Page 5 - ARM_19-1945_03
P. 5
ա Հ տ ա ա օ ա օ ա տ տ ձտատտտ տա>™ ՎԵՐՋԻՆ ԺԱՄ
Լ1ՃՔձ՚ԲՐԱ *օռձ6 6 Ո 1928
ԼճքճԼ\Հ^.–1 ^ ՚ 1 1 Տ.Օ.Տ. 876.286
ՕւքշշԱսւ֊-Բաբոտէաո; : ՏՕՒԼ \ « Տ Տ ծ ճ ա ՝ 1
17 , ճ ա 0»ա6էա« - (13»)
•7& : Շ08. 15-70 - Շ. Շ. 9. Բտոտ 1678-63 ԱՄԵՆԱՅՆ ՀԼՅՈՅ
ԲԱԺՆԵԳԻՆ–– Տար. "750, Ցաւքս. 400, Յաւքս. 200 ֆրանք։ .
ա&քճւ 3 յսԱԽէ 1945 Երեքշաբթի 3 Յուլիս ԼտՑ ւ^Օա՚շււշՑ ՏէաշէւցԱՇՏ , Փարիզի խրրՀրդային
դեսպանատան շաբաթական տեղեկատուն (30 3ու– •
Ժ». ՏԱՐ1՛ - 1 6 6 ձ » " » 6 € ^ 4 4 4 3 - Ն ո բ շրջան թ ի ւ 72 Խմբագիր՛ Շ– ՄԻՍԱՔԵԱ՜ե Գին՝ 3 Ֆր– նիս) , կը գըէ թ է կաթ. տեղապահ ԳԷորգ արք*
^էօբէ±այաս Ամենայն Հայոց կաթողիկոս ըԱտ -
րուած է Յունիս շշին:
ՄԵՐ ԽՕՍ^Ր, Այս առթիւ թերթին թղթակիցը , Ալէքսանգր
ՀԱՑԿաԼՆ ԳԱՏԸ ԹԻԻՆ ՐՈՎ կա յամով, Հետեւեալ տեղե կութ իւննե ր ը կը Հա -
ղորդէ *
Հ Ո Մ Ա Ն ք ՍԵՐ ԵԻ էԱՐԺՈԻՄՆԵՐ ՝^՝էլ\ էՀ՚ս պետական գործիչներ, որոնք իրա - էջմիածնի մէջ , քանի մը օր առաջ բաց ուեցաւ
կան փաստերը Հաշուի կ՚առնեն՝ զանազան շաՀերէ Հայ * էտկեղեցլո յ Համ ագում արը , որ իր առաջին
գրգուած ։ վեց նիստերը յ ատ կա ցուց շարք մը խնգիրներու
ֆրան ս ա յի Համ ա յնավար կուսակցութիւնը Հայկական Հարցին վերաբերող միջազգային քննութեան եւ լուծման, ճեմարանի բացում ,
վերկաց ո ւց \\)րդ Համ աղում ա ր ԷՀ, շաբաթ օր : պարտ ամ ուրՀ ակները կան կ՚ըսեն անոնք , ֊ - ելմտական նախաՀաշիւ եւ վաւերացում նոր սաՀ
Հինգ օր տեւեցի Խոդովը, շատ կարեւոր օբա - բ ա յց ո0 ւր են պա Հ ան ջա տ է ր ե բը ։ մ՛ անադր ո ւթե ան : Յունիս 22ին տեղի ունեցան կա
կարգուԼ մբ որուն մէջ գլխաւո ր աեղբ կո բռնէբ Այո եւ նմ ան Հարցերու պա տ ա ս խանն ե ր ը կուտան թողիկոսական ը ն տը ո ւթի ւննեբբ , էջմիածնի տա
մ իութեան ծրագի բ ԷԼ , Ա իացում եւ ձուլում ը ն- պաշտօնական եւ անՀերքելի թիլերը : ճարին մէջ որ շինուած է \642ին : Պիտի ընտրուէր
կեբվաըական կուսակցութեան Հետ , կազմելու Հա՛ &ատ է ր ս ո ւած , որ Հա յկական Հողերը , Հա - \42րդ կաթողիկոսը : կը մասնակցէին տասնը -
մ աը ֆրանսա յի ք* ան ուս բա կան կուսակցութիւնը % յոց տեղաՀանութենէն վերջ մնացած են ամայի եւ մէկԼ)^ պատգամաւորներ , որոնք կը ներկայացնեն
Այս ծրագիր ը շատոնց կը մշակուէր , եւ մենք անմշակ։ թուրքեըո էկրցան եւ չեն կրնար Հոն ամբողջ աշխարՀի Հայերը։ թ՛եկնածու ներկայաց
առիթ ունեցանք պա բղե լու անոր Հիմնական առա– Հ ասաատուի լ բնազդական եւ գիտակցական ա յն ուած էին Հինդ բարձրաստիճան կղերականներ ,
ջա դրութիւնն եր ը , երեք խմբագրականներով : խոր մ ղո սմով , ոբ տ յգ Հողերն իրենցը չեն, այլ կը արքեպիսկոպոս եւ եպիսկոպոս ; Գաղտնի եւ գուըն–
(Յաււաջ, Յոսնիս 14, 15 ես 19) : պատկանին Հայերուն ։ փակ քուէարկոլթենէ մբ վերջ, Գէորդ արք» Ջէօ–
•Համագումարին– մէջ օ՜րագիր՛ը ջերմապէս բէքճեան ընտըուեցաւ ] 10 ձայնի մեծամասնու -
սլա շա սլան ե ց քիաք Տի*–քյ/> , եւ ընգՀ * ^ ո ՛է" 1էր Հա թրքական \ 933 Հո կա եմ բեր 2,0ի վի ճակա գր ո ւ– թեամ բ ։ Նոր կաթողիկոսը արդէն Հա յ * եկեզեցւո յ
ւանութիւնն յա յանեց միաձայն խ ան գա վա ռ հ՛ա - թեամբ. Հայկական Հողերու բնակչութեան խտու՛ պետն էր հյորէն կաթողիկոսի մաՀէն ի վեր որ տե
փերու ՜մէջ՛. ք*անաձեւին քուէ ար կութ են էն անմի - թիւնբ Հետեւեալ պատկերը կը ներկայացնէ . ղ ի ունեցաւ եօթը տաբի առաջ։
ջասլէս վերջը , մ ասնաւոբ սչատուիրա կո ւթիւն մը Ագրէի ^Արարատի) ԼՐ2,անի իւրաքանչիւր Ըն տ ր ո ւթ ի ւնն ե ր էն վերջ , գոլռնեըը բացուե–
քառակուսի 8 մարգ
ղրկուեցաւ ընկերվարական կուսակցութեան կեգր, .Երզնկայի քիլոմեթրի վրայ կ՚ապրի ցան Հիւրերուն առջեւ եւ կղերը, գլուխն ունենա
էրղրումի 12 մարդ
վարչութեան Հ ոբպէս՜ղի անմիջապէս գործի ձեռ Վանի շրջանին մէջ » 13 մարգ լով նորընտիր կաթողիկոսը, եւ պատգամաւորնե
Ա ուշի
նարկեն , միացումը փութացնելու Համար ; »» » 4 մարդ րը , ապա Հաւատացեալները երգեցողութեամբ
9 մարդ
Համագումարի վերջին նիսաին մէջ, (Իաք » » 2> ուղղուեցան կաթող* վեՀաբանը։ Ժողովուրդը
Տ ի ւ ֊ ք լ օ տեղե կութ իւննե ը Հա գ ո ր գ ե ց ա յ ս տեսակ - »»»
ց ութեան մասին։ 46 մս այժմ կը բնակին մէկ քառակուսի քիլմ * ի վրայ
֊ Ընկերվարական կուսակցութեան վարիչ մ ար Գում ո 9.2 բազմացեղ տարրեր , իոկ մէկ քառ* քէէ*^ *Ւ
մին ը ^սիրալիր , աւելի ճիշդ եղբայրական» ըն Ա իջին թիւով , կր նշանակէ , իւրաքանչիւր դիմաց 1լապբ ի 14.5 ^"^–/՚՝ մ ի ա տ ա րր Հա յութիւն ,
դունելութիւն մ ը ըրած է Համ ա յն ա վա ր պատուի– քառակուսի քիլոմեթրի վրայ կ՚ապրի 9 մարգ որ արտաքսուած է իր Հողերէն ։ ԱՀաւասիկ ա յն
բա կութեան , ո բ յանձն ե լո վ Համ ագում արին նա - (ճիչզը՝ 9.2) : Հէմ ա նկատ ի ունենանք քանի մը զաբՀուբե լի անարդարութիւնը , որուն դէմ կ՛աղա
մակը, ներկայացուցեր է քուէարկուած առաջարկ կէտեր ։ ղակեն՛ քարերն անգամ ;
ները; Այս առթիւ բացատրեր է թէ ամբողջ ժալո Ա* շրջաններու մէջ ապրող աղգաբնակ– ՆԱԽՈՐԳ ՊԱՏԵՐԱԶՄԻ ԹԻՒԵՐԸ
վը ֊տհգորոլած էր միացման բաղձանքով : էութ իւն ը մէկ ազգութիւն չի ներկա յացներ , ա յս– հյնգբի փաստական ներկայ վիճակը տե -
<< Միութի՛ւն ֊, միութի՛ւն, կ՚աղաղակէր ժողո. ինքն , միայն թուրքերէ կազմուած չէ* այլ Հոն սանք։ կարեւոր է վեր յ ի շ ե լ նաեւ անցեալ պատե -
վը-Հ-՚ողջոէ&ելալ այս առաջարկները։ Այս աղա -
ղակնեբը :կ՚ապացուցանեն թ է այսուհետեւ ամէն կ՚ապրին Բ՝ուբքեբ , ՝Բիւրտեր , Լազեր , Չէրքէզ - բազմին Թուրքիոյ մէջ եղած Հայութեան ընդՀա -
տեգ, համայնավարները եւ ընկերվարականներր
իրար պիաի դիմաւորեն իրոեւ եղբայրներ եւ ա– ներ , Պարսիկներ , էզիաինեբ , ԳրՂՐ1ս1աշնեբ , Եւ նուբ թիէ֊Ր) որ ներկայացուցած է Հայ Ազգային
մէնքր.միասին պիաի ստեղծեն փոխադարձ վստա
հութեան եւ եղբայրակցութեան կլիման որ մեղ րոպացիներ , Աըա ըներ եւա յլ ցեղեր ; եւ. Հայաստանի Հանրապետութեան պատոլիրա -
արագօրէն պիաի աւսոջԼարդէ միութեան» :
/» • Այգ Յռոյ՚ՐԲ Համախմբուած֊ են գլխաւո կութ իւն ը 1919 Փետրուար \ 2ին Փարիզի Հ աշտ ու
րապէս քաղաքնեբու մէջճ Վան, Աուշ, Պիթլիսգ թեան խոբՀրդաժողովին ։
էրղրում , էքրզնկա եւ կը զբաղին քաղաքի սաՀմա– Համ աձա յն Հա յ պատուիրակութեան յուշս։ -
նավւակ մանր առեւտուրով կամ յետամնաց ար - գրի , 191 4 էն Տ աճ կա ս տ ան ի Հա յութիւնը կը ներ
՜ Ընկե բ վ ա րա կանն ե ըը կարգ մը լո ւս ա բան ո ւ - Հ ես տներ ով ։ Հա յկական շրջաններու մ էջ չկա յ եր կայացնէր Հետեւեալ պատկերը*
թիւննեը խնգրելէ ել դոՀացում ստանալէ վերջ * կիր Բ մշակող նստակեաց Հոդագործ տարրը , որ Տաճկաստանի մէչ 1.403.000, Ասիական Թոսր–
ես ես–
սլատասխաներ են թէ կուսակցութեան *Լաբէէ\ երկրագործական պետութեան Հաստատուն Հի մբ քիոյ այլ մասերս ւն մէչ 440.000, Կ– Պ ՚ ՚ լ ս ո յ 2 մի
մ արմ ինը պիտի քննէ քուէարկուած առաջարկները ԿԱ կազմէ •. բո սլա կան թոսրքիոյ մէչ 183.000։ Գոսմար՝
եւ պիաի ներկայացնէ րնդՀ * ժողովին , որ պիտի Գ . Յայտնի է որ թրքական վիճակագբոլ - լիոն 26.000:
գումարուի Օգոստոս \ \ — ֊ 15 ւ թ իւննե ր ը ոչ մէկ վստաՀոլթիւն կը ներշնչեն : Գիտենք որ ներկա յ պատերազմ ը նախորդին
Տեղեկաբեբ պատուիրակութիւնը , իրապէս (ծ՝ ուր քերբ , քաղաքական նպատակներով կբ շատ– շարունակութիւնն է ։ Ե*– Աեւբի դաշնագիրն ալ
ազգոլած՝ ընկեըվարակններու եղբա յ բա կան ը ն - ցնեն ա ղ գ ա բնակչութեան թիլերը կամ կը մեծցնեն Հիմնաւորուած է գլխաւորապէս Տաճկաստանի եր
դո ւնե լութ են էն, կը յուսա յ թէ ամէն "՛եղ սիրաէիր /Թուրքերու թիւ՜ր եւ կբ նուազեցնեն միւս ազզու - կու միլիոնէ աւելի Հայութեամբ։ Աբգ , աբգարա–
եւ եղբայրական յարա բեր ութ իւննեբ պիտ ի Հաս - թիւէէնեբու քանակը Հ մտութիւնբ եւ միջազգային իրաւունքը կը թելա
ՊԱՀԱՆՋԱՏԷՐ
տա՜տ ո ւին ընկ ե բ վա բա կանն ե ր ո ւ ն եւ Համ այնավար– ՀԱՅՈՒԹԵԱՆ ԹԻՒԸ դրեն , որ Հայութեան Հողերու պաՀ ան ջա տ է բ Հա
Այժմ Հա յոց Հ ո զեր
ներուն միջեւ ւ ներկա յառնենք էն բռնի մարուին ոչ թէ 1.307.000 Հայեըը , որ կան Հիմա ,
տեղաՀանուած ներկայ թուական
44– ^~ Եթէ մեր րուլսւնդակ ուժով) մեր ամբողջ Հայութեան ապա , 2.026.000^ , ՈԲ^Է սպաննուած կամ աքսորի
խանդավառ հաւատքով / մեր հայրենասէրներու հօ.
յեղափոխականներու ամբողջ յարատեւութեամբ տ ո ւեա լն ե րը * ճամ բաներուե մէջ մ աՀ ա ց ած են մէկ միլիոնի չափ։
միութիւն կ՛ագենք, գլուխ պիաի հանենք գայն» :
ԽոբՀբգային Հայաստանի ել ԽորՀ * Միու - Այժմ եթէ մենք նկատի առնենք 2.026.000 թի
թեան մէջ Թուրքիայէն գազթած 400.000 Հոդի, լը եւ բաժնենք զայն 90 Հազարով, կ՚ունենանք իւ
Ուրեմն՜, ելքը կախում ունի ընկերվարական Միացեալ ՆաՀանդներու մէջ՝ 200.000, Աուրիա եւ րաքանչիւր քառակուսի քիլո մ եթ րի վ Րա յ 22 եւ
Համագումարին որոշումէն ։ Ա ինչ ա յգ ա է ա է Լա~ Լիբանան՝ 175.000, թուրքիս յ մէջ ցրուած ել կ. կէո Հոգի; ՚
բունակուի առժամ եայ գործակցութիւնը, ՀետզՀե– Պոլիս՝ 150.000, Ւրան (Պարսկաստան )՝ 100.000, Հաշուի առնելիք եւ անՀերքելի փաստեր են *
տէ աւելի սերտ Հանգամանք առնելով : Ֆբանսա՝ 75.000, Ռումանիա՝ 40.000, Պուլ/լա - այս թուական տուեալները։
Նոր ֆրանսա յի ընկերային եւ քաղաքական րէա՝ 30.000, Յունասաան՝ 30.000, Եգիպտոս՝
խմորումներբ չեն սաՀմ անափակուի ր միայն երկու 30.000, Ականթին՝ 20.000, Իրաք՝ 15.000, Եսըո– ԱՄՓՈՓՈՒՄ
գլխաւոր Հ ոսանքնեբու մեբձեցումով ։ պա , ( Անգլիա , Գերմ անիա , ք-՚տալիա , Լե Հ ա ս ա ան , Ա. Աեւբի դաշնագրով եւ Ո՚-իլորնէ սաՀմա–
Այլապէս շաՀ եկան խմ ո բումնեբ տեղի 1չ ունե Հունգար իա , Պելճիքա , Հէուիցհբ իա եւայլն^ 10 նադծով Հա յոց մ շակելի Հ ողերը կը մնան անմ ար
նան Գիմ ագբական ՜ճակատ ի ղանաղան խմ բակցու– Հազար , Պազեստին եւ Անդր յ ո րդանան՝ 7000, դարնա կ , ամ այի ւ
4000 ,
թեանց եւ շարժ ո ւմներուն մէջ– Վերջերս քանի մը Պրաղիլիա՝ 5000, Ոսրոսկոսէյ՝ 5000 Հրպրոս՝ Բ* Հայկական Հողերէն բռնի տեղաՀ ան -
Հոսանքներ ձուլուեց՜ան, կազմելով առանձին խբմ– Հնգկաստան ես ^ավա՝ 3000, Մանչոսբիա ես Զ ի - ուած պաՀանջատէր են մէկ միլիոն 307 Հազար Հա
բակց ութիւն ընկերվար ու - նա սա ան՝
թեան։ մը որ կը մ օ/ոենա յ 2000, Եթովպիա՝ 1000, Աեքսիկա, յեր՝ իւրաքանչիւր քառակուսի քիլոմեթրի *Լրայ
՚Բոսպա , Ջիլի, Ալմերի , Ա ա բ ո ք եսե.՝ 5000, գոս– \4ուկէս Հոգիի միջին Հաշուով ; Այս թիւին զու -
Դւ^յ1^աՑ
՚֊Աւելխկաբեւոբ որոշումներ կբ ս պա ս ո լ ի ն Յու մար՝ 1.307.000(#) : հ-Լ1 մնայ Հաշուի առնել նաեւ 2.026.000
լիս 10 1 4 * է՚ԲԲ պիտի գումարուի Գիմ ագբական Այս մէկ միլիոն երեք Հարիւր եօթբ Հազար Հայերը՝ իւրաքանչիւր քառակուսի ՔէԼՈԱ*եթրի
Հայոլթիւնբ անցեալ պատերազմին բռնի տեղա - վրայ 22 եւ կէս Հոգիի միջին Հաշուով։
ճակատին առաջին ընգՀ * մ՜ոգովը, մասնակցու - Գ .— Բ՝ոլբքիան զարՀոլրելի ոճիր է գործած :
պատգամաւորներու։
թեամբ 2000 Հ ան ու ած տաճկաՀպտտակ ԱրեւմտաՀ այերն են ,
Այս Համագումարը կը պատրաստուէր երկար Ուիլսընեան սահմանագծումով 90.000 քառակուսի (Թուրքիան կոտորած է մէկ միլիոնի չափ Հայու
քիլոմեթր տարածութեամբ Հայաստանի պահան - թիւն եւ բռնագբաւած ու իրաւացուցած էա յ գ
ատ են է ի վեր, եւ պիտի ծառայէ վեբջնապէս ար ջատէրերը ։Պաբ^ է որ, մենք այս թիլին Հայութեան ամբողջ Հարստութիւնը, անշարժ բո
տայայտելու Գիմագրական ճակատին ուժը, իր - մէջ նկա
րեւ ազդակ ֆրանսա յի ժողովուրդին վե բածնու - տի ունեցած %ենք քօ * Հայկական Հանբապետու - լոր կա լո լածներ բ եւ շարժական ստասուա կր
թեան եւ ղօբացման Հ թեան եւ ԽորՀ. Միութեան սահմաններուն մէջ Այո անօրինակ ոճիրին պատասխանատուն $՝ուր -
ապրող ռասաՀպատակ ԱբեւեյաՀայերբ : քիան է եւ Հատուցումն ալ ան պարտաւոր է ընել ;
Հրատարակուած տեոեկութիւններէն կբ Հե– այս 1 .307.000^ բաժնելու ՚7» • Ա եծ եւ յաղթական պետութ իւսնե րը չեն
տելի թէ Համադումաբբ լայն ծրագիր մը ունի , Հիմա մենք եթէ ըլ
՛ի
լանք մեր պաՀանջելիք 90.000 քառակուսի քիլմ կրնար ուրանալ այս ամէնր եւ ^յարգել իրենց
քաղաքական , տնտեսական , ընկերային եւ զ ի ն - խոստումներն ու ստոբազրութիւնները ։
ուորական առաջագբութ իւննե րով ։ Անշուշտ իր վրայ, կ՚ունենանք մէկ քառ» քի՚լմ * ի Հաշուով Ա * Հա յ ամ բողջ ժ ո զո վո ւր գ բ իրաւական —
գլխաւոր նպատակներէն մէկը պիտի ը լ լ ա յ միու - 14.5 հոգի, դաշնագրային եւ փաստական հիմերով պաՀանջա
թիւն մ ը Հաստատել Գիմագրական Հոսանքներուն Պատկերն իսկապէս զաբՀուբելի է: քՒբքական տէ ր է ։ Աեւրի դաշնագրով եւ Ո լիլս ընի սաՀմ ան–
խաբեպատիր տուեալներով վրայ
միջեւ, որոնք միասնաբար եւ արիաբար , կռուե - մեր Հողերուն նեըով որոշուած Հայաստանը Հայութեան կը
ցան թշնամի տիրապետութեան գէմ ։ կռուեցան եւ ( * ) Ս ՚ ՚ Վ բ ա ց ե ա ն , «ձաւօօա &ոճ էհծ ձաւտտ&ո պատկանի Հ
ՕսօտէԽո, 1943, Մօտէօոյ Էջ 102։
շաՀ ե ցան , բայց այժմ իրար կը խաչաձեւեն , շատ
մը ճակատներու վրայ; Ա– 8ՔՎՀԱՆՆԷՍԵԱՆ
Fonds A.R.A.M
Լ1ՃՔձ՚ԲՐԱ *օռձ6 6 Ո 1928
ԼճքճԼ\Հ^.–1 ^ ՚ 1 1 Տ.Օ.Տ. 876.286
ՕւքշշԱսւ֊-Բաբոտէաո; : ՏՕՒԼ \ « Տ Տ ծ ճ ա ՝ 1
17 , ճ ա 0»ա6էա« - (13»)
•7& : Շ08. 15-70 - Շ. Շ. 9. Բտոտ 1678-63 ԱՄԵՆԱՅՆ ՀԼՅՈՅ
ԲԱԺՆԵԳԻՆ–– Տար. "750, Ցաւքս. 400, Յաւքս. 200 ֆրանք։ .
ա&քճւ 3 յսԱԽէ 1945 Երեքշաբթի 3 Յուլիս ԼտՑ ւ^Օա՚շււշՑ ՏէաշէւցԱՇՏ , Փարիզի խրրՀրդային
դեսպանատան շաբաթական տեղեկատուն (30 3ու– •
Ժ». ՏԱՐ1՛ - 1 6 6 ձ » " » 6 € ^ 4 4 4 3 - Ն ո բ շրջան թ ի ւ 72 Խմբագիր՛ Շ– ՄԻՍԱՔԵԱ՜ե Գին՝ 3 Ֆր– նիս) , կը գըէ թ է կաթ. տեղապահ ԳԷորգ արք*
^էօբէ±այաս Ամենայն Հայոց կաթողիկոս ըԱտ -
րուած է Յունիս շշին:
ՄԵՐ ԽՕՍ^Ր, Այս առթիւ թերթին թղթակիցը , Ալէքսանգր
ՀԱՑԿաԼՆ ԳԱՏԸ ԹԻԻՆ ՐՈՎ կա յամով, Հետեւեալ տեղե կութ իւննե ր ը կը Հա -
ղորդէ *
Հ Ո Մ Ա Ն ք ՍԵՐ ԵԻ էԱՐԺՈԻՄՆԵՐ ՝^՝էլ\ էՀ՚ս պետական գործիչներ, որոնք իրա - էջմիածնի մէջ , քանի մը օր առաջ բաց ուեցաւ
կան փաստերը Հաշուի կ՚առնեն՝ զանազան շաՀերէ Հայ * էտկեղեցլո յ Համ ագում արը , որ իր առաջին
գրգուած ։ վեց նիստերը յ ատ կա ցուց շարք մը խնգիրներու
ֆրան ս ա յի Համ ա յնավար կուսակցութիւնը Հայկական Հարցին վերաբերող միջազգային քննութեան եւ լուծման, ճեմարանի բացում ,
վերկաց ո ւց \\)րդ Համ աղում ա ր ԷՀ, շաբաթ օր : պարտ ամ ուրՀ ակները կան կ՚ըսեն անոնք , ֊ - ելմտական նախաՀաշիւ եւ վաւերացում նոր սաՀ
Հինգ օր տեւեցի Խոդովը, շատ կարեւոր օբա - բ ա յց ո0 ւր են պա Հ ան ջա տ է ր ե բը ։ մ՛ անադր ո ւթե ան : Յունիս 22ին տեղի ունեցան կա
կարգուԼ մբ որուն մէջ գլխաւո ր աեղբ կո բռնէբ Այո եւ նմ ան Հարցերու պա տ ա ս խանն ե ր ը կուտան թողիկոսական ը ն տը ո ւթի ւննեբբ , էջմիածնի տա
մ իութեան ծրագի բ ԷԼ , Ա իացում եւ ձուլում ը ն- պաշտօնական եւ անՀերքելի թիլերը : ճարին մէջ որ շինուած է \642ին : Պիտի ընտրուէր
կեբվաըական կուսակցութեան Հետ , կազմելու Հա՛ &ատ է ր ս ո ւած , որ Հա յկական Հողերը , Հա - \42րդ կաթողիկոսը : կը մասնակցէին տասնը -
մ աը ֆրանսա յի ք* ան ուս բա կան կուսակցութիւնը % յոց տեղաՀանութենէն վերջ մնացած են ամայի եւ մէկԼ)^ պատգամաւորներ , որոնք կը ներկայացնեն
Այս ծրագիր ը շատոնց կը մշակուէր , եւ մենք անմշակ։ թուրքեըո էկրցան եւ չեն կրնար Հոն ամբողջ աշխարՀի Հայերը։ թ՛եկնածու ներկայաց
առիթ ունեցանք պա բղե լու անոր Հիմնական առա– Հ ասաատուի լ բնազդական եւ գիտակցական ա յն ուած էին Հինդ բարձրաստիճան կղերականներ ,
ջա դրութիւնն եր ը , երեք խմբագրականներով : խոր մ ղո սմով , ոբ տ յգ Հողերն իրենցը չեն, այլ կը արքեպիսկոպոս եւ եպիսկոպոս ; Գաղտնի եւ գուըն–
(Յաււաջ, Յոսնիս 14, 15 ես 19) : պատկանին Հայերուն ։ փակ քուէարկոլթենէ մբ վերջ, Գէորդ արք» Ջէօ–
•Համագումարին– մէջ օ՜րագիր՛ը ջերմապէս բէքճեան ընտըուեցաւ ] 10 ձայնի մեծամասնու -
սլա շա սլան ե ց քիաք Տի*–քյ/> , եւ ընգՀ * ^ ո ՛է" 1էր Հա թրքական \ 933 Հո կա եմ բեր 2,0ի վի ճակա գր ո ւ– թեամ բ ։ Նոր կաթողիկոսը արդէն Հա յ * եկեզեցւո յ
ւանութիւնն յա յանեց միաձայն խ ան գա վա ռ հ՛ա - թեամբ. Հայկական Հողերու բնակչութեան խտու՛ պետն էր հյորէն կաթողիկոսի մաՀէն ի վեր որ տե
փերու ՜մէջ՛. ք*անաձեւին քուէ ար կութ են էն անմի - թիւնբ Հետեւեալ պատկերը կը ներկայացնէ . ղ ի ունեցաւ եօթը տաբի առաջ։
ջասլէս վերջը , մ ասնաւոբ սչատուիրա կո ւթիւն մը Ագրէի ^Արարատի) ԼՐ2,անի իւրաքանչիւր Ըն տ ր ո ւթ ի ւնն ե ր էն վերջ , գոլռնեըը բացուե–
քառակուսի 8 մարգ
ղրկուեցաւ ընկերվարական կուսակցութեան կեգր, .Երզնկայի քիլոմեթրի վրայ կ՚ապրի ցան Հիւրերուն առջեւ եւ կղերը, գլուխն ունենա
էրղրումի 12 մարդ
վարչութեան Հ ոբպէս՜ղի անմիջապէս գործի ձեռ Վանի շրջանին մէջ » 13 մարգ լով նորընտիր կաթողիկոսը, եւ պատգամաւորնե
Ա ուշի
նարկեն , միացումը փութացնելու Համար ; »» » 4 մարդ րը , ապա Հաւատացեալները երգեցողութեամբ
9 մարդ
Համագումարի վերջին նիսաին մէջ, (Իաք » » 2> ուղղուեցան կաթող* վեՀաբանը։ Ժողովուրդը
Տ ի ւ ֊ ք լ օ տեղե կութ իւննե ը Հա գ ո ր գ ե ց ա յ ս տեսակ - »»»
ց ութեան մասին։ 46 մս այժմ կը բնակին մէկ քառակուսի քիլմ * ի վրայ
֊ Ընկերվարական կուսակցութեան վարիչ մ ար Գում ո 9.2 բազմացեղ տարրեր , իոկ մէկ քառ* քէէ*^ *Ւ
մին ը ^սիրալիր , աւելի ճիշդ եղբայրական» ըն Ա իջին թիւով , կր նշանակէ , իւրաքանչիւր դիմաց 1լապբ ի 14.5 ^"^–/՚՝ մ ի ա տ ա րր Հա յութիւն ,
դունելութիւն մ ը ըրած է Համ ա յն ա վա ր պատուի– քառակուսի քիլոմեթրի վրայ կ՚ապրի 9 մարգ որ արտաքսուած է իր Հողերէն ։ ԱՀաւասիկ ա յն
բա կութեան , ո բ յանձն ե լո վ Համ ագում արին նա - (ճիչզը՝ 9.2) : Հէմ ա նկատ ի ունենանք քանի մը զաբՀուբե լի անարդարութիւնը , որուն դէմ կ՛աղա
մակը, ներկայացուցեր է քուէարկուած առաջարկ կէտեր ։ ղակեն՛ քարերն անգամ ;
ները; Այս առթիւ բացատրեր է թէ ամբողջ ժալո Ա* շրջաններու մէջ ապրող աղգաբնակ– ՆԱԽՈՐԳ ՊԱՏԵՐԱԶՄԻ ԹԻՒԵՐԸ
վը ֊տհգորոլած էր միացման բաղձանքով : էութ իւն ը մէկ ազգութիւն չի ներկա յացներ , ա յս– հյնգբի փաստական ներկայ վիճակը տե -
<< Միութի՛ւն ֊, միութի՛ւն, կ՚աղաղակէր ժողո. ինքն , միայն թուրքերէ կազմուած չէ* այլ Հոն սանք։ կարեւոր է վեր յ ի շ ե լ նաեւ անցեալ պատե -
վը-Հ-՚ողջոէ&ելալ այս առաջարկները։ Այս աղա -
ղակնեբը :կ՚ապացուցանեն թ է այսուհետեւ ամէն կ՚ապրին Բ՝ուբքեբ , ՝Բիւրտեր , Լազեր , Չէրքէզ - բազմին Թուրքիոյ մէջ եղած Հայութեան ընդՀա -
տեգ, համայնավարները եւ ընկերվարականներր
իրար պիաի դիմաւորեն իրոեւ եղբայրներ եւ ա– ներ , Պարսիկներ , էզիաինեբ , ԳրՂՐ1ս1աշնեբ , Եւ նուբ թիէ֊Ր) որ ներկայացուցած է Հայ Ազգային
մէնքր.միասին պիաի ստեղծեն փոխադարձ վստա
հութեան եւ եղբայրակցութեան կլիման որ մեղ րոպացիներ , Աըա ըներ եւա յլ ցեղեր ; եւ. Հայաստանի Հանրապետութեան պատոլիրա -
արագօրէն պիաի աւսոջԼարդէ միութեան» :
/» • Այգ Յռոյ՚ՐԲ Համախմբուած֊ են գլխաւո կութ իւն ը 1919 Փետրուար \ 2ին Փարիզի Հ աշտ ու
րապէս քաղաքնեբու մէջճ Վան, Աուշ, Պիթլիսգ թեան խոբՀրդաժողովին ։
էրղրում , էքրզնկա եւ կը զբաղին քաղաքի սաՀմա– Համ աձա յն Հա յ պատուիրակութեան յուշս։ -
նավւակ մանր առեւտուրով կամ յետամնաց ար - գրի , 191 4 էն Տ աճ կա ս տ ան ի Հա յութիւնը կը ներ
՜ Ընկե բ վ ա րա կանն ե ըը կարգ մը լո ւս ա բան ո ւ - Հ ես տներ ով ։ Հա յկական շրջաններու մ էջ չկա յ եր կայացնէր Հետեւեալ պատկերը*
թիւննեը խնգրելէ ել դոՀացում ստանալէ վերջ * կիր Բ մշակող նստակեաց Հոդագործ տարրը , որ Տաճկաստանի մէչ 1.403.000, Ասիական Թոսր–
ես ես–
սլատասխաներ են թէ կուսակցութեան *Լաբէէ\ երկրագործական պետութեան Հաստատուն Հի մբ քիոյ այլ մասերս ւն մէչ 440.000, Կ– Պ ՚ ՚ լ ս ո յ 2 մի
մ արմ ինը պիտի քննէ քուէարկուած առաջարկները ԿԱ կազմէ •. բո սլա կան թոսրքիոյ մէչ 183.000։ Գոսմար՝
եւ պիաի ներկայացնէ րնդՀ * ժողովին , որ պիտի Գ . Յայտնի է որ թրքական վիճակագբոլ - լիոն 26.000:
գումարուի Օգոստոս \ \ — ֊ 15 ւ թ իւննե ր ը ոչ մէկ վստաՀոլթիւն կը ներշնչեն : Գիտենք որ ներկա յ պատերազմ ը նախորդին
Տեղեկաբեբ պատուիրակութիւնը , իրապէս (ծ՝ ուր քերբ , քաղաքական նպատակներով կբ շատ– շարունակութիւնն է ։ Ե*– Աեւբի դաշնագիրն ալ
ազգոլած՝ ընկեըվարակններու եղբա յ բա կան ը ն - ցնեն ա ղ գ ա բնակչութեան թիլերը կամ կը մեծցնեն Հիմնաւորուած է գլխաւորապէս Տաճկաստանի եր
դո ւնե լութ են էն, կը յուսա յ թէ ամէն "՛եղ սիրաէիր /Թուրքերու թիւ՜ր եւ կբ նուազեցնեն միւս ազզու - կու միլիոնէ աւելի Հայութեամբ։ Աբգ , աբգարա–
եւ եղբայրական յարա բեր ութ իւննեբ պիտ ի Հաս - թիւէէնեբու քանակը Հ մտութիւնբ եւ միջազգային իրաւունքը կը թելա
ՊԱՀԱՆՋԱՏԷՐ
տա՜տ ո ւին ընկ ե բ վա բա կանն ե ր ո ւ ն եւ Համ այնավար– ՀԱՅՈՒԹԵԱՆ ԹԻՒԸ դրեն , որ Հայութեան Հողերու պաՀ ան ջա տ է բ Հա
Այժմ Հա յոց Հ ո զեր
ներուն միջեւ ւ ներկա յառնենք էն բռնի մարուին ոչ թէ 1.307.000 Հայեըը , որ կան Հիմա ,
տեղաՀանուած ներկայ թուական
44– ^~ Եթէ մեր րուլսւնդակ ուժով) մեր ամբողջ Հայութեան ապա , 2.026.000^ , ՈԲ^Է սպաննուած կամ աքսորի
խանդավառ հաւատքով / մեր հայրենասէրներու հօ.
յեղափոխականներու ամբողջ յարատեւութեամբ տ ո ւեա լն ե րը * ճամ բաներուե մէջ մ աՀ ա ց ած են մէկ միլիոնի չափ։
միութիւն կ՛ագենք, գլուխ պիաի հանենք գայն» :
ԽոբՀբգային Հայաստանի ել ԽորՀ * Միու - Այժմ եթէ մենք նկատի առնենք 2.026.000 թի
թեան մէջ Թուրքիայէն գազթած 400.000 Հոդի, լը եւ բաժնենք զայն 90 Հազարով, կ՚ունենանք իւ
Ուրեմն՜, ելքը կախում ունի ընկերվարական Միացեալ ՆաՀանդներու մէջ՝ 200.000, Աուրիա եւ րաքանչիւր քառակուսի քիլո մ եթ րի վ Րա յ 22 եւ
Համագումարին որոշումէն ։ Ա ինչ ա յգ ա է ա է Լա~ Լիբանան՝ 175.000, թուրքիս յ մէջ ցրուած ել կ. կէո Հոգի; ՚
բունակուի առժամ եայ գործակցութիւնը, ՀետզՀե– Պոլիս՝ 150.000, Ւրան (Պարսկաստան )՝ 100.000, Հաշուի առնելիք եւ անՀերքելի փաստեր են *
տէ աւելի սերտ Հանգամանք առնելով : Ֆբանսա՝ 75.000, Ռումանիա՝ 40.000, Պուլ/լա - այս թուական տուեալները։
Նոր ֆրանսա յի ընկերային եւ քաղաքական րէա՝ 30.000, Յունասաան՝ 30.000, Եգիպտոս՝
խմորումներբ չեն սաՀմ անափակուի ր միայն երկու 30.000, Ականթին՝ 20.000, Իրաք՝ 15.000, Եսըո– ԱՄՓՈՓՈՒՄ
գլխաւոր Հ ոսանքնեբու մեբձեցումով ։ պա , ( Անգլիա , Գերմ անիա , ք-՚տալիա , Լե Հ ա ս ա ան , Ա. Աեւբի դաշնագրով եւ Ո՚-իլորնէ սաՀմա–
Այլապէս շաՀ եկան խմ ո բումնեբ տեղի 1չ ունե Հունգար իա , Պելճիքա , Հէուիցհբ իա եւայլն^ 10 նադծով Հա յոց մ շակելի Հ ողերը կը մնան անմ ար
նան Գիմ ագբական ՜ճակատ ի ղանաղան խմ բակցու– Հազար , Պազեստին եւ Անդր յ ո րդանան՝ 7000, դարնա կ , ամ այի ւ
4000 ,
թեանց եւ շարժ ո ւմներուն մէջ– Վերջերս քանի մը Պրաղիլիա՝ 5000, Ոսրոսկոսէյ՝ 5000 Հրպրոս՝ Բ* Հայկական Հողերէն բռնի տեղաՀ ան -
Հոսանքներ ձուլուեց՜ան, կազմելով առանձին խբմ– Հնգկաստան ես ^ավա՝ 3000, Մանչոսբիա ես Զ ի - ուած պաՀանջատէր են մէկ միլիոն 307 Հազար Հա
բակց ութիւն ընկերվար ու - նա սա ան՝
թեան։ մը որ կը մ օ/ոենա յ 2000, Եթովպիա՝ 1000, Աեքսիկա, յեր՝ իւրաքանչիւր քառակուսի քիլոմեթրի *Լրայ
՚Բոսպա , Ջիլի, Ալմերի , Ա ա բ ո ք եսե.՝ 5000, գոս– \4ուկէս Հոգիի միջին Հաշուով ; Այս թիւին զու -
Դւ^յ1^աՑ
՚֊Աւելխկաբեւոբ որոշումներ կբ ս պա ս ո լ ի ն Յու մար՝ 1.307.000(#) : հ-Լ1 մնայ Հաշուի առնել նաեւ 2.026.000
լիս 10 1 4 * է՚ԲԲ պիտի գումարուի Գիմ ագբական Այս մէկ միլիոն երեք Հարիւր եօթբ Հազար Հայերը՝ իւրաքանչիւր քառակուսի ՔէԼՈԱ*եթրի
Հայոլթիւնբ անցեալ պատերազմին բռնի տեղա - վրայ 22 եւ կէս Հոգիի միջին Հաշուով։
ճակատին առաջին ընգՀ * մ՜ոգովը, մասնակցու - Գ .— Բ՝ոլբքիան զարՀոլրելի ոճիր է գործած :
պատգամաւորներու։
թեամբ 2000 Հ ան ու ած տաճկաՀպտտակ ԱրեւմտաՀ այերն են ,
Այս Համագումարը կը պատրաստուէր երկար Ուիլսընեան սահմանագծումով 90.000 քառակուսի (Թուրքիան կոտորած է մէկ միլիոնի չափ Հայու
քիլոմեթր տարածութեամբ Հայաստանի պահան - թիւն եւ բռնագբաւած ու իրաւացուցած էա յ գ
ատ են է ի վեր, եւ պիտի ծառայէ վեբջնապէս ար ջատէրերը ։Պաբ^ է որ, մենք այս թիլին Հայութեան ամբողջ Հարստութիւնը, անշարժ բո
տայայտելու Գիմագրական ճակատին ուժը, իր - մէջ նկա
րեւ ազդակ ֆրանսա յի ժողովուրդին վե բածնու - տի ունեցած %ենք քօ * Հայկական Հանբապետու - լոր կա լո լածներ բ եւ շարժական ստասուա կր
թեան եւ ղօբացման Հ թեան եւ ԽորՀ. Միութեան սահմաններուն մէջ Այո անօրինակ ոճիրին պատասխանատուն $՝ուր -
ապրող ռասաՀպատակ ԱբեւեյաՀայերբ : քիան է եւ Հատուցումն ալ ան պարտաւոր է ընել ;
Հրատարակուած տեոեկութիւններէն կբ Հե– այս 1 .307.000^ բաժնելու ՚7» • Ա եծ եւ յաղթական պետութ իւսնե րը չեն
տելի թէ Համադումաբբ լայն ծրագիր մը ունի , Հիմա մենք եթէ ըլ
՛ի
լանք մեր պաՀանջելիք 90.000 քառակուսի քիլմ կրնար ուրանալ այս ամէնր եւ ^յարգել իրենց
քաղաքական , տնտեսական , ընկերային եւ զ ի ն - խոստումներն ու ստոբազրութիւնները ։
ուորական առաջագբութ իւննե րով ։ Անշուշտ իր վրայ, կ՚ունենանք մէկ քառ» քի՚լմ * ի Հաշուով Ա * Հա յ ամ բողջ ժ ո զո վո ւր գ բ իրաւական —
գլխաւոր նպատակներէն մէկը պիտի ը լ լ ա յ միու - 14.5 հոգի, դաշնագրային եւ փաստական հիմերով պաՀանջա
թիւն մ ը Հաստատել Գիմագրական Հոսանքներուն Պատկերն իսկապէս զաբՀուբելի է: քՒբքական տէ ր է ։ Աեւրի դաշնագրով եւ Ո լիլս ընի սաՀմ ան–
խաբեպատիր տուեալներով վրայ
միջեւ, որոնք միասնաբար եւ արիաբար , կռուե - մեր Հողերուն նեըով որոշուած Հայաստանը Հայութեան կը
ցան թշնամի տիրապետութեան գէմ ։ կռուեցան եւ ( * ) Ս ՚ ՚ Վ բ ա ց ե ա ն , «ձաւօօա &ոճ էհծ ձաւտտ&ո պատկանի Հ
ՕսօտէԽո, 1943, Մօտէօոյ Էջ 102։
շաՀ ե ցան , բայց այժմ իրար կը խաչաձեւեն , շատ
մը ճակատներու վրայ; Ա– 8ՔՎՀԱՆՆԷՍԵԱՆ
Fonds A.R.A.M
