Page 79 - ARM_19-1948_03

Հայդ թոնքքգ Վաքդ ԱՄԷՆԷՆ ՄԱՀԱՑՈՒ ՊԱՏՈՒՀԱՍԸ Գեր, Հեղինէներ, Սաթենիկներ , ա յսօր ալ ունէինք

Կապոյտ է^աչուՀիներ, .որոնք օտարութեան մէջ ի–

րեն՝ց տնտեսականէ Հոգերուն Հետ ազգին ցաւն՝ ալ

Նիւ Եորքի «Հայաստանեայց եկեղնցի»ի Ապ– Ամբոզջ աշխարՀի մէջ \Օէն 20 միլիոնն Հիւ - իրե նց ո լս՛է ր ո ւ ՛ն վրայ կրելով կր վազեն՝ Հ ոն՝ ու

1՚1՚Լ1՛ ք^1ւլ1՚՝ն մէջ Առաջն ո ր գա բան ի քարտուղար Պ* ծ ախտաւորները • Հետե լեալ Հ ամ եմ ատ ո ւթ իւնր կր Հ՛ոս : Մի վՀ ատ իք , օր մ յլ աայօ՜առ արեւը պիտի

Վ* ՚Բաջունի կր զրէ թէ վերջերս Առաջնորդարանի ներկայացնեն Նիւ Եորք 42 % , ԲոփէնՀակ 44 ձագի մեր Հայրե՚Էիքի՛ն վրա/ եւս : կեցցեն կա֊

գիւ անին գր սւս ենեա կր ներկ այ աղած է հր իա ա– %, Կլէսքօ 132 աո Հարիւր, Հռոմ 135 առ Հարիւր ս1"Բ" քՕաչոլՀիներր , կեցցէ իրենց գոր&ոմե՚էռ՝լ ֊

եւ Վարշաւա 275 ®/օ Հ թիւնր » :

սարդ մր, սեւ աչքերով եւ սեւ մաղերով, գէմքր Ցե աոյ կար զով .երգեց ին՝ վէ՚ոքբիկն Վ^աբդգէս

սովորականէն, քիչ մր աւելի թխացած , արեւա– ՝Բ * ճառագայթները, դարմանատունները ,Հի– Պօյաճեան, Օր. Աև<էէլ Եղոյեսճ , Արմենում ի

Հար, եւ Հագուսար ոչ այնքան, խնամեալ։ Մօտէ– ւա^գանոցներր, զանազան գեգերը թէեւ նպաս - Գաչնաղեա՛ւ , ՎրէժոլՀի ՄիւճէրիտեսՀս , իսկ ար­

յւս՚ծ է մուտքի ամենամօտիկ գրադրո ւՀ ի ի\ե՝ եւ տած են այս աղէտը ն ո լա զե ցնե լո ւ , այսուՀան" տասանեցին Հեղինէ Տօն իկեաԽ, Ւսկո՚ւՀի Ն "՛վա­

թուրքերէն լեզոլով Հ ար ո ո լցած է * գերձ «գեռ շատ գործ կա /՚ կատարելիք» , րսաւ րէ թե ա I, : կրգեց ՛նաեւ, թ՝ . Մպրգարեան : \,երկա -

Թուրքերէն կր խօսի՞ք % Տոքթ* Հարթ, Ա * ՆաՀանզքներու տարեկան՛ Հա - յացոլ.եցալ. «Երկու որրերր% Պ ո ւլվաո֊Օ տտո յ ի Կա–

Օրի"ՐԳՐ մատով զէ՛նքը ցոյց տուած է եւ երի– մ աղ ու մ արին մէջ՛. «Պէաք է գտնել զեղ մր կամ աոյտ Խալի սան)ո՚ւ.Հ ին էրու կոգմ է : Նաեւ նե ր կա–

աասարգր քայլերը ուղղած գէճզի իր գրասեղա– գեղերու բաղադրութիւն մը ամէնէն– առաջ, ստու– յաց ո ւեց ալ գպրո ց ի ա շա կե ր տներ ո ւն կ ո զմ է<ձՂ՝ո ղր

նր վարանումով եւ անվստահ ։ զելու սկզխնական թոքախտը ՚. Այդ իտէալ Գ^ԳՐ եւ ԳատաւորրՖ ։

ա է ա Ք է "Ր արագ արդիւնք տայ, առանց անպա– Հա՛յկական պարեր , Հա յ կա կան տարազով

Նո յն Հ արցումր ըրած է իրեն եւ֊ նո յն լեգո ւով անՀ ութեան , ինչպէս գլխապտո յտ , սիրտխառ­

ւզաաասխանած է: նուքս լք եւայյն ։ Սէնթ Անթ ուանի *1քՈ ր Սերունդ ի կողմ է % /» անա էս օ–

Կը տեսնեմ որ չավ»աղանց զբաղած էք• սր Հ իւ անգո լթ ե ան պատճառաւ Է^ԼՐՅալ՜ ներկա ք

Ս թրե վ»թո մ ի ս ինը գործ ած ո ւած \943թ Տոքթ. ՐԼԼաԼ% Ուսաի խօսեցաւ Տիկին\ Արաքսի Աոլքիաս–
իսկապէս
սակայն՝ ներող պիտի ըլլաք եթէ ձեր ժամանակը Ուէյքոմէն ի կողմէ, առաջին՛ գեղն էր որ ես^ն , որ րսաւ* ՀձԱյս րազմութիւնր ցոյց կուաա ք

ա կն կա լո լած էն աւելի առնեմ։ Երեք մամ քաղա­ կր խոստանար գարմանել Հիւծախտը ։ ձեզք, թէ ինչ կազմակերպութիւն՝ է կապոյտ ք$ա–

քիս մէջ վւնտռտո ւք կատարեց ի , մ թև՝չեւ որ ձեր Տոքթ* Ե՚ումէնս զեկուցում մը գր կահ՜ է ւ^Յւտէ՛ ԷՐ՛ հայրեր, քոյրեր , ուժ տա՚լէք կապոյտ էք ա–

Հասցէն կրցայ գտնել եւ֊ գ ա լ ՚ Ես պատմութիւն մր մ ասին (բ^Ա–Յւ1ռաՕՏՅ.\ւՕ^\\օ Յւճձ) * քիմիա կան բա­ չ ի ն , որ օգնութեան ձեռք կ՚երկարէ ամէն տեղ յ

ունիմ : կ՛՛աղա չեմ որ–քսէք ։

ղադրութիւն մը որ բաւական յաջող արդիւնքներ մինչեւ Ս՚ուրիա, Յունաստան, Հայա՛ստան՝ եւն* X

Ու պատմեց Հեաեւեւ ա ո ւաւ Հ նգ կակ ան \ էս ոճ կո ր ին եւ մ.ու կ ե բուն՛ վրա յ ։ Մենք գանձ չոլնինք, մեր գանձը դուք էք* Ո ՚ ֊ ր

ՀյԱ Թուրք մրն՛. եմ, կամ Հայ մը, ընգունե– Բայց աւելցուց թէ մաբդկային ՀիւՆախտը ա՛տով "Ր թչո ՛՛առու թիւնւ կայ, Հոն է կապոյտ եքաչր ^ ;

քքէք է՛ս Է՛Գ է" "Ր ^1ոլգէք՝ Ր*"յԳ պատմութիւնս լսե– գարմ անւ ե լու Համ ար անՀ ր ա ժ ե շտ Է կա տ ար ե լա - Երգեցին Պ ՚ Գրիգոր ե լ քիուբէն Մանուկեան–

լէ ետք ։ Ես ծնած եմ Ուրֆայ ի Ա ոլբռւճ գաւառի զ ո բծ ել ո ւսու մն ա՛ս ի ը ո ւթի ւնն երր : Փո ր ճր $ ա ՐԳ ները , Պ * Հյա րեան եւ Օբ • Մ ար ի Պ^ուլվա ր Օատո–
սթրեփ–
Աասի գի*֊գր՝ Հայրս թուրք գիւղացի մին՛ է որ ցո յց կո ւա ա յ որ սիւլֆօն Հւք&Տ խառնուած յի Ն որ Աե բունդ էն ;

նա խո րգ պատերազմի շրջանին ամ ո ւսն աց ած է թոմիսինի Հետ աւելի ազդեցիկ Է քան սթեփթո– Ափսէ մը «փ ագլավա» աճուրդի դրուելով գո­
ա–
Հայուհի ի մր Հետ, տեղա-Հ անութեան ատեն։ Պ ա– միսինը առանձին. : յացաւ 17-200 ֆրանք էԱճուրգին մասնակցեցան՛

տե բազմէն, վերջ երբ Հազիւ 6 տաբու էի* մա՛յրս Տոքթ * Օրռլ բքի թ ո քա խ տ ա ւո րնեբ ո լ վրա՝ լ ե– ռա տ ա՚ձե ռնօբ էն Պ • ***րիգ ՈՐ եւ Կ իւլսլէն կ Գան ի է լ –

զիս Հ ետ ը առն ելով Հալէպ եկաւ , ուր եւս Հ ասնե– ւ> ա ծ ւէիր ա բուժական գո րծ ո գո ւթ ի ւնր կր կա յան ա ք եան– , Պ * Վ^աՀրամ Եազըճեան եւ Ուբֆացի Ներ­

լով Հայրս ինծի Հետ վերա գար ձաւ գիւղ ։ թոքին վրա յի անին ական կերպով Հ ասացած մաշ­ սէս : Կապո յաւ քսա չր իր շնորՀակալոլթիւնները կր

Ես մայրս Հազիւ կբ քիշեմ եւ միայն։՝ գֆտեմ ,որ կը Հ անելուն՝ մ էջ : Այս գործողս ւթեա՛մր 37 Հի՜ յայտն՚է րո լո ր մ ամն ա կցողներ ուն է Գ *Մ *

ան"ւնր Կիլլլի էր՛՛ Կր յիչիմ նաեւ որ է լ ր ՚ ՚ է բ թէ ւանդներէն մէկը միայն մեռա՛՛ծ է ;

ինքը Գայսէրիի էքրէք (Ագարակ) գիւղէն է։ իր Տոքթ - Ալէն Հրրսթ կր նկարագրէ վ ի բաբո ւ– ԶԵեՈՕԼՈՎԱ-ԲՒԱՅԷՆ Գերմա՛նիա փաիաձ֊ չեխ

Հայրր Գայսէրիի մէջ արծաթագոր՛ծ եղած է եւ ա– ժ ա կա՛ն դար՛մանումի ձեւ. մը, ուր կուրծքը ձեւէ սպաներ կբ պատմեն՛ թէ զինուորական արտակարգ,

պ ա գազթա ծ –Ամ երի կ ա իր երկու մ ան՝ չ զա ւ ա կնե– ւհԱնւ՝ ։ միջոցներ ձեռք առնուս/ծ ենւ Ալովաքիսյ ել ՊոՀե–

րունւ մօտ եւ Համոզուա՛ծ եմ որ մայբսԱմեբիկա ե– մի ո յ մէջ : կՀ՝րսուի թէ ամրոգջ քագաքԱնր պար–

Ամերիկա պիտի երթանք իր Հօրբ ՛եւ եղբայրնե­ պուահ՜ են Եաքիմով քաղաքին մէջ , ուր էլ՚օդտա -

րուն, մօտ եւ Համոզուած ՛եմ որ մայրսԱմեբ՚իկաե— գործուին՝ ուրանփոմի Հանքերր : Չեխոսլովա–
սլիաի (Համա՛յնավար),
կտծ Է։ Մանկութիւնս եւ պատանեկութիւնս մօրս ՁԱՅՆԵՐ ԳԱՒԱՌԷՆ քիոյ ն՚ախագաՀր, Կ ո թվալդ ԷՐԱայ : էք *

կարօտո վը պապակ անձ կո ւթ ե ամբ ան ց ո ւց ի , միշտ յայտարարեց թէ «պատերազմ

ւլա յն երազելով եւ գտնելու անն չանքով ել երր չա– ԳԱՇՏԱՀԱՆԳԷՍ Մ է» ութ իւնր յա բ ձա կո զա կան՛ պատերազմի մրպիտի

ւի ա Հ ա ււ եղայ, "րոշեցի գանել մայրս յ չձեռնարկէ , ոչ ալ տեգի պիտի ա այ գրգռի չ փոր–

Երկար թափառումներէ ետք Հ ա ււա յ Հոս, մօ– ՄԱՐՍԷ8Լ Սէնթ Անթոսա՚նփ Կաաոյա Խա– ձե բու առջեւ : Հակառակ րո լո ր, տեսութեանց ,

րըս Հետք** փնտռելու՛. Պաղատագին՝ կր խնդրեմ չի մասնաճիւզի դաշաաՀանդէսը տեղի ունեցաւ վւՈբձբ Հաստատեց թէ անկարն լի է պատերազմ

\որ մ ա յրս գտնէք ՚ Յ՛ուլիս \%թև՝, Պ * Նաճարեանի տգաբակը , ՀանգԷ– մ զել առանց զանդո լածայ ին բան՛ա կներ կազմելու

- Պէքի՚ր՚* րսի * տուած տ ե զեկութի ւններդ սր բաց ո ւե ցաւ Հ * 3 * Գ * Ն՛որ Ա երո ւնղի կողմէ եւ բո լո ր քա զաքա ց իներր զօրա՛շարժ ի ենթա րկե -

ա յնքանւ–. ան որո շ եւ տարտամ են՝ որ , դժուար է « Մարսէյեէղ »ով եւ « Յառաջ նահատա՛կ 1>ով ; լու % Ո՞ ր կա ո. ա էէ ար ո ւթիւնր այսօր կրնա յ ոտքի

ւին ւ աւր կւ սրել Հանեք ամ բ"գջ ազդր եւ յա բձա կողա կան պատե -

Օբոլան ն> ա խագահն էր Սիրանո ւշ Մ ան ո յ եան՚>, րազմի մր մ զե լ » :

Ոչ* պատա՛սխանեց ան, մօրս երկու այտե­ որ քանի մր խօսքով պարզն ց Հայ կնոջ դեր ր անց­

րուն վրայ վէտք (Հաճի)զարնուած է եւ ոտքերէն՝ եալին՝ թէ ներկային մէջ՛. « ինչպէս անցեալին ու–

մէկուն՝ վրա յ սպի մր ո ւն ի ; Յեեցան են՛ք Գաքիանէներ , Հյաքէներ , Հռփփսիմէ -• ՍՏԱՑԱՆ-Բ

* ^ ա յ 9 ^^1՛ մ՛այրը, Հկք հայուհի մր, իբնւք

օղ աակաբա թիւնւ կՀունենայ , եթէ զանէք իսկ *

Ներեցէք, րսաւ, դուք ալ մա՛յր ունեցած ԱՅՐՈՒԱԾ ֊ԲԱՂ.ԱԲՒ ՄԸ ՊԱՏՄՈՒԹԻՒՆԸ, ղը–

էք եւ որդիական սէր , պէտք է զգաք այն՝ ինչ որ ւրտնն՛լ զայն՛. Հա՛ւատացէք որ երբ գտնեմ մայրս, րեց ՝ Արմ էն ա ո յշ ՚– Հրատ . Ուրֆայ ի Եր իա * Մ ի ֊
չունի, ես
•ես կր զգամ ։ Մայրութիւն՛ը ազգութիւն կ՚ընեմ, ա յն , ին չ ո ր կամ ենա՝յ է ութեան Հ Հալէպ, 1948։ Գին՛ 300 սուրիական՛ դա–

մայր ակ որ ո յս որբ մին եմ, որ մայրս 1լ որոնեմ , Ալ չխօսեցաւ։ Ու մեկնեցաւ գբպանւէն^ իր մէկ ՀեկսՀե։ Տդ– Նայ իրի– Հասցէ—8 .ք>. 372, ճետ

կը խնւդբեմ որ ձեր կարելի միջոցն,.երով փորձէք նկաՐՐ Հ՚անելէ եւ Հասցէ մր տալէ ետք : (Տյ՚ոշ) :

ՀՅԱ(ՒԱՋ»Ի ԹԵՐԹՕՆԸ (58) դէմքերուն վրայ՛. Ասլագան մութ էր եւ անորոշէ կը • ես կր վախնամ Հեղինէի վիճակէն *
Կատակասէր ս բբադանն, ալ մոռցած էր իր կա՛տակ­
ներ ր : ճիշդ * է^"է ^էՐ^Է Հեգին էն * երկար ժամա­

նակ է որ անկէ լուր էենք ստացած * Հարցուց ՛՛րր՜՝

ս ա ԵՐԿԱԹ Զէ , շատ անմխիթար է Հայ՚ոլ ապաւլան , բազանր *

•րնգՀա՚տեց լռութիւնը Մ աբտիրոս վանաՀայր* Տեսնելով իր Հօր գաւաճանական արարք­

բա՛ք մենք ամենեւին պէտք չէ ընկճուինք ու յու– ներ ր , 1լապր ի ա էս ո», վիշտ ո վ : Ազնւիլ , Հա յրեն՝ա–

(ՊԱՏՄԱԿԱՆ ՎԷՊ) ււ աՀ ա ա ինք : ի^նչ րնե նք որ օր օրի խ *ւո վո ւթէււն– սէր աղջիկ է , բայց կր վախնամ որ վեբջր դէչ

ննրր կ^աւելնս/ն ել դաւաճաններու թէ՚՚֊ր կր բազ­ ըլլայ ։

մանայ : Մենք մեր պ ար աքը պիտի կ ատ ա՛ր ենռ , - Ինչո՞ւ ։

ԵՐԿՐՈՐԳ ՄԱՍ ոբպէսզի ամօթով չմնանք մեր խղճին առջեւ : • • Հ/ա՝տ պարզ է ։ Ուշ կամ կանուխ՝ ՀայրԼՀ

Այժմ Հայաստանը սկսաւ քիչ մր շունչ առ - Ալ ի՞նչ Հայեր ենք մենք, եթէ մեր ժոզո– պրտի իմանայ իը .րրածներր , եւ այն՛ ժաման՛ակ

նել, եթէ սակայն դաւաճան իշխս/ւները նորէն ՚ԼՈԼՐԳԻ ՝նռԳ օրերուն սլիտի չՀ ասն ինք ու չզոՀենք ան խո ւս ա վէ ե լի են՝ մ ութ բանտերն ու տանջան՝ք -

մեր կեա՝Նքբ անոր Համ ար : Ի՞նչ ընենք որ Ար­ նե բը ։

Գլուխ չբարձրացնեն՛ % ծրունեաց Գա՚գիկր իը փառասիրական ձ գտ ո ււՈւ ե– Պէաք է աղատել զայն Հօրը ճ իրաններ էն՝ ,

Ե ո ւս ո լֆր այնքան վտանգաւոր չէ , որքան րուն Համար ամէն միջոցի կր դիմէ, ու Հետամուտ ա ւե լց ո լ ց Գէորւլ իշէսանը ո ը մինչեւ ա յգ ատեն

գա ւ աճ անն ե րր , ն. կտան ց Մ աբտիրոս Հա յ,ր ր 1ՐԼՐլ\ է իմ ել Գէորւլ. իշխանւի կեա՛նքն ալ վ եր ցնե լու : լուռ էր :

կերպով : Թոզ մեռնինք , թոզ սպան՛նել տայ մեզ * մեր տեգ Հա , Հա , շիտակը րսէ , Հաճելի չի՞ գար

ԱաՀ ակ ս րր ազանր եւ Տ էր Մ աՀա կր գուբս ո ւր ԷԼշն երր կուգան , Է ՚ Ս Կ " ւրէւշնե րո ւ տեգր դարձ– քե զ Արեր ո ւ ն եա ց օրի ո րգը , Հ ա րցու ց ս րրազանր եւ

գացին, թսգլսվ Մարտիրոս Հայրը առանձին : •եալ ուրիշն եր ; ամէնքն ալ սկսան ծիծազիլ ։

Երկար ատեն ար թուն մնաց ա յս վերջինը * Կր կրկնեմ , մենք պէտք է ջանանք յազթաՀ սէ­ ԷՀ՚,սրբազան , մեզ շատ բան Հաճելի է,

րայց վերջապէս յ ո գն.ո ւթ ի ւնր յա գթեց ել ան ր՛ե լ արգելքներ ը ու ծառա յեն ք ժողովուրդին՛ ու բայց ուշադրութիւն չենք դարձներ ՚

սլ առ կե ց ա ւ քնանալու։ ժ՜ողովուրդի Հայրր կր անոր օբինաւո ր թագաւոր ին; Ա յս պարտքը սու րր Զէ * ի՞&է կայ որ* այնպիսի Հարսնիք մր

նձնջէբ* բայց խիստ վրգովալից եւ անհանգիստ էր Է, սրբութեամբ ալ պիտի կատարենք զայն։ Թ֊ոգ կրնննք, որ քէյֆգ գայ* գ ե ռ Հարսնիքին մէջ ալ

այդ նինջը* շուտով արթնցաւ ան ու ելաւ տեղէն* Գէոբգ իշխանր ղէնքով Հալածէ թշնամիներր, իսկ պար կը բռնեմ ։

Օրր սկսա՛ծ էր եւ արեւի առաջին ճա ււ ագա յթնեբր մ ենք՝ խօսքով : Մ եր պարտքը պիտի րլլա յ խրա– Բայց կա ա ակր մէկ կողմ, սրբազան * Հե–

պար կը բռնէին ձիւնին վրայ : էս ո ւս ե լ ժողովուրդը , փոքր ի կ լլո ւնդե բ կազմ ել եւ զինէն ամէն գնով քլուզէ փախուստ աալ Վասպոլ–

Նոյն՝ օրր Հասաւ նաեւ Գէորդ Մարզպետունի ա՝յդ դուն դերր յան ձնե լ ի շխան ին , որուն պա բաքը րականէն, աւելցուց Տէր ԱաՀակը ։

իշխանր իր փոքրաթիւ ձիաւոբներով, զորս սո­ սլիաի ըլլայ Աշոտ Երկաթի օգնել : Թոզ փախչի» , ատիկա սոսկալի Հարոճած մր

վորութիւն ունէր իր Հետ պտտցնելու եւ անՀ բա­ Բա ւց , Հայր սուրբ, մեր յա ջո ղո լթիլնր կ ՐԱայ դաւաճանին Համար ։ Ասկէ զատ թող մեր

ժն շտ պա՛րագաներուն՝ նե գելու Արաբն երր : ԱյԱ շատ գանգագ կը յառաջանա յ , աւ՛ելցուց Տէր Աա– գորհ ե ր ուն խառն ուին նաեւ օբիոբգներր :

էոբս անձերր, երեք Հոգեւորական եւ մէկ աշխար– Հակր* Վ^ա ս պո ւրա կան ի մ էջ ո ելէ գործ չի կա–

Հական , էսորՀու֊րգի նստեցան : Չորսն ալ տխուր տարուիլV* այն՛տեղ լ ո * ֊ ր Լ ^°՝րաով կը Հսկէ Գա զի­ ԲԱԳՐԱՏ ԱՏՎԱԶԵԱՆՅ

էին, ուրաէսութեան ոչ մէկ նշոյլ կերեւար անոնց

Fonds A.R.A.M