Page 19 - ARM_19-1945_03
P. 19
լ ք ո տ ս ւ ա օ ս օ ո օ ք ո < տ ա ՚ ո ա տ ատ տ ս տ օ ո տ ԷԵՐՋԻ՚Ն ԺԱՄ
Րօոճ6 6Ո 1928
Տ..0.8. 376.286
17 , «Ա6 Օ&ատտատ - ԲՃ111Տ (13«) ՆՈՐ ԻՈԻՃԱՊ ՍՈՒՐԻՈՅ ՄԷԶ
7«. : Շ08. 15-70 - Շ. Շ. Բ. Բտոտ 1678-63
^ԱԺՆԵԳԻ՞ե–– Տար. 750, 6աւ1՝ս. 400, ՅաՕ՚ււ. 200 ֆրանք։ ՀադսՄաւոբ Հափէ եւ Ասաիեեբ
կը փախչիԱ՛ (ՏԽ ՏԼօէ եւԱ)
81տա1ւ 10 յսա«է 1 9 4 ^ Երեքշաբթի 10 Յուլիս
Ժ Զ ՛ ՏԱՐԻ - 16" ձոոձ; «"4449-'նոր շրջան թիւ 78 Խմբագիր* Շ– ՄԻԱԱՔԵԱ՚և Գին՝ 3 Ֆր– Ֆրանսական գործակալութիւնը (ձ. ք. Ր.,
նախկին Հաւ)աս) հետեւեալ գեկոյցը հաղոր -
դհց մամուլին, շաբաթ օր
ՄԵՐ ԽՕՍՔԸ ԹՈԻՐԲԻՈ8 էՀէզիրէի մէջ, Եվւրատի արեւելեան ափին վը–
ԶԵՌՆԱԾՈՒԹԻԻՆՆԵՐԸ
ՌՈԻՍԵԻԹՈՒՐ՚Բ բայ , քբիստոնեայ բնակչութեանց գէմ սպառնա -
լիքբ կբ շիշտուի ամէն օր, եւ հագարաւոբ ընտա
ԲԱՆԱՎԷՃԸ նիք Սեր կը գ ա ղ թ ե ն ։ Աուբիոյ արեւմտեան եւ Հա
րաւային արեւմտեան շր՛ջանին մ էջ պատաՀած
(ի. եւ վերջին մաս) դէպքեր բ մ ինչեւ Հ իմ ա զգալի անդրադարձումներ
ունեցած
Առաջին անգամ շէ որ խոբՀրգա յ է ն մամ ուլը չէին այս շրջանին մէջ, բայց կացութիւ
ծ՜անր մեղադրանքներ կ՚ուղղէ Թուրքիս յ դէմ, ե՛* Ի) • Ա՛իութեան դէմ կատարուած Հիթլէրական նը տագնապալի դարձաւ Տանիս ի վերջին օրերէն ,
րեսին ւոալուԼ անոր երկդիմի գիրքը* պատերազ նա խ ա յարձակումէն վեր^, թրքական Հչէզոքոլ - երբ խռովարարներ եւ Պէաէվիներու սպառազէն
մին սկիզբէն ի վեր : թիւնբ» աւելի ինքնատիպ գոյն մբ առաւ։ Գերմա Հ ր ո սա խում բեր Հասան :
Ւ1օա՚€116Տ Տ<ՈՂ6էւզԱ6Տ/՛ յօդուածբ, որուն վերջին նական «յաղթանակներու» ղեկոյցներր եւ Հակա ֊ Գէպքեր պատաՀեցան զանազան կէտ եր ու վը–
մ ասր պիաի կար գաք այսօր, պարզապէս արձա - իւորՀրգային լուրերր լեցուցին թուրք մամուլին բ։ս յ , մ ասնաւո րապէս Տ է րպիս իէ ի մ էջ ուր 750 կի"
զանգ մ րն է % սիւնակներ.րէ Այդ մամուլբ թավւանցիկ ակնարկ ֊ ներ՛ եւ մանուկներ սա իւղուեցան Գոմինիկեաննե -
Գժ բա խաա բա ր ա չքի առջեւ չունինք ոչ Ա՝ ոս ներ բբաւ քՕբիմի եւ կովկասի, նոյնիսկ Վոլկայի // ււ վանքր ա պա ս ա ան ի լ : Պ էտէվիները ամ բողջ ե–
կուա յի , ոչ ալ Պ ՚>լս ո յ եւ Անգարայի թերթեր ր մասին , «<իմնապէս թրքական գետ» , ինչպէս 1լ ե– րեք ժամ կուռ կրակ $ բ տեղացին ֆրանսական
որպէսղի կարենա յ ի ն ք ամրո զ$ա կան գաղափար մր րեւայ ։ Թուրք լրագրողներ բ կան խաւ խոբՀ րդա - պահականոցին վր ա յ , մինչ քրիստոնեաներոլ տ ու
տալ մ զո ւած՜ պա յքա ր ի մ ասին ; Ուրեմն , պիտի յին նաւատորմ բ Աեւ ՛Ծովէն կր փ ո խ ա գ ր է ին ուրիշ ներ ր աւարի կբ տրուէին , ինչպէս եւ կը թալան -
ներկայացնենք այն ինչ որ մեր ձեռքբ անցած է աշխաբՀ մը եւ կբ զգուշացնէին թէ Թուրքիա ոլէին տուները ա յն բնիկ ձ իա ւո բներ ուն ոբ կ՛ա -
պատաՀաբար : ք ^ ո յ Լ աիտի չտայ որ անցնի Նեղուցներէն % ւղաՀովէին պաՀ ա կան ո ց ին պաշտպանութիւնը :
Այ "՚գէ" 1 «Ն/"– Երբք Թայմզ»ի թղթակից շ վեր \942ի ամ առ ր , թուրք ղինուորնեբ ո ստիպո - Բրիտանական զօրքին մ ի^ա մտո ւթիւնբ գրեթէ ա–
ջերս կը գրէ ր թէ խո րՀրդա յին մամ ուլը ս իւն ակ զարար ղրկուած էին արեւելեան նաՀանգնեբբ , մէն տեգ ուշ մնաց , պատճառ դառնալով ոբ պա–
ներ կր լեցնէ , ձաղկելու Համար Իրանի եւ Թուր՜ սա խախուտ պատրուակով թէ պիտի պ ա շտ սլան են Հականոցնեբբ պա ր պո ւ ին %
ք ի ո յ յետագիմական շարժումը, օրուան րառե - թրքական չէզոքութիւնբ Գերմաննեբու խնդրական թագմաթիլ քրիստոնեանեբ կը ջանան Հալէպ
րով՝ «ֆաշական գործունէութիւն լՀ» ; Այս առթիւ ցամաքաՀ անում՛ի մը գէմՏբապիզոն ի շրջանին մէ^։ հւսսնիլ երկաթուղիով որ կներկարի
Այգ պաՀ ուն Թուրքիս յ գիբքբ այնքան երկդիմի սաՀմանագլու–
կը յ ի շ ո ւ ի մասնաւո րապէս Հիւսէ յին ճաՀ իա էթալ– խին վրայ, Աուբիոյ ել Թուր քիոյ միջեւՀ Կբ յ ո ւ
չըե , ՀԹանին»ի տնօրէնը , իբրեւ գլխաւոր մէկ էր ոբ Գաշնակիցներբ որոշեցին զօրացնել իբենց
զօրագունդեբը Աօաաւոբ Արեւելքի մէ^, ի վնաս սան աւելի ասլաՀ ովո ւթ իւն գտնել ա յ դ քաղաքին
գէմքր « ֆ ա շա կան գազաններում : մէջ ուր ո չ-քր իստոնեանեբու թիլբ լ՛նա կ չու թեա՛ն
Եգվեսաիա, Մոսկ ո լայ ի կառավարական օր - գլխաւոր ռազմ տ գա շտ եր ո ւ ։ Ա թ ա լ ի ն կր ա ան էբ ոբ
պագ ջուր լեցուց անոնց վրա յ որոնք , Թուր քիո յ Հազիւ կէս ին կբ Հ ասն ի : Տէր Զ°րի բնակչո ւթեան
կանբ , վերջերս գառնութեամբ գիտել կուտար թէ 90 առ Հարիւրր արդէն Հեռացած է քաղաքէն ւ
թրքական գա տ ա ր ան ր ազատ արձակած է <ձԳ"ր շ մ՛էջ » մեծ յոյսեր գ ր ա ծ էին Գերմ աննե բու յաղթ ա– եյուսասլահաբ բնակչոլթիւններր ընդհանուր
Գայլերու ընկերութեանդ անդամնեբէն շատեր բ : նակին վրայ : ԱՀ աւասիկ ա յն թրքական Հբարեկա– առումով Հայեր եւ Ասորա - Քաղդէացիներ են, ո–
՚ « Գմռւար է րմբռնել թրքական գատաբա մութիւնբ» որ իբրեւ թէ չփակեց կովկասի ճամ ֊ լանք արդէն շատ մր գաղթեր եւ հալածանքներ
նին վճիռբ։ Համաթրքական շարմումբ եւ անոր բան Հիթլէրի առջեւ՝» : տեսած են եւ արոնք իրենց աշխատանքով խոպան
բո լո ր ճիւգեբբ ուրիշ բան չեն , րա յց եթէ թուրք Թուրքիա իբ յո յ ս ր Գաշնակից դրօշներուն վբ– շրջաններ վերածեր էին ցորենաշատ դաշտերոլ :
Նաց իներ , որոնք ուղղակի կապ ունին ^ եր լին ի բայ գրաւ այն պաՀ ուն երբ 1լբսէին թէ Հգործբ չի Այս բնակչութեանց մէկ մասը ճէղիբէ եկած է բ
Հետ է Անգարայի դատարանին կողմէ թրքական քալեր» : Ա"ո ր Համ ար է որ թուրք լրագրողնե րբ ւՍՅՅին, խուսափելու համար իրաքի քրիստոնեա
Հ ի թ լէ րա կաննե ր ո ւ ն աղատ արձակում ր դմուաբ այսօր Հազար կտոր կ բլլան , ապացուցանելու Հա ներոլ ջարդէն (կ՚ակնաբկէ Ասորիներուն) :
թէ Համ ա ձ ա յն ի թրքական իշխանութեանց յա յ - մար թէ ^.ուղղամիտ» էր այս խաղբ եւ ծիծաղելի
տա բաբ ած քաղաքականութեան Հետ : • • . Թուրք գիւտերու կր դիմեն, Հաւաստելու Համար թէ ի - Յո՚աԱսա զիջոնԱԱհբ կ՚ըԱհ
–դատաւորներդ, ՛վար՛ժ ո ւած չեն դեմոկրատիկ տար րաւ ունք ունին վա ս տ տ կին մ էջ Հ
րերու Հետ ներոոամտութեամբ վարուեյոլ : • * Կ՝ե\ կարգ մբ թրքական շր ջ ան ա կն I, ր կր շա բո ւնա - Սւււքիպ եւ ԼիրաԱաճի
Հբե^ւի թէ Թռւրքիոյ մէջ ո եւ է ֆաշական սրիկայ կեն ձեռնածո ւթիւններ կատարել երկու գնդիկնե
դրամ ով կրնա յ ստոր ին յարձակումներ գործել րով։ Լկամ երկու չուանի վրայ խաղալ) : Անոնք
դրացի բարեկամ պետութեան մր դէմ : Թրքական նորէն աշխուժացած , ուրախ զո ւա բ թ են ^ տեսնե ՏԵՂԱԿԱՆ ԶՕՐՔԸ՛ ՏԵՂ-ԱՑՒՆեՐՈԻ-Ն
Հ ողին վրա յ , նացի սերմերու պաշտպանս ւթե աս լով ո բ Թուրքիան կրցաւ վերջին պաՀ ուն ցատկել Ֆրանսական կառավարութիւնը Հաշտաբար
փորձերը ծայրա յ ե ղ կե ր պո վ կասկածելի կր թ ը՜ Մ իացեալ Ազդե բու կառախումրին մ էջ : Հէք^ լէր է բնթ ացք մը բռնելով Ա ուրիո յ եւ Լիբանան ի Հ ան–
լին» : (23 Ապրիլ) : Հ իացոզնեբբ եւ Կէօպէլսի <ձթ ո շա կա ւո րն ե ր ր» , ո - գէա, շաբաթ օր յայտարարեց թէ 2^յ 1-Օ.ՍՕՕ բբ–
Փարիզի խորՀբգային դեսպանատան Տեղեկա– բոնք ատեն մբ նրբանցքներուն մէջ սլա Հ ո ւա ծ էին, նիկ զ ի ն ո ւո րն ե բ ո ւ Հ ր ա մ ան ա տ ա բ ո ւթ ի ւն ը պիտի
աուս աստիճան մր կր լրացնէ պատ կեր ր, արձա - նորէն ասպարէզ ելած են : Համաթուբք շարժու - ձգէ Աուըիոյ եւ Լիբանանի կառավարութեանց :
նագրե լով աւելի նոր եւ այլապէս շաՀեկան գէպ– մ ին գա ւա գի րն ե բ ո ւ ն վերջին դատբ , դ ա ւ ա գ ի բներ Այս կարգադրութեան շնոբՀիւ , Ա ուր իա եւ Լիբա
քեբ եւ պարագ նե Ր՛– որոնք կը ձգտէ ին ֆաշական դիկտատուրա Հաս - նան իրենց ազգային բանակներ բ կ՚ունենան % Լուրբ
իսկ թուրքե՞րը : Անշուշտ խօսքի տակ չեն մր տատել եւ Թուրքիան պատերազմի մ զ ե լ Գերմա - պաշտօնապէս Հ ա զո ր գ ո ւե ց ա լ ֆրանսական րնդՀ •
նա ր , խոՀեմո ւթեամբ շա րմ֊ե լով Հանդերձ։ Եւ նիո յ կողքին , կ՚ապացուցանէ թէ ֆ ա շա կանո ւ - պատուիրակին՝ ղօր* Պէնէի կողմէ, ինչպէս եւ
անձկութեամբ կ՝ապաւինին Անգլիո յ պաշտպանու թեան ո չ ն չա ց ո ւմ ս ամ ենեւին տեղ չունի թուրք անթելով, երկու երկիրներուն մէջ, որոնք Ֆրան
թեան , բարեկամաբա՜ր կր մատնանշեն անոր աք Թեմիսին (^արդարութեան աստուածր^ մտքին մէջ, սա յի Հոգատարութեան տակ են \՝)23էն ի վեր ել
սպառա ,ցող վս սնգնեբբ: թէեւ բնգՀանրապէս իւ ի ս տ է ան ւ Զ°րավաբներ այժմ կը Համարուին անկախ պետ ո ւթ ի ւ ն ն ե բ Հ Պաշ
•/II– ւ «. <- հրք1՚Լէա1՛ » Աապախայի ել ուրիշ թուրք Հ ի թ լէ ֊ տօնական ղեկոյցբ 45 –օր պայմանաժամ կը սաՀ–
Դ ա ա ա Հ ա կան օրինակ մ ր : «Թանին» խօսելով բտկան խմրապետնեբու անունները չէին երեւար մանէ , վւոխանցումբ կատարելու Համար ;
՚Հյեգուցներու մասին տրուած պաՀան^նեբուն վբ - անգամ դատավարութեան մէջ ւԿէօպէլսեան^Թաս– Արտաքին նախարարութեան ներկա յա ց ո լ -
բայ, կբ յայտարարէ՛ քօ . Ա՛ իութիւնը ոչ թէ ֆիրբ էֆքեաբ» է^՜եբթբ նոբէն կը Հրատարակուի ցիչնեբէն մէկբ լրացուցիչ տեղեկոլթիւննեբ Հա -
յ^ուզէ որ Նեղուցն երբ բաց բլլան բո լո բ ազգեր ուն ՀձԹասվիր» անունով : Գալով ա յն գերմ տնասէր օ ր– գորգելով, ըսաւ թէ Ֆրանսա առ այժմ պիտի սլա–
առ^եւ , խաղաղութեան թէ պատերազմի ատեն , կաննեբուն այնքան ազդեցիկ որքան ^^իւմՀուրի– Հէ ֆրանսական ղօ բ ա զո ւն դբ , որ կը բաղկանա յ
այլ փա՛կուին : «Պատերազմի ատեն փակուին ամէն քէթյ>ը , որոնք ամ բողջ պատերազմի րնթտցքին
պետութեան, առ^եւ , բացի քհուսիայէն» ; Հակախո րՀ բղա յին պայքար մր վարեցին, չՀամար–
Ե*֊ կ^եզրակացնէ , սբտառո*՚ւչ աղգաբարոլ - ձակեցան նոյնիսկ անՀանդստացնել զանոնք % դա բա յ է ն եւ իսթամ պուլէն : Ա յս գործակտ լու -
թիւն մբ ուղղելով զինակից ՍՖգլիոյ • Թուրքիան վտանգաւոր սադրանքներու կրկէս թիւնբ թուրք թ ե բ թեր ո ւն կբ ճարէ ՀակախորՀ բր
— « Գեբմանիոյ փլոլզումր տագնապալի կա դային զրսլա բտո ւթ իւննե բ որոնք արմանի են Կէօ
ցութիւն մր կը սաեղծէ , սլաւական հեղեղը կը հո մբ կր գառայ բնգգէմ ազատատենչ ազգեր ուն ;
պէլսի ։ Այս բոլոր նողկալի ցնդաբան ո ւթի ւնները
սի այսպէս կազմուած պարապին մէջ եւ կը սպաււ– Հիթլէրական ոճրագործն երբ եռանդուն փաստա -
ծ բ ա գ ր ե ա լ եղանակով մբ կո Հրատարակուին
բաննե բ կռ գ անեն Հոն : Գերմ ան ի ո յ գրաւմ ան եւ
նայ աւլել սրբել ամէն բան– • • Հարաւը ամէն հբա–
պոյր ունի կախարդելու համար Սլալները,— վարչութեան մ ասին Գա շնա կիցնե բու մ իջեւ գ ո յա– «Թասվիր»ի , «ճի*֊մՀուբիյէթ»ի , Հ<Թանին»ի , եւ
քարիւղ Աբարիա , Եգիպտոս , Հնդկաստան : Եբ֊է
թրքական պատնէշը չխափանէր այս երազին իրա ցած Համ աձա կնութեան նախօրեակին , թուրք լբ - ուրիշ զանազան օ րկաննեբուն մ էջ որոնք կը վե -
կանացումը , սլաւ յաււաջապահները , որոնց աոջեւ
ւոնցած են, արդէն իսկ, օրթոտոքս հովուապետ - ր ա գ ր ո դ Նէճմ էտտին Ա ատակ <Հ.Ագշամ»ի մ էջ բո - րագտնեն իրենց (^ներշնչում ի աղբիւրնե բ բ» :
նեբը, անակնկալ կերպով պիտի երեւային Եգիպ
տոսի սահմաններուն վբայ» : դոքեց գրաւման կարգուսարքին դէմ : «Անվստա - ԼեՀական յետաշրջութեան օրինակբ սիրտ տբ–
Հ ութեան միակ աղբիւր ր այն է որ,, կբ գրէր ան, ւաւ եուկոս լաւ ֆ ա շա կաննե ր ո ւ ն եւ անոնք փութա
Եվրոպայի բոլոր երկի բներ բ կբ շարունակեն ղ րաւ– ցին Թուրքիա փոխադրել իրենց կեդրոնը : Այնտեղ
մ ան տակ մնա լ» : ՀԱգգերու ի ր ա ւո ւ ն ք» ին ա յ ս ա– է որ անոնք սարքեցին բազմաճիւղ կազմակերպու
խո յետնին կարծիքով, մարդ մբ ոբ \942ին օգ - թիւն մ ը ։ իրենց ղլուխբ կբ գտնուի նախկին վար
Հա ս կն ա լ ի է թէ Ա՝ ոսկուան ինչո՛ւ այնքան տուեցաւ Կէօպէլսի Հիւրընկալութենէն ,Գերմանիոյ չապետ Զվէրքովիչ Ո Ր 1941 ին ստորագրեց էյ ո ւ կո
գ ր գ ռ ո ւ ա ծ է , եւ սուր սլաքներ էլ արձակէ իր բո կողմէ գրաւուած եւ ստրկաց ուած Եւրոպայի մէչ^, ւլ լաւի ո յ յարում ր Հիթլէրական եռանդամ դաշին
լոր օրականներուն մ իֆոցաւ , մ ինչեւ Փարիզ : Ողբալում ր կր խափանէ պետութեանց ազատ ու - քին, ինչպէս եւ գանաղան դերմանասէբ Հունգար
Տարակոյս չկա յ թէ ա յս բանավէճբ զգալի թիլեր եւ ան կա խ ո ւթ ի ւն ր» : պոլիտիկոսներ , ինչպէս զօր * Ժիվքովիչ , նախկին
ազդեցութիւն պիտի ունենա յ բանակցութեանց վարչապետ Փուբիչ , գործակալը դաւաճան Տբա–
վրա յ , որոնց մ ասին խոր դա գտնա պաՀ ութիւն կր Հիւսէ յին ՃաՀ իա Եալչրն կր զայրանայ Հուն կա Աիխայլովիչի եւն՛։ Այս ամբողջ խմբակբ քա–
տիրէ, երկու կողմէն ալ : գար լրաԳՐոՂՐ մր գէմ ոբ յայտարարած էր ր ո ղ ո լիք ի ւ ն ն եր կր կատարէ եւ խռովարարական ա–
Ամէն պարագայի մէ^., ծանր փորձութեան մբ իրեն՝ Աան (հրանչիսկոյի մէչ՝ թէ Հունգարիա կր րա բքներ կբ կազմակերպէ Ե ո ւկո ս լավի ո յ օրինա -
մատնուած են թուրքեւռուս յա բաբե բութ իւննե բբ , բաղձա յ բարեկամ րլ/ալ 1օ • Մ իութեան : Ան ձիր ւո ր կառավարութեան գէմ :
որոնք այնքան ոիբալիբ Հանգամանք ունէին Հայրենիքին դաւաճան» կր կոչէ իր պաշտօնակի Ջախջախ ո ւած՝ ազատասէր ժողովուրդներուն
1918* ի վեր։ ց ը ։ ԼեՀ տարազի րնե բու խմբակին գործակալներր կողմէ , Հիթլէբականութիւնբ կը վարձէ ծածկուի լ
Այգ սէրաԼէր բարեկամութեան , սիրակցորդ իրենց տունին պէս են քՒուրքիոյ մէչ՝։ Անոնց Հե՛ բոլոր ճեղքերուն մէջ, շարունակելու Համար պայ
պատերազմի
գործակցութեան մատա ղ գացինք մենք ալ, կոր ռադրական գործակալութիւնը, որ Տեղեկատու քարը եւ պառակտելու Ա իացեալ Ազգերը :
սնցնելովն մեր Գատր։ Նոյնիսկ Լէնինի կողմէ Հըռ– միջոցին սերտ կապ ունէր Պերլինի կը բռնէ ա– (աւ^ԸԼԼԸՏ ՏԸ^ա՚ՈՉՍԸՏ, 7 Օ ուլիս)
չակուած իրաւունքներ .. . Գիլանին Հետ (0. Ւ1՝. 8.) , այսօր տեղը
նոր մասնւսճիւղհրոլն ո՛րոնք անՀետացած են Ան–
Fonds A.R.A.M
Րօոճ6 6Ո 1928
Տ..0.8. 376.286
17 , «Ա6 Օ&ատտատ - ԲՃ111Տ (13«) ՆՈՐ ԻՈԻՃԱՊ ՍՈՒՐԻՈՅ ՄԷԶ
7«. : Շ08. 15-70 - Շ. Շ. Բ. Բտոտ 1678-63
^ԱԺՆԵԳԻ՞ե–– Տար. 750, 6աւ1՝ս. 400, ՅաՕ՚ււ. 200 ֆրանք։ ՀադսՄաւոբ Հափէ եւ Ասաիեեբ
կը փախչիԱ՛ (ՏԽ ՏԼօէ եւԱ)
81տա1ւ 10 յսա«է 1 9 4 ^ Երեքշաբթի 10 Յուլիս
Ժ Զ ՛ ՏԱՐԻ - 16" ձոոձ; «"4449-'նոր շրջան թիւ 78 Խմբագիր* Շ– ՄԻԱԱՔԵԱ՚և Գին՝ 3 Ֆր– Ֆրանսական գործակալութիւնը (ձ. ք. Ր.,
նախկին Հաւ)աս) հետեւեալ գեկոյցը հաղոր -
դհց մամուլին, շաբաթ օր
ՄԵՐ ԽՕՍՔԸ ԹՈԻՐԲԻՈ8 էՀէզիրէի մէջ, Եվւրատի արեւելեան ափին վը–
ԶԵՌՆԱԾՈՒԹԻԻՆՆԵՐԸ
ՌՈԻՍԵԻԹՈՒՐ՚Բ բայ , քբիստոնեայ բնակչութեանց գէմ սպառնա -
լիքբ կբ շիշտուի ամէն օր, եւ հագարաւոբ ընտա
ԲԱՆԱՎԷՃԸ նիք Սեր կը գ ա ղ թ ե ն ։ Աուբիոյ արեւմտեան եւ Հա
րաւային արեւմտեան շր՛ջանին մ էջ պատաՀած
(ի. եւ վերջին մաս) դէպքեր բ մ ինչեւ Հ իմ ա զգալի անդրադարձումներ
ունեցած
Առաջին անգամ շէ որ խոբՀրգա յ է ն մամ ուլը չէին այս շրջանին մէջ, բայց կացութիւ
ծ՜անր մեղադրանքներ կ՚ուղղէ Թուրքիս յ դէմ, ե՛* Ի) • Ա՛իութեան դէմ կատարուած Հիթլէրական նը տագնապալի դարձաւ Տանիս ի վերջին օրերէն ,
րեսին ւոալուԼ անոր երկդիմի գիրքը* պատերազ նա խ ա յարձակումէն վեր^, թրքական Հչէզոքոլ - երբ խռովարարներ եւ Պէաէվիներու սպառազէն
մին սկիզբէն ի վեր : թիւնբ» աւելի ինքնատիպ գոյն մբ առաւ։ Գերմա Հ ր ո սա խում բեր Հասան :
Ւ1օա՚€116Տ Տ<ՈՂ6էւզԱ6Տ/՛ յօդուածբ, որուն վերջին նական «յաղթանակներու» ղեկոյցներր եւ Հակա ֊ Գէպքեր պատաՀեցան զանազան կէտ եր ու վը–
մ ասր պիաի կար գաք այսօր, պարզապէս արձա - իւորՀրգային լուրերր լեցուցին թուրք մամուլին բ։ս յ , մ ասնաւո րապէս Տ է րպիս իէ ի մ էջ ուր 750 կի"
զանգ մ րն է % սիւնակներ.րէ Այդ մամուլբ թավւանցիկ ակնարկ ֊ ներ՛ եւ մանուկներ սա իւղուեցան Գոմինիկեաննե -
Գժ բա խաա բա ր ա չքի առջեւ չունինք ոչ Ա՝ ոս ներ բբաւ քՕբիմի եւ կովկասի, նոյնիսկ Վոլկայի // ււ վանքր ա պա ս ա ան ի լ : Պ էտէվիները ամ բողջ ե–
կուա յի , ոչ ալ Պ ՚>լս ո յ եւ Անգարայի թերթեր ր մասին , «<իմնապէս թրքական գետ» , ինչպէս 1լ ե– րեք ժամ կուռ կրակ $ բ տեղացին ֆրանսական
որպէսղի կարենա յ ի ն ք ամրո զ$ա կան գաղափար մր րեւայ ։ Թուրք լրագրողներ բ կան խաւ խոբՀ րդա - պահականոցին վր ա յ , մինչ քրիստոնեաներոլ տ ու
տալ մ զո ւած՜ պա յքա ր ի մ ասին ; Ուրեմն , պիտի յին նաւատորմ բ Աեւ ՛Ծովէն կր փ ո խ ա գ ր է ին ուրիշ ներ ր աւարի կբ տրուէին , ինչպէս եւ կը թալան -
ներկայացնենք այն ինչ որ մեր ձեռքբ անցած է աշխաբՀ մը եւ կբ զգուշացնէին թէ Թուրքիա ոլէին տուները ա յն բնիկ ձ իա ւո բներ ուն ոբ կ՛ա -
պատաՀաբար : ք ^ ո յ Լ աիտի չտայ որ անցնի Նեղուցներէն % ւղաՀովէին պաՀ ա կան ո ց ին պաշտպանութիւնը :
Այ "՚գէ" 1 «Ն/"– Երբք Թայմզ»ի թղթակից շ վեր \942ի ամ առ ր , թուրք ղինուորնեբ ո ստիպո - Բրիտանական զօրքին մ ի^ա մտո ւթիւնբ գրեթէ ա–
ջերս կը գրէ ր թէ խո րՀրդա յին մամ ուլը ս իւն ակ զարար ղրկուած էին արեւելեան նաՀանգնեբբ , մէն տեգ ուշ մնաց , պատճառ դառնալով ոբ պա–
ներ կր լեցնէ , ձաղկելու Համար Իրանի եւ Թուր՜ սա խախուտ պատրուակով թէ պիտի պ ա շտ սլան են Հականոցնեբբ պա ր պո ւ ին %
ք ի ո յ յետագիմական շարժումը, օրուան րառե - թրքական չէզոքութիւնբ Գերմաննեբու խնդրական թագմաթիլ քրիստոնեանեբ կը ջանան Հալէպ
րով՝ «ֆաշական գործունէութիւն լՀ» ; Այս առթիւ ցամաքաՀ անում՛ի մը գէմՏբապիզոն ի շրջանին մէ^։ հւսսնիլ երկաթուղիով որ կներկարի
Այգ պաՀ ուն Թուրքիս յ գիբքբ այնքան երկդիմի սաՀմանագլու–
կը յ ի շ ո ւ ի մասնաւո րապէս Հիւսէ յին ճաՀ իա էթալ– խին վրայ, Աուբիոյ ել Թուր քիոյ միջեւՀ Կբ յ ո ւ
չըե , ՀԹանին»ի տնօրէնը , իբրեւ գլխաւոր մէկ էր ոբ Գաշնակիցներբ որոշեցին զօրացնել իբենց
զօրագունդեբը Աօաաւոբ Արեւելքի մէ^, ի վնաս սան աւելի ասլաՀ ովո ւթ իւն գտնել ա յ դ քաղաքին
գէմքր « ֆ ա շա կան գազաններում : մէջ ուր ո չ-քր իստոնեանեբու թիլբ լ՛նա կ չու թեա՛ն
Եգվեսաիա, Մոսկ ո լայ ի կառավարական օր - գլխաւոր ռազմ տ գա շտ եր ո ւ ։ Ա թ ա լ ի ն կր ա ան էբ ոբ
պագ ջուր լեցուց անոնց վրա յ որոնք , Թուր քիո յ Հազիւ կէս ին կբ Հ ասն ի : Տէր Զ°րի բնակչո ւթեան
կանբ , վերջերս գառնութեամբ գիտել կուտար թէ 90 առ Հարիւրր արդէն Հեռացած է քաղաքէն ւ
թրքական գա տ ա ր ան ր ազատ արձակած է <ձԳ"ր շ մ՛էջ » մեծ յոյսեր գ ր ա ծ էին Գերմ աննե բու յաղթ ա– եյուսասլահաբ բնակչոլթիւններր ընդհանուր
Գայլերու ընկերութեանդ անդամնեբէն շատեր բ : նակին վրայ : ԱՀ աւասիկ ա յն թրքական Հբարեկա– առումով Հայեր եւ Ասորա - Քաղդէացիներ են, ո–
՚ « Գմռւար է րմբռնել թրքական գատաբա մութիւնբ» որ իբրեւ թէ չփակեց կովկասի ճամ ֊ լանք արդէն շատ մր գաղթեր եւ հալածանքներ
նին վճիռբ։ Համաթրքական շարմումբ եւ անոր բան Հիթլէրի առջեւ՝» : տեսած են եւ արոնք իրենց աշխատանքով խոպան
բո լո ր ճիւգեբբ ուրիշ բան չեն , րա յց եթէ թուրք Թուրքիա իբ յո յ ս ր Գաշնակից դրօշներուն վբ– շրջաններ վերածեր էին ցորենաշատ դաշտերոլ :
Նաց իներ , որոնք ուղղակի կապ ունին ^ եր լին ի բայ գրաւ այն պաՀ ուն երբ 1լբսէին թէ Հգործբ չի Այս բնակչութեանց մէկ մասը ճէղիբէ եկած է բ
Հետ է Անգարայի դատարանին կողմէ թրքական քալեր» : Ա"ո ր Համ ար է որ թուրք լրագրողնե րբ ւՍՅՅին, խուսափելու համար իրաքի քրիստոնեա
Հ ի թ լէ րա կաննե ր ո ւ ն աղատ արձակում ր դմուաբ այսօր Հազար կտոր կ բլլան , ապացուցանելու Հա ներոլ ջարդէն (կ՚ակնաբկէ Ասորիներուն) :
թէ Համ ա ձ ա յն ի թրքական իշխանութեանց յա յ - մար թէ ^.ուղղամիտ» էր այս խաղբ եւ ծիծաղելի
տա բաբ ած քաղաքականութեան Հետ : • • . Թուրք գիւտերու կր դիմեն, Հաւաստելու Համար թէ ի - Յո՚աԱսա զիջոնԱԱհբ կ՚ըԱհ
–դատաւորներդ, ՛վար՛ժ ո ւած չեն դեմոկրատիկ տար րաւ ունք ունին վա ս տ տ կին մ էջ Հ
րերու Հետ ներոոամտութեամբ վարուեյոլ : • * Կ՝ե\ կարգ մբ թրքական շր ջ ան ա կն I, ր կր շա բո ւնա - Սւււքիպ եւ ԼիրաԱաճի
Հբե^ւի թէ Թռւրքիոյ մէջ ո եւ է ֆաշական սրիկայ կեն ձեռնածո ւթիւններ կատարել երկու գնդիկնե
դրամ ով կրնա յ ստոր ին յարձակումներ գործել րով։ Լկամ երկու չուանի վրայ խաղալ) : Անոնք
դրացի բարեկամ պետութեան մր դէմ : Թրքական նորէն աշխուժացած , ուրախ զո ւա բ թ են ^ տեսնե ՏԵՂԱԿԱՆ ԶՕՐՔԸ՛ ՏԵՂ-ԱՑՒՆեՐՈԻ-Ն
Հ ողին վրա յ , նացի սերմերու պաշտպանս ւթե աս լով ո բ Թուրքիան կրցաւ վերջին պաՀ ուն ցատկել Ֆրանսական կառավարութիւնը Հաշտաբար
փորձերը ծայրա յ ե ղ կե ր պո վ կասկածելի կր թ ը՜ Մ իացեալ Ազդե բու կառախումրին մ էջ : Հէք^ լէր է բնթ ացք մը բռնելով Ա ուրիո յ եւ Լիբանան ի Հ ան–
լին» : (23 Ապրիլ) : Հ իացոզնեբբ եւ Կէօպէլսի <ձթ ո շա կա ւո րն ե ր ր» , ո - գէա, շաբաթ օր յայտարարեց թէ 2^յ 1-Օ.ՍՕՕ բբ–
Փարիզի խորՀբգային դեսպանատան Տեղեկա– բոնք ատեն մբ նրբանցքներուն մէջ սլա Հ ո ւա ծ էին, նիկ զ ի ն ո ւո րն ե բ ո ւ Հ ր ա մ ան ա տ ա բ ո ւթ ի ւն ը պիտի
աուս աստիճան մր կր լրացնէ պատ կեր ր, արձա - նորէն ասպարէզ ելած են : Համաթուբք շարժու - ձգէ Աուըիոյ եւ Լիբանանի կառավարութեանց :
նագրե լով աւելի նոր եւ այլապէս շաՀեկան գէպ– մ ին գա ւա գի րն ե բ ո ւ ն վերջին դատբ , դ ա ւ ա գ ի բներ Այս կարգադրութեան շնոբՀիւ , Ա ուր իա եւ Լիբա
քեբ եւ պարագ նե Ր՛– որոնք կը ձգտէ ին ֆաշական դիկտատուրա Հաս - նան իրենց ազգային բանակներ բ կ՚ունենան % Լուրբ
իսկ թուրքե՞րը : Անշուշտ խօսքի տակ չեն մր տատել եւ Թուրքիան պատերազմի մ զ ե լ Գերմա - պաշտօնապէս Հ ա զո ր գ ո ւե ց ա լ ֆրանսական րնդՀ •
նա ր , խոՀեմո ւթեամբ շա րմ֊ե լով Հանդերձ։ Եւ նիո յ կողքին , կ՚ապացուցանէ թէ ֆ ա շա կանո ւ - պատուիրակին՝ ղօր* Պէնէի կողմէ, ինչպէս եւ
անձկութեամբ կ՝ապաւինին Անգլիո յ պաշտպանու թեան ո չ ն չա ց ո ւմ ս ամ ենեւին տեղ չունի թուրք անթելով, երկու երկիրներուն մէջ, որոնք Ֆրան
թեան , բարեկամաբա՜ր կր մատնանշեն անոր աք Թեմիսին (^արդարութեան աստուածր^ մտքին մէջ, սա յի Հոգատարութեան տակ են \՝)23էն ի վեր ել
սպառա ,ցող վս սնգնեբբ: թէեւ բնգՀանրապէս իւ ի ս տ է ան ւ Զ°րավաբներ այժմ կը Համարուին անկախ պետ ո ւթ ի ւ ն ն ե բ Հ Պաշ
•/II– ւ «. <- հրք1՚Լէա1՛ » Աապախայի ել ուրիշ թուրք Հ ի թ լէ ֊ տօնական ղեկոյցբ 45 –օր պայմանաժամ կը սաՀ–
Դ ա ա ա Հ ա կան օրինակ մ ր : «Թանին» խօսելով բտկան խմրապետնեբու անունները չէին երեւար մանէ , վւոխանցումբ կատարելու Համար ;
՚Հյեգուցներու մասին տրուած պաՀան^նեբուն վբ - անգամ դատավարութեան մէջ ւԿէօպէլսեան^Թաս– Արտաքին նախարարութեան ներկա յա ց ո լ -
բայ, կբ յայտարարէ՛ քօ . Ա՛ իութիւնը ոչ թէ ֆիրբ էֆքեաբ» է^՜եբթբ նոբէն կը Հրատարակուի ցիչնեբէն մէկբ լրացուցիչ տեղեկոլթիւննեբ Հա -
յ^ուզէ որ Նեղուցն երբ բաց բլլան բո լո բ ազգեր ուն ՀձԹասվիր» անունով : Գալով ա յն գերմ տնասէր օ ր– գորգելով, ըսաւ թէ Ֆրանսա առ այժմ պիտի սլա–
առ^եւ , խաղաղութեան թէ պատերազմի ատեն , կաննեբուն այնքան ազդեցիկ որքան ^^իւմՀուրի– Հէ ֆրանսական ղօ բ ա զո ւն դբ , որ կը բաղկանա յ
այլ փա՛կուին : «Պատերազմի ատեն փակուին ամէն քէթյ>ը , որոնք ամ բողջ պատերազմի րնթտցքին
պետութեան, առ^եւ , բացի քհուսիայէն» ; Հակախո րՀ բղա յին պայքար մր վարեցին, չՀամար–
Ե*֊ կ^եզրակացնէ , սբտառո*՚ւչ աղգաբարոլ - ձակեցան նոյնիսկ անՀանդստացնել զանոնք % դա բա յ է ն եւ իսթամ պուլէն : Ա յս գործակտ լու -
թիւն մբ ուղղելով զինակից ՍՖգլիոյ • Թուրքիան վտանգաւոր սադրանքներու կրկէս թիւնբ թուրք թ ե բ թեր ո ւն կբ ճարէ ՀակախորՀ բր
— « Գեբմանիոյ փլոլզումր տագնապալի կա դային զրսլա բտո ւթ իւննե բ որոնք արմանի են Կէօ
ցութիւն մր կը սաեղծէ , սլաւական հեղեղը կը հո մբ կր գառայ բնգգէմ ազատատենչ ազգեր ուն ;
պէլսի ։ Այս բոլոր նողկալի ցնդաբան ո ւթի ւնները
սի այսպէս կազմուած պարապին մէջ եւ կը սպաււ– Հիթլէրական ոճրագործն երբ եռանդուն փաստա -
ծ բ ա գ ր ե ա լ եղանակով մբ կո Հրատարակուին
բաննե բ կռ գ անեն Հոն : Գերմ ան ի ո յ գրաւմ ան եւ
նայ աւլել սրբել ամէն բան– • • Հարաւը ամէն հբա–
պոյր ունի կախարդելու համար Սլալները,— վարչութեան մ ասին Գա շնա կիցնե բու մ իջեւ գ ո յա– «Թասվիր»ի , «ճի*֊մՀուբիյէթ»ի , Հ<Թանին»ի , եւ
քարիւղ Աբարիա , Եգիպտոս , Հնդկաստան : Եբ֊է
թրքական պատնէշը չխափանէր այս երազին իրա ցած Համ աձա կնութեան նախօրեակին , թուրք լբ - ուրիշ զանազան օ րկաննեբուն մ էջ որոնք կը վե -
կանացումը , սլաւ յաււաջապահները , որոնց աոջեւ
ւոնցած են, արդէն իսկ, օրթոտոքս հովուապետ - ր ա գ ր ո դ Նէճմ էտտին Ա ատակ <Հ.Ագշամ»ի մ էջ բո - րագտնեն իրենց (^ներշնչում ի աղբիւրնե բ բ» :
նեբը, անակնկալ կերպով պիտի երեւային Եգիպ
տոսի սահմաններուն վբայ» : դոքեց գրաւման կարգուսարքին դէմ : «Անվստա - ԼեՀական յետաշրջութեան օրինակբ սիրտ տբ–
Հ ութեան միակ աղբիւր ր այն է որ,, կբ գրէր ան, ւաւ եուկոս լաւ ֆ ա շա կաննե ր ո ւ ն եւ անոնք փութա
Եվրոպայի բոլոր երկի բներ բ կբ շարունակեն ղ րաւ– ցին Թուրքիա փոխադրել իրենց կեդրոնը : Այնտեղ
մ ան տակ մնա լ» : ՀԱգգերու ի ր ա ւո ւ ն ք» ին ա յ ս ա– է որ անոնք սարքեցին բազմաճիւղ կազմակերպու
խո յետնին կարծիքով, մարդ մբ ոբ \942ին օգ - թիւն մ ը ։ իրենց ղլուխբ կբ գտնուի նախկին վար
Հա ս կն ա լ ի է թէ Ա՝ ոսկուան ինչո՛ւ այնքան տուեցաւ Կէօպէլսի Հիւրընկալութենէն ,Գերմանիոյ չապետ Զվէրքովիչ Ո Ր 1941 ին ստորագրեց էյ ո ւ կո
գ ր գ ռ ո ւ ա ծ է , եւ սուր սլաքներ էլ արձակէ իր բո կողմէ գրաւուած եւ ստրկաց ուած Եւրոպայի մէչ^, ւլ լաւի ո յ յարում ր Հիթլէրական եռանդամ դաշին
լոր օրականներուն մ իֆոցաւ , մ ինչեւ Փարիզ : Ողբալում ր կր խափանէ պետութեանց ազատ ու - քին, ինչպէս եւ գանաղան դերմանասէբ Հունգար
Տարակոյս չկա յ թէ ա յս բանավէճբ զգալի թիլեր եւ ան կա խ ո ւթ ի ւն ր» : պոլիտիկոսներ , ինչպէս զօր * Ժիվքովիչ , նախկին
ազդեցութիւն պիտի ունենա յ բանակցութեանց վարչապետ Փուբիչ , գործակալը դաւաճան Տբա–
վրա յ , որոնց մ ասին խոր դա գտնա պաՀ ութիւն կր Հիւսէ յին ՃաՀ իա Եալչրն կր զայրանայ Հուն կա Աիխայլովիչի եւն՛։ Այս ամբողջ խմբակբ քա–
տիրէ, երկու կողմէն ալ : գար լրաԳՐոՂՐ մր գէմ ոբ յայտարարած էր ր ո ղ ո լիք ի ւ ն ն եր կր կատարէ եւ խռովարարական ա–
Ամէն պարագայի մէ^., ծանր փորձութեան մբ իրեն՝ Աան (հրանչիսկոյի մէչ՝ թէ Հունգարիա կր րա բքներ կբ կազմակերպէ Ե ո ւկո ս լավի ո յ օրինա -
մատնուած են թուրքեւռուս յա բաբե բութ իւննե բբ , բաղձա յ բարեկամ րլ/ալ 1օ • Մ իութեան : Ան ձիր ւո ր կառավարութեան գէմ :
որոնք այնքան ոիբալիբ Հանգամանք ունէին Հայրենիքին դաւաճան» կր կոչէ իր պաշտօնակի Ջախջախ ո ւած՝ ազատասէր ժողովուրդներուն
1918* ի վեր։ ց ը ։ ԼեՀ տարազի րնե բու խմբակին գործակալներր կողմէ , Հիթլէբականութիւնբ կը վարձէ ծածկուի լ
Այգ սէրաԼէր բարեկամութեան , սիրակցորդ իրենց տունին պէս են քՒուրքիոյ մէչ՝։ Անոնց Հե՛ բոլոր ճեղքերուն մէջ, շարունակելու Համար պայ
պատերազմի
գործակցութեան մատա ղ գացինք մենք ալ, կոր ռադրական գործակալութիւնը, որ Տեղեկատու քարը եւ պառակտելու Ա իացեալ Ազգերը :
սնցնելովն մեր Գատր։ Նոյնիսկ Լէնինի կողմէ Հըռ– միջոցին սերտ կապ ունէր Պերլինի կը բռնէ ա– (աւ^ԸԼԼԸՏ ՏԸ^ա՚ՈՉՍԸՏ, 7 Օ ուլիս)
չակուած իրաւունքներ .. . Գիլանին Հետ (0. Ւ1՝. 8.) , այսօր տեղը
նոր մասնւսճիւղհրոլն ո՛րոնք անՀետացած են Ան–
Fonds A.R.A.M