Page 17 - ARM_19-1945_03
P. 17
ՈԱԱԱՋ
ՊՈ Ի Տ ՛Մ ԾԻԾԱՂ կրնայ վերցնել հազաբաար քիլօ կշռող շըմէնտը– Հ. Ս. Ս. ՌԵՍՊՈԻԲԼԻԳԱ
ֆէբը։ ՛Սոր լեզո՞ւ պիտի սորվինք, հոսի լեզուն ,
X հազիւ սկսանք բանի մը նմանցնել • • • (Խորհրդային Հայաստան)
––ճ. Դոներր պիտի բանա՞ն : օ
— Սպասէ՛, սա Թուրքին տբհխնեբը ձեռքը —• Ես պիտի սպասեմ, մինչեւ որ սա Տաճիկ
տան մ է յ մր • • • ները մինչեւ Անգարա ծալլուին, ե թ է ոչ, ա յ դ ան ԱՐՏԱՔԻ՛Ն ԳՈՐԾԱՎԱՐԻՆ ՃԱՌԸ
; - Ո՛՞ր սամթով պիտի երթանք ; էս օդանաւով հատները , օր մը, նորէն կրնան ջարդել մեզ երբ
սամբորդելէ կը վախնամ, ապա թ է ոչ • . . մօտ ըլլան • . . Հայաստանի Գե ր ա գ ո յն Խ ո րՀ ուրդի ա յ ս տար
— Ես ալ շոգենաւ, չեմ կրնար նստիլ , ե թ է ոչ • • — է՜հ, ւսբմաւի ւղէս, սա խորոտիկ հաւհրր ուան նստաշրջանը բա ց ո ւած է վաւերացնելու Հա
— Եթէ Վանն ու իր ծովը չկցեն Հայաստա որո՜ւն ձգեմ։ Այս իրիկուն, ժանէթիս հետ եմ ,
նին, տեղէս չեմ շարժիր։ վաղը իր ընկերուհին ալ հետը պիտի բերէ, աղւոբ յաստանի պիւտճէն :
— կարինր աւելի կարեւոր եւ յարմար է, գը. խնջոյք մ ը պիտի սարքենք • • • ընտանիքս օդափո
րեթէ կաբսր անոր մէկ մասն է, ե թ է չկցեն, ես խութեան ղրկած եմ արդէն • • • Ե ր ե ւան ի ձա յնասփիւռր Ատ յիս 30 եւ 31 ի ի՜
հոս կը թաղուիմ :
— Վա՜յ անիծից արմատ, ամիս մը կ՚ընէ րիկուան զեկուցումներու ընթացքին տուաւ խօս
; .ւ— Պատրաստ եմ ո եւ է ձհւով Հայաստան կարգուիլդ. . .
դաոնալու • միայ ն • • • սա խանութս ի՛՛նչ ընեմ : ուած ճառերը, նաիւաՀաշիւբ վաւերացնելու առ -
— Տիրացո՛ւ, դուն ի՞նչ կր հասկնաս ա յ դ թա
— Յարմար գին մր որոշէ՛, ես կր գնեմ– • • ներէն , քանի՜ տարի կեանք ունինք որ • • • «կեր , թի*– ։ճառախօսներբ բնգՀանրապէս կբ խօսէին այն
արբ եւ ուրախ լեր» , կ՚ըսէ Աւետարանը , գնա տէբ–
— Եթէ Զէղէթս հայերէն գիտնա՜ր, օր մը չէի. տէրին հարցուր . . . մասնակցութեան մասին, որ բերած է Հայաստա
կենար հոս...
— Ի մ անուշի՜կ Հւսյաստւսնս ,ա՜խ , ե թ է ֆրան նդ Հայրենական պատերազմական աբտադրու -
— Երկու հարսերս օտար՝ փեսաս ալ թրքա - սահպատակ չըլլայի , օր մը իսկ չէի կենար հոս :
խօս, իսկ թոռներս ըսես լիսէ պիտի աւարտեն, թի ւնն երով եւ թէ ամ էն տեսակի գե ր ա գ ո յն զո Հ ո–
կարելի™ բան է միս-մինակ Հայաստան երթալ • • • — Ի՜նչ գիտնամ, ըսին որ Թոլրքեթը. լեզու
գտեր են Ռուսհրուն. հետ , ասոր վրայ յուսահա - գութիւններով , ինչ որ գնաՀատուած է Աովետ
—Հոգիիս չափ կը սիրեմ Հայաստանը , բայց՝ տհցայ եւ հող գնեցի: քնարով– խերով գնած չըլ
այդ նոր ուզղագրութիւնր ջիղերուս կր դպի , ան լայի : Ա՝իա թեան ղեկավարութեան կողմէ :
կարելի է որ կարենամ կարդալ Հայաստանի
թերթերը : Պիտի սպասեմ մինչեւ որ շտկոլի ա յ դ — Ես ստիպուած եմ մնալ հոս, քանի որ, երկ– Մայիս 3\ին Երեւանի ձա յն ա ս ւի ի ւո ը տուաւ
ծուռումուռ ձեւը: րէն պաշտօն տրուած է ինծի : Մեծ թիւով հայու
թիւն ունինք այստեղ, ո՞վ պիտի հսկէ անոնց վը– Հայաստանի արտաքին գործավար Պ* ^աբապետ–
րայ : ի ւ արդէն ամէն տեղ հայրենիք է ինծի հա
մար .... եանի խօսած ճառբ Գերագոյն 1ԱորՀուրդի նիստին X
Գործավարը խօսեցաւ այն մեծ ճիգերու մա
սին զոր քՍոբՀ * Մ իութիւնբ տարաւ մինչեւ վերջ
նական յաղթանակը X Մանրամասն թուեց այն բո
լ՛» ր զո Հ ո ղո ւթ ի ւնն ե ր բ որ Հա յ ա ս տ ան ր բերած էր
Հայրենական պատերազմին X Հայաստանդ իր ար -
տագրական բոլոր աշխատանքներբ ծրագրուածէն
— Ատ ալ իմ հոգս չէ, թ ե ր թ ու գիրք չեմ կար աւելիով կատարեց , երիտասարդութիւնը իր ֆի -
դար ես, միայն կ՚րսհն թ է , Հայաստանի սրսարան. գիքական ում ը տրամ ադրեց , ո ր ակե ա լ ուսուցիչ–
նհրուն մէջ թղթախաղը արգիլուած է , ատ ինչի՜ս ներբ բանակ մեկնեցան, ու դպրոցնեբբ մասամբ
ազատութիւնն է որ • • • X տումեցին , գի ւդա ց ին ե ր բ իրենց ամ բոգԼ կարողու
— էքօ ջրագւուխ , հոն սրսարան չկայ , ծուլու Այսքա՜ն լուրջ պատսաոնեբ1 որոնց առջեւ դի թիւն բ աշխատանքի մԷԼ դրին թշնամին պարտու
ւանագէտն անգամ ծոծրակ պիտի ք հրէբ , իսկ
թիւնը արգիլուած է այգ երկրին մէջ • • • , Թուրքր հասոյքէն՝ կարս - Արտահանի կորուստն թեան մ տանելու Հ ամ ար , մ ինչել անգամ Ա փիւռքի
իսկ կրնայ մոռնալ . . . ՚
— Հապա՜ լեզո՞ւն, ատ ի՛նչ հայերէն է , «շը– Հայութիւնը իր լուման բերաւ Հայրենական պա -
Կ– ՊԵՏՈԻՇ
նստհլ»ուն՝ «գնացք եմ վերցրել » , տերաղմին։ Հայ մոոովուրդբ Հպարտ է որ իր
՝մէնտըֆէր ամբողջական մասնակցութեամբ պատուաւոր ել
կ՚ըսեն եզեր, եկուր մէջէն ելիր: Մարդ ինչպէ՜ս գնաՀ ատուած գ ե ր մ բ ո ւ ն ե ց ա ւ փոքր Հ անբապե -
տ ո ւթ ի ւնն ե բ ո ւ միացեալ աշխատանքին մ ԷԼ : Գոր
•ՄԻԱԿ Ո՚ԼՀԱԿԷԶԸ... ամէնէն ոխերիմ թշնամին , իր Ն\1ր , ճանչնալ ու ծավարը աւելցոլց թէ Հայաստանը պատերազմի
կռուիլ
մէշէն ճակատ ճակատի , կռուիլ ու Հեռացնել իր այդ աշխատանքի (^*թա*1քէս շարունակած է իր
ցանկալի
այդ աՀ աւո ր ուժը ել միակ խոչրնդոտր ներքին կեանքի աշխատանքներբ մշակութային
խաղաղութեան : ճակատին վրա յ : Գպրոցնե բուն մ ԷԼ ա լմմ ունինք
Մ ասն աւո ր գուրգուրանքով կր սլաՀ եմ սեղա 260.000 աշակերտ , ինչ որ կբ կազմէ Հայաստանի
Այլապէս , թ չուառական է մարդը, երբ իր րնակչոլթեան մէկ երրորդդ : ԱռոգԼապաՀ ո ւթեան
կամայ
նիս վրայ, աւՂրիէ 24/՛ թերթերը, րոլորն ալ խբն– մորթին մէք կ՛ապրի շղթայուած գերի ու,
իր
կսւրո յ ր յաւէ՛՜տ թարմ վ ի շա ո վ ու անկեղծ յուզոլ– Հա ուշադրութիւն դարձուած է յատկացնելով \ 06 մի–
գա -
ակամայ, ոչ մէկ ճիգ կր փորձէ Հեռացնելու լիոն ռուբլի պիւտճէ մ բ ։ Հիմնուած են երկու նոր
մովր Հայուն * ու րոլորն ալ լեցուն՝ Հայրենի Լերմ Հզօրագոյն թշնամին , ոբպէսզի կարենայ մնալ բարձր կաճառներ , գեգա ր ո ւե ս տ ա կան մշակոյթի
"/՛Ր",/ ս՚– կարօտի գառնութեամբ* ** ւատարիմ սպասալո բոզը ազատութեան վեՀ եւ բնագիտութեան կաճառնե րբ :
Մինակ էի ու տզալ։ : թ՛էեւ Հեռու (Աալ ան յ ի ղա փարին :
շատակի Հանգիսութենէն , սենեակս պաՀ մը փո Այս տարուան բԳւթացքին Հայաստանի մ ԷԼ
տնկուած են մէկ մէլ,
խարկուեցաւ տաճարի , ուր՝ երկիւղածութեամբ Կէօթէի վճիռն է Գազանէ աւելի ղաղաս է միլիոն 94.000 ծառեր :
մ արգ , երբ յց չունի
ունկնդիր֊՛մեր գիւցազներուն գառնանոյշ երամ–շ ֊ նկարագիր ունի իմ ացականոլթ իւն , բա օ
տոլթետն •—- ել բարեմէտ կամք՝. ԵՐԵՒԱՆԻ ԳԻՏՈՒԹԵԱՆ ակադեմիային
Չունփնք ոչ մէկ խաչ,, ոչ իսկ մահարձան , ւ֊ր է մարգուն գիտակցութիւնը ուրեմն, ռբբ Փրոֆ * *ք՝ուշնարեան կարդացաք է ղեկո յց մ բ՝ շա–
Հայու խաչն այսպէս տարինք Գողգոթա,
Ամէնքիդ համար , ամէնքիդ համար • • • մարղբ ինքբ յօմարակամ կ.դ դիմէ ամէն վ տ ա ն գ ի ոտ կաններ ուն առանձնա յատկութեանց մասին X
եւ արկածա խնդրո ւթեան : Ան կրակբ կբ նետուի Մ անրամասն կերպով բա ց ատ բ ած է շաբականնե -
ձեռք բերելու Համար իր սեփական աղատութիւնբ, բու եւ Հայ մողովրգական երամշտութեան միԼեւ
՛քարացած էի ու անշարժ– : Արցոլնքր աչքիս՝ միեւնոյն ատեն կբ ներէ իրեն քանդել, ոչնչացնել եզած սերտ կապբ ;
քարացած •. . ղմ ա յյէելի Հ րաշակե րտներբ մ աքին , Հ ո ւլ ւ ո յն եւ ՍԱՑԱԹ - ՆՈՎՍ.ՑԻ մաՀուան \50րգ տտրե -
Արդարեւ , անուրանալի է ազդեցութիւնր Հա բաղուկին X գարձր պիտի տօնուի ա շնան X Ա յս առթիւ
ւաքական արտայայտոլթեանց , ուրախ կամ ար - ք*նչո0 լ ա յս Հակասական եւ թիւր ըմբռնում բ <Հ.Հա յկական ՆԱՌ ժ ո զո վր գա կան կոմ իսար -
խոլր առիթով։ Երբ մանաւանդ տարաշխարՀի բո Հ ա ն դ է պ ազատութեան նուիրական գա զա ւի ա - ների Աովեաբ Հաստատել է Աայաթ \յովյսյի մաՀ
վանդակ Հայոլթիլեր, աղդային սէրն ու վէ՚շտ՛բ րին , որուն սիրովը զոՀուած ե՛ւ իմացական եւ ուան 1 ՏՕրգ տարեդարձ ո անցկացնոգ ռեսպուբլի -
էլհրգէ իր մեծ ղոՀերու բերնով, ապացուցանելով նիւթական անՀ ա շ ի լ զոՀ ո զութ իւններ ը մ Ա՛րդը նե քական յանձնամոգով» մբ, նախագաՀո ւթե աս թ յ՝ *
թէ ինքր լեցուած է միութեան դեղեցիկ գաղափա տեցին գեբութենէ գերութիւն , իր սեփական ձեռ Աբովի : Կբ մ ասնակցին նաեւ 1Լր ա ս տ ան ի ել Ատ ր–
րականով, Համերաշխ իր անմաՀներուն Հետ : քերով X Ո՛֊ մ ի լի ոն ա ւո ր բե ր անն ե բ անէծք կաբգա– բէԼանի ներկայացուցիչներբ :
Այսպէս է որ դոՀունակութեամբ կր Հետեւինք ց ին օտարին , Հարազատին , բարեկամ ին ու թշԳյա–
, երբ
Հայկական շարժումներու , ամէն անգամ անոնք : մ ի ին , մ ի շա գուբս բ , Հեուուներբ փնտռելով իրենց ՀԱՅԿԱԿԱՆ ՆԿԱՐԱՀԱՆԳԻԱ ԵԳԻՊՏՈԱԻ ՄԷՋ
Հայրենիքի Հարաղատ չո1֊ոչ^Ր Գո բուրեն յոյսերու ա զա տ ո ւթ ե ան թշնամ ին : Ա՝ ինչ մ արզ կ ա յ ի ն սիրո յ Մարտ 25ին , ԳաՀիբէի մԷԼ տ ե գ ի ունեցած է
մեր դո -
Ու ստեղծելով ինքնատիպ լոյսերոլ ել մ եծ ո ւթ ի ւնն ու վսեմ ութիւն բ ծիծաղելի դարձան Եգիպտոս Հաստատուած Հայ նկաբիչներոլ *լու -
ստեղծագործ
վարդագոյն աշխարՀ մբ, կր պարգեւեն Հգ°Ր մարդուն՝ իր գձուձ նսին առԼեւ : ցաՀանգէս ը , կազմ ա կե ր պո ւած Հա յ Մ շա կո յ թ ի
Հար լեգո լ ի ն ու պատմութեան , մեր դիւցազնական Աեզի կբ մնայ, այսօր լսել մեր էութեան թո բ ա ր ե կա մն ե ր ո ւ կողմ է եւ Հ ով ան աւո բութ եա մբ
ղոՀաբերու– կրթական
ցեղի սքանչելի Հանճարին , պողպատեայ Հայրենիքէն րեր էն բարձրացոզ խորՀրգաւոր աղաղակդ , որ կբ նակցէին նախարարին ։ ՝\յկա րաՀ անգէս ին կդ մաս
ներով X
կամքին ու կենս ո ւնակո ւթեան եւ , գոռայ ու կբ Հրամայէ անարատ պաՀ ել ՀԱՏ ԽԵ՛Լ՜ 20 Հին եւ նոր նկարիչներ, 100 պաստառ
շքեղ֊ խոյանքներու ու բ ի ֊ ֊ ր բիւրաւոր ՃԸ , մ ի լիոնաւո ր նաՀատակնե բու արիւնովը ո բբ -
թեանց փառքն ոլ Հպարտութիւնր , բ ա ց ա ծ ա յ դ թանկագին աւանդբ։
ներս թէ Հայրենիքէն դուրս։ ՊՈՒԼԿԱՐԻՈՅ Հ ռզադործական կուսակցոլ -
Երախտապարտ ենք բո լո ր ին : Ա՛յս էր վերքին ԿԱՄ-ԲԸ մեր մեծ զոՀերուն , թեան ընդՀ . քարտուղարը , Տո քթ * Տի*^իթըով%
Ցաւով կր թափանցենք սակայն, ւքասնալՈր որոնք ուրացա՛ն սեփական .անձը , ուրացան ծնոզ , ե ա ա պ ն դ ո ւ ա ծ ը լ լ ա էո *է Գերմ աննեբու կող
արտայայտոլթեանց , որ Հակառակ իրենց ազատա տուն ու ընտանիք , վառուած աէԼդի եւ Հայրենիքի մէ, անգլ* դեսպանատուն կը գիմ է X պաշտպաննե
միտ երեւոյթին, յաճախ նեղ միտքերու Հորիզոնր աստուածային " է Ր11 վր • րը նարինԼի սնտուկի մը մ ԷԼ կը տեղաւորեն զին–
կր պար զեն մեր աո քև ւ , նսեմացնելով ազատասէր Ուրանալ այո, սեփական անձբ, կո նշանակէ ՔԲ, սնտուկն ալ կառքի վրայ կը դնեն եւ սաՀմա–
անոնք փ ո խ ա դր են իբրեւ դի ւան
ե Հայրենասէր րառերուն իսկութիւնն ու իմաստը : զոՀել մեր սեփական համոզումները , երբ նա գլուխ կր ա գ ի տա կան
Ու կր մնանք շուարած . Ո՞վ է արդեօք ճշ Համ աձա յն չեն մեր ա զ գ ա յ ի ն դա ղա փ ա ր ա կան ին : բեռ : ԱպաՀ ովութեան Համ ար պա շտ օն ե ան ե ր էն
մարիտ ազգասէրը– ի՞նչպիսի վերաբերում ան - ԶոՀել մեր անձնական տրամադրոՆր-իւնները ^ մին կբ նստի սնտուկին վըայ՛ Երբ սաՀմ տնագլուխ
Հրաժեշտ է ոբպէսզի Հայ մարղբ ինքն ալ Հալա֊ երբ անոնք բարիք չեն բերեր մեր Հայրենիքին X կը Հասնին , պաշտօնեաներբ կհուզեն խուզարկել\
մանաւանդ դ , բա յց
աայ թէ իրապէս լաւ Հայ մըն է ։ ԶոՀել ամէն շահ ՈԼ սէր ; դիրք Կբ պա Հ ան Լեն բանա լ սնտուկ սնտուկբ ընկերացող
անոնք
Մէկ բան միայն անՀերքելի է, որ սեփական է|ւաոք , երր արդելք են ազգի ել Հայրենիքի Անգլիացին թո յլ չի տար եւ սաՀմ անա -
ն\ւի մառախուղր երբ իթւէ ու վ ա ր ա գ ո ւ ր է անգա՛մ դերագոյն շաՀերուն : գլուխ էն կնանցն ի ան վ թ ա ր : Հաշուած էին որ վւա–
կրթուած միտքեր , թ ո յ լ չիտար մարդուն Հաս - Հա բազա տ Հ այ մարդու սէ րն ու գի տ ա կց ո լ– խստական բ Հ աղիւ ին բ մամ կրնա ր ողԼ մնաք սբն–
կնալ , ըմբռնել չարն ու բարին , ու յստակօրէն թիւնր կր պաՀանշէ ՈՂՋԱԿԻԶԵԼ իր ամէնէն սի - ա ո լկին մ է Լ* բայց 30 մամ անցած էբ արդէն X
բելին՝
ճանչնալ իր սեփական սիրտն ու Հոգին, ուր կան սեփական եսՀ» , անո ր ա ւե բ ա կն ե ր ո ւ ն վր ա յ Տոքթ* Տիմիթրով ատեն մը Գաշնակիցնեբուն ծա
Հաւանօրէն , մեծ արժէքներ ու արժանիքներ թա բարձրացնելով ա զ գ ա յ ի ն ԵԱ ի փառապանծ դր°շը * ռայելէ վերԼ, երբ իր երկիրը կ՝տուրս ա ի , կդ վերա
քուն սէրերով, ծառայելու իրեն, իր ժողովուրդին ( Գ ե ր ա գ ո յն ղո Հ ա բե բոզը ի ր \ձ\ճը զոՀել գիտ– դառնա յ Հ Բայց պոլլկարական ի շխանութիւններ ը
ել մարդկութեան : ցոզն է) X կը բանտարկեն : ՎերԼերս Աոֆիայի ամերիկեան
Հայ ժողովս ւրգբ մանաւանդ որ գարերէ ի ԱյնուՀետեւ միայն իրենց թոր ու վսեմ իմ աս > ս /ււ ա ււ ա ա ուն դ ապաստանած էր եւ բանա կց ո լ
Հըը՜
վեր, յանուն ազգի եւ Հայրենիքի անվերապաՀ տր կխառնեն մեր յիշատակի տօներբ : Ու֊ կր թիւններ կբ կատարուէ ին :
նուիրումով մր ղոՀեց իր առող^ութիւնր ,իր Հարս ճուին Հոգիներբ մեր անմ աՀ զոՀեբոլն ։ ՎԵՐԱՇԻՆՈՒԹԵԱՆ ՆԱԽԱՐԱՐՈՒԹԵԱՆ կա -
տութիւնը , խելքը , գիտութիւնն ու արուեստր , տարած քննաթեանց Հետեւանքով, էերտնսայի
են պա
ինչո՞ւ չկամենա ք զոՀել իր սեփական նսը , յանուն Ե՛– մ անաւանդ , կր կն ա պա տ ի կ կ՝ ա ր գի ւ ն ա ւո բ– 9.975.000 շէնքերէն 1 .500.000^ քանդուած
ազգային միութեան։ ուին Լւսնքն ու զոՀ ոոութիւննե բ ր մեր աննման ժ ո– տերազմին Հետեւանքով։ Նախորդ պատերազմին
Միթէ՞ դժուար է ողջամիտ Հայ մարդուն րլ– զովուրդինX քանդուած շէնքերու Համեմատութիւնն էր 33 առ
իր
լալ - անաչառ, նախ իր անձին Հանդէպ, ճանչնալ ԱՆՆԱ ՇԱՀԼԱՄԵԱՆ Հարիւր , մինչ այս անսամ մօտ 16 առ Հարիւր է։
Fonds A.R.A.M
ՊՈ Ի Տ ՛Մ ԾԻԾԱՂ կրնայ վերցնել հազաբաար քիլօ կշռող շըմէնտը– Հ. Ս. Ս. ՌԵՍՊՈԻԲԼԻԳԱ
ֆէբը։ ՛Սոր լեզո՞ւ պիտի սորվինք, հոսի լեզուն ,
X հազիւ սկսանք բանի մը նմանցնել • • • (Խորհրդային Հայաստան)
––ճ. Դոներր պիտի բանա՞ն : օ
— Սպասէ՛, սա Թուրքին տբհխնեբը ձեռքը —• Ես պիտի սպասեմ, մինչեւ որ սա Տաճիկ
տան մ է յ մր • • • ները մինչեւ Անգարա ծալլուին, ե թ է ոչ, ա յ դ ան ԱՐՏԱՔԻ՛Ն ԳՈՐԾԱՎԱՐԻՆ ՃԱՌԸ
; - Ո՛՞ր սամթով պիտի երթանք ; էս օդանաւով հատները , օր մը, նորէն կրնան ջարդել մեզ երբ
սամբորդելէ կը վախնամ, ապա թ է ոչ • . . մօտ ըլլան • . . Հայաստանի Գե ր ա գ ո յն Խ ո րՀ ուրդի ա յ ս տար
— Ես ալ շոգենաւ, չեմ կրնար նստիլ , ե թ է ոչ • • — է՜հ, ւսբմաւի ւղէս, սա խորոտիկ հաւհրր ուան նստաշրջանը բա ց ո ւած է վաւերացնելու Հա
— Եթէ Վանն ու իր ծովը չկցեն Հայաստա որո՜ւն ձգեմ։ Այս իրիկուն, ժանէթիս հետ եմ ,
նին, տեղէս չեմ շարժիր։ վաղը իր ընկերուհին ալ հետը պիտի բերէ, աղւոբ յաստանի պիւտճէն :
— կարինր աւելի կարեւոր եւ յարմար է, գը. խնջոյք մ ը պիտի սարքենք • • • ընտանիքս օդափո
րեթէ կաբսր անոր մէկ մասն է, ե թ է չկցեն, ես խութեան ղրկած եմ արդէն • • • Ե ր ե ւան ի ձա յնասփիւռր Ատ յիս 30 եւ 31 ի ի՜
հոս կը թաղուիմ :
— Վա՜յ անիծից արմատ, ամիս մը կ՚ընէ րիկուան զեկուցումներու ընթացքին տուաւ խօս
; .ւ— Պատրաստ եմ ո եւ է ձհւով Հայաստան կարգուիլդ. . .
դաոնալու • միայ ն • • • սա խանութս ի՛՛նչ ընեմ : ուած ճառերը, նաիւաՀաշիւբ վաւերացնելու առ -
— Տիրացո՛ւ, դուն ի՞նչ կր հասկնաս ա յ դ թա
— Յարմար գին մր որոշէ՛, ես կր գնեմ– • • ներէն , քանի՜ տարի կեանք ունինք որ • • • «կեր , թի*– ։ճառախօսներբ բնգՀանրապէս կբ խօսէին այն
արբ եւ ուրախ լեր» , կ՚ըսէ Աւետարանը , գնա տէբ–
— Եթէ Զէղէթս հայերէն գիտնա՜ր, օր մը չէի. տէրին հարցուր . . . մասնակցութեան մասին, որ բերած է Հայաստա
կենար հոս...
— Ի մ անուշի՜կ Հւսյաստւսնս ,ա՜խ , ե թ է ֆրան նդ Հայրենական պատերազմական աբտադրու -
— Երկու հարսերս օտար՝ փեսաս ալ թրքա - սահպատակ չըլլայի , օր մը իսկ չէի կենար հոս :
խօս, իսկ թոռներս ըսես լիսէ պիտի աւարտեն, թի ւնն երով եւ թէ ամ էն տեսակի գե ր ա գ ո յն զո Հ ո–
կարելի™ բան է միս-մինակ Հայաստան երթալ • • • — Ի՜նչ գիտնամ, ըսին որ Թոլրքեթը. լեզու
գտեր են Ռուսհրուն. հետ , ասոր վրայ յուսահա - գութիւններով , ինչ որ գնաՀատուած է Աովետ
—Հոգիիս չափ կը սիրեմ Հայաստանը , բայց՝ տհցայ եւ հող գնեցի: քնարով– խերով գնած չըլ
այդ նոր ուզղագրութիւնր ջիղերուս կր դպի , ան լայի : Ա՝իա թեան ղեկավարութեան կողմէ :
կարելի է որ կարենամ կարդալ Հայաստանի
թերթերը : Պիտի սպասեմ մինչեւ որ շտկոլի ա յ դ — Ես ստիպուած եմ մնալ հոս, քանի որ, երկ– Մայիս 3\ին Երեւանի ձա յն ա ս ւի ի ւո ը տուաւ
ծուռումուռ ձեւը: րէն պաշտօն տրուած է ինծի : Մեծ թիւով հայու
թիւն ունինք այստեղ, ո՞վ պիտի հսկէ անոնց վը– Հայաստանի արտաքին գործավար Պ* ^աբապետ–
րայ : ի ւ արդէն ամէն տեղ հայրենիք է ինծի հա
մար .... եանի խօսած ճառբ Գերագոյն 1ԱորՀուրդի նիստին X
Գործավարը խօսեցաւ այն մեծ ճիգերու մա
սին զոր քՍոբՀ * Մ իութիւնբ տարաւ մինչեւ վերջ
նական յաղթանակը X Մանրամասն թուեց այն բո
լ՛» ր զո Հ ո ղո ւթ ի ւնն ե ր բ որ Հա յ ա ս տ ան ր բերած էր
Հայրենական պատերազմին X Հայաստանդ իր ար -
տագրական բոլոր աշխատանքներբ ծրագրուածէն
— Ատ ալ իմ հոգս չէ, թ ե ր թ ու գիրք չեմ կար աւելիով կատարեց , երիտասարդութիւնը իր ֆի -
դար ես, միայն կ՚րսհն թ է , Հայաստանի սրսարան. գիքական ում ը տրամ ադրեց , ո ր ակե ա լ ուսուցիչ–
նհրուն մէջ թղթախաղը արգիլուած է , ատ ինչի՜ս ներբ բանակ մեկնեցան, ու դպրոցնեբբ մասամբ
ազատութիւնն է որ • • • X տումեցին , գի ւդա ց ին ե ր բ իրենց ամ բոգԼ կարողու
— էքօ ջրագւուխ , հոն սրսարան չկայ , ծուլու Այսքա՜ն լուրջ պատսաոնեբ1 որոնց առջեւ դի թիւն բ աշխատանքի մԷԼ դրին թշնամին պարտու
ւանագէտն անգամ ծոծրակ պիտի ք հրէբ , իսկ
թիւնը արգիլուած է այգ երկրին մէջ • • • , Թուրքր հասոյքէն՝ կարս - Արտահանի կորուստն թեան մ տանելու Հ ամ ար , մ ինչել անգամ Ա փիւռքի
իսկ կրնայ մոռնալ . . . ՚
— Հապա՜ լեզո՞ւն, ատ ի՛նչ հայերէն է , «շը– Հայութիւնը իր լուման բերաւ Հայրենական պա -
Կ– ՊԵՏՈԻՇ
նստհլ»ուն՝ «գնացք եմ վերցրել » , տերաղմին։ Հայ մոոովուրդբ Հպարտ է որ իր
՝մէնտըֆէր ամբողջական մասնակցութեամբ պատուաւոր ել
կ՚ըսեն եզեր, եկուր մէջէն ելիր: Մարդ ինչպէ՜ս գնաՀ ատուած գ ե ր մ բ ո ւ ն ե ց ա ւ փոքր Հ անբապե -
տ ո ւթ ի ւնն ե բ ո ւ միացեալ աշխատանքին մ ԷԼ : Գոր
•ՄԻԱԿ Ո՚ԼՀԱԿԷԶԸ... ամէնէն ոխերիմ թշնամին , իր Ն\1ր , ճանչնալ ու ծավարը աւելցոլց թէ Հայաստանը պատերազմի
կռուիլ
մէշէն ճակատ ճակատի , կռուիլ ու Հեռացնել իր այդ աշխատանքի (^*թա*1քէս շարունակած է իր
ցանկալի
այդ աՀ աւո ր ուժը ել միակ խոչրնդոտր ներքին կեանքի աշխատանքներբ մշակութային
խաղաղութեան : ճակատին վրա յ : Գպրոցնե բուն մ ԷԼ ա լմմ ունինք
Մ ասն աւո ր գուրգուրանքով կր սլաՀ եմ սեղա 260.000 աշակերտ , ինչ որ կբ կազմէ Հայաստանի
Այլապէս , թ չուառական է մարդը, երբ իր րնակչոլթեան մէկ երրորդդ : ԱռոգԼապաՀ ո ւթեան
կամայ
նիս վրայ, աւՂրիէ 24/՛ թերթերը, րոլորն ալ խբն– մորթին մէք կ՛ապրի շղթայուած գերի ու,
իր
կսւրո յ ր յաւէ՛՜տ թարմ վ ի շա ո վ ու անկեղծ յուզոլ– Հա ուշադրութիւն դարձուած է յատկացնելով \ 06 մի–
գա -
ակամայ, ոչ մէկ ճիգ կր փորձէ Հեռացնելու լիոն ռուբլի պիւտճէ մ բ ։ Հիմնուած են երկու նոր
մովր Հայուն * ու րոլորն ալ լեցուն՝ Հայրենի Լերմ Հզօրագոյն թշնամին , ոբպէսզի կարենայ մնալ բարձր կաճառներ , գեգա ր ո ւե ս տ ա կան մշակոյթի
"/՛Ր",/ ս՚– կարօտի գառնութեամբ* ** ւատարիմ սպասալո բոզը ազատութեան վեՀ եւ բնագիտութեան կաճառնե րբ :
Մինակ էի ու տզալ։ : թ՛էեւ Հեռու (Աալ ան յ ի ղա փարին :
շատակի Հանգիսութենէն , սենեակս պաՀ մը փո Այս տարուան բԳւթացքին Հայաստանի մ ԷԼ
տնկուած են մէկ մէլ,
խարկուեցաւ տաճարի , ուր՝ երկիւղածութեամբ Կէօթէի վճիռն է Գազանէ աւելի ղաղաս է միլիոն 94.000 ծառեր :
մ արգ , երբ յց չունի
ունկնդիր֊՛մեր գիւցազներուն գառնանոյշ երամ–շ ֊ նկարագիր ունի իմ ացականոլթ իւն , բա օ
տոլթետն •—- ել բարեմէտ կամք՝. ԵՐԵՒԱՆԻ ԳԻՏՈՒԹԵԱՆ ակադեմիային
Չունփնք ոչ մէկ խաչ,, ոչ իսկ մահարձան , ւ֊ր է մարգուն գիտակցութիւնը ուրեմն, ռբբ Փրոֆ * *ք՝ուշնարեան կարդացաք է ղեկո յց մ բ՝ շա–
Հայու խաչն այսպէս տարինք Գողգոթա,
Ամէնքիդ համար , ամէնքիդ համար • • • մարղբ ինքբ յօմարակամ կ.դ դիմէ ամէն վ տ ա ն գ ի ոտ կաններ ուն առանձնա յատկութեանց մասին X
եւ արկածա խնդրո ւթեան : Ան կրակբ կբ նետուի Մ անրամասն կերպով բա ց ատ բ ած է շաբականնե -
ձեռք բերելու Համար իր սեփական աղատութիւնբ, բու եւ Հայ մողովրգական երամշտութեան միԼեւ
՛քարացած էի ու անշարժ– : Արցոլնքր աչքիս՝ միեւնոյն ատեն կբ ներէ իրեն քանդել, ոչնչացնել եզած սերտ կապբ ;
քարացած •. . ղմ ա յյէելի Հ րաշակե րտներբ մ աքին , Հ ո ւլ ւ ո յն եւ ՍԱՑԱԹ - ՆՈՎՍ.ՑԻ մաՀուան \50րգ տտրե -
Արդարեւ , անուրանալի է ազդեցութիւնր Հա բաղուկին X գարձր պիտի տօնուի ա շնան X Ա յս առթիւ
ւաքական արտայայտոլթեանց , ուրախ կամ ար - ք*նչո0 լ ա յս Հակասական եւ թիւր ըմբռնում բ <Հ.Հա յկական ՆԱՌ ժ ո զո վր գա կան կոմ իսար -
խոլր առիթով։ Երբ մանաւանդ տարաշխարՀի բո Հ ա ն դ է պ ազատութեան նուիրական գա զա ւի ա - ների Աովեաբ Հաստատել է Աայաթ \յովյսյի մաՀ
վանդակ Հայոլթիլեր, աղդային սէրն ու վէ՚շտ՛բ րին , որուն սիրովը զոՀուած ե՛ւ իմացական եւ ուան 1 ՏՕրգ տարեդարձ ո անցկացնոգ ռեսպուբլի -
էլհրգէ իր մեծ ղոՀերու բերնով, ապացուցանելով նիւթական անՀ ա շ ի լ զոՀ ո զութ իւններ ը մ Ա՛րդը նե քական յանձնամոգով» մբ, նախագաՀո ւթե աս թ յ՝ *
թէ ինքր լեցուած է միութեան դեղեցիկ գաղափա տեցին գեբութենէ գերութիւն , իր սեփական ձեռ Աբովի : Կբ մ ասնակցին նաեւ 1Լր ա ս տ ան ի ել Ատ ր–
րականով, Համերաշխ իր անմաՀներուն Հետ : քերով X Ո՛֊ մ ի լի ոն ա ւո ր բե ր անն ե բ անէծք կաբգա– բէԼանի ներկայացուցիչներբ :
Այսպէս է որ դոՀունակութեամբ կր Հետեւինք ց ին օտարին , Հարազատին , բարեկամ ին ու թշԳյա–
, երբ
Հայկական շարժումներու , ամէն անգամ անոնք : մ ի ին , մ ի շա գուբս բ , Հեուուներբ փնտռելով իրենց ՀԱՅԿԱԿԱՆ ՆԿԱՐԱՀԱՆԳԻԱ ԵԳԻՊՏՈԱԻ ՄԷՋ
Հայրենիքի Հարաղատ չո1֊ոչ^Ր Գո բուրեն յոյսերու ա զա տ ո ւթ ե ան թշնամ ին : Ա՝ ինչ մ արզ կ ա յ ի ն սիրո յ Մարտ 25ին , ԳաՀիբէի մԷԼ տ ե գ ի ունեցած է
մեր դո -
Ու ստեղծելով ինքնատիպ լոյսերոլ ել մ եծ ո ւթ ի ւնն ու վսեմ ութիւն բ ծիծաղելի դարձան Եգիպտոս Հաստատուած Հայ նկաբիչներոլ *լու -
ստեղծագործ
վարդագոյն աշխարՀ մբ, կր պարգեւեն Հգ°Ր մարդուն՝ իր գձուձ նսին առԼեւ : ցաՀանգէս ը , կազմ ա կե ր պո ւած Հա յ Մ շա կո յ թ ի
Հար լեգո լ ի ն ու պատմութեան , մեր դիւցազնական Աեզի կբ մնայ, այսօր լսել մեր էութեան թո բ ա ր ե կա մն ե ր ո ւ կողմ է եւ Հ ով ան աւո բութ եա մբ
ղոՀաբերու– կրթական
ցեղի սքանչելի Հանճարին , պողպատեայ Հայրենիքէն րեր էն բարձրացոզ խորՀրգաւոր աղաղակդ , որ կբ նակցէին նախարարին ։ ՝\յկա րաՀ անգէս ին կդ մաս
ներով X
կամքին ու կենս ո ւնակո ւթեան եւ , գոռայ ու կբ Հրամայէ անարատ պաՀ ել ՀԱՏ ԽԵ՛Լ՜ 20 Հին եւ նոր նկարիչներ, 100 պաստառ
շքեղ֊ խոյանքներու ու բ ի ֊ ֊ ր բիւրաւոր ՃԸ , մ ի լիոնաւո ր նաՀատակնե բու արիւնովը ո բբ -
թեանց փառքն ոլ Հպարտութիւնր , բ ա ց ա ծ ա յ դ թանկագին աւանդբ։
ներս թէ Հայրենիքէն դուրս։ ՊՈՒԼԿԱՐԻՈՅ Հ ռզադործական կուսակցոլ -
Երախտապարտ ենք բո լո ր ին : Ա՛յս էր վերքին ԿԱՄ-ԲԸ մեր մեծ զոՀերուն , թեան ընդՀ . քարտուղարը , Տո քթ * Տի*^իթըով%
Ցաւով կր թափանցենք սակայն, ւքասնալՈր որոնք ուրացա՛ն սեփական .անձը , ուրացան ծնոզ , ե ա ա պ ն դ ո ւ ա ծ ը լ լ ա էո *է Գերմ աննեբու կող
արտայայտոլթեանց , որ Հակառակ իրենց ազատա տուն ու ընտանիք , վառուած աէԼդի եւ Հայրենիքի մէ, անգլ* դեսպանատուն կը գիմ է X պաշտպաննե
միտ երեւոյթին, յաճախ նեղ միտքերու Հորիզոնր աստուածային " է Ր11 վր • րը նարինԼի սնտուկի մը մ ԷԼ կը տեղաւորեն զին–
կր պար զեն մեր աո քև ւ , նսեմացնելով ազատասէր Ուրանալ այո, սեփական անձբ, կո նշանակէ ՔԲ, սնտուկն ալ կառքի վրայ կը դնեն եւ սաՀմա–
անոնք փ ո խ ա դր են իբրեւ դի ւան
ե Հայրենասէր րառերուն իսկութիւնն ու իմաստը : զոՀել մեր սեփական համոզումները , երբ նա գլուխ կր ա գ ի տա կան
Ու կր մնանք շուարած . Ո՞վ է արդեօք ճշ Համ աձա յն չեն մեր ա զ գ ա յ ի ն դա ղա փ ա ր ա կան ին : բեռ : ԱպաՀ ովութեան Համ ար պա շտ օն ե ան ե ր էն
մարիտ ազգասէրը– ի՞նչպիսի վերաբերում ան - ԶոՀել մեր անձնական տրամադրոՆր-իւնները ^ մին կբ նստի սնտուկին վըայ՛ Երբ սաՀմ տնագլուխ
Հրաժեշտ է ոբպէսզի Հայ մարղբ ինքն ալ Հալա֊ երբ անոնք բարիք չեն բերեր մեր Հայրենիքին X կը Հասնին , պաշտօնեաներբ կհուզեն խուզարկել\
մանաւանդ դ , բա յց
աայ թէ իրապէս լաւ Հայ մըն է ։ ԶոՀել ամէն շահ ՈԼ սէր ; դիրք Կբ պա Հ ան Լեն բանա լ սնտուկ սնտուկբ ընկերացող
անոնք
Մէկ բան միայն անՀերքելի է, որ սեփական է|ւաոք , երր արդելք են ազգի ել Հայրենիքի Անգլիացին թո յլ չի տար եւ սաՀմ անա -
ն\ւի մառախուղր երբ իթւէ ու վ ա ր ա գ ո ւ ր է անգա՛մ դերագոյն շաՀերուն : գլուխ էն կնանցն ի ան վ թ ա ր : Հաշուած էին որ վւա–
կրթուած միտքեր , թ ո յ լ չիտար մարդուն Հաս - Հա բազա տ Հ այ մարդու սէ րն ու գի տ ա կց ո լ– խստական բ Հ աղիւ ին բ մամ կրնա ր ողԼ մնաք սբն–
կնալ , ըմբռնել չարն ու բարին , ու յստակօրէն թիւնր կր պաՀանշէ ՈՂՋԱԿԻԶԵԼ իր ամէնէն սի - ա ո լկին մ է Լ* բայց 30 մամ անցած էբ արդէն X
բելին՝
ճանչնալ իր սեփական սիրտն ու Հոգին, ուր կան սեփական եսՀ» , անո ր ա ւե բ ա կն ե ր ո ւ ն վր ա յ Տոքթ* Տիմիթրով ատեն մը Գաշնակիցնեբուն ծա
Հաւանօրէն , մեծ արժէքներ ու արժանիքներ թա բարձրացնելով ա զ գ ա յ ի ն ԵԱ ի փառապանծ դր°շը * ռայելէ վերԼ, երբ իր երկիրը կ՝տուրս ա ի , կդ վերա
քուն սէրերով, ծառայելու իրեն, իր ժողովուրդին ( Գ ե ր ա գ ո յն ղո Հ ա բե բոզը ի ր \ձ\ճը զոՀել գիտ– դառնա յ Հ Բայց պոլլկարական ի շխանութիւններ ը
ել մարդկութեան : ցոզն է) X կը բանտարկեն : ՎերԼերս Աոֆիայի ամերիկեան
Հայ ժողովս ւրգբ մանաւանդ որ գարերէ ի ԱյնուՀետեւ միայն իրենց թոր ու վսեմ իմ աս > ս /ււ ա ււ ա ա ուն դ ապաստանած էր եւ բանա կց ո լ
Հըը՜
վեր, յանուն ազգի եւ Հայրենիքի անվերապաՀ տր կխառնեն մեր յիշատակի տօներբ : Ու֊ կր թիւններ կբ կատարուէ ին :
նուիրումով մր ղոՀեց իր առող^ութիւնր ,իր Հարս ճուին Հոգիներբ մեր անմ աՀ զոՀեբոլն ։ ՎԵՐԱՇԻՆՈՒԹԵԱՆ ՆԱԽԱՐԱՐՈՒԹԵԱՆ կա -
տութիւնը , խելքը , գիտութիւնն ու արուեստր , տարած քննաթեանց Հետեւանքով, էերտնսայի
են պա
ինչո՞ւ չկամենա ք զոՀել իր սեփական նսը , յանուն Ե՛– մ անաւանդ , կր կն ա պա տ ի կ կ՝ ա ր գի ւ ն ա ւո բ– 9.975.000 շէնքերէն 1 .500.000^ քանդուած
ազգային միութեան։ ուին Լւսնքն ու զոՀ ոոութիւննե բ ր մեր աննման ժ ո– տերազմին Հետեւանքով։ Նախորդ պատերազմին
Միթէ՞ դժուար է ողջամիտ Հայ մարդուն րլ– զովուրդինX քանդուած շէնքերու Համեմատութիւնն էր 33 առ
իր
լալ - անաչառ, նախ իր անձին Հանդէպ, ճանչնալ ԱՆՆԱ ՇԱՀԼԱՄԵԱՆ Հարիւր , մինչ այս անսամ մօտ 16 առ Հարիւր է։
Fonds A.R.A.M
