Page 35 - ARM_19-1945_03
P. 35
ՐՕՈճՏ 6Ո 1025 ՎԵՐՋԻ՛Ս ԺԱՄ
Ո.Շ.Տ. 376.286
ԿՈՐՍՆՑՆԵԼ
17, 11ս6 Օ&ատտատ - ԲձքԱՏ (13 ) Թ/1Խ-ՐՓԱ Ջ/1Ի ԶՕՐ
1տ1. : Շ08. 15-70 - Շ. Շ. Ր. Բտոտ 1678-63
ԹԻԶ ՄԸ ՀՈ՛Լ
ԲԱԺՆԵԳԻՆ Տար. 150, 6ամ՝ս. 400, Յամ՛ս. 200 ֆրանք։
Տոատմւ 21 յ՝ա116է 1945 Շաբաթ 21 Յուլիս « Ժուռնալ տրլ Հիընեւ»\ւ թղթակիցը կր եեււա–
գրէ ԻսթասպոլլէԱ , ֊Յուլիս 18 թուացածով,— Այս–
*Տ– ՏԱՐԻ - 16" ձոօ«« «°4458–Նոբ շրջան– թիլ 87 Խմբագիր՝ Շ– ՄԻՍԱ^ԵԱՈւ Գին՛ 3 Ֆթ– տեղ Հաւանական կը գտնեն թէ թուրքեւիորՀրղա–
յ ի ն յարարերոլթեաեց ի ՚ ն ղ ի ր լ լ կր գտնուի <թոցտա–
սի Փողալր օրաղարգրն ՛էլ։ ա յ • ուստի կ՜ողովի
ՄԵՐ ԽՕՍՔԸ արգիւսքրս 1լլլ սսլասուի մտ աՀ ո գ ո ւթ եամբ , սա -
ՓԱՐԻԶԻ ԱԶԳԱՅԻՆ ՏՈԻՆԸ կայն առանց շպայնութեան։ Այստեղ մեծ՜ կարեւո
րութիւն կ՚րսօայսն այն իրողութեան ո ր ՚ ՛ / • 1՚աըն
Օ Տ Ա Ր ԾՈՎԵՐԷՆ ԱՌԱՀ Փոցտամ մեկնելէ առաԼ տեսակցութիւն մչլ ունե
Թերթ՜եր ո ւ մէջ Հրատարակուած դեկո յ ց է մբ ցաւ թ՚ուրքիոյ արտաքին նախարարին՝ Հասան
իմացանք թէ Հ* Ա* ճ .բ ձեռնարկած է խոշոր Աաքայի Հ,ռտ։ թէեւ որ ել է պաշտօնական զեկոյց
Եթէ «Մեկենասներու. Միութիւն մ շ» չկայ շէնք ս բ դսելու Փաբիզր մէջ , րբլւռւ Ազգ • Հ>ուս : Հրատարակուած՝ չէ Աււգարայր կամ Ա ոսկուա յի
Փարիզի մ էջ կամ այլուր , մեկենասներ կամ րա - Սա յ ո առլսբւ Տա կա սա Սաս զրոյցսսբ շյրչաՀէ ր լ լալով , կողմէ, Հաստատելու կամ •>/» րքելու. Համար մի -
րերարներ մ ի շա ալ գոյութիւն ունեցած են է «ւ> աււաչյչր խս ր ա գ բ ո ւչժ րւս բ պաշտօս յա՚եւևսսց ր Ս– չաղզայէն մամոլլրն մ ՀՀրատարակուած– ենթա -
Ո՞ վ կրցաւ Համ րել ա յն աւելի կամ պակաս ծի ստուգում սեր ղատարել, Աասնաւոր Հարցարա զրոլթրլնները խոր^րզայրն պահանջներու մասին ,
վաւերական տազանգնեբբ, ոսկի ձայներբ կամ նի մբ վրայ , եւ անձաս բ այցելել ծախու շէսքէ , Րայց 1ս՚ուրքրոյ Հանրային կարծ՜իքը եւ մամ ուլը
ճկուն ոաքերր , ճարտար վրձիններն ու յ ո ր գա Հո իբրեւ ճարտարապետ յ լայսօրէն լէրճաբանեցան ասոնց ւԼրայ։ Այղ Հրա
սան պուէաներբ , որոնք դաս ընթացք բոլորեցին , Ու բ Լ ււ հ առաչլրն առթիւ գիմեցի Տ անձնա - տարակս ւթր ւնն եր էն կ՚երեւայ թէ թուրքերը պի
բարձրագոյն կրթութիւն ստացան շԳւորՀիլ ունե խո ւմ րի անգամնեբէն Պ * Վ^ա^է 1<ք՝օսունեանի , ոբ տի ընգունրն Նեղուցներու նաւարկութեան կար
ւորներու կամ տ ր ա մ ա գ ր ե լ ի «ֆօնտ^երու , ա յստեգ ս ի բուի պատասխանեց Հ ար ց ո ւմն ե բ ո ւս : գուսարքին վեարքննոլթիլնը, միջազգային կար՛–
եւ ուրիշ գաղութներու մէ^։ ա ի շ գ է ոբ ձեր գնած շէեքբ 35 սենեակնե գագրուէէեամբ , պայմանով որ յարգուի խ՝ուրքիոյ
Բ տ յ ց մ ան ա լան գ , ոՐ՜ վ կրցաւ իր ափին ^ ՚ է լ \ րէ կբ բազղանայ եւ թէ Հազար հոգինոց սբաՀով Հողային ամբողջութիւնը։ իայց անոնք պիտի
Հ ամ րել անոնք որ իրապէս արման ի Հ անգի ս ա ց ան մբ օմտուա&– է; մերժես Հարցին քննութիւնը սաՀմանափակել
ծախսուած գրամ ին եւ այս մոզովուրգին : Մ անա Ա ա ն ր ա մ ա սն ո ւթ ի ւննե ր բ լաւ չեմ գիտեր , ւիուսիոյ ել թ՚ուրքրոյ ւ1՚իչեւ , ինչպէս կը թե լա -
ւանգ այստեղ եւ Ամերիկա * •* սա կա յն քանի որ զ. ո լ ք ճարտարապետ էք , գ տ ց է ք գրէր խորՀբգային զեկոյց մր Ս՛ոս կոլայ ի թուրք
թազապետութեան
թատերբ կէս ճամբան մնացին; Ուրիշներ սա– 32, ԱԱՇ €*6 1)՞^1Տ6 ուր Չբգ դեսպանին :
խնգրեցէք
Հեցան լպրծուն ճամբաներոլ վրայ, տեսակ մր ար– Կ ց ո Ր գ մասբ (^ՈՈ^X^) կբ գտնուի, եւ (յիիւս կողմէ, այն բոլոր թելագրութիւնները
Հեստ , ասպարէզ գարձնելով ո ւսանո զո ւթ իւնբ : ո ր պէ ս ղի ձեղի ցո յց տան կա լո ւած ին բո լոր մա - թէ Թուրքիա իր Հողէն կտոր մը պիտի ձգէ Հա -
՛Ի եռ ուրիշներ ամ էն կապ կա ր ելով , անՀ ետ կորան սերբ X Աթէ կարելի է , յատակագիծ մբն ալ պատ րեւանին, բողոքի փոթռրիկլւեր յարոլցին ոանբսսւ
մ իջաղգա յ ի ն յորձանքին մ էջ : Այնպէս որ , եթէ րաստեցէք ։ յոն կարծիքիս մ՛էջ։ ի՚ոլոր ւժ՚ուբւերը նուիրական
«կբ վ/նառուի» մբ բացուէր, նոյն արգիւնքր սլի - // վ է գ տ ա ծ տ յգ շէնքբ ։ կր հասարին հայրապետութեան հողային ասբոզ–
րսափնե–
տի ունենար , ին չ որ 1915/՛ Հա յա ջին ջ սա •—ւ եմ բ ա խտաբար , ա յ գ ս ասին ոչ մէկ ծանօ ջԱէթիւևր , եւ , գբանալով առասպելանաս հայրե–
բու մ ասին Հ րատարակուած «Կբ փնառուի^ներբ : թութիւն ունիմ ։ ււասիբո^թիւԱը, բրենց վսոակասոլթիւնը եւ միա.
Եւ , բնդՀանբապէս , իրենց կոչումին արմանի իայց իւնգբեմ , այս Հարցին ճշգումբ կա ձայսոլթբւնր բար տպաւորութիւն կը գործ՜են։
Հանդիսացան, ա զղա յ ի ն , երբեմն ալ միջազդալին րեւոր է որքան շէսքին գնում բ , թերեւս մէկբ Լա~ ւյաըգ մբ տեղեկութեանց ոասասայն, րարհրդային
պարծանք գա ր ձ ան անոնք որ ոչ մ ե կեն աս ունէ ին , Հագբգււուած է, գնում բ անպայման յաջողցււելու իշլսասոլթիլււը, բացի կաբսի եւ Արտահանի նա–
ոչ ալ վ ա գ ո ւ ա ն Հացին ապաՀովո ւթհւ֊նբ : Համար : հ՜» *աաա ա ... ւււ^ււ(.ւ ^ • > –ա^ոռ ւ, ^ - - ա • •*
Աիւս կոգմէ, օրինակ Ամերիկայի մէջ յիս - • Աւե լո ր գ կասկածներ են ձեր ենթագրու - թիւն ունեցած– ենք։ Ատոնք բո լո ր ր (Լսի ՜ ըսաւներ
նեակներով կբ Համ բուին Հայ գիտնականներ ր, թիւններբ ։ իրապէս չեմ գիտեր թէ ո՞՛վ գտած էX են, բոլորովին Հակառակ իր ական ո ւթե ան :
ուսուցչապետներն ու գրոզներբ, որոնք իրենց Այնտեղ թաղապետութեան մէկ ճիւզբ \,եբոզութիւն որ կբ յոգնեցնեմ ձեզ զանա
տա զան գով ու ւիասւոակով կբ ճոխացնեն անւլլել– Հաստատուած է * վստա Հ էք թէ պիտի պարպեն X զան Հարցումներով։ կ՚ուսէի գիտնալ նաեւ թէ
սաքսոն մշակոյթ բ, բայց, կան ու չկան Հայկական ՚— կեդրոնական շէնք շ պիտի պարպեն • բայց երբ դրժէք ձեր գնելու յանձնառութիւնը, տրուած
փոքր ածոլին Համար ։ ոչ անոր յարակից մասբ զոր մեզի պիաի կրնան կանխավճարը պիտի վերադարձնելն թէ ոչ%
Ուրեմն , փրկարար լա սար «Մեկենասներու ձգել մ իա յն ա յն ատեն , երբ պարենաաոմ սեբու Այգ Հարցի մասին մտածելն իսկ ՚աւելորդ
Մ իութիւնը» չէ։ Այգ բաց շ կարելի է գոցել ղա– դր ութ իւնբ բոլորովին դա գբի է..; քանի որ գնելու գործողութիլննեբ բ մօտ ատ հէ
նազան ձեւերով : ԱՀ ա տ ե ս է ք , 1929^5> Ամերիկայի \ Դ*ակագիձ՝ մբ , այստեղ •- Շէնքի մլ, մէկ նէն պիտի յ ո ան ան :
Կ * 10 աչբ եւ Հա յբ Ա ի ո ւթ ի ւնն ե ր ր սաներ կր պա– մասին մէջ պիտի տեզաւոբուին Հայեր, իսկ միւս 1*ՐՔաՓն է մէկ բաժնեթուղթին արժէքը։
Հեն Պէյրութի ճեմարանին մէջ, երբեմն ստանձնե կողմ ր գրաւուած պիտի մնայ պաբենաւոբման մէկ Հազար ֆրանք , Հաւանաբար Հինգ Հազար
լով նաեւ անոնց Համալսարանական ծախքերը։ Եւ կարեւոր ճիւզբ , որուն բաշխած պա ր են ա տ ո մ սերբ նոցներ եւս բլլան։ Բայց չմոռնամ շեշտել թէ այս
մեծ մասով արմէք են այգ սա՛, երբ, քանի որ կբ նո յնքան աբմէքաւոբ են որքան թդթագրամնե բբ : բաժնեթուզիմ երր միայն Հայերու պիտի վաճառ ֊
պատրաստուին ոչ թէ ւիառք վաստկելու, այլ ժո– ԱբԳ , եթէ գէպք մբ պատաՀի , Րսի ՜ բսաւնեբու ուին եւ վլոխանցելի պիտի ըլլան միայն նոյն ան–
ղովուրգին ծառայելու Համար : գուռ չթ բ ա ցոլիր : Տարրական խոՀ եմ ութ իւնբ Հբաժե շ տ սլ ա յմ անն ե ր ր լր ա ցն ո ղ անՀ տաներ ո ւ ն ,
Տարօրինակ միտք մբ եւս կբ յա յանէ մեր երի֊ կբ պաՀանջէ շէնքէն ներս մտնել երբ ամբող^յւվին ընկերութեան վարչական խորՀուբդին $ոյէ ՜
տասարգ աշխատակիցբ , անշուշտ իր տար իքին բե պարպուած է) X տոլու .թեամր X
րում ով, եւ իբրեւ Հ ետեւանք մ իջավա յ ր ի ն ա զգե ֊ — ինչպէ՞ս կազմուեցաւ ֆրան սաՀ ա յ Ագգ *
ցութեան % ԸնգՀ * Ա իութիւն բ, որուն անունով Հրատարակ - Մ ինչեւ Հ իմ ա քանի՞ Հ ոգիներ բաժնե -
— « Երբ անոնք (հայ երիտասարդները) կը ուած էբ ազդր ; դրուած են եւ որքա՞ն գումար Հաւաքուած էէ
-—
տեսնեն իբենց սպդակիցներր օաարներու հաւա - Պատերազմբ երբ վերջացաւ , Ազգային ճա Յարդ , մօտաւորապէս Յուկէս միլիոնի վա
ճառումը
սար ք վստահ ելք որ աւելի եոանւլով կը սորվին Ա • կատ բացատ ր ո ւթ իւնբ աւելորդ Համարուելով , ենք թէ ապաՀովո ւած է ։ իսկ մնացեալը վ ստաՀ
բացումէն
• Գ ՛ը եւ. Հայոց պատմութիւնը (այս սիււլին լքէջ կազմուեցաւ 3) . Ա . Ը . Ա ,բ * շատ դիւրութեամբ պիտի տեզաւո բուի (
աւելի օգտակար կրնայ ըլլալ հայ օրաթերթ– ւքը —- Ա յստեղ բաբո յա կան անձնաւորութիւն չեն առաջ :
ֆրանսերէն, քան 4—5 օրաթերթ հ ա յ ե ր է ն » ։ ճանչնտր : Արդ, նոր Միութիւնբ ի՛՞նչ Հանգամանք Որքա՞ն ծախք կբ Հաշուէք շէնքր նորոգելու
Այստեղ արգէն կբ բացուի կսկծալի վէբք մբ ունի օրէնքին առջեւ• եւ իր նպատակին պատշաճեցնելու Համար :
որ անվերջ պիտի խոցոտէ մեր սիրտբ : Ներկա յ պա յմաններբ թո յլ չեն տար որ
^ՒձԳ այԳ դմուարութիւնբ Հարթելու Հա - անՀ բաժե շտ նո բ ո գ ո ւթ ի ւնն ե ր ր ել ներքին ձեւ ա -
Ուրեմն մեր եր իտասա րգնե ր ր այնքան կորսն– մար , կազմուեցաւ րն կեր ո ւթիւն մբ, ՏօՇ1€էՇ ճս
ց ո ւ ցած են մայրենի լեզուին սէբբ, որ »ւ տի պո ւած Րօ^շք^աշաշո, Հայկ* երդիք, ո բուն կան ոն ա գի ր բ փո խութ իւննե ր թ անմիջապէս կատարուին X Երբ ա–
ենք ֆրանսերէն օրաթերթ մբն ալ տրամ աղբել ի– պիտի ներկա յացուի Փարիզի Ո ս տ ի կան ա պ ե տ ո ւ - մէն նիւթ բնական առատ ո ւթեամ բ սկսի Հ րապա -
րենց : Ոբաէսղի բարեՀաճին ծանօթանալ Հայոց թեան X Ուրեմն , մ եր բնկեբութեան բամնետէրեբբ բակ ելլել , ա յն ատեն մեր ընելիք ծախքերբ Հինգ
պատմութեան եւ մնացեալին • **
միայն պիտի որոշեն եւ ընտրեն իրենց ւէա ր չ՛՛ ւ - միլիոնբ պիտի չանցնին :
Ո^ւբ կր տանի ա յ ս ճամ բան , տզա՛ ք : կ՚ոլզէք •թեան անգամներբ ; ֊ Հ ՛ Ա – ճ-ր ի՞նչ կապ ունի Ֆ– Ա– Ը– Միոլ–
ոբ տեւականն գարձնենք ան պա ր տ կե լ ի *ԼէրՔԼ\ » Ի՛՛նչ էլարժէ չէնքչլ; թեան Հետ X
Հայերէն չգիտնալու չարիքբւ Աւելի լայնցնելով , - Հէնքին գինն է 6.800.000 ֆրանք։ (Երբ վա– Հ* Ա՛ ճ *ր ոչ մէկ կապակցութիւն ունի,
այգ
խորացնելով , բնական վիճակի մբ վերածելով : ճառման ձաիյքերչլ ել պետական տուրքերդ Հաշ - քանի որ , ինչսլէս արդէն բացատրեցի , այլեւս
Մ ենք բոլորովին ուրիշ բան կբ սպասէ ինք : ուեն , գումարել ութ միլիոնը կ՝անցնի) : անունով չի գործեր ։
Ման աւանգ այն սեբունգէն որ կբ յաւակնի գեր Որքա՞ն կանխավճար ե ղ ա \ է ։ ճի՞-չգ է որ ^՝ՂԳայՒն Տունբ բոլորովին ան կա՞ խ
կատարել մեր Հանրային կեանքին մէջ։ այԳ վճարում ր եզաձ– է Հ. Ա. .ի կողմէ։ պիտի բլլտյ , թէ . . . -
Ա ե բ սպասածն այն էր*, որ նոր սերունգբ ոչ թէ Ոչ, Հ– Ա– ,ճ–ր որ եւ է զէ ւմար չէ տուած Բացարձակապէս անկախ , մեր սրաՀներբ
Համ ակեբպէր Հա յերէն չգիտնալու , չսորվելու ՚֊ւյգ նւոալ կին Համար, ա յլ եւԱ. վճա– պիտի տրամ ագրուին Հայկական բոլոր կա դմա -
վ Ր Գո ՎԻ չ յամ առութեան , այլ բմբոստանաբ ա- րած են մէկ միլիոն ի Հաշիւ որոշուած գնումին : կե ր պո ւթ ի ւնն ե ր ո ւ ն , առանց կուս ակց ո ւթեան եւ
նոր գէմ։ Կազմէր տեսակ մբ ուխտ, պարտադրե - Ե կեգեց ի ի վար չութ իւնբ որ եւ է վճարում դաւանանքի խտ բո ւթեան :
լու հաւքար Հայերէնի ուսուցումս , կատարելագոր բրա՞ծ էX Ա ր թուականին պիտի կատարուի բացու
ծում բ , փ ո խ ա գ ա ր ձ ա բ ա ր ։ Ք,եռնարկին յաջո գութ իւնբ ա պաՀ ո վե լո Լ մը կամ գ է թ ե՞րբ կր նախատեսուի ։
Ի ՜ ն չ ոզբեբգութիւն է այս , ամէն յոգնու - Համ ար ան ալ կարեւոր դում արով մբ պիւոի մ աս– (I ա ււ ա ջի կսւ յ Հո կտեմ բերին , սակա յն , ինչ
թիւն կրել, գիշերբ ցորեկին խառնել պաքալօոէա նակցի : Բայց , անոր բամինբ ոչ մէկ ատեն պիտի սլէս բո ի , մինչեւ այն ատեն միայն գլխաւոր շէնքը
կամ աո ք թ IIIIա պատրաստելու Համար : Տ ո՛րինե չանցնի տրամ ադրուած ԳԲաս՞ ագլոլխին կէս է : մեղի պիտի յանձնուի : է
րով օտար գրականութիւն կամ գիտութիւն սեր ֊ ԱյսուՀանդերձ Հայկական Եբգ/՚քի առմամեայ Ա՛յԳ թուականին իսկ բաւական խոշոր սբաՀ
տել ; Բարի նախանձով ուռած՝ գերազանցել վա ր չու թե ան ջերմ փավւաքր ա յն է որ՝ իւրաքան մբ սլի տի կարենա՞ք ունենալ X
նո յն իսկ տեղաց իներբ , զանազան ճիւզե բու մ էջ յ չիւր Հայ գ է թ մէկ րամնեթուգթ գնէ, որպէսղի ՚ Ռչ, բայց պատ մբ քակելով կարելի է Հա
Տետո լ նաեւ մբցանիշ կուորե մարզանքի, պեր - աւե լի ա ղ դ ա յ ի ն եւ մ ո ղո վբ դա կան բնո քթ մ ր ունե մախմբել մօտ 300 Հոդի։
ճտնքի , պարի եւ սալոնական զարմանազան վա - նա յ եւ ոչ թէ քանի մ ր տասնեակ անձերոլ ձեռքբ Ով քե՞ բ են ներկայ պատասխանատու մ ա ր–
յելքներոլ մ էջ ։ Բա յց , անճբկ Ալ , խեղճանա լ , երբ գտնուի շէնքին յատկացուած գումարը : մինին անդամնեբբ :
կաբգբ կուզա յ մա յրենիքր մ շտկելու ։ «՚իպրոց ինչս՞ Լ Ֆ * Ա * Ը * Մ • ետ կեցաւ շէնքր գնե –Պ*Պ*Ա> Աճէմեան , վ. թօսունեան , Հրաչ
չգացրնք, մամ տնակ չունեցանք* • •» : լու ձեռնարկէն : Ա արդի սեան , ՎաՀԷ Զ ք՛ լ ի ն կիր եան , կարապետ Տա
Ուխտ մբ, ո՛ւխտ մշ, միացեալ ճակատով, Ետ կենալու Հարց երբեք չէ գրուած ։ կս րե ան , Ա • Ջօպանեան եւն • :
անի Հայ
մ աք ր ել ո ւ Համ ար ա յ ս արատ բ ԱրտասաՀմ Զրոյըէ մբ Համաձայն , նոյնիսկ յօժարած Տաջորգով՝ իմ այցելութիւնս ա յգ շէնքին
առուն՝
երիտասարդութեան ճակաէն ։ Հայրենի առաջ։ էք տրուած կանխավճարը Դ"^՚ել, չուզելով մե - մէջ , ինչպէս եւ անձնական կարծիքս :
մխրճուիլ։
օտար ծովերէն եւ սնամէջ վւառքերէն ծամեծ ծախքերու մէջ ԿՐՕՆ 0 • ՋԱԱ-ՐԵԱՆ
— Ոչ, այգ մասին ցարդ ոչ մէկ մսւաՀոգոլ -
Fonds A.R.A.M
Ո.Շ.Տ. 376.286
ԿՈՐՍՆՑՆԵԼ
17, 11ս6 Օ&ատտատ - ԲձքԱՏ (13 ) Թ/1Խ-ՐՓԱ Ջ/1Ի ԶՕՐ
1տ1. : Շ08. 15-70 - Շ. Շ. Ր. Բտոտ 1678-63
ԹԻԶ ՄԸ ՀՈ՛Լ
ԲԱԺՆԵԳԻՆ Տար. 150, 6ամ՝ս. 400, Յամ՛ս. 200 ֆրանք։
Տոատմւ 21 յ՝ա116է 1945 Շաբաթ 21 Յուլիս « Ժուռնալ տրլ Հիընեւ»\ւ թղթակիցը կր եեււա–
գրէ ԻսթասպոլլէԱ , ֊Յուլիս 18 թուացածով,— Այս–
*Տ– ՏԱՐԻ - 16" ձոօ«« «°4458–Նոբ շրջան– թիլ 87 Խմբագիր՝ Շ– ՄԻՍԱ^ԵԱՈւ Գին՛ 3 Ֆթ– տեղ Հաւանական կը գտնեն թէ թուրքեւիորՀրղա–
յ ի ն յարարերոլթեաեց ի ՚ ն ղ ի ր լ լ կր գտնուի <թոցտա–
սի Փողալր օրաղարգրն ՛էլ։ ա յ • ուստի կ՜ողովի
ՄԵՐ ԽՕՍՔԸ արգիւսքրս 1լլլ սսլասուի մտ աՀ ո գ ո ւթ եամբ , սա -
ՓԱՐԻԶԻ ԱԶԳԱՅԻՆ ՏՈԻՆԸ կայն առանց շպայնութեան։ Այստեղ մեծ՜ կարեւո
րութիւն կ՚րսօայսն այն իրողութեան ո ր ՚ ՛ / • 1՚աըն
Օ Տ Ա Ր ԾՈՎԵՐԷՆ ԱՌԱՀ Փոցտամ մեկնելէ առաԼ տեսակցութիւն մչլ ունե
Թերթ՜եր ո ւ մէջ Հրատարակուած դեկո յ ց է մբ ցաւ թ՚ուրքիոյ արտաքին նախարարին՝ Հասան
իմացանք թէ Հ* Ա* ճ .բ ձեռնարկած է խոշոր Աաքայի Հ,ռտ։ թէեւ որ ել է պաշտօնական զեկոյց
Եթէ «Մեկենասներու. Միութիւն մ շ» չկայ շէնք ս բ դսելու Փաբիզր մէջ , րբլւռւ Ազգ • Հ>ուս : Հրատարակուած՝ չէ Աււգարայր կամ Ա ոսկուա յի
Փարիզի մ էջ կամ այլուր , մեկենասներ կամ րա - Սա յ ո առլսբւ Տա կա սա Սաս զրոյցսսբ շյրչաՀէ ր լ լալով , կողմէ, Հաստատելու կամ •>/» րքելու. Համար մի -
րերարներ մ ի շա ալ գոյութիւն ունեցած են է «ւ> աււաչյչր խս ր ա գ բ ո ւչժ րւս բ պաշտօս յա՚եւևսսց ր Ս– չաղզայէն մամոլլրն մ ՀՀրատարակուած– ենթա -
Ո՞ վ կրցաւ Համ րել ա յն աւելի կամ պակաս ծի ստուգում սեր ղատարել, Աասնաւոր Հարցարա զրոլթրլնները խոր^րզայրն պահանջներու մասին ,
վաւերական տազանգնեբբ, ոսկի ձայներբ կամ նի մբ վրայ , եւ անձաս բ այցելել ծախու շէսքէ , Րայց 1ս՚ուրքրոյ Հանրային կարծ՜իքը եւ մամ ուլը
ճկուն ոաքերր , ճարտար վրձիններն ու յ ո ր գա Հո իբրեւ ճարտարապետ յ լայսօրէն լէրճաբանեցան ասոնց ւԼրայ։ Այղ Հրա
սան պուէաներբ , որոնք դաս ընթացք բոլորեցին , Ու բ Լ ււ հ առաչլրն առթիւ գիմեցի Տ անձնա - տարակս ւթր ւնն եր էն կ՚երեւայ թէ թուրքերը պի
բարձրագոյն կրթութիւն ստացան շԳւորՀիլ ունե խո ւմ րի անգամնեբէն Պ * Վ^ա^է 1<ք՝օսունեանի , ոբ տի ընգունրն Նեղուցներու նաւարկութեան կար
ւորներու կամ տ ր ա մ ա գ ր ե լ ի «ֆօնտ^երու , ա յստեգ ս ի բուի պատասխանեց Հ ար ց ո ւմն ե բ ո ւս : գուսարքին վեարքննոլթիլնը, միջազգային կար՛–
եւ ուրիշ գաղութներու մէ^։ ա ի շ գ է ոբ ձեր գնած շէեքբ 35 սենեակնե գագրուէէեամբ , պայմանով որ յարգուի խ՝ուրքիոյ
Բ տ յ ց մ ան ա լան գ , ոՐ՜ վ կրցաւ իր ափին ^ ՚ է լ \ րէ կբ բազղանայ եւ թէ Հազար հոգինոց սբաՀով Հողային ամբողջութիւնը։ իայց անոնք պիտի
Հ ամ րել անոնք որ իրապէս արման ի Հ անգի ս ա ց ան մբ օմտուա&– է; մերժես Հարցին քննութիւնը սաՀմանափակել
ծախսուած գրամ ին եւ այս մոզովուրգին : Մ անա Ա ա ն ր ա մ ա սն ո ւթ ի ւննե ր բ լաւ չեմ գիտեր , ւիուսիոյ ել թ՚ուրքրոյ ւ1՚իչեւ , ինչպէս կը թե լա -
ւանգ այստեղ եւ Ամերիկա * •* սա կա յն քանի որ զ. ո լ ք ճարտարապետ էք , գ տ ց է ք գրէր խորՀբգային զեկոյց մր Ս՛ոս կոլայ ի թուրք
թազապետութեան
թատերբ կէս ճամբան մնացին; Ուրիշներ սա– 32, ԱԱՇ €*6 1)՞^1Տ6 ուր Չբգ դեսպանին :
խնգրեցէք
Հեցան լպրծուն ճամբաներոլ վրայ, տեսակ մր ար– Կ ց ո Ր գ մասբ (^ՈՈ^X^) կբ գտնուի, եւ (յիիւս կողմէ, այն բոլոր թելագրութիւնները
Հեստ , ասպարէզ գարձնելով ո ւսանո զո ւթ իւնբ : ո ր պէ ս ղի ձեղի ցո յց տան կա լո ւած ին բո լոր մա - թէ Թուրքիա իր Հողէն կտոր մը պիտի ձգէ Հա -
՛Ի եռ ուրիշներ ամ էն կապ կա ր ելով , անՀ ետ կորան սերբ X Աթէ կարելի է , յատակագիծ մբն ալ պատ րեւանին, բողոքի փոթռրիկլւեր յարոլցին ոանբսսւ
մ իջաղգա յ ի ն յորձանքին մ էջ : Այնպէս որ , եթէ րաստեցէք ։ յոն կարծիքիս մ՛էջ։ ի՚ոլոր ւժ՚ուբւերը նուիրական
«կբ վ/նառուի» մբ բացուէր, նոյն արգիւնքր սլի - // վ է գ տ ա ծ տ յգ շէնքբ ։ կր հասարին հայրապետութեան հողային ասբոզ–
րսափնե–
տի ունենար , ին չ որ 1915/՛ Հա յա ջին ջ սա •—ւ եմ բ ա խտաբար , ա յ գ ս ասին ոչ մէկ ծանօ ջԱէթիւևր , եւ , գբանալով առասպելանաս հայրե–
բու մ ասին Հ րատարակուած «Կբ փնառուի^ներբ : թութիւն ունիմ ։ ււասիբո^թիւԱը, բրենց վսոակասոլթիւնը եւ միա.
Եւ , բնդՀանբապէս , իրենց կոչումին արմանի իայց իւնգբեմ , այս Հարցին ճշգումբ կա ձայսոլթբւնր բար տպաւորութիւն կը գործ՜են։
Հանդիսացան, ա զղա յ ի ն , երբեմն ալ միջազդալին րեւոր է որքան շէսքին գնում բ , թերեւս մէկբ Լա~ ւյաըգ մբ տեղեկութեանց ոասասայն, րարհրդային
պարծանք գա ր ձ ան անոնք որ ոչ մ ե կեն աս ունէ ին , Հագբգււուած է, գնում բ անպայման յաջողցււելու իշլսասոլթիլււը, բացի կաբսի եւ Արտահանի նա–
ոչ ալ վ ա գ ո ւ ա ն Հացին ապաՀովո ւթհւ֊նբ : Համար : հ՜» *աաա ա ... ւււ^ււ(.ւ ^ • > –ա^ոռ ւ, ^ - - ա • •*
Աիւս կոգմէ, օրինակ Ամերիկայի մէջ յիս - • Աւե լո ր գ կասկածներ են ձեր ենթագրու - թիւն ունեցած– ենք։ Ատոնք բո լո ր ր (Լսի ՜ ըսաւներ
նեակներով կբ Համ բուին Հայ գիտնականներ ր, թիւններբ ։ իրապէս չեմ գիտեր թէ ո՞՛վ գտած էX են, բոլորովին Հակառակ իր ական ո ւթե ան :
ուսուցչապետներն ու գրոզներբ, որոնք իրենց Այնտեղ թաղապետութեան մէկ ճիւզբ \,եբոզութիւն որ կբ յոգնեցնեմ ձեզ զանա
տա զան գով ու ւիասւոակով կբ ճոխացնեն անւլլել– Հաստատուած է * վստա Հ էք թէ պիտի պարպեն X զան Հարցումներով։ կ՚ուսէի գիտնալ նաեւ թէ
սաքսոն մշակոյթ բ, բայց, կան ու չկան Հայկական ՚— կեդրոնական շէնք շ պիտի պարպեն • բայց երբ դրժէք ձեր գնելու յանձնառութիւնը, տրուած
փոքր ածոլին Համար ։ ոչ անոր յարակից մասբ զոր մեզի պիաի կրնան կանխավճարը պիտի վերադարձնելն թէ ոչ%
Ուրեմն , փրկարար լա սար «Մեկենասներու ձգել մ իա յն ա յն ատեն , երբ պարենաաոմ սեբու Այգ Հարցի մասին մտածելն իսկ ՚աւելորդ
Մ իութիւնը» չէ։ Այգ բաց շ կարելի է գոցել ղա– դր ութ իւնբ բոլորովին դա գբի է..; քանի որ գնելու գործողութիլննեբ բ մօտ ատ հէ
նազան ձեւերով : ԱՀ ա տ ե ս է ք , 1929^5> Ամերիկայի \ Դ*ակագիձ՝ մբ , այստեղ •- Շէնքի մլ, մէկ նէն պիտի յ ո ան ան :
Կ * 10 աչբ եւ Հա յբ Ա ի ո ւթ ի ւնն ե ր ր սաներ կր պա– մասին մէջ պիտի տեզաւոբուին Հայեր, իսկ միւս 1*ՐՔաՓն է մէկ բաժնեթուղթին արժէքը։
Հեն Պէյրութի ճեմարանին մէջ, երբեմն ստանձնե կողմ ր գրաւուած պիտի մնայ պաբենաւոբման մէկ Հազար ֆրանք , Հաւանաբար Հինգ Հազար
լով նաեւ անոնց Համալսարանական ծախքերը։ Եւ կարեւոր ճիւզբ , որուն բաշխած պա ր են ա տ ո մ սերբ նոցներ եւս բլլան։ Բայց չմոռնամ շեշտել թէ այս
մեծ մասով արմէք են այգ սա՛, երբ, քանի որ կբ նո յնքան աբմէքաւոբ են որքան թդթագրամնե բբ : բաժնեթուզիմ երր միայն Հայերու պիտի վաճառ ֊
պատրաստուին ոչ թէ ւիառք վաստկելու, այլ ժո– ԱբԳ , եթէ գէպք մբ պատաՀի , Րսի ՜ բսաւնեբու ուին եւ վլոխանցելի պիտի ըլլան միայն նոյն ան–
ղովուրգին ծառայելու Համար : գուռ չթ բ ա ցոլիր : Տարրական խոՀ եմ ութ իւնբ Հբաժե շ տ սլ ա յմ անն ե ր ր լր ա ցն ո ղ անՀ տաներ ո ւ ն ,
Տարօրինակ միտք մբ եւս կբ յա յանէ մեր երի֊ կբ պաՀանջէ շէնքէն ներս մտնել երբ ամբող^յւվին ընկերութեան վարչական խորՀուբդին $ոյէ ՜
տասարգ աշխատակիցբ , անշուշտ իր տար իքին բե պարպուած է) X տոլու .թեամր X
րում ով, եւ իբրեւ Հ ետեւանք մ իջավա յ ր ի ն ա զգե ֊ — ինչպէ՞ս կազմուեցաւ ֆրան սաՀ ա յ Ագգ *
ցութեան % ԸնգՀ * Ա իութիւն բ, որուն անունով Հրատարակ - Մ ինչեւ Հ իմ ա քանի՞ Հ ոգիներ բաժնե -
— « Երբ անոնք (հայ երիտասարդները) կը ուած էբ ազդր ; դրուած են եւ որքա՞ն գումար Հաւաքուած էէ
-—
տեսնեն իբենց սպդակիցներր օաարներու հաւա - Պատերազմբ երբ վերջացաւ , Ազգային ճա Յարդ , մօտաւորապէս Յուկէս միլիոնի վա
ճառումը
սար ք վստահ ելք որ աւելի եոանւլով կը սորվին Ա • կատ բացատ ր ո ւթ իւնբ աւելորդ Համարուելով , ենք թէ ապաՀովո ւած է ։ իսկ մնացեալը վ ստաՀ
բացումէն
• Գ ՛ը եւ. Հայոց պատմութիւնը (այս սիււլին լքէջ կազմուեցաւ 3) . Ա . Ը . Ա ,բ * շատ դիւրութեամբ պիտի տեզաւո բուի (
աւելի օգտակար կրնայ ըլլալ հայ օրաթերթ– ւքը —- Ա յստեղ բաբո յա կան անձնաւորութիւն չեն առաջ :
ֆրանսերէն, քան 4—5 օրաթերթ հ ա յ ե ր է ն » ։ ճանչնտր : Արդ, նոր Միութիւնբ ի՛՞նչ Հանգամանք Որքա՞ն ծախք կբ Հաշուէք շէնքր նորոգելու
Այստեղ արգէն կբ բացուի կսկծալի վէբք մբ ունի օրէնքին առջեւ• եւ իր նպատակին պատշաճեցնելու Համար :
որ անվերջ պիտի խոցոտէ մեր սիրտբ : Ներկա յ պա յմաններբ թո յլ չեն տար որ
^ՒձԳ այԳ դմուարութիւնբ Հարթելու Հա - անՀ բաժե շտ նո բ ո գ ո ւթ ի ւնն ե ր ր ել ներքին ձեւ ա -
Ուրեմն մեր եր իտասա րգնե ր ր այնքան կորսն– մար , կազմուեցաւ րն կեր ո ւթիւն մբ, ՏօՇ1€էՇ ճս
ց ո ւ ցած են մայրենի լեզուին սէբբ, որ »ւ տի պո ւած Րօ^շք^աշաշո, Հայկ* երդիք, ո բուն կան ոն ա գի ր բ փո խութ իւննե ր թ անմիջապէս կատարուին X Երբ ա–
ենք ֆրանսերէն օրաթերթ մբն ալ տրամ աղբել ի– պիտի ներկա յացուի Փարիզի Ո ս տ ի կան ա պ ե տ ո ւ - մէն նիւթ բնական առատ ո ւթեամ բ սկսի Հ րապա -
րենց : Ոբաէսղի բարեՀաճին ծանօթանալ Հայոց թեան X Ուրեմն , մ եր բնկեբութեան բամնետէրեբբ բակ ելլել , ա յն ատեն մեր ընելիք ծախքերբ Հինգ
պատմութեան եւ մնացեալին • **
միայն պիտի որոշեն եւ ընտրեն իրենց ւէա ր չ՛՛ ւ - միլիոնբ պիտի չանցնին :
Ո^ւբ կր տանի ա յ ս ճամ բան , տզա՛ ք : կ՚ոլզէք •թեան անգամներբ ; ֊ Հ ՛ Ա – ճ-ր ի՞նչ կապ ունի Ֆ– Ա– Ը– Միոլ–
ոբ տեւականն գարձնենք ան պա ր տ կե լ ի *ԼէրՔԼ\ » Ի՛՛նչ էլարժէ չէնքչլ; թեան Հետ X
Հայերէն չգիտնալու չարիքբւ Աւելի լայնցնելով , - Հէնքին գինն է 6.800.000 ֆրանք։ (Երբ վա– Հ* Ա՛ ճ *ր ոչ մէկ կապակցութիւն ունի,
այգ
խորացնելով , բնական վիճակի մբ վերածելով : ճառման ձաիյքերչլ ել պետական տուրքերդ Հաշ - քանի որ , ինչսլէս արդէն բացատրեցի , այլեւս
Մ ենք բոլորովին ուրիշ բան կբ սպասէ ինք : ուեն , գումարել ութ միլիոնը կ՝անցնի) : անունով չի գործեր ։
Ման աւանգ այն սեբունգէն որ կբ յաւակնի գեր Որքա՞ն կանխավճար ե ղ ա \ է ։ ճի՞-չգ է որ ^՝ՂԳայՒն Տունբ բոլորովին ան կա՞ խ
կատարել մեր Հանրային կեանքին մէջ։ այԳ վճարում ր եզաձ– է Հ. Ա. .ի կողմէ։ պիտի բլլտյ , թէ . . . -
Ա ե բ սպասածն այն էր*, որ նոր սերունգբ ոչ թէ Ոչ, Հ– Ա– ,ճ–ր որ եւ է զէ ւմար չէ տուած Բացարձակապէս անկախ , մեր սրաՀներբ
Համ ակեբպէր Հա յերէն չգիտնալու , չսորվելու ՚֊ւյգ նւոալ կին Համար, ա յլ եւԱ. վճա– պիտի տրամ ագրուին Հայկական բոլոր կա դմա -
վ Ր Գո ՎԻ չ յամ առութեան , այլ բմբոստանաբ ա- րած են մէկ միլիոն ի Հաշիւ որոշուած գնումին : կե ր պո ւթ ի ւնն ե ր ո ւ ն , առանց կուս ակց ո ւթեան եւ
նոր գէմ։ Կազմէր տեսակ մբ ուխտ, պարտադրե - Ե կեգեց ի ի վար չութ իւնբ որ եւ է վճարում դաւանանքի խտ բո ւթեան :
լու հաւքար Հայերէնի ուսուցումս , կատարելագոր բրա՞ծ էX Ա ր թուականին պիտի կատարուի բացու
ծում բ , փ ո խ ա գ ա ր ձ ա բ ա ր ։ Ք,եռնարկին յաջո գութ իւնբ ա պաՀ ո վե լո Լ մը կամ գ է թ ե՞րբ կր նախատեսուի ։
Ի ՜ ն չ ոզբեբգութիւն է այս , ամէն յոգնու - Համ ար ան ալ կարեւոր դում արով մբ պիւոի մ աս– (I ա ււ ա ջի կսւ յ Հո կտեմ բերին , սակա յն , ինչ
թիւն կրել, գիշերբ ցորեկին խառնել պաքալօոէա նակցի : Բայց , անոր բամինբ ոչ մէկ ատեն պիտի սլէս բո ի , մինչեւ այն ատեն միայն գլխաւոր շէնքը
կամ աո ք թ IIIIա պատրաստելու Համար : Տ ո՛րինե չանցնի տրամ ադրուած ԳԲաս՞ ագլոլխին կէս է : մեղի պիտի յանձնուի : է
րով օտար գրականութիւն կամ գիտութիւն սեր ֊ ԱյսուՀանդերձ Հայկական Եբգ/՚քի առմամեայ Ա՛յԳ թուականին իսկ բաւական խոշոր սբաՀ
տել ; Բարի նախանձով ուռած՝ գերազանցել վա ր չու թե ան ջերմ փավւաքր ա յն է որ՝ իւրաքան մբ սլի տի կարենա՞ք ունենալ X
նո յն իսկ տեղաց իներբ , զանազան ճիւզե բու մ էջ յ չիւր Հայ գ է թ մէկ րամնեթուգթ գնէ, որպէսղի ՚ Ռչ, բայց պատ մբ քակելով կարելի է Հա
Տետո լ նաեւ մբցանիշ կուորե մարզանքի, պեր - աւե լի ա ղ դ ա յ ի ն եւ մ ո ղո վբ դա կան բնո քթ մ ր ունե մախմբել մօտ 300 Հոդի։
ճտնքի , պարի եւ սալոնական զարմանազան վա - նա յ եւ ոչ թէ քանի մ ր տասնեակ անձերոլ ձեռքբ Ով քե՞ բ են ներկայ պատասխանատու մ ա ր–
յելքներոլ մ էջ ։ Բա յց , անճբկ Ալ , խեղճանա լ , երբ գտնուի շէնքին յատկացուած գումարը : մինին անդամնեբբ :
կաբգբ կուզա յ մա յրենիքր մ շտկելու ։ «՚իպրոց ինչս՞ Լ Ֆ * Ա * Ը * Մ • ետ կեցաւ շէնքր գնե –Պ*Պ*Ա> Աճէմեան , վ. թօսունեան , Հրաչ
չգացրնք, մամ տնակ չունեցանք* • •» : լու ձեռնարկէն : Ա արդի սեան , ՎաՀԷ Զ ք՛ լ ի ն կիր եան , կարապետ Տա
Ուխտ մբ, ո՛ւխտ մշ, միացեալ ճակատով, Ետ կենալու Հարց երբեք չէ գրուած ։ կս րե ան , Ա • Ջօպանեան եւն • :
անի Հայ
մ աք ր ել ո ւ Համ ար ա յ ս արատ բ ԱրտասաՀմ Զրոյըէ մբ Համաձայն , նոյնիսկ յօժարած Տաջորգով՝ իմ այցելութիւնս ա յգ շէնքին
առուն՝
երիտասարդութեան ճակաէն ։ Հայրենի առաջ։ էք տրուած կանխավճարը Դ"^՚ել, չուզելով մե - մէջ , ինչպէս եւ անձնական կարծիքս :
մխրճուիլ։
օտար ծովերէն եւ սնամէջ վւառքերէն ծամեծ ծախքերու մէջ ԿՐՕՆ 0 • ՋԱԱ-ՐԵԱՆ
— Ոչ, այգ մասին ցարդ ոչ մէկ մսւաՀոգոլ -
Fonds A.R.A.M