Page 87 - ARM_19-1948_03
P. 87
իր պահանջներով, վայրա՛գօրէն անձնասէր ու բռ Փառք ռԽոսե Խուս՛ ՊՏՈՑՏ ՄԸ ՕՏԱՐ ԹՂԹԱԿԻՑՆԵՐՈՒ ՀԵՏ
նակալ , աճչնորՀ՝
վերջապէս , աղտոտ ել չարա֊
խօս էր քիչ մր գեղեցիկ
Բա,1;յ հաստասրուն կեր– Փարիզի 0 տար Ա ամուլի Ընկերակցութիւնը
"/արանքով, սլղտիկ զարգացումով։ Մարգ մը՝ Ա իայն ֆիզիքական ումր չէ որ պատմութիւն Չորեքշաբթ ի , 21 Տ ուլիս ին պա ո յա մը կազմ ակեր–
այլանգակօրէն տգեղ , կասկածելի՝ անխոստովա կր կերտէ , այլեւ բարոյակա՛ն կորովը ։ Մ անա– պած էր դէպի Ֆօնթէնէպլօ ։ Այս պտոյտին իրենց
նելի հիւանդութեամբ մը, արկածախնդիր , նենգ՝ լանգ փոքր մողովո ւրղձն երուն Համար, երր յան մասնակց ո ւթիւնբ կր րերէթն Փարիզի միջազգային
խարող պարկեշտութեամբ մը, խեճ թ՝ առասպե գու գն թռիչքով մր կը նետուին ասպարէզ, յանուն մամուլի ներկայացուցիչները ,ինչպէս եւ շատ մր
լային հերոսի մը պէս, տասը երկիրներու ճահիճ ազատութեան։ • արտասաՀմանեան օտար թերթեըու աշխատակից–
ները յաճախած մարդկային մժեղ մը։ Կռիւը կլլ ԱՀա եւ իյահասյւրր, մին մեր Հին Հերո»ա– ներ ։
դառնար դրամի Ս"֊Ըլ\՝ Կռիւ մը՝ խռովիչ եւ մարտերէն՛ որ պանծալի թուական մր բացած է
.նուաստացուցիչ լսողին համար : կռիւ մը՝ պատէ մեր պատմութեան մէջ, քաջութեա՛ն ել անձնուի Իբրեւ անդամ նո յն թևկե րակցո ւթեան , միայն
, երկու
պատ նետռւած պնակներով եւ կնոշՀ, օգնութեան, րութեան օրինա՛կ տալով ; « Տ ա՛ռաջ $>ը կը մ ասն ակցէ ր ա յս պա ո յտին
եւ Պ *
կանչերով ։Ս՚արգը կը քաշկռտէր ղինք կարծէքմա– Փոքր ազգի մը մեծ զաւակներն էին\ անոնք որ ներկայացոլցիչն երով , Օր * Ա * Միսաքեան
զերէն բռ\նելով : կռիւ մը սակայն՝ ոբ կը վերկա ար Համ արՀելով մ աՀ ը եւ երկ րա յթն ամ էն Հոգ եւ Ն ՚ Տ՛ոկ աո ե ա ն ։
նար շուտով, նողկալի համերաշխս ւթեամ բ , քաղ Հրճուանք , նախընտրեցին չտփուի լ ա՛ւելի ումեղ Այս պտոյտին կէս մր պաշտօնական Հանգա–
ցր խօսքերով, Փօլ Աարթրի գրիչով... ու աՀ ա ր կո ւ թշնամիներու Հետ, փրկելու Համար մ անք տալու Հ ա՛մ ար , ֆրանսական կառավարս լ -
֊ – Աղչդկս ... ազգին պատիլրՀ թ եան՝ կո զմէն եր կա յ եղաւշբջագա յութեան տեսուչ
- Մարթէ՛ն ... Տ իշատակարանԱ ե ր են ան ո զ գերեզմ աններ ր մր (օօւատտՅՄ© <Խ յօսոտտշ) :
Զղո լի լ է լ գղֆա լ կրնա յի մ իւս յն գիւղ եկած՛ բո լո ր ի ս Համար ել պա ր տ ա լ ո բ ենք գոնէ տարին Ա ամ ուլի նե րկա յացուցիչն երր շատ Հաճելի
I՛11ա 1Ո՚ " Համառ % Զղոլիէ բաղդատելով վէպթն՛ մէկ անգամ այցելել, ուր որ րլլան՝ ։ Նոյն պարտ Աամբորգոլթենէ մր ետք Հասան Ֆօնթէնէպլօ գուբ
ՀերոսուՀին այս կնոջ Հետ , Հաստատելով ա սւ ր րե– քը բոլոր անյայտ եւ անծանօթ Հերոսներուն Հան–– ւլինեսեղա՛ն ի մր ԼՈԼՐ^\ քաղաքապետը անձնապէս
ր ութ իւնր անոն ց երկուքին կատաղի յ ա է 1 > առու– գէպ է ցիրուցան չոր ս Հովերուն , ողջերուս Հետ ոզջու)՝ եց Հիւբերը ։ Այս առթիւ , մասնաւոր Հա
թեանց։ Մէկը սրբութեան կբ տանէր, միւսր քա– յար եւ նման ... ւքակր ան քով խօսեցաւ « Տ առա^ի նե ր կա յա ց ո ւց ի չ–
ծութեան։ Աէկուն մէջ տառա՚պանւքր վերելք մ րն Զրկուած Հայրենի Հողէն եւ ջուրէն\ եւ օդէն , ներուն Հետ ;
էր , միւսին մէջ՝ աղբիւր ստորին տենչերու։ Զրռ~ մենռ ե արօտն ո ւն ինք ան՛ոնց ան մ ոռանալի յ I1 Հ1յ>՚՜
ուիլ, գգջալ, բայս տարուիլնւաել անով։ Գր ի Լ\ս կքԼ Պ աո յտին նպատակն էր՝ ա / ^ ^ Հ ^ * / ֆրանսական
Հին փառքերէն
սաՀէր աբղէքլ ; Աւելի դիւրին է տալ այն ին է որ կր տակին , անով ներշնչուելու Համար։ Լուի ԺԳի նախարար Ֆուքէի \՚3սհէ
աեմնենւք հւ կր զգանք։ Ու չարութիւն մր կայ մեր Փ ա ռք յաղթ ո ւածն երո ւն ; գգհակը։ Տեղի անձկութիւնը թ ո յ լ չի. տար ման–
մէջ, ինչսլէս չարութիւն մր կայ նաեւ ՝րնթերցո– Ո^վ կր խռովէր իրենց Հանգիստը , ո®վ կրրամ ասնօրէն ն կա ր ա գր ել ա յգ Հ բա շաղի ձէ^՚ՔՐ ՝
ԳԲԳէր ^գել տուն , ընտանիք դ զաւակ , գիրք յ "/"՚~՜
գին մէջ.., Վերադարձի ճամբուն վրա յ , շատ մ տերմիկ
ս ի ր ո ւե ց անւ
Ա/""/է" » Կր լքէԻ 1 ևՐւէ^Հ սրրուՀին որուն զելու Համար գէպի ռազմադաշտ ՝. Ո^վ կր մղէմր թնոլորտ ի մր մէջ Հ ի՛՜րերը պա տ ո լա մեր՝ ճամ-
կեանքն ու տառապանքին՝ սլար ագան երր կր մնւ ա— կտրել լեռ ՛ու ձոր, մագլցիլ ապառամներ՝ , երբեմն՝ ։ Տ ետ ո յ
թէ յով եւ կարկան գակներով
յ ին տեսա ծն երէս ան գ ին ։ Բ այ ց ան գաբ ձ եալ սլ ի– թառիլ կիրճերու մէջ ու կառչիլ անդունդին ափր, ր ։սն • ա րո ւն ակեց ինք դէպի Փարիզ ։
տի չրլլաբ այն զոր կ՝ երազէ ի , եթէ նոյն իսկ ծսՀնօթ երգն ի շրթունս ճակատ ճակտիզալ վայրենի Ոսո
ու ինծ ի Համ ար զգալի բլրային՛ ան որ պարագան ե– խին Հետ • • . է Այս պ ՛ո ո յար արձանագրելով , կ^ուղէի պար–
ՐՐ՛* Կարելի չէր տալ գերիրականը իբականու– Հայրենասիրութեան զգացումն՝ էբ ՛որ կր ար– զա պէս շեշտել մ ա յրաքաղաքի օտար թղթակից
թեամբ՝ որ պիտի արատաւորէ ր անպայման պատ– ր ոփէ ր , կը պոռթկար , րամակր լեցուած "՚ՂԳե^1 ներս ւն իրար ել մ անւ ա ւ ան զ մ եզ , Հա յերս ճան չ–
կերս՝ նոյհիսկ անն՛շան գիծով մր։ Ու ասիկա խո ցաւերովն՝ ու արց՛ունքով • • • նա լու կաբեւո րութիւննւ ու օգտակար ութ իւնր ։
րունկ վՀատութիմն մ րն է, զոր, կորսեն, կր Աւոնք էի՝" "Ր րացին ճամբան Ազատութեան քքարե լ ո րո ւ քժի ւն.՝ որով Հետ եւ ամ էն նոր գէմք որ
զգ ան Հլաա մր Հ ե զինա կն եր որ Հատ ո բներ կր լեւ– սուրբ գործին ու ինկան այգ ճամրուն վրայ , որ– Հայութեան մասին նոր բան մր կր սորվի՝ շաՀ ԷՀ
ցնեն , բայց չեն կրնար գրել իրենց ուզա՛ծ գէրՔՐ 1 պ է սղի գալիք սերո ւն գն երր ա՛պ րին ա զատ շուն չո վ , 0 գա ակար ո ւթիլն ՝ ո րովՀետեւ ամ էն ն՛ո ր դէմք ,
Այ"~ Գ/՚ՐՔԹ ներշնչումը պէտք էր գար բարձրա՛ ազատ կամ քո վ . . • որ կր ճան չնայ Համա կրելի եւ արման ա ւո ր Հայեր
գոյն ո լորնե բէն մ իայն , Հ ր ե շտ ա կի մր ձեւով ո– Ան ոճ ք է ինւ ո ր ար ծ ա բծեց ին Հուրր ս րրազան եւ ո լ ՀայուՀիներ՝ կր դառնայ բարեկա՛մ ։
րուն ձայնը լսեցին , Աարիամէն վերջ , \,արեկա– դե ր ո ւթ ե ան , ստրուկութեան դարերու ճն՛շումին Չորեքշաբթի օր ՀձՏառախի ներկայացուցիչ–
ց թ ՝ որ կնոջ մր տես ի լբ Հաս ցուց Աս աո ւա՛ծ ամ օր ա ա կ թ՝ո լրքին լուծին ել տուին մեզ յանդգնութիւն՛ նե րր լիո՛վին կատարեց ին այգ պար ա ա կան ութիւ–
նը ։
բարձրութեան , զայն լուսաւորելով իր ճ զնա բա– ել քաջութին , վըէմի ոգին : ա-Բէ
ն ին՛ խալարէն քաղած Հոգեկան լոյսերով, Նա - Անոնք էին որ արծարծեցին Հու րր սր՚րազան\
րեկտցին եւ ա՛յլ մ իսթիքներ ։ Ո^ւ֊ր գանել այգ Հա իրենց անձին օրինակով Հաստատեցին թէ Հ՚^յ՚Ր
ւատ քր * • • չէ ծնա՚ծ ԳէոլԻ* ՚ծռելու, Հալածուելու կամ կո–
Անիկա պէտք էր ՐԱա՝ր անա բատ յ ղութի ւն տորուելոլ Համար ; ԵՐԱԺՇՏԱԿԱՆ ՅԱՋՈղՈՒԹԻՒՆՆԵՐ
մ ր՝ անկարելի՝ մեր գարուն ել մեր շրջապատին Զարկին , զարկւան, յաղթեցին ու յաղթուե
մէջ*՛* Ո՛՛ւր գանել մաքրութիւնն ու մեծութիւնը ցան , բա յց պա րտ ո ւթի ւնն իսկ իրենց փառքն՝ էր
դիրքեր էն՛ եւ կեանքէն է եռացողին , բարձրագո յն ՛ու պարծանք ; ՛Բա դա քիս Աօ66 1\1ստւշ&1^ ա յ
սաՀ մ անը ՝ ուր Հ ոգին՝ կ^բ լ լա բ իր անա բատ Է^Ք~ Զէյթունէ^ Ա ասուն, Պապր Ալի, Պանք Օթո ՄԱՐՍԷՑԼ— "
նու թիւնր ։ ման,, քՕանասորէն ԳարաՀիսար, Ա՚ուսատադ ու տարուան ջութակի քննութեան ց մէջ առա ջն.ո լ—
Բայց ո* ւր՝ գտնել մ անա լան,գ այգ Հեռացումն Արարատ , Վզանէն Ա ա ր գա ր ապա ա Հանգրուաններ իժիւն շաՀ ոզնե րէն չո րսը Հա յեր են Ռօպէր
ու ո ւբաց ո ւմն երր արդարացնող Հ ամ ո ղում մ ր, երր են լուսաշող Հայ ուն Ազատութեա՛ն ճամ բուն վը~ Ա աՀ մուղեան , հիանօ Տատաեան , Ա* թումանեան՝
ստ ի պու ա՛ծ ենք լո֊ել ։ \քն ած ենք աշխատելու Հ ա– վ.այ։ Այդ ճամբուձն վբայ կը փայլէն Աբովեանւ - տարրական եւ միջին կարգերէն , եւ Լելոն *Լե–
մար ...։ Ն* ՍԱՐԱՖԵԱՆ ՛հերու, Րաֆֆիներոլ , հյր իմեաններու , ՚Բրիստա– ւո\՛ ՛դե ան ՝ բարձր տգոյն՝ կարգէն ։ Պ * ՚Լեւոնդեան
փորնձերու ել Ահարոնեա՚՜ւներու անմահ ան\ո ւննե - մեծ քաջողո ւթեամր նուազած է ն շան ա կ ո ւած
ԵՈՒԿՈԱԼԱԻՆԵՐՀ սկսած են մաքրագործում րր , որոնց ռազմ ական՝ շունչն է ր որ՝ կը թեւածէր քօնչէրթօն եւ արմանացած միաձայնութեամբ Ա*
ներու, Թրիէսթէի ազատ երկրամասի իրենց շրր– անոնց շարմումներուն վրայ* * * մս^ան՚ակի։ Բ ո լ ո ր աշակերտներն ալ ս տ ա ց ած են
ջանին մէջ , ձեր բակա լե լո վ Թիթոյի հակ առա քյ ւ ա յսօր ՛անոն ց ք ի շատ ակն ամ ուր սեգմած Համապատասխան՝՛ վկայական։ Հիիւրի նախաղտ -
կս րդնւեբ ը ։ ո ւզար կո ւթի ւնն եր կատարուած են մեր կուրծքերուն տակ , կր խոնարՀինք իրենց Հին Հր , որ Ա արսէ րի ամ էնէն յայտնի ե ր ամ շտ ա կան
նաեւ ասոնց տ՛ուն՛երուն մէջ ; եւ նոր գերեզմաններ ուն սովել : ՄԷՆ - Սէ քննադատն է , ծնողներու եւ աշակերտներու ներ
կայութեան՛ յայտարարած է* Հէյրեսուն տարիէ
ի վեր երամշտանոցնեբու ել երամշտական վար -
մ ար անն ե րո ւ քնւնւ ո Լ թ ե անց ներկայ եղած եմ , եւ
տԱՌԱՋ»Ի ԹԵՐԹՕՆԸ (60) թիւնը, բայց սառածի նմա՛ն կանգ առաւ, երր երբեք այսքա՚ն կատարեալ ջութակի ուսուցման
նկատեց իբ աղվկան տխուր, ա կա՛ն ՛ատես չեմ եղածֆ ։
դալկացած գէ՚^ՔԲ ՝•
Հեղինէի աչքերուն մէկ կԳրեւայինւ գեռ չցամքած Ինչպէս ծանօթ է, ԼԻՍԷ ՄԻՒԶԻ-ԲԱԼի իւթա–
փայլ ,
Ա ա ԵՐԿԱԹ արցուձնքներ ու միաժամանակ տեսակ մը կի կարգերը տասներկու տարիէ ի վեր կը վարէ
որ վճռականիս ւթիւն կ՛ար տ ա յա յա է ր : Հայ մը, Պ՝ 3* Բիւրքճեան, Պօսթմնի եբամշտա–
(ՊԱՏՄԱԿԱՆ ՎԷՊ) . ք>ռնչ կայ , աղջիկս , ախուր ես դուն –եւ նոցէն ։ Այս առթիւ յ ի չենք նաեւ իր աշակերտնե
աչքերդ արցոճւ՚քով լեցուած, ի՞նչ է պատահեր րէն տազա\1գաւոր աբո՛ւեստագէտոլՀի Օր * ՆիքՕք
ԵՐԿՐՈՐԳ ՄԱՍ քեղ, հարցուց Գագիկ եւ ուզեց գրկել Հեղինէն , Բ ուլան մի շատ կարեւոր մ էկ լ ա ջո ղո ւթի ւնր , որ
փայվւայել զայն ու համբուրել անոր սիրուն աչ - մեծապէս պատուաբեր է Հայ ուսուցի չ ի մր Հա–
Բ. քերբ : մ ար ե լ թերեւս աննախընթաց՝ ա յս գմուար ին ար
խարտար լեզուն օձը ծակէն՝ կր Հանէ, եւ ես Հա յ րական՝ սիրտը կարօտ էր որդիական այն՝ ուեստին մէջ ։
աշ–
վստաՀ եմ քու վրադ : իսկ գալով Ո՚շտունեաց ի շ— անարատ սիրո յն , ո րուն աո ջել կը մ ոռցոլին՝ Ասկէ ամիսներ առա՛ջ պետական ջութակի
խանին , անոր պարտականութիւնը պիտի րլլա ք խարՀային բոլոր գործերր։ մ րցում մը տեղի ունեցաւ Ա ա ըսէ յլ, քաղաքիս 0֊
ներկայանալ էյ ո ւսո ւֆին ել ամէն Հ ա ճ ք թափել, Հեռու ինձմէ , գոչեց Հեզինէանդին Հրելով փերայխ՛ մէջ ջութակաՀար մր պաշտօնի կոչելու
անոր։
ո՜Բ պէս զիւ Աշոտ սպարապետը գաՀ նստի Աշոտ ՛իը Հայրրել գա՚յրալից ակնարկը ուղղելով սառած Համար՛. Ար ցու մր ծանուցուած էր Ֆրանսայի շատ
Երկաթի տեգ * ա յն մամ տնակ խռովութեան քա րր Բա՛նի մր քայլ ետ զձ՚աց *իագիկ եւ մը թերթեր ո ւն մէջ, ինչպէս սովորութիւն։ է։
գլորուած կ * ր լ լ ա յ • իսկ մենք մեր որսը կը րըռ– կեցալ ։ Մասնակցեցան Փարիզի եւ կարգ մր ուրիշ քա
նենք պղտոր ջոլրի մ էջ , րսաւ ձիագիէ եւ ապա ղաքներս լ ե ր ամ շտ ան ո ցնե ր ր աւարտող րազմ աթիլ
սկսաւ երթեւեկել սենեակին մէկ պատէն միւսր : ԱՀա այն լրտեսր, շարունակեց Հեգինէ , առաջին մր ցա՝1 ՚ակաւորն ե ր ։ Պա րտադրուած էին
ԱյնոլՀետել երկար կր խորՀրգակցէին այս ԳոՐ կ1"1–Գ1էիք պատմել, կախաղան բարձրաց նել . ամ էնէն դմ ո ւ ար ին կա ո րն եր ը ( տ Օ ^ Շ 11ՈթՕՏ6տ) :
երեք որոմնացանները ։ Գագիկ նամա կն եր պատ ես եմ այգ լրտեսր, Արծրունեաց Գագիկ թագա
րաստեց զանազան իշխաններու անունով, յանձնեց ւորի ազջիկր Հեզինյէն , բռնեցէք զիս եւ գործա Մրցումր շաՀեցալ Օր՛ Նիքօլ փուլանմ։ Բսան ե–
Ռ չա ո ւե ա ց եւ Ան ձեւաց եաց ի շխանն երո ւն ել ճա - դրեցէք ձեր ծրագրած տանջան՛քները ։ րամիշտներէ բազկացած միլրիթ՝ կը նա խազա Հ էր
ն ա սլա ր Հ գրաւ զանոն՛ք I Գագիկ վայրկեան մը ապշած նայեցաւ իր աղ Արդար ո ւթ ե ան ն֊ ՚ախարա բու թեն էն պատգամ աւոր
Ե Րր Հեռացան անոնք, *$՝ագիկ ինկաւ տեսակ ջկան * իրեն այնպէս կր թոլէր , թէ կամ ինքն է մը,՛ որ չնորՀաւորեց մրցանակաւորը։ 0բ • Բու–
մը ծանր մա ա ա անջո ւթ ե անւ մէջ ։ Հոգին խռոված ցնորած , կամ Հեղինէն։ լանմ անկէ ի վեր րնդունուած է թէ Օփերայի եւ
էր ել. խորին վիլա մր կր կրձէր իր սիրտը։ Այգ Ագ1ԻԿ") Հեղինէ*** վո*Հյ ինձ, ցնորեր ես թէ Բօնսէր Բլասիքի մէջ։
միջոցին– քացուեցաւ իբ առանձնասենեակին գուռը դոլ\ •։ է, ոԲվ կայ Հոգ, պոռաց Գագիկ եւ ծափ ^Ր Լս^Ք ա յ ս ատրուան Ա* մրցանա
եւ սեմին վրայ երեւցաւ Հեղինէն ; զարկաւ ; կաւորը , Պ • Լ • ՚Լե^ւոն՚դեան որ անծանօթ մր չէ
Գաղիկ վեր թռաւ, տեղէն ել վազեց դէպի իր Երկու սպասաւորներ վազեցին ներս ։ <ձՅա/ւ աջ»ի ընթերցողներուն , կը պատրաստուի իր
աո1Իկ.է։ Ռ՚–գե9 գրևեւ գամն> փայփայեւ՚> որպ.էսզի առաջին ն ո ւա գաՀ ան գէ սր տալու յ ա ււաջի կայ սէ–
մոռնայ ել Հոգիի այլայլոլ–
իր վվքշաը, իր սրտի ԲԱԳՐԱՏ Ա8ՎԱԶԵԱՆՑ զօնին X Յաջողութիւն կր մաղթենք ։ Վ *$ •
Fonds A.R.A.M
նակալ , աճչնորՀ՝
վերջապէս , աղտոտ ել չարա֊
խօս էր քիչ մր գեղեցիկ
Բա,1;յ հաստասրուն կեր– Փարիզի 0 տար Ա ամուլի Ընկերակցութիւնը
"/արանքով, սլղտիկ զարգացումով։ Մարգ մը՝ Ա իայն ֆիզիքական ումր չէ որ պատմութիւն Չորեքշաբթ ի , 21 Տ ուլիս ին պա ո յա մը կազմ ակեր–
այլանգակօրէն տգեղ , կասկածելի՝ անխոստովա կր կերտէ , այլեւ բարոյակա՛ն կորովը ։ Մ անա– պած էր դէպի Ֆօնթէնէպլօ ։ Այս պտոյտին իրենց
նելի հիւանդութեամբ մը, արկածախնդիր , նենգ՝ լանգ փոքր մողովո ւրղձն երուն Համար, երր յան մասնակց ո ւթիւնբ կր րերէթն Փարիզի միջազգային
խարող պարկեշտութեամբ մը, խեճ թ՝ առասպե գու գն թռիչքով մր կը նետուին ասպարէզ, յանուն մամուլի ներկայացուցիչները ,ինչպէս եւ շատ մր
լային հերոսի մը պէս, տասը երկիրներու ճահիճ ազատութեան։ • արտասաՀմանեան օտար թերթեըու աշխատակից–
ները յաճախած մարդկային մժեղ մը։ Կռիւը կլլ ԱՀա եւ իյահասյւրր, մին մեր Հին Հերո»ա– ներ ։
դառնար դրամի Ս"֊Ըլ\՝ Կռիւ մը՝ խռովիչ եւ մարտերէն՛ որ պանծալի թուական մր բացած է
.նուաստացուցիչ լսողին համար : կռիւ մը՝ պատէ մեր պատմութեան մէջ, քաջութեա՛ն ել անձնուի Իբրեւ անդամ նո յն թևկե րակցո ւթեան , միայն
, երկու
պատ նետռւած պնակներով եւ կնոշՀ, օգնութեան, րութեան օրինա՛կ տալով ; « Տ ա՛ռաջ $>ը կը մ ասն ակցէ ր ա յս պա ո յտին
եւ Պ *
կանչերով ։Ս՚արգը կը քաշկռտէր ղինք կարծէքմա– Փոքր ազգի մը մեծ զաւակներն էին\ անոնք որ ներկայացոլցիչն երով , Օր * Ա * Միսաքեան
զերէն բռ\նելով : կռիւ մը սակայն՝ ոբ կը վերկա ար Համ արՀելով մ աՀ ը եւ երկ րա յթն ամ էն Հոգ եւ Ն ՚ Տ՛ոկ աո ե ա ն ։
նար շուտով, նողկալի համերաշխս ւթեամ բ , քաղ Հրճուանք , նախընտրեցին չտփուի լ ա՛ւելի ումեղ Այս պտոյտին կէս մր պաշտօնական Հանգա–
ցր խօսքերով, Փօլ Աարթրի գրիչով... ու աՀ ա ր կո ւ թշնամիներու Հետ, փրկելու Համար մ անք տալու Հ ա՛մ ար , ֆրանսական կառավարս լ -
֊ – Աղչդկս ... ազգին պատիլրՀ թ եան՝ կո զմէն եր կա յ եղաւշբջագա յութեան տեսուչ
- Մարթէ՛ն ... Տ իշատակարանԱ ե ր են ան ո զ գերեզմ աններ ր մր (օօւատտՅՄ© <Խ յօսոտտշ) :
Զղո լի լ է լ գղֆա լ կրնա յի մ իւս յն գիւղ եկած՛ բո լո ր ի ս Համար ել պա ր տ ա լ ո բ ենք գոնէ տարին Ա ամ ուլի նե րկա յացուցիչն երր շատ Հաճելի
I՛11ա 1Ո՚ " Համառ % Զղոլիէ բաղդատելով վէպթն՛ մէկ անգամ այցելել, ուր որ րլլան՝ ։ Նոյն պարտ Աամբորգոլթենէ մր ետք Հասան Ֆօնթէնէպլօ գուբ
ՀերոսուՀին այս կնոջ Հետ , Հաստատելով ա սւ ր րե– քը բոլոր անյայտ եւ անծանօթ Հերոսներուն Հան–– ւլինեսեղա՛ն ի մր ԼՈԼՐ^\ քաղաքապետը անձնապէս
ր ութ իւնր անոն ց երկուքին կատաղի յ ա է 1 > առու– գէպ է ցիրուցան չոր ս Հովերուն , ողջերուս Հետ ոզջու)՝ եց Հիւբերը ։ Այս առթիւ , մասնաւոր Հա
թեանց։ Մէկը սրբութեան կբ տանէր, միւսր քա– յար եւ նման ... ւքակր ան քով խօսեցաւ « Տ առա^ի նե ր կա յա ց ո ւց ի չ–
ծութեան։ Աէկուն մէջ տառա՚պանւքր վերելք մ րն Զրկուած Հայրենի Հողէն եւ ջուրէն\ եւ օդէն , ներուն Հետ ;
էր , միւսին մէջ՝ աղբիւր ստորին տենչերու։ Զրռ~ մենռ ե արօտն ո ւն ինք ան՛ոնց ան մ ոռանալի յ I1 Հ1յ>՚՜
ուիլ, գգջալ, բայս տարուիլնւաել անով։ Գր ի Լ\ս կքԼ Պ աո յտին նպատակն էր՝ ա / ^ ^ Հ ^ * / ֆրանսական
Հին փառքերէն
սաՀէր աբղէքլ ; Աւելի դիւրին է տալ այն ին է որ կր տակին , անով ներշնչուելու Համար։ Լուի ԺԳի նախարար Ֆուքէի \՚3սհէ
աեմնենւք հւ կր զգանք։ Ու չարութիւն մր կայ մեր Փ ա ռք յաղթ ո ւածն երո ւն ; գգհակը։ Տեղի անձկութիւնը թ ո յ լ չի. տար ման–
մէջ, ինչսլէս չարութիւն մր կայ նաեւ ՝րնթերցո– Ո^վ կր խռովէր իրենց Հանգիստը , ո®վ կրրամ ասնօրէն ն կա ր ա գր ել ա յգ Հ բա շաղի ձէ^՚ՔՐ ՝
ԳԲԳէր ^գել տուն , ընտանիք դ զաւակ , գիրք յ "/"՚~՜
գին մէջ.., Վերադարձի ճամբուն վրա յ , շատ մ տերմիկ
ս ի ր ո ւե ց անւ
Ա/""/է" » Կր լքէԻ 1 ևՐւէ^Հ սրրուՀին որուն զելու Համար գէպի ռազմադաշտ ՝. Ո^վ կր մղէմր թնոլորտ ի մր մէջ Հ ի՛՜րերը պա տ ո լա մեր՝ ճամ-
կեանքն ու տառապանքին՝ սլար ագան երր կր մնւ ա— կտրել լեռ ՛ու ձոր, մագլցիլ ապառամներ՝ , երբեմն՝ ։ Տ ետ ո յ
թէ յով եւ կարկան գակներով
յ ին տեսա ծն երէս ան գ ին ։ Բ այ ց ան գաբ ձ եալ սլ ի– թառիլ կիրճերու մէջ ու կառչիլ անդունդին ափր, ր ։սն • ա րո ւն ակեց ինք դէպի Փարիզ ։
տի չրլլաբ այն զոր կ՝ երազէ ի , եթէ նոյն իսկ ծսՀնօթ երգն ի շրթունս ճակատ ճակտիզալ վայրենի Ոսո
ու ինծ ի Համ ար զգալի բլրային՛ ան որ պարագան ե– խին Հետ • • . է Այս պ ՛ո ո յար արձանագրելով , կ^ուղէի պար–
ՐՐ՛* Կարելի չէր տալ գերիրականը իբականու– Հայրենասիրութեան զգացումն՝ էբ ՛որ կր ար– զա պէս շեշտել մ ա յրաքաղաքի օտար թղթակից
թեամբ՝ որ պիտի արատաւորէ ր անպայման պատ– ր ոփէ ր , կը պոռթկար , րամակր լեցուած "՚ՂԳե^1 ներս ւն իրար ել մ անւ ա ւ ան զ մ եզ , Հա յերս ճան չ–
կերս՝ նոյհիսկ անն՛շան գիծով մր։ Ու ասիկա խո ցաւերովն՝ ու արց՛ունքով • • • նա լու կաբեւո րութիւննւ ու օգտակար ութ իւնր ։
րունկ վՀատութիմն մ րն է, զոր, կորսեն, կր Աւոնք էի՝" "Ր րացին ճամբան Ազատութեան քքարե լ ո րո ւ քժի ւն.՝ որով Հետ եւ ամ էն նոր գէմք որ
զգ ան Հլաա մր Հ ե զինա կն եր որ Հատ ո բներ կր լեւ– սուրբ գործին ու ինկան այգ ճամրուն վրայ , որ– Հայութեան մասին նոր բան մր կր սորվի՝ շաՀ ԷՀ
ցնեն , բայց չեն կրնար գրել իրենց ուզա՛ծ գէրՔՐ 1 պ է սղի գալիք սերո ւն գն երր ա՛պ րին ա զատ շուն չո վ , 0 գա ակար ո ւթիլն ՝ ո րովՀետեւ ամ էն ն՛ո ր դէմք ,
Այ"~ Գ/՚ՐՔԹ ներշնչումը պէտք էր գար բարձրա՛ ազատ կամ քո վ . . • որ կր ճան չնայ Համա կրելի եւ արման ա ւո ր Հայեր
գոյն ո լորնե բէն մ իայն , Հ ր ե շտ ա կի մր ձեւով ո– Ան ոճ ք է ինւ ո ր ար ծ ա բծեց ին Հուրր ս րրազան եւ ո լ ՀայուՀիներ՝ կր դառնայ բարեկա՛մ ։
րուն ձայնը լսեցին , Աարիամէն վերջ , \,արեկա– դե ր ո ւթ ե ան , ստրուկութեան դարերու ճն՛շումին Չորեքշաբթի օր ՀձՏառախի ներկայացուցիչ–
ց թ ՝ որ կնոջ մր տես ի լբ Հաս ցուց Աս աո ւա՛ծ ամ օր ա ա կ թ՝ո լրքին լուծին ել տուին մեզ յանդգնութիւն՛ նե րր լիո՛վին կատարեց ին այգ պար ա ա կան ութիւ–
նը ։
բարձրութեան , զայն լուսաւորելով իր ճ զնա բա– ել քաջութին , վըէմի ոգին : ա-Բէ
ն ին՛ խալարէն քաղած Հոգեկան լոյսերով, Նա - Անոնք էին որ արծարծեցին Հու րր սր՚րազան\
րեկտցին եւ ա՛յլ մ իսթիքներ ։ Ո^ւ֊ր գանել այգ Հա իրենց անձին օրինակով Հաստատեցին թէ Հ՚^յ՚Ր
ւատ քր * • • չէ ծնա՚ծ ԳէոլԻ* ՚ծռելու, Հալածուելու կամ կո–
Անիկա պէտք էր ՐԱա՝ր անա բատ յ ղութի ւն տորուելոլ Համար ; ԵՐԱԺՇՏԱԿԱՆ ՅԱՋՈղՈՒԹԻՒՆՆԵՐ
մ ր՝ անկարելի՝ մեր գարուն ել մեր շրջապատին Զարկին , զարկւան, յաղթեցին ու յաղթուե
մէջ*՛* Ո՛՛ւր գանել մաքրութիւնն ու մեծութիւնը ցան , բա յց պա րտ ո ւթի ւնն իսկ իրենց փառքն՝ էր
դիրքեր էն՛ եւ կեանքէն է եռացողին , բարձրագո յն ՛ու պարծանք ; ՛Բա դա քիս Աօ66 1\1ստւշ&1^ ա յ
սաՀ մ անը ՝ ուր Հ ոգին՝ կ^բ լ լա բ իր անա բատ Է^Ք~ Զէյթունէ^ Ա ասուն, Պապր Ալի, Պանք Օթո ՄԱՐՍԷՑԼ— "
նու թիւնր ։ ման,, քՕանասորէն ԳարաՀիսար, Ա՚ուսատադ ու տարուան ջութակի քննութեան ց մէջ առա ջն.ո լ—
Բայց ո* ւր՝ գտնել մ անա լան,գ այգ Հեռացումն Արարատ , Վզանէն Ա ա ր գա ր ապա ա Հանգրուաններ իժիւն շաՀ ոզնե րէն չո րսը Հա յեր են Ռօպէր
ու ո ւբաց ո ւմն երր արդարացնող Հ ամ ո ղում մ ր, երր են լուսաշող Հայ ուն Ազատութեա՛ն ճամ բուն վը~ Ա աՀ մուղեան , հիանօ Տատաեան , Ա* թումանեան՝
ստ ի պու ա՛ծ ենք լո֊ել ։ \քն ած ենք աշխատելու Հ ա– վ.այ։ Այդ ճամբուձն վբայ կը փայլէն Աբովեանւ - տարրական եւ միջին կարգերէն , եւ Լելոն *Լե–
մար ...։ Ն* ՍԱՐԱՖԵԱՆ ՛հերու, Րաֆֆիներոլ , հյր իմեաններու , ՚Բրիստա– ւո\՛ ՛դե ան ՝ բարձր տգոյն՝ կարգէն ։ Պ * ՚Լեւոնդեան
փորնձերու ել Ահարոնեա՚՜ւներու անմահ ան\ո ւննե - մեծ քաջողո ւթեամր նուազած է ն շան ա կ ո ւած
ԵՈՒԿՈԱԼԱԻՆԵՐՀ սկսած են մաքրագործում րր , որոնց ռազմ ական՝ շունչն է ր որ՝ կը թեւածէր քօնչէրթօն եւ արմանացած միաձայնութեամբ Ա*
ներու, Թրիէսթէի ազատ երկրամասի իրենց շրր– անոնց շարմումներուն վրայ* * * մս^ան՚ակի։ Բ ո լ ո ր աշակերտներն ալ ս տ ա ց ած են
ջանին մէջ , ձեր բակա լե լո վ Թիթոյի հակ առա քյ ւ ա յսօր ՛անոն ց ք ի շատ ակն ամ ուր սեգմած Համապատասխան՝՛ վկայական։ Հիիւրի նախաղտ -
կս րդնւեբ ը ։ ո ւզար կո ւթի ւնն եր կատարուած են մեր կուրծքերուն տակ , կր խոնարՀինք իրենց Հին Հր , որ Ա արսէ րի ամ էնէն յայտնի ե ր ամ շտ ա կան
նաեւ ասոնց տ՛ուն՛երուն մէջ ; եւ նոր գերեզմաններ ուն սովել : ՄԷՆ - Սէ քննադատն է , ծնողներու եւ աշակերտներու ներ
կայութեան՛ յայտարարած է* Հէյրեսուն տարիէ
ի վեր երամշտանոցնեբու ել երամշտական վար -
մ ար անն ե րո ւ քնւնւ ո Լ թ ե անց ներկայ եղած եմ , եւ
տԱՌԱՋ»Ի ԹԵՐԹՕՆԸ (60) թիւնը, բայց սառածի նմա՛ն կանգ առաւ, երր երբեք այսքա՚ն կատարեալ ջութակի ուսուցման
նկատեց իբ աղվկան տխուր, ա կա՛ն ՛ատես չեմ եղածֆ ։
դալկացած գէ՚^ՔԲ ՝•
Հեղինէի աչքերուն մէկ կԳրեւայինւ գեռ չցամքած Ինչպէս ծանօթ է, ԼԻՍԷ ՄԻՒԶԻ-ԲԱԼի իւթա–
փայլ ,
Ա ա ԵՐԿԱԹ արցուձնքներ ու միաժամանակ տեսակ մը կի կարգերը տասներկու տարիէ ի վեր կը վարէ
որ վճռականիս ւթիւն կ՛ար տ ա յա յա է ր : Հայ մը, Պ՝ 3* Բիւրքճեան, Պօսթմնի եբամշտա–
(ՊԱՏՄԱԿԱՆ ՎԷՊ) . ք>ռնչ կայ , աղջիկս , ախուր ես դուն –եւ նոցէն ։ Այս առթիւ յ ի չենք նաեւ իր աշակերտնե
աչքերդ արցոճւ՚քով լեցուած, ի՞նչ է պատահեր րէն տազա\1գաւոր աբո՛ւեստագէտոլՀի Օր * ՆիքՕք
ԵՐԿՐՈՐԳ ՄԱՍ քեղ, հարցուց Գագիկ եւ ուզեց գրկել Հեղինէն , Բ ուլան մի շատ կարեւոր մ էկ լ ա ջո ղո ւթի ւնր , որ
փայվւայել զայն ու համբուրել անոր սիրուն աչ - մեծապէս պատուաբեր է Հայ ուսուցի չ ի մր Հա–
Բ. քերբ : մ ար ե լ թերեւս աննախընթաց՝ ա յս գմուար ին ար
խարտար լեզուն օձը ծակէն՝ կր Հանէ, եւ ես Հա յ րական՝ սիրտը կարօտ էր որդիական այն՝ ուեստին մէջ ։
աշ–
վստաՀ եմ քու վրադ : իսկ գալով Ո՚շտունեաց ի շ— անարատ սիրո յն , ո րուն աո ջել կը մ ոռցոլին՝ Ասկէ ամիսներ առա՛ջ պետական ջութակի
խանին , անոր պարտականութիւնը պիտի րլլա ք խարՀային բոլոր գործերր։ մ րցում մը տեղի ունեցաւ Ա ա ըսէ յլ, քաղաքիս 0֊
ներկայանալ էյ ո ւսո ւֆին ել ամէն Հ ա ճ ք թափել, Հեռու ինձմէ , գոչեց Հեզինէանդին Հրելով փերայխ՛ մէջ ջութակաՀար մր պաշտօնի կոչելու
անոր։
ո՜Բ պէս զիւ Աշոտ սպարապետը գաՀ նստի Աշոտ ՛իը Հայրրել գա՚յրալից ակնարկը ուղղելով սառած Համար՛. Ար ցու մր ծանուցուած էր Ֆրանսայի շատ
Երկաթի տեգ * ա յն մամ տնակ խռովութեան քա րր Բա՛նի մր քայլ ետ զձ՚աց *իագիկ եւ մը թերթեր ո ւն մէջ, ինչպէս սովորութիւն։ է։
գլորուած կ * ր լ լ ա յ • իսկ մենք մեր որսը կը րըռ– կեցալ ։ Մասնակցեցան Փարիզի եւ կարգ մր ուրիշ քա
նենք պղտոր ջոլրի մ էջ , րսաւ ձիագիէ եւ ապա ղաքներս լ ե ր ամ շտ ան ո ցնե ր ր աւարտող րազմ աթիլ
սկսաւ երթեւեկել սենեակին մէկ պատէն միւսր : ԱՀա այն լրտեսր, շարունակեց Հեգինէ , առաջին մր ցա՝1 ՚ակաւորն ե ր ։ Պա րտադրուած էին
ԱյնոլՀետել երկար կր խորՀրգակցէին այս ԳոՐ կ1"1–Գ1էիք պատմել, կախաղան բարձրաց նել . ամ էնէն դմ ո ւ ար ին կա ո րն եր ը ( տ Օ ^ Շ 11ՈթՕՏ6տ) :
երեք որոմնացանները ։ Գագիկ նամա կն եր պատ ես եմ այգ լրտեսր, Արծրունեաց Գագիկ թագա
րաստեց զանազան իշխաններու անունով, յանձնեց ւորի ազջիկր Հեզինյէն , բռնեցէք զիս եւ գործա Մրցումր շաՀեցալ Օր՛ Նիքօլ փուլանմ։ Բսան ե–
Ռ չա ո ւե ա ց եւ Ան ձեւաց եաց ի շխանն երո ւն ել ճա - դրեցէք ձեր ծրագրած տանջան՛քները ։ րամիշտներէ բազկացած միլրիթ՝ կը նա խազա Հ էր
ն ա սլա ր Հ գրաւ զանոն՛ք I Գագիկ վայրկեան մը ապշած նայեցաւ իր աղ Արդար ո ւթ ե ան ն֊ ՚ախարա բու թեն էն պատգամ աւոր
Ե Րր Հեռացան անոնք, *$՝ագիկ ինկաւ տեսակ ջկան * իրեն այնպէս կր թոլէր , թէ կամ ինքն է մը,՛ որ չնորՀաւորեց մրցանակաւորը։ 0բ • Բու–
մը ծանր մա ա ա անջո ւթ ե անւ մէջ ։ Հոգին խռոված ցնորած , կամ Հեղինէն։ լանմ անկէ ի վեր րնդունուած է թէ Օփերայի եւ
էր ել. խորին վիլա մր կր կրձէր իր սիրտը։ Այգ Ագ1ԻԿ") Հեղինէ*** վո*Հյ ինձ, ցնորեր ես թէ Բօնսէր Բլասիքի մէջ։
միջոցին– քացուեցաւ իբ առանձնասենեակին գուռը դոլ\ •։ է, ոԲվ կայ Հոգ, պոռաց Գագիկ եւ ծափ ^Ր Լս^Ք ա յ ս ատրուան Ա* մրցանա
եւ սեմին վրայ երեւցաւ Հեղինէն ; զարկաւ ; կաւորը , Պ • Լ • ՚Լե^ւոն՚դեան որ անծանօթ մր չէ
Գաղիկ վեր թռաւ, տեղէն ել վազեց դէպի իր Երկու սպասաւորներ վազեցին ներս ։ <ձՅա/ւ աջ»ի ընթերցողներուն , կը պատրաստուի իր
աո1Իկ.է։ Ռ՚–գե9 գրևեւ գամն> փայփայեւ՚> որպ.էսզի առաջին ն ո ւա գաՀ ան գէ սր տալու յ ա ււաջի կայ սէ–
մոռնայ ել Հոգիի այլայլոլ–
իր վվքշաը, իր սրտի ԲԱԳՐԱՏ Ա8ՎԱԶԵԱՆՑ զօնին X Յաջողութիւն կր մաղթենք ։ Վ *$ •
Fonds A.R.A.M