Page 152 - ARM_19-1945_04
P. 152
6 ԱՀ Ա*
ռժլկլիմ , բւմէնքյչ իլը փրկուին \ ԲԱՑԱՏՐԲԻԹնԱՆ ՄԸ ՊԱՏԱՀԱՆԸ
- ՝ք*աղա քում լուր է տարած ւի լ
*Հք>աշագած* Աւացը թէ ԳՈէ–Ք
օ մտադիր Էք Ամերիկա գնալ կամ թէ Ամերիկացի– Ազգ * Միբւթեան Գեղաբուեստական $անՀնբ/~
Ա/ւաջին Հարցումս Աւագին* ներր ուղում են ձեզ տանիլ։ ճթ*շգՀ են այս 1ոէ֊– խումրին կլսիքովյը նամակ մը եկած է խմբադրա–
Ե՞րր գուք զգացիք ձեր մէջ մարդիկր բերը է տուն , ե բ կարօ րէն բացատրելու Համար հ) • Հայաս
բուժելու կա ր ո գո ւթ իլն ր : // չ , ԲոԼոԲՈէԼԷս * Ես բժշկութեան իմ ^Լա՚ տանի տարեղ արձին օր ր ներ կա ք ազու ած պալէե
Այս աարւայ ՋրօրՀնէքի գիշերը, երաղու– րողութիւնր ստացել եմ իրանում , իրանում ՛Էլ զոր անյարմար գտած էի ես օրուան տօնին անձ
մրս ինձ մի Լոյս երեւաց , որ յա^որգ օր եւ Հետա պիտի մնամ : Որ եւ Է մտադրութիւն ու ցանկու նախում՛բին կսիքը Հանդէսին <Հ,մեխլ+% Լի՞նչ լեզու
գայում մի քանի անգամ երե լաց ինձ ։ Այգ օրւանից թիւն չունիմ իրանից Հեռանալու. ։ է այս բառը * • . ) կը նկատէ այդ պարը :
ես զգացի, որ իմ մէջ կաաարուել է թոր փոփո ՚Հյկատի առնելով, որ Հարեւան սենեակում Ես երբեք կասկածի տակ գրած չէի ա յ դ պա
խութիւն • • . Ես անմիջապէս Հիւանգներին Ր^՚ձ՜ քոյրն ու ուրիշ սպասողներ կան, ընդՀատում եմ րին գեղաբուեստական ար ա ա յա յտ ո ւթիւն ր : *հիո
կելո.ւ% Հգէմեցի, միայն երկու ամիս անց, աոաջին Հարցումների շարանը, շն հ՛ր Հակալութիւն յայտ՞ աեմ թէ Օր– Աճէմովան (իմ*ս Աճէմօֆ Աճէմեան)
ան զա մ ես բժշկեցի իմ փար պետ ն ո ւ մ եւ պատրաստւում Հրաժեշտ տալու։ շատ տաղանդաւոր արուեստագէտ մ բն է , ինչպէս
է չ ի յ ^ ն ը (թարա– քպՈէյց Աւագր կանգնեցնում Է ինձ ու նորից նաեւ իր ընկերակիցները հր իրենց լաւագո (նովր
իէոտ պալար ։ Աւագր ոսկերիչ Վա էէկէ աշակերտ– մեծ նէրշնչումով եւ մի առանձին շեշտով ասում* Գքիտեցին այդ խաղը։
սէրՀեստաւ որն Է^ : Գրանից յետոյ վարպետիս — ԱսաօԷ՛ք , խնդրեմ , ժողովուրդին հ որ Հան՛ իմ ըսել ուզածս այն,էր թէ այգ պարը կապ
խնդր՛անօք ես բմշկեցի նրա մի բարեկամին , որ գիստ մնան, երբ իմ Ժամանակը լրանայ եւ֊ իմ Տէ– չունէր օրուան տօնակատարութեան Հետ ։ Եթէ ան
՛ծ՜անր Հիւանգ էր։ (\ւժեղ կերպով սկսեցի չմշկել ՐԲ ի՛նձ թ ո յ լ տայ, ես կր վերսկսեմ Հիւանգների ներկայացնէր Հայկական Հին կամ նոր պատմա
ամ էն տեսակ Հ իւանգութիւննե ր միա յն Օրգ ամ - ընդռւնե լութ իւնր եւ բոլորին) բոլորին կր բժշկեմ, կան գ լխ աւո ր դէսլք մը, մար սելի կր դա ռ ն ար եւ
ս ում , ռրբ մի օբւայ մէջ բժշկեցի Հարիւր Հիւանգ– ամէնքը կր փրկու֊են։ պէտք չէր մնար որ Գեղաբուեստական 0անձնա–
ներ։ Հեռանում եմ խոր տ պա ւո ր ո ւած աւելի շուտ խումբր սիւնակ մր բացատրութիւնգ տար , իր ան
Այգ խօսքերի վյ՚այ քիաֆիկր ցոյց է տալիս նրա կեցւածքից եւ ընդՀանուր տպաւո բութի ւն ի ց , ճարակութիւնը աբղաբացնելոլ Համար։
ինձ մի մատեան , ուր աբձանագբլաձ են բոլոր քան ստացած տեղե կո ւթ ի ւննե բ ից , մ անաւանգ որ Շրջուն թգթակից
բժշկւած Հիւանգների անուններ ր : մի չարք Հ ա ր ց ո ւմնե ր , որոնք ինձ առանձնապէս
^՝յԳ °բերին էր է աւե լացն ոլմ Է Պ* Ա*–՝ագը^ Հ ե տ ա քր քր ո ւմ էին , մնացին անորոշ։
•.— որ ես կենդանութիւն տուի մի երեխայի, որ Արդէս կէս օր է ։ Աուտքի առջեւ այժմ Հաւաք՞ &\տ՝նկաԱ Վ ն ծ պ ա ւ ա ռ ա և ղ ե ս
երեք ժամ առաջ ջրաՀեղձ Էր եղել։ ւ ե լ է մեծ բազմութիւն ։ Ոսաիկանը դուռը բաց է ՅՏբ • կապո յտ 1$աչի մ ասնաճիլղին , Գեկտեմ -
Ա եր զրո յց ր տ յստեղ րնգՀաաւում Է , ոբով անում ինձ գուբս թողնելու , ԲայՅ ա յ Գ / ՚ ^ * ^ ^ ա Գ Ւ լ բեր 23ին, կէսօրէ վեր1 <եամր, Յէն մինչեւ կէս գի
Հետեւ ներս են մտնում Աւագի քոյր Տիկին \քուար– է յաջողւում , ոբովՀետեւ առիթից օգտւելով շեր, ճ « 0 Օսհ/ւ սրաՀներուն մէ^, 6 1՚Ա0 0&1ւ1շ6 ,
գր իր մի րնկերուՀու եւ մի պարս ի կ պատկառե խռնւած ամ բո իւր փորձում է բռնի ներիւուժել։ Եւ
լի ծեբունու Հետ։ Աւագր ող^յսգոլբւեց քբոջ Հետ, մի քանի Հոգու էլ յաջողւում է այգ* * * \,ւււ աղ , ^ՅՈջՕ եւ Տ^ա^ –՛ Ղ-եոարուեոաական
խնամուահ՜ բաժ՜ին ե լ ճոխ պիւֆէ : Ջերմութիւնր
բարեւեց Հ ի լան գին եւ ապա դառնալով ինձ , Հրա Փողոցում ինձ շրջապատում են եւ Հարցում - ապաՀ ո գրուահ՜, է :
ւիրեց Հ աբեւան սենեակր , ուր մ ենք առանձնա ների տարափ է տեղում վրաս ։
ցանք եւ շարունակեցինք մեր ւլրոյցր ղլուխ դէիսի • Եո^Հտրազատօբէն կրկնում եմ Պ* Աւազի
-1– Ասացէք, խնդրեմ , այն լո յ 1 1 է* , որ ձեզ երե պատւէբր , բայց ոչ ոք տեղից չի. շարժ՛ ւո ւմ , ամէն–
ւում էբ , իթնչ կերպարանք ունէր ։ քր անՀ ամբեր նայում են դրան եւ սպասում, որ 8ՈՒՇԱՏԵՏՐ
0
~^է^է մարդու, ծեբունու կերպարանք էր թերեւս , րնդոլնւեն * * * Հ , 8– Գ– Րաֆֆր խումբին ,) ողովր՝ չորեք
բն գուն ում , մէկ պարղ լոյս էր։ Աւագին բժշկական քնն ո ւթ եան ենթարկող շաբթի, 19 ղեկտ • ժամը 830ին , ծանօթ Հաւաքա–
ինչո՞ւ էք դադարեցրել Հիւանգների բե Բժիշկները արձանագրում են նաեւ մի այլ ուշա աեգինՀ
ղուն ե լո ւթ ի ւն ր Հ գրաւ փաստ , Աւագր օժտուած է ռԱ1(1Ա*1Լիկ Ա|Ա1յ– ՄԱՐՍԷ8Լ– - Հ . Բ– Ը– Մ– ԵՐիա. Ընկ. Ա.
Իմ Տիրոջ Հրամանով, իմ ժամանակը պի ծաււաաեսոՆթեամս : Հ բա պա բակային դասախօսութիւն ր ա յս լ"րեք.~
տի լրանայ*բացի այդ պիտի ստեղծւին յաբմարու– « Փ ա ս ա ի աււաջ , ղրքւմ է բժ * Ա* Եղ ի ազաբ- չարթի իրիկուն, 19 ՚հեկա . ժամը ճիչգ 1րն ( 1 9 ) ,
թիւններ րնղունելութիւնների Համար ։ եանը , իր յօգուածու մ, մ ե ն ք պ ի ա ի խ ո ն ա ր հ ի ն ք եւ, ՚Բաֆէ Նօայլի սրաՀին մէչՀ, ՝Բ ան րպի է ,լի եւ Պոլլր–
՜^էէԳ ^ * " V $՝ԷՀբասէ ոստ ի կանո ւթ իւն ր ընդունենք , որ այդ մարդը ինչ - ինչ ՚սպրիւրից վա,լ Տի՚կոմիէի անկիւնը։ կը խօսի Պ– Ե ն ո վ ք Ար.
ձեզ ձերբակալել էր ո լ բանտարկել; րժշկելու ընդունակութիւն է ձեււք բերելԴ դ ր ա ւ1՚ԷԱ; նիւթ՝ Մ երուժան Պարսամեան ելք իր չր^անր։
- Ո՛ չ , ամենեւին , ես ինքս էի խնդրել ոստի հետ ՛միասին եւ ՊԱՑԾԱՌԱՏԵՍՈԻԹԻԻն, որի հա
կան ութ իւն ից օդն ութ իւն փրկելու ինձ ժողով բդի սար՛ նոյնպէս բաւական փասսւեր կան» :
Հսկայ բազմ ո ւ թիւնից , ո՜ր ներխուժել էր իմ բնա Պատմում են ո ր երբ մի Հիւանգ մօտենում է ՀԱՆԳկՍ - ԽՆՋԶ8Բ ՍԱՐԱկԼԻ ՄկՋ
կարանը ։ նրան թերտՀաւատութեամբ կամ Հեզնանքով , մի ՚)–աչնակզութեան Օրուան առթիւ , կաղմակեր–
Երբ զ Քուլ Հիւանգներին բժշկում էք , ի^սչ այն փորձելու Համար նրա քւժժւկ/ա կան կարո էլ ու:.- պ,,, ա$– <Հ*Լարդ,յսնշ> ենթակոմիաէէ Հովանաւորու
էք զգում ձեր մէջ ա յգ վտ յբկեանին : թիւնր , նա անմֆջապէս վգում է այգ , ՀրաԺ՜աբ– թեամբ, 23 Գ եկա եմ բեր , կիրակի կէս օրէն վերք
՚ Ես բժշկում եմ Տիրոջ Հրամանով , Ես ՜ա ո ւում է նրան բժշկելուց եւ խնդրում է Հեռանայ : ՚ ժամը 2.30/,*/ , Սալ աէ Նօսր մէք, 81 Ո16 ^6 Ր»ՈՏ :
ո ո ւմ եմ .մարդկանց Հոգիների վբայ ։ Երր ՚"Բա^*& ՝յյՀ– Ա ւ ա գ ի պա յծա ռատ եսութիւնը այնքան ղօբա– ՚իե ղար ո ւ ե ս ս, ա կ ան բաժնով, նուագ, երգ եւ ար–
Հոգինեբր ղօրանում են, մաքրուելով չար զգա ւոր է որ, առանց իսկ Հիւանդին լսելու, գուշա աասանութիւն ;
ցումներից եւ դաոնում են երեխաներ ի Հ ոգիներ ի կում է նրա Հիւանգռւթիւնբ եւ* ՛՛ ճս 1^01-^57 շոգեկառք առնել ժամը 12.1 եւ
նման մաքուր , նրանք անմ իջապէս բժշկւում են : Արձանագրենք անմ իջապէս նաեւ մի շատ կա 2.\9ին եւ իքնել (խ՚բոէ/, Մէն Պրի»։
- Ե՞րբ էք վերսկսելու Հ իւանդնե բ ի րնղու րեւոր եւ ուշագրաւ փաստ .
նե լութ իւնր ։ * Պ– Ա ւ ա դ ը իր բ ժ շ կ ո ւ թ ե ա ն հ ա մ ա ր չ ի վեր ՍԱԼ ԿԱՎՕ, ԿԻՐԱԿԻ 30 ԳԵԿՏ - ԺԱՄԸ \4.30ԻՆ
Երբ իմ Տէրր ինձ Հրամայի ։ Ես առ այժմ ց ն ո ւ մ գ ր ա մ ե ւ չ ի ը ն դ ո ւ ն ո ւ մ ՝ ո ՛ չ մ ի ա ո ւ է բ : Ապ ( ա ^ օ ^VI^^^տ^տո^1)
Հ անգս տանում եմ ։ ք*ա յց շուտով կբ գայ ժամ ա– րում է շատ Համեստ , նոյնիսկ աղքատիկ , ուտում Հ ա յ կ ա կ ս ւ ն հ ա մ ա ն ո ւ ա գ , ԼաոալԴն ունկնդրու
նակր , երբ կը սկսիմ Հիւանգներին ընղուն իլ : է մ իւս յն.Հաց, էո1է^Լ եւ սոխ, ինչպէս կր պատմեն։ թ ի ւ ն ) , Հեղինակութիւն Պ– Օ ա փ կ Պ է ր պ է ր հ ա ն յ է , •
սացէք , խնդրեմ , ժողովյբդին , որ Հանգիստ մնան , (2) ՅՈՀՍկՓ ՒԱԳհՈԱԵԱՆ կր նուագէ Փաաըլուի նուաղախումբր , առաջնոր–
երբ ժամանակր եկաւ , ես բոլորին , բոլորին կբ դութեամբ Օվւերա ՝$ոմիքի նուագապետ ՖրանՆիս
է/ԼայՀ Ռչ մէկ ուղղակի պատասխան ։ԱրՀ եստական դեմ ականն է որ կր դատապարտուի ԼՓէթէս , Աէպբօնի ; \ւուագաՀանգէսին կբ մասնակցին
ամերիկեան
՚Շաբլ խաւար մր կը տիրէ։ Անգլիական եւ Ա որաս եւ փախստական նաիսաբաբր , Ապէլ Տ իկ-իններ Աարսէլ ժէռառ , \,աթալի Վէջօր եւ Օր*
Աշխարհի
յղինուորներ կան նաեւ Չինաստանի մէջ՛. Հարցումներ Պոնառ) : Հի լկէ թ կաբին Իջգալացեան , ֆրանսական , ռու
աոջել կը վխտան ա յ սպիս ի վրդովիչ 8ՈԻՆԱԱՏԱՆԻ կառավարութիւնը որոշեց րոզՀ ՚ սական , սպանիական եւ Հայկական երգերով :
եւ սլա տաս խան է կ ա ( ^ : ներում շնոբՀել 1941 Ապրիլ 27էն ՜ մ էն չեւ 1945 Տոմսերու դիները 250, 25 ֆրանք։ Դիմել
փետրուար 12 գործուած յանցանքներու։ Այս նե քանձնախումրին % Հ եռաձայն 7ա. 3 7 - 5 4 :
՛ԲԱՆԻ ՄԸ ՏՈՂՈՎ րում էն պիաի չկրնան օղտուի լ անոնք որ սպան ո լ -
թիւններ եւ զանազան
ոճիրներ գործած են։ ԱՅՐԻ ՏԻԿԻՆ Թ - ՊԵՏՐՈՍԵԱՆ-ի մաՀուան
ՍՊԱՆԻ 110 ԽՆԴԻՐԸ լողելու Համար, ֆրան– ՊԷՅՐՈՒԹԷՆ կքլ Հեռագրեն թէ Հօմսի ալէվի քառասունքին առթիւ, Տէր եւ Տիկին Գրիգորեան
սակ ան կա ռա վա ր ո ւթ ի ւն ր ծանու ց աղի ր մը ուղղե ց զին ո ւ.ո բն ե բ ր . ապստամրած ըլ՛լալով , զինուոր դրր՛ Հագար ֆրանք կր նուիբեն Ց* • կապոյտ Խալին -.
Անդլիոյ եւ Ա * \,աՀանղներուն , խնդրելով, 1• կուած է ղսււլե լու Համ ար : Ապստամ բները յար ք^Տ-՚ՅՏ»»–– ...–.»–^^.......–. ^••–.......–•.•••.^
՚ճչգել իրենց դիրքը Ֆ բան քո յի կառա վար ու թե ան ձակած են զինուորական վարժարանին վրայ։ Անգ– հՕԱՌԱՋ» ԿԸ ՆՌՒԻՐԵՆ Պ - Սիմոն Պալեան
։ մէկ տարեկան
Հանղէպ* 2, ճ շ ՚ է է լ իրենց գիրքը % եթէ ֆրանսա լիացիներբ 1լօւլնեն Աու՚բիոյ կառավարութեան <&$առաջ% կը նուիրէ Պ • Գեղամ
կան կառավարութիւնը խգէ իր դիւան ագի տա կան ՓԱԽՍՏԱԿԱՆ ՄԱՐՍԷԼ ՏԷԱ Թիր՞լի լեռներր քծ՝տչճեանի , Տակար յ
յա բաբե բ ո ւթիւննե բ ր II) ր ան քո յի Հետ , ճտնչնալով ապաստանած է^ 100 սպառազէն Տ. Տ.ներու եւ
Ա սլան ի ո յ Հանրապետական կառավա ր ո ւթ իւն ր ։ ֆրանսացի Հետեւորդներու Հետ , ինչպէս կր ղ րէ ԹՈԻԼՈՆկՆ Սեպուհ Ֆիփզեան/ մաՀուան
Անգլիա եւ Ա • ՛Լք աՀ անղ ներն ալ Հակառակ են զօր • «Փառի Փռէս^Հ Եթէ ույս ձմեռ սովի չմատնուի, առթիւ իր բարեկամներր փոխան հ ագկեպսա էլի
ւհբանքո յի կառա վա ր ո ւթ ե ան , բա յց կհուզեն որ դարնան՝ թ աքս աո ց ը պիտի ռմբակոծեն օդանաւ ե– 2340 ֆրա՝եք կ\Ա նուիբեն Տ)ր • կ– Խ ա չին , ձեռամբ,
յյար4ա վւոփոխութիւնը կատարուի Ա պանիս յ ^ ՚ 1 ՛ ՀԱԶԱՐԱՒՈՐ ՕՏԱՐ ԲԱՆՈՒՈՐՆԵՐ, լեՀ , չեխ Պ • Պ– Մոսկոֆեանի ե լ Մ • Աչճեանի :
ժողովուրդին կողմէ: եւ Հունղտբ , էլ արձանագրուին ^երմանիոյ մէ ջ ,
ՉԻՆԱՍՏԱՆԻ ներքին կռիւներն ալ մեծ մաս,– %րանսա ւիո խաղբոլե լու խլ Հ ոզադո րծ ո ւթեան մ՛էջ ձԱՅԵՐՈհ– ԺԱՄԱԴՐԱԿ.Ս.ՅՐԸ
Հ սղութիւն կբ պա աճառեն ։ կախագաՀ քարում բն հ աշխա՜տելու Համար։ Ճ Ա Շ Ա Ր Ա Ն ՀաԼ Ճ 1 1 1 « Ս » ( 8 Ա Ր Ո Ւ Թ Ի Ի Ն )
Հրաւիրեց ազդա յնականնե րր եւ Համա յն ա վա բն ե բ բ ՓկԵՒԱՏԻ 28 11ս6 ՏՅտրօւտտՅԱ, ա&օ 66Ա67ւ116. I I I . Ս1«ո. 64-47
Արեւելեան եւ եւրոպական համեղ կերակուր
անմ իջա պ\ ս ղ ադրեցնե լ թշնամ ո ւթ ի ւնն ե ր բ եւ Ժ ո– քաղաքապետ բ կոչ մ ր ուղղեց ամ
ներ, ընսփր օղի եւ ճոխ աղանդեր։ Հինգշարրփ օ –
ղով մբ ղ ում արել , սլ ա յքաբբ վ եր ջա ցնե լո ւ Հ ամար : բողջ աշիսաբՀի, ազդարարելով թէ Հազարաւոր րհրը գոց է :
ՄԻԱՑԵԱԼ ԱԶԳԵՐՈՒ ՜ Կազմակերպս,.թեան կիներ եւ մանուկներ կր մեռնին անօթութենէ եւ
կեդրոնը պիտի Հաստատուի Մ– Ն աՀանգնեբու ն թէ մայրաքաղաքք, ոբ մէկ միլիոն բնակիչ ունի,
մէջ, ւիոխանակ Ելրոպայի։ Այսպէս որո շո ւե ց աւ կրնայ զ առն ալ Համ են ամ եծ գերեզմ աննոցր բո լո ր
\4ի դէմ 30 ձայնով ։Վեց ազգեր ձեռնպաՀ մնացին։ ժ ամանա կնե բու մէջ՚ֆ ։ 1905– ԳՐԻԳՈՐ ՊԱՀԱՊԱՆ
էր 19
ՑԿԵԱՆՍ ԲԱՆՏԱՐԿՈՒԹԵԱՆ ԵԴԵՍԱՑԻ ՏԱՐ– ՄՈՒՐԱՏԵԱՆ, (ձնաձ Հռչակաւոր ուաաղ ործ ,
կր վաճառէ
դա տ ա սլա բ տ ո լ /, - ին) , ոբ *հԱ՚մրշլր (Աուրիա) Հաստատուած կր շիսէ եք՛֊ կր նորոգէ նոր ուաեր ,
ցաւ ակադեմական Ապէլ էռման , ոբ զբաւ ման տարիէ ի վեր , իբրեւ ջաղացպան , զոՀ գտցած է լարեր եւ ուտի բոլոր մասերը։ 5 Ո1Շ <1շ &ՕՈ1€ հ
շրջանին զբէ՚՚վ եւ իասքով կր ծառայէր գերման անծանօթ երիտասարդի մ բ ղնդակին ; Աեծ Համ ձաօա՝\\\շ \շտ Շօոշտտշտ (Տ. 6է 0.) :
քարոզութեանց ։ Վկայ չկար։ Ամ բա ս տ ան ա ղի բ բ բաւ շաՀած էր Տիւրզէսերու պատերազմին ատեն
կ՚ըսէր թէ մեղադբեալր 1000 1500 ֆրանք կր ԿՊԻԶՈՒԻ Հայ սպասուՀ ի մը, որ մնա յուն
ստանար իւրաքանչիւր յօղուածի Համար % Ամբաս (1925) , ֆրանսական բանակին մէչ։ կերպով աշխատի երեք ՛Հոգինոց ընտանիքի մը
տանեալը^ որ 83 տարեկան է, իսոստովանեցաւ թէ •.*աաւա •«. ւ««ւ.ւտ«ա»»աւ«« • տ ո ա տ ա ո ա ո ո տ ա է քով։ Լաւ վճարում : Գիմել « 8առաք •»(, վ ա ր չուԼ–
սիսալած էր , Հաւելի ճիշդ՝ խաբուած՛» , ենթար 1արւ՚ւա6116 ՕՏւէ-ՃՕՕւ՚ԱՒ), 17, 8 ս « 0&Ո6«ա6 - 13 թեան :
կուէ, լով ՓէթԷսի ազդեյութեանդ թէյ անկեղծ էր
իր Համոզումներուն մէջ ե լ ն ՛ ։ Այս ձոՐՐոՐԳ ակա–
Fonds A.R.A.M
ռժլկլիմ , բւմէնքյչ իլը փրկուին \ ԲԱՑԱՏՐԲԻԹնԱՆ ՄԸ ՊԱՏԱՀԱՆԸ
- ՝ք*աղա քում լուր է տարած ւի լ
*Հք>աշագած* Աւացը թէ ԳՈէ–Ք
օ մտադիր Էք Ամերիկա գնալ կամ թէ Ամերիկացի– Ազգ * Միբւթեան Գեղաբուեստական $անՀնբ/~
Ա/ւաջին Հարցումս Աւագին* ներր ուղում են ձեզ տանիլ։ ճթ*շգՀ են այս 1ոէ֊– խումրին կլսիքովյը նամակ մը եկած է խմբադրա–
Ե՞րր գուք զգացիք ձեր մէջ մարդիկր բերը է տուն , ե բ կարօ րէն բացատրելու Համար հ) • Հայաս
բուժելու կա ր ո գո ւթ իլն ր : // չ , ԲոԼոԲՈէԼԷս * Ես բժշկութեան իմ ^Լա՚ տանի տարեղ արձին օր ր ներ կա ք ազու ած պալէե
Այս աարւայ ՋրօրՀնէքի գիշերը, երաղու– րողութիւնր ստացել եմ իրանում , իրանում ՛Էլ զոր անյարմար գտած էի ես օրուան տօնին անձ
մրս ինձ մի Լոյս երեւաց , որ յա^որգ օր եւ Հետա պիտի մնամ : Որ եւ Է մտադրութիւն ու ցանկու նախում՛բին կսիքը Հանդէսին <Հ,մեխլ+% Լի՞նչ լեզու
գայում մի քանի անգամ երե լաց ինձ ։ Այգ օրւանից թիւն չունիմ իրանից Հեռանալու. ։ է այս բառը * • . ) կը նկատէ այդ պարը :
ես զգացի, որ իմ մէջ կաաարուել է թոր փոփո ՚Հյկատի առնելով, որ Հարեւան սենեակում Ես երբեք կասկածի տակ գրած չէի ա յ դ պա
խութիւն • • . Ես անմիջապէս Հիւանգներին Ր^՚ձ՜ քոյրն ու ուրիշ սպասողներ կան, ընդՀատում եմ րին գեղաբուեստական ար ա ա յա յտ ո ւթիւն ր : *հիո
կելո.ւ% Հգէմեցի, միայն երկու ամիս անց, աոաջին Հարցումների շարանը, շն հ՛ր Հակալութիւն յայտ՞ աեմ թէ Օր– Աճէմովան (իմ*ս Աճէմօֆ Աճէմեան)
ան զա մ ես բժշկեցի իմ փար պետ ն ո ւ մ եւ պատրաստւում Հրաժեշտ տալու։ շատ տաղանդաւոր արուեստագէտ մ բն է , ինչպէս
է չ ի յ ^ ն ը (թարա– քպՈէյց Աւագր կանգնեցնում Է ինձ ու նորից նաեւ իր ընկերակիցները հր իրենց լաւագո (նովր
իէոտ պալար ։ Աւագր ոսկերիչ Վա էէկէ աշակերտ– մեծ նէրշնչումով եւ մի առանձին շեշտով ասում* Գքիտեցին այդ խաղը։
սէրՀեստաւ որն Է^ : Գրանից յետոյ վարպետիս — ԱսաօԷ՛ք , խնդրեմ , ժողովուրդին հ որ Հան՛ իմ ըսել ուզածս այն,էր թէ այգ պարը կապ
խնդր՛անօք ես բմշկեցի նրա մի բարեկամին , որ գիստ մնան, երբ իմ Ժամանակը լրանայ եւ֊ իմ Տէ– չունէր օրուան տօնակատարութեան Հետ ։ Եթէ ան
՛ծ՜անր Հիւանգ էր։ (\ւժեղ կերպով սկսեցի չմշկել ՐԲ ի՛նձ թ ո յ լ տայ, ես կր վերսկսեմ Հիւանգների ներկայացնէր Հայկական Հին կամ նոր պատմա
ամ էն տեսակ Հ իւանգութիւննե ր միա յն Օրգ ամ - ընդռւնե լութ իւնր եւ բոլորին) բոլորին կր բժշկեմ, կան գ լխ աւո ր դէսլք մը, մար սելի կր դա ռ ն ար եւ
ս ում , ռրբ մի օբւայ մէջ բժշկեցի Հարիւր Հիւանգ– ամէնքը կր փրկու֊են։ պէտք չէր մնար որ Գեղաբուեստական 0անձնա–
ներ։ Հեռանում եմ խոր տ պա ւո ր ո ւած աւելի շուտ խումբր սիւնակ մր բացատրութիւնգ տար , իր ան
Այգ խօսքերի վյ՚այ քիաֆիկր ցոյց է տալիս նրա կեցւածքից եւ ընդՀանուր տպաւո բութի ւն ի ց , ճարակութիւնը աբղաբացնելոլ Համար։
ինձ մի մատեան , ուր աբձանագբլաձ են բոլոր քան ստացած տեղե կո ւթ ի ւննե բ ից , մ անաւանգ որ Շրջուն թգթակից
բժշկւած Հիւանգների անուններ ր : մի չարք Հ ա ր ց ո ւմնե ր , որոնք ինձ առանձնապէս
^՝յԳ °բերին էր է աւե լացն ոլմ Է Պ* Ա*–՝ագը^ Հ ե տ ա քր քր ո ւմ էին , մնացին անորոշ։
•.— որ ես կենդանութիւն տուի մի երեխայի, որ Արդէս կէս օր է ։ Աուտքի առջեւ այժմ Հաւաք՞ &\տ՝նկաԱ Վ ն ծ պ ա ւ ա ռ ա և ղ ե ս
երեք ժամ առաջ ջրաՀեղձ Էր եղել։ ւ ե լ է մեծ բազմութիւն ։ Ոսաիկանը դուռը բաց է ՅՏբ • կապո յտ 1$աչի մ ասնաճիլղին , Գեկտեմ -
Ա եր զրո յց ր տ յստեղ րնգՀաաւում Է , ոբով անում ինձ գուբս թողնելու , ԲայՅ ա յ Գ / ՚ ^ * ^ ^ ա Գ Ւ լ բեր 23ին, կէսօրէ վեր1 <եամր, Յէն մինչեւ կէս գի
Հետեւ ներս են մտնում Աւագի քոյր Տիկին \քուար– է յաջողւում , ոբովՀետեւ առիթից օգտւելով շեր, ճ « 0 Օսհ/ւ սրաՀներուն մէ^, 6 1՚Ա0 0&1ւ1շ6 ,
գր իր մի րնկերուՀու եւ մի պարս ի կ պատկառե խռնւած ամ բո իւր փորձում է բռնի ներիւուժել։ Եւ
լի ծեբունու Հետ։ Աւագր ող^յսգոլբւեց քբոջ Հետ, մի քանի Հոգու էլ յաջողւում է այգ* * * \,ւււ աղ , ^ՅՈջՕ եւ Տ^ա^ –՛ Ղ-եոարուեոաական
խնամուահ՜ բաժ՜ին ե լ ճոխ պիւֆէ : Ջերմութիւնր
բարեւեց Հ ի լան գին եւ ապա դառնալով ինձ , Հրա Փողոցում ինձ շրջապատում են եւ Հարցում - ապաՀ ո գրուահ՜, է :
ւիրեց Հ աբեւան սենեակր , ուր մ ենք առանձնա ների տարափ է տեղում վրաս ։
ցանք եւ շարունակեցինք մեր ւլրոյցր ղլուխ դէիսի • Եո^Հտրազատօբէն կրկնում եմ Պ* Աւազի
-1– Ասացէք, խնդրեմ , այն լո յ 1 1 է* , որ ձեզ երե պատւէբր , բայց ոչ ոք տեղից չի. շարժ՛ ւո ւմ , ամէն–
ւում էբ , իթնչ կերպարանք ունէր ։ քր անՀ ամբեր նայում են դրան եւ սպասում, որ 8ՈՒՇԱՏԵՏՐ
0
~^է^է մարդու, ծեբունու կերպարանք էր թերեւս , րնդոլնւեն * * * Հ , 8– Գ– Րաֆֆր խումբին ,) ողովր՝ չորեք
բն գուն ում , մէկ պարղ լոյս էր։ Աւագին բժշկական քնն ո ւթ եան ենթարկող շաբթի, 19 ղեկտ • ժամը 830ին , ծանօթ Հաւաքա–
ինչո՞ւ էք դադարեցրել Հիւանգների բե Բժիշկները արձանագրում են նաեւ մի այլ ուշա աեգինՀ
ղուն ե լո ւթ ի ւն ր Հ գրաւ փաստ , Աւագր օժտուած է ռԱ1(1Ա*1Լիկ Ա|Ա1յ– ՄԱՐՍԷ8Լ– - Հ . Բ– Ը– Մ– ԵՐիա. Ընկ. Ա.
Իմ Տիրոջ Հրամանով, իմ ժամանակը պի ծաււաաեսոՆթեամս : Հ բա պա բակային դասախօսութիւն ր ա յս լ"րեք.~
տի լրանայ*բացի այդ պիտի ստեղծւին յաբմարու– « Փ ա ս ա ի աււաջ , ղրքւմ է բժ * Ա* Եղ ի ազաբ- չարթի իրիկուն, 19 ՚հեկա . ժամը ճիչգ 1րն ( 1 9 ) ,
թիւններ րնղունելութիւնների Համար ։ եանը , իր յօգուածու մ, մ ե ն ք պ ի ա ի խ ո ն ա ր հ ի ն ք եւ, ՚Բաֆէ Նօայլի սրաՀին մէչՀ, ՝Բ ան րպի է ,լի եւ Պոլլր–
՜^էէԳ ^ * " V $՝ԷՀբասէ ոստ ի կանո ւթ իւն ր ընդունենք , որ այդ մարդը ինչ - ինչ ՚սպրիւրից վա,լ Տի՚կոմիէի անկիւնը։ կը խօսի Պ– Ե ն ո վ ք Ար.
ձեզ ձերբակալել էր ո լ բանտարկել; րժշկելու ընդունակութիւն է ձեււք բերելԴ դ ր ա ւ1՚ԷԱ; նիւթ՝ Մ երուժան Պարսամեան ելք իր չր^անր։
- Ո՛ չ , ամենեւին , ես ինքս էի խնդրել ոստի հետ ՛միասին եւ ՊԱՑԾԱՌԱՏԵՍՈԻԹԻԻն, որի հա
կան ութ իւն ից օդն ութ իւն փրկելու ինձ ժողով բդի սար՛ նոյնպէս բաւական փասսւեր կան» :
Հսկայ բազմ ո ւ թիւնից , ո՜ր ներխուժել էր իմ բնա Պատմում են ո ր երբ մի Հիւանգ մօտենում է ՀԱՆԳկՍ - ԽՆՋԶ8Բ ՍԱՐԱկԼԻ ՄկՋ
կարանը ։ նրան թերտՀաւատութեամբ կամ Հեզնանքով , մի ՚)–աչնակզութեան Օրուան առթիւ , կաղմակեր–
Երբ զ Քուլ Հիւանգներին բժշկում էք , ի^սչ այն փորձելու Համար նրա քւժժւկ/ա կան կարո էլ ու:.- պ,,, ա$– <Հ*Լարդ,յսնշ> ենթակոմիաէէ Հովանաւորու
էք զգում ձեր մէջ ա յգ վտ յբկեանին : թիւնր , նա անմֆջապէս վգում է այգ , ՀրաԺ՜աբ– թեամբ, 23 Գ եկա եմ բեր , կիրակի կէս օրէն վերք
՚ Ես բժշկում եմ Տիրոջ Հրամանով , Ես ՜ա ո ւում է նրան բժշկելուց եւ խնդրում է Հեռանայ : ՚ ժամը 2.30/,*/ , Սալ աէ Նօսր մէք, 81 Ո16 ^6 Ր»ՈՏ :
ո ո ւմ եմ .մարդկանց Հոգիների վբայ ։ Երր ՚"Բա^*& ՝յյՀ– Ա ւ ա գ ի պա յծա ռատ եսութիւնը այնքան ղօբա– ՚իե ղար ո ւ ե ս ս, ա կ ան բաժնով, նուագ, երգ եւ ար–
Հոգինեբր ղօրանում են, մաքրուելով չար զգա ւոր է որ, առանց իսկ Հիւանդին լսելու, գուշա աասանութիւն ;
ցումներից եւ դաոնում են երեխաներ ի Հ ոգիներ ի կում է նրա Հիւանգռւթիւնբ եւ* ՛՛ ճս 1^01-^57 շոգեկառք առնել ժամը 12.1 եւ
նման մաքուր , նրանք անմ իջապէս բժշկւում են : Արձանագրենք անմ իջապէս նաեւ մի շատ կա 2.\9ին եւ իքնել (խ՚բոէ/, Մէն Պրի»։
- Ե՞րբ էք վերսկսելու Հ իւանդնե բ ի րնղու րեւոր եւ ուշագրաւ փաստ .
նե լութ իւնր ։ * Պ– Ա ւ ա դ ը իր բ ժ շ կ ո ւ թ ե ա ն հ ա մ ա ր չ ի վեր ՍԱԼ ԿԱՎՕ, ԿԻՐԱԿԻ 30 ԳԵԿՏ - ԺԱՄԸ \4.30ԻՆ
Երբ իմ Տէրր ինձ Հրամայի ։ Ես առ այժմ ց ն ո ւ մ գ ր ա մ ե ւ չ ի ը ն դ ո ւ ն ո ւ մ ՝ ո ՛ չ մ ի ա ո ւ է բ : Ապ ( ա ^ օ ^VI^^^տ^տո^1)
Հ անգս տանում եմ ։ ք*ա յց շուտով կբ գայ ժամ ա– րում է շատ Համեստ , նոյնիսկ աղքատիկ , ուտում Հ ա յ կ ա կ ս ւ ն հ ա մ ա ն ո ւ ա գ , ԼաոալԴն ունկնդրու
նակր , երբ կը սկսիմ Հիւանգներին ընղուն իլ : է մ իւս յն.Հաց, էո1է^Լ եւ սոխ, ինչպէս կր պատմեն։ թ ի ւ ն ) , Հեղինակութիւն Պ– Օ ա փ կ Պ է ր պ է ր հ ա ն յ է , •
սացէք , խնդրեմ , ժողովյբդին , որ Հանգիստ մնան , (2) ՅՈՀՍկՓ ՒԱԳհՈԱԵԱՆ կր նուագէ Փաաըլուի նուաղախումբր , առաջնոր–
երբ ժամանակր եկաւ , ես բոլորին , բոլորին կբ դութեամբ Օվւերա ՝$ոմիքի նուագապետ ՖրանՆիս
է/ԼայՀ Ռչ մէկ ուղղակի պատասխան ։ԱրՀ եստական դեմ ականն է որ կր դատապարտուի ԼՓէթէս , Աէպբօնի ; \ւուագաՀանգէսին կբ մասնակցին
ամերիկեան
՚Շաբլ խաւար մր կը տիրէ։ Անգլիական եւ Ա որաս եւ փախստական նաիսաբաբր , Ապէլ Տ իկ-իններ Աարսէլ ժէռառ , \,աթալի Վէջօր եւ Օր*
Աշխարհի
յղինուորներ կան նաեւ Չինաստանի մէջ՛. Հարցումներ Պոնառ) : Հի լկէ թ կաբին Իջգալացեան , ֆրանսական , ռու
աոջել կը վխտան ա յ սպիս ի վրդովիչ 8ՈԻՆԱԱՏԱՆԻ կառավարութիւնը որոշեց րոզՀ ՚ սական , սպանիական եւ Հայկական երգերով :
եւ սլա տաս խան է կ ա ( ^ : ներում շնոբՀել 1941 Ապրիլ 27էն ՜ մ էն չեւ 1945 Տոմսերու դիները 250, 25 ֆրանք։ Դիմել
փետրուար 12 գործուած յանցանքներու։ Այս նե քանձնախումրին % Հ եռաձայն 7ա. 3 7 - 5 4 :
՛ԲԱՆԻ ՄԸ ՏՈՂՈՎ րում էն պիաի չկրնան օղտուի լ անոնք որ սպան ո լ -
թիւններ եւ զանազան
ոճիրներ գործած են։ ԱՅՐԻ ՏԻԿԻՆ Թ - ՊԵՏՐՈՍԵԱՆ-ի մաՀուան
ՍՊԱՆԻ 110 ԽՆԴԻՐԸ լողելու Համար, ֆրան– ՊԷՅՐՈՒԹԷՆ կքլ Հեռագրեն թէ Հօմսի ալէվի քառասունքին առթիւ, Տէր եւ Տիկին Գրիգորեան
սակ ան կա ռա վա ր ո ւթ ի ւն ր ծանու ց աղի ր մը ուղղե ց զին ո ւ.ո բն ե բ ր . ապստամրած ըլ՛լալով , զինուոր դրր՛ Հագար ֆրանք կր նուիբեն Ց* • կապոյտ Խալին -.
Անդլիոյ եւ Ա * \,աՀանղներուն , խնդրելով, 1• կուած է ղսււլե լու Համ ար : Ապստամ բները յար ք^Տ-՚ՅՏ»»–– ...–.»–^^.......–. ^••–.......–•.•••.^
՚ճչգել իրենց դիրքը Ֆ բան քո յի կառա վար ու թե ան ձակած են զինուորական վարժարանին վրայ։ Անգ– հՕԱՌԱՋ» ԿԸ ՆՌՒԻՐԵՆ Պ - Սիմոն Պալեան
։ մէկ տարեկան
Հանղէպ* 2, ճ շ ՚ է է լ իրենց գիրքը % եթէ ֆրանսա լիացիներբ 1լօւլնեն Աու՚բիոյ կառավարութեան <&$առաջ% կը նուիրէ Պ • Գեղամ
կան կառավարութիւնը խգէ իր դիւան ագի տա կան ՓԱԽՍՏԱԿԱՆ ՄԱՐՍԷԼ ՏԷԱ Թիր՞լի լեռներր քծ՝տչճեանի , Տակար յ
յա բաբե բ ո ւթիւննե բ ր II) ր ան քո յի Հետ , ճտնչնալով ապաստանած է^ 100 սպառազէն Տ. Տ.ներու եւ
Ա սլան ի ո յ Հանրապետական կառավա ր ո ւթ իւն ր ։ ֆրանսացի Հետեւորդներու Հետ , ինչպէս կր ղ րէ ԹՈԻԼՈՆկՆ Սեպուհ Ֆիփզեան/ մաՀուան
Անգլիա եւ Ա • ՛Լք աՀ անղ ներն ալ Հակառակ են զօր • «Փառի Փռէս^Հ Եթէ ույս ձմեռ սովի չմատնուի, առթիւ իր բարեկամներր փոխան հ ագկեպսա էլի
ւհբանքո յի կառա վա ր ո ւթ ե ան , բա յց կհուզեն որ դարնան՝ թ աքս աո ց ը պիտի ռմբակոծեն օդանաւ ե– 2340 ֆրա՝եք կ\Ա նուիբեն Տ)ր • կ– Խ ա չին , ձեռամբ,
յյար4ա վւոփոխութիւնը կատարուի Ա պանիս յ ^ ՚ 1 ՛ ՀԱԶԱՐԱՒՈՐ ՕՏԱՐ ԲԱՆՈՒՈՐՆԵՐ, լեՀ , չեխ Պ • Պ– Մոսկոֆեանի ե լ Մ • Աչճեանի :
ժողովուրդին կողմէ: եւ Հունղտբ , էլ արձանագրուին ^երմանիոյ մէ ջ ,
ՉԻՆԱՍՏԱՆԻ ներքին կռիւներն ալ մեծ մաս,– %րանսա ւիո խաղբոլե լու խլ Հ ոզադո րծ ո ւթեան մ՛էջ ձԱՅԵՐՈհ– ԺԱՄԱԴՐԱԿ.Ս.ՅՐԸ
Հ սղութիւն կբ պա աճառեն ։ կախագաՀ քարում բն հ աշխա՜տելու Համար։ Ճ Ա Շ Ա Ր Ա Ն ՀաԼ Ճ 1 1 1 « Ս » ( 8 Ա Ր Ո Ւ Թ Ի Ի Ն )
Հրաւիրեց ազդա յնականնե րր եւ Համա յն ա վա բն ե բ բ ՓկԵՒԱՏԻ 28 11ս6 ՏՅտրօւտտՅԱ, ա&օ 66Ա67ւ116. I I I . Ս1«ո. 64-47
Արեւելեան եւ եւրոպական համեղ կերակուր
անմ իջա պ\ ս ղ ադրեցնե լ թշնամ ո ւթ ի ւնն ե ր բ եւ Ժ ո– քաղաքապետ բ կոչ մ ր ուղղեց ամ
ներ, ընսփր օղի եւ ճոխ աղանդեր։ Հինգշարրփ օ –
ղով մբ ղ ում արել , սլ ա յքաբբ վ եր ջա ցնե լո ւ Հ ամար : բողջ աշիսաբՀի, ազդարարելով թէ Հազարաւոր րհրը գոց է :
ՄԻԱՑԵԱԼ ԱԶԳԵՐՈՒ ՜ Կազմակերպս,.թեան կիներ եւ մանուկներ կր մեռնին անօթութենէ եւ
կեդրոնը պիտի Հաստատուի Մ– Ն աՀանգնեբու ն թէ մայրաքաղաքք, ոբ մէկ միլիոն բնակիչ ունի,
մէջ, ւիոխանակ Ելրոպայի։ Այսպէս որո շո ւե ց աւ կրնայ զ առն ալ Համ են ամ եծ գերեզմ աննոցր բո լո ր
\4ի դէմ 30 ձայնով ։Վեց ազգեր ձեռնպաՀ մնացին։ ժ ամանա կնե բու մէջ՚ֆ ։ 1905– ԳՐԻԳՈՐ ՊԱՀԱՊԱՆ
էր 19
ՑԿԵԱՆՍ ԲԱՆՏԱՐԿՈՒԹԵԱՆ ԵԴԵՍԱՑԻ ՏԱՐ– ՄՈՒՐԱՏԵԱՆ, (ձնաձ Հռչակաւոր ուաաղ ործ ,
կր վաճառէ
դա տ ա սլա բ տ ո լ /, - ին) , ոբ *հԱ՚մրշլր (Աուրիա) Հաստատուած կր շիսէ եք՛֊ կր նորոգէ նոր ուաեր ,
ցաւ ակադեմական Ապէլ էռման , ոբ զբաւ ման տարիէ ի վեր , իբրեւ ջաղացպան , զոՀ գտցած է լարեր եւ ուտի բոլոր մասերը։ 5 Ո1Շ <1շ &ՕՈ1€ հ
շրջանին զբէ՚՚վ եւ իասքով կր ծառայէր գերման անծանօթ երիտասարդի մ բ ղնդակին ; Աեծ Համ ձաօա՝\\\շ \շտ Շօոշտտշտ (Տ. 6է 0.) :
քարոզութեանց ։ Վկայ չկար։ Ամ բա ս տ ան ա ղի բ բ բաւ շաՀած էր Տիւրզէսերու պատերազմին ատեն
կ՚ըսէր թէ մեղադբեալր 1000 1500 ֆրանք կր ԿՊԻԶՈՒԻ Հայ սպասուՀ ի մը, որ մնա յուն
ստանար իւրաքանչիւր յօղուածի Համար % Ամբաս (1925) , ֆրանսական բանակին մէչ։ կերպով աշխատի երեք ՛Հոգինոց ընտանիքի մը
տանեալը^ որ 83 տարեկան է, իսոստովանեցաւ թէ •.*աաւա •«. ւ««ւ.ւտ«ա»»աւ«« • տ ո ա տ ա ո ա ո ո տ ա է քով։ Լաւ վճարում : Գիմել « 8առաք •»(, վ ա ր չուԼ–
սիսալած էր , Հաւելի ճիշդ՝ խաբուած՛» , ենթար 1արւ՚ւա6116 ՕՏւէ-ՃՕՕւ՚ԱՒ), 17, 8 ս « 0&Ո6«ա6 - 13 թեան :
կուէ, լով ՓէթԷսի ազդեյութեանդ թէյ անկեղծ էր
իր Համոզումներուն մէջ ե լ ն ՛ ։ Այս ձոՐՐոՐԳ ակա–
Fonds A.R.A.M