Page 9 - ARM_19-1945_03
P. 9
ւտ րոտնաւ* օ ա ա ա ո ճ ա ա ա ւ տ տտ տ ս ա բ տ ԷԵՐՋԻՆ ԺԱՄ
քօռձ6 1925
ռ.0.8. 376.2Տ6
17 , 8ստ 0տա6տա6 - Բձ1ԱՏ ( 1 3 ) ԵՐե՚Բ ՄԵԾԵՐՈԻ ԺՈ%ՈՎԸ
ա: 15-70 - Շ. Շ. Բ. 1678-63
ԲԱԺ՛ՆԵԳէ՚՚ե.– Տար. 750, Ցաւքս. 400, Յամս. 200 ֆրանք։ ԱէԵՒեԼեԱՆ խՆԴԻՐՆ ՍԼԼ 8ԵՂ.ՍԼՆՒ Հ Ր Ա Յ
ՕՐԼ\ք*է>հՐԻ*՝ յ6Ա(Ա 5 մսւ11շ1 1945 Հինգշաբթի 5 6 ուլիս ՎերԼին լուրերու Համաձայն , Երեք ԷԲեծեբու
^՜^Դ^ոՎը պիաի գումարուի Յուլիս \Գին, Փոցտամի
ծՏ– ՏԱՐԻ - 16* ձոո& Ս° 4445–Ո,ոււ շրշան թթւ 74 Խմբագիր՝ Շ– ՄԻՍ ԱՔ ԵԱՆ Գին՝ 3 Ֆր– մ ԷԼ , ուր մեծ պատրաստ ո ւթիւններ կբ տեսնուին :
\կորՀրդային իշխանոլթիւնբ գ ր ա ւ ա ծ է 25 30
մյէծ շէնքեր , պատգամ աւո բներ ուն ընդունելու -
ԼՈԻՐԵՐ ՑՈԻՆԱՀԱՑ ԳԱ՚ԼՈԻԹԷՆ թեան Համար ; (իողովին պիտի մասնակցին ամէն
ՄԵՐ ԽՕՍՔԸ տեսակ մասնագէտներ , Ան դլի այ էն , Ա * ՂթաՀանգ -
նւրէն եւ իյ * Միութենէն ՚.
«ԿՈՄԲԻՆԱՑԻԱ».,. Կը կարծուի թէ մողովը պիաի աելէ \ 0-֊—12
ԱԹԷՆԲԻ ՀԱՏ ԶՈՀԵՐՈՒ ՅԻՇԱՏԱԿԻՆ օր : Օրակարգի գլխաւոր խնդիրը անշուշտ ^րերւքա–
Աթէնքէն կր գրեն Անձնուրաց ու սիր ուած՜ նչ՚ան է ։ Այս առթիւ դիտել կը արուի որ մինչ ֆյ *
Պա շաօնական շրԼանակնեբը կը շարունակեն գործիչ նահատակ Միհբան Փափագհանի եւ իր ըն Ա իութիւնբ որոշ , գրեթէ վեբԼնական քա գա քա կա -
քար լռութիւն սլացել, գլիաւո ր ութեամ ր Ա ոս - տանիքին՝ Արշալոյս Փափսպհանի , Սերգօ Օնպաշ– նսւթիւն մ բ գծած է իր գ ր ա ւ ա ծ շրԼանին մ ԷԼ,
կուայի եւ Լոնտոնի՛. Բայց միջազգային մամոլլլլ եանի եւ վաստակաւոր ուսուցիչ բանաստեղծ Մա Աքն գլի աց իները ել Ամ ե ր ի կա ց ին ե ր բ տակաւին Հ իմ -
Հազար աղրիւրէ Լուր կլլ Հոսեցսէ, օրը օրին շ՛*շո նուկ Մանուկհանի սլղանութհան քառասունքին նական ծրագիր մբ չունին ։ Կբ յուսացուի թէ Երեք
ղալի ց լուրեր ճարելու կամ կացութիւեը լուսա - աււթիլ՝ Աթէնքի Հայոց եկեղեցիին մ ԷԼ, Փ ե ա ր * Ջ ^Լերբ , Ջրրձ1՚լ 1 Ս թալին եւ Թրում ըն պիտի յա–
մսե Ելւու Համար ; ուա ր 1 1 ին , ^ է Ր ՚ առտւփ֊ն յաւարտ Պատարագի ա– Լ՞զին էնդՀանուբ քաղաքականութիւն մը գծել քա
Այսսլէս , աՀա մէկ շարաթ է որ «իրազեկներ» մէն դասակարգէ ու խաւէ բազմութեան մբ ներ - ղաքական թէ անտեսական դետն ի վրայ :
կը պնդեն թէ Իք • Մ էութիւնը զիջումներ սլաՀան– կա յ ո ւթեան , տեղի ունեցաւ Հ ոգեՀ անգիստ , նա - Ո՚֊րիշ բազմաթիւ խնդիրներ ալ պիտի քննուին
Լելով Թուրքիա յ է ն $ փ ո թագ ար ճար ար թելազրահ" խադաՀութեամբ Առա Լ. Աազլըմեան արք՛ի։ Հոգե– այս մողովին մԷԼ՛. ԱռաԼին՝ Տարւսանէլի հարցը,
է պաՀանԼել Հալէաի նաՀանգը % Հանդստեան պաշտօնէն վերԼ առաԼնոբգբ , մեծ գո որ կ ՝ արծ արծ ո / ի ատենէ մբ ի վեր եւ որ սուր Հան֊
- կարսը եւ ԱբտաՀանբ ւէե<ր ա գա րձո ւր , Տար վեստով խօսեցաւ գմբախտ նա Հ ատակներու րարե– էլամանք առած Է արդէն : Տարակոյս ^ Լ ա յ ք^է
տանէլի Հսկոզութիլնն ալ միասին կատարենք՛. մ ասնութիւննե բուն մասին % Ա՝ ասնաւո րա բ ա ր ՛թ՛ ր Թուրքիա ում կ՚առնէ Ան դլի այ էն , բհգգիմ անա լու
Համար կբ
Ա յգ զո Հ ո զո ւթ ե ան Վա իւ ա րէն , լա յն րամին մը կը Հանեց բոլս րիս սԷ՛Ր ելի Մ * Փա փա ղե ան ի Հան բ ա յ ի ն քիուսիոյ պաՀանԼներուն ։ Լաւատեսներ
ստանաս Հարեւան Ս ուր իա յ է ն Հ \,աեւ քարիւգ * •» գ ո րծ ո ւ ն է ո ւթ ի ւ ն ը , ԸԱելով որ «պիտի չմ ոռնանք կարծեն թէ կարելի պիտի ըէԼայ ձ^եւ մը գտնել,
Ա՛ յ ս է տրուած լուրերուն իմաստը : էյ ւ իբրեւ եղերաբախտ Մ . Փափազեանի մ ասա լցած ծառա– գոՀացնելու Համար բոլոր կողմերը։
թէ առաջարկուած խայծը անրաւական ՐԼԼար » ե– յութիւննե ր բ ա յ ս պատերազմ ի րնթացքին յունա - Հա ւան ա բ ա ր սեղանի վ ր ա յ պիտ ի գայ նաեւ
րէկ թերթ մը կր գրէր թէ խնգիր շ կը վերաբերի Հայ գաղութին ։ Ան, իբրեւ գաղափարական անձ Թանսէրի ի ն դ ի ր ը , որ կապ ո ւնի Միչերկրականի
ոչ միայն Հալէպի , աՀյեւ ճէզիրէի (Աուբիոյ եւ նուրաց գործիչ , մինչեւ վերԼին վայրկեանբ լի ու Հ^/ւասաբակշռութեան Հեա * Ա յ ս մ ասին խոբՀ ըր -
Երաքի սաՀմ անա գլուխ ին վյ^այ) ՝* լ ի իր պարաականութիւնր կատարեց Հայ մողո - գ ոկցութիւննեբ կբ կատարուին Փարիզի մԷԼ։ •
ԵԼ այս ՝ ճիշգ այն սլաՀուն երբ Ա ո լրի ան եա վուրգին Հանդէպ՝^ ; Ա իութիւնբ նկատելով որ Թանճէրի պայմանագի
կը պաՀանԼԷ Աանճաքբ , յանուն արդարութեան ֊. * • Համ եմ ատո ւթիւններ բ պաՀ ելով , էք աղլբմեան րը չստորագրող պետութիւն մը, Մ ՚՚քյաՀ անգները ,
Անշուշտ չէք սպասեր որ մենք ճշգենք սյ յ " արք* նոյն ոգիով խօսեցաւ նաեւ միւս նաՀաաակ– կբ մ ասնակցի ա յգ խորՀ բ դա կց ո ւթ եան ց , պա յ -
լուրերուն սուտն ու իրաւը ՚. Ա՝եզի տրուած չէ ի - նե բու մ ասին : ման դրած է որ ինքն ալ մասնակցի։ Ամէն պարա՛
մ անա լ Հաստուածներու գաղտնիքը» ։ Համ ամողովբգական յա ս Հ ո գ ե Հ ան գի ս տ ին գա յի մԷԼ, Մ ոսկուա կ^ուղէ գոնէ «պզտիկ մա ա
Ե ւ սակայն, մոզովրգական իմաստութիւնը ա զ գ ա յ ի ն պաշտօնական մ արմ իններուն Հ ետ ներ - մ>դ ունենալ Մ ի Լեր կր ա կան ի արեւ մ աեան ծա յ բ ի ն
1լ ըսէ թէ առանց կրակի ծուխ չըէէար * Ե՛– քանի որ կայ էին նաեւ մեծ թիւով Հելլէն պաշտօնական եւ Վրա յ , մ իեւնո յն ատեն «խոշոր մ ատ մ բ» ապաՀ
բազմ աթիլ թերթեր միեւնո յն պաամ ո ւթ ի ւն ը անպա շա օն անձեր , որոնցմէ Հելլէն բանակի Հա - վելով ա ր ե ւելե ան ծա յ ր ի ն վրայ ( Տարտանէլի ։ /*-
կ՝՝ա րձանագր են եւ կը կրկնեն աւելի կամ ոչ ա կ .ւ։ ս զարապետներ Ա . Վէճիլիատիս , Ե ՚ Մանճիվանոս , բ՚սզեկնեբ կբ կարծեն թէ երբ Թանճէր վերս տա -
ճոխացեալ , է ս Կ պաշտօնական շրջանակները լուռ իրենց զմ ա յ լ ե լ ի ճառերով փղձկեցուցին ներկա յ նա յ իր մ իԼաղգա յ ի ն Հանդամ անքո , Մ է ա ° ե ա լ Աո֊
կը մնան , կը նշանակէ նրանին մԷԼ բան մը կայ» ։ սգակիր Հոծ Հասարակութիւնը ւ խօսեցան նաեւ Տ* դերը պիտ ի կրնան զա յն գործածել իբրեւ .րնգՀա֊
Ամէն պ ա ր ա գ ա յ ի մ ԷԼ, լուրԼ Հիմքեր չկան լա֊ էյանիոս եւ Տ* ^ ո Ր ^ է ս * որոնք սքանչելիօբէն սլար– նոլր օգակայան ։
ւատեսութեան ։ զեցին Ա՛ * Փ ա փ ա ղե ան ի եւ մ իլսնեբուն կեանքն ու Տակաւին կան ուրիշ կարեւոր խնդիրներ , -—
գլխաւոր
Ըն գՀ ա կ ա ռ ա կն յ մ ութ խազերու , գիւանաո // ՜գորօր : Ա՝ ասնաււ, բա բար Ա՛ . Փո֊մփաղեանր մեր քԽր իէ " թէ , ԷԼէ֊ւ՚ա ր իա եւն * ; ժողովիՖ
տա կան սակարկոլթեանց չարաշուք ստուերն է որ գաղութին մատուցած ծ առա յ ո ւթ ի ւնն ե բր թուե - գործեր Էն մէկը պիտ ի ըէէա յ նաեւ պատրաստել
կը յածի արեւելեան ճակատ ին վրայ * Տեսակ մը լով , Պ * Տ • էյանիոս յիշեցոլց նեբկանեբուն , թէ Հաշտութեան խո րՀ բղամ ողովբ , Որ բար
պիաի բացուի աշնան ։
«կոմբինացիա», ուր մեծերբ պիտի չափեն ձեւեն երր Հ ա յեր ը Տունաստանէն Հեռացնելու վտանգ կբ
ի վնաս փոքրերուն , ակարներուն : սպառնաք , մ իա յն Ս՛ • Փ ա վւազե ան ի անձնական մ ի– ԳաչԱակխյ զօբքը ՊեղիԱի մկ
Այս տպաւորութիւնբ աւելի կր զօրանա յ , երբ Լամտութեան շնորՀիւ էր որ Արտաքին նախարար
նկատի առնենք Թո*֊ըքիոյ բռնաձ֊ դիրքԸ 1 Պ՛ Մ ի խալաքո փուլոս իր տ րամ ագրութ իւննե ր բ
՚րաբձեալ միԼաղգային մամուլն էբ որ Հա - փոխեց Հ՛" յ ո ց Հանդէպ ՝. Անգլիական, ֆրանսական եւ ամ երիկեան զօ -
դո բդեց թէ Անգարա վճռապէս մերմած է որ եւ է Գեղեցիկ ճառով մր Ազգ* կեդբ* Վ^աբչութեան բամասեբ Պ եր լ ի ն մտան երեքշաբթի առտու կա -
Հոզա յ ի ն ղիԼում * է ս կ Տարտանէլի Համ ար 1լ ա ո.ա– կոզմէ խօսեցաւ Պ • 9* * ք՝ ա ր ա գա մ Լ ան , որմէ վերԼ , նուխ , իսկ րոմն բանակներ բ Հ անգիսաւո ր ա պ է ս կը
Լարկէ մ ի Լա զգա յ ի ն մոզով : յաԼո ր դ ա բ ա բ խօսեցան «Համազգա յին» ի կողմէ Պ * մտնեն այսօր։ Անգլ* յառաԼապաՀ գունդին կը Հե
Ա՛նաց որ , թուրք մ ամ ուլը եւ անթելը ամ էն Պ • Պզտիկեան , Ա . Պետրոսեան եւ ամէնէն վերչ Պ • տե ւէին 200 թղթակիցներ , որոնք վառ գոյներով
օր կբ խօսին ա յ գ մասին ։ Երբ անոնք իմացան որ Կ * Տէօքմէճեան , որոնք բոլորն ալ գեղեցկօրէն վեր կբ նկարագրեն իրենց տ պա ւո բ ո ւթի ւններ ը ։ Թըզ ՜
. յուշագիրն եր ներկա յա ցոլած են Ա ան ,3) բան չի ս կո •առին նաՀաաակներու կեանքն ու գոբծբ : Վ^երԼա– թակից մ ը կը գրէ թէ Փ ո ց տամ ի ճամ բուն վրա յ ,
յի խ ո ր Հր գ ա մ ո զո վին , անգամ մբ եւս կրկնեցին լորութեան Պ* Ս ՚ 3)էսճեան յունարէն շնորՀակա - երբ կաբա ւանն ե ր ը կ՚անցնէին , *րերմ աններէն
Հին երգը • լութիւն յայտնեց օտար Հիւրերուն X շատեր կո մ պա է ին , բայց կա յ ի ն կիներ որ բը -
— « Ո՛վ որ կը հալքարձակի դպչիլ Թուրք իոյ ծաղկեպսակներ ղրկած էիս Ավգ * Կ ե գ ր * վար֊ ռո ւնցքն երր սեղմ ած , յօնք Լ ր ր պռստած , սպառնա
սահմաններուն * պիաի գանէ իր պաաիժլւ» :
լից երեւոյթ մբ ունէին։
չո ւթիւն բ , «Համ ա զ գ ա յին»բ , նաՀատակներոլ գա–
Անշո՚ւշա , անշո՛ւշտ ։ Անգարան եռրբ կռնակ
՚րաշնակից ա ռ ա Լին զ ի ն ո ւո րն եր ո ւ ն մամ անու֊
եւ գանակ -— չէ ունեցած , այս լեզուն գործա ղափարա կիցներ ր , ինչպէս նաեւ Փ իլաֆեան ու մը անակնկալ մ բ եղած էր նաեւ քիուսեբուն Հա ֊
ծելու Համար: Տ ո վՀ անն է սեան րն տան ի քները եւ ուրիշներ ։
Բայց աՀ աւասիկ ուրիշ եզանակ մբ ։ Հո գեՀ անգի ստէն վեր Լ բազմ ութ իւն բ ինքնա -
Տեղական թերթ մը, ք>ՕՈէ ԻԱէաւտ1 , երէկ Հրա շարմե րով փո խ ա գ ր ո ւե ցաւ ՊրաՀամ ի ի գերեղմ ա - թեան եւ 3 ո ւնա ս տ ան ի՝ իր ս իբեցեալ երկրորդ
տարակած էր գրութիւն մը, «կեղոլցնե բոլ խնգի– նատունը, ուր եւս խօսեցանՊ * Պ՛ Ս* *իոՀարունի , Հայրենիքի Հանդէպ իր ունեցած ազնիւ եւ օրինա–
ՐէՀֆ * Յօդուածագիրը՝ ԱՀմէա Ոէֆիք * «նախկին Արշակունի ել ուրիշներ : Ապա չորս նաՀաաակնե պաՀ վերա բերում ին Համ ար» ;
ուսուցի չ Պոլսո ք Աո֊եւտբա/ւան ՚՛ արմարանի» , էք - րու գերեղմ աններուն վ ր ա յ 1 եկեղեցական ա րա - «ԱԶԱՏ ՕՐ» ԱԹԷՆԲԻ ՄԷՋ
ք բեք Ն ե ծ եր ո ւ մ ո զովին դում արմ ան առլ^Հ՛ ՝ բոզութենէ վերԼ , զետեղուեցան րագմաթիլ ծաղ
կեպս աղ,՝. 1945 Փետրուար 25էն ի վեր Աթէնքի մէՀ սկը–
պարտք սեպեր է լուսաբանել *%րանսայի Հ ան րա ֊ ս ա ծ՝ էր Հ րատա բ ա կուի լ «Ազատ Օր» ա զ գ ա յ ի ն
յ ի ն կա բծի քբ՛. \ ) ւ առանց վ ե ր ա պաՀ ո ւթե ան կլլ ՈՋ ՄԷԿ ՀԱՑ ԳՈՐԾԱԿԱԼ թերթբ, շաբաթբ երեք անգամ ՚. Ապրիլ 5էն ի վեր
յա յանէ թէ & * Ա՝ իութիւնը, «ախոյեանը միացեալ փսանթիէն կը գրես Հ6^ւսաբեր^— «Բայց Լոյս կր տեսնէ շաբաթը ձ"Րս անգամ եւ շուտով
աղգերու լ յաղթանակին , բացարձակ իրաւունք ու կայ աւելի կարեւոր պարագա՛յ Հ&է Պուլկարներու պիտի վերածուի օրաթերթի ։ Արտօնատէրն է մեր
նի ամրապնդելու իր տեւական ապաՀ ովութիւնր , մ եկն ում ի պաՀ ուն , պուլկար ֊ պ ե տ ա զաս ՛ւ ր*՚.՚1՚.*յ/ " ՜ րնկերներէն ՅովՀաննէս Զաքրեան ։ խմբագրական
զինուորական թէ տնտեսականդ ։ իրաւունք ունի խան ատ ու պա շտօնեանե ր իբրեւ ֆաշական եղեռ - մարմին ՛ս ը եր վարէ թերթբ՛* խմբագրութեան
ամէն վայրկեան իր նաւատորմը ել առեւտրական նագո բծներ յ անձն ո ւե ց ան էամի իշխանութեան ւ Հասցէն «Նոր նր1Կլ Իհ ն Հասցէն է (0<ոոս Վուլի ,
տորմիղը անցընելու Աեւ կովէն ԱիԼերկրական , Ասոնց մեծաշռինդ դատավարութիւնը տեղի ունե թի՛֊ 21 &) :
«առանց որ եւ է արտօնութիւն խնդրելու ո եւ է ցաւ քաղաքիս մ ԷԼ , ամ բողԼ շա բաթնեբ Հ (իո ղ Ո ֊ * * * էԼմիածնի կաթող* վարութեան Համար
պետութենէ» Հ վուրդ ռ Հ եաեւեցաւ դա տ ա վա ր ո ւթ ե ան , բաբձրա - պաւոուիրակ կ ա ր գ ո ւ ա ծ էր Տ"քթ ՚ * * ^աովառ -
— « Րնական անվինելի իրաւունք մրն Է այս, խօսնեբու միԼոցաւ ։ ՚իաաուոզներոլ շարքին "^՚է^ եան , իբրեւ փոխանորդ ունենալով Կ ե գ ր * Վ^ա՜չ ՜
զոր Ռուսիա օրինապէս կը պահէ շնորհիւ իր աշ էր ամբողԼ էյ՝ակեգոնիոյ եւ Թբակիոյ պետակա%
խարհագրական դիրքին» .- ապաՀովութեան պետբ, որ միանգամայն պետն էր չո ւթեան ատենապեա Պ * *հ * Բա բաղամ եան ը ։
Օօդուածագբին իսկ յայտարարութեամբ , ոչ երկրորդ գ ր ա ս են ե ակի : րա տա վար ո ւթե ան ոն - ԱԶԳ • ԿԵԳՐ • ՎԱՐՉՈՒԹԻՒՆԸ
մէկլ իրաւագիտական այս մա թացքին գործակալներ
, բիւզանգական վէճ երեւան եկան Տոյնեբէ , Աթէնքի մէշ Ազգ. Կեդր.վ արչութիւն մր կազ
սին : Րսկ եզրակաոութի®լեր . Թուրքերէ, Փօմաքներէ , բաւական թիւով։ էամ բ , մուած է 1944 Մայիս 1 Օին , Համագործակցական
— « Թուրքիա իր տարածութեամբ որ Ֆրան աղգա յ ի ն արմանապաաուութենէ մ զո ւած , Ոլգեէյ Հ իմ ան վրա յ , մ ասնակցութեամ բ ծանօթ քաղա -
սացի մէկուկէս անգամն է եւ բնակցութեամբ մր որ գործակալներու շարքին մէջ Հայեր ալ գանը– քաց իներու եւ երեք Հա յ կո ւս ա կց ո ւթ ի ւնն եր ո ւ :
որ անոր մէկ երրորդին չի հասնիր , պէտք ունի իր Ուին : Այս մ աս ին ա մբա ս ա անեա լԳյե բ ո ւ ն յամ առօ - Անդամներն են Պ * Պ * 9* * Բարազամեան՝ ատենա
հզօր հարեւանին՝ Խ՛ Միութեան նիւթական թ է րէն Հարց տուին։ Պատիլ մրն է մեզի Համար, որ պետ , Ա * Պետրոսեան՝ Բ * ատենապետ , կ* Տէօք՜
բարոյական աջակցութեան» : իբրեւ գործակալ ՈՋ ՄԷԿ ՀԱՑՈՒ ԱՆՈՒՆ ՏՐՈՒԵ– մէճեան՝ ատենադպիր , Պ * Յութւանեան՝ Բ * ատե
Այստեղ արղէն կերելայ վարագոյր մր, ո - ՑԱՒ ։ Ահ ա ամբոգԼ իրողութիւնը։ Պարզ է , որ յու նադպիր , Ա * Յարէթեանճ գանձապաՀ , անգամ -
բհւն հ-ալքերր պիտի բացոլին հետզհետէ, ւ նական արդար իշխանութիւնը աւելի ուշ նկատո- ներ՝ Պ– Պ– 8– Ջիւրիքտիչեան , Ա. էմիրեան, Ա.
ալ Ա՛յգ մասին, սպասելով
՛Բանի մր խօսք զո ւ թ ե ան պիտի առնէ գատավարութեանց ասէենա– Ֆէսճեան, Տոքթ. Ս– Բիւթնէրեան, Մ– Աւե տիս–
: ծ֊
դէպքերու րնթաո-քին ԴՐ Ոէ֊թԷէ–ենեբը եւ պիտ ի արձանագրէ խիսա սլատ– եան , Ն՛ Ցակոբեան եւ խորհրդակցական ձայնով՝
ուարեր փաստեր * Հայ մովովուիղի սլարկԼշտու - Տ ՚ յ ք թ • Հ • Վառվաււեան եւ Ա • Տ՛ոմ լամ աեան ;
Fonds A.R.A.M
քօռձ6 1925
ռ.0.8. 376.2Տ6
17 , 8ստ 0տա6տա6 - Բձ1ԱՏ ( 1 3 ) ԵՐե՚Բ ՄԵԾԵՐՈԻ ԺՈ%ՈՎԸ
ա: 15-70 - Շ. Շ. Բ. 1678-63
ԲԱԺ՛ՆԵԳէ՚՚ե.– Տար. 750, Ցաւքս. 400, Յամս. 200 ֆրանք։ ԱէԵՒեԼեԱՆ խՆԴԻՐՆ ՍԼԼ 8ԵՂ.ՍԼՆՒ Հ Ր Ա Յ
ՕՐԼ\ք*է>հՐԻ*՝ յ6Ա(Ա 5 մսւ11շ1 1945 Հինգշաբթի 5 6 ուլիս ՎերԼին լուրերու Համաձայն , Երեք ԷԲեծեբու
^՜^Դ^ոՎը պիաի գումարուի Յուլիս \Գին, Փոցտամի
ծՏ– ՏԱՐԻ - 16* ձոո& Ս° 4445–Ո,ոււ շրշան թթւ 74 Խմբագիր՝ Շ– ՄԻՍ ԱՔ ԵԱՆ Գին՝ 3 Ֆր– մ ԷԼ , ուր մեծ պատրաստ ո ւթիւններ կբ տեսնուին :
\կորՀրդային իշխանոլթիւնբ գ ր ա ւ ա ծ է 25 30
մյէծ շէնքեր , պատգամ աւո բներ ուն ընդունելու -
ԼՈԻՐԵՐ ՑՈԻՆԱՀԱՑ ԳԱ՚ԼՈԻԹԷՆ թեան Համար ; (իողովին պիտի մասնակցին ամէն
ՄԵՐ ԽՕՍՔԸ տեսակ մասնագէտներ , Ան դլի այ էն , Ա * ՂթաՀանգ -
նւրէն եւ իյ * Միութենէն ՚.
«ԿՈՄԲԻՆԱՑԻԱ».,. Կը կարծուի թէ մողովը պիաի աելէ \ 0-֊—12
ԱԹԷՆԲԻ ՀԱՏ ԶՈՀԵՐՈՒ ՅԻՇԱՏԱԿԻՆ օր : Օրակարգի գլխաւոր խնդիրը անշուշտ ^րերւքա–
Աթէնքէն կր գրեն Անձնուրաց ու սիր ուած՜ նչ՚ան է ։ Այս առթիւ դիտել կը արուի որ մինչ ֆյ *
Պա շաօնական շրԼանակնեբը կը շարունակեն գործիչ նահատակ Միհբան Փափագհանի եւ իր ըն Ա իութիւնբ որոշ , գրեթէ վեբԼնական քա գա քա կա -
քար լռութիւն սլացել, գլիաւո ր ութեամ ր Ա ոս - տանիքին՝ Արշալոյս Փափսպհանի , Սերգօ Օնպաշ– նսւթիւն մ բ գծած է իր գ ր ա ւ ա ծ շրԼանին մ ԷԼ,
կուայի եւ Լոնտոնի՛. Բայց միջազգային մամոլլլլ եանի եւ վաստակաւոր ուսուցիչ բանաստեղծ Մա Աքն գլի աց իները ել Ամ ե ր ի կա ց ին ե ր բ տակաւին Հ իմ -
Հազար աղրիւրէ Լուր կլլ Հոսեցսէ, օրը օրին շ՛*շո նուկ Մանուկհանի սլղանութհան քառասունքին նական ծրագիր մբ չունին ։ Կբ յուսացուի թէ Երեք
ղալի ց լուրեր ճարելու կամ կացութիւեը լուսա - աււթիլ՝ Աթէնքի Հայոց եկեղեցիին մ ԷԼ, Փ ե ա ր * Ջ ^Լերբ , Ջրրձ1՚լ 1 Ս թալին եւ Թրում ըն պիտի յա–
մսե Ելւու Համար ; ուա ր 1 1 ին , ^ է Ր ՚ առտւփ֊ն յաւարտ Պատարագի ա– Լ՞զին էնդՀանուբ քաղաքականութիւն մը գծել քա
Այսսլէս , աՀա մէկ շարաթ է որ «իրազեկներ» մէն դասակարգէ ու խաւէ բազմութեան մբ ներ - ղաքական թէ անտեսական դետն ի վրայ :
կը պնդեն թէ Իք • Մ էութիւնը զիջումներ սլաՀան– կա յ ո ւթեան , տեղի ունեցաւ Հ ոգեՀ անգիստ , նա - Ո՚֊րիշ բազմաթիւ խնդիրներ ալ պիտի քննուին
Լելով Թուրքիա յ է ն $ փ ո թագ ար ճար ար թելազրահ" խադաՀութեամբ Առա Լ. Աազլըմեան արք՛ի։ Հոգե– այս մողովին մԷԼ՛. ԱռաԼին՝ Տարւսանէլի հարցը,
է պաՀանԼել Հալէաի նաՀանգը % Հանդստեան պաշտօնէն վերԼ առաԼնոբգբ , մեծ գո որ կ ՝ արծ արծ ո / ի ատենէ մբ ի վեր եւ որ սուր Հան֊
- կարսը եւ ԱբտաՀանբ ւէե<ր ա գա րձո ւր , Տար վեստով խօսեցաւ գմբախտ նա Հ ատակներու րարե– էլամանք առած Է արդէն : Տարակոյս ^ Լ ա յ ք^է
տանէլի Հսկոզութիլնն ալ միասին կատարենք՛. մ ասնութիւննե բուն մասին % Ա՝ ասնաւո րա բ ա ր ՛թ՛ ր Թուրքիա ում կ՚առնէ Ան դլի այ էն , բհգգիմ անա լու
Համար կբ
Ա յգ զո Հ ո զո ւթ ե ան Վա իւ ա րէն , լա յն րամին մը կը Հանեց բոլս րիս սԷ՛Ր ելի Մ * Փա փա ղե ան ի Հան բ ա յ ի ն քիուսիոյ պաՀանԼներուն ։ Լաւատեսներ
ստանաս Հարեւան Ս ուր իա յ է ն Հ \,աեւ քարիւգ * •» գ ո րծ ո ւ ն է ո ւթ ի ւ ն ը , ԸԱելով որ «պիտի չմ ոռնանք կարծեն թէ կարելի պիտի ըէԼայ ձ^եւ մը գտնել,
Ա՛ յ ս է տրուած լուրերուն իմաստը : էյ ւ իբրեւ եղերաբախտ Մ . Փափազեանի մ ասա լցած ծառա– գոՀացնելու Համար բոլոր կողմերը։
թէ առաջարկուած խայծը անրաւական ՐԼԼար » ե– յութիւննե ր բ ա յ ս պատերազմ ի րնթացքին յունա - Հա ւան ա բ ա ր սեղանի վ ր ա յ պիտ ի գայ նաեւ
րէկ թերթ մը կր գրէր թէ խնգիր շ կը վերաբերի Հայ գաղութին ։ Ան, իբրեւ գաղափարական անձ Թանսէրի ի ն դ ի ր ը , որ կապ ո ւնի Միչերկրականի
ոչ միայն Հալէպի , աՀյեւ ճէզիրէի (Աուբիոյ եւ նուրաց գործիչ , մինչեւ վերԼին վայրկեանբ լի ու Հ^/ւասաբակշռութեան Հեա * Ա յ ս մ ասին խոբՀ ըր -
Երաքի սաՀմ անա գլուխ ին վյ^այ) ՝* լ ի իր պարաականութիւնր կատարեց Հայ մողո - գ ոկցութիւննեբ կբ կատարուին Փարիզի մԷԼ։ •
ԵԼ այս ՝ ճիշգ այն սլաՀուն երբ Ա ո լրի ան եա վուրգին Հանդէպ՝^ ; Ա իութիւնբ նկատելով որ Թանճէրի պայմանագի
կը պաՀանԼԷ Աանճաքբ , յանուն արդարութեան ֊. * • Համ եմ ատո ւթիւններ բ պաՀ ելով , էք աղլբմեան րը չստորագրող պետութիւն մը, Մ ՚՚քյաՀ անգները ,
Անշուշտ չէք սպասեր որ մենք ճշգենք սյ յ " արք* նոյն ոգիով խօսեցաւ նաեւ միւս նաՀաաակ– կբ մ ասնակցի ա յգ խորՀ բ դա կց ո ւթ եան ց , պա յ -
լուրերուն սուտն ու իրաւը ՚. Ա՝եզի տրուած չէ ի - նե բու մ ասին : ման դրած է որ ինքն ալ մասնակցի։ Ամէն պարա՛
մ անա լ Հաստուածներու գաղտնիքը» ։ Համ ամողովբգական յա ս Հ ո գ ե Հ ան գի ս տ ին գա յի մԷԼ, Մ ոսկուա կ^ուղէ գոնէ «պզտիկ մա ա
Ե ւ սակայն, մոզովրգական իմաստութիւնը ա զ գ ա յ ի ն պաշտօնական մ արմ իններուն Հ ետ ներ - մ>դ ունենալ Մ ի Լեր կր ա կան ի արեւ մ աեան ծա յ բ ի ն
1լ ըսէ թէ առանց կրակի ծուխ չըէէար * Ե՛– քանի որ կայ էին նաեւ մեծ թիւով Հելլէն պաշտօնական եւ Վրա յ , մ իեւնո յն ատեն «խոշոր մ ատ մ բ» ապաՀ
բազմ աթիլ թերթեր միեւնո յն պաամ ո ւթ ի ւն ը անպա շա օն անձեր , որոնցմէ Հելլէն բանակի Հա - վելով ա ր ե ւելե ան ծա յ ր ի ն վրայ ( Տարտանէլի ։ /*-
կ՝՝ա րձանագր են եւ կը կրկնեն աւելի կամ ոչ ա կ .ւ։ ս զարապետներ Ա . Վէճիլիատիս , Ե ՚ Մանճիվանոս , բ՚սզեկնեբ կբ կարծեն թէ երբ Թանճէր վերս տա -
ճոխացեալ , է ս Կ պաշտօնական շրջանակները լուռ իրենց զմ ա յ լ ե լ ի ճառերով փղձկեցուցին ներկա յ նա յ իր մ իԼաղգա յ ի ն Հանդամ անքո , Մ է ա ° ե ա լ Աո֊
կը մնան , կը նշանակէ նրանին մԷԼ բան մը կայ» ։ սգակիր Հոծ Հասարակութիւնը ւ խօսեցան նաեւ Տ* դերը պիտ ի կրնան զա յն գործածել իբրեւ .րնգՀա֊
Ամէն պ ա ր ա գ ա յ ի մ ԷԼ, լուրԼ Հիմքեր չկան լա֊ էյանիոս եւ Տ* ^ ո Ր ^ է ս * որոնք սքանչելիօբէն սլար– նոլր օգակայան ։
ւատեսութեան ։ զեցին Ա՛ * Փ ա փ ա ղե ան ի եւ մ իլսնեբուն կեանքն ու Տակաւին կան ուրիշ կարեւոր խնդիրներ , -—
գլխաւոր
Ըն գՀ ա կ ա ռ ա կն յ մ ութ խազերու , գիւանաո // ՜գորօր : Ա՝ ասնաււ, բա բար Ա՛ . Փո֊մփաղեանր մեր քԽր իէ " թէ , ԷԼէ֊ւ՚ա ր իա եւն * ; ժողովիՖ
տա կան սակարկոլթեանց չարաշուք ստուերն է որ գաղութին մատուցած ծ առա յ ո ւթ ի ւնն ե բր թուե - գործեր Էն մէկը պիտ ի ըէէա յ նաեւ պատրաստել
կը յածի արեւելեան ճակատ ին վրայ * Տեսակ մը լով , Պ * Տ • էյանիոս յիշեցոլց նեբկանեբուն , թէ Հաշտութեան խո րՀ բղամ ողովբ , Որ բար
պիաի բացուի աշնան ։
«կոմբինացիա», ուր մեծերբ պիտի չափեն ձեւեն երր Հ ա յեր ը Տունաստանէն Հեռացնելու վտանգ կբ
ի վնաս փոքրերուն , ակարներուն : սպառնաք , մ իա յն Ս՛ • Փ ա վւազե ան ի անձնական մ ի– ԳաչԱակխյ զօբքը ՊեղիԱի մկ
Այս տպաւորութիւնբ աւելի կր զօրանա յ , երբ Լամտութեան շնորՀիւ էր որ Արտաքին նախարար
նկատի առնենք Թո*֊ըքիոյ բռնաձ֊ դիրքԸ 1 Պ՛ Մ ի խալաքո փուլոս իր տ րամ ագրութ իւննե ր բ
՚րաբձեալ միԼաղգային մամուլն էբ որ Հա - փոխեց Հ՛" յ ո ց Հանդէպ ՝. Անգլիական, ֆրանսական եւ ամ երիկեան զօ -
դո բդեց թէ Անգարա վճռապէս մերմած է որ եւ է Գեղեցիկ ճառով մր Ազգ* կեդբ* Վ^աբչութեան բամասեբ Պ եր լ ի ն մտան երեքշաբթի առտու կա -
Հոզա յ ի ն ղիԼում * է ս կ Տարտանէլի Համ ար 1լ ա ո.ա– կոզմէ խօսեցաւ Պ • 9* * ք՝ ա ր ա գա մ Լ ան , որմէ վերԼ , նուխ , իսկ րոմն բանակներ բ Հ անգիսաւո ր ա պ է ս կը
Լարկէ մ ի Լա զգա յ ի ն մոզով : յաԼո ր դ ա բ ա բ խօսեցան «Համազգա յին» ի կողմէ Պ * մտնեն այսօր։ Անգլ* յառաԼապաՀ գունդին կը Հե
Ա՛նաց որ , թուրք մ ամ ուլը եւ անթելը ամ էն Պ • Պզտիկեան , Ա . Պետրոսեան եւ ամէնէն վերչ Պ • տե ւէին 200 թղթակիցներ , որոնք վառ գոյներով
օր կբ խօսին ա յ գ մասին ։ Երբ անոնք իմացան որ Կ * Տէօքմէճեան , որոնք բոլորն ալ գեղեցկօրէն վեր կբ նկարագրեն իրենց տ պա ւո բ ո ւթի ւններ ը ։ Թըզ ՜
. յուշագիրն եր ներկա յա ցոլած են Ա ան ,3) բան չի ս կո •առին նաՀաաակներու կեանքն ու գոբծբ : Վ^երԼա– թակից մ ը կը գրէ թէ Փ ո ց տամ ի ճամ բուն վրա յ ,
յի խ ո ր Հր գ ա մ ո զո վին , անգամ մբ եւս կրկնեցին լորութեան Պ* Ս ՚ 3)էսճեան յունարէն շնորՀակա - երբ կաբա ւանն ե ր ը կ՚անցնէին , *րերմ աններէն
Հին երգը • լութիւն յայտնեց օտար Հիւրերուն X շատեր կո մ պա է ին , բայց կա յ ի ն կիներ որ բը -
— « Ո՛վ որ կը հալքարձակի դպչիլ Թուրք իոյ ծաղկեպսակներ ղրկած էիս Ավգ * Կ ե գ ր * վար֊ ռո ւնցքն երր սեղմ ած , յօնք Լ ր ր պռստած , սպառնա
սահմաններուն * պիաի գանէ իր պաաիժլւ» :
լից երեւոյթ մբ ունէին։
չո ւթիւն բ , «Համ ա զ գ ա յին»բ , նաՀատակներոլ գա–
Անշո՚ւշա , անշո՛ւշտ ։ Անգարան եռրբ կռնակ
՚րաշնակից ա ռ ա Լին զ ի ն ո ւո րն եր ո ւ ն մամ անու֊
եւ գանակ -— չէ ունեցած , այս լեզուն գործա ղափարա կիցներ ր , ինչպէս նաեւ Փ իլաֆեան ու մը անակնկալ մ բ եղած էր նաեւ քիուսեբուն Հա ֊
ծելու Համար: Տ ո վՀ անն է սեան րն տան ի քները եւ ուրիշներ ։
Բայց աՀ աւասիկ ուրիշ եզանակ մբ ։ Հո գեՀ անգի ստէն վեր Լ բազմ ութ իւն բ ինքնա -
Տեղական թերթ մը, ք>ՕՈէ ԻԱէաւտ1 , երէկ Հրա շարմե րով փո խ ա գ ր ո ւե ցաւ ՊրաՀամ ի ի գերեղմ ա - թեան եւ 3 ո ւնա ս տ ան ի՝ իր ս իբեցեալ երկրորդ
տարակած էր գրութիւն մը, «կեղոլցնե բոլ խնգի– նատունը, ուր եւս խօսեցանՊ * Պ՛ Ս* *իոՀարունի , Հայրենիքի Հանդէպ իր ունեցած ազնիւ եւ օրինա–
ՐէՀֆ * Յօդուածագիրը՝ ԱՀմէա Ոէֆիք * «նախկին Արշակունի ել ուրիշներ : Ապա չորս նաՀաաակնե պաՀ վերա բերում ին Համ ար» ;
ուսուցի չ Պոլսո ք Աո֊եւտբա/ւան ՚՛ արմարանի» , էք - րու գերեղմ աններուն վ ր ա յ 1 եկեղեցական ա րա - «ԱԶԱՏ ՕՐ» ԱԹԷՆԲԻ ՄԷՋ
ք բեք Ն ե ծ եր ո ւ մ ո զովին դում արմ ան առլ^Հ՛ ՝ բոզութենէ վերԼ , զետեղուեցան րագմաթիլ ծաղ
կեպս աղ,՝. 1945 Փետրուար 25էն ի վեր Աթէնքի մէՀ սկը–
պարտք սեպեր է լուսաբանել *%րանսայի Հ ան րա ֊ ս ա ծ՝ էր Հ րատա բ ա կուի լ «Ազատ Օր» ա զ գ ա յ ի ն
յ ի ն կա բծի քբ՛. \ ) ւ առանց վ ե ր ա պաՀ ո ւթե ան կլլ ՈՋ ՄԷԿ ՀԱՑ ԳՈՐԾԱԿԱԼ թերթբ, շաբաթբ երեք անգամ ՚. Ապրիլ 5էն ի վեր
յա յանէ թէ & * Ա՝ իութիւնը, «ախոյեանը միացեալ փսանթիէն կը գրես Հ6^ւսաբեր^— «Բայց Լոյս կր տեսնէ շաբաթը ձ"Րս անգամ եւ շուտով
աղգերու լ յաղթանակին , բացարձակ իրաւունք ու կայ աւելի կարեւոր պարագա՛յ Հ&է Պուլկարներու պիտի վերածուի օրաթերթի ։ Արտօնատէրն է մեր
նի ամրապնդելու իր տեւական ապաՀ ովութիւնր , մ եկն ում ի պաՀ ուն , պուլկար ֊ պ ե տ ա զաս ՛ւ ր*՚.՚1՚.*յ/ " ՜ րնկերներէն ՅովՀաննէս Զաքրեան ։ խմբագրական
զինուորական թէ տնտեսականդ ։ իրաւունք ունի խան ատ ու պա շտօնեանե ր իբրեւ ֆաշական եղեռ - մարմին ՛ս ը եր վարէ թերթբ՛* խմբագրութեան
ամէն վայրկեան իր նաւատորմը ել առեւտրական նագո բծներ յ անձն ո ւե ց ան էամի իշխանութեան ւ Հասցէն «Նոր նր1Կլ Իհ ն Հասցէն է (0<ոոս Վուլի ,
տորմիղը անցընելու Աեւ կովէն ԱիԼերկրական , Ասոնց մեծաշռինդ դատավարութիւնը տեղի ունե թի՛֊ 21 &) :
«առանց որ եւ է արտօնութիւն խնդրելու ո եւ է ցաւ քաղաքիս մ ԷԼ , ամ բողԼ շա բաթնեբ Հ (իո ղ Ո ֊ * * * էԼմիածնի կաթող* վարութեան Համար
պետութենէ» Հ վուրդ ռ Հ եաեւեցաւ դա տ ա վա ր ո ւթ ե ան , բաբձրա - պաւոուիրակ կ ա ր գ ո ւ ա ծ էր Տ"քթ ՚ * * ^աովառ -
— « Րնական անվինելի իրաւունք մրն Է այս, խօսնեբու միԼոցաւ ։ ՚իաաուոզներոլ շարքին "^՚է^ եան , իբրեւ փոխանորդ ունենալով Կ ե գ ր * Վ^ա՜չ ՜
զոր Ռուսիա օրինապէս կը պահէ շնորհիւ իր աշ էր ամբողԼ էյ՝ակեգոնիոյ եւ Թբակիոյ պետակա%
խարհագրական դիրքին» .- ապաՀովութեան պետբ, որ միանգամայն պետն էր չո ւթեան ատենապեա Պ * *հ * Բա բաղամ եան ը ։
Օօդուածագբին իսկ յայտարարութեամբ , ոչ երկրորդ գ ր ա ս են ե ակի : րա տա վար ո ւթե ան ոն - ԱԶԳ • ԿԵԳՐ • ՎԱՐՉՈՒԹԻՒՆԸ
մէկլ իրաւագիտական այս մա թացքին գործակալներ
, բիւզանգական վէճ երեւան եկան Տոյնեբէ , Աթէնքի մէշ Ազգ. Կեդր.վ արչութիւն մր կազ
սին : Րսկ եզրակաոութի®լեր . Թուրքերէ, Փօմաքներէ , բաւական թիւով։ էամ բ , մուած է 1944 Մայիս 1 Օին , Համագործակցական
— « Թուրքիա իր տարածութեամբ որ Ֆրան աղգա յ ի ն արմանապաաուութենէ մ զո ւած , Ոլգեէյ Հ իմ ան վրա յ , մ ասնակցութեամ բ ծանօթ քաղա -
սացի մէկուկէս անգամն է եւ բնակցութեամբ մր որ գործակալներու շարքին մէջ Հայեր ալ գանը– քաց իներու եւ երեք Հա յ կո ւս ա կց ո ւթ ի ւնն եր ո ւ :
որ անոր մէկ երրորդին չի հասնիր , պէտք ունի իր Ուին : Այս մ աս ին ա մբա ս ա անեա լԳյե բ ո ւ ն յամ առօ - Անդամներն են Պ * Պ * 9* * Բարազամեան՝ ատենա
հզօր հարեւանին՝ Խ՛ Միութեան նիւթական թ է րէն Հարց տուին։ Պատիլ մրն է մեզի Համար, որ պետ , Ա * Պետրոսեան՝ Բ * ատենապետ , կ* Տէօք՜
բարոյական աջակցութեան» : իբրեւ գործակալ ՈՋ ՄԷԿ ՀԱՑՈՒ ԱՆՈՒՆ ՏՐՈՒԵ– մէճեան՝ ատենադպիր , Պ * Յութւանեան՝ Բ * ատե
Այստեղ արղէն կերելայ վարագոյր մր, ո - ՑԱՒ ։ Ահ ա ամբոգԼ իրողութիւնը։ Պարզ է , որ յու նադպիր , Ա * Յարէթեանճ գանձապաՀ , անգամ -
բհւն հ-ալքերր պիտի բացոլին հետզհետէ, ւ նական արդար իշխանութիւնը աւելի ուշ նկատո- ներ՝ Պ– Պ– 8– Ջիւրիքտիչեան , Ա. էմիրեան, Ա.
ալ Ա՛յգ մասին, սպասելով
՛Բանի մր խօսք զո ւ թ ե ան պիտի առնէ գատավարութեանց ասէենա– Ֆէսճեան, Տոքթ. Ս– Բիւթնէրեան, Մ– Աւե տիս–
: ծ֊
դէպքերու րնթաո-քին ԴՐ Ոէ֊թԷէ–ենեբը եւ պիտ ի արձանագրէ խիսա սլատ– եան , Ն՛ Ցակոբեան եւ խորհրդակցական ձայնով՝
ուարեր փաստեր * Հայ մովովուիղի սլարկԼշտու - Տ ՚ յ ք թ • Հ • Վառվաււեան եւ Ա • Տ՛ոմ լամ աեան ;
Fonds A.R.A.M