2 ի վեր9ոյ բոլոր Ֆրան
րսլմնաւէսւ հոաէն պիաի կրնամ էւանչնալ զ ա յ ն » ։ տացի թարգմանին Հետ (բազմաթիւ յմնե, սացիներէն ճանչցուելու յալակնութ իւն բ է^սՔ
Ս եզի Համ ար Հա յրենիքր եղաւ վերացական խոր– սե դանակից ու. բարեկամ ա ցած ) ս ո վո ր ւս կան ին կրնար ունենալ, սակայն , ապրիլ Համալսարաննե
Հբդանիշ մբ, շատերս կապուեցտնք անոր սրտով, պէս սկսանք խօսիլ աքէն - ձախէն : Ա ինչ այդ գեր րու թաղր, անցնիլ Ա էն Մ ի շէ լի պողոտայէն (ուր,
սիրեցինք ղա յն , ճան < ց ան ք մ իա յն քա բ տ է ս ո վ ու մաներէն շաղակրատող ազքիկբ ղարձաւ ինծի ու օրական քսանր չորս ժամ բարձրաձայն խօսող Հայ
դր ա կան ո ւթ ե ա մբ , կր ց ան ք ծ անօ թանա լ մեր սլա ա– Հաբ ցուց . մր կայ) եւ չճանչնալ Հայերը, Այս աբգէն աննե
ս ութ եամ բել Հ իանալ իր վրա յ : քանինե՜՛ր աւագ Ֆրանսացի՝ էք , պարոն ; է՚՚՚եչ բախտաւո րելի մեղք է ։ Ա՝ անաւ անդ մեզի Համար :
մեր մ է քէն , ա յմմ կը մնան անտարբեր ել Հ ա յ բե րութիւն քաղքենի Հագուստներով Հայրենակցի մը Ըսեր էի նախորդ յօղոլաձ՜ներէս մէկուն մէչ1,
նի քի անունն անդամ , ոչ մէկ յուղում կր պատճա Հանդիպի լ , եւն * ;
Ամսուան մը յա ր ա բերոլթիւննե ր ո լ բնթացքին ,
Այո՛ , Օրիորդ , ձեր շեշտէն կ՝երեւայ որ , բացի մ է ս ր բ ճէյմսէն,
ռէ իրենց ամենանուրբ զգացման ։ միւսներուն ՚֊ելի կամ
Ե ր կրի մբ ամեն ա կ են ս ո ւնտկ տա ր րը ե զ ած է նուազ անՆանօթ էին Հայերը, իսկ այս պայման
նոր սեր ունդբ ։ \) թ է մ^ւզովուքււները կր սլարծե - Հո դե բան ա կան ի^նչ Հիանալի օրինակ : Ա ^**սՔ ռք^է 1 ներուն մէչ1 լալ գորձ տեսնելր դժուար է ։
նան իրենց անցեալով , անց/, ա լբ էիառք մըն Է մի ին <պէ ս րսինք , ղրկուած ենք ա յ դ Հողէն , մեր Արդիւնքէն դատելով , ս,ոիպոլահ՝ ենք ըն -
այն , ԻԱ1է ՚սոր սերունդը , վ/սէյլուն ապագան , ինչ–< Հ ոգիներուն մ էք աւե լի պէտք է ամրապնդել այդ գոլնիլ թէ մեր քարուլչոլթիլնը սիլալ Հիմեր ու
պէս անգամ մը րն կեր Խ աաիսեան կր յ ի շէ ր Ֆրան "ԷՐՐԼ՝ մենք մեղ զգալու Համար աւելի Հպարտ՝ ՚ Լ ր ա յ զրուաս֊ է ։ Հայոց մասին դրուատ ւմ ո ւա ո ա–
սա յի բարեկամ ի մը խօսքբ , շեշաելով թէ «գոլք ս արս , գիտնա կաննէւ բու մ ատ չելի Հ բաւոա րակու -
անցեալի փառքն էք* 1՚"հ ապագա յի զարդր» Հ Կը յիշեմ դպրոցականի մեր կեանքէն , երբ ու թիւններբ եթէ գնենք իսկ՝ չենք կարդար * իսչո՞ւ
Նոր սերունզ , անոր է որ կր կռթնին նո յնիսկ սուցիչի շարսւզբ ո ւթ եան նիւթի մբ առթիւ , թէ կ ուզենք որ օտարը Հ եւոաքրքբուի : Անոր շա0տ
ասմենազօրեղ ազդերբ ։ Փաստ՝ Հերքին աշխարՀա - իԲնչ ազգ 1լուզէինք ®նիէ \ եթէ Հայ ծնւսծ չրԼէա - Հողն է այս ժողովուրդին արիական ցեղ մր րլլա -
սասան պատերազմ ր ։ (իողովո ւբզներբ մ ասնաւ ո բ յքաք) գանուեցան աշսւկեբտներ որ նոյնքան Հււլար– լու ապացոյցը, այսինքն գանկին տրամագիծը
Ո ւշադ բո ւթե ամ բ կր Հ ե ւո եւին ի ր են ց նոր ս եր ո ւն - ւուսնալով կր կնեզին * Եթէ Հա յ ծնած չըլլա յի , բազմապատկել քթին երկարութեամբ , մէքբ բաժ -.
կամ
գին։ Ֆրանսա յ ի մէք, ինչսլէս կր տեսնէք ոչ միայն 1լ ոլզէի գ ա ր ձ ե սւլ Հ ա յ ծնիլ : կ՛՛ անդրադառնա յ թն նել ակունքին եւ աչքերուն ծանրութիւնը ,
կո ւս ա կց ո ւթ ի ւնն ե ր բ ուն ին իրենց ե րի ւո ա ս ա ր զա - արդեօք իրենց գրածի իմաստին թէ միայն ուսոլ– ասոր նման բան մը ։
կան կազմ տ կ ե ր պո ւթ ի ւնն եր ր ւսյլեւ , կրօնական եւ ցիչին Հ՚ոճոյք սլա աճ սա ե լա. Համար էր որ էլ ւսբ - Այս գիտական մասն է ։ Նոյնը կարելի է րււել
պատմութիւննեբուն : Ջեմ ու -
գիմ ա դրա կան ում ե րն անգամ ունեցան իրենց ե բ ի– տա յայտէին այդ ւլզացումներր ։ Պաամ՛ութիւնր քարդերու լալկան
աաս ար դա կան ւմնե ՐՐ* Իսկ մենք, ար տա՛՛ միս*յնպիաի կրՂւայ արճաւ ւսզրել թէ սւրժեցուցա^ծ բանար անոնց օղ տակտ բ ութիւնը , սակայն սսւՀ -
սաՀմանեան ԴԲՂ՛ Հայրենիքէն են այդ զգացում ր թէ ոչ՛, ՚&աաեր թերեւս ըսեն թէ մ անավւակ է տարածման շք քանակը ։€1*բ ագար անն ե–
կմաղթենք
ոբ երկար չտեւէ այլ ել ս այգ զրկանքր) ազգայնամոլութիւն է ։ Ազգ մր սիրելր եւ անով րու միքոցւսլ չենք կրնար մենք մեղ ծանօթացնել։
օաո երբեք, աւելի՛– քւ է ն, Հ սլա բ տ ան ա լբ նո յնքսւն նուիրական է որ քւսն ^ւսյ– Գժ բտխաաբար նիւթական միջոցներ չունինք
բենիքի սէրը ։
բուն՛ք , ւզաՀունքր կը զզւււնք Հ ամ տ խմ բ՛ո ւե լու ,կապ ա ը դի ա կան ծ բագէ բներ որոճալու Համ աը* բա յց
պւսՀե լու ս եր տօ բէն ի ր տ բու. Հետ , մե բ ո լմեր բ ի Չփորձենք մ/,՚լլորրրլի լ ղկ ոո *, սսաակկցց աակզսաւ 5յհ պ ա ւքա րնե– մեր Սէքուներով ալ կրնանք մէնչեւ Հէմա եղա
սպաս դնելով մ իակ սրբազան Հ սււատքին՝ հայ - րէ, այլ թանանք վառ պաՀել Հայրենիքի "Էր/Լ 1
րենիքին: ինչպէս աւան ղուաձ֊ է ։ Կոլսակց ո ւթ իւննե ր ր միշտ ծէն լաւը ը ն ե լ ։ Նորէն կուղում նախկին գաղա
Հոս կանգ առնենք վա յրկեւււն մ բ ել քանանք բաբե վա խման շրջաններ կ՝՛ունենան ել Հայրենիք - փարիս,– Պ ղաիկ ղրքոյկը պա ա կերա գարդ եւ
բացատրել իրողութիւն մբ , որ բաւական խոբա - ներն ալ կ՝օգտուին անկասկաձ՜ կեանքի յառ աչ1– Հաճելի ընթ երցանու թ եա ժբ. վեըքացոդ պատե
ցած է մեր մէք։ Երբ կորսենք Հայրենիք կամ Հայ– դիմութիւններէն : րազմէն վերաբերեալ ցուցահանդէսները եթէ
ըենիքր սիրել, շատ մբ մարգոց Համար ա յ՛է Հայ նոր սերունդ , դուն ալ մի մոռնար որ քու այ9եԺճ*էք> Դիաեցէք անշուշտ, որ Ամերիկայի,
սէրը դարձած է տեսակ մբ մ ենատ իր ո ւթի ւն ։ պատասխանատուութիւնդ ունիս Հայ կեանքի մէթ։
Հայբենասիրութիւնր երբեք այս կամ այն Հոսան Եթէ ապագան քուկդ է, քեզմէ կախում ունի նաեւ Անգլէոյ նժան մեծ երկիրներ կը կիչւաթկեն այս
քին մենաշնոբՀր չի կրնար ըլլալ։ Հա յրենիքր սի յ դ ապ ադան գւ րձնել այնքան փայլուն , որքան գործնական ձեւը։
րել ամ են ան ո ւի բա կան պա բ տ ական ո ւթ ի ւնն է ՚, աբոդ եւ դարձնել ւխոլր կամ անվւայլ Գեաեմ, Համայնաբոյժ դեղ չէ այս գրքոյկը
Հա յրենիքի մը վար չա ձեւեր բ կամ կարգուսարքը Ղ՝ուն սլ , նոր յերունդ , Ակնունիի նման, եւս։ Սակայն, Հաւանական է նուագ Հանզի պինք
եթէ անցոդակի են , Հա յրենիքր մնայուն է , ան է Հարց տուր գուն քեղի, այժմէն իսկ, թէ ի՞նչ պի Հայաստանը կեդրոնական Ամերիկա փոխագրող
որ կը կապէ ժողովուրդը իր ազգին : կը յիշէ^ք տի կրնաս յանձնել յաջորդ սերունդին : Օրիորդ Ժանէննեբու եւ դիւրացնենք մեր պաա–
Աըշակ Բ ՛ի դիւցազնական դրուագը,–֊– ափ մր Հո Աշխատէ դուն ալ Հետք մր ձգել քու պատմու
ղը Հայրենիքի ։ Երր ա յ դ Հոդին վրայ կբ գանուէր , թեանդ ոսկետառ էչերուն մէչ: ուիր ակն եր ու ա շխ ատ անքն եր ը։
ֆնքԳէ՚^ՔԸ– ՂՂաՐ աէ՜ելի ղօրեղ , աւելի խրոխտ ։ ՆԵՐՍԷՍ ՀՐԱնԳ ԱԿՈՆԱ8ԵԱՆ
։
Fonds A.R.A.M
* * *Դ.ձ\Հ1. ճ \տ1 ձ 8.Շ.Տ. 376.266 ՕՏԱՐԱԿԱՆՆԵՐՈԻ ՀԱՍԱՐ
Օււ-տշէշսք-քԴօթոքէշւՄՕ : ՏՇ». ^ 1 Տ Տ ^ ե ա Հպատակութիւնը կը ք չ ի ս ա ն ա յ
17. ծ ա 0աո6տա« - ք ^ ա Տ ( 1 3 ՝ )
7է1. : 008. 15^70 - Շ. Շ. Բ. Բտա 1678-63
ԲԱծնեԳէձ Տար. 750, Ցաւքս. 400, Յամ՛ս. 2 0 0 փ ր ս ւ ս ք ։ Նախարարական խորհուրդի վերքին նիստին
ՏՅաօՅւ 29 0շէ0ա"6 1945 Շ ա բ ա թ 20 Հ ո կ տ ե մ բ ե ր մէք» դա ա ա կան նախարարը վաւերացնել տուաւ
Հրամ անա զիր ս ը որ կը ճշդէ օտարականներուս
մ * » Տ Ա Ր Ի ֊ ֊ 17° Խո& » • 4 5 3 6 . Ն » ր շրջան թ ի է 265 Խ մ բ ա գ ի ր ՝ Հ. Մ Ի Ս Ա + ե Ա ՚ ե ԳԻՆ՝ 3 Ֆր ի բաւական վիճակը, ստացա կան Հպատակւււ֊
թեան կասոՆնեըը եւ աւելէ պարդ ձեւէ մը կը
վեբաձէ ներկայ օբէնքնեըը*
ԵՐԻՏԱՍԱՐԴԱԿԱՆ ՊԱՐՏՈԻԱԾ ԳԵՐՄԱՆԻԱՆ Նկատի առնելով Ֆրանսա յի րն ա կ չու թ ե ան
նուազման
ԱԿԱՆԱՏԵՍԻ ԱՋՔՈՎ..– 7 պարագան, որ ծանր Հ ան զա սանք
ՀԱՕՐԵՆԻ՚Բ ԵԻ ՆՈՐ Ա Ե Ր Ո Ի Ն Գ ստացած է, անհրաժեշտ կը Համարուէ ԱիԼոցնեբ
ձեռք առնել օսւաբակա սն եր սւ ներգաղթէ եւ
Հայրենի՛՛ք... կր Ա \կ, Ա։չ թկ լ ր ր < հո յնիսկ եթէ կանգուն րլլար , չեմ կարծեր որ Հպատակութեան մասին։ Կ առա վա բութ ե ան ո–
րւբգ ք
աասանահ էք այդ բառը առածիս անգամ I., հ, մ "իրէէ Շթութկարալլ : րսԼուսով, նորա թ իւն ս*ը կլը Հաստատուի,— օ–
ե՞ԲԲ զգացած– էք անոր իմաստին խոր նշանակ,,, ֊ Ջ որ" կո ղմ էն ս եղմ ուած ըլո ւրներ ու մ էք , ա աբակաՆսե ր ը կը լւամնու ին երկու գա սա կա ր ^
թիւնր։ պտուկի մր յատակր ինկածի տսլաւո բութիւն ր կը
էրս վին ձգէ բարձունքէն դէպի քաղաքը իքնոդ ճամ բոր - զիք ^սովորականյ) օաարականներ եւ անոնք որ
գպրոցա կա ե գր ՛ք - դին վրայ։ Ջեմ դիտեր, բայց կր խորՀիմ թէ,
սեղաններուն վրայ, արտասանեցինք այղ բագը խոնաւութիւն բ մինչեւ ծուծդ
շուշտ առանց անդրադառնալու անոր իսկակտ^ լեցնե - վու֊ք ալ ՖրանսուՀի էք եւ Փարիղցի :
արժէքին կամ իմ ասուիս եւ գ՛11/ (էրած մեր դս* V*–* ք-հ^ա^թՒրոԴ Տաքուկ խօսակցութիւն ր ծայր տուաւ % Ակը՛՜
–Զանաղտն ոճով շէնքեբոլ
կր կրկնէ ինք անգ իաակցա բւս ր ուսուցի չ ին խբ -. ԱՀ սււաս ի կ սլա տեր ը՝ քառ կմախքներ ամէէ սանք խօսիլ փաբիզէն , Ֆրանսա յէն : Ա էք րնգ մ էք
իր ՜ ֊ – ՚<>Հայրեքփքը–այս երկիրք՛ Է ա ր ա ւ դ յ ՚ ւ " " ՚ ՚ ՚* ւ. Կ1՚Ժ*Է
մ ե ա ս ծ մ ե ր նախնիք ր : Ա յ դ ա ն ո ւ ն ո վ կր խոլք;. 15Լ ղողմ ։ ա կո ւս ի ար դիա - ՝Փոխադարձ Հարցաքննութիւն : ՈբովՀեաեւ ՅԼ գիր
նշեն ա յ ն հ ո ղ ը , ո ր ո ւ ն հ ա մ ա ր ս ե ր ո ւ ն դ ն ե ր ա՛ւ է» ք – Լան շինուածք մը։ ՝ք՝՛վ,*չ անդին՝ արձաններով ա 1լ արտասանեմ եւ ոչ թէ ղ , դ1"։ Հարաւային
լե - )՚՝> քանսաց ի կը կարծէ ;
ցուն տան մր ճակատը %Աւ այսպէս խառն ի խուռն է
եւսա պ ա յ ք ա ր ա ծ են պահպանելու զայն...»։ -— Ա արսիլիւսցի եմ, կ՚ըսեմ կատակելով։ Ո*– ՜
՝ք*անգոււսծ կայարանին մէկ թեւը կր պատկա րախ է ճիշդ գուշակած
Ի ա ս ա լան դե ց ին մ եղի նո յնսլէս որ ամ էն աղ | , \ ՐԼԷաէՈէ–^ ^ այ/ ար եւ քի չ
նի Հիւրանոցի մր , ուր Հաստատուած են ամ երիկ
ամէն մող ովոլրդ իրաւունք ունի «Հա յ բեն իք» մլէ վեբքբ կը կարմրի , երբ կր յայտնեմ թէ , իմ ծնած
եան զինուորական ճաշարանները ։ Առան ց թուելու
ունենալու , եւ սերաեցինք մեր Հայկական որսա , էլարժէ երկու խօսք ըսել ճաշա - Ս արս իլի աս քանի մը Հազար քիլո մ եթր անդին կը
կերակուրները
մութ իւնր Հ Աենք մեղի Հարց տուինք աքն ատ են. ո — .լանուի ; կբ յայտնեմ ազգութիւնս ։
ցուցակի մ ասին ։ Աււատ եւ մ աքուբ ուտելիք
եթէ մ ողովուրդնե ր ր իրաւունք ունին Հ՚՚ղ ^ ք՛ 1 — Ինչպէս րսիՓք է Հա՛՛՛յ ։
լ։ ո ւ ն Հիմքը կբ կազմեն կարագն ու շաքարը։ Որ -
երկիր մր, Հայրենիք մր ունենալու, ինչո^ւ ուր եվ հ իյեզճ ազքիկր անկեզծօրէն ճիգ մը կ՝րսէ » կը
պէս 1Ամիշք՝ գարե քուր կամ քօքա - քօլա Լլեմո -
մեն ք գուբս մնացած ենք, այգ տարրական իրս, ՔՐՔՐԷ յէչոԳո1–լ^1"՜ս(Լ Հայերու մասին գիտցածը
նաա) գրեթէ ձրի , բա յց տասնի վյրայ մէկ Հ ոգի
ւնքէն եւ եթէ նո յնիսկ ունինք այգ իր ֊ունքբ Աուրճը, քովը կաթի ամանը, միշտ լե վերյիշելու։ *ք՝իտէ , այդպիսի անունի մլլ Հանդիդ
չի խմեր։
ինչռռլ սակայն օնահ– ենք կամ կ՚ապրինք օտս ր ցուն սեղանին պած է ։ Եթէ չի սխալիր , միքին Ամերիկայի վւոք–
։ է ր ա յ ։ Ե եծ ազգ մը այսպէս կը
երկիրներ՝. Արդեօ^ք մեր Հայրերր չէ թո րմրռնս,^ լ՛իր Հանրապետութիւներէն մէկն ենք։ Հեզնա -
խնամէ իր զինուոր զաւակներբ :
« Տ այբ են իք ի » իրական անՀ րաժեչտ ութ՜իւնր՝: կան ժպիտը երեսիս, ձեռքէն բռնած զայն կը բե–
II, յիշեցինք Ակնունիի խօսքբ - « Ա մ է ն սե - Ամ եր ի կաց ինեը ո ւն Համար րսուած ըԼԼաԼՈԼ– է 1 քհմ Ասիա , կը մօտեցնեմ ԱեւԾովին եւ ո՜՛վ Հրաշք,
բ ո ւ ն դ թ ո ղ հ ա ր ց տ ա յ ի ր ե ն , թ է ի ՞ ն չ կր յանձք; . –~~ Հ,կ*ուտեն՝ ապրելու Համար» ։ Արդարեւ , մա — րյս մը կԴքնէ վրան, Զարդե՚բր* * * ։ Այո, Հայ
մե րով սեղանի վրայ կենալ չկայ : Կէս մամէն վեր– կական քարդե*րը*
յաջորդ սերունդին»։ * * : Ցաւ ի սիրտ պէտք է ընդու
ՀետղՀետէ տարիներու յաոա^ացման Հե քացած է ամէն ինչ ։ Հէինուոր , սպայ միեւնո լն ու նենք։ Այս բառը ւիակած է Հայ անունին ածականի
ի -֊ տելիքն ունին : ձ աբբերութիւնբ կր կա յան այ ս ե - ս էս ։ Եւրոպացին
մեզի աւելի Հասկնալի դարձաւ «Հա յրենիք»ի Աստիճանաւորներու ւ՛ չ աւելի ։ մեղ կր ճանչնայ մեր քարդերովդ
մէք, ս.- գաննե բու յարդարում ին մէք ։
մասար , աւելի խորացաւ մեր Հինգերուն
նոր սուրբ դտգավւարր եւ Հասկնալի դարձաւ նոյ - սրաՀը աւելի գեղեցիկ է րնգՀանրապէս ^ ու կո - - Տարօրինակ է, չէ՞ : կեանքիս մէչ աստէին
Հա)՝ -
պէս , մեր Հայրերու կատարած գերը մեզի սե ֊՝ կիկ ՚ Ա աբսողութիւնը դիւրացնելոլ նԿւպա ա ա կ ո լէ նգամ է որ Հա յու մ բ կր Հանղիպիմ :
նուագը անպակաս I
գէպ , թէ է ռ" կրռւս&՝ Հանձնել յաք որդ զ։> •* - ի՝եբանարաց մնալու կարգր իմ ս էր :
բոլէ^ի՝
բ ո լնդին : )ճ ա չաս ՚ւբրա՝ա.Հնեևչրը Լեցուն են բար եկա» մ աղւլերոլ Լաւ իմացէք, Հայրենակիցներ։ Օր՛ Ժ ա ն ի ն
չկրր–
Հա յրենիք մ ր սիբԼլր կամ անոր Համ ար զինուորականներով, լեՀ , չեխ, ֆբւանս ացի , «,/, Էհլբ (կեղՆանուն էէ), Փարիզի իրաւագիտական
զայն, Ւ.1։ր։ս։,ք։., ե,ն.։,Աւո ՛ւ՛՛ւ՜ աւլածին ՜ան"
լԻեՇ՝ ւպշք֊սղ*Հէ՚ն ֊պ&ր^*օ>կ>**»Հծ™*^^ Աեն Համ՚սոդե ՚ղՀԽՀ-ր֊յ– ար*քձ*ի– ֊՚շ^ամեայ ոլ»–ա%**դւ*ՀՀ֊ի՚ք՜
ժ ոզաէուրզ բու մէք՛. Մենք չտեսանք Օթոլթկարտէն երկրոբգ անցնելուս , իրիկուն մյԼ գամ է որ Հայու կը Հանգիպի :
ցանք իր բուրումնաւէտ Հոտր վայելել , ինչպէս մեր սեղանր նստաւ սիրունիկ տղչ^իկ մր՝ ամերիկ Եթէ գաւառէն կամ գիւղէն զար այս աղ^իկր ,
կկ՚սէր Նափոլէոն , «նոյնիսկ աչքերս դոց դ իր րու– եան Համազգեստր կռնակը։ Դէմս նստող Հոլան - պիտի չզարմանայի։ Վեր2 ի վեր9ոյ բոլոր Ֆրան
րսլմնաւէսւ հոաէն պիաի կրնամ էւանչնալ զ ա յ ն » ։ տացի թարգմանին Հետ (բազմաթիւ յմնե, սացիներէն ճանչցուելու յալակնութ իւն բ է^սՔ
Ս եզի Համ ար Հա յրենիքր եղաւ վերացական խոր– սե դանակից ու. բարեկամ ա ցած ) ս ո վո ր ւս կան ին կրնար ունենալ, սակայն , ապրիլ Համալսարաննե
Հբդանիշ մբ, շատերս կապուեցտնք անոր սրտով, պէս սկսանք խօսիլ աքէն - ձախէն : Ա ինչ այդ գեր րու թաղր, անցնիլ Ա էն Մ ի շէ լի պողոտայէն (ուր,
սիրեցինք ղա յն , ճան < ց ան ք մ իա յն քա բ տ է ս ո վ ու մաներէն շաղակրատող ազքիկբ ղարձաւ ինծի ու օրական քսանր չորս ժամ բարձրաձայն խօսող Հայ
դր ա կան ո ւթ ե ա մբ , կր ց ան ք ծ անօ թանա լ մեր սլա ա– Հաբ ցուց . մր կայ) եւ չճանչնալ Հայերը, Այս աբգէն աննե
ս ութ եամ բել Հ իանալ իր վրա յ : քանինե՜՛ր աւագ Ֆրանսացի՝ էք , պարոն ; է՚՚՚եչ բախտաւո րելի մեղք է ։ Ա՝ անաւ անդ մեզի Համար :
մեր մ է քէն , ա յմմ կը մնան անտարբեր ել Հ ա յ բե րութիւն քաղքենի Հագուստներով Հայրենակցի մը Ըսեր էի նախորդ յօղոլաձ՜ներէս մէկուն մէչ1,
նի քի անունն անդամ , ոչ մէկ յուղում կր պատճա Հանդիպի լ , եւն * ;
Ամսուան մը յա ր ա բերոլթիւննե ր ո լ բնթացքին ,
Այո՛ , Օրիորդ , ձեր շեշտէն կ՝երեւայ որ , բացի մ է ս ր բ ճէյմսէն,
ռէ իրենց ամենանուրբ զգացման ։ միւսներուն ՚֊ելի կամ
Ե ր կրի մբ ամեն ա կ են ս ո ւնտկ տա ր րը ե զ ած է նուազ անՆանօթ էին Հայերը, իսկ այս պայման
նոր սեր ունդբ ։ \) թ է մ^ւզովուքււները կր սլարծե - Հո դե բան ա կան ի^նչ Հիանալի օրինակ : Ա ^**սՔ ռք^է 1 ներուն մէչ1 լալ գորձ տեսնելր դժուար է ։
նան իրենց անցեալով , անց/, ա լբ էիառք մըն Է մի ին <պէ ս րսինք , ղրկուած ենք ա յ դ Հողէն , մեր Արդիւնքէն դատելով , ս,ոիպոլահ՝ ենք ըն -
այն , ԻԱ1է ՚սոր սերունդը , վ/սէյլուն ապագան , ինչ–< Հ ոգիներուն մ էք աւե լի պէտք է ամրապնդել այդ գոլնիլ թէ մեր քարուլչոլթիլնը սիլալ Հիմեր ու
պէս անգամ մը րն կեր Խ աաիսեան կր յ ի շէ ր Ֆրան "ԷՐՐԼ՝ մենք մեղ զգալու Համար աւելի Հպարտ՝ ՚ Լ ր ա յ զրուաս֊ է ։ Հայոց մասին դրուատ ւմ ո ւա ո ա–
սա յի բարեկամ ի մը խօսքբ , շեշաելով թէ «գոլք ս արս , գիտնա կաննէւ բու մ ատ չելի Հ բաւոա րակու -
անցեալի փառքն էք* 1՚"հ ապագա յի զարդր» Հ Կը յիշեմ դպրոցականի մեր կեանքէն , երբ ու թիւններբ եթէ գնենք իսկ՝ չենք կարդար * իսչո՞ւ
Նոր սերունզ , անոր է որ կր կռթնին նո յնիսկ սուցիչի շարսւզբ ո ւթ եան նիւթի մբ առթիւ , թէ կ ուզենք որ օտարը Հ եւոաքրքբուի : Անոր շա0տ
ասմենազօրեղ ազդերբ ։ Փաստ՝ Հերքին աշխարՀա - իԲնչ ազգ 1լուզէինք ®նիէ \ եթէ Հայ ծնւսծ չրԼէա - Հողն է այս ժողովուրդին արիական ցեղ մր րլլա -
սասան պատերազմ ր ։ (իողովո ւբզներբ մ ասնաւ ո բ յքաք) գանուեցան աշսւկեբտներ որ նոյնքան Հււլար– լու ապացոյցը, այսինքն գանկին տրամագիծը
Ո ւշադ բո ւթե ամ բ կր Հ ե ւո եւին ի ր են ց նոր ս եր ո ւն - ւուսնալով կր կնեզին * Եթէ Հա յ ծնած չըլլա յի , բազմապատկել քթին երկարութեամբ , մէքբ բաժ -.
կամ
գին։ Ֆրանսա յ ի մէք, ինչսլէս կր տեսնէք ոչ միայն 1լ ոլզէի գ ա ր ձ ե սւլ Հ ա յ ծնիլ : կ՛՛ անդրադառնա յ թն նել ակունքին եւ աչքերուն ծանրութիւնը ,
կո ւս ա կց ո ւթ ի ւնն ե ր բ ուն ին իրենց ե րի ւո ա ս ա ր զա - արդեօք իրենց գրածի իմաստին թէ միայն ուսոլ– ասոր նման բան մը ։
կան կազմ տ կ ե ր պո ւթ ի ւնն եր ր ւսյլեւ , կրօնական եւ ցիչին Հ՚ոճոյք սլա աճ սա ե լա. Համար էր որ էլ ւսբ - Այս գիտական մասն է ։ Նոյնը կարելի է րււել
պատմութիւննեբուն : Ջեմ ու -
գիմ ա դրա կան ում ե րն անգամ ունեցան իրենց ե բ ի– տա յայտէին այդ ւլզացումներր ։ Պաամ՛ութիւնր քարդերու լալկան
աաս ար դա կան ւմնե ՐՐ* Իսկ մենք, ար տա՛՛ միս*յնպիաի կրՂւայ արճաւ ւսզրել թէ սւրժեցուցա^ծ բանար անոնց օղ տակտ բ ութիւնը , սակայն սսւՀ -
սաՀմանեան ԴԲՂ՛ Հայրենիքէն են այդ զգացում ր թէ ոչ՛, ՚&աաեր թերեւս ըսեն թէ մ անավւակ է տարածման շք քանակը ։€1*բ ագար անն ե–
կմաղթենք
ոբ երկար չտեւէ այլ ել ս այգ զրկանքր) ազգայնամոլութիւն է ։ Ազգ մր սիրելր եւ անով րու միքոցւսլ չենք կրնար մենք մեղ ծանօթացնել։
օաո երբեք, աւելի՛– քւ է ն, Հ սլա բ տ ան ա լբ նո յնքսւն նուիրական է որ քւսն ^ւսյ– Գժ բտխաաբար նիւթական միջոցներ չունինք
բենիքի սէրը ։
բուն՛ք , ւզաՀունքր կը զզւււնք Հ ամ տ խմ բ՛ո ւե լու ,կապ ա ը դի ա կան ծ բագէ բներ որոճալու Համ աը* բա յց
պւսՀե լու ս եր տօ բէն ի ր տ բու. Հետ , մե բ ո լմեր բ ի Չփորձենք մ/,՚լլորրրլի լ ղկ ոո *, սսաակկցց աակզսաւ 5յհ պ ա ւքա րնե– մեր Սէքուներով ալ կրնանք մէնչեւ Հէմա եղա
սպաս դնելով մ իակ սրբազան Հ սււատքին՝ հայ - րէ, այլ թանանք վառ պաՀել Հայրենիքի "Էր/Լ 1
րենիքին: ինչպէս աւան ղուաձ֊ է ։ Կոլսակց ո ւթ իւննե ր ր միշտ ծէն լաւը ը ն ե լ ։ Նորէն կուղում նախկին գաղա
Հոս կանգ առնենք վա յրկեւււն մ բ ել քանանք բաբե վա խման շրջաններ կ՝՛ունենան ել Հայրենիք - փարիս,– Պ ղաիկ ղրքոյկը պա ա կերա գարդ եւ
բացատրել իրողութիւն մբ , որ բաւական խոբա - ներն ալ կ՝օգտուին անկասկաձ՜ կեանքի յառ աչ1– Հաճելի ընթ երցանու թ եա ժբ. վեըքացոդ պատե
ցած է մեր մէք։ Երբ կորսենք Հայրենիք կամ Հայ– դիմութիւններէն : րազմէն վերաբերեալ ցուցահանդէսները եթէ
ըենիքր սիրել, շատ մբ մարգոց Համար ա յ՛է Հայ նոր սերունդ , դուն ալ մի մոռնար որ քու այ9եԺճ*էք> Դիաեցէք անշուշտ, որ Ամերիկայի,
սէրը դարձած է տեսակ մբ մ ենատ իր ո ւթի ւն ։ պատասխանատուութիւնդ ունիս Հայ կեանքի մէթ։
Հայբենասիրութիւնր երբեք այս կամ այն Հոսան Եթէ ապագան քուկդ է, քեզմէ կախում ունի նաեւ Անգլէոյ նժան մեծ երկիրներ կը կիչւաթկեն այս
քին մենաշնոբՀր չի կրնար ըլլալ։ Հա յրենիքր սի յ դ ապ ադան գւ րձնել այնքան փայլուն , որքան գործնական ձեւը։
րել ամ են ան ո ւի բա կան պա բ տ ական ո ւթ ի ւնն է ՚, աբոդ եւ դարձնել ւխոլր կամ անվւայլ Գեաեմ, Համայնաբոյժ դեղ չէ այս գրքոյկը
Հա յրենիքի մը վար չա ձեւեր բ կամ կարգուսարքը Ղ՝ուն սլ , նոր յերունդ , Ակնունիի նման, եւս։ Սակայն, Հաւանական է նուագ Հանզի պինք
եթէ անցոդակի են , Հա յրենիքր մնայուն է , ան է Հարց տուր գուն քեղի, այժմէն իսկ, թէ ի՞նչ պի Հայաստանը կեդրոնական Ամերիկա փոխագրող
որ կը կապէ ժողովուրդը իր ազգին : կը յիշէ^ք տի կրնաս յանձնել յաջորդ սերունդին : Օրիորդ Ժանէննեբու եւ դիւրացնենք մեր պաա–
Աըշակ Բ ՛ի դիւցազնական դրուագը,–֊– ափ մր Հո Աշխատէ դուն ալ Հետք մր ձգել քու պատմու
ղը Հայրենիքի ։ Երր ա յ դ Հոդին վրայ կբ գանուէր , թեանդ ոսկետառ էչերուն մէչ: ուիր ակն եր ու ա շխ ատ անքն եր ը։
ֆնքԳէ՚^ՔԸ– ՂՂաՐ աէ՜ելի ղօրեղ , աւելի խրոխտ ։ ՆԵՐՍԷՍ ՀՐԱնԳ ԱԿՈՆԱ8ԵԱՆ
։
Fonds A.R.A.M