Page 130 - ARM_19-1948_04
P. 130
տ. »«֊»«
Ք Ա Ն Ի ՄԸ ԺԱՄ ՕՐՈՒԱՆ ՇԱՐԺՈՒՄԻՆ ՀԵՏ Մ ԱՄ Ոէ* Լ
Ս՜ԱԿԻ Պ է 1 Տ Ո Ի Ի Ր Ա Կ ն 1 յ Ր Ո Ի Ն –^Տ Աքեւե\քԱ ո ւ ԱքեւՎա աքը ԱՈՒՏԸ ԱԱՏՈՒԱԾ ՉՈՒՆԻ
« Յառաք ^ Հդկւոեմբխր (^ֆ^անր^բ^պի^ դեմ դիմաց 1օՄԲ— » շաբաթաթերթը հետեւ
ղեկութիլննեբ Հաղորդա՛ծ– Էր այ%՝ ճաշի մասի՛ն որ եալ խո(բհրդածււ^թիւՔւնհբը կ՚Ը&Է ա յ » խպասյրով
տրուեցաւ Օաար Մամուլի Ընկերակցութեան կող խմբագրակս/նի սը մէջ (22 հոկտ •) .
լրացնելու
մէ, ի սլաաիւ ՄԱԿի անգամն երուն Հ կեդրոնական եւ Հիւսիսային Ե*՜Բ՚ոպայի Վեր - - Հ Աուտով , կեղծիքով ու զրաարտութեամբլ
Բանի մր ա սլա ւոր ութ իւննե ր եւս , քին գէոլքեր ը կարծես թէ ազդանշան մր եղան , քաղաքական կա ղմ ա կեր սլո ւթ ի ւն մր չի կրնար
Հ ամար ոչ ատ կ եր լք Հ ցնցելով մարդիկ որ անդրադառնան՝ կացութեան։ երկար ատեն պայքար մղել իր Հակառակորդին
Ինչո՞ւ զարմանալ; Այս օրուան կացութիւնը տրա
Գիաումնաւո ր էր թէ ո է , լալ չեմ գիտեր , մաբանական ղէմ ։ Աոլտն ու կեղծիքշ մէկ անդամ կրնան Համո
Հեաեւանքե է յետ—պատերազմ եան
Հաց կերս յթեՀ կազմակերպողները * այնպէս մր քաղաքականութեան զիչ դառնալ, երկո/լ. անգամ մտքեր մոլրրից1իլ
սխալներու, % (
կարգադրած էին որ Հարեւան երկիրներու պատ Հրաման ակն է որ մեր ռազմագիտական - քաղա բայց երրորդին ցոյց կուաան իրենց իրա/լան գոյ–
գամաւորներն եւ լրագրողները, նոյն, սեղանին քական կացութիւնը նկատի ունենանք եւ բաց խօ նլլ։ ՀձԱուտր Կ՝Ռ"Է ձողովուրդր կացինի կո֊
շուբք բո լորոլին ւ էի Հ Յառաք ՝ֆի վերապաՀ - սինք Հ թին կր նմանի, ուր որ խոթես՝ ծայրշ կարելի,
Հազիւ մօտեցեր Լիւպէք - Թրիէսթէ գիծբ ցոյց կուտայ Եվրո չ ի պարտկուիր ֆ:
տեղանին , երբ երեք Հոգի , որոնք տեղ դրա– պա յի քարտէսին վրայ երկու ա շխաբ Հնե բ ո լ բա - Հա^ոային, կեանքի մէ^ սուտի ել զրպարտոլ -
ւած էին՛ Ա • սեղանին շուբքը 1 յանկար՛ծ ոտքի ե– մանումը Հ ամ ատ իբա կան Արեւելքը եւ Ազատա թեան զէնքին կր դիմեն այն անձերն ու կազմա -
լան եւ ծանօթացուցին իրենք զիրենք ։ կան Աէեւմուտքբ, ինչ որ միայն միքազգային քա– կերպոլթիւՏ-ներր, որոնք իրենց գաղափարական
Ջախիս նստած Էր մէկը, որ աչքերը ինձմէ չէր զասքա կան իմ աստ չունի ; Երկու աշվսարՀներն ալ պայքարր ճշմարտութեան վրայ Հիմնելէ կր վախ
Հեռացներ : Մ իքաՀասակ , գէէերային պաՀան– կը բիւրեղանան ներքին քաղաքական՛ բամանռւմ - նան : Զուրկ են անՀրամեշտ բար ո յա կան դրամ ա^
քուած՜ զգեստը չՀագած , մոխբագո յն մազե րով ։ նեբով Հ Ուրիշ խօսքով տաբբեբութիւննեբը սուր են դլուխէն՝ րաց - ճակատ ներկայանալու ել բա -
Ւսկ դէմս՝՝ պաշտօնական զգեստով եւ թուխ դէմ– ամէն մէկ եւրոպական ՛երկրէ ներս։ ցայայտ տեսակէտ մր պաչտպանելոլ Համար։ Եւ
քով անձնաւորութիւն մը , որ անշուշտ մեր սեղա Ամէն տեղ ալ երկու աշխարՀն երը, իրենց կ ու– չունենալով բազմոլթիմններ գրաւելու, առինքնե
նին Հիւրն էր։ Աքիս՝ չի՛ն լրագրող մը, Աին կա փու սակից՝ երր եւ Հետեւորդները ունին։ Ազգ* պա - լու ու ոգեւորելու իտէալն՝ ու ոգին, Հակառակորդ
րի օրաթերթերէն մէկուն թգթակիցը * որուն ա– տերազմ՚ւերոլ գարը անցած է՝ Միքառգային վ>ա -՚ գի վարկաբեկում ր իրենց յագթանւակր կր Համա -
նունը չկրցա յ միտքս պաՀել յ Ոչ թերթին , ոչ աք ղաքացիակսէն պատերազմներու գաբը կբ մտնենք\ րեն<։ Եւ որովՀետեւ գաղափարականով ու բարո -
թղթակցին ։ ԱյսպԷսով բոլոր մեր աւանդական զինուորա յականով սնանկր իր ոտքին տակ ամուր կռուած
Ջախիս միքաՀասակ մ ո խր ագո յն մ աղե րով կան Հ ա ս տ ատ ո ւթ ի ւնն եր ը Հ ինցած են ; Ե՝ւբոպա յի ներ չի գտներ՝ անՀրամեշտօրէն կր կառչի նեն՝ .
մարդը, որուն ակնարկը ինձմէ չէր Հեռացած * մէք շատ մը երկիրներու Համար ա՛նցած է ատենը գութեան ու դաւի խարդախ զէնքերուն :
լռութիւնը խզելով ուղղակի Հարցուց ինծի թէ ո՛՛՛ր երբ աղգո՚֊թիւնբ
առաւել կամ նուազ երաշխիք էր Ա ուտն՛ ո լ խարգախութ իլն ր այնպիսի ել՛ կ–
թերթը կը ներկայացնեմ ։ «Յառաք» պատաս քաղաքական
վստաՀութիւն ։ Այդ գարուն մէք բն^> սայբէ գէ^Ք ՛քըն է սակայն, որ վերշ՝ ի վե՛ր չ*ո / կր
խանեցի անմի քապէս , առանց ազգութիւնը շեշ - կերային
պայքարներու Հետեւանք մբ պիտի սրէ դառնայ զայն գործածողին գէմ ել մաՀացոլ Հար
տելոլ ։
գաղափարաբանական տար՛բեբութիւնները , աւելի ուածներ կր Հասցնէ տԼ՚որ :
« Յառա՞ք այսինքն* Լ\ո ԽտւոՕ ^ ըսաւ յ ս քան ազգայինը։
Հետեւաբար , ոչ մէկ կառավա - Այս իրողութիւնը Հին է պատմութեան չափ
տակ ֆբ ան ս երէն ո վ մը է
բութիւն կրնայ այսօր զէնք բամնել իր քազաքա - ՛ել անթիւ՛ ու ան Համար փաստեր ով ապացոլց -
ՏՀաբմանքով երբ Հարցուցի թէ Հայերէն– գի - ցիներուն
անցեալի միեւնոյն՛ վստաՀութեամբ ։ ուած։ Աերոլնդներու անողոք դատաստանը յայտ֊
տէր, քանի որ այդքան լաւ թարգմանա՛ծ էր ^Յա
ռաք »ը * Կբ մ ս նենք դարը վաբ գւս պետա՛կան բանակնե– նի է ստախօսներուն ել կեղծարարներովս Հան -
, վխպակներ գրած բոլ որոնց անգամները, միեւնո յն– ազգի պատկա - դէպ :
Ոչ* պատասխանեց եմ, ն ո զ պատերազմիկներէ
չէ որ կ՚առնուին այլ մ իեւ Ւոլչեւիկների իրենց Հռեվո լի լց ի ոն» ըմբռ -
ո բոն ց մ էք Հ այեր էն՛ կարգ մը բառե ր սաՀեցո լցած նո քն ղաղա փա բա բանութեան
։ Պետութեան մբ ղօ– 1՚ո ւմնե րով անտեսեցին ճշմարտութեան արմէքը ,
եմ, որովՀետեւ Հայերու մասին էր պատմութիւնը րոլթիւնր
դատելու Համար, պէտք է որ նկատի իբրեւ յետադիմական՛ կար դեր ու բարոյականու
եւ այդ պատճառով քանի մը բառ Հայերէն գի ունենանք
ոչ միայն զինուած ումը եւ իր պատե - թիւն : ԸնգՀանրապէս միջազգային Հրապարակ .
տեմ X
րազմական ճարտաբարուեստը , այլ մեծ չափով ներոլ վրայ եւ մասնաւորաբար Հայկ. կեանքին
Պոլսոյ «Ագշամ» թերթի թգթակիցն եմ եւ եր ի բ քաղ աքացիներ ո լ գաղափարական գէրքը ։ ՛քէշ
կու տաբիէ ի վեր Հաստատուած Փարիղ։ Թերթին աձե Եթէ ՛է եր լո ւծեն ք Ե՚ւրոպան , պատկերը վ րգո— անոնք լծուեցան գոբծոլնէոլթեան մը , որ բո
կը թզթակռ>իմ կեղծ անունով՝ Ժ°զէ Տօրեան, եւ վիչ էէԱխալը կ՝՛ երթա յ մինչեւ առաքին պատ երազ– լոր միք ո ցն երր Ընդունելի կբ նկատէ –.«Նպատակին
յօդուածներս կր գրեմ ֆրանսերէն Հ Հոն կը թարգ ՄԲ » երբ Գ*– քնուբես ւթե ան ց միութիլն ը
այնքան, թեթեւ կերպով
մանուի թուրքերէնի ; 1935^5> եղած եմ (հուսաս - քնքոլեցալ ։
տան եւ սաՀուն կերպով կբ խօսիմ այգ լեզուն տ Երեսուն տարուան մէք այս պետս ւթ իւններ ը գործնական , քաղաքական նկատումները , եւ գբմ–
Հայերը բաւական– լաւ կր ճան չնամ։ ՛էք ատ բարե - երկու անգամ կուլ տրուեցան մէկիկ մէկիկ ։ Ա - ո լար է այսօր սաՀմ անափակել աղմկարար՝, քաո -
կամներ ունիմ քՒուրքիոյ մէք։ Ւսկ Հոս տակաւին ռաքին անգամ Հէթքէրի կոԳս*է * երկրորդ անդամ սա յին ոլմեբը :
չեմ ունեցածէ Ա թալինի : ^ Բամանեա զի տ ի ր ե ս ց ե ս՝%> ; Այսօր Համ ա յն ա վա րո ւթ ի ւն ը վարակած է գրեթէ բո
Հայկական Հաբցի մասին ալ տեղեկութիւն կազմ ալս լծում ր յառաք կ՚՚երթա յ Հ լոր եւրոպական երկիրները, Արեւմուտքը եւ Հա
–Ունի՞ք , Հարցուցի մ ի ամ տոլթեամբ ։. Երկրորդ մեծ պատերազմէն վերք* Եւ րոպա յ ի րաւը, նմանապէս Գերմանիան : Ե*֊րոսլան փբ ՜
Ո0ր Թուրքն Է որ տեղեկութիւն չունի Հայ սրտին վբ յ ղոյացաւ, գերմս պւ ւթե ան *1> տած խնձոր մ ըն է , ոբ շատ պէտք է փորել առողք
մասը ունենալու Համար :
կական ՀաՐ՝ռի մասին, ըսաւ եւ լռ նշուշւ քդաղս աքսա/ ղբաաՀկկ ան , տնւ տ ե ս ա կան , բաբո յա կան ել ղին^
չախորմելով Հարցումէս ։ ոլորական՛ պարապ մր։ Եօթան ասուն միլիոն– Ե՛ր ո— Մինչ այդ կարմիր բանակին յառաքացեալ ղօ~
Ղ՝իմացս ն ստած պաշտօնական ,նձն աւոբու - սլաց ինե ր ր Արեւելքի եւ Արեւմ ուա րի միքեւ * ո– րամ ասեր ր Հազիւ թէ 400 մղոն անդին կը գըա ~~
թի ւնը որ Մ ԱԿ ի ի ր ան եան պատուիրակութեան ր ոնք կը կազմէ ին բնական Հակակշիռը, այմմ գա– նուին ֆրանսական սաՀմ ան ագլուխէն ; Անոնց ե -
նախագաՀն էր , իր անունին աո քե լ կը կրէր Նորին տապ արտ ո ւած են անշա ր մ ո լ թեան տին կայ բանակ մը խաղաղութեան շբքանի ումով»
Վսեմ ութեան՝ սկզբնատառերը : Ո ւշադրո լթ ե ամ բ վս՛տահական չէ որ Համայնավարութիւնը 4.500.000 Հոգի, 14 Հազար օդանաւ, սնս Հ այ–
Հ՛ետ եւած րլլա լով մեր խօ սակց ութեան , յանկ ա րծ թոլնդ ազգա յն ական քարոզութիւն մ ը կը կատա ուելու արբանեակ պետութեանց 1.121.000 ՂՐ^
բնդՀ ատուած խօսակցութիւնը ինք շարունակեց • րէ , պատերազմէն ի վեր։ Կոյր ատելութեան ալի– ոլորները Հ
Ես ալ լալ կը ճան չնամ Հայերը՝ Մեր եբ– ՔւՂ "Ր ՓԼԷ աշխաբՀի վրայ, մէկ կողմ քշած է Մօտ 56 կարմիր զօրաբամիններ կը գտնուին
կիրբ շատ բան կը պարտի Հայերուն–։ Հօրս մասին՝ վերմակ քիոլսիոք ել Պալթեան երկիրներուն՛ մէ^,
որ շատ կը սիբէր Հայերբ* կ՚ըսէին՛ թէ Հայապաշտ 93 զօրաբամիններ Գերմանիոյ եւԼեՀաստանի մէի
էր ։ Լաւ մողովուրդ են, բ ա յ ց կո՛րզէք բախտ չու 24 Ուկրայնայի , 22 Ա՝ ոսկոլայի շրջանը եւ 30 Ա է՜
նին ։ Այս վերքին ներգաղթի մ ասին կարգ մը կրթական՛ գործունէութիւնը, տնտեսական նուա - պերիա, գումար 175 զօրաբամին : Այս Հսկայ զան
պատմութիւնն եր կը շ\բքին ։ Անշուշտ դուք ալ ի– ճումնեբը Լիբանանի մէք : Եւ պա տ բ աս տ ա կա մ ու գուածին ել պիրենեան լեռն եր ուն միէՀեւ շօշափելի
մացած էք • • • թիւն կը յա յտնէ ր ամ էն դիւրութիւն րն՚ծայելու , ալիքներ չկան :
^ամանակ չեղաւ ընդմիքելու, երբ օրուան Փարիզի դեսպանատան, մ իք ո ցաւ : իք որա պէս ծա Ազատ աշխարՀին՛ զինուորները 1947 Դեկտեմ
, յարգելի վարչապետը
նախագաՀր յայտարարեց թէ Ռօպէր թուման՝ նօթ Հայկական կեանքին առանց բերին կը ներկայացնէին, միայն 2.787.000 Հոգի •
վերապաՀու -
Ֆբանսայի արտաքին նախարարը, պիտի խօսի ։ իր Հիացումը կը յայտնէր Բրիտանական բանակր 900 Հազարի զեղչուեցաւ ՚
Նախարարը կարճ բանախօսութեամբ մր բա թեան : Ամերիկեանը 1.392.000 զին ուորներէ աւելի ունի ,
ցատրեց թէ մամուլին՝ ներկայացուցիչները միայն Զբ՝ոյց մրն՝ ալ Պ • Ռ * Ֆամոնի Հետ , ոբ կբ որոնց 96 Հազարը միայն Գերման՛իա կը գտնուին։
Հանդիսատեսներ չեն։ Անոնք են< ոբ Հանրային պնղէբ թէ ինք երբեք թշնամական, գիրք բռնած չէ Մնացեալը ցրուած է աշխարհի ամէն կողմը : Մի
կարծիք կր պատրաստեն ։ եթէ դիւանագէտնե Հա յ մոզովուբգին՛ Հանդէպ ։ Անշուշտ մ ոռցած էր ացեալ ՆաՀանգներէն մեծ օգնութիւն մը Հազիւ
րը գերակատարներ են, լրագրողներն ալ Հ դիտող– «ՇտւՈ՜տքօւՄ»ի մէք գրածները ։ թէ Վռ3 ա՛քիսէն առաջ կարելի է յուսալ :
նեբէ> են : ք՚մ սեղանակիցներէս ամէնէն խօսունն– էր ք* - Ֆրանսական բանակը, որ 1939/5՛ 100 զօրս՛՜
Զինաց ի լրագրողը , ոբ լաւ ֆ բանսե րէն չէր րան ի պատուիրակը , որ այ ս անգամ կը պատմէր բամին ունէր, Հիմա մեծապէս կրճ աա ա Օ Ե Աւր ո
Հասկնար Ն* Վսեմութիւնէն խնդրեց , անգլիերէ իր յուշեբը։ Ըսաւ թէ 31 տաբիէ ի վեր, դիւանա– պայի մէշ՛. Զենք մոռնար նաեւ Պելմիական , Հո -
նի թարգմանել նախարարին ճառը։ & ատ գոՀ մը– գիտական ասպարէզին մէք եղած է, Հակառակ իր լան տա կան , սքս/1 տին աւեան ել ուրիշ բանակներ,
նաց թարգմ ան ո ւ ած խօսքերէն ել գաւաթր վեր - չափազանց երիտասարդ երեւոյթին։ կր յիշէր Աղ– թէեւ ասոնք Հազիլ թէ իրենք զիրենք գտած ըԱա՛՛*
* լ Ո է ֊ ց ։ Ըստ արեւելեան սովորութեան , ամէն ան — գերու Ղ՚աշնակց ութեան մ ո ղո վն՚եր ր (Իբնեւի մէք , 1940^ պարտութենէն ի վեր :
գամ ոբ մեզմէ մէկուն կենացը կր խմէ՚ր ումպ մբ իր բարեկամ ութիւն բ Լա վալ ի , ինչպէս ել թուր ք Արեւմտեան Եւրոպայի պաշտպանութեան Հա
միայն կ՚առնէր եւ գաւաթ գաւաթի կր զարնէր Հ վարչապետին Հետ ելն * ։ Որքան, յուսախաբ կ*ե - մար անՀրամեշտ է 150 զօրաբամին, որուն պատ–
Այս ա բ ա բ ոզո ւթ ի ւնը բաւական երկար տեւեց , ո– րեւաբ ։ րաստութիլԱր մամանակի կր կարօտի :
րովՀեաեւ մենք ալ մեր կարգին նոյն ձեւով պա Ուրիշ բան կը սպասէ ի այս վերքին պատե Ռուսական զինուորական ումին կից կան Հա
մայնավարական
տասխանեցինք իրեն ։ մէք րազմէն ։ Եւ կը կարծեմ թէ միայն– ես չեմ որ այդ ղմոլարացնեն բշԴԳներր որոնք ամէն տեղ կշ
վրա ք ընդդիմութեամբ,
& ատ խնդրեց ոբ թո յլ տանք իր թերթին կաբծիքր ունիմ Հ Համ ո զո ւած է ին ք որ պատերազ պաշտպան ութ ի լնր լրտեսութեամբ,
գրել մեր անունները։ Եւ գրպանեց սեղանի մէն վերք բան մբ պիտի փոխուի եւ աշխարՀ պիտի քարոզով եւայլն։
դրուած անուններու տոմսերը Հ երթար դէպի րն կեր վա բութ իւն ։ *իմ բա իւ տա բար Ան, ուշտ Ա^նգլեւսաքսոն՝ օդային՛ ում ր շուտով
Մեր սեղանին կիս՛է « Յոտռաք^ի Արփիկր տաք •Խ * Միութեան վարած քաղաքականութիւնը կար էսքղիսք ցոյց պիտի տայ։ Բայց սխալ է պնդել թէ
վարչապետին
խօսակցութեան մէք էր Լիբանանի ծէք ամէն՛ գնով կը ստիպէ գէպի ՛ոք երթալ ... օդային ռմբակոծումներր միտի, նոյնիսկ Հիւլէ՜
Ռիատ պէյ ԱոլՀի Հետ, որ միանգամա քն իր երկրի Գիշերուան մամը \ \ ը անցած էր , երբ Հրա - ական ռումբերով ,կլ/նան՛ կասեցնել Հեղեղը որ պի
ՄԱԿի սլա ադա մ աւո րութեան նախագահն է ։ Կը մեշտ առինք իրարմէ ։ տի խումէ Արեւելքէն,
պատմէր Հայերու վայելած ազատութիլններլք ք ՇՐՋՈՒՆ ԹՂԹԱԿԻՑ ՄԱԱՆԱԳԷՏ
> Fonds A.R.A.M
Ք Ա Ն Ի ՄԸ ԺԱՄ ՕՐՈՒԱՆ ՇԱՐԺՈՒՄԻՆ ՀԵՏ Մ ԱՄ Ոէ* Լ
Ս՜ԱԿԻ Պ է 1 Տ Ո Ի Ի Ր Ա Կ ն 1 յ Ր Ո Ի Ն –^Տ Աքեւե\քԱ ո ւ ԱքեւՎա աքը ԱՈՒՏԸ ԱԱՏՈՒԱԾ ՉՈՒՆԻ
« Յառաք ^ Հդկւոեմբխր (^ֆ^անր^բ^պի^ դեմ դիմաց 1օՄԲ— » շաբաթաթերթը հետեւ
ղեկութիլննեբ Հաղորդա՛ծ– Էր այ%՝ ճաշի մասի՛ն որ եալ խո(բհրդածււ^թիւՔւնհբը կ՚Ը&Է ա յ » խպասյրով
տրուեցաւ Օաար Մամուլի Ընկերակցութեան կող խմբագրակս/նի սը մէջ (22 հոկտ •) .
լրացնելու
մէ, ի սլաաիւ ՄԱԿի անգամն երուն Հ կեդրոնական եւ Հիւսիսային Ե*՜Բ՚ոպայի Վեր - - Հ Աուտով , կեղծիքով ու զրաարտութեամբլ
Բանի մր ա սլա ւոր ութ իւննե ր եւս , քին գէոլքեր ը կարծես թէ ազդանշան մր եղան , քաղաքական կա ղմ ա կեր սլո ւթ ի ւն մր չի կրնար
Հ ամար ոչ ատ կ եր լք Հ ցնցելով մարդիկ որ անդրադառնան՝ կացութեան։ երկար ատեն պայքար մղել իր Հակառակորդին
Ինչո՞ւ զարմանալ; Այս օրուան կացութիւնը տրա
Գիաումնաւո ր էր թէ ո է , լալ չեմ գիտեր , մաբանական ղէմ ։ Աոլտն ու կեղծիքշ մէկ անդամ կրնան Համո
Հեաեւանքե է յետ—պատերազմ եան
Հաց կերս յթեՀ կազմակերպողները * այնպէս մր քաղաքականութեան զիչ դառնալ, երկո/լ. անգամ մտքեր մոլրրից1իլ
սխալներու, % (
կարգադրած էին որ Հարեւան երկիրներու պատ Հրաման ակն է որ մեր ռազմագիտական - քաղա բայց երրորդին ցոյց կուաան իրենց իրա/լան գոյ–
գամաւորներն եւ լրագրողները, նոյն, սեղանին քական կացութիւնը նկատի ունենանք եւ բաց խօ նլլ։ ՀձԱուտր Կ՝Ռ"Է ձողովուրդր կացինի կո֊
շուբք բո լորոլին ւ էի Հ Յառաք ՝ֆի վերապաՀ - սինք Հ թին կր նմանի, ուր որ խոթես՝ ծայրշ կարելի,
Հազիւ մօտեցեր Լիւպէք - Թրիէսթէ գիծբ ցոյց կուտայ Եվրո չ ի պարտկուիր ֆ:
տեղանին , երբ երեք Հոգի , որոնք տեղ դրա– պա յի քարտէսին վրայ երկու ա շխաբ Հնե բ ո լ բա - Հա^ոային, կեանքի մէ^ սուտի ել զրպարտոլ -
ւած էին՛ Ա • սեղանին շուբքը 1 յանկար՛ծ ոտքի ե– մանումը Հ ամ ատ իբա կան Արեւելքը եւ Ազատա թեան զէնքին կր դիմեն այն անձերն ու կազմա -
լան եւ ծանօթացուցին իրենք զիրենք ։ կան Աէեւմուտքբ, ինչ որ միայն միքազգային քա– կերպոլթիւՏ-ներր, որոնք իրենց գաղափարական
Ջախիս նստած Էր մէկը, որ աչքերը ինձմէ չէր զասքա կան իմ աստ չունի ; Երկու աշվսարՀներն ալ պայքարր ճշմարտութեան վրայ Հիմնելէ կր վախ
Հեռացներ : Մ իքաՀասակ , գէէերային պաՀան– կը բիւրեղանան ներքին քաղաքական՛ բամանռւմ - նան : Զուրկ են անՀրամեշտ բար ո յա կան դրամ ա^
քուած՜ զգեստը չՀագած , մոխբագո յն մազե րով ։ նեբով Հ Ուրիշ խօսքով տաբբեբութիւննեբը սուր են դլուխէն՝ րաց - ճակատ ներկայանալու ել բա -
Ւսկ դէմս՝՝ պաշտօնական զգեստով եւ թուխ դէմ– ամէն մէկ եւրոպական ՛երկրէ ներս։ ցայայտ տեսակէտ մր պաչտպանելոլ Համար։ Եւ
քով անձնաւորութիւն մը , որ անշուշտ մեր սեղա Ամէն տեղ ալ երկու աշխարՀն երը, իրենց կ ու– չունենալով բազմոլթիմններ գրաւելու, առինքնե
նին Հիւրն էր։ Աքիս՝ չի՛ն լրագրող մը, Աին կա փու սակից՝ երր եւ Հետեւորդները ունին։ Ազգ* պա - լու ու ոգեւորելու իտէալն՝ ու ոգին, Հակառակորդ
րի օրաթերթերէն մէկուն թգթակիցը * որուն ա– տերազմ՚ւերոլ գարը անցած է՝ Միքառգային վ>ա -՚ գի վարկաբեկում ր իրենց յագթանւակր կր Համա -
նունը չկրցա յ միտքս պաՀել յ Ոչ թերթին , ոչ աք ղաքացիակսէն պատերազմներու գաբը կբ մտնենք\ րեն<։ Եւ որովՀետեւ գաղափարականով ու բարո -
թղթակցին ։ ԱյսպԷսով բոլոր մեր աւանդական զինուորա յականով սնանկր իր ոտքին տակ ամուր կռուած
Ջախիս միքաՀասակ մ ո խր ագո յն մ աղե րով կան Հ ա ս տ ատ ո ւթ ի ւնն եր ը Հ ինցած են ; Ե՝ւբոպա յի ներ չի գտներ՝ անՀրամեշտօրէն կր կառչի նեն՝ .
մարդը, որուն ակնարկը ինձմէ չէր Հեռացած * մէք շատ մը երկիրներու Համար ա՛նցած է ատենը գութեան ու դաւի խարդախ զէնքերուն :
լռութիւնը խզելով ուղղակի Հարցուց ինծի թէ ո՛՛՛ր երբ աղգո՚֊թիւնբ
առաւել կամ նուազ երաշխիք էր Ա ուտն՛ ո լ խարգախութ իլն ր այնպիսի ել՛ կ–
թերթը կը ներկայացնեմ ։ «Յառաք» պատաս քաղաքական
վստաՀութիւն ։ Այդ գարուն մէք բն^> սայբէ գէ^Ք ՛քըն է սակայն, որ վերշ՝ ի վե՛ր չ*ո / կր
խանեցի անմի քապէս , առանց ազգութիւնը շեշ - կերային
պայքարներու Հետեւանք մբ պիտի սրէ դառնայ զայն գործածողին գէմ ել մաՀացոլ Հար
տելոլ ։
գաղափարաբանական տար՛բեբութիւնները , աւելի ուածներ կր Հասցնէ տԼ՚որ :
« Յառա՞ք այսինքն* Լ\ո ԽտւոՕ ^ ըսաւ յ ս քան ազգայինը։
Հետեւաբար , ոչ մէկ կառավա - Այս իրողութիւնը Հին է պատմութեան չափ
տակ ֆբ ան ս երէն ո վ մը է
բութիւն կրնայ այսօր զէնք բամնել իր քազաքա - ՛ել անթիւ՛ ու ան Համար փաստեր ով ապացոլց -
ՏՀաբմանքով երբ Հարցուցի թէ Հայերէն– գի - ցիներուն
անցեալի միեւնոյն՛ վստաՀութեամբ ։ ուած։ Աերոլնդներու անողոք դատաստանը յայտ֊
տէր, քանի որ այդքան լաւ թարգմանա՛ծ էր ^Յա
ռաք »ը * Կբ մ ս նենք դարը վաբ գւս պետա՛կան բանակնե– նի է ստախօսներուն ել կեղծարարներովս Հան -
, վխպակներ գրած բոլ որոնց անգամները, միեւնո յն– ազգի պատկա - դէպ :
Ոչ* պատասխանեց եմ, ն ո զ պատերազմիկներէ
չէ որ կ՚առնուին այլ մ իեւ Ւոլչեւիկների իրենց Հռեվո լի լց ի ոն» ըմբռ -
ո բոն ց մ էք Հ այեր էն՛ կարգ մը բառե ր սաՀեցո լցած նո քն ղաղա փա բա բանութեան
։ Պետութեան մբ ղօ– 1՚ո ւմնե րով անտեսեցին ճշմարտութեան արմէքը ,
եմ, որովՀետեւ Հայերու մասին էր պատմութիւնը րոլթիւնր
դատելու Համար, պէտք է որ նկատի իբրեւ յետադիմական՛ կար դեր ու բարոյականու
եւ այդ պատճառով քանի մը բառ Հայերէն գի ունենանք
ոչ միայն զինուած ումը եւ իր պատե - թիւն : ԸնգՀանրապէս միջազգային Հրապարակ .
տեմ X
րազմական ճարտաբարուեստը , այլ մեծ չափով ներոլ վրայ եւ մասնաւորաբար Հայկ. կեանքին
Պոլսոյ «Ագշամ» թերթի թգթակիցն եմ եւ եր ի բ քաղ աքացիներ ո լ գաղափարական գէրքը ։ ՛քէշ
կու տաբիէ ի վեր Հաստատուած Փարիղ։ Թերթին աձե Եթէ ՛է եր լո ւծեն ք Ե՚ւրոպան , պատկերը վ րգո— անոնք լծուեցան գոբծոլնէոլթեան մը , որ բո
կը թզթակռ>իմ կեղծ անունով՝ Ժ°զէ Տօրեան, եւ վիչ էէԱխալը կ՝՛ երթա յ մինչեւ առաքին պատ երազ– լոր միք ո ցն երր Ընդունելի կբ նկատէ –.«Նպատակին
յօդուածներս կր գրեմ ֆրանսերէն Հ Հոն կը թարգ ՄԲ » երբ Գ*– քնուբես ւթե ան ց միութիլն ը
այնքան, թեթեւ կերպով
մանուի թուրքերէնի ; 1935^5> եղած եմ (հուսաս - քնքոլեցալ ։
տան եւ սաՀուն կերպով կբ խօսիմ այգ լեզուն տ Երեսուն տարուան մէք այս պետս ւթ իւններ ը գործնական , քաղաքական նկատումները , եւ գբմ–
Հայերը բաւական– լաւ կր ճան չնամ։ ՛էք ատ բարե - երկու անգամ կուլ տրուեցան մէկիկ մէկիկ ։ Ա - ո լար է այսօր սաՀմ անափակել աղմկարար՝, քաո -
կամներ ունիմ քՒուրքիոյ մէք։ Ւսկ Հոս տակաւին ռաքին անգամ Հէթքէրի կոԳս*է * երկրորդ անդամ սա յին ոլմեբը :
չեմ ունեցածէ Ա թալինի : ^ Բամանեա զի տ ի ր ե ս ց ե ս՝%> ; Այսօր Համ ա յն ա վա րո ւթ ի ւն ը վարակած է գրեթէ բո
Հայկական Հաբցի մասին ալ տեղեկութիւն կազմ ալս լծում ր յառաք կ՚՚երթա յ Հ լոր եւրոպական երկիրները, Արեւմուտքը եւ Հա
–Ունի՞ք , Հարցուցի մ ի ամ տոլթեամբ ։. Երկրորդ մեծ պատերազմէն վերք* Եւ րոպա յ ի րաւը, նմանապէս Գերմանիան : Ե*֊րոսլան փբ ՜
Ո0ր Թուրքն Է որ տեղեկութիւն չունի Հայ սրտին վբ յ ղոյացաւ, գերմս պւ ւթե ան *1> տած խնձոր մ ըն է , ոբ շատ պէտք է փորել առողք
մասը ունենալու Համար :
կական ՀաՐ՝ռի մասին, ըսաւ եւ լռ նշուշւ քդաղս աքսա/ ղբաաՀկկ ան , տնւ տ ե ս ա կան , բաբո յա կան ել ղին^
չախորմելով Հարցումէս ։ ոլորական՛ պարապ մր։ Եօթան ասուն միլիոն– Ե՛ր ո— Մինչ այդ կարմիր բանակին յառաքացեալ ղօ~
Ղ՝իմացս ն ստած պաշտօնական ,նձն աւոբու - սլաց ինե ր ր Արեւելքի եւ Արեւմ ուա րի միքեւ * ո– րամ ասեր ր Հազիւ թէ 400 մղոն անդին կը գըա ~~
թի ւնը որ Մ ԱԿ ի ի ր ան եան պատուիրակութեան ր ոնք կը կազմէ ին բնական Հակակշիռը, այմմ գա– նուին ֆրանսական սաՀմ ան ագլուխէն ; Անոնց ե -
նախագաՀն էր , իր անունին աո քե լ կը կրէր Նորին տապ արտ ո ւած են անշա ր մ ո լ թեան տին կայ բանակ մը խաղաղութեան շբքանի ումով»
Վսեմ ութեան՝ սկզբնատառերը : Ո ւշադրո լթ ե ամ բ վս՛տահական չէ որ Համայնավարութիւնը 4.500.000 Հոգի, 14 Հազար օդանաւ, սնս Հ այ–
Հ՛ետ եւած րլլա լով մեր խօ սակց ութեան , յանկ ա րծ թոլնդ ազգա յն ական քարոզութիւն մ ը կը կատա ուելու արբանեակ պետութեանց 1.121.000 ՂՐ^
բնդՀ ատուած խօսակցութիւնը ինք շարունակեց • րէ , պատերազմէն ի վեր։ Կոյր ատելութեան ալի– ոլորները Հ
Ես ալ լալ կը ճան չնամ Հայերը՝ Մեր եբ– ՔւՂ "Ր ՓԼԷ աշխաբՀի վրայ, մէկ կողմ քշած է Մօտ 56 կարմիր զօրաբամիններ կը գտնուին
կիրբ շատ բան կը պարտի Հայերուն–։ Հօրս մասին՝ վերմակ քիոլսիոք ել Պալթեան երկիրներուն՛ մէ^,
որ շատ կը սիբէր Հայերբ* կ՚ըսէին՛ թէ Հայապաշտ 93 զօրաբամիններ Գերմանիոյ եւԼեՀաստանի մէի
էր ։ Լաւ մողովուրդ են, բ ա յ ց կո՛րզէք բախտ չու 24 Ուկրայնայի , 22 Ա՝ ոսկոլայի շրջանը եւ 30 Ա է՜
նին ։ Այս վերքին ներգաղթի մ ասին կարգ մը կրթական՛ գործունէութիւնը, տնտեսական նուա - պերիա, գումար 175 զօրաբամին : Այս Հսկայ զան
պատմութիւնն եր կը շ\բքին ։ Անշուշտ դուք ալ ի– ճումնեբը Լիբանանի մէք : Եւ պա տ բ աս տ ա կա մ ու գուածին ել պիրենեան լեռն եր ուն միէՀեւ շօշափելի
մացած էք • • • թիւն կը յա յտնէ ր ամ էն դիւրութիւն րն՚ծայելու , ալիքներ չկան :
^ամանակ չեղաւ ընդմիքելու, երբ օրուան Փարիզի դեսպանատան, մ իք ո ցաւ : իք որա պէս ծա Ազատ աշխարՀին՛ զինուորները 1947 Դեկտեմ
, յարգելի վարչապետը
նախագաՀր յայտարարեց թէ Ռօպէր թուման՝ նօթ Հայկական կեանքին առանց բերին կը ներկայացնէին, միայն 2.787.000 Հոգի •
վերապաՀու -
Ֆբանսայի արտաքին նախարարը, պիտի խօսի ։ իր Հիացումը կը յայտնէր Բրիտանական բանակր 900 Հազարի զեղչուեցաւ ՚
Նախարարը կարճ բանախօսութեամբ մր բա թեան : Ամերիկեանը 1.392.000 զին ուորներէ աւելի ունի ,
ցատրեց թէ մամուլին՝ ներկայացուցիչները միայն Զբ՝ոյց մրն՝ ալ Պ • Ռ * Ֆամոնի Հետ , ոբ կբ որոնց 96 Հազարը միայն Գերման՛իա կը գտնուին։
Հանդիսատեսներ չեն։ Անոնք են< ոբ Հանրային պնղէբ թէ ինք երբեք թշնամական, գիրք բռնած չէ Մնացեալը ցրուած է աշխարհի ամէն կողմը : Մի
կարծիք կր պատրաստեն ։ եթէ դիւանագէտնե Հա յ մոզովուբգին՛ Հանդէպ ։ Անշուշտ մ ոռցած էր ացեալ ՆաՀանգներէն մեծ օգնութիւն մը Հազիւ
րը գերակատարներ են, լրագրողներն ալ Հ դիտող– «ՇտւՈ՜տքօւՄ»ի մէք գրածները ։ թէ Վռ3 ա՛քիսէն առաջ կարելի է յուսալ :
նեբէ> են : ք՚մ սեղանակիցներէս ամէնէն խօսունն– էր ք* - Ֆրանսական բանակը, որ 1939/5՛ 100 զօրս՛՜
Զինաց ի լրագրողը , ոբ լաւ ֆ բանսե րէն չէր րան ի պատուիրակը , որ այ ս անգամ կը պատմէր բամին ունէր, Հիմա մեծապէս կրճ աա ա Օ Ե Աւր ո
Հասկնար Ն* Վսեմութիւնէն խնդրեց , անգլիերէ իր յուշեբը։ Ըսաւ թէ 31 տաբիէ ի վեր, դիւանա– պայի մէշ՛. Զենք մոռնար նաեւ Պելմիական , Հո -
նի թարգմանել նախարարին ճառը։ & ատ գոՀ մը– գիտական ասպարէզին մէք եղած է, Հակառակ իր լան տա կան , սքս/1 տին աւեան ել ուրիշ բանակներ,
նաց թարգմ ան ո ւ ած խօսքերէն ել գաւաթր վեր - չափազանց երիտասարդ երեւոյթին։ կր յիշէր Աղ– թէեւ ասոնք Հազիլ թէ իրենք զիրենք գտած ըԱա՛՛*
* լ Ո է ֊ ց ։ Ըստ արեւելեան սովորութեան , ամէն ան — գերու Ղ՚աշնակց ութեան մ ո ղո վն՚եր ր (Իբնեւի մէք , 1940^ պարտութենէն ի վեր :
գամ ոբ մեզմէ մէկուն կենացը կր խմէ՚ր ումպ մբ իր բարեկամ ութիւն բ Լա վալ ի , ինչպէս ել թուր ք Արեւմտեան Եւրոպայի պաշտպանութեան Հա
միայն կ՚առնէր եւ գաւաթ գաւաթի կր զարնէր Հ վարչապետին Հետ ելն * ։ Որքան, յուսախաբ կ*ե - մար անՀրամեշտ է 150 զօրաբամին, որուն պատ–
Այս ա բ ա բ ոզո ւթ ի ւնը բաւական երկար տեւեց , ո– րեւաբ ։ րաստութիլԱր մամանակի կր կարօտի :
րովՀեաեւ մենք ալ մեր կարգին նոյն ձեւով պա Ուրիշ բան կը սպասէ ի այս վերքին պատե Ռուսական զինուորական ումին կից կան Հա
մայնավարական
տասխանեցինք իրեն ։ մէք րազմէն ։ Եւ կը կարծեմ թէ միայն– ես չեմ որ այդ ղմոլարացնեն բշԴԳներր որոնք ամէն տեղ կշ
վրա ք ընդդիմութեամբ,
& ատ խնդրեց ոբ թո յլ տանք իր թերթին կաբծիքր ունիմ Հ Համ ո զո ւած է ին ք որ պատերազ պաշտպան ութ ի լնր լրտեսութեամբ,
գրել մեր անունները։ Եւ գրպանեց սեղանի մէն վերք բան մբ պիտի փոխուի եւ աշխարՀ պիտի քարոզով եւայլն։
դրուած անուններու տոմսերը Հ երթար դէպի րն կեր վա բութ իւն ։ *իմ բա իւ տա բար Ան, ուշտ Ա^նգլեւսաքսոն՝ օդային՛ ում ր շուտով
Մեր սեղանին կիս՛է « Յոտռաք^ի Արփիկր տաք •Խ * Միութեան վարած քաղաքականութիւնը կար էսքղիսք ցոյց պիտի տայ։ Բայց սխալ է պնդել թէ
վարչապետին
խօսակցութեան մէք էր Լիբանանի ծէք ամէն՛ գնով կը ստիպէ գէպի ՛ոք երթալ ... օդային ռմբակոծումներր միտի, նոյնիսկ Հիւլէ՜
Ռիատ պէյ ԱոլՀի Հետ, որ միանգամա քն իր երկրի Գիշերուան մամը \ \ ը անցած էր , երբ Հրա - ական ռումբերով ,կլ/նան՛ կասեցնել Հեղեղը որ պի
ՄԱԿի սլա ադա մ աւո րութեան նախագահն է ։ Կը մեշտ առինք իրարմէ ։ տի խումէ Արեւելքէն,
պատմէր Հայերու վայելած ազատութիլններլք ք ՇՐՋՈՒՆ ԹՂԹԱԿԻՑ ՄԱԱՆԱԳԷՏ
> Fonds A.R.A.M
