Page 66 - ARM_19-1945_02
P. 66
2 ՅԱՌԱՋ
սպասելով Մ ոսկուայի յանձն ամ՜ո ղո վին որոշս՞ ան : « Ա Վ հ Ա րաԱ կ ա ս ո ս ս ծ Խ Կապպտ Իաչի եէ՚եկպթը
« Մնաց որ, գրաւող բանակ մր իրաւունք ունի
գոբծ՜ահելու ինչ որ անՀրաժեշտ է իրեն. Համար Հ կաղաղակԽ Հիթ\Խ օ
Կր կարհեմ թէ (հուսեր բ լա յն ա մ ա ո ւթ ե ւս մ բ 1լ ըմ - Կիրակի, 13 Մայիս, պարանցիկ-եբեկոյթ մը
բռնեն իրենց պաՀան^նեբլՀֆ % կազմակերպած էր ՖրանսաՀայ կապոյտ էք աչի Փ ա–
Տետո յ նորէն անղբ ա գառնա լո վ պա րենաւո բ - Ամերիկեան թերթերը շռնդա լից պատմութիւն ըիղի մասնաճիւղր Հ$*ան կուժոնի սրաՀնեբուն մէջ։
ման Հարցին, Ղ°ԲաՎ.արՐ Հաւաստեց թէ խիստ մը կր Հրատարակեն Հէթէէրի ՛Լերջին օրերու մա Հակառակ Հեղձուցիչ տաքին, խուռներամ բաղ -
բաժնեչափ (ոասիօՕ.) մր Հաստատելով , եղան՝ սին, քաղելով անոր մասնաւոր սղագիրէն, Օր* մութիւն մր փութացած՜ էր իր Համակրանքի տուր֊
ուտեստը պիտի բաւէ մինչեւ նոր Հո ւ ն ձ ք ։ իյ ո ս տ ո՛ ԿէբՀաբթ Հէբկէսէլէ ։ Այգ պատմութեան Համա - քր տալու սիբուած՝ կազմակերպութեան մը որ
վանեցաւ թէ \ 150 Հքալոբիֆի բաժնեչափ մը շատ ձայն, Ապրիլ \էն ի վեր Հիթլէր կ՚ապրէր Եւա դիտցահ է իր 16 տարուան գո րծո լնէ ո ւթեան ըն՛
լիաիա է, բայց պակասը կրնան լրացնել բանջարե Պրաունի Հետ , Պեբլինի վար չա պետ ա ր անի ստո - թացքին մօտենա լ ժողովուրդին եւ անոր ցաւե -
ղէններով եւ պաՀուահ ուտելիքներով ։ Խնդիր է րերկրետյ թաքստոցին մէջ։ <ձՄինչ ՐՈԷՈՐՐ ^ԼԱ բուն ։
թէ ո՛րքան Գերմաններ ագարակները պիտի վերա սպասէ ին որ իր դղեակը Պէրխթէսկատրն երթայ, Գեղարուեստական խնամեալ բաժին մր եւ Հա
դառնան , Հունձքի Համ ար ։ «$ ակաւին անօթութե– Հէք^լէլ1 յ ա է ^ առօր Էն կր կրկնէր թէ կ՛ուղէ կռուիլ ճելի նուագախում բ մր մ ինչեւ գի շեր ո լան ժամ ր
նէ հիւբում չկայ, բայց ծանր կացութիւն մը պիտի մինչեւ գերման Հողին ՛Լերջին կտորը ։ Հիմ լէ բ 11 պաՀեց Հ անդի ս ականն ե ր ր Համեմատաբար փոքր
ունենանք ձմեռ՛ը^ Հ ՎստաՀ չեն թէ Հիւանդութիւն՛ Պեբլինէն բացակայ էր ։ Աարիլ 20ին առտուան ժա ա յ դ ս րաՀնե բուն մ էջ , ուր կովկասեան ԼՕր * ա֊
ները պիտի չհալալին * թէեւ միջոցներ ձեռք պիտի մը 10.20ին ռուսական ռումրեբը զարկին կառա - տինօֆ) , սպանիական Լկարիօ փանթի եւ ընկերոլ–
առնուին Հ Մինչեւ Հիմ ա ամէնէն հ՜անք Հոգն էր վա ր ա կան չէնքերը եւ այդ վայրկեանէն սկսեալ Հին^ եւ եւրոպական պարեր իրարու կը յաջորղէին
բծ՜աւոր ժանտատենդը Հթէֆէ*֊") * րա33 Հիմա ռմբակոծ՜ութիւնը ՀետղՀետէ սաստկացաւ : Զրո յց խանդավյսռ մթնոլորտի մը մէջ՝. –֊՛
սաՀմ անա ափակո ւած՜ ԷՀ $մեռր ամենամեծ՜ վտան կը չրջէր թէ ռուս օդաչուներ Պեբլին իջահ են ան Տիկին Արշալոյս Ա արգի սեան իր զոյգ մը ար
վերադարձի
գը պիտի կազմէ այդ, քանի որ բնակարանները կարգելով : Հիթլէր ժողով մր սարքեց իր թաքստո– տասանութիւնն ե ր ո վ եւ գերութենէ
ջո ւթ ա կա Հ ա ր
չափազանց խճողուած՝ են, բազմաթիւ քաղաքներ ցին մէջ, մինչ ռումբերը կը տեղային ։ Հասկցու ճամբուն վրայ Աաբսէյլի յայտնի Այրամճեան իր
կո ր ծ՜անահ՜ ՐէէաէՈէԼ 5 ցին Հի թ լէ Ր ի ի^է Կացո*՜լ^էլնր կը հ ան ր ան ա յ ։ Կէօ– Պ* Ա՝ Ջէօրէքճեան եւ Տիկին Ն*
*** «ՏԷսԷ Մէյւ» զշ գրէ թէ Հանովըրի մէչ սլէլս շատ մ ա աՀ ո գ էր յ Հէթլէր շրջապատուած էր դաշնակով , եկան աւելցնել Հանդէսին փայլր ։ իսկ
Հ աստատուած բաժնեչափին Համ աձա յն , բնակի չ– խումբ մր երեւելիներով։ Գէմքր ու է լաւ ած՜ Էր, ա չ– Տէր եւ Տ իկին Տակո բեաններու երգր մ ի շտ ալ Հա
ներր ամէն շաբաթ պիտի ստանան քանի մր էի*ղրա քերր թմբած՝ Էին անքնոլթենէն , ձախ թեւր կր ճո յքով կր լսոլի ամ էն տեղ ։ Ե բդեց ին ել արտա
դետնախնձոր , Համրանքով շաքար , երկու ունկի դողար ջ՚լա յին ցնցում է մ ր։ \,ստալ փոքր սեղան ի սանեցին նաեւ Օր *ներ Լ • եւ * Գորգիկեան եւ
(50 6 0 կբամ) միս, եւ կտոր մր սեւ Հաց։ Կաթր մր առջեւ ուր փռուահ էր սպայակոյտին քարտէս ր պատանի Օննիկ Մ իլեան որուն թախծոտ ձայնր
վերապաՀուած՜ է երախաներուն եւ յղի կամ սա րն– եւ սկսաւ խօսիլ նախ Հանդարտ ձայնով մր։ Ամէն– ւս յնքտն կր յա րմ արի «^/ օֆիկին» եւ մ իւս Հա յեր էն
տոլ կիներուն ։ Գերմաններր իրենք պիտի ճար են քըն ալ ոտքի կեցած՜ էին իր շուրջր ։ Տանկարհ աջ երդերուն ։
ուրիշ ուտելիքներ , կաբադ, պանիր , Հաւկիթ , թեւր սեղանին կռթնցնելով աղաղակեց . Տ իկին կարապետ Տա կորեան ի կողմ է նուիբ -
պտուղ եւ բանջարեղէն :
— Պարոններ, ալքէն բան կորսուած է : Կը ուահ կողով մր պտուղր եւ Պ* Րիւզանգ թ՝օփալ -
Կհօբինկ եւ ՏհօԱից գԽի ս ւ ե ս ն ե մ ո ր ա մ է ն բ ա ն կ ո ր ս ո լ ա ծ է : • • • Ես Պեբլին եան ի մէկ գեզեցիկ նկարը աճուրդի դրուելով ,
Օ֊ կր մնամ ։ Ես Հոս պիտի մեռնիմ ։ Այսպէս միայն բարձրացաւ 35.000 ֆրանքի : Պ ՝ Հ ա յ կ Ագաբեկեան
կրնամ լաւագո յնս ծառա յել գերմ ան ժ ո դո վո ւր դին : շաՀեցաւ երկուքն ալ , խլելով եռանդով աճուրդին
Դաշնակից բանաններու սպարապետութիւնը , Անօգուտ է շարունակելի ։ մասնակցոզ ներ կաներ ո ւն ձեռքէն որոնք 2 3000–
պատասխանելով ամէն կողմէ եղած հարցումնե - Ներկաները փորձեցին Համոզել , բայց անօ - ով կր բարձրացնէին գիներր ։ Տիկին Կ • ել Տ * Տ ա -
զուտ ։ Հքթլէբ
բու, պաշտօնապէս հաղորդեց թէ ծովակալ Տէօ - կր մռնչէր* կոբեաններր, Պ* Պ* Հրաչ Աարգիսեան, Գաբոյեան
նԻց» ոբ ՒնքգԻնքռ ՀԻԲւէրԻ յա1որգ Հ՚-չակած էր, եւ յՕանէտանեան եւ միւս բոլոր մբցակիցնեբբ ու–
եւ ուրիշ խումբ մը գերման սպաներ առմամ ապէս <Հ.Ամէն բան կորսոլած է ։ Ես եմ որ կր խօ րախոլթեամբ բաժնեցին պտուղի կոոովր 1
կը գործեն, սրուելու, զինաթափ րնելու , կե սիմ այնտեղ։ Ամէն բան վերջացահ է ։ Գուք ելէք ԸնդՀ * Հասոյթր կր Հաշուէին մօտաւոբապէս
րակրելու եւ խնամելու համար գերման զինուոր դաց էք» ։ 145.000 ֆրանք ։ Ուրախ էին տուողնե -
ներր։ Անոնք ամբողջովին Դաշնակիցներու հսկո րբ , գիտնալով թէ ուր պիտի գորհահուի այդ գոլ–,
ղութեան տակ են եւ տառապէս պէտք է գործա - ՛ԲԱՆԻ ՄԸ ՏՈ՛ԼՈՎ մարբ : Ուրախ էին ել անդամ ո ւՀինե ր ր , տեսնելով
գրեն հրամանատարներու հրահանգները։ իրենց ճիգերու պսակում ր եւ դարմանատան ու
Կարգ մը ամերիկացի սպաներ իբրեւ Հի՚^ր ՊԱՏԵՐԱԶՄԻՆ ԿՈՐՈԻԱՏՆԵՐԸ *- Առժամեայ դպրոցին բարգաւաճու մ ր ։ ֊ ֊ Ա. Ա.
վարուած ըլլալով կէօրինկի հետ , զօր • ՛Բլէ յ յայ Հաշիւներու Համաձայն , $)րանսայի կորուստն ե՜– Տ* 9"* էհ րան աս լի Ազատագրում Էն վերջ այս
տարարեց , յանուն զօր* Այզընհաուրրի * ղաձ– է 300.000 հոգի, որուն 120.000^ սպաննուած երկրորդ Հանդէսն էր որ կուտար (էգր * կապոյտ
Տէօնից եւ կէօրինկ հսկողութեան տակ են 1940 Մայիս \0էն 8ունիս 2 5 , եւ 130.000^ դնգա– Խաչր։ Առաջինր Իթալիի մասնաճիւգբ կազմա -
իբրեւ պատերազմի փերիներ։ իբրեւ հետեւանք կաՀ ար ււ ւա ծ կամ աքսորուած , գերման գրաւման կե րպահ էր Ապրիլ Տին , եւ մ եհ կարօտով Հ ա..
զՈՐ՛ Այզրնհաուրրի ազդարարութեան , որ դիտել ատեն։ Ա ն գ լ ի ա մինչեւ 1945 Մարտ մէկ, մ ա կր ան քո վ ուլ^ունուահ է ր թագեց ինե րէն , ապա–
կուտար թէ անոնք զբարեկամ թշնամիներ՛» նկատ– 685.618 սպանեալ ել 441.182 վիրաւոր , գերի կամ Հովելով մասնաճիւղին 20.000/ զուտ Հասոյթ մր։
ոլած էին, Կէօրինկ եւ նմանները յատկապէս որոշ անՀետացած՜ ։ քաղաքացիներու կորուստը 59793 :
ուած արգելարաններ պիտի փոխագրուին , ուր մի Մ • " Ն ա հ ա ն գ ն ե ր ՝ (միայն Եւրոպայի մէչ) 133.285 ՜՜^՜Ֆ՚ՐԱ^^
այն իրենց պէտք եղածր պիտի ստանան , եւ ո շ թէ սպաննուած , 551.963 վիրաւոր, անհետացած կամ ՌԱԶՄԻԿՆԵՐՈՒ ՄԻ ՈՒ ԹԻՒՆ Ը կր ծանուցանէ թէ
աւելորդ վայելքներ % գերի։ Խ– Մ ի ո ւ թ ի ւ ն ՝ 13 15 միլիոն սպանեալ , բացած՜ րնդո ւն ելութեան գր ա ս են եա կ մր (8նՄՇՅ.Ա
Զօր՛ Այզընհաուըր այս խնդիրն ալ քննեց Զըր– որոնց եօթը միլիոնը քաղաքացի : Եւրոպական ճ՚/\շՇԱՇւ1) ուր պիտի գտնեն ամէն աջակցութիւն ,
ձիլի հետ, եւ որոշուեցաւ ոչ միայն լուծել Տէօ - Բ՛ Մեծ Պատերազմը տեւեց 2 0 7 7 օր , այսինքն հինգ աղա տագր ուահ Հայ գերիները ։ Հասցէ * 31 1ՀսՕ
նիցի ինքնակոչ կառավա բ ո ւթիւն ր , այլեւ փակել տարի, ութ ամիս եւ 12 օր : 1 9 1 4 / պատերազմը Տէ. Լ ծ ճ Յ ^ , Ր&ՈՏ ( 9 ) : Բաց է ամէն օր Ժամը 1 4 . 3 0 –
անոնց Ֆլէնսպուրկի անթելր , որ զամրա անՍասան տեւած էր 1558 օր, "՚֊ՐԷԼ խօսքով 4 տաբի, 3 ա– 19 : աԽօ : իյօէ*6 ՕՅտտ Լ օ ^ է է շ , X^^ո^է6 կամ Շ&ձշէ
լուրեր կր հաղորդէր Դաշնակիցներս յարա բեր ո ւ–
միս եւ 8 օր։ Ուրեմն երկրորդը մէկ տարի , 4 ամիս
թեանց մասին։ ել 2 3 օր աւելի տեւած է ։ Կր խնգրուի հայրենակիցներէ այս ազդր տարածել
ՊԷԼԶԷՆԻ ԴԺՈԽ-Բ-ԱՐԴԵԼԱՐԱՆԸ (Գերմանիա) իրենց շրչանա կնե ր ուն մէչ։
ԵՐԵ՚Բ ՄԵԾԵՐՈԻ ԺՈ%ՈՎԸ կրակի պիտի արուի երկուշաբթի օր, իբրեւ ամէ աաատտտ՝9տատո»աաոտաաատտտաաաաաաաաււա»3ւտասաա»
նէն արմատական մ իջոց ր Հիւսիսային Գեբմանիոյ ՍՀՖՈՐՎԻ1.Ի ՀԱՅ ԳԵՐԻՆԵՐՈՒՆ / նպաստ
մէկ մեծ՜ տարածութիւնր վարակումէ փրկելու : սարքուած՜ պտրաՀանգէսր , որ յետաձգուած– էր
Վերջին լուրերու Համաձայն, Երեք Մեհերու Րոզվէլթի մաՀուան առթիւ , տեղի պիտի ունենա յ
նոր ժ ո դովին դում արումր կախում ունի Ա թալինի ՄԱՌԷՇԱԼ ՄՈՆԹԿՈՄԸՐԻ, անգլիացի մեծ այս շաբաթ , 19 Մայիս, իրիկուան ժամը Դին, քա
պատասխանէն ։ Մտոյդ է որ ժողովբ տեղի պիտի Հ բամ անատարր , Փարիզ պիտի գա յ Մայիս 2 5ին , - ղաքապետարանի սրաՀ ին մէջ, միեւնոյն յայտա -
ունենա յ \)լբոպայի մ էջ,բայց խնդիր է թէ Մ թալին բանալու Համար բրիտանական բանակին ցոլցա - ԳՐով։ Հասոյթր ամ բո ղ^յւ ւթեամ բ պիտի դրուի
պիտի Հաւանին Հեռանալ (հ ո ւս ի ա յ էն : կարծող ներ Հանդէսր կռան Փալէի մէջ՝. Իրեն պիտի ընկերա Հայ Մ արտիկներու Մ իութեան տրամադրութեան
կան թէ Ջըրչիլ եւ Մ * ՚ԼաՀանդնեբու նախագաՀր նան Ա էլ ո վլ՚ւ ա կան անձնապաՀ գունդը եւ աշ տակ %
նախ պիտի խոբՀրգակցին Լոննտոնի մէջ, յետոյ խար Հ ի միակ իգական ն ո ւա գա խ ո ւմ րր ։ Յուցա ~
Մ ո ս կո ւա պիտի երթան , Ս թալին ր տեսնելու Հա Հ անդէս ր պիաի տեւէ 6 7 շաբաթ ; ՊՕՄՕՆԻ (Մարսէյլ) մեր գործակալն է Պ– Փ–
մար ։ Առա ջին երկուքր կ՛ուզեն որ տեսակցութիւնը ԹՐԻԷՍԹԷԻ ՏԱԳՆԱՊԸ չէ լուծուած աակա ֊ Պօյաճեան։ Իսկ Լ* &Օտձէշի մէչ 8ԱՌԱՋ կր ծախ
կարելի եղահին չ ա փ շուտ ըլլայ , նկատի առնելով ւին։ Գաչնակիցները կր սպասեն մառէ շալ Թիթոյի ուի , 3 2 3 Շ հ տ տ ա Ժշ Տէ. յ*ս1ւ6Ո , լրագրավաճառ
էւ ւր ո պա յի քաղաքական կա ց ո ւթ ի ւն ը ։ Ո ւո շին կթր– պատասխանին ։ Անգլիական մ արտ անա լեր Հասած՝ Օ շ 1 թ օ ո / մօտ։
նի մ էջ այն կարծ՜իքն ունին թէ այս տեսակցու - են նաւաՀ անգիստր : ք$ո րՀ րդա կց ո ւթ իւննե բ ր կր
թեան առթ իւ շեշտակի Հարցումներ պիտի ուղ - շա ր ո ւնա կո ւին ։ Ի)սւէ ս6տ ձ ա ւ ճ ա տ ա ձտ Ր^ոշ6. Տ&1Խ քԽ^տէի մ է ջ
ղուին քաղա
քական Աթալինի , ո րպէ սղի յայտարարէ իր Մ ԱՌԷՇԱԼ ՓԷԹԷՆ երրորդ անգամ Հարցաքն ՊԱՐԱՀԱՆԴԷՍ
նպատակներ բ էյլրոպայի մ էջ : նուեցաւ առջի օր , Ա ոնռուժի բանտին մէջ ։ Հաբ - Կազմակերպուած 1ոՏէ1էԱէ ^\ա16ա6Ո/ կողմէ,
Ֆրանսական թերթերը դառնութեամբ դիտել ցումներ եղան Ձ) ր ան քո յի , ԼաՎալի եւն * մ աս ին ։ հովանաւորութեամբ կրթական նախարարութեան ,
ուահ
կուտան որ զօր* տր Կօլ նորէն չէ Հ ր աւիր նոյն Հարցաքննութիւնր, որ տեւած՝ էր երկու ժամ, յե Մայիս 2եին , մամր 1 0 ^ մինչեւ առաւօտ ։
այս խոբՀ րդակցութեան , մինչդեռ 5) րան սա տաձգուեցաւ , կալանաւորր յո գնած րլլալով :
քան կր շաՀագրգռուի քննելի խնդիրներով յ Ար - 15.865 «ԳՈՐԾԱԿԻՑՆԵՐ» ԴԱՏԱՊԱՐՏՈՒԱԾ
տաքին նա խաբար ր, Պ* Պիտօ, այս առթիւ մաս - են վեց ամսուան մէչ, 1944 Հոկտեմբերէն 1945 ՑԵՐԵԿՈՅԹ ՊԱՐԱՀԱՆԴԷՍ ՍԻՓԱՆ - ԿՈՄԻ ֊
նաւոբ տեսակցութիւն մը ունեցաւ Մ * Ն ա Հ ան գնե– Աարիլ ։ ՝Բննուած են 63.606 գործեր , որոնց 2 5 0 0 4 / ՏԱՍ ԵՐԳՋԱԽՈՒՄԲԻ , ղեկավարութեամբ՝ Գ– Ա.
րու նախագաՀ ին Հետ , պարզելով 3)րանսա յի տե– մասին վճիռ չէ տրուած տակաւին։ լ է մ շ ա հ ի , երկուշաբթի , 21 Մայիս, մամը Յէն 11 ,
սակէտնեբր։ կր կարծ՜ուի թէ ձեւ մր պիտի գրտ– ՆԵՐ-ԲԻՆ ԳՐԱ-ԲՆՆՈՒԹԻՒՆԸ րչուեցաւ Անգ֊ Ւ1օւ1։աս1էա6/ սրահներուն մէչ, 8 4 ատ &-6Ո6116,
նուի, Ֆրանսայի վարչապետն ալ Հրաւիրելու Հա– լի ո յ մէջ։ Մ իա յն անդր հո վետ յ թ գթատ ար ր պիտի ( ա 6 է ա ճ ս 8&շ) : Գեղարուեստական րամին , պար
քննուի , ճափոնական պատերազմ ին պատճառով : եւ անակնկալներ : ,ճ"խ պիւֆէ , ՕւշհշտՍՇ 7 » Ո § 0 եւ
ԼԻՈՆԻ ԳՈՐԾԱԴՈՒԼԻՆ առթիւ , տասը հազար Տ ա Ո § ։ Մուտք 100 ֆրանք։
բան ուս բներ եւ ւո անա ի ր ո ւՀ իներ մայիս \ ճին խու ՈՒՇԱԴՐՈՒԹԻՒՆ Մեծ քաղաք ներոլ մէջ,
ժեցին (հենի ն ա Հ ան գա պետ ա ր ան ր , բո զո քե լու Հա անոնք որ հատավաճառով կը գրաղին, պէտք է յ^Հ^աաԶԳԱ^^
մար պարենաւորման դժուարութեանց , գիներու նախապէս ապահովեն իրենց յաճախորդները : մակերպուած եկեղեցական վարչութեան եւ Ազգ*
, 20
ս զո ւթե ան , ա շխաաավա րձքի անբաւականութեան , Թուղթի տագնապը կը ստիպէ մեգ նկատի չառնել ճակատի մասնաճիւղին կոզմէ, այս կիրակի մէչ,
սեւ շուկայի դոբհունէ ո ւթեան դէմ եւն • ։ կառա - տասնէն պակաս ապսպրանքները : մայիս, մամը 14.30/Տք Տտ11շ Ճ©Տ ք՚ՇէՇտ/ սրահին
վարութեան ներկա յա ցուցիչը Հաւաստեց թէ աշ– Զ ս 6 <3շտ Տըօ1շՏ , Շ ա ^ ա © : Մուտքը ազատ է ։
խատավարձքեբր եւ պարէնի բաժնեչափր պիտի ա–
ւելնան ։ Ասոր վրա յ ցուցարարներ ր քա շո ւե ց ան , ԲԱԺՆԵԳԻՆ– Տ ա ր ե կ ա ն 750, վեցամսեայ
«էնթէրնասիոնաթր երգելով։ 400, ե ռ ա մ ս ե ա յ 200 ֆ ր ա ն ք : ԽթուօէՈէ Եա-ձճՕաՈ, 1 7 , & ա ն ս ո ս օ » . 13«
Fonds A.R.A.M
սպասելով Մ ոսկուայի յանձն ամ՜ո ղո վին որոշս՞ ան : « Ա Վ հ Ա րաԱ կ ա ս ո ս ս ծ Խ Կապպտ Իաչի եէ՚եկպթը
« Մնաց որ, գրաւող բանակ մր իրաւունք ունի
գոբծ՜ահելու ինչ որ անՀրաժեշտ է իրեն. Համար Հ կաղաղակԽ Հիթ\Խ օ
Կր կարհեմ թէ (հուսեր բ լա յն ա մ ա ո ւթ ե ւս մ բ 1լ ըմ - Կիրակի, 13 Մայիս, պարանցիկ-եբեկոյթ մը
բռնեն իրենց պաՀան^նեբլՀֆ % կազմակերպած էր ՖրանսաՀայ կապոյտ էք աչի Փ ա–
Տետո յ նորէն անղբ ա գառնա լո վ պա րենաւո բ - Ամերիկեան թերթերը շռնդա լից պատմութիւն ըիղի մասնաճիւղր Հ$*ան կուժոնի սրաՀնեբուն մէջ։
ման Հարցին, Ղ°ԲաՎ.արՐ Հաւաստեց թէ խիստ մը կր Հրատարակեն Հէթէէրի ՛Լերջին օրերու մա Հակառակ Հեղձուցիչ տաքին, խուռներամ բաղ -
բաժնեչափ (ոասիօՕ.) մր Հաստատելով , եղան՝ սին, քաղելով անոր մասնաւոր սղագիրէն, Օր* մութիւն մր փութացած՜ էր իր Համակրանքի տուր֊
ուտեստը պիտի բաւէ մինչեւ նոր Հո ւ ն ձ ք ։ իյ ո ս տ ո՛ ԿէբՀաբթ Հէբկէսէլէ ։ Այգ պատմութեան Համա - քր տալու սիբուած՝ կազմակերպութեան մը որ
վանեցաւ թէ \ 150 Հքալոբիֆի բաժնեչափ մը շատ ձայն, Ապրիլ \էն ի վեր Հիթլէր կ՚ապրէր Եւա դիտցահ է իր 16 տարուան գո րծո լնէ ո ւթեան ըն՛
լիաիա է, բայց պակասը կրնան լրացնել բանջարե Պրաունի Հետ , Պեբլինի վար չա պետ ա ր անի ստո - թացքին մօտենա լ ժողովուրդին եւ անոր ցաւե -
ղէններով եւ պաՀուահ ուտելիքներով ։ Խնդիր է րերկրետյ թաքստոցին մէջ։ <ձՄինչ ՐՈԷՈՐՐ ^ԼԱ բուն ։
թէ ո՛րքան Գերմաններ ագարակները պիտի վերա սպասէ ին որ իր դղեակը Պէրխթէսկատրն երթայ, Գեղարուեստական խնամեալ բաժին մր եւ Հա
դառնան , Հունձքի Համ ար ։ «$ ակաւին անօթութե– Հէք^լէլ1 յ ա է ^ առօր Էն կր կրկնէր թէ կ՛ուղէ կռուիլ ճելի նուագախում բ մր մ ինչեւ գի շեր ո լան ժամ ր
նէ հիւբում չկայ, բայց ծանր կացութիւն մը պիտի մինչեւ գերման Հողին ՛Լերջին կտորը ։ Հիմ լէ բ 11 պաՀեց Հ անդի ս ականն ե ր ր Համեմատաբար փոքր
ունենանք ձմեռ՛ը^ Հ ՎստաՀ չեն թէ Հիւանդութիւն՛ Պեբլինէն բացակայ էր ։ Աարիլ 20ին առտուան ժա ա յ դ ս րաՀնե բուն մ էջ , ուր կովկասեան ԼՕր * ա֊
ները պիտի չհալալին * թէեւ միջոցներ ձեռք պիտի մը 10.20ին ռուսական ռումրեբը զարկին կառա - տինօֆ) , սպանիական Լկարիօ փանթի եւ ընկերոլ–
առնուին Հ Մինչեւ Հիմ ա ամէնէն հ՜անք Հոգն էր վա ր ա կան չէնքերը եւ այդ վայրկեանէն սկսեալ Հին^ եւ եւրոպական պարեր իրարու կը յաջորղէին
բծ՜աւոր ժանտատենդը Հթէֆէ*֊") * րա33 Հիմա ռմբակոծ՜ութիւնը ՀետղՀետէ սաստկացաւ : Զրո յց խանդավյսռ մթնոլորտի մը մէջ՝. –֊՛
սաՀմ անա ափակո ւած՜ ԷՀ $մեռր ամենամեծ՜ վտան կը չրջէր թէ ռուս օդաչուներ Պեբլին իջահ են ան Տիկին Արշալոյս Ա արգի սեան իր զոյգ մը ար
վերադարձի
գը պիտի կազմէ այդ, քանի որ բնակարանները կարգելով : Հիթլէր ժողով մր սարքեց իր թաքստո– տասանութիւնն ե ր ո վ եւ գերութենէ
ջո ւթ ա կա Հ ա ր
չափազանց խճողուած՝ են, բազմաթիւ քաղաքներ ցին մէջ, մինչ ռումբերը կը տեղային ։ Հասկցու ճամբուն վրայ Աաբսէյլի յայտնի Այրամճեան իր
կո ր ծ՜անահ՜ ՐէէաէՈէԼ 5 ցին Հի թ լէ Ր ի ի^է Կացո*՜լ^էլնր կը հ ան ր ան ա յ ։ Կէօ– Պ* Ա՝ Ջէօրէքճեան եւ Տիկին Ն*
*** «ՏԷսԷ Մէյւ» զշ գրէ թէ Հանովըրի մէչ սլէլս շատ մ ա աՀ ո գ էր յ Հէթլէր շրջապատուած էր դաշնակով , եկան աւելցնել Հանդէսին փայլր ։ իսկ
Հ աստատուած բաժնեչափին Համ աձա յն , բնակի չ– խումբ մր երեւելիներով։ Գէմքր ու է լաւ ած՜ Էր, ա չ– Տէր եւ Տ իկին Տակո բեաններու երգր մ ի շտ ալ Հա
ներր ամէն շաբաթ պիտի ստանան քանի մր էի*ղրա քերր թմբած՝ Էին անքնոլթենէն , ձախ թեւր կր ճո յքով կր լսոլի ամ էն տեղ ։ Ե բդեց ին ել արտա
դետնախնձոր , Համրանքով շաքար , երկու ունկի դողար ջ՚լա յին ցնցում է մ ր։ \,ստալ փոքր սեղան ի սանեցին նաեւ Օր *ներ Լ • եւ * Գորգիկեան եւ
(50 6 0 կբամ) միս, եւ կտոր մր սեւ Հաց։ Կաթր մր առջեւ ուր փռուահ էր սպայակոյտին քարտէս ր պատանի Օննիկ Մ իլեան որուն թախծոտ ձայնր
վերապաՀուած՜ է երախաներուն եւ յղի կամ սա րն– եւ սկսաւ խօսիլ նախ Հանդարտ ձայնով մր։ Ամէն– ւս յնքտն կր յա րմ արի «^/ օֆիկին» եւ մ իւս Հա յեր էն
տոլ կիներուն ։ Գերմաններր իրենք պիտի ճար են քըն ալ ոտքի կեցած՜ էին իր շուրջր ։ Տանկարհ աջ երդերուն ։
ուրիշ ուտելիքներ , կաբադ, պանիր , Հաւկիթ , թեւր սեղանին կռթնցնելով աղաղակեց . Տ իկին կարապետ Տա կորեան ի կողմ է նուիբ -
պտուղ եւ բանջարեղէն :
— Պարոններ, ալքէն բան կորսուած է : Կը ուահ կողով մր պտուղր եւ Պ* Րիւզանգ թ՝օփալ -
Կհօբինկ եւ ՏհօԱից գԽի ս ւ ե ս ն ե մ ո ր ա մ է ն բ ա ն կ ո ր ս ո լ ա ծ է : • • • Ես Պեբլին եան ի մէկ գեզեցիկ նկարը աճուրդի դրուելով ,
Օ֊ կր մնամ ։ Ես Հոս պիտի մեռնիմ ։ Այսպէս միայն բարձրացաւ 35.000 ֆրանքի : Պ ՝ Հ ա յ կ Ագաբեկեան
կրնամ լաւագո յնս ծառա յել գերմ ան ժ ո դո վո ւր դին : շաՀեցաւ երկուքն ալ , խլելով եռանդով աճուրդին
Դաշնակից բանաններու սպարապետութիւնը , Անօգուտ է շարունակելի ։ մասնակցոզ ներ կաներ ո ւն ձեռքէն որոնք 2 3000–
պատասխանելով ամէն կողմէ եղած հարցումնե - Ներկաները փորձեցին Համոզել , բայց անօ - ով կր բարձրացնէին գիներր ։ Տիկին Կ • ել Տ * Տ ա -
զուտ ։ Հքթլէբ
բու, պաշտօնապէս հաղորդեց թէ ծովակալ Տէօ - կր մռնչէր* կոբեաններր, Պ* Պ* Հրաչ Աարգիսեան, Գաբոյեան
նԻց» ոբ ՒնքգԻնքռ ՀԻԲւէրԻ յա1որգ Հ՚-չակած էր, եւ յՕանէտանեան եւ միւս բոլոր մբցակիցնեբբ ու–
եւ ուրիշ խումբ մը գերման սպաներ առմամ ապէս <Հ.Ամէն բան կորսոլած է ։ Ես եմ որ կր խօ րախոլթեամբ բաժնեցին պտուղի կոոովր 1
կը գործեն, սրուելու, զինաթափ րնելու , կե սիմ այնտեղ։ Ամէն բան վերջացահ է ։ Գուք ելէք ԸնդՀ * Հասոյթր կր Հաշուէին մօտաւոբապէս
րակրելու եւ խնամելու համար գերման զինուոր դաց էք» ։ 145.000 ֆրանք ։ Ուրախ էին տուողնե -
ներր։ Անոնք ամբողջովին Դաշնակիցներու հսկո րբ , գիտնալով թէ ուր պիտի գորհահուի այդ գոլ–,
ղութեան տակ են եւ տառապէս պէտք է գործա - ՛ԲԱՆԻ ՄԸ ՏՈ՛ԼՈՎ մարբ : Ուրախ էին ել անդամ ո ւՀինե ր ր , տեսնելով
գրեն հրամանատարներու հրահանգները։ իրենց ճիգերու պսակում ր եւ դարմանատան ու
Կարգ մը ամերիկացի սպաներ իբրեւ Հի՚^ր ՊԱՏԵՐԱԶՄԻՆ ԿՈՐՈԻԱՏՆԵՐԸ *- Առժամեայ դպրոցին բարգաւաճու մ ր ։ ֊ ֊ Ա. Ա.
վարուած ըլլալով կէօրինկի հետ , զօր • ՛Բլէ յ յայ Հաշիւներու Համաձայն , $)րանսայի կորուստն ե՜– Տ* 9"* էհ րան աս լի Ազատագրում Էն վերջ այս
տարարեց , յանուն զօր* Այզընհաուրրի * ղաձ– է 300.000 հոգի, որուն 120.000^ սպաննուած երկրորդ Հանդէսն էր որ կուտար (էգր * կապոյտ
Տէօնից եւ կէօրինկ հսկողութեան տակ են 1940 Մայիս \0էն 8ունիս 2 5 , եւ 130.000^ դնգա– Խաչր։ Առաջինր Իթալիի մասնաճիւգբ կազմա -
իբրեւ պատերազմի փերիներ։ իբրեւ հետեւանք կաՀ ար ււ ւա ծ կամ աքսորուած , գերման գրաւման կե րպահ էր Ապրիլ Տին , եւ մ եհ կարօտով Հ ա..
զՈՐ՛ Այզրնհաուրրի ազդարարութեան , որ դիտել ատեն։ Ա ն գ լ ի ա մինչեւ 1945 Մարտ մէկ, մ ա կր ան քո վ ուլ^ունուահ է ր թագեց ինե րէն , ապա–
կուտար թէ անոնք զբարեկամ թշնամիներ՛» նկատ– 685.618 սպանեալ ել 441.182 վիրաւոր , գերի կամ Հովելով մասնաճիւղին 20.000/ զուտ Հասոյթ մր։
ոլած էին, Կէօրինկ եւ նմանները յատկապէս որոշ անՀետացած՜ ։ քաղաքացիներու կորուստը 59793 :
ուած արգելարաններ պիտի փոխագրուին , ուր մի Մ • " Ն ա հ ա ն գ ն ե ր ՝ (միայն Եւրոպայի մէչ) 133.285 ՜՜^՜Ֆ՚ՐԱ^^
այն իրենց պէտք եղածր պիտի ստանան , եւ ո շ թէ սպաննուած , 551.963 վիրաւոր, անհետացած կամ ՌԱԶՄԻԿՆԵՐՈՒ ՄԻ ՈՒ ԹԻՒՆ Ը կր ծանուցանէ թէ
աւելորդ վայելքներ % գերի։ Խ– Մ ի ո ւ թ ի ւ ն ՝ 13 15 միլիոն սպանեալ , բացած՜ րնդո ւն ելութեան գր ա ս են եա կ մր (8նՄՇՅ.Ա
Զօր՛ Այզընհաուըր այս խնդիրն ալ քննեց Զըր– որոնց եօթը միլիոնը քաղաքացի : Եւրոպական ճ՚/\շՇԱՇւ1) ուր պիտի գտնեն ամէն աջակցութիւն ,
ձիլի հետ, եւ որոշուեցաւ ոչ միայն լուծել Տէօ - Բ՛ Մեծ Պատերազմը տեւեց 2 0 7 7 օր , այսինքն հինգ աղա տագր ուահ Հայ գերիները ։ Հասցէ * 31 1ՀսՕ
նիցի ինքնակոչ կառավա բ ո ւթիւն ր , այլեւ փակել տարի, ութ ամիս եւ 12 օր : 1 9 1 4 / պատերազմը Տէ. Լ ծ ճ Յ ^ , Ր&ՈՏ ( 9 ) : Բաց է ամէն օր Ժամը 1 4 . 3 0 –
անոնց Ֆլէնսպուրկի անթելր , որ զամրա անՍասան տեւած էր 1558 օր, "՚֊ՐԷԼ խօսքով 4 տաբի, 3 ա– 19 : աԽօ : իյօէ*6 ՕՅտտ Լ օ ^ է է շ , X^^ո^է6 կամ Շ&ձշէ
լուրեր կր հաղորդէր Դաշնակիցներս յարա բեր ո ւ–
միս եւ 8 օր։ Ուրեմն երկրորդը մէկ տարի , 4 ամիս
թեանց մասին։ ել 2 3 օր աւելի տեւած է ։ Կր խնգրուի հայրենակիցներէ այս ազդր տարածել
ՊԷԼԶԷՆԻ ԴԺՈԽ-Բ-ԱՐԴԵԼԱՐԱՆԸ (Գերմանիա) իրենց շրչանա կնե ր ուն մէչ։
ԵՐԵ՚Բ ՄԵԾԵՐՈԻ ԺՈ%ՈՎԸ կրակի պիտի արուի երկուշաբթի օր, իբրեւ ամէ աաատտտ՝9տատո»աաոտաաատտտաաաաաաաաււա»3ւտասաա»
նէն արմատական մ իջոց ր Հիւսիսային Գեբմանիոյ ՍՀՖՈՐՎԻ1.Ի ՀԱՅ ԳԵՐԻՆԵՐՈՒՆ / նպաստ
մէկ մեծ՜ տարածութիւնր վարակումէ փրկելու : սարքուած՜ պտրաՀանգէսր , որ յետաձգուած– էր
Վերջին լուրերու Համաձայն, Երեք Մեհերու Րոզվէլթի մաՀուան առթիւ , տեղի պիտի ունենա յ
նոր ժ ո դովին դում արումր կախում ունի Ա թալինի ՄԱՌԷՇԱԼ ՄՈՆԹԿՈՄԸՐԻ, անգլիացի մեծ այս շաբաթ , 19 Մայիս, իրիկուան ժամը Դին, քա
պատասխանէն ։ Մտոյդ է որ ժողովբ տեղի պիտի Հ բամ անատարր , Փարիզ պիտի գա յ Մայիս 2 5ին , - ղաքապետարանի սրաՀ ին մէջ, միեւնոյն յայտա -
ունենա յ \)լբոպայի մ էջ,բայց խնդիր է թէ Մ թալին բանալու Համար բրիտանական բանակին ցոլցա - ԳՐով։ Հասոյթր ամ բո ղ^յւ ւթեամ բ պիտի դրուի
պիտի Հաւանին Հեռանալ (հ ո ւս ի ա յ էն : կարծող ներ Հանդէսր կռան Փալէի մէջ՝. Իրեն պիտի ընկերա Հայ Մ արտիկներու Մ իութեան տրամադրութեան
կան թէ Ջըրչիլ եւ Մ * ՚ԼաՀանդնեբու նախագաՀր նան Ա էլ ո վլ՚ւ ա կան անձնապաՀ գունդը եւ աշ տակ %
նախ պիտի խոբՀրգակցին Լոննտոնի մէջ, յետոյ խար Հ ի միակ իգական ն ո ւա գա խ ո ւմ րր ։ Յուցա ~
Մ ո ս կո ւա պիտի երթան , Ս թալին ր տեսնելու Հա Հ անդէս ր պիաի տեւէ 6 7 շաբաթ ; ՊՕՄՕՆԻ (Մարսէյլ) մեր գործակալն է Պ– Փ–
մար ։ Առա ջին երկուքր կ՛ուզեն որ տեսակցութիւնը ԹՐԻԷՍԹԷԻ ՏԱԳՆԱՊԸ չէ լուծուած աակա ֊ Պօյաճեան։ Իսկ Լ* &Օտձէշի մէչ 8ԱՌԱՋ կր ծախ
կարելի եղահին չ ա փ շուտ ըլլայ , նկատի առնելով ւին։ Գաչնակիցները կր սպասեն մառէ շալ Թիթոյի ուի , 3 2 3 Շ հ տ տ ա Ժշ Տէ. յ*ս1ւ6Ո , լրագրավաճառ
էւ ւր ո պա յի քաղաքական կա ց ո ւթ ի ւն ը ։ Ո ւո շին կթր– պատասխանին ։ Անգլիական մ արտ անա լեր Հասած՝ Օ շ 1 թ օ ո / մօտ։
նի մ էջ այն կարծ՜իքն ունին թէ այս տեսակցու - են նաւաՀ անգիստր : ք$ո րՀ րդա կց ո ւթ իւննե բ ր կր
թեան առթ իւ շեշտակի Հարցումներ պիտի ուղ - շա ր ո ւնա կո ւին ։ Ի)սւէ ս6տ ձ ա ւ ճ ա տ ա ձտ Ր^ոշ6. Տ&1Խ քԽ^տէի մ է ջ
ղուին քաղա
քական Աթալինի , ո րպէ սղի յայտարարէ իր Մ ԱՌԷՇԱԼ ՓԷԹԷՆ երրորդ անգամ Հարցաքն ՊԱՐԱՀԱՆԴԷՍ
նպատակներ բ էյլրոպայի մ էջ : նուեցաւ առջի օր , Ա ոնռուժի բանտին մէջ ։ Հաբ - Կազմակերպուած 1ոՏէ1էԱէ ^\ա16ա6Ո/ կողմէ,
Ֆրանսական թերթերը դառնութեամբ դիտել ցումներ եղան Ձ) ր ան քո յի , ԼաՎալի եւն * մ աս ին ։ հովանաւորութեամբ կրթական նախարարութեան ,
ուահ
կուտան որ զօր* տր Կօլ նորէն չէ Հ ր աւիր նոյն Հարցաքննութիւնր, որ տեւած՝ էր երկու ժամ, յե Մայիս 2եին , մամր 1 0 ^ մինչեւ առաւօտ ։
այս խոբՀ րդակցութեան , մինչդեռ 5) րան սա տաձգուեցաւ , կալանաւորր յո գնած րլլալով :
քան կր շաՀագրգռուի քննելի խնդիրներով յ Ար - 15.865 «ԳՈՐԾԱԿԻՑՆԵՐ» ԴԱՏԱՊԱՐՏՈՒԱԾ
տաքին նա խաբար ր, Պ* Պիտօ, այս առթիւ մաս - են վեց ամսուան մէչ, 1944 Հոկտեմբերէն 1945 ՑԵՐԵԿՈՅԹ ՊԱՐԱՀԱՆԴԷՍ ՍԻՓԱՆ - ԿՈՄԻ ֊
նաւոբ տեսակցութիւն մը ունեցաւ Մ * Ն ա Հ ան գնե– Աարիլ ։ ՝Բննուած են 63.606 գործեր , որոնց 2 5 0 0 4 / ՏԱՍ ԵՐԳՋԱԽՈՒՄԲԻ , ղեկավարութեամբ՝ Գ– Ա.
րու նախագաՀ ին Հետ , պարզելով 3)րանսա յի տե– մասին վճիռ չէ տրուած տակաւին։ լ է մ շ ա հ ի , երկուշաբթի , 21 Մայիս, մամը Յէն 11 ,
սակէտնեբր։ կր կարծ՜ուի թէ ձեւ մր պիտի գրտ– ՆԵՐ-ԲԻՆ ԳՐԱ-ԲՆՆՈՒԹԻՒՆԸ րչուեցաւ Անգ֊ Ւ1օւ1։աս1էա6/ սրահներուն մէչ, 8 4 ատ &-6Ո6116,
նուի, Ֆրանսայի վարչապետն ալ Հրաւիրելու Հա– լի ո յ մէջ։ Մ իա յն անդր հո վետ յ թ գթատ ար ր պիտի ( ա 6 է ա ճ ս 8&շ) : Գեղարուեստական րամին , պար
քննուի , ճափոնական պատերազմ ին պատճառով : եւ անակնկալներ : ,ճ"խ պիւֆէ , ՕւշհշտՍՇ 7 » Ո § 0 եւ
ԼԻՈՆԻ ԳՈՐԾԱԴՈՒԼԻՆ առթիւ , տասը հազար Տ ա Ո § ։ Մուտք 100 ֆրանք։
բան ուս բներ եւ ւո անա ի ր ո ւՀ իներ մայիս \ ճին խու ՈՒՇԱԴՐՈՒԹԻՒՆ Մեծ քաղաք ներոլ մէջ,
ժեցին (հենի ն ա Հ ան գա պետ ա ր ան ր , բո զո քե լու Հա անոնք որ հատավաճառով կը գրաղին, պէտք է յ^Հ^աաԶԳԱ^^
մար պարենաւորման դժուարութեանց , գիներու նախապէս ապահովեն իրենց յաճախորդները : մակերպուած եկեղեցական վարչութեան եւ Ազգ*
, 20
ս զո ւթե ան , ա շխաաավա րձքի անբաւականութեան , Թուղթի տագնապը կը ստիպէ մեգ նկատի չառնել ճակատի մասնաճիւղին կոզմէ, այս կիրակի մէչ,
սեւ շուկայի դոբհունէ ո ւթեան դէմ եւն • ։ կառա - տասնէն պակաս ապսպրանքները : մայիս, մամը 14.30/Տք Տտ11շ Ճ©Տ ք՚ՇէՇտ/ սրահին
վարութեան ներկա յա ցուցիչը Հաւաստեց թէ աշ– Զ ս 6 <3շտ Տըօ1շՏ , Շ ա ^ ա © : Մուտքը ազատ է ։
խատավարձքեբր եւ պարէնի բաժնեչափր պիտի ա–
ւելնան ։ Ասոր վրա յ ցուցարարներ ր քա շո ւե ց ան , ԲԱԺՆԵԳԻՆ– Տ ա ր ե կ ա ն 750, վեցամսեայ
«էնթէրնասիոնաթր երգելով։ 400, ե ռ ա մ ս ե ա յ 200 ֆ ր ա ն ք : ԽթուօէՈէ Եա-ձճՕաՈ, 1 7 , & ա ն ս ո ս օ » . 13«
Fonds A.R.A.M