Page 35 - ARM_19-1948_03
P. 35
6 Ա * *4
գաղաւհա-ք աըանութեա՚Լ եւ բարոյական։ անկախու րուն աո ո ո Փական վիճակը աւելի գո Հացուց ի չ է »* մար Հայ ժողդվուբգին : Աբովեանֆն , Պէշէքթաշ–
թեան : Պաշտպանէ լու Համար մեր ն ուիրակա
՛՛ն ո ւթ իլննե րը Հ իսկ բաբո յական եւ ուսումնական մ ա կա ր գա կբ ա– լեա՚էն, Փորթու գալեանէն , Րաֆֆիէն *քկջ ԱՀա–
Սուղ արմեո մեղի մեր ծառացումը՝ նոյն գա լելի բարձրացած : &ք՝ ^ • վարչութիւն , Ո*–"* րոնեանն է*ր ոբ Հայ ժողովուրդի սրտին կր խօսէր
ղափարականով առա^նբչգուող մեր պաշտօնէս– հորՀո ւբգ եւ ուսոլյյ Հութիւն ունեցած ե$է սեթէո՝– րմբստանալով բռն ակա՚ութ ե ան (իէմ Հ Իր Հրաշալի
Կէ" կողքէի՛՛– : Ն՚՚յն գհին վրայ : Աո֊ղ արմեց՝ ղ֊ործակց ութիւն ; ԹԷ ք֊էաւ արեանբ եւ֊ թէ Ֆիքսէ - գրիչով ե՛ւ իր ւքիաչունշ ^խօսքերով։ Կբ քաՀս/լերէր
Հովանաւորեարբ , ներգաղթի եւ արտագաղթի բե յեղափոխութիւնը եւ. կր Հասնէր ա#րէն տեղ Ուր որ
~՝&ք–թաաԷս իէէ ֆիզիքապէս.; Բայց Լարուն ակից ինք րումով իիինց պակսած աշակերտներուն՝ տեղ ֊կր՜– պէտք կար իրե՛ , ԹիֆւԻզէՀ՛ ֊Հ֊Պոլիս , Փարիզէն
պաշտւզափել գրրքեքը՝ աճՀուն խանդով, անչա– ցա& են նորիր ապաՀովել։ Զաւաբեան վարժարա մինչեւ Լողան, առանց գոյղ յիւսաՀատՈկթեսէն ։
փեւկ դո Հ ունակս ւթեամ բ ։ Կիրքի Համազօր բարո նը անցեալ շրջանի 185/ւ գէմ ունեցան֊ է 175, Աեվրի գաչւագր ին՛ տակ իր գ։~ ած ֊ՀՈ ֊Որ ագբ ո ւ -
յական կորովով։ Մեր Հակառակորդները վերա - պակսա՛ծ եՑի աեղ 55 նորերու յաւելու մով։ Ֆիք թեամբ Հայասաան, որպէս պետութիւն ճանչցուե
Սոր ո դեցին մեզ^ բազմապատկեցին ինքնապաշտ– սի Կ* Խաչի Հովանաւորեալը անցեալ շբՀանի 245ի ցաւ, ինքն ալ որպէս ա յղ Հանրապետութեան
սլանաթեան մեր զէնքերը , կրակ տուին՝ փոխա փոխարէն ունեցած է 225 , պակսած \ՇՕին զա ռ 80 ^պատուի րակա,թե .ան՝ , ն՚շճխււտ-գաՀ մնաց հ Հ՚-ֆաբիզ ։
նակ մոխիր գտնելու։ Եւ ամէն ոք գիտէ , թէ ուր֊ ). որեբու , յաւելումով . ՛Հարգանք, գրադէւ^–֊ բաւաստ-եգ&ինր. , ՚ յեղափո–
յաա-գճցալ կռիւք։* Բովս/եդակ Սուրիս յ եւ. Լիրա–՝ ֆւականփն՜ եւ ՝ սլետակա՛ն մարդուն »<:
Բանախօս ութէ հէն ՚վեր^ Տիկին–
նանի մէջ, ոչ որ մանուկ ու միամիտ է այսօր՝ իջ՛ վ տ բ չո ւթ ի ւն բ մ տերմ իկ կապ Հ ա սաատե–
Հետ , ե ւ եկո յթ ր վւակեց շն ո րՀ ա կա լո ւթ ի »ն
՛Հաւատալու եւ ենթարկուելու Հ ամա ր բո լշե լի կետն՝ լով ա րտասաՀմ ան, ի քոյր մ ա սնաճի ւղե բուն Հ>ժա՝ն՝– բոլոր նե բ կ ան ե րուն ։ տն ախագս/Հ ը
յայանելուի
• սուտի;–, պատրանքներուն Իւ իսա րէ ո ւթե ան ։Բա ց ի կ յ,ցած կ անոՎ ց նիւ թական ել բաբո լական
ւս՚նՀուն չքաւորութեան.; մէջ գալարուող ափ մը գակոլթիլնբ եւս սլաՀ ովել ։
ղժբախտն՝եբէ , որոնց Հտյ\Ր՝ենասիրութի–ւնն ու Տ ունաՀ այ կ * հ)՛ա չբ իր շնոք-Հակալութիւյնբ ^Է՛ Նո ւն օրր, 26 3՚"–նիս , տեղի ունեցաւ մեր
զրկանքը շաՀադո րՆուեցաւ անխիղճ «կոմիտէ՝»նե– յայտնած է ո շ միայն ՀՕՄ ի կեգրոնին ել աբտա– ՀամակիրներԷն *կ . Հ* Թորոսեանի մօր թաղումը,
ր-ո-ւ , «լիազօրէներու ել անոնց աշկերտներուն սաՀմանի քոյր կալլմակերպութեան՛ց , այլեւ ա՛ռա ո բուն։– նե ր՜կայ էին՝ բոլոկ;՝ Հա՛լերը անխտիր ։ Եկած
կողմէ : ւելապէս Հ ել լ էն իշխանութեանց եւ աղն իւ ժող ո— Լին, նաեւ րարե կամներ Թ ա՜լո ւղէն , Մարսէ յլէն ,
Մե.յ։ մտաՀ ոզութեանւ առարկայ Հանդիսացան վ ա րւլ ին որ ամէնւ զիւրութիւն եւ քաջալերութիւն Պէ,ֆօ,վ, , Փարիզէն, Ս^, Շամոնէն, Տէսթէն :
մ՛իշտ՝ նաեւ մեր մշակոյթը , մեր եկեղեցին, մեր չեն զլացած Հ * Կ • ե)*ա՛չի կողմէ ծբագրուածորեւէ
կրթական կեանքը։ Եւ, առաջին էք ծի վրայ, մեր ազգօգուտ ձեռնւաբկի ։ կազմակեբպութիւԽր աե–
ԵՐԻՏԱՍԱՐԴՈՒԹԻՒՆԸ՝ իր ազգային, բար ո յա - տութեա\հ՛ կողմէ պաշւոօնապէս ճանչցուած՜ , միշտ
կան թէ ՀողեկւսՏն գա սաիարակութեամ՛բ : Մեր ա– կր ղորհէ օրէնքի սաՀմաններուն ֊մէջ ՚
ււօրեայ յոգնութեան եւ փիղերու, պրկումին "^է^*
ան Հ ո ւն բաւա ր ար ո ւ թ իւն գտաէն ք այգ ե րի տաս ար– ՀԱՅ ՄԸ ՏԱՇԵՑ ԵԱՓԻՒ%ԱՆ
գոլթիւնր տեսնելով միշտ մեր կոզքին ,մեր ցաւե
րուն– եւ ուրախութիւնն եր ուն Հետ : ք՛այռ , մանա՛ ՁԱՅՆԵՐ ԳԱՒԱՌԷՆ « Լոս Անճէլըս Թայմւթ կբ գբէ թէ աշվսարՀի
ՅԱՐԳԱՆՔԻ
ւանդ , մշտարթուն ու սրատես՝ դիմագրաւելու ամէնէն մեծ շափիւզան (տշՓթհււ՚շ) ոբ կ\արժէ մօտ
Համար ամէն զալ՜ " ՚ նենգութիւնդ ; ԵՐԵԿՈՅԹ 300.000 տոլաբ, քզկելոլ եւ կտրելու փափուկ գոր
ծը կատ արած է Հ էբբ ի Ղ^ազանճեան ՝, Լո ս Ան ճէլը–
ԳԱՂՈՒԹԷ ԳԱ՛ԼՈՒ Թ սի մէջ։ «81յօ1հ տէ&Ր օք Չս66Ոտ13ւՈ<յ» կոչուած այս
ՎԻԷՆ Ընկկ՛ Ա– ԱՀա՛րոնեանի մաՀուան մեծ քարբ գ ոբ տաշուելէ առաջ կը կշռէր 1 156 կե
քառասունքին առթիւ տեղի ունեցաւ 26 Յունիս րատ \քրաթ), Հիմա վերջնական ձեւին մէջ 733
8ՈԻՆԱՀԱ8 ԳԱՂՈՒԹԻՆ նոսրացումը , ներ– շաբաթ երեկո յ Հ . 0Հա\1. ջանեան ս ր աՀ ին մ էջ յար կե I ատ է : Նիւ– Եոբքի մէջ ցուցադրուելէն վերջ ,
ւլ աղ իժի եւ ար տ ա՚գ աղթ ի պատ ճաււո վ , բն ա լ չէ գանքի երեկո յթ մբ ։ Ժողովո լբ գը ո բո չուած ժ ա– պիտի վե ր ադա րձո ւ ի Լոս Ան՚ճէլբսի մէջ ոո*–Ցա~
տկարացուցած֊ Տ՛՛ուն աՀ ա լ կ . քՏա՛չի կազմա– մ ուն լեցուցած՜ էր սբ՚աՀը ։ Եկաւծ էին մանա լա՛նգ գրուելու։ Այս չափիւզան՝ 200 կերատ աւելի մեծ
կերպութիւնք : ՀԼարիչ անգ ամն եր բ ճիգ չեն խնա– անոնք ոբ չէ ին կր ցած՜ ԱՀ ար ոն եան ի գաղաղը դ ի– է քան նա խո րգ ամ են ամեծ չաւիովր 563 կերատ
յած ամ էն մեկնող էք ա՚չուՀ ի ի տեղ ուրիշ մր, ՝ե\ր–– մաւռբել , երբ ան անձրեւոտ ուշ գիչ\~եըոՎ անցած՜ «.Հնդկաստանի Աստղը^ :
րէ. մն երկու Հ ոգի արձանագրելու Համ ար ։ 3) ի քսի էր Վիէնէն։ Այս քարբ կը գտնուէ ր Աւտ բա լի ո յ փու ինս -
մ Էջ 26 Հ եռացող ս/նղամնե բու տեղ աբձաՀ֊ ՚ագրած Ընկեր Ա . ԱՀ ա ր ոն. եան ի մեծագիբ նկար՚ր կը լէնա քաղաքին մէկ Հանքին՝ մ էջ ուր Պ+աղան՚ճ եան
են I 02 ն ո ր եր ։ \թե րգաղթող Հ այ ր ենա կ ի ցները եւ ւլարգարուէբ բեմին ճակատէր, եռագո՚լն ժապաւէ եղբալրնեբբ եւս բա՛ժին մր ունին ։
ան՛ո՜նց փոքրերը , նաւերու յապաղման ատեն, Հ* նով շբջանակուած–։ Տիկին՝ ՏիգրանուՀի գեղեցիկ
Կ • Խ աչեանն ե ր ու ջերմ գո լի գուբ ան ք ին ա ռարկա / բանախօսութեամբ մբ բացաւ Հանգէսբ : & ատ փա– Ձեռնարկին՝ մէջ վտանգներ կային, վեց ան
եղան։ Միայն Բ՚ւքինոյի մէ%, ներգաղթող 80 փաքելի էր աււանձին Հրատաբկե լ ա յ դ այնքան ելի ՚ "ն ով ասա ղբ որ պէտք էր որ գուբս բե բո լէ ր
փոքրիկները Հ . Կ * $Սաչեանն երու տուներբ սլա — խնամքով պատրաստուած ճառբԼք&Մ ք*. Հրատա չափիլղալի կեդրոնը կլոբոլած մասին վրայ, կըբ–
ա ս պ ար ո լեց ան՝ եւ խնամ ո ւ֊եց ան Հ րակուած– է արդէն՝՝) է նաբ կոդմերէն եր եւան գալ ։ Հա՛կառակ իր կչի՚՚բի
կրթական մաբղին մէջ Կ՛ ք&աչը որդեգրած է 9 աստի՛ճան կարծրութեան՛ (ագամսմեդը 10 աԱաի—
« ՛դժբախտաբար ղ եղար ո ւե ս ա ական բա - ճան կարծրութիւն ունի՝) , կ՛րն՛ային բեկումԳւեր
հաս* ՜
130^ աւելի սաներ , Հոգալով անոնց գրենական՝ եւ մինը շատ կարո էր , վերջին պաՀ ուն՛ պատտաՀիլ ել պատճա §լ դառնա լ ճեղքելու քարը ։
այլ պիտոյքներբ ։ քէ ան կա խ բացակա յո ւթե ան ց պատճառով : Աք"~~ Համբեր ատ ա ր աշ խատան քով , Հ ար ի լրաւ որ կե–
Մեծագոյն գործը եղած է Հ* Կ* Խ ա՛չին ա - տասանեց րնկեր 3՝ Մաթոսեան , Աիամանթոյի ըատն-եը փոշիի վերածուելէ ետք , վերջապէս շա
նա ս տան ի Հալ կրթական եր կու մեծ Հ ա ս ա ա ա ո ւ– « Ափ մը Մոխիր»բ , Տիկ • Վ • 1հսաիկեա\ն «՝Բնիր փիւղային՝ սի ք– տ ր կը սկսի երեւիլ ։
թիւեներոլ Պ՝ոքի֊ոյ ի Զաւաբեան , եւ Ֆիքսի Հ * իմ բալիկբ» : Աստղը կամ աստղի ձեւ ր յա՛ռաջ կուգա լ կամ
կ * քցա չի Հո վան ա լոր եա լ վարժարաններու մ ւս/ոա– Օրուան բ անախ օ ս ը , ընկ եր Աշո տ ք1 ս աՀ ա կե ան կբ կազմ ուի լո յս ի բեկբեկս ւմնեգ է գրեթէ մ ան բա
խորշե
կա բարու թիւնր : Այս ձեռնարկներս ւն Համար ան– մօտ մէկ ժամ խօսեցաւ , ներկայացնելով Ա* ԱՀա– գի տա կա յին մեծ ո ւթեամբ խողովակաձեւ
Հրաժեշտ էր 1 50 միլիււն տրախմի ոբուձն՛ մէկ քա–
ր ոնե ան. ի բագմակողմ անի զոլէծը : <(.Ընկեբ ԱՀ ա— րու կամ բիւրեղեայ զետեղումներու մ էջ , քաբին
մոբթին կամ կեղեւին
ռտաբղբ կբ Հոգայ ՀՕՄի կեգրոնբ ։ / ոնե ան Հաւասարապէս սիրելի եւ յարգելի էր թէ տակ կանոնաւոր ձեւով մբ :
(Հունաստանի Ծրջ * վար չո ւթի ւն բ յաջողած է քք՚րքաՀ այ ո ւն , թէ Ո* ուսաՀայան ։Ան՝ ոչ թբքա՚Հա / Երկու ամիս աշխատէ լէ վերջ , Վ՝ ո ւթե ս լէ\ն՝տ ի
փոքր բացով մբ փակել իր գո բ\ծ ո լնէ դւթեան՝ շբր– Է\Ս - "Լս*Լ (հո ւսաՀա յ , այլ պա րղապէս Հայ : ք*ո– Աեւ Աստղբ 1լ ա ր տ ա ց ո լա յ \ Եւ֊ աշիւա՚րՀ նոր գլուխ
ջանբ : լորիս սիրելի ընկեր ԱՀարոն՛եանբ ոչ մի խոչընդո գո րծոց մ բ կբ ստանա լ շ/ւորՀ իւ Հնարագէտ Հա յ" ւ
Ա յս տաբի անոր գպբ ո ցնե ր ուն ա շա կեր տճ՚ե– տի առջեւ կանգ չառաւ օգտակար , դառնալու Հա ո՛ր Հ
<ՅԱՌԱՋ»Ի ԹԵՐԹՕՆԸ (47) ԼէՔւԼ հեԼ • մինչեւ որ ի վերջոյ վրայ Հա սալ ձեր՝ խրատները, մոռնան ամէն Հակառակութիւն
գիշերը եւ յոդնսրծ ան կո ղին մ ւո աւ ; յց գիշերն՛ եւ սիրով ու միաբան ըլլան իրարու Հետ ։
ալ Հ անգիս տ չ աո լաւ իրեն՝. դառն պատ կերն երւբ Ձեր պարտքն է բերանացի կամ նամ ակներով ,
պատգամաւորներով
115118 Ե Ր Կ Ա Թ կբ շարունակէին խռովել իր Հոգթն՝. յ , եպիսկոպոսներով ու քաՀա–
կաթողիկոս ր կը ճանչնսւր Հայ նախարարնե նանե րո վ աշխ ա տ իլ ո բ ան ոնց մ էջէն վերնա յ՝ չա՛ր
(ՊԱՏՄԱԿԱՆ ՎԷՊ) րը , կը ճանչնար անոնց Հոգին , ա\նմ՛իա բանութիւ– Հակառակս ւթիւն բ ։ Եթէ դուք մ իանա ք , մեր ինք–
•հը եւ եսասիրութիւնը , եւ աւելի կը յո՚ւսա՛Հա ն ա կ սւ լ կա լսրն ՛ալ պէտք եղած՜ ատեն։՝ կ՚ուղարկէ
տէ բ ։ Ի^նչ պիտի ընէր ինք* իր բոլոր ճիգը պիտի բազմաթիւ զօրք, իբրեւ օգնութիւն ձեզի ^ ;
Իէ. թա՚եԼբ \՚լ ա խարա բներ բ Հ աշտե ցնե լու Հ ամ ար Ա— կաթոգի կոս,ր ուր ախտ ցաւ այս թո –֊–զթը կսյԲ—
շոտ Երկաթ Հետ , այլապէս ա՛զգը կո ր ս ո ւած էր : գա լո վ եւ ան մ իջա պէս զն աց տես նել ո Լ Ատ րնե բ սե -
Յետոյ մտաւ ներս եւ սկսաւ չրջադայիլ իր Ու՜ստի կանգ առաւ ա յն մ տքի վրա յոր նախ Հաշ Հը I Այս վե՝Ի ջին բ խօսք տուաւ գագբե ցնե լո ւ իր
սենեակին մէջ՛. Ամ թո զ ջ պալատը խոր քուն– էր տեցնէ Վրաց - Աղուանից եւ Ափ խաղաց իշխաննե թշն ամ ութիւն ը Հ այ ո ց Հետ եւ Օ գնել ու ան ոնց
մա ահ . ոչ մէկ ձայն կը լսուէր , բացի Աղթամա– րը ու ապա Տարօնի մէջ Հրաւիրէ նախարարաց բնդգէ մ Ե ո ւս ո ւֆ ի ։
բայ լճին Ծ՜փանքէն : ժողով * *իոՀ ս՛րտով բաժնուեցաւ կաթոզիկոսբ Այո բնե ր–
,Միամիտ կը շբ ջադայէր Գադիկը իր սենեա Ու կաթողիկոսը քնացաւ , յոյսը գնելով Աս - սեղէն եւ դարձաւ Հա լաստան , Տարօն գաւառը,
ա ու ծ ո լ փըա / * ուրկէ կո՛ն գակնւե ր զըկես ամ էն կողմ , որ պ է սղի
կին, մէջ եւ ձ՜րագիրներ կը կազմէր, եզրակացու գան Հաւաքուին Հալ իշխաններն
րր ու նախարա-րնե–
թիւներ կը Հանէր, ինքն իրեն՝ կը տխրէր, կ՝ու ••
րախանար , կը Հրճուէր ու կը սարսափէր , առանց Աբեւի առաջին ճառագայթները նոր էին ին–
նկատելու , թէ ինչպէս եիկու վառ աչքեր կը Հւե– կե բ Վասպուրականի դաշտ եր ո ւն ու լեռն եբ՛ո լն1
տեւէին իրեն եւ կը գիտէին՝ իր դէմքին այլայլու վբայ, երբ արթնցաւ ադգի Հովիւբ, աղօթեց Աս ք՝ալց ի^նչ չաՀեցալ կաթողիկոսը այգ ժողո–
թիւնը : տուծոյ եւ կբ պատրաստուէր նե>ր կայանալ Վրաց ՚/է^յ * "էհ^՚է ՚՝ Նախարարներէն, ոմանւք չեկան ժո–
ԱտբներսեՀ թագաւորին , երբ յ՚այտնեցին , թէ զովի * էսհ ք"^՛անք իրարու դէմ Հակաճառելով
Գադիկ Արձ–րու1 ի ի գաղտնիքը երեք անձի մէք ՅւՈւԱաց կայսրէն թուղթ է բերուած իրեն։ Ւ°*նք բաժնուեցան իրարմէ, առանց ոեւէ ելքի յանգե
չէր ամ ւի ո էի ո լ ահ , այլ ԷոՐս ։
թուղթ էր այղ* նոր թշո ւառո ւթ իւնն եԲր թէ ու լու։
րախութիւն կբ բերէր ան . կամ գուցէՅ ո յները ն ո– ՎՀատեցաւ կաթողիկոս բ եւ գառնացած ս բր
ԻԸ– ՚րէն կլարծարծէին կրօ՛նական միութեան խնդիրը՛ տով նամակ ղրկեց Յոլնւաղ կայսեր , ՚&՚կարադրե -
Մարտիրոս Հօր Հեռանալէն ետք, ՅովՀաննէս Կաթողիկոսը դոդդոջուն ձեռքերով բացաւ թու ղ– լով ազգ ի տ առա սլե ալ վիճ ակ ր , նախա րարՆե բու
կաթողիկոսը կարճ ժամ ան ակ մ բ անշարժ մնաց , թբ եւ կարդաց կոստանգին Պոբփիւռուժէնկայսեր անմիաբանութիւն բ եւ , օգնութիւն խնդրեց : ՀՀ ատ
ապա ոտքի ելաւ եւ սկսաւ ման դալ իր .ընդարձակ կողմէ Պատ՛րիարքին գրութիւնբ , ուր կ բսուէբ * չան ցած ստացաւ իր նամ ակին պատասխանբ ,ոբով
դաՀլիճին մէջ : Բուռն ու տենդոտ մտած՜ումները « Այս թուղթթՆ Հետ միասին, նամակներ ու– կայսրը կ* Պոլիս կբ Հրաւիրէր զինքն ու Աշ
Երկաթ տալ Հ ոտ
Հսւնգիստ էէ ին տար իրեն : ղ ար կեռ ին ք ն աեւ Ատ բնե րս ե Հ ին Փւ Աւի խազաց բ, խոստանալով օգնական– զօ՛րք տաւ Հա —
յո& ։
Երկար, շատ երկար սկը մտածէր ան–, իր ընե–֊ Գոլրգէն֊ին , թելադրելով իբենց , ոբսլէսզի Հսհ-ն՝
ԲԱԳՐԱՏ Ա8ՎՈՋԵԱՆՑ
Fonds A.R.A.M
գաղաւհա-ք աըանութեա՚Լ եւ բարոյական։ անկախու րուն աո ո ո Փական վիճակը աւելի գո Հացուց ի չ է »* մար Հայ ժողդվուբգին : Աբովեանֆն , Պէշէքթաշ–
թեան : Պաշտպանէ լու Համար մեր ն ուիրակա
՛՛ն ո ւթ իլննե րը Հ իսկ բաբո յական եւ ուսումնական մ ա կա ր գա կբ ա– լեա՚էն, Փորթու գալեանէն , Րաֆֆիէն *քկջ ԱՀա–
Սուղ արմեո մեղի մեր ծառացումը՝ նոյն գա լելի բարձրացած : &ք՝ ^ • վարչութիւն , Ո*–"* րոնեանն է*ր ոբ Հայ ժողովուրդի սրտին կր խօսէր
ղափարականով առա^նբչգուող մեր պաշտօնէս– հորՀո ւբգ եւ ուսոլյյ Հութիւն ունեցած ե$է սեթէո՝– րմբստանալով բռն ակա՚ութ ե ան (իէմ Հ Իր Հրաշալի
Կէ" կողքէի՛՛– : Ն՚՚յն գհին վրայ : Աո֊ղ արմեց՝ ղ֊ործակց ութիւն ; ԹԷ ք֊էաւ արեանբ եւ֊ թէ Ֆիքսէ - գրիչով ե՛ւ իր ւքիաչունշ ^խօսքերով։ Կբ քաՀս/լերէր
Հովանաւորեարբ , ներգաղթի եւ արտագաղթի բե յեղափոխութիւնը եւ. կր Հասնէր ա#րէն տեղ Ուր որ
~՝&ք–թաաԷս իէէ ֆիզիքապէս.; Բայց Լարուն ակից ինք րումով իիինց պակսած աշակերտներուն՝ տեղ ֊կր՜– պէտք կար իրե՛ , ԹիֆւԻզէՀ՛ ֊Հ֊Պոլիս , Փարիզէն
պաշտւզափել գրրքեքը՝ աճՀուն խանդով, անչա– ցա& են նորիր ապաՀովել։ Զաւաբեան վարժարա մինչեւ Լողան, առանց գոյղ յիւսաՀատՈկթեսէն ։
փեւկ դո Հ ունակս ւթեամ բ ։ Կիրքի Համազօր բարո նը անցեալ շրջանի 185/ւ գէմ ունեցան֊ է 175, Աեվրի գաչւագր ին՛ տակ իր գ։~ ած ֊ՀՈ ֊Որ ագբ ո ւ -
յական կորովով։ Մեր Հակառակորդները վերա - պակսա՛ծ եՑի աեղ 55 նորերու յաւելու մով։ Ֆիք թեամբ Հայասաան, որպէս պետութիւն ճանչցուե
Սոր ո դեցին մեզ^ բազմապատկեցին ինքնապաշտ– սի Կ* Խաչի Հովանաւորեալը անցեալ շբՀանի 245ի ցաւ, ինքն ալ որպէս ա յղ Հանրապետութեան
սլանաթեան մեր զէնքերը , կրակ տուին՝ փոխա փոխարէն ունեցած է 225 , պակսած \ՇՕին զա ռ 80 ^պատուի րակա,թե .ան՝ , ն՚շճխււտ-գաՀ մնաց հ Հ՚-ֆաբիզ ։
նակ մոխիր գտնելու։ Եւ ամէն ոք գիտէ , թէ ուր֊ ). որեբու , յաւելումով . ՛Հարգանք, գրադէւ^–֊ բաւաստ-եգ&ինր. , ՚ յեղափո–
յաա-գճցալ կռիւք։* Բովս/եդակ Սուրիս յ եւ. Լիրա–՝ ֆւականփն՜ եւ ՝ սլետակա՛ն մարդուն »<:
Բանախօս ութէ հէն ՚վեր^ Տիկին–
նանի մէջ, ոչ որ մանուկ ու միամիտ է այսօր՝ իջ՛ վ տ բ չո ւթ ի ւն բ մ տերմ իկ կապ Հ ա սաատե–
Հետ , ե ւ եկո յթ ր վւակեց շն ո րՀ ա կա լո ւթ ի »ն
՛Հաւատալու եւ ենթարկուելու Հ ամա ր բո լշե լի կետն՝ լով ա րտասաՀմ ան, ի քոյր մ ա սնաճի ւղե բուն Հ>ժա՝ն՝– բոլոր նե բ կ ան ե րուն ։ տն ախագս/Հ ը
յայանելուի
• սուտի;–, պատրանքներուն Իւ իսա րէ ո ւթե ան ։Բա ց ի կ յ,ցած կ անոՎ ց նիւ թական ել բաբո լական
ւս՚նՀուն չքաւորութեան.; մէջ գալարուող ափ մը գակոլթիլնբ եւս սլաՀ ովել ։
ղժբախտն՝եբէ , որոնց Հտյ\Ր՝ենասիրութի–ւնն ու Տ ունաՀ այ կ * հ)՛ա չբ իր շնոք-Հակալութիւյնբ ^Է՛ Նո ւն օրր, 26 3՚"–նիս , տեղի ունեցաւ մեր
զրկանքը շաՀադո րՆուեցաւ անխիղճ «կոմիտէ՝»նե– յայտնած է ո շ միայն ՀՕՄ ի կեգրոնին ել աբտա– ՀամակիրներԷն *կ . Հ* Թորոսեանի մօր թաղումը,
ր-ո-ւ , «լիազօրէներու ել անոնց աշկերտներուն սաՀմանի քոյր կալլմակերպութեան՛ց , այլեւ ա՛ռա ո բուն։– նե ր՜կայ էին՝ բոլոկ;՝ Հա՛լերը անխտիր ։ Եկած
կողմէ : ւելապէս Հ ել լ էն իշխանութեանց եւ աղն իւ ժող ո— Լին, նաեւ րարե կամներ Թ ա՜լո ւղէն , Մարսէ յլէն ,
Մե.յ։ մտաՀ ոզութեանւ առարկայ Հանդիսացան վ ա րւլ ին որ ամէնւ զիւրութիւն եւ քաջալերութիւն Պէ,ֆօ,վ, , Փարիզէն, Ս^, Շամոնէն, Տէսթէն :
մ՛իշտ՝ նաեւ մեր մշակոյթը , մեր եկեղեցին, մեր չեն զլացած Հ * Կ • ե)*ա՛չի կողմէ ծբագրուածորեւէ
կրթական կեանքը։ Եւ, առաջին էք ծի վրայ, մեր ազգօգուտ ձեռնւաբկի ։ կազմակեբպութիւԽր աե–
ԵՐԻՏԱՍԱՐԴՈՒԹԻՒՆԸ՝ իր ազգային, բար ո յա - տութեա\հ՛ կողմէ պաշւոօնապէս ճանչցուած՜ , միշտ
կան թէ ՀողեկւսՏն գա սաիարակութեամ՛բ : Մեր ա– կր ղորհէ օրէնքի սաՀմաններուն ֊մէջ ՚
ււօրեայ յոգնութեան եւ փիղերու, պրկումին "^է^*
ան Հ ո ւն բաւա ր ար ո ւ թ իւն գտաէն ք այգ ե րի տաս ար– ՀԱՅ ՄԸ ՏԱՇԵՑ ԵԱՓԻՒ%ԱՆ
գոլթիւնր տեսնելով միշտ մեր կոզքին ,մեր ցաւե
րուն– եւ ուրախութիւնն եր ուն Հետ : ք՛այռ , մանա՛ ՁԱՅՆԵՐ ԳԱՒԱՌԷՆ « Լոս Անճէլըս Թայմւթ կբ գբէ թէ աշվսարՀի
ՅԱՐԳԱՆՔԻ
ւանդ , մշտարթուն ու սրատես՝ դիմագրաւելու ամէնէն մեծ շափիւզան (տշՓթհււ՚շ) ոբ կ\արժէ մօտ
Համար ամէն զալ՜ " ՚ նենգութիւնդ ; ԵՐԵԿՈՅԹ 300.000 տոլաբ, քզկելոլ եւ կտրելու փափուկ գոր
ծը կատ արած է Հ էբբ ի Ղ^ազանճեան ՝, Լո ս Ան ճէլը–
ԳԱՂՈՒԹԷ ԳԱ՛ԼՈՒ Թ սի մէջ։ «81յօ1հ տէ&Ր օք Չս66Ոտ13ւՈ<յ» կոչուած այս
ՎԻԷՆ Ընկկ՛ Ա– ԱՀա՛րոնեանի մաՀուան մեծ քարբ գ ոբ տաշուելէ առաջ կը կշռէր 1 156 կե
քառասունքին առթիւ տեղի ունեցաւ 26 Յունիս րատ \քրաթ), Հիմա վերջնական ձեւին մէջ 733
8ՈԻՆԱՀԱ8 ԳԱՂՈՒԹԻՆ նոսրացումը , ներ– շաբաթ երեկո յ Հ . 0Հա\1. ջանեան ս ր աՀ ին մ էջ յար կե I ատ է : Նիւ– Եոբքի մէջ ցուցադրուելէն վերջ ,
ւլ աղ իժի եւ ար տ ա՚գ աղթ ի պատ ճաււո վ , բն ա լ չէ գանքի երեկո յթ մբ ։ Ժողովո լբ գը ո բո չուած ժ ա– պիտի վե ր ադա րձո ւ ի Լոս Ան՚ճէլբսի մէջ ոո*–Ցա~
տկարացուցած֊ Տ՛՛ուն աՀ ա լ կ . քՏա՛չի կազմա– մ ուն լեցուցած՜ էր սբ՚աՀը ։ Եկաւծ էին մանա լա՛նգ գրուելու։ Այս չափիւզան՝ 200 կերատ աւելի մեծ
կերպութիւնք : ՀԼարիչ անգ ամն եր բ ճիգ չեն խնա– անոնք ոբ չէ ին կր ցած՜ ԱՀ ար ոն եան ի գաղաղը դ ի– է քան նա խո րգ ամ են ամեծ չաւիովր 563 կերատ
յած ամ էն մեկնող էք ա՚չուՀ ի ի տեղ ուրիշ մր, ՝ե\ր–– մաւռբել , երբ ան անձրեւոտ ուշ գիչ\~եըոՎ անցած՜ «.Հնդկաստանի Աստղը^ :
րէ. մն երկու Հ ոգի արձանագրելու Համ ար ։ 3) ի քսի էր Վիէնէն։ Այս քարբ կը գտնուէ ր Աւտ բա լի ո յ փու ինս -
մ Էջ 26 Հ եռացող ս/նղամնե բու տեղ աբձաՀ֊ ՚ագրած Ընկեր Ա . ԱՀ ա ր ոն. եան ի մեծագիբ նկար՚ր կը լէնա քաղաքին մէկ Հանքին՝ մ էջ ուր Պ+աղան՚ճ եան
են I 02 ն ո ր եր ։ \թե րգաղթող Հ այ ր ենա կ ի ցները եւ ւլարգարուէբ բեմին ճակատէր, եռագո՚լն ժապաւէ եղբալրնեբբ եւս բա՛ժին մր ունին ։
ան՛ո՜նց փոքրերը , նաւերու յապաղման ատեն, Հ* նով շբջանակուած–։ Տիկին՝ ՏիգրանուՀի գեղեցիկ
Կ • Խ աչեանն ե ր ու ջերմ գո լի գուբ ան ք ին ա ռարկա / բանախօսութեամբ մբ բացաւ Հանգէսբ : & ատ փա– Ձեռնարկին՝ մէջ վտանգներ կային, վեց ան
եղան։ Միայն Բ՚ւքինոյի մէ%, ներգաղթող 80 փաքելի էր աււանձին Հրատաբկե լ ա յ դ այնքան ելի ՚ "ն ով ասա ղբ որ պէտք էր որ գուբս բե բո լէ ր
փոքրիկները Հ . Կ * $Սաչեանն երու տուներբ սլա — խնամքով պատրաստուած ճառբԼք&Մ ք*. Հրատա չափիլղալի կեդրոնը կլոբոլած մասին վրայ, կըբ–
ա ս պ ար ո լեց ան՝ եւ խնամ ո ւ֊եց ան Հ րակուած– է արդէն՝՝) է նաբ կոդմերէն եր եւան գալ ։ Հա՛կառակ իր կչի՚՚բի
կրթական մաբղին մէջ Կ՛ ք&աչը որդեգրած է 9 աստի՛ճան կարծրութեան՛ (ագամսմեդը 10 աԱաի—
« ՛դժբախտաբար ղ եղար ո ւե ս ա ական բա - ճան կարծրութիւն ունի՝) , կ՛րն՛ային բեկումԳւեր
հաս* ՜
130^ աւելի սաներ , Հոգալով անոնց գրենական՝ եւ մինը շատ կարո էր , վերջին պաՀ ուն՛ պատտաՀիլ ել պատճա §լ դառնա լ ճեղքելու քարը ։
այլ պիտոյքներբ ։ քէ ան կա խ բացակա յո ւթե ան ց պատճառով : Աք"~~ Համբեր ատ ա ր աշ խատան քով , Հ ար ի լրաւ որ կե–
Մեծագոյն գործը եղած է Հ* Կ* Խ ա՛չին ա - տասանեց րնկեր 3՝ Մաթոսեան , Աիամանթոյի ըատն-եը փոշիի վերածուելէ ետք , վերջապէս շա
նա ս տան ի Հալ կրթական եր կու մեծ Հ ա ս ա ա ա ո ւ– « Ափ մը Մոխիր»բ , Տիկ • Վ • 1հսաիկեա\ն «՝Բնիր փիւղային՝ սի ք– տ ր կը սկսի երեւիլ ։
թիւեներոլ Պ՝ոքի֊ոյ ի Զաւաբեան , եւ Ֆիքսի Հ * իմ բալիկբ» : Աստղը կամ աստղի ձեւ ր յա՛ռաջ կուգա լ կամ
կ * քցա չի Հո վան ա լոր եա լ վարժարաններու մ ւս/ոա– Օրուան բ անախ օ ս ը , ընկ եր Աշո տ ք1 ս աՀ ա կե ան կբ կազմ ուի լո յս ի բեկբեկս ւմնեգ է գրեթէ մ ան բա
խորշե
կա բարու թիւնր : Այս ձեռնարկներս ւն Համար ան– մօտ մէկ ժամ խօսեցաւ , ներկայացնելով Ա* ԱՀա– գի տա կա յին մեծ ո ւթեամբ խողովակաձեւ
Հրաժեշտ էր 1 50 միլիււն տրախմի ոբուձն՛ մէկ քա–
ր ոնե ան. ի բագմակողմ անի զոլէծը : <(.Ընկեբ ԱՀ ա— րու կամ բիւրեղեայ զետեղումներու մ էջ , քաբին
մոբթին կամ կեղեւին
ռտաբղբ կբ Հոգայ ՀՕՄի կեգրոնբ ։ / ոնե ան Հաւասարապէս սիրելի եւ յարգելի էր թէ տակ կանոնաւոր ձեւով մբ :
(Հունաստանի Ծրջ * վար չո ւթի ւն բ յաջողած է քք՚րքաՀ այ ո ւն , թէ Ո* ուսաՀայան ։Ան՝ ոչ թբքա՚Հա / Երկու ամիս աշխատէ լէ վերջ , Վ՝ ո ւթե ս լէ\ն՝տ ի
փոքր բացով մբ փակել իր գո բ\ծ ո լնէ դւթեան՝ շբր– Է\Ս - "Լս*Լ (հո ւսաՀա յ , այլ պա րղապէս Հայ : ք*ո– Աեւ Աստղբ 1լ ա ր տ ա ց ո լա յ \ Եւ֊ աշիւա՚րՀ նոր գլուխ
ջանբ : լորիս սիրելի ընկեր ԱՀարոն՛եանբ ոչ մի խոչընդո գո րծոց մ բ կբ ստանա լ շ/ւորՀ իւ Հնարագէտ Հա յ" ւ
Ա յս տաբի անոր գպբ ո ցնե ր ուն ա շա կեր տճ՚ե– տի առջեւ կանգ չառաւ օգտակար , դառնալու Հա ո՛ր Հ
<ՅԱՌԱՋ»Ի ԹԵՐԹՕՆԸ (47) ԼէՔւԼ հեԼ • մինչեւ որ ի վերջոյ վրայ Հա սալ ձեր՝ խրատները, մոռնան ամէն Հակառակութիւն
գիշերը եւ յոդնսրծ ան կո ղին մ ւո աւ ; յց գիշերն՛ եւ սիրով ու միաբան ըլլան իրարու Հետ ։
ալ Հ անգիս տ չ աո լաւ իրեն՝. դառն պատ կերն երւբ Ձեր պարտքն է բերանացի կամ նամ ակներով ,
պատգամաւորներով
115118 Ե Ր Կ Ա Թ կբ շարունակէին խռովել իր Հոգթն՝. յ , եպիսկոպոսներով ու քաՀա–
կաթողիկոս ր կը ճանչնսւր Հայ նախարարնե նանե րո վ աշխ ա տ իլ ո բ ան ոնց մ էջէն վերնա յ՝ չա՛ր
(ՊԱՏՄԱԿԱՆ ՎԷՊ) րը , կը ճանչնար անոնց Հոգին , ա\նմ՛իա բանութիւ– Հակառակս ւթիւն բ ։ Եթէ դուք մ իանա ք , մեր ինք–
•հը եւ եսասիրութիւնը , եւ աւելի կը յո՚ւսա՛Հա ն ա կ սւ լ կա լսրն ՛ալ պէտք եղած՜ ատեն։՝ կ՚ուղարկէ
տէ բ ։ Ի^նչ պիտի ընէր ինք* իր բոլոր ճիգը պիտի բազմաթիւ զօրք, իբրեւ օգնութիւն ձեզի ^ ;
Իէ. թա՚եԼբ \՚լ ա խարա բներ բ Հ աշտե ցնե լու Հ ամ ար Ա— կաթոգի կոս,ր ուր ախտ ցաւ այս թո –֊–զթը կսյԲ—
շոտ Երկաթ Հետ , այլապէս ա՛զգը կո ր ս ո ւած էր : գա լո վ եւ ան մ իջա պէս զն աց տես նել ո Լ Ատ րնե բ սե -
Յետոյ մտաւ ներս եւ սկսաւ չրջադայիլ իր Ու՜ստի կանգ առաւ ա յն մ տքի վրա յոր նախ Հաշ Հը I Այս վե՝Ի ջին բ խօսք տուաւ գագբե ցնե լո ւ իր
սենեակին մէջ՛. Ամ թո զ ջ պալատը խոր քուն– էր տեցնէ Վրաց - Աղուանից եւ Ափ խաղաց իշխաննե թշն ամ ութիւն ը Հ այ ո ց Հետ եւ Օ գնել ու ան ոնց
մա ահ . ոչ մէկ ձայն կը լսուէր , բացի Աղթամա– րը ու ապա Տարօնի մէջ Հրաւիրէ նախարարաց բնդգէ մ Ե ո ւս ո ւֆ ի ։
բայ լճին Ծ՜փանքէն : ժողով * *իոՀ ս՛րտով բաժնուեցաւ կաթոզիկոսբ Այո բնե ր–
,Միամիտ կը շբ ջադայէր Գադիկը իր սենեա Ու կաթողիկոսը քնացաւ , յոյսը գնելով Աս - սեղէն եւ դարձաւ Հա լաստան , Տարօն գաւառը,
ա ու ծ ո լ փըա / * ուրկէ կո՛ն գակնւե ր զըկես ամ էն կողմ , որ պ է սղի
կին, մէջ եւ ձ՜րագիրներ կը կազմէր, եզրակացու գան Հաւաքուին Հալ իշխաններն
րր ու նախարա-րնե–
թիւներ կը Հանէր, ինքն իրեն՝ կը տխրէր, կ՝ու ••
րախանար , կը Հրճուէր ու կը սարսափէր , առանց Աբեւի առաջին ճառագայթները նոր էին ին–
նկատելու , թէ ինչպէս եիկու վառ աչքեր կը Հւե– կե բ Վասպուրականի դաշտ եր ո ւն ու լեռն եբ՛ո լն1
տեւէին իրեն եւ կը գիտէին՝ իր դէմքին այլայլու վբայ, երբ արթնցաւ ադգի Հովիւբ, աղօթեց Աս ք՝ալց ի^նչ չաՀեցալ կաթողիկոսը այգ ժողո–
թիւնը : տուծոյ եւ կբ պատրաստուէր նե>ր կայանալ Վրաց ՚/է^յ * "էհ^՚է ՚՝ Նախարարներէն, ոմանւք չեկան ժո–
ԱտբներսեՀ թագաւորին , երբ յ՚այտնեցին , թէ զովի * էսհ ք"^՛անք իրարու դէմ Հակաճառելով
Գադիկ Արձ–րու1 ի ի գաղտնիքը երեք անձի մէք ՅւՈւԱաց կայսրէն թուղթ է բերուած իրեն։ Ւ°*նք բաժնուեցան իրարմէ, առանց ոեւէ ելքի յանգե
չէր ամ ւի ո էի ո լ ահ , այլ ԷոՐս ։
թուղթ էր այղ* նոր թշո ւառո ւթ իւնն եԲր թէ ու լու։
րախութիւն կբ բերէր ան . կամ գուցէՅ ո յները ն ո– ՎՀատեցաւ կաթողիկոս բ եւ գառնացած ս բր
ԻԸ– ՚րէն կլարծարծէին կրօ՛նական միութեան խնդիրը՛ տով նամակ ղրկեց Յոլնւաղ կայսեր , ՚&՚կարադրե -
Մարտիրոս Հօր Հեռանալէն ետք, ՅովՀաննէս Կաթողիկոսը դոդդոջուն ձեռքերով բացաւ թու ղ– լով ազգ ի տ առա սլե ալ վիճ ակ ր , նախա րարՆե բու
կաթողիկոսը կարճ ժամ ան ակ մ բ անշարժ մնաց , թբ եւ կարդաց կոստանգին Պոբփիւռուժէնկայսեր անմիաբանութիւն բ եւ , օգնութիւն խնդրեց : ՀՀ ատ
ապա ոտքի ելաւ եւ սկսաւ ման դալ իր .ընդարձակ կողմէ Պատ՛րիարքին գրութիւնբ , ուր կ բսուէբ * չան ցած ստացաւ իր նամ ակին պատասխանբ ,ոբով
դաՀլիճին մէջ : Բուռն ու տենդոտ մտած՜ումները « Այս թուղթթՆ Հետ միասին, նամակներ ու– կայսրը կ* Պոլիս կբ Հրաւիրէր զինքն ու Աշ
Երկաթ տալ Հ ոտ
Հսւնգիստ էէ ին տար իրեն : ղ ար կեռ ին ք ն աեւ Ատ բնե րս ե Հ ին Փւ Աւի խազաց բ, խոստանալով օգնական– զօ՛րք տաւ Հա —
յո& ։
Երկար, շատ երկար սկը մտածէր ան–, իր ընե–֊ Գոլրգէն֊ին , թելադրելով իբենց , ոբսլէսզի Հսհ-ն՝
ԲԱԳՐԱՏ Ա8ՎՈՋԵԱՆՑ
Fonds A.R.A.M