Page 85 - ARM_19-1945_02

ւտ « տ ա ա օ ս օ ա ա ո ձքաաաո Թ 1 էաօբտ ՎԵՐՋԻՆ ԺԱՄ

Րօոճ6 6Ո 1925
Տ.Շ.Տ. 376.286

Թ՚ԼԹԱԳՐԱՄԸ ՊԻՏԻ ՓՈԻՈԻԻ
6ՈԻՆԻՍ
1 7 , » Ա 6 Օ&ատտատ - Բձ1ԱՏ ( 1 3 6 ) 4ԷՆ 46

161. : 0 0 8 . 15-70 - Շ. 0. Բ. Բ*ոտ 1678-63

ձտււձւ 31 Ո1տս 1945 Հ ի ն գ շ ա բ թ ի 31 Մ ա յ ի ս ՊԻՏԻ ՓՈխՈհՒՆ ՐՈԼՈՐԸ՝ Ս՜ՒՆՏեհ 50 ՖՐԱՆՔ

Ժ Ջ • Տ Ա Ր Ի - 166 ձոՈ6€ «°4415–"նոբ շրջան թ ի ւ 44 Խմբագիր՝ Շ– Մ Ի Ս Ա Ք Ե Ա ն Գին՛ 3 Ֆր 1Լե րքին տեղե կո ւթեանց Հ ամ աձա յն , թղթա­

դրամ ներ ու փ ո խ ան ա կո ւթ ի ւն ը պիտի սկսի եր կու­

շ՛ս բթի , 4 Յունիս , եւ պիտի վերքանայ \2 օրէն,

էք ունիս 1 6/՚5> :

Ռ ո ւ ս ի ա իւ Թ ո ս ք ի ա Հ Ա Յ Ա Ս Տ Ա Ն Ը ԵՐԷԿ ԵԻ Ա Յ Ս Օ Ր Փ ո խանակութ իւն բ պիտի կատարուի գր ամա­

ւս ո ւնն Լ բու եւ իմերելս նամ ա կա տ ո ւննե ր ո լ մ իքո -

կը րաԱակցիԱ ցաւ : Առաքին վեց օրերու ընթացքին դե զա ր անն ե–

ԽՄԲ— Ա յ ս յ օ դ ո ւ ա ծ ը գ ր ա ծ Է Ա մ ե ր ի կ ա ց ի ՐԲ, նպարեղէնի խանութները ել երկաթուղիներու
մ ը , « Ս ո վ ի Է թ Ր ը շ ի ա » ( Խ ո ր հ ր դ ա յ ի ն Ռ ո ւ ս ա ս տ ա ն ) գբասենեակներբ
ո լայ ի թուրք դեսպանը իր պաշտօնատկ– պ ա ր բ ե ր ա կ ա ն ի ն մ է ջ , « Փ ո ք ր կ ո վ կ ա ս ի մ է ջ » ի ա - թղթադրամները արտօնուած են բնգունելու Հ ին

գին վերադարձաւ , վեց շա րա թ Անգար ա մնալէ րագբով , բացի ՏՕՕՕնոցներէն ։

վերք։ Գես պանը ը ան ա կց ո ւթ ի ւնն ձ ր պիաի վարէ, Հին թզթա\բամները, 5 0 0 0 ^ ^ մինչեւ 50 ֆբ–
Հայաստանի խորՀրգային Ընկերվարական բանքնոց , այլ եւս արժէք պիտի չունենան
Յունիս
նոր Համ աձա յն ութ իւն մ ր կնքելու Հ ամար Հանրա պետ ութ իւնը կը գտնուի լեռներ ով ու լեռ– 1 եէն անգին ։ Յիսուննոցերբ
եւ աւելի մանր դրամ–
դաշնագրին տեգ որ չեղեալ Հ ո շա կո I ե ց ա լ Ա ոս - նազաշտերով շրքապատուա^՝ Փոքր կովկասի եւ ներր Հաւանաբար
պիտի փո խ անա կուին աւե լի
կուայի կողմէ: 1Լրաստանի Հարաւ - արեւելքը ։ Ան հ/ * Հանրապե– ւՍ՚ՐւյՂ.1 ^^ԼՈէ–Լ\ա
ասոր Համար Է ոբ Հրապարակէն
Թ ա յ մ զ ^ թղթակիցը կը գրէ թէ եըր Ա ան Ֆը– տութեանց ամէնէն փոքրն է , գրեթէ Պելճիքայի գրեԹԷ անՀետացած
են մանր դրամները ։
րանչիսկոյի խո րՀ րգաժոզովը բացուեցալ , կր մեծութեամբ։ Բնակչոլթեան թիւն է 1.300.000,
Փոխանակութիւնը փութացնելու Համար դրա–
կարծուէր թէ երկու պետութեանց արա աքին նա­ բադկացած գլխաւորապէս Հայերէ եւ Յաբէթա -
մատունները բաց պիտի մնան շաբաթ, 9 Յունիս
խարարներ թ առիթ պիտի ունենան խօսելու յա ս կաննեբէ * րա յց ասկէ զատ մէկ մ իլիոն ուրիշ Հա­
եւ կիրակի , 1 0 Յունիս ; Առաքին առթիւ մ իա յն
մասին։ Սակայն (քւրոպայի պատերազմին գագա­ յեր ալ կ՚ապրին այս Հ ան բա պետութենէն դուրս ,
վւոքր քանակո ւթեամ բ թզթագրամնե ր պիտի փո -
րումր եւ ուրիշ ան մ ի քա կան խնդի բներ ա յնքան . մ եծ մ ասով Վ^րաստանի եւ Աղբ բէ քան ի մ էք :
խ ան ա կո լին ,—- 6 0 0 0 ֆբանք իւրաքանչիւր ընտա­
զբաղեցուցին պատուիրակները որ , մամանակ
Հ ա ւ ա ււ ւո անի մայրաքաղաքն է Երեւան, նիքի Համար , 3000ա կան ֆրանք ալ անոր անգամ–

չմնաց ուրիշ խնգիրներ քննելու ։ Այնպէս որ , երբ &ովի մակերեսէն 3 2 0 0 ոտք բարձր է եւ կը գտնուի նե բուն Համար .բայց անոնք որ ընթացիկ Հաշիւներ

թուրք դեսպանը այցելէ Պ * Մոլոթովի , պիտի վիպական Հմայք ունեցոզ , յարատեւօրէն ձիւնա֊ ունին , կրնան բանաւոր քանակութեամբ նոր թբղ՜

տեսնէ որ երկու երկիրներուն յա բաբեր ո ւթ ի ւնն ե՜­ բա րճ բաբեր ձ ու բազմեր Ար արատ թ աղբ ամ քաշել չէ քե բ ո վ ։ Անաց ե ալը պիտի պաՀ–
բան ստորոտը , թրքական
րբ կբ գտնուին ճիշդ այն վիճակին մէք ուր էին ս ա Հ մ անա գլխէն միայն ուի դրամ ատ ո ւննե ր ո ւ մ էք , մ ինչեւ որ բալա բաբ

երբ ինք մեկնեցաւ Աոսկուայէն, բարեկամութեան 3 7 մ գոն Հեռու ։ քան ա կո ւթ ե ա մ բ թղթադրամ Հասնի ։ Նկատի առ–

եւ չէ զո քո ւթեան դաշնագրին խզում էն վերք ։ Զի Աքս Հսկայ սարը կը տեսնուի Հայաստանի նելով 12 օրուան պայմանաժամի ընթացքին տեղի

գիտցուի ր ֊թէ ի՛նչ ձեւով պիտի սկսին բանակցոլ– գրեթէ բոլոր մ աս երէն * ան ա յնքան կատարեալ ունենալիք խճողում ր, կը յանձնարարուի թբղ ՜

թիւննեըը, նոր դաշնագիր մբ կնքելու Համար; կերպով մ ասը կ ո կազմ է Հայ ինքնագիտակց ու - թադրամնե րը գրամ ատոլն յանձնել եբկոլշա բթիէն

Թուրքերը այն կարծիքն ունին թէ նոր առաքարկ– թեան , որ ան ո բ նկար ր դարձած է կեդրոնական առաք ։

նեըը պէտք է գան Ա՛ո ւս իա յէն , որ պատասխանա­ մասը Հայերու ազգային զինանշանին ։ Տասը Հ աղա րէն վար կարճ պա յմ անաժամ ով

տուն է Հին դաշնագրին խզման* իսկ (հուսերը կբ Ուո/թրբ Տիւըանթի , «Նի՛– Եորք Թայմզ»ի եր­ մ ո ւրՀ ակները պիտի կնքուին եւ տ է բեր ուն վերա­

թուի թէ կը սպասեն որ Թուրքեր ը առաքաբկնեբ բեմնի թղթակից բ քրուսիոյ "քէքգ պատմած է իր դարձս լին ։ Այդ գումարէն վեր եզածները ի պաՀ

ներկայացնեն , տ րամ ագր ո ւթ ի ւննե րբ շօշափե - մէկ խօսակցու թիւնր •—. թերեւս ենթադրական պիտի գրուին , վախանակուելու Համար աւելի

լու Համար։ Այս ձեւական խնդիրը չի փոխեր այն ՛յր թո -ՐՔ դեսպւ ՚նբ խորՀրգային արտաքին վեր1ը :

իրողութիւնը թէ ապագայ թ լ րքեւռուս յա րա բե­ գործավար Ջիչերինին բսած է ՝ Տ եզական թերթերը կը գրեն թէ նոր թղթա­

րս ւթիւննե րը , թէեւ ուղղակի կ սալ չունին Նեղուց­ դրամները կը բաղկանան 5000, 1000, 500, 300,

ներու Հակակշռի մ իքազգա յին լուծ մ ան Հ ետ , սա­ <
կայն եւ այնպէս պիտի ազգուկն անոնցմէ ։ Անգա– Հանրապետութիւնը իր խորՀ րգան շանը կ առնէլեռ– 100 է լ 50 ֆրանքնոց կտորներէ։ Նորութիւն է 300

բայի գիւանագիտական շրքանւ յկնեբուն մէք %Ը նէ մր, որ կը գտնուի Հայաստանի սաՀմաններէն ֆրանքնոցը ; Պաշտօնական շրքանակներբ նոբէն կբ

կարծեն թէ երկու խնդիրներդ կրնան քննուիլ եւ ւլ ո ւր ււ» : Զ ի չէ ր ին պատասխանած է * « է " տակա­ յիշեցնեն թէ փո խանակո ւթ ի ւն բ պիտի կատարուի

վճռուիլ գրեթէ միաժամանակ։ ւին պէաք ունիմ սորվելու թէ գույը նուաճած էք առանց կրճատման , ֆըանքի գէմ ֆրանքով ։

Մ ոնթրէօ յի պա յմ անագի րը վերաքննուի թէ թ բ քա կան խո րՀ ր դան շան ը կի ս ա լո ւս ին ը կաէ^ Բոլոր անոնք որ 75էն 105 օրուան պայմանա -

ոչ , թնդիր մ ըն է որ պիտ ի կարգադրուի միքազ­ տարագրած Էք զայն՝^ : ժամ ով գանձատոմ սեր , վեց ամ սուտն , մ էկ տար­

գա յին Համաձայնութեամբ* եւ Հաւանական է որ Հայաստան ունի երկար եւ ազմկալի պատ - ուան կամ երկու տարուան պա յմ անաժամ ով գան–

քննուի Երեք Ա եծերու յառաք իկա յ ժոզովին մէք ։ մութիւքն մ ը՝ որ կբ սկսի քրիստոսէ առնուազն ձատոմսեբ եւ Ա պառազինո ւթե ան տոմսեր, խնա­

Վեբքնական կարդագրութիւնր պիտի բլլա յ աւելի 1500 տաբի առաք, երբ Հիթիթեան շառաւիղ մը կբ յողութեան սնտուկի մուրՀակնեբ , Փրկութեան

վերքբ , մ ասնակցութեամբ Թուրքիո յ ել մ իւս շա– բնակէր Հոն* Հետագային Հայերբ խառնս ւե ւլ ան տոմսեր եւն* ունին, պարտաւոր են դրամատուն

Հակից պետութեանց : Այն ատեն վճռական ելքի Ա ա րե բու , Պարսիկներու , $ ո յնեբոլ ել ուրիշ Հե­ յանձնել զանոնք թդթագբամնեբուն Հետ միաժա­

մը յանգայ֊ "վիտի բլլան թոլրքեւռուս բանակցու­ թանոս ցեգերոլ Հետ եւ կազմեցին Հայութեան մանակ, եւ միեւնոյն Հաշուեթուղթին վրա ք % Այն

թիւնն/, րը՝ նոր դաշնագիր մը կնքելու Համար եր­ Հիմնական տիպարը։ մուրՀակներն ու գանձատոմ սե բ ր ոբ դրամատուն

կու երկիրներուն միքեւ։ վ-սենեֆոն եւ իր Տ ա ս ն ե ա կ Հ ա զ ա ր ն ե ր ը իրենց չեն յ անձն ո ւի բ եւ չեն յա բոա րա բա իր որո շո ւած

արշաւանքը կատարեցին Հայաստանի մէքէն ՚/՝ բ ~ պա յմ անամամ ուն , ա յլեւս արժէք չունին ։

ր ի ււ աււ ււ է 401 տարի առաք։ Ցունաց Ա եծն Ազեք– Նա խռախւթիւճԱեբ

ԲՆԱՒՈՐ ԺԱՆՏԱՏԵՆԴԻ (թիֆիւս) 66 դէպ– սանգբո Հայաստան ներմուծեց արեւմտեան մշա­

քեր երեւան Հ ունուեցան Փարիզի մէչ1, Առող՚էաաա– կս յթբ երբ զա յն Պարսիկներէն գրաւեց քրիստո­ Սճ^իոյ մկ

Հական նախարարութեան կողմէ; Վարա կեալներ էն սէ 331 տաբի առաք :

64ը գերմ տնական արգելարաններէն արձակուած Առաքին դարէն սկսեալ ԼՆ * V" • ) Հռովմէական

քազաքական տարագիրներ են ։ Ն ա իւ ար սւրութ իւ­ ՚յշխարՀակալ կա յսբեբ րնգՀ աաա բաբրա տիրեցին ա ա , ս ն Գ Լ Ւ ս ԵՒ ԱՄԷՐՒԿԱ
Հա յաստանին
նը յանձնարարեց թո յլ չտալ որ կամ ա ւո րն ե ր աշ­ ։ Ազատասէր Հա յեր իրենց զօրու ԿԸ խՈՐշՐԴԱԿՑԻՆ

խատին րնգունելութեան կեգրոններոլ մէք, որով– թեան գագաթնակէտի օրերուն կրցած են պաՀ եք

Հետեւ շատերը կը մերժեն ենթարկուիլ Հակաթի - անկախ թ ա դա ւո ր ո ւթ ի ւն մը , ո բուն ս աՀ մ անն ե րն Երեքշաբթի օր աւելի ծանր դէպքեր պատա–

փիւս ներարկումի։ Ամէն կարելի մ ի քոց ձեռք առ­ էին Աեւ կովէն մինչեւ Կասպից Ծով։ Հեցան Աոլբիոյ մէք։ Հալէպէն Համա երկաթուզի

նուած է , Հիւանդութեան ծաւալում բ խափանելու ՝ք*րիստոսի 303 թուականին Հայաստան ան - մը օզը Հանուեցաւ ուժանակով եւ երթեւեկը

Համ ար ։ ցուց ճդաաժամ ա յին օրեր , երբ եղաւ պատմ ու­ գադըեցաւ ։ Տրուած լուրերուն Համ աձա յն , երեք

ԴԱՀԼԻՃԻՆ ՎԵՐԱԿԱԶՄՈՒԹԻՒՆԸ այսօրուան թեան մ էք առաքին ազգս , որ բնդունեց քրիստո - Հոգի մ եռած , 14 ^ոգի վի ր ա ւո ր ո ւած են , որոնց

վաղուան խնդիր կո Համարուի։ (յա խա րա րնե - նէ ութ իւնը ի բրեւ պետական կրօն ։ Հռովմ էական մէկբ անգլիացի սպայ մ ո ել եբեքք Ս ո ւր ի ա ց ի ե–

բուն թի՚֊ը պիտի կրճատուի , ել աւելի Հեղինակա­ կայսրութիւնը կարճ ատենէն Հետեւեցալ անոր* րեսփոխաննե ր : // ուր ի ո յ փոխ-վար չապետը յա յ -

ւս բ դէմ քեր պիտի մ անեն դաՀ լիճին մ էք : ԲայՑ ա յ Գ նոյն գարու վե րքե բ ըՀա յԵ կեգեց ին խզեց

ՄԱՀՈՒԱՆ ԴԱՏԱՊԱՐՏՈՒԵՑԱՒ ժան (հաս - իր կապեր ո 0 բ թոտոքս եկեզեց ի ին Հ ետ եւ մ ին չեւ թիկօբէն կազմակերպուած սառնարիւն քարդերով։

թէ լլի , որ իրրեւ լրտես կր ծառա յէ ր ոստ իկանա - այսօր կբ մնայ ինքնավար քրիստոնէական եկեզե– 1895 1896/5/ Թուրքերբ քարդեցին աւելի քան

կան տեսուչ Պայյէի։ ԱաՀապարտբ 15.000 ֆրանքի ցի մը ։ 100.000 Հայեր ( 3 ա ռ ա ջ - 300.000) , բայց Հայկա­

Համար Հինգ Հա յրենասէ րնե ր մատնած էր՛ Ւ ո կ ՝ք՝,ր ի ս տ ոն է ո ւթեան ԼԲ^անին դարեր շարունակ կան սսլանգը իր գագաթնակէտին Հասաւ առաքին

Պայյէ Հ ի լան գա ց ած Բէէալով , զատ ը յետաձգուե - տառապած Հա յե ր բ դիմագրաւեցին իրար յաքոբգող Համ աշխաբՀ ա յին պատերազմ ի րնթացքին , երբ

ցաւ X արշաւանքներու , որոնք կա տ ա ր ո ւե ց ան Աբաբնե - թուրք կա ռա վա բ ո ւթ ի ւն ը սկսաւ կասկած ունենա լ

ԿԱԹԸ 6 ֆրանքի պիտի ծախուի Յունիս 1 էն բու, Պարսիկներու, քիւրտերու, Աոնկոլնեբոլ եւ Հա յե բոլ մասին ։ Համ աձա յն դե ր– կոմ ս Պ րա յս ի

սկսեալ , փոխանակ 5.60/։ Թուրքերու կողմէ։ կապոյտ Գրքին, մէկ միլիոն Հայեր կորսնցուցին

ՎԻԷՆՆԱՆ ԱՆՕԹԻ է, բոլոր ուտելիքները դը– Տ աճա խ եւ Հ ե բո սա բար իրենց մ է շատ աւելի իրենց կեանքերը 1915 ՚19՚16/ աՀաւոր օրերուն ։
գերազանց ուժերու դէմ կռուելով, Հայերբ արդա­
բեթէ սպառած ոէէաէՈէԼ ՚՛ ^Էս ՝ * ա ց Հազիւ կր ճար­ «Մուսա Տազի քառասուն Օրերր՝^ ԳԲքին մէք,

ուի մ էկ շաբթուան Համ ար : Փ ո խ ա դ ր ո ւթ ի ւնն ե րն րացուցին իրենց մէկ Հին ասացուածքը թէ՝ իւրա­ լերանց Վէբֆէլ տուած է պատմութիւնր անվեՀեբ

ալ դագրած են , ինչ որ աւելի կբ ծանրացնէ կա–, քանչիւր մ արդ իր սրա ին մէք քնացած առիւծ մ բ գիմ ագրո ւթեան Հայ վաքբ խմ բակի մբ , ոբ կըռ–
•ունի ։
ց ո ւթիւնբ ։ ուեցալ Թուրքերու կոզմէ ի գործ դրուած տմարդի

ՊԱՏԵՐԱԶՄԻ ՈՃՐԱԳՈՐԾՆԵՐՈՒ խնդիրը պի– ւ աին ցարական Ո* ուս իա Պարսկաստանէն ետ արաբքնեբոլ գէմ ։ \ 920/5/ Թուրքերբ դարձեալ

տի քննուի այսօր, Լոնտոնի մէչ՝–. Միայն Ֆրան սա առաւ ներկայ Հայաստանի մեծագոյն մասը, իսկ Հուրով ոլ սուրով յարձակեցան Հայերու վըայ ։

2 0 0 0 թղթածրար պատրաստած֊ է : Բոլոր դաշնա­ \Տ7Տին երբ յագթեց Թուրքիո ք , աւելի մեծ թուով Վերջին 30 տարիներուն , 1 8 9 0 — 1 9 2 0 այնքան Հա–

կից կառավարութիւները ներկայացուցիչներ պի­ Հա յե ր ենթարկուեցան ռուսական տ իբ ա պ ե տ ո ւ - յեր փճացան եւ կամ փախան Ո1֊ԲԻԼ ե բկի րնե բ ,

տի ունենան , բացի Խ • Միոլթենէն ոբ առանձին թ եան : Հա յեբոլ մ եծամ ասնոլթիլնր աս կա յն մնաց գլխաւորաբար Ա*ուսաստան, որ այ մմ բա զգա տա­

կազմակերպութիւն մր ստեզօ֊աձ֊ է, պատերազմի թրքական տիրապետութեան տակ եւ ենթարկուե­ րար շատ քիչ Հայեր մնացած են Թուրքիո յ մէք։

ոճիրներր դատելու Համար։ ցաւ ցեղայինդ կրօնական ել տնտեսական աՀ ւա ո բ Կբ թուի թէ Հանրային կարծիքը այսօր սկսած

ԼՈՒՐԵՐՈՒ ԳՐԱՔՆՆՈՒԹԻՒՆԸ պիաի շնչուի ճն, ւմնե, թէեւ ւտնոնյ է մ ոռնալ դա բուս ն ո բ ա գո յն բա բ բա բ ո ս ո ւթ ե ան

Հետզհետէ, քանի որ պատերազմ ր վերացաւ Եվ­ կռո ւեռան Ա ուլթան ին դէմ ։ ՚յ՚-րը ՚ Կբ ո ս ա բա ր այս աՀաւոր գրուազբ ,ոբ այնքան նման է Հիթլէր ի

րոպայի մէշ–. Բայց նկատի առնելով Ծայր. Արե­ 1 9բդ զարու վերքին ւո ասն ամ Լակին ոզք ք, կոզմէ Հրեաներու Հանգէսլ ի գործ գրուած բար՛

ւելքի պատերազմլ. , անՀրամեշտ ՀբաՀանգնեբշ ղաքակիր քմ աշխաբՀը ցնցուեցաւ , երբ ուր քերբ բաբոսութեանց ։

պիտի արուին թերթերուն, զինուորական լուրե - ծրագրեց ին լուծել Հայկական Հարցը սիս թեմ ա - (Մնացեալը յաջորդով)

բու. մասին : Մօտերս Հրամանագիր մը պիտի Հրա­

տար՛ակուի այԱ մասին ւ

Fonds A.R.A.M