Page 33 - ARM_19-1945_04

ւտ բ ո ա ա ո ՉսօւաւըԻւ ^սաըատիյ ր&տշտ Մառ Պ ՚Բէավ՚-Պոեաէի

լյ ձԹ ճ 1՝ՐԻ1 * *օ ռ ձ * ռ 1921

՝*"** 8.Շ.8. 378.268 Վերջին պաՀուն երնելէն Հոկտ.)ե թ"էաԿԻր

օ ^ օ ^ ա . ^ ^ ^ ™ • տա. ա տ տ ձ & ա ՝ յ նամակէ մր խորին ցաւով կ՝իմանանք մաՀր Պ՛

17, Տոտ Օ&ասոս - Ր ձ ա Տ (13 Տ ՚Բբաֆթ - Պոնարի , որ յիսուն տարիէ ի վեր կր

ա : Շ08. 15-70 - Շ. Շ. Բ. 9աւև 1678-63 ծառայէր Հայ ժողովուրդին , թէ քաղաքական եւ

(ԿՍնե-ԴԻն 8աՐ. 150, 6աս"ս. 400, Յսւմս. 2 0 0 ֆ ր ա ն ք ։ թէ մարդասիրական դեանի վրայ։ ՛Ծանօթ են ,իր

\^6Ո(1^ա 19 Օշէօհւ-6 1945 Ո ւ ր բ ա թ 19 Հ ո կ տ ե մ բ ե ր յարատեւ աչխաաանքներր րաղմաթիւ Հայ որբե­

րու պատսպարման եւ դաստիարակութեան Հա -

մ ար , դժուարին պայ մաննեըու մէջ։ Ինքն էր

Ժ Է - Տ Ա Ր Ի - 176 ձոՈ66 Ո° 4535–"եոբ շրջան թ ի լ 164 Խմբագիր* Շ • ՄԻՍԱՔԵԱՆ ԳԻ՚ն՝ 3 Ֆր "Ս՚Լ^Սնէ" "՛՛է՛՛ւ"՛մ Հանգուցեալ Պ * Մո^այի Հետ

պ ա շտ սլան ե ց Հա յկ * Դատը , Ազգեբու Դաշնակցու­

թեան առջեւ : իր բազմ աթիւ բանա խօս ո ւթ իւննե -

ՄԵՐ ԽՕԱՔԸ ՆՈՐ ՎՀԿԱՏՈԻԹԻԻՆՆԵՐ րէն զատ , Հրատարակած է շարք մը Հայանպաստ

դրքոյկներ •

կը գրէ թէ մ աՀ ը տեգի ունե­
ՃԱԿԱՏԱԳՐԱԿԱՆ ԿԻՐԱԿԻՆ Ի ա ՀԱՅԱՍՏԱՆԻ ՄԱՍԻՆ -Մեր թզթակիցը

ցած է Հոկտ. \4ին ։ Իր վերջին խօս քերն եգած են,

Այս կիրակի , 21 Հոկտեմբեր , ճակատադբա - «Արդարութիւն Հայ ժողովուրդին Համար»։

կան օր մը պիտի րլլտյ քէբանսայի Համար։ Ինչպէս իյԱԲ Ահաւասիկ վերջին մասը Տիրան ե - Գեռ առիթ կ՚ունենանք խօսելու իր կեանքի եւ

նորազատ երկրին զա ւ ակներն ու. բարեկամներ ր , պ ի ս կ ո պ ո ս ՚ Ա ե ր ս ո յ ե ա ն ի յ ա յ տ ա ր ա ր ո ւ թ ե ա ն ց . — դորօ՜ի մասին։

նոյնպէս ամ բ ո զ V Եվրոպան եւ Ամերիկան ակնդէտ Եկեղեցական ժուլովբ ազգա յին տեսակէտով
կր սպասեն Հանբաքուէի ելքին։ գեր մբ կատարեց ժողովուրդին
, յայտնելով մեր «Հարկ լւաէհԱաոգուՎԱԽո»

Ընտրական պայ՛քարը դագա թնա կէ տ ին Հա - բաղձանքներն ու ուշադրութեան յանձն ելհվ մե ր

սած է արդէն։ Պատերու եւ տախտակներու վրա՛յ գ,արդար իբաւունքներբ : ք* ա զ ա ո ի կ աոիթ մ բն էր | Հ Նիւ Եորք Հէրըլա» որ ամէն օր կ՚արձանա -

փակցուած յա յտ ա ր ա ր ո լթ իւննե ր էն զատ , կաւի –՜ ալս ամէնբ րնելոլ եւ ^՜Ո/Լովր բբաւ։ գձէ 25 եւ 50 տաբի առաջ իր եւրոպական տպա -

ճով աբձանազր ութ իւննե բ 1լ երեւան ամէն տեգ։ -~– Զեզակն վրիպումներ * բոլորէն մ ե կո ւս ա - դրութեան մէջ Հրատարակուած կսւբեւոր ղէսլքե–

Ա ինչեւ անգամ ճամ բահերու ել սալայատակներու ցողն եր ։ բ բ՝, եբէկուան թ ի լուի 1լ ա բ ւո ա տ պ է Հ ետեւեալ ա ե–

վրայ ւալիՀ"վ՝— « Այո՜այո՚» ՝ «ոչ ՜ ո1»՝ «Այո՜ -՚՜՝ Այո՛ յ Րայց անՀ ատ ական , մասնակի պաբա– զեկութիւնր

ՈՀ^> ՝• Ե՛֊ մտնա ւան զ վւոիսադաբձ վա բկա բեկոււքնե բ , զ աներ է ին * կաբեւորբ ա յն է որ ժողովականները 1895 Հոկտ. 18.— Ս ո ւ լ թ ա ն ը կ ՛ ը ն դ ո ւ ն ի Հ ա յ -

Հոսանքէ Հոսանք։ Բառեր եւ խօսքեր , որ չեն կրբ՜ միաՀամուռ կերպով թարգմանն եղան մեր ժողո - կական Րարե նորոգումներու ծրագիրը, որ պար­
տադրուած Է Անգլխոյ , Տհրանսայի ե ւ Ռ ո ւ ս ի ո յ
նար երեւալ թերթերու կամ պաշտօնական քա յ - ։՚– վ ուրդ ի դարաւոր բաղձանքներուն եւ Հ եռաղի բնե– կալմէ։ (կարդալ«Մի քիչ ւգատմոլթիւն»ր , Ր––էջ)։

տ ա ր ա բ ո ւթ ե ան ց մէջ ։ բով եւ յա յ տ ա բ ա բ ո ւթ ի ւնն ե բ ո վ պաՀ անջեցին ա -

-— Հ֊Եթէ Փէթէնբ ազատ րԼԼար , «այ ո եւ ա յո» նոնղ իբականացումբ ։

պիտի պատասխանէր երկու Հարցումներուն ալ Հայաստանի ժողովուրդին ւոբամադրու - Ե^եկտ^ա ճոսաԱքը ե ն « Յ ա ո ա ր

(քար մբ բնկերվարականներուն) ՚. «Եթէ Լա - թթւնլ ,յյգ •ին :
Հ^ւստ բարձր , մեզի
վալը ^ո ո րլլար * * *» ։ Տիկին Լավալ «այո եւ այո» Լաւի եւ նո յն իսկ աւե­

պիտի պատասխանէ» եւն * ։ լի : ԱնՀամբեբ կբ սպասէ ին որ մեր սաՀմաննեբբ Ար ա ա գ ր ո ւթ ե ան նախարարութիւնը կբ ծանու­

Այլապէս պերճախօս պատկեր մր կբ ներկայա­ ընդարձակուին եւ կա լ ա յն Հաւատքբ թէ ա յս ցանէ թէ ելեկտրական Հոսանքին կրճատում բ ա -

ցնեն թե բթեր բ : Համ ա յնավաբ օբկսւնբ , «իւմ ան ի– անգամ բաղձանք պիտի չմնան անոնք : Անշուշտ , կե լի որոշ չափերով պիտի գո բծագբուի , ա յսօր -

թէ՝$> , ՛ան րնդ Հատ քարեր կբ գլորէ րնկեբվաբական եթէ սաՀմ անի ընդլայնում ԷՐԼԼա յ 1 ս^*ՐԴաԴԻ^Ի ու ընէ սկսեալ Հուբբաթ^) , վւոբձի Համար ... Աէնի

կուսակցութեան ալէմ , որ բնականաբար խօսքի մասին դժուար է մտածել ; աջ ափի շրջան ին մ էջ Հոս անքբ պիտի րնգՀ ատուի

էոակ չի մնար ։ առտուան ժամը 8 9 է 10 1 1 եւայլԳւ ։ Այսսէւնքն

Այսպէս , Համայնավարները ըսեբ էի" ի^է ° ~ ™ կրօնական զղաց ում բ իսձ\ 1 Է Ի ^ ա ր ի մէջ է •% ղո լգ ժամ եըուն : /՚ ս կ ժամ ը 1 $էն 6 , իւրաքանչիւր

բինա գծի մբ երկրորդ բնթեբցումր Հակառակ է կան ժողո լէր գա կան երկու խաւեր : կան Հա– ժամու առաջին կիսուն : Իսկ աջ ափին վրայ՝ ժ ա–

ժողովրդապետութեան սկզբունքին , մինչեւ ան - Հ ին սերունդէն կամ անոր ազդեց ութ եան մբ 9 10 եւ \\էն 12 եւն. : Այսինքն անգոյդ ժամե­
.տաէ՛կ՛ր եղողները՛,՜—֊. որոնք կբ պաՀ են իրենց
գամ ,ֆաչական ներշնչում ։ «Լբ Փովւիւլէռ» կբ լի– կրօնա­ րուն։ իսկ ժամբ \%էն 8, իւրաքանչիւր ժամու

շեցնէ Խ ո րՀ րգա յին Ա աՀմ անաղր ո ւթե ան 47/"/– կան ողին եւ ուրւսիս են Հալ» Եկ"՛դեց՛ի ի տրուած &րկր"ՐԳ կիսուն։

յօգոլածբ , որ նո յն տրամադ բութ իւ ննեբր կբ պա­ ՚11՛1 V ո1՜Ի^է՛ ւ՝"՛*՛ եըուն Համար : կան ալ որ անտ ե ալեակ

րունակէ ։ են եւ անտարբեր , բա լց , կր կարծեմ թէ այս վեր­ Ա լս կա ր գա դ բ ո ւթ ի ւն բ ամ րոդջովի" կր խան -
աւ ւթ ի ւն ը ։
Պայքարբ սաստկացած է նաեւ չափաւոր եւ ա– ջիններն ալ ժամանակի ի^1թ ա ց վ*ի՛ն " Հ / " * * / ՛ Համող - ալտ րէ թերթին շաբուածքբ եւ տ պագը
միջեւ , իրարու–. մ;՚է 9՛ Համար
^ա կո՛ղ մ եան Հ ոսանքնեբուն ուին կրօնքի անՀ բաժեշտ ո ւթեան մասին ; Կբ խոբ– կարելին պիտի վարձենք , ւււպւսՀովելու

կամՀ ձաիւեբուն դէմ ։ Հիմ թէ կեանքբ երբ բարելաւուի , նիւթական վի– Հ ր ատ ա բ ա կո ւթիւն ր եւ աո աքում ր ՚,

1*Բնչ կբ նշանակեն ՀՀայոֆնեբն ու «ոչ»եբբ , ա րլ ճակր բա ր լաւ ք ի ե լ մար զիկ խազաս ալին ու իր ենց
բն աբական պա յքարին մէ 9 :
կեանք էէ մ ա կա ր դա կ բ բարձրանայ ու զա ր զա ց ո լ մ բ ՆԱԽԱՐԱՐԱԿԱՆ վերքին խորՀոլրդր, դու մար -

Հանբաքուէի ա ռ ա ջ ի ն հ ա ր ց ո ւ մ ն Է ՛ — Կ՛՛՛ու * Էսս բանայ, այն ատեն պիտի տեսնուի որ Համայ - ուեցաւ երէկ ։ Դատական նա խար արբ օրինագիծ

զէ11՝ք ոբ բնտրուելիք րնգՀ • ժ՜ոգովբ սաՀմ՛անագի ր նավ արական վ ա բ գա պե տ ո ւթ ե ան Համ ար քըիստո– մը ներկա լազուց , բացառիկ ատեանները ջնջելու

ժողով մր րլլայ : նէ ութ իւնը խոտելի պիտի չդաոնա յ : Համար ։ Ոլբի՚շ նախարարներ ալ զանազան օ –;

Եթէ բն տ ր ո զն ե բ ո ւ մ եծամ ա սն ո ւթ ի ւն բ <«ա հհ/» • կա^ն բազ եկեղեցիներ ; բէնքներ ներկայացուցին ։

պատասխանէ , նորնտիբ րնգՀ * ժոզովբ նոր սաՀ– Այս՛ , Երեւանի մէջ , եւ կրնան նորեր Հաս­

մանագբութիւն մ բ պիտի մշտկէ , լ\եզեալ Հռչակե­ տատուիլ; Աակայն, նիւթական միջողներ ու քա -

լով նախորգբ (1 875) : Եթէ «ոչ» ոլտ տասիս անէ , Հ ան ան եր չկլան . Հ ա ւ ա տ ա ց ե ա լն ե ր բ պիտի Հ ո ղան էջմիածինր կամ Առա՛ջն ո բ ղին ու սաՀմանադրու -

բնտրուած րնգՀ . ժոգովբ սլիտի դառնա յ եբեսվւ * բոլոր ծախքե ր բ *, ՀետզՀետէ որ կաբելի րլլայ , ի թեան իրաւասութիւնբ , դիմում կ՚բնէ եւ իր եբես–

ժողով , Համաձայն 1875/ք ս աՀ մ ան ա ղր ո ւթե ան , եւ. Հ ա բ կ է եկեղեցիներ բ կբ բա ցու ին կ ամ կբ Հա ս– ՜վա էսաննե բ բ կ՝բսարէ " ՛ ֊ կր ԴՐ^Է եբեսվւ . ժողով ։

ծերակոյտ մ բ սլիտ ի րնտբուի երկու ամ իսէն ։ տատուին : Հոս զիջումի կամ նուաստացումի խնդիր չկայ ։

Ր՛ • հ ա ր ց ո ւ մ ը . (Եթէ բնտբոգներբ «այո» քարոզութեան իրաւունք կա^յ : կջմիածինը, անշուշտ , պիտի զբաղի այս Հարցով,

ոլ ա տ ա ս էսան ած րլէա" աոաջին Հ ա ր ց ո ւմ ին ) • -— բայց շատ կբ դիւրանայ խ"դիրր^ եթէ եկեղեցի. -

— Ես ա ր գե լք Հ գ յէ ո ա ։ Ա Է ՛լ ^՚րհ.ՈԼ՜ աո–իթԱեբ ներբ մասնակցին յ առաջիկայ Հոկտեմբերի ընտ -

«կ*ոլզէռ ք որ պետական ի շ խան ո ւթիւն բ • մ ին չեւ եզան քարոզելու , եւ Կ՚իյ՚իկէւոյ կաթողիկոսը , բ ութ եան ց եւ ղրկեն իրենց պատգամաւորները։ Կը

նոր սաՀմանադրո ւթե ան գո րծագբութիւն բ —- Ա ամ բրէ Ար բազան բ ինչպէս նաեւ Գերենիկ վ ար - մնալ կարգալոյծ եւ կախակայռւած քանի մ յէ քա"

կազմ ա կե բ պո ւի Համ աձա յն լտբակիզ օրինագծին» ղասլեւոբ քարոզեցին : Ա իա լն •աբզիլուած է եկե– Հանուն/,՛բու իւեղիբբ , որ լուծում մբ կբ ղտնէ ան–

( տոլ ուա ծ է Հ աբցա բանին ետեւբ ) : ալեցիէն աէուբս քաբոզելբ կամ ծանուցումներ բներն

Եթէ մեծամասհու թիւնբ «ա լո» ոլ սւ ա սւ ս էս ան է ու Հրատարակելը։ ՚Յ՚ոլ՚ֆ ա ։

ալս երկրորդ Հարցումին, ԱաՀմանագիր ժոգովբ Մեբ իսօսակցաււ իԺէո նբ կներկարի եւ կ%րսդէայ -

պիտի գործէ Համաձայն առաջարկուած օրինա -՝ (յեըեցէք սրբազան, կբ կարծէիք թէ աբտւս– նու էւ տզզա լին , եկեղեցական , քաղաքական եւ

գծին տրամագ րութեանզ ։ Եթէ «ոչ» պատասխա - սսւՀմ անի մէջ մ ասն ալ ո բ ա բա ր՝ Դաշնակցութեան կուսակցական Հարցեր աալ շաւ ւր ջ՛. Եբիա տ ս տ բ ղ ե -

նէ , կբ ն չան տկէ թէ ժողովուրդը կ՛ուզէ ո բ բո լո բ զէմ պա ւքաբի որ եւ է ՀրաՀանգ տրուած րլլայ ։ պէւսկոպաւսբ Հաստատ , գրեթէ անյեղլի ղազափար–

ի բ ա ւա ս ո ւթ իւննե բ բ -— սաՀ մանտգրական , օրէնս­ Ես նման բան մր չտեսայ : Դիտէք թէ Հա­ նեբ կազմած է՛ մեղադրանքի խօսք ունէւ այն եկե­

գիր եւ գործադիր յանձն ո լին ԱաՀմանագիր յաստանի մէջ, ոչ - Համայնավար կուսակցութիւն– ղեցականներու Հանդէպ, նոյնիսկ մեծեբաււն ԼՎ^ար–

՛Ժողովին։ Այն ատեն ոչ մէկ սաՀմ անափակում իր ներբ կ՛՝անտեսուին ։ կոյն վերաբերումը կրնան ու­ •ժապետեանէն ու էՏրիմեանէն մինչեւ Դա րեան) ո–

ի բաւ աս ութե ան ց ։ նենալ , արւոա սաՀ մանի մէջ ալ ։ Բայց , մասնաւոր բոնք տզզային - ազատաղրական շարժումներու

Ըն կ եր վ ա ր ա կանն ե ր ր «ա քո» սլիտ ի պատաս - պա լքարի մր տ ր ամ աղբ ո ւթ ի ւն չտեսայ ես։ Դոնէ նուի բու ած են • մեղաղ րանքի տակ 1լաաւնէ Դաշ -

խ ան ե ն եր կու. Հ ա ր զ ո ւ մնե բան ալ, չափաւոր Հո - մեղի՝ նմ ան բան մ բ չէ ըսուած , եթէ ուրիշներու նակցութետն բ ն ղ Հանուր քազաքականա թիւնբ ,

ս անքն ե լա ւ մե ծ մասին Հ եւս ։ Եթէ ասոնք յաղթա­ բսուտծ է՝ /ՈԼր չունիմ: Ամ էն պա բաղ ա յի մ էջ , ապա աւելի բնզլայնելով՝ ԱսաՀմանաաէբական Աե -

նա՛կ ր շաՀին, ինչպէս կբ յուսան , ալն ատեն նոր Հա լաստանի օղնութեան գործին մէջ, կր խաւբՀիմ քունգին բ եւ– ալ աւելի լւնալ լա լնելով ամբողջ \9րգ

1լաո.ա վա ր ո ւթ ի էն բ ոլ իա ի կազմ ուի Համ ւսձւսյն թէ ո բ եւ է էսա բա կան ո ւթե ան Հ ւս բ կ չկա յ որ ըլ - զարբ եւ նոյնիսկ Ի ս ր ա յ է լ Օրին, թէեւ շմաւոնալով

ներկա լ կարգուսարքին , շարունակելով զօր՛ տբ լայ ։ Ա/նպէս որ Հ ամ աղ ոբծակցութիւնլւ աբտա - աւե լցնե լ թէ ճսւ կատաղ բա կան է էէն զ Էւզքերը ք

Կօլի քագաքակւսնու թիւնբ ։ սաՀմ ան էւ մէջ օղ ւոտկւսբ կրնայ բ/լալ մ իտյն ել Յհաթալ . ..

Ա իլս Հոսան՛քներէն Հ ամ՛ա լնավւսբնե րբ ո - վէճն ու պալքարբ կրնան ւոկաբազնել մեր ժողո -

վու֊րդ֊ր եւ Հ այ բեն իքր : ՀՀանց 1լ ուո ն ե մ ա մվւ ո փու մն իսկ 1 Ո ալ այս ա ե–

քոշած են «ալս» սլա ասա իւտնե լ առաջին Հարց ու. - է։<ննչ կր մտածէ ք, Արրազան, Ամերիկայի ւսաթեանզ, որոնք փաստարկութեան չեն դիմա­

֊մին Հմիակ ԱաՀմանտղիբ ժողով , ւսուսնց էէ բ եւ Է եկեղեցական պառակտում էւ մասին : Ե^նչ որոշում նար :

ս աՀ մ ան ա փ ա կմ ան ^ , իսկ երկրորդ Հ արց ում ին տրուած է * Տետոլ , խօսելով իբ ծանօթ գիբքի մասին *

<07<» : Արմ ա տ ա կան - րն կե բ վ ա բ սւ կանն ե բ բ Հակա - (իոգովբ ատով չզբաղեցաւ : Կ՛աթողիկո՛սը ֊նշանակալէւց կբ զտնէ Հայ . Եկեղեցիէն տրուած

էէ ակ րլ1աԷՈէ1 միակ սաՀմ անաղ իր ժողովի , *ՀՈՀ ^ ւթո լլ ւո ո ւաւ ւթ ի ւն ր , ա յն Հաւատքով թէ ասիկա նոր

.պիտի պա տաբ խան են աո "՛ջին Հ ա ր ց ո ւ մին–. Ուրեմն պիտի զբաղի անով։ Այգ վէճբ քիձ "°Ր սՒաԼ .քազաքա կանո ւթ էււն մ բն է Համայնավար քաղաքա­

եբեսւի . ժողով եւ Էք՝ երակս յտ ( ա րւ վեբ ջին բ բնա­ ներ– կանութեան մ էջ ։ Ա լն Հ ամ ո զո ւ մ ն ունի մ է՛շ՛" ՝ թէ

կելի երկու ամիս Էն՜) Հ «Ոչ՝$> պիտի պատասխանեն կայացուած է։ Պարզ ճամբան այն է՝՝ որ բաժնուող Հ ամ ա յնավաբ վա բ գա պե տ ո ւթ ի ւն բ , Հեռու ղուտ

նաեւ երկրորդ Հարցում ին , որուն իբաւասոլթ իւն­ եկեղեցինեբբ , բստ օբինի ,ճանչնան կաթողիկոսին՛ % ի ւթ ա պա շտ ա կան շարժում մ ը ըլլալէ , գագափա–

նե րբ կբ սաՀմ ան ա փ ա կո ւին կա ռա վա ր ա կան օրի­ ի շխանութիւնբ , Առաջնոբդբ եւ Ամ ե ր ի կա յի Ազգ * լրապաշտական է ։ Մա ր ք" է՛ , է՝սգէիսԻ ւ ԼէսԻսԻ եւ

նագծով յ• Ա աՀմ ան ագրո ւթ իւն բ ։ ՀԱթալին ի վաըգապեւոութիւնը , իր փիլիսոփա յու–

Եթէ Համայն ավարներ ր մ եռամասն ո ւթիւն -— Բայց, չէ^ ոբ անոնք ալ արդար գանգատ - Վթեան մէջ խոտե լի չէ քրիստոնէութեան եւ նո յն -

շաՀին , այն ատեն րնտրուահ՜ րնգՀ • ժողովր սլիաի ներ ունին եւ Հակառակ իրենց Համաձայնութեան –,իսկ ներդաշնակ է անոր։ ժամանակը եւ կեանքը

դառնայ ամենազօր։ ՝§էր-տիրական ամբող^ ելա* բոլոր տ ր ամ ա դբ ո ւթ ի ւնն ե ր ո ւն՝ Հակառակորդներ ֊աւելի ի բերՀ ա ս կաց ո գո ւթեան պիտի բերեն զա -

ցոլթեան հ .կան , որոնք կբ մեբժեն ։ նոնք։ իր գիրքբ («՝Բբիսաոնէական մերձեցում մը

Այս Հեռանկարին առթիւ. էր որ զօր • տր Կօք —~ Ռլ*՛ կոդմեբոլ խնդիր պէտք չէ Հանել ։ կոմունիզմի») այս տեսակէաին նուիըուած է։

միշտ կ՝ազդարարէ թէ այն ատեն պիտի գտնուին Ըն տ բ ո լթիւնն ե ր կ՚րլլան ։ Հոն ընաըութիւնները

Հարկահ-աինգրոլթեան» մը առք եւ : 5՛ ըսա եկեղեցիի են ; Որ եւ է եկեղեցի , որ էլ ընգոէՖԷ

Fonds A.R.A.M