Page 140 - ARM_19-1945_03

4 6 ԱՌԱՋ

պնդեցին քհումանիոյ թագաւորին առքեւ որ Հրա­ պաՀ ուած Ռուսեբը։ կ՚ըսուի թէ նոյն կարգադրու­

ժարեցնէ Կրոցէայի կառավարութիւնը, ազդարա­ թիւնը եղած է նաեւ անգլիական շրքանին Համար : Տայ՚եւիցի մը ա ռ թ ի ւ

րելով թէ իրենց կառավարութիւնները պիաի չբա­ Ա յս դո րծա կա լնե րը մ եծ մ ասով ընտրուած են օ

նակցին ներկայ գաՀ լիճին Հեա , Հ ա շա ո ւթ ե ան ըուն իսկ տաբագիրնեբէն եւ գերիներէն, եւ ամէն ՄԱՐՍԷՑԼ,– Սիբելի «Յառաի , խնդրեմ ան.

զա Աւաղ իր կնքելու Համար՛*, նշանակալից է ոբ կերպով յարմար կր նկատուին այս գործին Հա­ կիւն մը արամաղըե լ, ա ար ա բ ախ ա Հայորդիի մը

նոյն իսկ իր նամակբ երեք պե աո ւթեան ց զրկելէ մար։ Մինչ թորՀբգային իշիւանոլթիլնները այս­ մ աՀ ո ւան տա բե լիցին առթիւ , որուն կսկծալի կո–

Վերք /հում անիո յ թագաւոր ր պ ա շա օն ա պ է ս կը պէս կր ճնշեն , Դաշնակիցներու աքակցութիւնը բո ւս սւ ր լսելու դժբախտութիւնը ունեցա յ մ իա յն

յա յա արա րէ ր իյոբՀ րզա յին ներկա յաց ո ւց ի չին թէ պաՀ ան քելով , Հալածականն երր յաճախ թաքստոց փեբքերս , Ա արսէ յլ այցելութեանս միքոցին :

ինք բան մը չի պաՀանքեբ Կրոցէա յի գաՀ լիճէն եւ կը մտնեն եւ կը սպառնան անձնասպան Րլլաէ » եթէ

թէ Հ րաժարմ ան խնդի ր ը գրաւ պարզապէս Անգ՜՛ երեւան Հանուին : Զ°Ր * Ալէքոանգը ՏաւիտոՎ , Այդ ԳոՀ*ն է երիտասարդ Վաբդգէս ՝Բէչէճեա–

լիս յ եւ Ամ եր ի կա յի ներկա յաց ո լցիչներուն յա յ - ռուս գլխաւոր ներկա յա՛ռ՛ուց ի չը , քաղաքավար է, նը, ոբ ոչ միայն եռանդուն Հ* Մ * Ը՝ Մ ՛ական մը

տա բարութեան պատճառով» : բա յց յամ առօբէն կբ պաՀանքէ Ամ եր ի կաց իներ ո ւն եղած է, այլեւ էին առուած դերասան մը, բոլոր

Ան գլի ա կան կառավարութեան ներկա յացու * աքակցութիւնը : Հայաշատ թաղերուն մէք։ Տասը տարիէ է վեր՝ ի՜՛

ցիչը անմիքապէս եւ ուժգնօբէն Հեբքեց եղած մե­ /հուսերը Համ ա ձա յն ո ւթ ի ւն կնքած են արեւ - բաբ չէինք տեսած , եւ կը գոՀանայինք նամակնե­

ղադրանքները , աւելցնելով թէ անշուշտ չի կրնար մտեան Դաշնակիցներուն Հետ , ԼեՀաստան փոխա­ րով : Վերքերս այցելեցի իր ծնողքին , մօտէն իմա­

Ա . Ն աՀ ան գն ե բ ո ւն անունով Ի * օ ս Ի է 1 Րա3$ վսաաՀ դրելու Համար 1.200.000 ԼեՀեբ , որոնք արեւմըտ– նալու Համար իբ մ աՀ ուան շարժառիթները ։ Եւ

է թէ Ուոշինկթրն ալ նո յն դիրքն ունի : եան Եւրոպա կը գտնուին այժմ: որպէսղի վստաՀին , ցոյց տուի Վարգգէսին թա­

տերական մէկ լուսանկարը, զոր ինծի ուղարկած
էր իբրեւ նորէն ող­
Այս մ իքադէպը կը պաաաՀ ի ճիշդ ա յն ատեն *Ա^1բ1չ1ա%ՈՎ. յիշատակ ; Հ է ք մ ա յբը սկսաւ

երբ արտաքին նախարարները Լոնտոն Հաւաքուահ՝ բալ ու կոծել իր միակ զաւկին կորուստը եւ ար­

են : Ուշագրաւ է նաեւ ո բ Ա՛ ու մ անի ո հ վարչապետը ցունքներով Համբուրել անոր անխօս լուսանկարը,..
մեծ պա­
եւ արտաքին նախարարը , թաթըրէ սքու ։ Ա պարա­ 8ՈԻՆԱՍՏԱՆԻ մէշ դորձագուլներր ՀետզՀե - Հակառակ ծնողքին խուսափողական պատասխան­
էր ի պա*
տիւներու ա՛րժանացան Ա ոսկուա յի մ էք տէ կը ծաւալին եւ խռովութիւններէ կբ վախցուի ; ներուն , կրցայ վերքապէս իր մտերիմներէն ստու­

պետ Ս թ ալին փառաւոր ճաշ մը սարքած Համ ա յնավար կուսակցութիւնը կը Հ բալի րէ իբ գել, որ Վաբգգէսը իսկապէս զո Հ գա ցած էր՛ա

տիւ Հիւբերուն ; Հետեւո րզնեբ ր նոր պայքարի մը պատրաստուիլ՛։ զատագրմ ան շր քան ին իրեն դէմ եդած չար ամիա

ՒոոՄդաւիԱ քաղ աքացի ԱԽ՝ը 300.000 ԳԵՐՄԱՆ ԳԵՐԻՆԵՐ պիտի գան Ֆրան– սպառնալիքներուն % Ըսեր էին թէ՝ ՎաՐԳգէսՐ
, ռուս աՀա յ զինուոբ­
սա, Դերմանիոյ ամերիկեան շրքան էն , իբրեւ բան— դե ր մ ան ա կան Հ ամ ա զգեստով

պիտի յաԱձԱոփ՞Ա լոր ծառայելու Համար ։ ներ Հիւրասիբած է՛՝*՛* ւճիշգ է թէ Վաբգգէս իր
ՀԻԹԼԷՐԸ Ո%Ջ է, կ՝րսէ Պերլինի
փոխ-քաղա– չոր. ու ցամ աք Հ տցէն բաժ ին Հ ան ած է Հեռաւոր

քապետը, այն պատճառաբանութեամբ թէ Վ Ր111 " ազգակիցներուն , բայց այգ ըրած Հ միայն ազգա­

Անգլեւամ երիկեան մ ամ ուլին տեղեկութեանց չա պետ արանին մ էք զանուած Հ ինգ դիակներէն ոչ սիրութեամբ տոդորուաՆ ։ իսկ ազատագրման շրր–

Համաձայն, Անգլիա եւ Ա * ՆաՀանգները մօտերս մէկը անոր կբ նմանի։ Անգլ* գաղտնի ս սլ ա ււ ա ր — քանին , ոչ մ իա յն երկու Հա յորգինեբ պաՀ ած է իր

պիտի պաՀանքեն Խ* Միութենէն Ըքել կամ ղոնէ կութ ի լեն տլ (ինթէլիճրնս) կր կարձէ թէ Հիթէէր ա ան ր մէք վտանգելով իր իսկ Կեանքը , այլեւ իր

վերաքննել Եալվթայի Համաձայնութեան այն յօդ– չէ մեռահ՜ : ո ւ Հօր Հ ա գո ւս ան ե ր ր Հանելով , Հադուեցսւցած է

ուած ր որ կբ տրամագրէ օգնել Խ *• Միութեան՝՝ ՊՈԻԼԿԱՐԱԿԱՆ կառավարութիւնը արտօնես զանոնք , ամ էն կաս կած փարատելու Հ ամ աը :
Հրատա -
գրաւեալ շր քանն ե բու ռուս քաղաքացիներ ր Հայրե­ բնդգիմագիր Հոսանքներու թերթեբուն Ներէ ինձ , "իրելի Վաբգգէս , քու Հեռաւոր
պիտի
նիք վերադարձնելու Հ ամար : *Լ,ո յն աղբիւրին Հա­ ր ակութ իւն ր ։ Բազմ աթիւ կալանաւորներ բարեկամին , որ տարի մը Վերքը մ իա յն կուզ ամ

մաձայն, /հուսերը արեւմտեան Դաշնակիցներէն արձակուին ։ յարգանքի տուրքս մատուցանել ք ո ւ թարմ գերեզ­

կբ պաՀանքեն իրենց յանձնել ոչ միայն խոբ - 100 ԿՐԱՄ ՄԻՍ պիտի բաժնուի այս շաբթհլ, մանիդ ։ Թոզ այս քանի մը տողեր ր դոյզն սփո -

Հրգային քաղաքացիներ ը, այլեւ 65.300 էսթոնա– Աեպաեմբերի 38 կտբօններով : Երկարաձգուած են վէանք մ ը կազմ են քու ս րտաՀ ատ ո րնե բ ուն , որոնք

ցի , Լիթուանիացի եւ Լեթոնաց ի դե բ ինե բ եւ աք - 02, 0 0 (Օգոստ.), 8ձ (Սեսչտ.) Լ>Չ (Օգոստ . խռ յաւէտ մոռցուած կը կարծեն քու անմոռանալի յի՜

սորականներ որոնք այժմ Դերմանիոյ ամերիկեան զեզէն) , 8 0 ԼՕզոսաոս , ձիու միս^ կտրօններբ : շաա ակր ։

շր քանին մէք կբ գտնուին ; Մ ոսկուա Կ՝ՐսԿ ք^է ԼԱՎԱԼ պիտի զատուի ծերակոյտի շէնքին Վա րզգէ ս իր ետին կը ձգէ ոչ մ իա յն իր զո յգ

Պալթեան երկիրներու այս բնակիչներբ խոբՀըր - մէք , ոբ շատ աւելի րնդարձակ է քան ՓէթԷնի մը ո ր բա կնե ր ը , այլեւ շատ Համ՛եստ գրական փբն–

գային քաղաքացիներ են, քանի որ \939ին այդ եր* ըստ կացուած դա տ ա ս ր աՀ բ ; Ա իա յն անձի մբ դա– շիկ մր , իբրեւ յիշատակ

կիրնեբը կցուեցան ք$ . Միութեան։ Տետոյ կբ յ ի * ա ա վար ո ւթ իւն ր չէ որ տեղի պիտի ունենա յ , այլ վարսեղ ՀասլԷշհան

շեցնէ նաեւ ՜էալթայի Համաձայնութիւնը։ ամբոզՓ շրքանի մբ։ ՛է/ախկին Վարշապետխն Հետ 2Ա8Ն ՄԸ ԱՆՀԱՄԱՐ ԶՈՀԵՐԷՆ

Իրազեկներ կը Հաւաստեն թէ ամերիկեան կա– պիտի դատուին բոլոր անոնք ոբ իր գործակիցներն ՄԱՐՍԷՑԼ Սիրելի «Յառաշ», Օգոստոս

ռավարութիւնբ չուզեր ճանչնալ այդ բնակիչնե­ եզան ։ Հաւանական չէ որ Փէթէնն ալ Հ բաւի բուի 2$ի խմբագրականով կը Հարցնէիք* հձԻ^նւչ տպա­

րուն խ ո ր Հ ր դա յ ին Հ պա տ ա կո ւթ ի ւն ը , եւ ա յգպէս իբրեւ վկայ։ Անցեալ օր վեցերորդ անգամ Հարցա­ ւորութիւն կրեցիք ա չքէ անցընելով թուրք մամու­

ալ պիտի պատաս /սանէ Ո՝ ու սեր ո է ն ; Բայց խնդիրը քննուելով, Լավալ յայտարարեց թէ ինք գեր չու­ լի արտա յա յ տ ո ւթ ի ւնն ե ր ը» ; Տեղին էր ա յ դ Հար­

ասով չի վերքանար։ Բուն Հարցը Հետեւեալն Է, նէր լէգէ ոնա կաննե ր ու կազմակերպութեան մէք եւ ցում ր , որ կ երթայ ուղղակի ու մասնաւորապէս

Մ. Ն ա Հ անգն ե բ բ պիտի մ տոնակցի՛ն բռնի վերա­ մ եզքը ձգեց Պրնուա Մ է շէն ի վրա յ ։ Իր Հարստու­ այն Հա յեբուն որոնք մ արդ գա զանն ե ր ո լ ճանկե­

դարձին , քանի որ Հազա բաւս րնե ր չեն ուզեր վե* թեան առթիւ բսաւ թէ դրամ շաՀած է նախապէս րէն մազապուր ազատած , այսօր կ՚ապրին Եւրո -

բազ առեա լ % Ե ալթա յի Հ ամ աձա յնութիւն բ վե ր ա - իբրեւ, փա ս տ ա րան , շաՀագործելով քե րմուկ մը պայի զանազան երկիրներու մ էք : Եւ. ՀայուՀ ինե–

քննելու առա քար կբ եղած էԴերմ անիո յանդլիական Վիշիի մօտ , ղնելով թերթ մը եւ անթելի եըկոլ բուն որոնք Հարէմներէն փախան , իրենց անձերը

եւ ամերիկեան շրքաննեբէն , ուր սպաներ ել զին­ կայաններ։ Հասկցոլց թէ շատ կարեւոր վկաներ զո Հ ելու յօժարութեամբ : Անոնց մ էք կան բժիշկ ,

ուոբներ դժկամակութեամբ օղնած են ռուս դ որ­ պիտի կանչէ իր պաշտպանութեան Համար : վւա ս տ ա բան , ուսուցիչ , ուսուց չուՀ ի , քաՀանա յ ,

ծա կա լնե բուն , բոնի Ո* ո ւս ա ս տ ան զրկելու Հ ամար 400.000 ՆԱՑԻՆԵՐ պիտի դատուին , իբրեւ եպիսկոպոս , բոլս րն ալ գրելու կարող ; թուրք մա­

այրեր, կիներ ել մանուկներ ՚. Անզլիացի աստիճա* պատե րաղմի ոճրագործ , Համ աձա յն ամ երիկեան մուլին իրարանցում բ կարդալով, արդեօք իրենց

նաւոբ սպայ մր ՚/երքերս գաղտնի լուր զրկած էր մամուլի տ ե ղե կ ռ ւթ եան ց ։ Դլխաւոր ամբաստան - Արտերուն մէք ալ իրարանցում չզգացթ՝ն , չյուզ -

իր մեծ աւո րնե րան թէ կր վախնայ ոբ անգլիացի ե ալն եր բ պիտի կա խո լին , մն ա ցետ լնե բ բ տաժա - ո լեզածն , պոռթկալու աստիճան :

զինուորներբ բմրոստանան , փոխանակ մասնակցե՜ նակիր աշխատանքի պիտի դատապարտուին, ծա— 1Լաթսուն տարեկան /հշտունցի ծերուկ մբն

լու այս տեսակ բռնի վերադարձի ։ Ամերիկացի ռա յելով /հուս ի ո յ եւ ուլ՛ի շ ե բկի րնե բո լ մ էք , աւե­ եմ : Երբ կաբգացի թուրք մամուլին իր ար անց ու -

սպաներ կբ խոստովանին թէ կացութիւեր աքն — րակներու վերա շ ին ո ւթե ան Համ ար ։ Տա յ՚ոնի չէ մը (ՀձՏառաք» 26 եւ 28 Օգոստոս) , մ արմնիս

սլ ի" ի կէտ ի մբ Հասած է որ ամերիկեան արիւն թէ դե ր մ ան ընլլՀ * սպայակոյտն ալ պիտի դատ - փուշ փուշ ըլլալը յա ք անա պէս զղացի եւ յուզու -

կրնայ թափի լ։ ուխ Հաւաքաբար ։ մէս աշքեբս թրքեցան , քիղեբս պրկուեցան , Օ՚Հ ,

ՍՀէգլիո՚ղի " " ( " ՛ յ մը զինուորական ատեանի Հօրս գլուխը կացինի Հարուածով պատռող ՄԷՀ -

յանձնուե ցաւ , որովՀ ետ եւ մերժած էր Հ սլա տակի լ Ս՝յր1՛ ՝ ՝ * Ի ր ո լ Հ Ի $էաոյեան եւ զաւակնե– մէտ Ալիներու^ ետին պաՀ ուբտած <6.քադաքակըը -

Հ բաՀ անգի մ բ որ կբ տրամ ադրէր Հնազանդի լ ռուս ՐՐ 1 ԱյՐւ* Տիկին ԱրբուՀի Տէաոյեան , Վագինակ թ ո ւած» բո ր են ին ե բ նորէն գո բծի են անցեր , վւա յ–

գո րծակա լնե լ•ու Հրամանին •. Ամերիկեան գիսաւոր­ Բէօսէեան եւ զաւակնեբր , Տէր եւ Տիկին Տէբաէր– վւա յելով, շոյելով այս անգամ որսա լու Ամ ասիա­

ներուն հրամայուած է կրակ չբանալ , բայց վեր­ եան եւ զաւակները , Տէր եւ Տիկին Բենիկեան եւ ցի , Ակնցի Փ(ւրս՚Ա1Տ#ձՀ» , սպանդանոցէն փախած
ջերս 21 հոգի վիրաւորուեցան, գի 80 Ռուսեր ըմ­ զաւակները , Այրի Տիկին Ա էնաուՀի Մխալեան , մսացուներ
Տէր եւ Տիկին Աաաթէոսեան , Տէր եւ Տիկին Տով– •• •
Հէեփիւռ, խորին ցա­
բոստացան , եշւբ 25 ամերիկացի գինուորնեբ Հակառակ գործադրուած ա յն քան վա յրագու–
մաՀբ իրենց ամ ուս–
կ՚ոլգէին բոնի կառախումբ դնել գիրհնք , Ռուսիա Հաննէս Մ խալեան եւ քոքրբ , աներձագին , փե - թեանց , Հայկական <Հսիրուած ֆիրմաներու» Հա -

զրկելու համար : Դ-ուսերէն երկուքբ Փորձեցին ՛ւով կբ ծանուցանեն կսկծալի մ ա կր ան քը ձեզի երեւակա յել տ ո լա° ւ պաՀ մը շա­

անձնասպան րէէաէ : նո քն , Հօր , եղբօր , մօբեղբօր րան ր ձեր աքս սրած Հա յ բեն ակից կարաւանները

ք*ռնի Վերադարձի այս իյնգիրր շատ րարդ սա յին, քեռայրին՝

Հանգամանք ուլն ի , մարդկային թշուառու աս եւ ողբ ու կոծ այգ անմեղ զոՀերու : Անոնց ուր­

ԶԱԻԷՆ ՏԷՏՈՑԵԱՆի ուականէն դուք շսարսափեցա ՚ ք ու 4*լ Ի Կ մնալ

տեսակէտով։ Օրինակ, եբիտաստրղ/հուս մբ եւ իր որ մեռաւ Աեպտ* $ին , 46 տարեկան , իր բնակա­ շկարմբեցա0ք ;

կինր դերմ ան ա ր դե լա ր ան ի մ բ մ էք իրար ճանչնա– րանին մէք։ « Հայկական Հարց չկա յ» , կ՚բսէ ՀձՎաթան» :

լով ամուսնազեր էին, ազաաազրումէն անմիքտ - է$ ու զա րկաւ ո բո ւթ ի ւն ր պի տ ի կատար ո ւ ի վա - ճիշդ է , այլ կայ Հայոց Հողերու թուրք վար -

պէս վերքը։ Ո՚ուս զո րծա կա լներ ր եկան զտան ել զր , չորեքշաբթի , 12 Աեպտ * ժամ ր \ \ ին եւ մ ա ր– ձա կա լնե ր արտաքսելու նուիրական ուխտ : Ուխտ

բսին թէ քհուսր պէտք է իբ երկիրը դառնայ ՚.Ա՝՛ար­ մինբ պիաի ամփոփուի իսի քէ Մ ուլինոյի գերեզ– մբ ամ բողք Հա յութեան , մէքն ՐԱալով նաեւ Հսիբ–

դը պատասիւանեց * Լաւ , բայց կինս ալ պէտք է մ ան աւո ան մէք ; կը խնդրո ւի յո լղար կաւ ո րն ե ր էն ռւած Հայ ֆիրմաներ» Հ

գա յ : Դո րծակա լր առարկեց թէ ան չի կրնար , Հ աւաքուի լ Հ անգո ւցեա լին բնակարան բ , 92Լ>1Տ , <(,Հայերր ուգղամիտ եւ գործունեայ են» , Կ*ԷՀ՜

քանի որ քհուե չ է ։ Եւ իրարմէ բաժնելով, /հուսր սէ Հձթասվիր»։ Այո, էֆէնտիրներ , այդ մեղքն էր

զրկեցին իր երկիրը, քեՀ կինը մնաց Դերմանիա։ որ քաւել տուիք անոնց ;

Խ ում բ մը ռուս մ անկամ արդուՀ ինե ր լաւ գործեր Ն ի զա մ է տտին Նազիֆ Հար կա ծ ախն դի բներ»

ունէին ամերիկեան զօրամասի մբ Հետ, լաւ կ՚ու­ ՀՏ՚Գ* ԼԻՈՆԻ Վարանգեան կոմիտէն ընգՀ .

տէին եւ լեցուն վճարում կր ստանային, զինուոր– անդամ ական ժողովի կը Հրաւիրէ Լիոնի բոլոր կ՚անուանէ Թուրքի օձիքբ բռնող եւ իր սեփա -

ներէն ոմ անք ալ կբ խո րՀէին ամ ո ւ սնան ալ անոնց ընկերները, այս Ուրբաթ 14 Աեպտեմբեր , երե - կան Հողը ետ պաՀ անքող Հա յրենասէը ուժեր : Ոչ ,

Հետ , բա յց բոլորն ալ բռնի /հուսաս տ ա ն ղրկուե­ կո յեան ժամբ ճիշդ ՏՅՕին , ընկե բվա րականնե բ ու պա յ Նազիֆ , Հա յ ազգը ա րկածախնդրութիւն չի

ցան , Հակառակ իրենց եւ ամերիկացի բարեկամ - սրաՀբ՝ 14, ՕսՄՏ Լծք3^6էէ€ : Կբ խնդրուի ճիշդ ժա­ խաղա ր , այլ իր բռնագրաւուած եւ ս ր բապզծուած

նեբու բողոքներուն ։ Եւ ասոնք ոչ դասալիքներ մանակին ներկայ բլլալ ։ Հողին տէր դառնալու ծրագրին կառչած է , առանց

էին, ոչ դաւաճաններ , ոչ ալ գործակիցներ , ալ դաւանանքի եւ Հոսանքի խտրութեան X

Դերմանիոյ ղոՀերբ ։ ՍԷՆԹ ԱՆԹՈՒԱՆԻ (Մ արս էյ լ) մէշ «.Ցառաիի Ընթերցող Հայրենակից , կարդացին բ թուրք

« Նիւ Եորք Հէրչլլա» կր գրէ թէ կացութիւնը բաժանորդագրուելու Համար, դիմել Պ՝ Յակոբ լրագրողներու գուրգուրանքը իրենց Հայ զեղբայր*

աւելի փափուկ Հանգամանք ստացած է անոր Հա­ Մկրսփչեանի, 37ՇՅաթՅջո6 Բտաօք \՚Յ11ՕՈ <ԽՏ ՚ւ՚ա՚շտ: ներու» Վրայ : Ան որ եղբայր կը կոչէ սոլ րը սրտին

մար որ , Խ • Միութիւնր այս օրերս 50 նոր գործա­ մէք խոթած իր ղոՀեբր՝ բանականութենէ զուրկ

կալներ զրկած է ամերիկեան շրքանը, Հետապնդե­ Iաբ^^ա6^^6 , 17 , &Ա6 Օ&աշտաօ - 13՛ Հրէշ մբ կարելի է անուանել։ & *ն իրաւամբ կ՝՝ը–

լու եւ թաքստոցներէն դուրս Հանելու Համար "էր– «Խղճով քար՝ մտքով փոշի»։

Ա 0«տաէ : Ա. ձ Օ Օ ^ ձ Ա Ռշտունցի մը

Fonds A.R.A.M