Page 67 - ARM_19-1945_02
P. 67
ւ5 բ տ ա ա օօօււատո ա տաօբտ ՎԵՐՋԻՆԺԱՄ
ք՚օոճծ 6Ո 192 5
Տ..Շ.Տ. 376.286
Օ ա ^ է օ ս ի Բ ւ օ ր հ ծ ս ™ : տա. ա տ տ ձ ճ ա ԾԱՆՐԱԿՇԻՌ ԻՆԴԻՐՆԵՐ
17 , Ոստ Օտասսատ - Բ ձ 1 Ա Տ ( 1 3 ° )
ԿԸ ՋԲԱ՚ԼԵՑՆեՆ ԵՐԵՔ ՋՈՋԵՐԸ
ա : 0 0 8 . 15-70 - 0. 0. 8. Բ » ™ 1 6 7 8 - 6 3
Շ ա բ ա թ 19 Մ ա յ ի ս Պ • 1'արն , Անգլիոյ արտաքին նաիյարաիր ,
անմ ի Հա պէս
Տ&աշճւ 1 9 ա\ 1945 Աան Հհ ր ան չի ս քհ յէն վերաղառնալոզՀ,
"տյքեյձց Պ • Ջրրչիլի եւ տեղեկոլթիւններ Հաղոր -
Ժ Զ – Տ Ա Ր Ի - 166 ձ ո ո & 14° 4 4 0 8 – ՚ ն ո ր շ ր ջ ա ն թ ի ւ 3 5 Խմբագիր՝ Շ– ՄԻԱԱքԵԱՆ Գին՝ 3 Ֆր գեց կատարուած՜ աշիյատանքներու մասին։ Յետոյ
ներկա յառաւ երեսփ– մ-ողովին եւ բացատրեց թէ
իր ՚իերագարձր անՀրա<եեշա էր , «.իբրեւ Հետեւանք
ՄԵՐ ԽՕՍՔԸ ՍԱՆ ՖՐԱնՏՒՍԿՕ, ՕՍ՛ԱՐ Ւ՚ՍՅեԱՄ ԵՒ–.. կարգ մր ծ-անրակշիռ եւ վ\է՚գո՚Լի^ Հարցերում, մի
ԱՐքԱՅԱԿԱն ԱՊՈՒՐ
ջազգային րնդՀանուբ կացութեան մէՀ։ Այգ Հար–
ցերուն մէկ մասր «ւ/ տ ի ւզո գա կան է՝ֆ , րսալ նաիսա–
Ա Հ Ա Ա Ս Պ Ա Ր Է Զ ՆՈՐ ՍԵՐՈՒՆԴԻՆ Րլսրլլ , առանց թոլելու զանոնք* բայց երեսփոխան–
ԱնսաՀմ ան է էյ ա ղաղա ա կան ի Հմա յքը էվերջա֊ ներիւն Համար գաղտնիք չէր թէ կակնարկէր Հե–
լոյն ի ժամուն։ Ու տեսարանը տպաւորիչ երբ Հրե– ւ։ե։.հալ խնգիրներուն , ԼեՀական կառավաբու -
զէն սկաւառակը գանդաղօրէն կր սուզի Ովկիանս ս ի թեան խնդիրը , ո՛րու մասին տ ար րե ր տեսակէտներ
Հազա -
Կամաւորնե բու եւ քհաղմ իկներու Ա էութիւն - ալիքներուն մէջ։ ունին ք8 ՝*• Ա ի ութ իւն ը եւ՝ Անգլեւսաքսոնները , -Ա-
ներէն զատ., անոն ո Հետ զուգընթաց , մեր արտա Աան Ֆրան չիս կոյ ի երկնասլացներուն ւըսՀորիոյ առժամ՛եա՛յ կառավարութեան խնգիբ֊բ ,
քին յարարերութեանռ մէջ գործօն գեր կրնան կա ր ա ւո ր լո յսեր ը կը տատանին իբիկուան գաղջ խա ուր տիրական դեր կը կատարէ Ա՝ոսկուա , Թբիէս–
տարել անոնք որ չափաՀաս զարձան այս սլոզոտւս֊, ւարին մէջ ։ թէչ հ^՚գիքը^ ռ լ Ո1՜ՐԻԼ\ ՚Լէ^^՚ւՒ ^ Ա ՚ Ր Յ ^ Ր ։
ներուն վրայ ւ Այստեղ Հասակ նետեցին ու կրթուե Իսկ Պոլս աՀա յուն ե ր ե ւա կա յո ւթ ի ւնն ար զէն Պ * Ի արն դիտել ա ո ւա լ թէ ա լս Հարցերէն ոչ
ցան : Ա՛էկ իսօսքով՝ մեր նորագո քն սերունգին ներ–* ղինքը փոխագրած է դէաի *Լոսփորի ափերր ։ մկկր անլուծելի է ։ Գալով Աան Ֆրանչիսքո յի
կայացուցիչները : Որքա՛ն ալ նմ անութ իւննե ր : խոր**րղ աժողովին , նաի/աբաբը չուզեց յայտաբա
(Լնշու շ ա շատեր ր զինուոր ալ եզան , եւ կր /Ա ա զ ա զ ա կան էն դէպի Աան Ֆրանչիսկոյի ՝Ծոցը րու իժիւն րնե լ , բա յց ըսաւ թէ «լաւ յաւլաջդիմ ո լ֊
գանուին Մարտիկներու նորակազմ Միութեան մէջ : առաջնորդող մուտքր կր յիշեցնէ Գավաքնեբր ո- իԺիւն» կատարուած է : Երեսփ • ժողովր այժմ կը
Բայց անգին Հազարաւորներ կան, որ տակաւին րոնք իրարու միացած են Կօլտրն Կէ յթի կա խ ուած ս պ աո է որ վիճաբանութիւն մ ր բացուի արտաքին
գսչրոց կ՚երթան , կամ աւարտած ԷՀԼԷաէո1է\ էր°նց Հսկայ կամուրջով, իր տեսակին մէջ աշխարՀի ա– զ ո րծե բու , մ անաւանդ լե Հ ա կան Հարցի մ ասին ։
ձՐ2.ասՌ , ասպարէզ կր ՝ Փնտռեն , արժեցնելու Հ ա֊ ա « ՝Բոմ պա» անգլեւամ երիկեան թեր թերէ քա ֊
մար իրենց պա շա րր Հանրային կեանքի մէջ։* մենամեծ շինութիլնր։ • Լ^ԼՈ1Լ ՚> հ.(Լ ԳՐԷ 1*^է Հետեւեալ
Այս երիտասարդներէն անոնք որ անգամ են Զանց առնենք Վ^ոսփորր Գավաքէն մ ինչեւ Պէ– Հինգ վիճելի խնդիր–
զանազան Միութեանց , կէս ճամբան գտած են ար չիկթաԼ% ք՛ա յց ակնարկ մր նետենք դէաի \$ոցը, ներր կր զբաղեցնեն Երեք Ջոջեր ր .
գէն : էթԼ կհուզենք Հաւատա լ թէ ՀետզՀետէ պիտի ուր կը Հանգիպինք Ալքաթրազ կղզիին , Գընալըին 1 * քհուսերր դժգոՀ են մ առէ շա լ Աոնթկոմրրիի
թ՜րծուին , մանաւանգ եթէ խո րապէս ըմբռնեն եւ Անբնակ կղղիին (ինսիզ ա տա ) մէկ խառնուրդը։ կոգմ է Հ ո լան տա յի մ էջ կնքուած զինադադարէն ,
տարրական ճշմարտութիւն մր, կաբելի չէ երի Իսկ ծովափին վրա յ ձկնորսներու ՆաւաՀ անգիստ ր ն շնորՀիւ Պալթիկ ծովր կր բացուի անգլիա
տասարդութիւնը փր^ռ1, Հայկական մշակոյթր թող ըլլայ Գում Գափուն , Չինական թագամ ասր կան նաւատորմին առջեւ , Աքակէրրաքի եւ *Բաթէ–
զարգացում ր շփոթելով ֆ բանս ագի տ ո ւթեան Հ ետ է Շուկան, բեռնատար նաւերու կայանն ալ՝ Գա - կաթի նեղուցներէն ։ Այս պատճառով է որ քհուսե–
ՊորնՀօլմ կրո
Աեզի ^ամար պարծանք է որ շատ շատերբ պաթաշյլ ։ րը գրաւած են եղեր § ան րմւ^րքայի
տիրաբար սորված են տ յս երկրի լեզուն եւ գիտու Թրէժրբ Այլընտն ալ երեւակայութեան մէկ ղին , Հակազդելու Համար ;
թիւնը , կրնան Հաւասարէ Հաւասար խօսիէ –ՈԼ ԳԱ՜ ոստում ով անուանենք Ա եծ Կղզի ու Պ րր քլին ալ 2 *• Ան դլի ա ց ին ե ր ը դժգոՀ են որ Վ^իէննան մ ի–
րե լ : Հակաճառէ լ , խմբագրել ; Ա՝ ինչեւ անգամ Պէսլէք յ քանի որ Հոն կը գտնենք ՝Բ ա լիֆո բն ի ո ք այն քիուսերուն տիրապետութեան տակ է ։ Այն մի–
գրականութիւն մշակելէ Հա մ ա լս ա ր ան ր , ինչպէս ք*ո արր թ Գօլէճր ԷՀ իտ - ջտ.յզ ա յին յանձն աժ ո ղո վր որ պիտի ՜^ապաՀ ո վէր
ԵՏ սակայն , չի բաւեր Հ Զի բաւեր, նկատի առ լիքի ստո րոտ ր։ ՝ԼէՀ ննա յի Հ րամ ան ա ա ա ր ո ւթ ի ւն ր , մ էկ ամ իս ըս–
նելով մ եր անմ իգական եւ մ ան ա ւան գ ապագա ք Բայց պաՀ մրն ալ մոլորինք Աան Ֆրանչիսկո– պասած է իտալական սաՀմ՝ տնագլուխ ին վրայ ,
յի փողոցներուն մէջ՛, Ծովափէն կր Հեռանանք Հե– որպէսզի արտօնութիւն ա ր ո ւքւ Ա - *՚դրիա մտնելու։
ււչաՀ անջնե ր ր ; տեւելով Աարքէթ Աթրիթի ու գէպի աջ ոլղղուե– Ոո։~սե ր ը մ էն չեւ Հ էմ ա քե*՜ նու–
թիքսր։ Թիթոյի
Եթէ Հ տ յրենիք պիտի վերադառնանք , եթէ լով կանդ կ՛առնենք Օֆէրրչ փողոց , Ե ուն իրն Հ բա՜
I Մառէչալ
սաՀմանները պիաի ընդարձակուին եւ ներգաղթ պարակի մօաիկր՛,
ոչ իա ի կատարուի Հոծ Րազմ ութ իւննե բով , կրնա՞ ք -— \,պ ^ ՛ու՛՛ կս֊^յցելռ» թիւն մ՛րն է «Օմար Խ ա յ ե^նֆոլրթր խարինթիա) .
երեւակայել ւ&Խպաբտկելի ողբեր ւշութիւ֊նր սէքւ* /՜ Հ ետ մ» ի որ Արեւելքի Աշուղին Հ ո վանիին տակ կր ումէ* ր ի կ ե ա՚ե բանա կ էն յաս,
րիտասարգներուն : պանծացնէ Հայկական խոՀանոցը : 4 • Մառէշալ Թիթօ մլ
Անոնք իրենք զիրենք օտար պիտի զգան Հայ Ս ան Ֆրան չի ս քո յ ի այս Համ բաւաւո ր ճաշա թէն• խնդիր մր որ կինձ գե ք
րենի միջավայրին մէջ։ Պիտի տառապին լրջօրէն , րանին տէր ու Հիւըընկալր ուրիշ մ է կր չէ այլ իս ա ղա ղո ւթիւն ր իաալիո յ լ
մանաւանդ որ պաշար ունին եւ պիտի ուզեն արժե նախկին լեգէոնական սպայ մր, ճօրճ Մ արտ ի կեան 5 * Վերջապէս , մ ինչեւ ՚^իմ Ա էա^֊ ..ւսերն
ցնել Հ \թիծազելի պիտի Րլլաբ ենթադրել թէ անոնք որ իր սրաՀնեբուն մէջ ընդունած է Ամերիկայի եւ են որ կ՚ապաՀովեն Պերլինի գրաւում ր եւ նշան մը
նորէն դպրոց պիտի երթան , այս անգամ ալ Հայե Եւրոպայի ամէնէն նշանաւոր անձնաւորոլթիւննե– չե րեւա ր թէ ա յս կա ց ո ւթ ի ւն ը պիտ ի փոխուի :
րէն ս ո րվելու Համար : ՛Լ, ո յն աղբիւր նե րուն Համ աձա յն , քհուսերր կ՛ու
րր , (հուրէն Մ ամուլեանէն մ ինչեւ Ուիլեըմ Աարոյ–
Ուրեմն , ինչ որ կրնան րնել իրենց մայրենի զեն իրենց գրաւած շրջանին մէջ Հաստատել դեր ֊
կատա եանր եւ օտարներ ։ մ անական զկառավարութիւն
լեզուին ալ աիրապետելու Համար , պիտի մ ր գլխաւո րութեամբ
Ո Լ կը բաւէ որ ճօրճ Ա արտ ի կեան իմանայ թէ Մ ոսկուա յի Ազատ Գերմանիոյ,
րեն այսաեգ, բոլոր կարելի միջոցներով։ Հայ մը կը գտնուի սրաՀին մէջ իբրեւ Հ ի ւ ր ։ Ան կոմիտէին, մինչ
Աենք երբեք չենք Հաւատար թէ ժամանակ փափկոլթեամբ Անգ լեւսաքսոննե րը ուրիշ ծ ր ա գի րն ե ր ունին :
«կ՛արժէ՞», արդէն տեղին վրայ է եւ ամենայն
չունին։ իսկ եթէ պիտի քրթմնջեն Մաաեան»ր, որպէսզի , բազ Ի՚Օչպհս պիտ/ւ դատուիԱ
չունինք : Այն ատեն իրենք են որ ան կ երկարէ իր «Ոսկեայ
պատասխան մաթիւ. Ամերիկացի այցելուներու նե բրողներով
ջրպետ մր բացած պիտի րլլան իրենց եւ բուն Հայ ծածկուած էջերուն մէջ արձանագրուի նաեւ Հա պատերազմ ի ոճապածնեդ
կական կեանքին միջել ։ Այն ատեն ոչ մէկ «եան»
պիաի կրնայ փրկել զիրենք եւ պիաի դառնան տե յերէն տառերով Հայրենակցի մր ողջոյնն ու Հ ա–
օ
սակ մր ծազրանկար ։ մակրանքր ։ Պատերազմի ոճրագործներու կեգր՛ յանձնա
Ըսինք թէ կարեւոր դեր մը կ՛իյնայ իրենց Գալով ճաշացուցակին՝ Հա յ կա կան խոՀանոցի շողովը կր ծ ան ո ւց ան է թէ միջա զգա յին ժողովր
այսօրուան Համար , այս միջավայրին մէջ,—- ար կատարեալ տաղ մ՛ր։ Այբէն եւ օ ֆէ , այսինքն Ար պիտի բացուի Աայիս 31^5՛, Լոնտոնի մէջ։ Այս ժո–
տաքին յա րա բե ր ո ւթ իւննե ր մշակել, սերտ կապեր քա յական Ապուրէն մինչեւ հ ա լ ա ն ք ի ՂՈ0\՝մ^սին ղսվին ներկա յ պիտ ի րլլան Մ էացեալ Ազգերէն
Հաստատել երկրին պ ի տան ի տարրերուն Հ ետ ՝, նրբաճաշակներու ձօնուած քերթուած մը ։ ն շան ա կո լա՛ծ սպաներ , որոնց պաշտօնն է քննու
Ա յգ պարագա յին ալ , նո րէն Հա յբենի պաշարն Ո՞Ր մէէլշ յիշեմ պ Ո լ լ կ ռ լ ր փ ի լ ս ւ ՞ ֆ ը , թէ թիւնն եր կա տար ել Նաց իներու կողմ է կատարուած
է որ թեւ պիտի ւասյ իրենց։ Ուրեմն նորէն մայրե Տարօնի ապոլրր, Է ք մ Է ք խ ա տ ա յ ի ՞ ֆ ր թէ Հայկա վայրագութեանց եւ ոճիրներու մասին։ Տանձնա–
նի լեզուն ։ կան ք է պ ա պ ը , ի)արբերգի ք է օ ֆ թ է ՞ ն թէ ի մ ա մ պա– քեողովըկր յայտարարէ նաեւ թէ եւրոպական կարգ
Ո րքան ալ ֆրանսերէն Հ ատ ո բներ կա ր գա ց ած հ ը լ տ ը ն , շ ի շ ք է պ ա ՞ պ ը թէ չ է ի ւ օ ի ւ պ է լ լ ի ն , ս ո լ պ է օ – մր ազգեր պիաի Հրաւիրուին ներկայացուցիչներ
ըլլան Հա յ կա կան պատմ ութեան , գր ա կան ո ւթ ե ան ր է ՞ յ ի ն թէ ր ֊ է լ ք ա թ ա յ ի ֆ ը ։ զրկել Գերմանիա ^ Հաստատելու Համար շատ մր
կամ աշխարՀ ագրութեան մասին , գաաապար - ֊X նացի ոճրագործներու յան ցա պարտ ո ւթեան ապա–
Երեք շաբաթէ ի վօր 4(ե ազգեր նոր
տուած են մնալու մ իրակութիւնն եր ; Հյաաեր իրենց Հակարգ մր կր Հիմնեն Աան Ֆրանչիսքոյի աշխար - ցոյցներր է ոճրագործներ որոնք վայրագութիւններ
մէջ ։
գիմացր պիտի գտնեն տեզացինեբ որոնք աւելի դո բծած են իրենց երկիրներուն մէջ։
բան գիտեն ՀոՀյ ժողովուրդին եւ Հայաստանի մա .ճաշասեղաններ ալ կր սա րքո լին : 1Լսա ա Հ սւ ր ա ր Ամ երիկեան կառավարութեան յա յտա բարու -
սին քան իրենք . • • ւճօբճ Մարաիկեանի արուեստը արգէն մեծ Հա - թեան Համ աձա յն , պատերազմ ի ոճրագո րծներր
Ենթադրելով թէ , գոնէ ա յսուՀ ետ եւ , կարե - մ ակրանք ստեղծած է Հա յ անուան ձ " 1 ՜ / 7 ^ ։ Ե րաւ է պիտ ի պա աժ ո լին Հ ե տ ե ւե ա լ ձեւղվ * Այն ոճրա
լին պրտի փորձեն իրենց Ա ի ութ իւննե րով , Հայե որ ստամոքս ր յաճախ կ՛ազդ է պետական մարգոց գո րծնե ր ր որոնք ն շան ա կո ւա ծ են գա՝ շն ակից կա
րէնի դասընթացքներով եւ գասախօսութ իւննե բով , տրամ ագրութեան վրա յ * * * ռավարութեանց րնդՀ • դատախազնեբուն կողմէ ,
պիաի յանձնոլին
կր կարծենք թէ անոնք ա յժմ էն կր կատարեն որո Հ Կ. ՊԵՏՐՈՍԵԱՆ այն երկիրներուն ուր գործած են
աշխատանք, արտաքին յա բաբե րութեանց Համար։ ԽՄԲ «Հայրենրք>>ԷԱ կ ՛ ի մ ա ն ա ն ք թ է Պ– իրենց ոճիրներ ր ։ Գա ա ա վա ր ո ւթ ի ւն ր պիաի կա ֊
Այս յարա բե բութ իւննե րուն մէջ , ա սլա ւո ր ո ւ - ճ օ ր ն Մ ա շ ւ տ ի կ հ ա ն վ ե ր ջ ե ր ս Պ ո ս թ - ը ն ա յ ց ե լ ե լ ո վ , տարուի այգ երկի րնե րուն մէջ՝. Պ ատ ե րազմի մեծ
թիւն ձգելու Համ ար , առաջին պա յմ ան է Րէէա I ա ա ս ը հ ա զ ա ր ա ո լ ա բ տ ր ա մ ա դ ր ա ծ է Կ • Խ ա չ ի ն , ոճրագո րծնե րր , ո րոնք իրենց ոճիրներ ր ԳՈ Ր ՜
Համարձակ ել Հպարտ ։ Չդառնալ մունջ Հաբս կամ պ ա յ մ ա ն ա ւ ո ր տ ո կ ո ս ը , 2 5 0 տ ո լ ա ր , յ ա տ կ ա ց ո ւ ի ծած են մէկէ աւելի երկիրներու մէջ, ինչպէս Հիմ–
ա շխա րՀաքագա քաց ի , ամչնալով իրենց ժողովուր– Պ է յ բ ո ւ թ ի Հ ա յ ճ ե մ ա ր ա ն ի ա մ է ն է ն ը ն դ ո ւ ն ա կ ո ւ - լէ ր եւ կէօրինկ, ւսիտի զ ատուին միջազգային ատ
ղ էն կամ ծագում էն ։ ս ա ն ո ւ լ ն հ ր է ն մ է կ ո ւ ն : Ա յ դ ո ւ ս ա ն ո ղ ը ի բ շ ր ջ ա ն ը ա– եանի մը կոգմէ։
ինչոԲւ ծածկել ՚ կա՛ն այգպիսիներր ։ Տեսակ ւ ա բ տ ե լ է վ ե ր ջ Ա մ ե ր ի կ ա ս լ ի տ ի փ ո խ ա դ ր ո ւ ի ե ւ ո ւ *** Համաձայն զօր՛ ԱյգՈԱՀաուրրի ազդարա
մը \ւԱօսվնեբ , որոնք պարծանք կր սեպեն ֆրանսա ս ո ւ մ ը պ ի տ ի կ ա տ ա ր ե լ ա գ ո ր ծ է ս ա շ ա բ ա ն ա պ հ տ ի ն րութեան, որ կր պաՀանջէր աւելի խիստ վարուիլ
ցիէն աւելի Ֆրանսացի կամ Ամերիկացի էն աւելէ ծ ա խ ք ո վ , տ ա ր ե կ ա ն 1500 տ ո լ ա ր ։ Պ– Մ ա բ տ ի կ հ ա ն կարգ մր գերման բարձրաստիճան գերիներու Հետ ,
Ամերիկացի ձեւանալ : Եւ կամ խուսափէլ «Հայ - 5 0 0 տ ո լ ա ր ա լ «Հայրենիք»\ւԱ յ ա ն ձ ն ա ծ է , 7 5 Հ " ՛ ^ – մառէ շա լ ՝Բէ**էլրինկ սպայակոյտի 93 անդամներու
կական» շփումներէ : րենիք Ո լէ քլէ ( ա ն գ լ հ ր է ն ) ղ ր կ ե լ ո ւ հ ա մ ա ր ա մ ե – եւ զօր՛ կիւտէբեանի Հետ ստէպուեցաւ Հդեք
Միանգամ րնդմէշա մէկգի ստորադաս , ըիկեան բանակի հայ ցինուորներուն : ՊէրխթէսկաարնՀօֆի փարթամ Հէւրանոցր ուր կր
խեղճ, անկար ժողովուրդի մր պատկանելու մտա ՃԱՓՈՆ չեղեալ Հռչակեց Գերմանիոյ եւ Ի - բնակէր մէկ շա բա թէ է վեր ։ Պատերազմէն առաջ
վախս ւթիւնր։ ԸնգՀակ առակն ճակատ բ բաց , աչ տալիոյ Հետ կնքած դաշնադիրները եւ ուրիշ Հա֊ էր բնակած սենեակէն օրական վարձքն էր 1 2 0 0
քեր ր կրակոտ , մէջքր շիտակ բռնած , ըսելու մ աձա յնութիւններ \ ֆրանք , առանց Հաշուելու ճաշը եւ ծառայութիլ֊
Համար թէ մենք ալ տեղ ունինք այս արեւուն տակ •
ունին ո արժանիք եւ վաստակ։ 2/»
Fonds A.R.A.M
ք՚օոճծ 6Ո 192 5
Տ..Շ.Տ. 376.286
Օ ա ^ է օ ս ի Բ ւ օ ր հ ծ ս ™ : տա. ա տ տ ձ ճ ա ԾԱՆՐԱԿՇԻՌ ԻՆԴԻՐՆԵՐ
17 , Ոստ Օտասսատ - Բ ձ 1 Ա Տ ( 1 3 ° )
ԿԸ ՋԲԱ՚ԼԵՑՆեՆ ԵՐԵՔ ՋՈՋԵՐԸ
ա : 0 0 8 . 15-70 - 0. 0. 8. Բ » ™ 1 6 7 8 - 6 3
Շ ա բ ա թ 19 Մ ա յ ի ս Պ • 1'արն , Անգլիոյ արտաքին նաիյարաիր ,
անմ ի Հա պէս
Տ&աշճւ 1 9 ա\ 1945 Աան Հհ ր ան չի ս քհ յէն վերաղառնալոզՀ,
"տյքեյձց Պ • Ջրրչիլի եւ տեղեկոլթիւններ Հաղոր -
Ժ Զ – Տ Ա Ր Ի - 166 ձ ո ո & 14° 4 4 0 8 – ՚ ն ո ր շ ր ջ ա ն թ ի ւ 3 5 Խմբագիր՝ Շ– ՄԻԱԱքԵԱՆ Գին՝ 3 Ֆր գեց կատարուած՜ աշիյատանքներու մասին։ Յետոյ
ներկա յառաւ երեսփ– մ-ողովին եւ բացատրեց թէ
իր ՚իերագարձր անՀրա<եեշա էր , «.իբրեւ Հետեւանք
ՄԵՐ ԽՕՍՔԸ ՍԱՆ ՖՐԱնՏՒՍԿՕ, ՕՍ՛ԱՐ Ւ՚ՍՅեԱՄ ԵՒ–.. կարգ մր ծ-անրակշիռ եւ վ\է՚գո՚Լի^ Հարցերում, մի
ԱՐքԱՅԱԿԱն ԱՊՈՒՐ
ջազգային րնդՀանուբ կացութեան մէՀ։ Այգ Հար–
ցերուն մէկ մասր «ւ/ տ ի ւզո գա կան է՝ֆ , րսալ նաիսա–
Ա Հ Ա Ա Ս Պ Ա Ր Է Զ ՆՈՐ ՍԵՐՈՒՆԴԻՆ Րլսրլլ , առանց թոլելու զանոնք* բայց երեսփոխան–
ԱնսաՀմ ան է էյ ա ղաղա ա կան ի Հմա յքը էվերջա֊ ներիւն Համար գաղտնիք չէր թէ կակնարկէր Հե–
լոյն ի ժամուն։ Ու տեսարանը տպաւորիչ երբ Հրե– ւ։ե։.հալ խնգիրներուն , ԼեՀական կառավաբու -
զէն սկաւառակը գանդաղօրէն կր սուզի Ովկիանս ս ի թեան խնդիրը , ո՛րու մասին տ ար րե ր տեսակէտներ
Հազա -
Կամաւորնե բու եւ քհաղմ իկներու Ա էութիւն - ալիքներուն մէջ։ ունին ք8 ՝*• Ա ի ութ իւն ը եւ՝ Անգլեւսաքսոնները , -Ա-
ներէն զատ., անոն ո Հետ զուգընթաց , մեր արտա Աան Ֆրան չիս կոյ ի երկնասլացներուն ւըսՀորիոյ առժամ՛եա՛յ կառավարութեան խնգիբ֊բ ,
քին յարարերութեանռ մէջ գործօն գեր կրնան կա ր ա ւո ր լո յսեր ը կը տատանին իբիկուան գաղջ խա ուր տիրական դեր կը կատարէ Ա՝ոսկուա , Թբիէս–
տարել անոնք որ չափաՀաս զարձան այս սլոզոտւս֊, ւարին մէջ ։ թէչ հ^՚գիքը^ ռ լ Ո1՜ՐԻԼ\ ՚Լէ^^՚ւՒ ^ Ա ՚ Ր Յ ^ Ր ։
ներուն վրայ ւ Այստեղ Հասակ նետեցին ու կրթուե Իսկ Պոլս աՀա յուն ե ր ե ւա կա յո ւթ ի ւնն ար զէն Պ * Ի արն դիտել ա ո ւա լ թէ ա լս Հարցերէն ոչ
ցան : Ա՛էկ իսօսքով՝ մեր նորագո քն սերունգին ներ–* ղինքը փոխագրած է դէաի *Լոսփորի ափերր ։ մկկր անլուծելի է ։ Գալով Աան Ֆրանչիսքո յի
կայացուցիչները : Որքա՛ն ալ նմ անութ իւննե ր : խոր**րղ աժողովին , նաի/աբաբը չուզեց յայտաբա
(Լնշու շ ա շատեր ր զինուոր ալ եզան , եւ կր /Ա ա զ ա զ ա կան էն դէպի Աան Ֆրանչիսկոյի ՝Ծոցը րու իժիւն րնե լ , բա յց ըսաւ թէ «լաւ յաւլաջդիմ ո լ֊
գանուին Մարտիկներու նորակազմ Միութեան մէջ : առաջնորդող մուտքր կր յիշեցնէ Գավաքնեբր ո- իԺիւն» կատարուած է : Երեսփ • ժողովր այժմ կը
Բայց անգին Հազարաւորներ կան, որ տակաւին րոնք իրարու միացած են Կօլտրն Կէ յթի կա խ ուած ս պ աո է որ վիճաբանութիւն մ ր բացուի արտաքին
գսչրոց կ՚երթան , կամ աւարտած ԷՀԼԷաէո1է\ էր°նց Հսկայ կամուրջով, իր տեսակին մէջ աշխարՀի ա– զ ո րծե բու , մ անաւանդ լե Հ ա կան Հարցի մ ասին ։
ձՐ2.ասՌ , ասպարէզ կր ՝ Փնտռեն , արժեցնելու Հ ա֊ ա « ՝Բոմ պա» անգլեւամ երիկեան թեր թերէ քա ֊
մար իրենց պա շա րր Հանրային կեանքի մէջ։* մենամեծ շինութիլնր։ • Լ^ԼՈ1Լ ՚> հ.(Լ ԳՐԷ 1*^է Հետեւեալ
Այս երիտասարդներէն անոնք որ անգամ են Զանց առնենք Վ^ոսփորր Գավաքէն մ ինչեւ Պէ– Հինգ վիճելի խնդիր–
զանազան Միութեանց , կէս ճամբան գտած են ար չիկթաԼ% ք՛ա յց ակնարկ մր նետենք դէաի \$ոցը, ներր կր զբաղեցնեն Երեք Ջոջեր ր .
գէն : էթԼ կհուզենք Հաւատա լ թէ ՀետզՀետէ պիտի ուր կը Հանգիպինք Ալքաթրազ կղզիին , Գընալըին 1 * քհուսերր դժգոՀ են մ առէ շա լ Աոնթկոմրրիի
թ՜րծուին , մանաւանգ եթէ խո րապէս ըմբռնեն եւ Անբնակ կղղիին (ինսիզ ա տա ) մէկ խառնուրդը։ կոգմ է Հ ո լան տա յի մ էջ կնքուած զինադադարէն ,
տարրական ճշմարտութիւն մր, կաբելի չէ երի Իսկ ծովափին վրա յ ձկնորսներու ՆաւաՀ անգիստ ր ն շնորՀիւ Պալթիկ ծովր կր բացուի անգլիա
տասարդութիւնը փր^ռ1, Հայկական մշակոյթր թող ըլլայ Գում Գափուն , Չինական թագամ ասր կան նաւատորմին առջեւ , Աքակէրրաքի եւ *Բաթէ–
զարգացում ր շփոթելով ֆ բանս ագի տ ո ւթեան Հ ետ է Շուկան, բեռնատար նաւերու կայանն ալ՝ Գա - կաթի նեղուցներէն ։ Այս պատճառով է որ քհուսե–
ՊորնՀօլմ կրո
Աեզի ^ամար պարծանք է որ շատ շատերբ պաթաշյլ ։ րը գրաւած են եղեր § ան րմւ^րքայի
տիրաբար սորված են տ յս երկրի լեզուն եւ գիտու Թրէժրբ Այլընտն ալ երեւակայութեան մէկ ղին , Հակազդելու Համար ;
թիւնը , կրնան Հաւասարէ Հաւասար խօսիէ –ՈԼ ԳԱ՜ ոստում ով անուանենք Ա եծ Կղզի ու Պ րր քլին ալ 2 *• Ան դլի ա ց ին ե ր ը դժգոՀ են որ Վ^իէննան մ ի–
րե լ : Հակաճառէ լ , խմբագրել ; Ա՝ ինչեւ անգամ Պէսլէք յ քանի որ Հոն կը գտնենք ՝Բ ա լիֆո բն ի ո ք այն քիուսերուն տիրապետութեան տակ է ։ Այն մի–
գրականութիւն մշակելէ Հա մ ա լս ա ր ան ր , ինչպէս ք*ո արր թ Գօլէճր ԷՀ իտ - ջտ.յզ ա յին յանձն աժ ո ղո վր որ պիտի ՜^ապաՀ ո վէր
ԵՏ սակայն , չի բաւեր Հ Զի բաւեր, նկատի առ լիքի ստո րոտ ր։ ՝ԼէՀ ննա յի Հ րամ ան ա ա ա ր ո ւթ ի ւն ր , մ էկ ամ իս ըս–
նելով մ եր անմ իգական եւ մ ան ա ւան գ ապագա ք Բայց պաՀ մրն ալ մոլորինք Աան Ֆրանչիսկո– պասած է իտալական սաՀմ՝ տնագլուխ ին վրայ ,
յի փողոցներուն մէջ՛, Ծովափէն կր Հեռանանք Հե– որպէսզի արտօնութիւն ա ր ո ւքւ Ա - *՚դրիա մտնելու։
ււչաՀ անջնե ր ր ; տեւելով Աարքէթ Աթրիթի ու գէպի աջ ոլղղուե– Ոո։~սե ր ը մ էն չեւ Հ էմ ա քե*՜ նու–
թիքսր։ Թիթոյի
Եթէ Հ տ յրենիք պիտի վերադառնանք , եթէ լով կանդ կ՛առնենք Օֆէրրչ փողոց , Ե ուն իրն Հ բա՜
I Մառէչալ
սաՀմանները պիաի ընդարձակուին եւ ներգաղթ պարակի մօաիկր՛,
ոչ իա ի կատարուի Հոծ Րազմ ութ իւննե բով , կրնա՞ ք -— \,պ ^ ՛ու՛՛ կս֊^յցելռ» թիւն մ՛րն է «Օմար Խ ա յ ե^նֆոլրթր խարինթիա) .
երեւակայել ւ&Խպաբտկելի ողբեր ւշութիւ֊նր սէքւ* /՜ Հ ետ մ» ի որ Արեւելքի Աշուղին Հ ո վանիին տակ կր ումէ* ր ի կ ե ա՚ե բանա կ էն յաս,
րիտասարգներուն : պանծացնէ Հայկական խոՀանոցը : 4 • Մառէշալ Թիթօ մլ
Անոնք իրենք զիրենք օտար պիտի զգան Հայ Ս ան Ֆրան չի ս քո յ ի այս Համ բաւաւո ր ճաշա թէն• խնդիր մր որ կինձ գե ք
րենի միջավայրին մէջ։ Պիտի տառապին լրջօրէն , րանին տէր ու Հիւըընկալր ուրիշ մ է կր չէ այլ իս ա ղա ղո ւթիւն ր իաալիո յ լ
մանաւանդ որ պաշար ունին եւ պիտի ուզեն արժե նախկին լեգէոնական սպայ մր, ճօրճ Մ արտ ի կեան 5 * Վերջապէս , մ ինչեւ ՚^իմ Ա էա^֊ ..ւսերն
ցնել Հ \թիծազելի պիտի Րլլաբ ենթադրել թէ անոնք որ իր սրաՀնեբուն մէջ ընդունած է Ամերիկայի եւ են որ կ՚ապաՀովեն Պերլինի գրաւում ր եւ նշան մը
նորէն դպրոց պիտի երթան , այս անգամ ալ Հայե Եւրոպայի ամէնէն նշանաւոր անձնաւորոլթիւննե– չե րեւա ր թէ ա յս կա ց ո ւթ ի ւն ը պիտ ի փոխուի :
րէն ս ո րվելու Համար : ՛Լ, ո յն աղբիւր նե րուն Համ աձա յն , քհուսերր կ՛ու
րր , (հուրէն Մ ամուլեանէն մ ինչեւ Ուիլեըմ Աարոյ–
Ուրեմն , ինչ որ կրնան րնել իրենց մայրենի զեն իրենց գրաւած շրջանին մէջ Հաստատել դեր ֊
կատա եանր եւ օտարներ ։ մ անական զկառավարութիւն
լեզուին ալ աիրապետելու Համար , պիտի մ ր գլխաւո րութեամբ
Ո Լ կը բաւէ որ ճօրճ Ա արտ ի կեան իմանայ թէ Մ ոսկուա յի Ազատ Գերմանիոյ,
րեն այսաեգ, բոլոր կարելի միջոցներով։ Հայ մը կը գտնուի սրաՀին մէջ իբրեւ Հ ի ւ ր ։ Ան կոմիտէին, մինչ
Աենք երբեք չենք Հաւատար թէ ժամանակ փափկոլթեամբ Անգ լեւսաքսոննե րը ուրիշ ծ ր ա գի րն ե ր ունին :
«կ՛արժէ՞», արդէն տեղին վրայ է եւ ամենայն
չունին։ իսկ եթէ պիտի քրթմնջեն Մաաեան»ր, որպէսզի , բազ Ի՚Օչպհս պիտ/ւ դատուիԱ
չունինք : Այն ատեն իրենք են որ ան կ երկարէ իր «Ոսկեայ
պատասխան մաթիւ. Ամերիկացի այցելուներու նե բրողներով
ջրպետ մր բացած պիտի րլլան իրենց եւ բուն Հայ ծածկուած էջերուն մէջ արձանագրուի նաեւ Հա պատերազմ ի ոճապածնեդ
կական կեանքին միջել ։ Այն ատեն ոչ մէկ «եան»
պիաի կրնայ փրկել զիրենք եւ պիաի դառնան տե յերէն տառերով Հայրենակցի մր ողջոյնն ու Հ ա–
օ
սակ մր ծազրանկար ։ մակրանքր ։ Պատերազմի ոճրագործներու կեգր՛ յանձնա
Ըսինք թէ կարեւոր դեր մը կ՛իյնայ իրենց Գալով ճաշացուցակին՝ Հա յ կա կան խոՀանոցի շողովը կր ծ ան ո ւց ան է թէ միջա զգա յին ժողովր
այսօրուան Համար , այս միջավայրին մէջ,—- ար կատարեալ տաղ մ՛ր։ Այբէն եւ օ ֆէ , այսինքն Ար պիտի բացուի Աայիս 31^5՛, Լոնտոնի մէջ։ Այս ժո–
տաքին յա րա բե ր ո ւթ իւննե ր մշակել, սերտ կապեր քա յական Ապուրէն մինչեւ հ ա լ ա ն ք ի ՂՈ0\՝մ^սին ղսվին ներկա յ պիտ ի րլլան Մ էացեալ Ազգերէն
Հաստատել երկրին պ ի տան ի տարրերուն Հ ետ ՝, նրբաճաշակներու ձօնուած քերթուած մը ։ ն շան ա կո լա՛ծ սպաներ , որոնց պաշտօնն է քննու
Ա յգ պարագա յին ալ , նո րէն Հա յբենի պաշարն Ո՞Ր մէէլշ յիշեմ պ Ո լ լ կ ռ լ ր փ ի լ ս ւ ՞ ֆ ը , թէ թիւնն եր կա տար ել Նաց իներու կողմ է կատարուած
է որ թեւ պիտի ւասյ իրենց։ Ուրեմն նորէն մայրե Տարօնի ապոլրր, Է ք մ Է ք խ ա տ ա յ ի ՞ ֆ ր թէ Հայկա վայրագութեանց եւ ոճիրներու մասին։ Տանձնա–
նի լեզուն ։ կան ք է պ ա պ ը , ի)արբերգի ք է օ ֆ թ է ՞ ն թէ ի մ ա մ պա– քեողովըկր յայտարարէ նաեւ թէ եւրոպական կարգ
Ո րքան ալ ֆրանսերէն Հ ատ ո բներ կա ր գա ց ած հ ը լ տ ը ն , շ ի շ ք է պ ա ՞ պ ը թէ չ է ի ւ օ ի ւ պ է լ լ ի ն , ս ո լ պ է օ – մր ազգեր պիաի Հրաւիրուին ներկայացուցիչներ
ըլլան Հա յ կա կան պատմ ութեան , գր ա կան ո ւթ ե ան ր է ՞ յ ի ն թէ ր ֊ է լ ք ա թ ա յ ի ֆ ը ։ զրկել Գերմանիա ^ Հաստատելու Համար շատ մր
կամ աշխարՀ ագրութեան մասին , գաաապար - ֊X նացի ոճրագործներու յան ցա պարտ ո ւթեան ապա–
Երեք շաբաթէ ի վօր 4(ե ազգեր նոր
տուած են մնալու մ իրակութիւնն եր ; Հյաաեր իրենց Հակարգ մր կր Հիմնեն Աան Ֆրանչիսքոյի աշխար - ցոյցներր է ոճրագործներ որոնք վայրագութիւններ
մէջ ։
գիմացր պիտի գտնեն տեզացինեբ որոնք աւելի դո բծած են իրենց երկիրներուն մէջ։
բան գիտեն ՀոՀյ ժողովուրդին եւ Հայաստանի մա .ճաշասեղաններ ալ կր սա րքո լին : 1Լսա ա Հ սւ ր ա ր Ամ երիկեան կառավարութեան յա յտա բարու -
սին քան իրենք . • • ւճօբճ Մարաիկեանի արուեստը արգէն մեծ Հա - թեան Համ աձա յն , պատերազմ ի ոճրագո րծներր
Ենթադրելով թէ , գոնէ ա յսուՀ ետ եւ , կարե - մ ակրանք ստեղծած է Հա յ անուան ձ " 1 ՜ / 7 ^ ։ Ե րաւ է պիտ ի պա աժ ո լին Հ ե տ ե ւե ա լ ձեւղվ * Այն ոճրա
լին պրտի փորձեն իրենց Ա ի ութ իւննե րով , Հայե որ ստամոքս ր յաճախ կ՛ազդ է պետական մարգոց գո րծնե ր ր որոնք ն շան ա կո ւա ծ են գա՝ շն ակից կա
րէնի դասընթացքներով եւ գասախօսութ իւննե բով , տրամ ագրութեան վրա յ * * * ռավարութեանց րնդՀ • դատախազնեբուն կողմէ ,
պիաի յանձնոլին
կր կարծենք թէ անոնք ա յժմ էն կր կատարեն որո Հ Կ. ՊԵՏՐՈՍԵԱՆ այն երկիրներուն ուր գործած են
աշխատանք, արտաքին յա բաբե րութեանց Համար։ ԽՄԲ «Հայրենրք>>ԷԱ կ ՛ ի մ ա ն ա ն ք թ է Պ– իրենց ոճիրներ ր ։ Գա ա ա վա ր ո ւթ ի ւն ր պիաի կա ֊
Այս յարա բե բութ իւննե րուն մէջ , ա սլա ւո ր ո ւ - ճ օ ր ն Մ ա շ ւ տ ի կ հ ա ն վ ե ր ջ ե ր ս Պ ո ս թ - ը ն ա յ ց ե լ ե լ ո վ , տարուի այգ երկի րնե րուն մէջ՝. Պ ատ ե րազմի մեծ
թիւն ձգելու Համ ար , առաջին պա յմ ան է Րէէա I ա ա ս ը հ ա զ ա ր ա ո լ ա բ տ ր ա մ ա դ ր ա ծ է Կ • Խ ա չ ի ն , ոճրագո րծնե րր , ո րոնք իրենց ոճիրներ ր ԳՈ Ր ՜
Համարձակ ել Հպարտ ։ Չդառնալ մունջ Հաբս կամ պ ա յ մ ա ն ա ւ ո ր տ ո կ ո ս ը , 2 5 0 տ ո լ ա ր , յ ա տ կ ա ց ո ւ ի ծած են մէկէ աւելի երկիրներու մէջ, ինչպէս Հիմ–
ա շխա րՀաքագա քաց ի , ամչնալով իրենց ժողովուր– Պ է յ բ ո ւ թ ի Հ ա յ ճ ե մ ա ր ա ն ի ա մ է ն է ն ը ն դ ո ւ ն ա կ ո ւ - լէ ր եւ կէօրինկ, ւսիտի զ ատուին միջազգային ատ
ղ էն կամ ծագում էն ։ ս ա ն ո ւ լ ն հ ր է ն մ է կ ո ւ ն : Ա յ դ ո ւ ս ա ն ո ղ ը ի բ շ ր ջ ա ն ը ա– եանի մը կոգմէ։
ինչոԲւ ծածկել ՚ կա՛ն այգպիսիներր ։ Տեսակ ւ ա բ տ ե լ է վ ե ր ջ Ա մ ե ր ի կ ա ս լ ի տ ի փ ո խ ա դ ր ո ւ ի ե ւ ո ւ *** Համաձայն զօր՛ ԱյգՈԱՀաուրրի ազդարա
մը \ւԱօսվնեբ , որոնք պարծանք կր սեպեն ֆրանսա ս ո ւ մ ը պ ի տ ի կ ա տ ա ր ե լ ա գ ո ր ծ է ս ա շ ա բ ա ն ա պ հ տ ի ն րութեան, որ կր պաՀանջէր աւելի խիստ վարուիլ
ցիէն աւելի Ֆրանսացի կամ Ամերիկացի էն աւելէ ծ ա խ ք ո վ , տ ա ր ե կ ա ն 1500 տ ո լ ա ր ։ Պ– Մ ա բ տ ի կ հ ա ն կարգ մր գերման բարձրաստիճան գերիներու Հետ ,
Ամերիկացի ձեւանալ : Եւ կամ խուսափէլ «Հայ - 5 0 0 տ ո լ ա ր ա լ «Հայրենիք»\ւԱ յ ա ն ձ ն ա ծ է , 7 5 Հ " ՛ ^ – մառէ շա լ ՝Բէ**էլրինկ սպայակոյտի 93 անդամներու
կական» շփումներէ : րենիք Ո լէ քլէ ( ա ն գ լ հ ր է ն ) ղ ր կ ե լ ո ւ հ ա մ ա ր ա մ ե – եւ զօր՛ կիւտէբեանի Հետ ստէպուեցաւ Հդեք
Միանգամ րնդմէշա մէկգի ստորադաս , ըիկեան բանակի հայ ցինուորներուն : ՊէրխթէսկաարնՀօֆի փարթամ Հէւրանոցր ուր կր
խեղճ, անկար ժողովուրդի մր պատկանելու մտա ՃԱՓՈՆ չեղեալ Հռչակեց Գերմանիոյ եւ Ի - բնակէր մէկ շա բա թէ է վեր ։ Պատերազմէն առաջ
վախս ւթիւնր։ ԸնգՀակ առակն ճակատ բ բաց , աչ տալիոյ Հետ կնքած դաշնադիրները եւ ուրիշ Հա֊ էր բնակած սենեակէն օրական վարձքն էր 1 2 0 0
քեր ր կրակոտ , մէջքր շիտակ բռնած , ըսելու մ աձա յնութիւններ \ ֆրանք , առանց Հաշուելու ճաշը եւ ծառայութիլ֊
Համար թէ մենք ալ տեղ ունինք այս արեւուն տակ •
ունին ո արժանիք եւ վաստակ։ 2/»
Fonds A.R.A.M