Page 133 - ARM_19-1945_02
P. 133
Վ Ե Ր Ջ Ի Ն ԺԱՄստ ա ա ա տ օսատւտո ճտ-աատա ^ ա տ բ տ
ՖՐԱՆՍԱՑԻ ՆՈՐ ԱՌԱ ԶԱՐԿԸ
17, 11ս6 Օաոքտատ - ԲձքԱՏ (136)
13. : ն08. 15-70 ֊ – Շ. Շ. Ր. Բտւոտ 1678-63 Մօտաւա Աէևւն\1ի մասիԱ
։ աա օ
ատքՇքտճւ 27 Յառ 1945 Չորեքշաբթի 27 Յունիս Պ * Փօլ Պոնքուռ , Ա ան Ֆրանչիսկո յի ֆրան
— սական պատուիրակութեան նախադաՀը , յուշա ՜–
ձ Տ ե ՏԱՐԻ - ^ . ճ ա ^ ք Ի ^ 4 3 8 - Ն ո ր շրջան թիւ 67 Խմբագիր՝ Շ– ՄԻՍԱՔԵԱՆ Գին՝ 3 Ֆբ– գիր մը յանձնեց որով իր կառավարութիւնը կ՛ ա՜
ռաջաբկէ յանձնախումբ մը ընտրել երեք չէգոք
պե տ ո ւթ ե ան ց ներկա յ ա ց ո ւց ի չն ե ր էն , քննելու Հա
ՄԵՐ ԽՕՍ*Ը ԳՐԳՌԻՍ ԹՌՈԻ8ԻԿ ՄԸ մար Աուբիոյ եւ Լիբանանի դէպքերուն ծագումբ
եւ Հանգամանքբ, ել այսպէս դիւրացնելու Համար
վէճին լուծում բ։
«ՄԻԱՑԵԱԼ ԱԶԳԵՐ» ԽՄԲ - «Յռւ.սայւեր» խորին, վրդովումով կը ք*նչպէս կՏեբեւայ, այս առաջարկն ալ չէ
հրաաարակէ ֊Աղեքսանդրիոյ իր թղթակցին, եե -
աեւեալ գրութիւնը, ..ոյաւ մասին իօսեր էինք ե– ընդոլնուած : Ա • \/աՀանգնեբու արտաքին նախա
րէկոլան խմրադրակաԱռվ ՚ ~
րարը տեսակցութեան մը ընթացքին յֆսյտնեբ է Պ*
Այ ՚Հյն նոր ղա-գմակհր՜աքւ Փօլ Պոնքոլռի թէ այժմ միայն Հինգ Մեծերու
թիւֆի ո՛ր սաեգհ^ուե^աւ.՛ՀԱ ան Հ^բան Էբս ղ~ յ Է ^՚Է2. է խոըՀ ուրդը կրնայ ՚էբաղիլ այդպիսի Հարցով ՚մլշ ։
եբկ՜ոԼ. –ամսուան՛.աքնաՓան֊՜ աշիյաաանքներէ փերջ է ՛Քաղաքիս մէջ լոյս տեսնող ^Անաթոլիֆ յու Ամեբիկեան իրազեկ շրջաանակներու մէջ ալ գի
1 9 4 5 Ապրիլ 25Հն Յունիս ՝%: նարէն թերթը տարօրինակ եւ ան Հ ա ւ ա տ ալի գրու տել կուտան թէ այս խնգիբը կ111 "լ չ ո լ ֊ ն ի Ա ան
,Ո ւրեմն ա ն գ ա մ մը եւ՜ս Հանդիսաւո ր ա պ է ս կը թիւն մ բ կ՛՝արտատպէ 3 ունաոտանի մ էջ գերմ ան Ֆ ր ան չ ի ս կո յի խորՀ բգաժոգովին Հետ ։
Հաստատուի Աղգերոլ Գաշնակցոլթեան սնանկո ւ– գրաւման օրերուն գազանօրէն Հրատարակուած Ա ին չ ու յ ս մ ինչ ա յն , կա ց ո ւթիլն բ կբ մնա յ
թիւնբ, եւ կը բացոլի նոր շբջան մը , ուր 50 մեհ– թռուց իկէ մր , Հ^Համ ա Հելլէն Մ իութեան Պա յքա ֊ միշտ անորոշ եւ վտանգաւոր , ինչպէս կ՚ապացու
ո լ –•փոքր՝– ագգեր պիտ ի ջանան խափանել ւգաաե - բոզ Ե ր ի տ ա ս ա րգն եր ո /֊» խմ բաղրութեամ բ։ ցանեն վերջին լուբերբ ։
րաղմԱՀ ֊ ,; Թերթին խմ բ ա գ ր ութ իւնբ ան բմբռնելի փութ–
Աւելի բախտաւոր պիաի ( ՚ է է ա յ ա յ ս ֊՛որ Հաս կոտութեամ բ մ բ ա յ ս վար կա բեկի չ ու ւլ է՛ ՛է11 է՛ չ գՐ՜ Եբկիւղաւի վիճակ Սոս/այ մեջ
տատութիւնը , մ ա ն ա ւ ա ն գ ա յն աՀռելի սպանդէն րութեան ոչ մ իա յն տեո տուած է , այլեւ Հրատա օ
րակած
՚.—• ԱշխարՀ ամ արտ էն վեբ^, որուն բուն Վէրքերը է Հ ետեւեալ խոբՀ բ դ ա ծ ո ւթե ամ բ ՚*
« Հ * Մ– Պայքարող ԵրիտասաբգնեբոԼ կողմէ Երէկ Հաղորդեր էինք ամեբիկեան գործակա
չեն..բաւլ^ւած տակաւին, է Մ ի ա ց ե ա լ \ Լ գ գ ե բ բ՛ եւ ա– լութեան Հ ե ռ ա գ ի ր ր՝ թուրքեւսուր ի ական սաՀ մ ա–
նոնյլ- ֊ջ&ջ –գլուխները պ-իտի կրնալն իսկապէս ապ– շ ա բ ա գ ր ո ւ ա ծ այս գրութիւնը, զոր յ ո յ ն ժ ո զո - նագլուխին վրայ պատաՀած դէպքերու եւ Հալէպի
1"Ի1^Րբեւ Հբաբի գբացինեբ» , ինչպէս կբ յայտա– վ ուրդին ուշադրութեան կը յանձնենք այսօր , իս սպառնացող վտանգի մասին ։ ^Թայմղ»ի թղթա -
.բ՚ր֊բէ Ա։աՀմանադրութեան նախաբանը % կական պատկերն է Պուլկարներէ գրաւուած յու կիցն ալ կը Հաստատէ թէ՝ թէեւ անդորրութիւն
նաբնակ Հողերու մէջ տիրող կացո ւթեան։ Ամբողջ կը տիրէ Լիբանանի մէջ, կացութիւնբ չափազանց
Գժուա՜ր է ոլատասխանել ա յ ս փ ա փ ո ւ կ Հար - նիւթը Հաւաքուած է մեծ ջանագրութեամբ տա -
՜ցերու^ւ։ ճ֊իշգ ա յն՜ պաՀուկն երբ նոբ կազմակեր ». բ ա գ ի րնե բո ւ եւ ականատեսներու վկա յ ո ւթիւննե լա ր ո ւած է Հ իւս իստ յ ի ն Ա ուրիո յ մէջ , ՐՔ֊Ր ֆրան
պ՜ ո՜՛ւթե՜ան • ծբագ.իր՜ը––կ^՛ մշակուէբ , տամ ան ելի եբ– րէն * . * քք՝ո՛ ղ յ ո յն ժողովուրդը տեսնէ ա յսօբ՝ իր սացի զինուորի մը կամ դրօշի մը երեւ՛ումը ԳԷՀՐ Հ
կո՜ւնք-ոՎ մբ ,~ *իի–Հե~լի Հ՛ պայթուցիկ խնդի բնե ր բ ի– եղբայրներուն ճակատագիր ր իր Հայրենիքին Հիւ գո֊իչ ազդ ան շան կը Համարուի ։ Ֆրանսացիները ,
րա՜ր՜֊՜կյը Հրմշտկէին \)ւբոպայէն մինչեւ Արեւելք ։ սիսային Հողերուն վրայ։ ք^ող պրկէ իր ջի գերբ եւ զինուոր թէ քաղաքաց ի , պա ր պո ւած են շատ մը
(հ^ր մէկը յիշել–.,–– Եւրոպական քաո^սը թէ սպասէ վրիժառութեան եւ պատիժի աՀ ա ւ ո ր ժա~ քաղտքներէ , ինչպէս եւ կարգ մը պաՀ ականոցնե
Ա.՝&ա աւկքր Արեւելքի Հրա բուխ Ա ։ կարգ մ ը վէճ եր մուն՝» ։. րէ , բ ա յ ց տակաւին մաս մը Ֆ ր ան ս ա ց ին ե ր կբ
Հարթուեցան ա^գո՜ւ՜ ՜միջամ ա ութ իւննե բուէ, — - Լե մնան Հալէպի , Լաթաքիայի եւ ուրիշ վայրերու
ԱՀ ալտ սիկ. թռուցիկը*–––– մէջ, որոնք վտանգի տեւական աղբիւր մը կր կաղ–
Հական կա ոագսյբ ութեան խնգի բ , Թբիէսթէ ի եւ
շրջր֊նփյիիճելիՀ այԳ Ր"Լ"Ր(* "ա ո ԹՐԱԿԻՈ8 ՓՈՐ ՐԱՄ Ա 1 ռ Ո Ի ԹԻ ԻՆՆԵՐԸ մԼն ներկայ պարագաներուն մէջ։ ՀԱուբիացինեբը
Ժամեայ կարգագրոլթիւններ են, աբգիւնք Ա՛եզե « Պատերազմէն առաջ, քՒրակիոյ մէջ, բացի ծւտ յ լ՛ա յեզօրէն գ ր գ ռ ի չ գիրք մ ր բռնած են ֆրան
րու ճնշում ին եյ, փոքրեբու Համ ակերսլութեան ։ Յոյներէն, կբ բնակէին փո քրամ ա սն ո ւթի ւննե ր՝՝ սական զօրքին Հ ա ն գ է պ , որ մեծ մասով կբ բաղ֊
ք*ուն վարագոյրը պիտի բացուի Հա շտոլթեանժո– Թուրքեր եւ Հայեր։ Ամէնէն յատկանշական պա - կս,նա / « յատուկ» զին ո ւո րն ե բ է , ֆրանսա ց ի սպա
գոփին մէջ թերեւս Հոկտեմբերին ուր իւրա բազան սակա յն ա յն է ոբ պո ւլկա բ ՚ փոքրամ աս - ներով եւ են թ ա ս պան ե ր ո վ ։ Ա յ ս վ եր ջինն ե բ բ կեգ–
քանչիւր մոգովուրգ պիաի նեչ կայացնէ իր պ՛ո ~ նութիւն գոյութիւն չունէր։ Առաջին Պուլկարներդ բ ո Կաց ած են սովորաբար քազա։ըին արուարձան -
Հանջներբ, Հողային, ՛քաղաքական , տնտեսա - Հաստատուեցան այն ատեն , երբ Գերմաններու նո՛րուն մէջ Հաստատուած զօրանոցներուն մէջ։
կան ։՝՝• Այնտեղ՜ է որ պիաի պաբղուին բոլոր ծալ կողմէ անոնց ա ի ր ա պետ ո ւթ ե ան տակ գրուեցան Ատ ւբիացինեբը շարունակ վ՜որձեր կատարած են
քերն ու վէրքերը, ճեղքերն ու. վա ոեր ը , իրենց ե* ս եբ ՛֊– ո գերբ : Այն օրէն, ասոնց կոգմէ սկսաւ ազ դասալքութեան մղելու Հ ամ ար ղին ո ւո բն ե բ ը X (\–
գ ե ր ա կ ա ն ՜ մանբամտան՚ութիւննեբոփ։ .֊ դու պբոսլակետնա մ ր պո ւլկա րական մ եհ ութեան եւ մ անք Համոզուած են , րա յ ց բնդՀանուր առում ով
-.՜Պ աչ^<>նա պէ ււ յայտարարուեցաւ թէ ալ–ելի թրակիս յ ու Մակեդոնիոյ պուլկտրական սեփա - Հաւատարիմ կը մնան, ինչ որ զարմանալի չէ*
քան երե սուն Հոգային ին գի բներ կան, միայն. Էւ– կան ո ւթիւն ըլլալուն մասին։ Այսպէս , 1943// վախ երբ նկատի առնենք թէ անոնց մէկ մասը կռուած
րոպայի մ է ջ : Ո չ միայն դԺգոՀնեբո, ան իբաւե ալ ճանին, ամբողջ^ Թրակի ո յ մէք կբ ներկայանար է Ֆրանսա յի Համար , Եվրոպայի մէջ եւ այլուր ։
ներն են հբ լեռնակուտակ թղթածրարներ պիտի պուլկար փոքրամասնութիւն մը Հինգ Հազար Գրգռութեան ձեւ մը , որուն շատ աւելի դժուար
ներկայացնեն , ՜այէե^յադթականներբ : ք*ուն էս^Լ Պուլկարներէ ել Մ ակեդոնաց ինե րէ րադկացած : է գիմագրել , Հ ետեւեալն է , կը կտրեն զօրանոց
ի ջ ե ր ը ֊ – ֊ ֊ Երեք կամ Հինգ Մեծերը։ « ՀԱՅԵՐՈՒ ԳԱԶԱՆՈՒԹԻՒՆԸ » ներու եւ ֆրանսական սլաՀ ականոցներու լ\ոլ~րէ
« Կր մնան միւ֊ս երկու փոքրամասնսւթիւննե– ճամ բաները ։ Ասիկա կբ ստիպէ Ֆրանսացիները
Եւբոպայի պատերազմբ Հազիւ գագրած •— ԲՐ Թ՝ուբքե րր եւ Հա յերբ ։ գուբս ելլելու փորձեր կատարել, Հակառակ
նոյնիսկ անկէ շատ առաջ մէկէ աւելի սուր կամ Հ կ ո ներկա յացնեմ նախ վերջիններ բ , անո՛նք՝ սպառնալից ամբոխին որ օրն ի բուն կը պաշարէ
խուլ բնգՀ ա ր ո ւմն եբ երեւան եկան Մ եծերուն մ ի֊ զորս Հ ելլեն ական Հ ա յրենիքր իր զա ւա կն ե ր ո ւն զօրանոցներբ , լուտանքներ տեղալով եւ գ ր գ ռ ի չ
ջեւ ։ Գլխաւս բնե րէն յ ի շենք՝ 0ունտստանի պարա պէս ուզեց սնուցանել * անոնք՝ զորս ոչ մէկ րան կանչեր արձակելով ։ Այս ամ բոխբ նո յն ի ս կ յար -
գ ա ն , եւ ամենավերջինս , Աոլրիա - Լիբանանի ո ւղեց անջատել ։ իա յ ց թունաւոր օ ձր յ արմարա– ձ ակում պիտ ի գործէ , եթէ ան զ լ ի ա կան պա Հա -
տագնապը, որ ամէն բանէ առաջ քաբիւզի եւ ազ– դոյՕ, .պահուն 1լ՚արձակէ իր թ ո յ ն ը ։ կախում բերբ չբ լ լան ։ Ա իեւնո յն ատեն , Ֆբանսա–
գ ե ց ո ւթեան պայքար է։ ցիներուն Համար անկարելի դարձած է կտոր մբ
Մ՝ չակոյ֊ած ոտՀմանագրուքմեամբ, Երեք Մե « Հայ տարրը կորիզը կազմեց ՀակաՀելլէն ա– բանջար եզէն կամ թարմ միս ճարել ։ Այսպիսի կա
ծերը տեսակ մբ վճռական Հ տ ՚ ոական գիրք պիաի մէն շարժման ։ Հայ ւողաքր լաւապէս Հելլէնակա– ց ա թիւն մը չաւիազանց վտանգաւոր է եւ եթէ
վայելեն , վէճերր խ ա գ ա գ ո լ թ ե ա մ բ լուծելու , պա նութեամր կազմուած, իրենց այս կրթութիւնբ Ֆրանսացիները ամբողջովին չպարպոլին, կրնայ
տերազմբ խափանելու Համար։ Հանգուցեալ Ազ - օգտագործեցին ընդդէմ Յո յնեբուն ։ Հա յ Հ ո յեցին
շարունակ մ եր աուլ ւս յ ի ն գաղափար ին ու Հելլէն ոաւա լ ի դէպքերու յանղիլ ՚. Ֆրանսացիները զիսւեն.
գամոզովին մէջ ալ, թէեւ չէին խոստովաներ , կրթական , ղին ո ւո ր ա կ ան եւ քաղաքական բար թէ անդամ մը որ հեոասան , այլեւս երրեք պիաի
Մեծերն է՛ին որ տուն կուտա յ ին օրուան քաղաքա– ձրագոյն Հ աստ ատ ո ւթի ւննե բուն ՚։ Յատկանշական չվերադառնան եւ թ է իրենց այն րոլոր դոյքերըզոր
կան ո ւթ եաֆ~։ &քՀ –տեսանք... Հետեւանքներ ո։ կ ք-ոմոաինիի մէջ (1ւի,.մի,,ճինա) մէջ տ բո ւաՇ՝ չեն կրնար միասին աանիլ անմիջապէս աւարի պի
•՜֊՛ Ա՚յ՚՚՚-Փր.Լ տասնապատիկ ֊աւե՜լի բաբգ է կաց ու - Հտյկական թատերական ներկայացում ո յատկա - աի արուին , ինչպէս եղաւ այն վայրերուն մէջ ուր
թբքՏ^Ր^՝••* ֆ ե րմաԴՒիո յ^ եւ Ւտալիո յ կործանում ով , պէս Յուձտատւտանր վաբկաբեկելոլ նպատակով կէ ււ տ ի պո զա բ ա ր Հ եռացան , իբրեւ Հետեւանք ա յս
՚Հ&քթզջ^Ք֊չՀզպա^իԼֆւ. Ափիիկէի քարտէսն է ոբ սա՛ր քո՛ւած՛, Ուր անարգուեցաւ մեր եբկիբբ ամէ ամսու սկիղբր պատաՀած դէպքերու՝» ։
ախտի վֆբակյյսգմբւի՚ ;՝ Երկիրներ պիտի կրճատուին նէն գռեՀ իկ ձեւով ֊, պ ա ր ս ա ւո ւե ց ա ւ մ եր գ ր ամա *՚* * Աուբիո յ եւ Լիբանանի կառավա ր ութ իւն–
աբգֆն ե՚զ՜ած. են աննախընթաց , անխնայ նի շր եւ ծաղրաբանութեան նշաւակ եղաւ յ ո լնա - ները այս շաբթհւ ծանուցագիր մը պիտի ուղղեն
պնքբամատութփւ%ներով^ ՚՚Բ^վ՚րներ պիտի բնգար–֊ կան նաւատորմը ։ Ֆրանսա յ ի , պաՀանջելով ետ քաշել ֆրանսական
ձակո-ւինգ պիյոի ուռին մէկ օ՛րէն միւսը։ Միլիո - Հայեր քէ իրենց այս ընթացքով գ ո Հացու մ կու դօրքբ , իրենց վախանցել մասնաւոր զօրախումրե–
նաւոր մողովու ր$լնեբ տէր կամ լուծ պիտի փո - տա յ ի ն Պուլկարներուն, եւ կարելի Է ըսել թէ ր Բ , վե բ ա գա ր ձն ե լ ա յն ղում աբներ ը ոբ
խեն , պիտի քշուին մէկ սաՀմանէն միւսը։ Գեռ չխտրուեցան , որովՀ ետ եւ անոնց Հ ետ գրեթէ Հա Ֆրանսա փոխադրուեցան ղօր • Տէնցի կոգմէ , եւ
միլիոններ պիտի գաոնան <ձՀայմաթլօս՝ֆ , ինչպէս ւասար ազատութիւն վայելեցին։ առ Հասարակ ջնջել ա յն կա շկան գ ո ւմնե ր բ որ
մենք ։ Տեղային ատելութիւնը , գառնութ իւն բ , ո– « Պուլկար վար չութ իւնբ Հրամայեց պուլկա– կ՛արդ ի լեն երկու երկիրներուն անկախութեան եւ
խր պիտի ստեղծեն անշնչելի մթնոլորտ մը , որ րացնել խանութներու վե րտառո ւթ իւննե բ բ , գերիշխանութեան լիակատար վա ւե լո ւմ բ ։
կրնայ տարիներ տեւել։ Գրելով՝ «՝/» ս ան տարուան միքրոպներր կո մաք - * * * Պէյրութէն կր Հեռագրեն թէ մեծ ս ա 111–
բնակ–
Յե տո յ , Հ իմն ո վին .աիտի վա խուի իւր տքան - բուին» , ակնարկելով Յունաստանի յ Հ ո դո ւթիւն կր տիրէ Ա ուրիո յ եւ Լի բանանի
չիք֊Ր երկրի ներքին կարգուսաբքբ ՚. Արդէն այգ « Գրիչը .անզօր է նկարագրելու այս տարրին չութեանց մէջ՛. Կ՚ըսուի թէ ճէպէչբ Տրէ*֊զբ ^"լգէ
փոփոխու՜թիւնը կատտրհւած ի բո զո ւթ ի ւն է շատ զո բծած գժգժութ իւննե բն ու անպատկառ արարք բաժնուիլ Ա ուբիա յ է ն եւ Համ աձա յն ութ իւն մը
մր՜եբքլիբներԻւ-Հ՚ամարւ Պատերազմ ի աՀուսաբսա– ները ւո լն բնակչութիւնբ ջնջելու Համար»։ կնքել Ֆրանսս/ յ ի Հետ ։ Բրիտանական զրաքննոլ–
փին մէջ,՝մարզիկ չկրցան Հեւոելիլ շատ մը ԳԳԲԲ" « Անոնք ԼՀայերր^ պուլկար ո ս տ ի կան ո ւթե ան թիւնը թո յլ չէ տուած Հ րատարակե լ երկու ֆրան
դագին վերիվայրումներոլ , եւ թղթատարական գլխաւո ր գ ո րծա կա լն ե ր բ Հ ան գի ս ա ց ան , ասոնք՝ սացի ս սլան ե ր ո լ ս պան ո ւթ ե ան մ անբամ ասնոլ -
յա բաբե րութեանց կատարեալ վեր աՀ աստ ատոլ - քաւ ճանչնալով գէմքերն ու իբողութիւններր գոր թիւններր ։
մէն վերջն է որ պիտի լսեն շատ մբ բաներ։ ծեցին այնպիսի եղանակով մբ, որ իբենց տմարդի Օլրիշ Լոլ֊րէ մը Համաձայն , Մարոնիներու
Միայն մէկ մխիթարական պարագայ, . ոչ արաբքներէն խամ րի վերջին յ ո յ ս ն ալ» ; սլատբիարքր բարձրաստիճան կղերական մր պիտի
միայն մոզովուրդներր , այլեւ պետ ութ իւննե րր ղրկէ Փարիզ , բանակցելու Համար ։ Պատրիարքը
յոգնած֊ կրնայինք ըսել զզուած են սլատերազ - Համաձայն է ֆրանքեւլի րան ան եան դաշնագրի մբ,
մէն ։ Հղօր յ մ ի լիոնտւո ր բանակներ ու պաՀ սլան ո ւ– Պ * ԷՌԻՕ Փարիզ Հրաւիրուեցաւ զօբ . ար Կօլի որ ապաՀովէ երկրին ան կա խ ո ւթ ի ւն բ ել գ ե ր ի շ -
մբ ինքնին այնքան աՀ ռելի բեռ մը պիաի գառ - կողմէ։ Երեսւի՛ ժողով ին նախագաՀբ ճառ մը խօ խան ո լթ ի ւն ը ։
նայ, որ խելագարներ միայն պիտի կրնան մտածել սելով Լի ոն ի մէջ, յայտարարեց թէ Ֆրանսա ամէն **՛՛ Պատերազմական նախարարին Հրամանով
քաղաքական , այլ լուծուեցաւ մը որ
նոր աշխաբՀամարտի մր մասին ։ բանէ առաջ կր կարօտի ոչ թէ սաբքուած .անգլիական շրջուն Հիւանդանոց զօր •
։
֊ .–ՀՀ՛;––– է ;֊ 5. բաբոյական վերանորոգման էր 1941 ին , նախաձեռնութեամբ
Fonds A.R.A.M
ՖՐԱՆՍԱՑԻ ՆՈՐ ԱՌԱ ԶԱՐԿԸ
17, 11ս6 Օաոքտատ - ԲձքԱՏ (136)
13. : ն08. 15-70 ֊ – Շ. Շ. Ր. Բտւոտ 1678-63 Մօտաւա Աէևւն\1ի մասիԱ
։ աա օ
ատքՇքտճւ 27 Յառ 1945 Չորեքշաբթի 27 Յունիս Պ * Փօլ Պոնքուռ , Ա ան Ֆրանչիսկո յի ֆրան
— սական պատուիրակութեան նախադաՀը , յուշա ՜–
ձ Տ ե ՏԱՐԻ - ^ . ճ ա ^ ք Ի ^ 4 3 8 - Ն ո ր շրջան թիւ 67 Խմբագիր՝ Շ– ՄԻՍԱՔԵԱՆ Գին՝ 3 Ֆբ– գիր մը յանձնեց որով իր կառավարութիւնը կ՛ ա՜
ռաջաբկէ յանձնախումբ մը ընտրել երեք չէգոք
պե տ ո ւթ ե ան ց ներկա յ ա ց ո ւց ի չն ե ր էն , քննելու Հա
ՄԵՐ ԽՕՍ*Ը ԳՐԳՌԻՍ ԹՌՈԻ8ԻԿ ՄԸ մար Աուբիոյ եւ Լիբանանի դէպքերուն ծագումբ
եւ Հանգամանքբ, ել այսպէս դիւրացնելու Համար
վէճին լուծում բ։
«ՄԻԱՑԵԱԼ ԱԶԳԵՐ» ԽՄԲ - «Յռւ.սայւեր» խորին, վրդովումով կը ք*նչպէս կՏեբեւայ, այս առաջարկն ալ չէ
հրաաարակէ ֊Աղեքսանդրիոյ իր թղթակցին, եե -
աեւեալ գրութիւնը, ..ոյաւ մասին իօսեր էինք ե– ընդոլնուած : Ա • \/աՀանգնեբու արտաքին նախա
րէկոլան խմրադրակաԱռվ ՚ ~
րարը տեսակցութեան մը ընթացքին յֆսյտնեբ է Պ*
Այ ՚Հյն նոր ղա-գմակհր՜աքւ Փօլ Պոնքոլռի թէ այժմ միայն Հինգ Մեծերու
թիւֆի ո՛ր սաեգհ^ուե^աւ.՛ՀԱ ան Հ^բան Էբս ղ~ յ Է ^՚Է2. է խոըՀ ուրդը կրնայ ՚էբաղիլ այդպիսի Հարցով ՚մլշ ։
եբկ՜ոԼ. –ամսուան՛.աքնաՓան֊՜ աշիյաաանքներէ փերջ է ՛Քաղաքիս մէջ լոյս տեսնող ^Անաթոլիֆ յու Ամեբիկեան իրազեկ շրջաանակներու մէջ ալ գի
1 9 4 5 Ապրիլ 25Հն Յունիս ՝%: նարէն թերթը տարօրինակ եւ ան Հ ա ւ ա տ ալի գրու տել կուտան թէ այս խնգիբը կ111 "լ չ ո լ ֊ ն ի Ա ան
,Ո ւրեմն ա ն գ ա մ մը եւ՜ս Հանդիսաւո ր ա պ է ս կը թիւն մ բ կ՛՝արտատպէ 3 ունաոտանի մ էջ գերմ ան Ֆ ր ան չ ի ս կո յի խորՀ բգաժոգովին Հետ ։
Հաստատուի Աղգերոլ Գաշնակցոլթեան սնանկո ւ– գրաւման օրերուն գազանօրէն Հրատարակուած Ա ին չ ու յ ս մ ինչ ա յն , կա ց ո ւթիլն բ կբ մնա յ
թիւնբ, եւ կը բացոլի նոր շբջան մը , ուր 50 մեհ– թռուց իկէ մր , Հ^Համ ա Հելլէն Մ իութեան Պա յքա ֊ միշտ անորոշ եւ վտանգաւոր , ինչպէս կ՚ապացու
ո լ –•փոքր՝– ագգեր պիտ ի ջանան խափանել ւգաաե - բոզ Ե ր ի տ ա ս ա րգն եր ո /֊» խմ բաղրութեամ բ։ ցանեն վերջին լուբերբ ։
րաղմԱՀ ֊ ,; Թերթին խմ բ ա գ ր ութ իւնբ ան բմբռնելի փութ–
Աւելի բախտաւոր պիաի ( ՚ է է ա յ ա յ ս ֊՛որ Հաս կոտութեամ բ մ բ ա յ ս վար կա բեկի չ ու ւլ է՛ ՛է11 է՛ չ գՐ՜ Եբկիւղաւի վիճակ Սոս/այ մեջ
տատութիւնը , մ ա ն ա ւ ա ն գ ա յն աՀռելի սպանդէն րութեան ոչ մ իա յն տեո տուած է , այլեւ Հրատա օ
րակած
՚.—• ԱշխարՀ ամ արտ էն վեբ^, որուն բուն Վէրքերը է Հ ետեւեալ խոբՀ բ դ ա ծ ո ւթե ամ բ ՚*
« Հ * Մ– Պայքարող ԵրիտասաբգնեբոԼ կողմէ Երէկ Հաղորդեր էինք ամեբիկեան գործակա
չեն..բաւլ^ւած տակաւին, է Մ ի ա ց ե ա լ \ Լ գ գ ե բ բ՛ եւ ա– լութեան Հ ե ռ ա գ ի ր ր՝ թուրքեւսուր ի ական սաՀ մ ա–
նոնյլ- ֊ջ&ջ –գլուխները պ-իտի կրնալն իսկապէս ապ– շ ա բ ա գ ր ո ւ ա ծ այս գրութիւնը, զոր յ ո յ ն ժ ո զո - նագլուխին վրայ պատաՀած դէպքերու եւ Հալէպի
1"Ի1^Րբեւ Հբաբի գբացինեբ» , ինչպէս կբ յայտա– վ ուրդին ուշադրութեան կը յանձնենք այսօր , իս սպառնացող վտանգի մասին ։ ^Թայմղ»ի թղթա -
.բ՚ր֊բէ Ա։աՀմանադրութեան նախաբանը % կական պատկերն է Պուլկարներէ գրաւուած յու կիցն ալ կը Հաստատէ թէ՝ թէեւ անդորրութիւն
նաբնակ Հողերու մէջ տիրող կացո ւթեան։ Ամբողջ կը տիրէ Լիբանանի մէջ, կացութիւնբ չափազանց
Գժուա՜ր է ոլատասխանել ա յ ս փ ա փ ո ւ կ Հար - նիւթը Հաւաքուած է մեծ ջանագրութեամբ տա -
՜ցերու^ւ։ ճ֊իշգ ա յն՜ պաՀուկն երբ նոբ կազմակեր ». բ ա գ ի րնե բո ւ եւ ականատեսներու վկա յ ո ւթիւննե լա ր ո ւած է Հ իւս իստ յ ի ն Ա ուրիո յ մէջ , ՐՔ֊Ր ֆրան
պ՜ ո՜՛ւթե՜ան • ծբագ.իր՜ը––կ^՛ մշակուէբ , տամ ան ելի եբ– րէն * . * քք՝ո՛ ղ յ ո յն ժողովուրդը տեսնէ ա յսօբ՝ իր սացի զինուորի մը կամ դրօշի մը երեւ՛ումը ԳԷՀՐ Հ
կո՜ւնք-ոՎ մբ ,~ *իի–Հե~լի Հ՛ պայթուցիկ խնդի բնե ր բ ի– եղբայրներուն ճակատագիր ր իր Հայրենիքին Հիւ գո֊իչ ազդ ան շան կը Համարուի ։ Ֆրանսացիները ,
րա՜ր՜֊՜կյը Հրմշտկէին \)ւբոպայէն մինչեւ Արեւելք ։ սիսային Հողերուն վրայ։ ք^ող պրկէ իր ջի գերբ եւ զինուոր թէ քաղաքաց ի , պա ր պո ւած են շատ մը
(հ^ր մէկը յիշել–.,–– Եւրոպական քաո^սը թէ սպասէ վրիժառութեան եւ պատիժի աՀ ա ւ ո ր ժա~ քաղտքներէ , ինչպէս եւ կարգ մը պաՀ ականոցնե
Ա.՝&ա աւկքր Արեւելքի Հրա բուխ Ա ։ կարգ մ ը վէճ եր մուն՝» ։. րէ , բ ա յ ց տակաւին մաս մը Ֆ ր ան ս ա ց ին ե ր կբ
Հարթուեցան ա^գո՜ւ՜ ՜միջամ ա ութ իւննե բուէ, — - Լե մնան Հալէպի , Լաթաքիայի եւ ուրիշ վայրերու
ԱՀ ալտ սիկ. թռուցիկը*–––– մէջ, որոնք վտանգի տեւական աղբիւր մը կր կաղ–
Հական կա ոագսյբ ութեան խնգի բ , Թբիէսթէ ի եւ
շրջր֊նփյիիճելիՀ այԳ Ր"Լ"Ր(* "ա ո ԹՐԱԿԻՈ8 ՓՈՐ ՐԱՄ Ա 1 ռ Ո Ի ԹԻ ԻՆՆԵՐԸ մԼն ներկայ պարագաներուն մէջ։ ՀԱուբիացինեբը
Ժամեայ կարգագրոլթիւններ են, աբգիւնք Ա՛եզե « Պատերազմէն առաջ, քՒրակիոյ մէջ, բացի ծւտ յ լ՛ա յեզօրէն գ ր գ ռ ի չ գիրք մ ր բռնած են ֆրան
րու ճնշում ին եյ, փոքրեբու Համ ակերսլութեան ։ Յոյներէն, կբ բնակէին փո քրամ ա սն ո ւթի ւննե ր՝՝ սական զօրքին Հ ա ն գ է պ , որ մեծ մասով կբ բաղ֊
ք*ուն վարագոյրը պիտի բացուի Հա շտոլթեանժո– Թուրքեր եւ Հայեր։ Ամէնէն յատկանշական պա - կս,նա / « յատուկ» զին ո ւո րն ե բ է , ֆրանսա ց ի սպա
գոփին մէջ թերեւս Հոկտեմբերին ուր իւրա բազան սակա յն ա յն է ոբ պո ւլկա բ ՚ փոքրամ աս - ներով եւ են թ ա ս պան ե ր ո վ ։ Ա յ ս վ եր ջինն ե բ բ կեգ–
քանչիւր մոգովուրգ պիաի նեչ կայացնէ իր պ՛ո ~ նութիւն գոյութիւն չունէր։ Առաջին Պուլկարներդ բ ո Կաց ած են սովորաբար քազա։ըին արուարձան -
Հանջներբ, Հողային, ՛քաղաքական , տնտեսա - Հաստատուեցան այն ատեն , երբ Գերմաններու նո՛րուն մէջ Հաստատուած զօրանոցներուն մէջ։
կան ։՝՝• Այնտեղ՜ է որ պիաի պաբղուին բոլոր ծալ կողմէ անոնց ա ի ր ա պետ ո ւթ ե ան տակ գրուեցան Ատ ւբիացինեբը շարունակ վ՜որձեր կատարած են
քերն ու վէրքերը, ճեղքերն ու. վա ոեր ը , իրենց ե* ս եբ ՛֊– ո գերբ : Այն օրէն, ասոնց կոգմէ սկսաւ ազ դասալքութեան մղելու Հ ամ ար ղին ո ւո բն ե բ ը X (\–
գ ե ր ա կ ա ն ՜ մանբամտան՚ութիւննեբոփ։ .֊ դու պբոսլակետնա մ ր պո ւլկա րական մ եհ ութեան եւ մ անք Համոզուած են , րա յ ց բնդՀանուր առում ով
-.՜Պ աչ^<>նա պէ ււ յայտարարուեցաւ թէ ալ–ելի թրակիս յ ու Մակեդոնիոյ պուլկտրական սեփա - Հաւատարիմ կը մնան, ինչ որ զարմանալի չէ*
քան երե սուն Հոգային ին գի բներ կան, միայն. Էւ– կան ո ւթիւն ըլլալուն մասին։ Այսպէս , 1943// վախ երբ նկատի առնենք թէ անոնց մէկ մասը կռուած
րոպայի մ է ջ : Ո չ միայն դԺգոՀնեբո, ան իբաւե ալ ճանին, ամբողջ^ Թրակի ո յ մէք կբ ներկայանար է Ֆրանսա յի Համար , Եվրոպայի մէջ եւ այլուր ։
ներն են հբ լեռնակուտակ թղթածրարներ պիտի պուլկար փոքրամասնութիւն մը Հինգ Հազար Գրգռութեան ձեւ մը , որուն շատ աւելի դժուար
ներկայացնեն , ՜այէե^յադթականներբ : ք*ուն էս^Լ Պուլկարներէ ել Մ ակեդոնաց ինե րէ րադկացած : է գիմագրել , Հ ետեւեալն է , կը կտրեն զօրանոց
ի ջ ե ր ը ֊ – ֊ ֊ Երեք կամ Հինգ Մեծերը։ « ՀԱՅԵՐՈՒ ԳԱԶԱՆՈՒԹԻՒՆԸ » ներու եւ ֆրանսական սլաՀ ականոցներու լ\ոլ~րէ
« Կր մնան միւ֊ս երկու փոքրամասնսւթիւննե– ճամ բաները ։ Ասիկա կբ ստիպէ Ֆրանսացիները
Եւբոպայի պատերազմբ Հազիւ գագրած •— ԲՐ Թ՝ուբքե րր եւ Հա յերբ ։ գուբս ելլելու փորձեր կատարել, Հակառակ
նոյնիսկ անկէ շատ առաջ մէկէ աւելի սուր կամ Հ կ ո ներկա յացնեմ նախ վերջիններ բ , անո՛նք՝ սպառնալից ամբոխին որ օրն ի բուն կը պաշարէ
խուլ բնգՀ ա ր ո ւմն եբ երեւան եկան Մ եծերուն մ ի֊ զորս Հ ելլեն ական Հ ա յրենիքր իր զա ւա կն ե ր ո ւն զօրանոցներբ , լուտանքներ տեղալով եւ գ ր գ ռ ի չ
ջեւ ։ Գլխաւս բնե րէն յ ի շենք՝ 0ունտստանի պարա պէս ուզեց սնուցանել * անոնք՝ զորս ոչ մէկ րան կանչեր արձակելով ։ Այս ամ բոխբ նո յն ի ս կ յար -
գ ա ն , եւ ամենավերջինս , Աոլրիա - Լիբանանի ո ւղեց անջատել ։ իա յ ց թունաւոր օ ձր յ արմարա– ձ ակում պիտ ի գործէ , եթէ ան զ լ ի ա կան պա Հա -
տագնապը, որ ամէն բանէ առաջ քաբիւզի եւ ազ– դոյՕ, .պահուն 1լ՚արձակէ իր թ ո յ ն ը ։ կախում բերբ չբ լ լան ։ Ա իեւնո յն ատեն , Ֆբանսա–
գ ե ց ո ւթեան պայքար է։ ցիներուն Համար անկարելի դարձած է կտոր մբ
Մ՝ չակոյ֊ած ոտՀմանագրուքմեամբ, Երեք Մե « Հայ տարրը կորիզը կազմեց ՀակաՀելլէն ա– բանջար եզէն կամ թարմ միս ճարել ։ Այսպիսի կա
ծերը տեսակ մբ վճռական Հ տ ՚ ոական գիրք պիաի մէն շարժման ։ Հայ ւողաքր լաւապէս Հելլէնակա– ց ա թիւն մը չաւիազանց վտանգաւոր է եւ եթէ
վայելեն , վէճերր խ ա գ ա գ ո լ թ ե ա մ բ լուծելու , պա նութեամր կազմուած, իրենց այս կրթութիւնբ Ֆրանսացիները ամբողջովին չպարպոլին, կրնայ
տերազմբ խափանելու Համար։ Հանգուցեալ Ազ - օգտագործեցին ընդդէմ Յո յնեբուն ։ Հա յ Հ ո յեցին
շարունակ մ եր աուլ ւս յ ի ն գաղափար ին ու Հելլէն ոաւա լ ի դէպքերու յանղիլ ՚. Ֆրանսացիները զիսւեն.
գամոզովին մէջ ալ, թէեւ չէին խոստովաներ , կրթական , ղին ո ւո ր ա կ ան եւ քաղաքական բար թէ անդամ մը որ հեոասան , այլեւս երրեք պիաի
Մեծերն է՛ին որ տուն կուտա յ ին օրուան քաղաքա– ձրագոյն Հ աստ ատ ո ւթի ւննե բուն ՚։ Յատկանշական չվերադառնան եւ թ է իրենց այն րոլոր դոյքերըզոր
կան ո ւթ եաֆ~։ &քՀ –տեսանք... Հետեւանքներ ո։ կ ք-ոմոաինիի մէջ (1ւի,.մի,,ճինա) մէջ տ բո ւաՇ՝ չեն կրնար միասին աանիլ անմիջապէս աւարի պի
•՜֊՛ Ա՚յ՚՚՚-Փր.Լ տասնապատիկ ֊աւե՜լի բաբգ է կաց ու - Հտյկական թատերական ներկայացում ո յատկա - աի արուին , ինչպէս եղաւ այն վայրերուն մէջ ուր
թբքՏ^Ր^՝••* ֆ ե րմաԴՒիո յ^ եւ Ւտալիո յ կործանում ով , պէս Յուձտատւտանր վաբկաբեկելոլ նպատակով կէ ււ տ ի պո զա բ ա ր Հ եռացան , իբրեւ Հետեւանք ա յս
՚Հ&քթզջ^Ք֊չՀզպա^իԼֆւ. Ափիիկէի քարտէսն է ոբ սա՛ր քո՛ւած՛, Ուր անարգուեցաւ մեր եբկիբբ ամէ ամսու սկիղբր պատաՀած դէպքերու՝» ։
ախտի վֆբակյյսգմբւի՚ ;՝ Երկիրներ պիտի կրճատուին նէն գռեՀ իկ ձեւով ֊, պ ա ր ս ա ւո ւե ց ա ւ մ եր գ ր ամա *՚* * Աուբիո յ եւ Լիբանանի կառավա ր ութ իւն–
աբգֆն ե՚զ՜ած. են աննախընթաց , անխնայ նի շր եւ ծաղրաբանութեան նշաւակ եղաւ յ ո լնա - ները այս շաբթհւ ծանուցագիր մը պիտի ուղղեն
պնքբամատութփւ%ներով^ ՚՚Բ^վ՚րներ պիտի բնգար–֊ կան նաւատորմը ։ Ֆրանսա յ ի , պաՀանջելով ետ քաշել ֆրանսական
ձակո-ւինգ պիյոի ուռին մէկ օ՛րէն միւսը։ Միլիո - Հայեր քէ իրենց այս ընթացքով գ ո Հացու մ կու դօրքբ , իրենց վախանցել մասնաւոր զօրախումրե–
նաւոր մողովու ր$լնեբ տէր կամ լուծ պիտի փո - տա յ ի ն Պուլկարներուն, եւ կարելի Է ըսել թէ ր Բ , վե բ ա գա ր ձն ե լ ա յն ղում աբներ ը ոբ
խեն , պիտի քշուին մէկ սաՀմանէն միւսը։ Գեռ չխտրուեցան , որովՀ ետ եւ անոնց Հ ետ գրեթէ Հա Ֆրանսա փոխադրուեցան ղօր • Տէնցի կոգմէ , եւ
միլիոններ պիտի գաոնան <ձՀայմաթլօս՝ֆ , ինչպէս ւասար ազատութիւն վայելեցին։ առ Հասարակ ջնջել ա յն կա շկան գ ո ւմնե ր բ որ
մենք ։ Տեղային ատելութիւնը , գառնութ իւն բ , ո– « Պուլկար վար չութ իւնբ Հրամայեց պուլկա– կ՛արդ ի լեն երկու երկիրներուն անկախութեան եւ
խր պիտի ստեղծեն անշնչելի մթնոլորտ մը , որ րացնել խանութներու վե րտառո ւթ իւննե բ բ , գերիշխանութեան լիակատար վա ւե լո ւմ բ ։
կրնայ տարիներ տեւել։ Գրելով՝ «՝/» ս ան տարուան միքրոպներր կո մաք - * * * Պէյրութէն կր Հեռագրեն թէ մեծ ս ա 111–
բնակ–
Յե տո յ , Հ իմն ո վին .աիտի վա խուի իւր տքան - բուին» , ակնարկելով Յունաստանի յ Հ ո դո ւթիւն կր տիրէ Ա ուրիո յ եւ Լի բանանի
չիք֊Ր երկրի ներքին կարգուսաբքբ ՚. Արդէն այգ « Գրիչը .անզօր է նկարագրելու այս տարրին չութեանց մէջ՛. Կ՚ըսուի թէ ճէպէչբ Տրէ*֊զբ ^"լգէ
փոփոխու՜թիւնը կատտրհւած ի բո զո ւթ ի ւն է շատ զո բծած գժգժութ իւննե բն ու անպատկառ արարք բաժնուիլ Ա ուբիա յ է ն եւ Համ աձա յն ութ իւն մը
մր՜եբքլիբներԻւ-Հ՚ամարւ Պատերազմ ի աՀուսաբսա– ները ւո լն բնակչութիւնբ ջնջելու Համար»։ կնքել Ֆրանսս/ յ ի Հետ ։ Բրիտանական զրաքննոլ–
փին մէջ,՝մարզիկ չկրցան Հեւոելիլ շատ մը ԳԳԲԲ" « Անոնք ԼՀայերր^ պուլկար ո ս տ ի կան ո ւթե ան թիւնը թո յլ չէ տուած Հ րատարակե լ երկու ֆրան
դագին վերիվայրումներոլ , եւ թղթատարական գլխաւո ր գ ո րծա կա լն ե ր բ Հ ան գի ս ա ց ան , ասոնք՝ սացի ս սլան ե ր ո լ ս պան ո ւթ ե ան մ անբամ ասնոլ -
յա բաբե րութեանց կատարեալ վեր աՀ աստ ատոլ - քաւ ճանչնալով գէմքերն ու իբողութիւններր գոր թիւններր ։
մէն վերջն է որ պիտի լսեն շատ մբ բաներ։ ծեցին այնպիսի եղանակով մբ, որ իբենց տմարդի Օլրիշ Լոլ֊րէ մը Համաձայն , Մարոնիներու
Միայն մէկ մխիթարական պարագայ, . ոչ արաբքներէն խամ րի վերջին յ ո յ ս ն ալ» ; սլատբիարքր բարձրաստիճան կղերական մր պիտի
միայն մոզովուրդներր , այլեւ պետ ութ իւննե րր ղրկէ Փարիզ , բանակցելու Համար ։ Պատրիարքը
յոգնած֊ կրնայինք ըսել զզուած են սլատերազ - Համաձայն է ֆրանքեւլի րան ան եան դաշնագրի մբ,
մէն ։ Հղօր յ մ ի լիոնտւո ր բանակներ ու պաՀ սլան ո ւ– Պ * ԷՌԻՕ Փարիզ Հրաւիրուեցաւ զօբ . ար Կօլի որ ապաՀովէ երկրին ան կա խ ո ւթ ի ւն բ ել գ ե ր ի շ -
մբ ինքնին այնքան աՀ ռելի բեռ մը պիաի գառ - կողմէ։ Երեսւի՛ ժողով ին նախագաՀբ ճառ մը խօ խան ո լթ ի ւն ը ։
նայ, որ խելագարներ միայն պիտի կրնան մտածել սելով Լի ոն ի մէջ, յայտարարեց թէ Ֆրանսա ամէն **՛՛ Պատերազմական նախարարին Հրամանով
քաղաքական , այլ լուծուեցաւ մը որ
նոր աշխաբՀամարտի մր մասին ։ բանէ առաջ կր կարօտի ոչ թէ սաբքուած .անգլիական շրջուն Հիւանդանոց զօր •
։
֊ .–ՀՀ՛;––– է ;֊ 5. բաբոյական վերանորոգման էր 1941 ին , նախաձեռնութեամբ
Fonds A.R.A.M
