Page 262 - ARM_19-1948_03
P. 262
ՌՈԼՅեՒԻ&ՄԸ ՚ԲՕԱադատ ԲեփԱսկքւ գ ո լ տ մաք ՛կա վ ա ր ժ ա կ ա ն եւ թէ գ բ ա կան ա գի տ ո լ -
եւ ճայ գբակա&ութիէՕը
թեան ուգղութեամբ։
եհ ԴԱ6նԱԿ8ՈԻԹԻԻնԸ» Բելթնսկիէն կատարուած թարգմանութիւն -
Ներու մէկ մ ասն ալ ունէր գրական - պատմակա՛նէ
(ԹՌՈՒՑԻԿ ԱԿՆԱՐԿ) եւ Հ ր ա պ ա ր ա կ ա խ օ ս ա կ ա ն Հանգամանք։ Աւշա
ԽՄԲ–— Ամփոփուած է ւ արեւմտեան հայէ՛, գրութեան արժանի է ՛ո՛չ միայն կանանց ^աՐ^Բ է
րէնր վհրածւււած– Աով. ամսագրի այլեւ սիր՛ոյ մասին անոր գրածը։ Բ ե լինս կին կբ
Հայաստան յ ի շ ե ն 1905^ յ^զափոխո ւթեան շրկանին, երր կթնե–
ԺԶ– ՅոՍնիւփ ր ֊ ի ւ է ն . - ր բ կ ՛ապրին՛ զարթօնք ե լ կբ նե տուձին ՀաՀն բայ ին՛
՚իաշնակցո ւթեան ղա ղա փ արն ե ր բ յա յ ա ն ա պէս Հ ա յ նոր դ ր ա կանո ւթիւն՛բ շատ ումեդ ստեգ - գործունեութեան ասպարէզ։ Այդ ատեն՛ Հայ գբա–
կը յաղթանակէին՝ Հայաստանի մէկ * ծ ա գ ո բ ծ ա կ ա ն լիցք է ստացած ԲելթԼսկիի դրական՛ կանութեան՝ մէկ կբ սկսին թարգմանաբար տա ք
Վիճելի Հոգամասեբ՚ոլ Հարց (Լեռնային ՛Լա - անմաՀ ժառանգութենէն ։ Աչ միայն՛ մեբ քննադատ Բելինսկիին իր կ՚եոկ դ ր ա ծ նամակներէն մէկ բա՛–
րաբաղի 1 Լեռնային ^անձակի , Ախալքալակին տութեան՛ սեռը շ ա տ բան պարտական է ռուս մեծ նին–. Հայ Հ ր ՛ ա պ ա ր ա կ ա խ օ ս բ կբ կռթնի Բ ե լինսկիի
Նախիկեւանի Հարց , ր ք ա Հ ա յ ՛հատ , Հա յաս տ ա ն ի գրողին , այլեւ • շուն՛չը զգացուած է մեր գբակա - վրտյ աքն ա տ ե ն երր կբ պայքարին՝ Հինին դէմ,
նո ւթեան մէկ
ի ր ա ւ ա Հ ա ւ ա ս ա բ ո ւթեան խ^դիր , Հա յ մ՚շակո յթէ ուրիշ գիծերով ; գ ր ա բ ա ր ի գէմ, մեռնող ուժերու տիր ա պ ե տ ո . ւ ֊
պաշտպանութեան Հարց , խղճի առատութեան սլա– Հայ գրականութեան բնթերցողբ ծանօթացած ք^եան դէմ ։
Հա\ւկ, անկախութեան խնզձիր , աղգային պաշտպա է անոր գոբծեբէն կատարուած թարգման՛ութիւն՝ - Բելթեսկի ունեցած է միտք եւ զգաց՜ում բեղ
նութեան Հարց , ազատութեան՝ պաՀանկ, եւայլն , ներ ով ։Այգ ծանօթութիւնը Հիմնաքար մը կբ դառ մնաւո՛րելու ո՛չ միայն անցեալ դարոլ երեսնական
եւայլն՛, 111 ,ք" խսգիրներբ, որոնց բոլորին Վրաձ նար ո րո ւ վր այ կբ բար ձ բ ա ն ա բ ան ո ր ժո ղո վ ր գ ա - քառասնական թուականներ բ , այլեւ յետ ա՛դա յ
կտր Կ՛ իքը , Հ * 3 * Ղ՛ու շԼակց ո ւթեան , կ՚ալեկոծէին կանութիլնբ մեր գ ր ա կ ա ն ո ւ թ ե ա ն մէկ, ան՛որ միտ ա ա ււնևամւսետկներալ Համ ա բ
ասա– Երբ մեր աշխուժացած
Հ ա յ ա ս տ ա ե ի ներքին կեանքը՝ րուոն Հետաքրքբու– քերու եւ գ ա ղ ա փ ա ՛ ր ն ե ր ո ւ տ ա ր ա ծ ո ւ մ բ լայն՝ Հ մօտ է Հանրային խբմ–
թիւն ստեղծելով ՛իաշնակցութե ան՛ շուբկ ։ րակո ւթեան մ էկ ։ բակցութի ւ ն ն եր ո լ գ օ տ ե մ արտը , ատոր Հետ մ ի ա—
Ա Հ ա ւ ո ր ա պ է ս ծանր էր երկրի վիճակբ , դժըն– կատարուած թ ա ր գմա՝1՝ո ւթի ւններբ ցոյց կու– սին ալ զօրացած է Բելթնսկիի գրական ժառանգու
միտյն՛ իր
գակ ո լ մ ռ ա յլ . ո շ թէ մ եր յա յ տ աբ ա՚րո ւթ ե ամր , տաՀւ ՝ ՛որ ք՝ե լ ի ն սկին Հ ետ ա ք բ ք ր ա ծ է ոչ թ ե ա ն օգտագործումը է
ա յ լ վկայռւթեամ բբ բոլն էսԿ խորՀ ԲԳ"^յ՝Իւ՝ վա՛Ր՛էհէ գրակա՛ն ք ն ն ա գ ա ա ա կ ա ն , այլեւ տեսական մանւ— Ի բ րեւ ա ր ո ւ ե ս տ ի եւ գ ր ա կ ա ն ո լ թեան՛ տեսա —
ներու ։ կ ավ/յյ րժակ ա ն յօգո ւծներո վ ։ Հայ պարբերական՛ լ՛ան Բելինսկին Համարուած Է այն բարձր գեղս
Հա յաս տ ա ն ի խոր Հր գ ա յնացմ ան 1 ^ամեակի ա– մամ ուլբ կբ սկսի Բ ե լինս կի ի մփկոցով ղա բ կ տալ դիտական– ա տ եե աա նն՛ըս ., արու՛ոնր՛ուն՛ գիմ ա ծ են Հայ գրոգ
ռիթով տ ո ւ ա ծ իր գեկուցմանը մ էկ , մ եր ^րկբի դ պ ր ո ց ա կ ա ն գործին , ճիշդ այն ա տ ե ն եբբ^ասպա֊– ները իրենց բո լո բ գ ր ա կ ա ն ՛ -՚ գե գաբ ուե ս տ ա կա՛ս
առակին՝ իշխանաւորը Ա ղ ա ս ի քՏ անկեան * մո ա յլ VԷ$1Է ՚Լա՚ղա՚րոս Աղա՚յեան՛ իբրեւ մանկավարժ վ է ճ ե ր՛ո ւ Համ ար : Ե ր բեմն պատմ ա կ ա ն \ո զբե ր գ ո լ –
վերանո՛րոգիչ , իբրեւ մանկական շեոբՀալի
անց Լ ալի բ ա զդա՛տ մ ամբ ^լուսաշող» ապագայի գրող ; թեան մբ շ՛ուբկ ս կ ս ա ծ վԷ&Բ դար՛ձած է պատմւււ–
մասին խօսելով կը յայտարարէր* « Յարութիւն եւ Աան՚ուէլ » ՚վէոլբ՛ Լո՛յս տես գ ի տ ա կ ա ն խնդի րնե բու վ է ճ ։ Եր բեմն գրական սե
« Միտյէսւ մ ի փոքրիկ փաստ։ Եթէ խոբՀբղա նելու նախօրեակին ՀՀ Հա՛յկական աշխ ար Հ բ » կու ռի խնդի րբ վ ե ր ա փ ո խ ո ւ ա ծ է ընկերային զար գա ց–
յ ի ն իշխանութեան 15 տարիներին՝ Երեւանում կա– տ այ Բ ե լ ի ն ոկիի երկ եր էն՛ թ ա ր գ մ ա ն ս ւ թ ի ւն՛ մը ման պատմութեան խնդիրի, որուն՝ ին՚թացքին՝
ռուցուել է բնգամէնբ 3—4 ՆՈՐ ԴՊՐՈՑԱԿԱՆ Հետեւեալ բնորոշ վերնագրով * ՀԱ ան՚ո ւկն ե րի կր՛"՜ ծագած , զ ա ր գ ա ց ա ծ , / կ,էյ յաճախ ալ չ ք ա ց ա ծ Է
ՇԷՆք (ինգծում բ մեղմէ * « 5 * » ) , ապա միայն թութեա\1\ եւ ծնողական " ի բ ո յ փր՝այ ա ռ Հ ա ս ա -• այս կամ ա՛յ՛ն՛ սեռը, իր՛ տեղբ զիկերով միւսին՛, որ\
ա ռ ա կ ի կ ա յ տարում՝ \ 936^՛^՝, կ ա ռ ո ւցուելո լ են, 9 բակ» : աւելի յարմար Է տիրող պայմաններովն՛։
նոր , խոշոր , կա Հաւ որո ւ ա ծ ո լ սար քաւոր ո ւած Անկէ եղահ թ ա ր գ մ ան՛ութ ի ւննեբոլ Հետ մ իա - Ղ*եռ գրականութեան սկզթԼաւոբոլ թեն Է ն ոկր -
դպրոցական շէնքեբ» ( «ծ/ • Հ ա յ ա ս տ ա ն դ , 30 ԱՈ– ս ի ն Հ այ մ ան կ ա վա ր ժնե բ ր ս կ ս ա ծ են արժէք տ ալ սած՝ ռուս քեն ա դ ա տ՛ութեան՛ արեւ^բ լուսաւորած
յեմբեր 1935։) մեծ քննադատին Հայեացքներուն ոչ միայն՚կբթու– Է Հայ գ ր ա կ ա ն ո ւ թ ե ա ն բնթացքը ։ Անոր եւ Արով–
Նոյնն էր Հշինաբարութիւն»ը նաեւ միւս մար թեա՚ն , այլեւ դա ս ա ի բ ա կու թեան բնագա՛ւառին եան ի շօ շ ա փ ա ծ խնդիրն եր ո՛ւն մ Էկ կայ Համ ան՚մ ա՛–
գ ե ր ու մէկ *.• մէկ։ Ամէնէն առակ Հայ մանկավար՛ժները աշիւա - նոլթիմե ^ մզած պայքարի մէկ՝ ակներեւ ղթնակ–
Եւ տ յ ս յա յ տ ա ր ա բ ութիւնը ՛կ \ըլլաը 1 935^ տած ե ն գ ա ր ձ ն ե լ /՝ ելիֆ ս կ ի ն դ պ ր ո ց ա կ ան Հ եղի - ց ՚ ո ւ թ ի ւ ն ։ Բն՛որոշ է ան\ոնց մղած պայքարը դասա
վա իւ ճան իԼ • , երր տակաւ ի ն սկս ա ծ էէր ռ Ր կր ո ՐԳ նակ , տ րէ ինքն մէկը որուն՛ երկերով պէտք է կր՜ կանութեան՛ գ է մ , լան ուն գ ր ա կ ա ն ո ւ թ ե ա ն Ժողո
մեծ պ ա տ ե ր ա զ մ ը , ո՛րուն վզին՛ օրէ՛նք դարձած է թուի եւ դ ա ս տ ի ա ր ա կ ո ւ ի ն՛որ սորվող սերուՏեդբ ։ վ ր դ ա կ ա ն ութեան՝ , անտ ր օգտին տեսակէտին^։ Նոյն
կ ա պ ե լ Հա՚կագգային ամէն՝ ա ր ա ր ք եւ վարչական Ո ւ չ ա գ ր ո ւթեան արժանի է ա յն Հանդամ անքբ , որ ք ա ռ ա ս ն ա մ ե ա կ ի ն , երբ կբ գ ր ՚ ՚ ռ ւ էր «Վ է րք Հայաս–
ամէն ապիկարութիւն ։ Հայ գ ր ա կ ա ն ծ՚աղկաքաղներոլ մէկ կբ սկսի ք*ե– տ ա ն \ խ ի վ է պ բ , Բելինսկթն կբ պաՀանկէր ժ ողո
Այս յայտարարութիւնը
կ՚ըլլար 1935/՛ 1Լ1 ա ս ՜ լինսկին մուտք գործել իբրեւ բան՛աստեգծութեան ՛ք ո / ո գի Համ տբ գր՛ականութիւն՛, ան՛ կ՚ուրախան՛ար
ճանին. ^ երր խորՀրգային իշխանութիւնը տասն՚ը– սեռի տ ե ս ա բ ա ն ՝ ։ Ութսունական թո՛ւա՛կաններունՀ ոբ ՀՀււա ս Հ ա ս ա ր ա կ մ տ բ գ բ » ս կ ս ա ծ է կարդալ։
Հ ինգ խ ա ղ ա ղ տ ա բ ի ն ե բո լ ^շինարարական» անց - տ պ ո լած <Հ,Ընտիբ Հատուածներ» յայտք1ի դ պ ր ո ց ա՛ Բելինսկին՝ թ՚չպէս եւ Ա ր ո վ եան՛ կբ բողոքէ որ Հա
եալ մը ունէ՛ր փբ ետին .. . կան գ ս ւ ս ա գ ի ր ք բ , գ ո ր կազմած էր՛ 3 ովՀ * Ն ա գ ա ր ա ս ա ր ա կ մաբո-ոց Համար է^ն՝ Հրատարակոլիր
Տ ա բ ի մը վերկյբ իր յակորդբ՝ Ա* Ա մ ա ա ուն ի՝ եան՛, Բելինսկիէն՛ 1լ արտատպէ այն նշանա՛ւոր յօգ– «.կարգին՛ գիրքեր» ։ Երկուին ա՛լ կբ յարձակին թե
Երեւանի ա ղ ա ք ա յ ի ն Ակտիվ»թհ՚. տ ո ւ ա ծ իր զե– ոլածր 1 ո ր ո ւէ Հա զ պատանիները գաղափար կբ թեւ գրականութեան^ , ինչպէս ել սկոլաստիկ
կուցմանբ մէկ, կբ յ ա տ ա ր ա բ է ր . կազմեն գրական՛ութեան տ ե ս ո ւ թ ե ա ն մասին։ Ա- *քեքե րրու ւ դէմ ։
բն ո բոշ
Հ Խ անկե անը եւ նրա կամակատարները շա տ ի կա այն յօդո ւ ածն է , որո ւ վեբնադրիր Համ ա\բ
էր մեր լեգո լ ի պա տ մ ո ւթ ե ան՝ զարգացմ ան՛՛ անգամ ԱՐՄԷՆ ՏԷՐՏԷՐԵՍ.Ն
րունակ շաղակրատում էին աղգային կռլլտաւլրայ՛ի (Մնաոե
մասին , եբգլոլմ էին. նրա ան՛ունով, բայց գործ - « Բանաստեղծութեան վբայ » ՛որ առակին
ն ական՛ում Հոդ չէին տանում նրա մ ա ս թե ։ ՀՀԲՈԻ^– թ ա ր գ մ ա ն ա ծ է ր զկռունկ Հայոց ԱշխարՀ ի^թերթբ
Հ»եբի Զբարձրագոյն վարժարաններ* ^3*») ՀԱ– եւ տպագրած 1861 թն : ԱյնուՀետեւ Հայ Հ ր ա պ ա –
րակւսգրին Համ ար ս ո վ ո ր ա կ ա ն կբ դառնայ Բե– ԿԸ ԽՆԴՐՈՒԻ ՄԱՏԻՏՈՎ ՏԵՌԱԴԻՐՆԵՐ ԶԱՐ
Է Ջ ԻՎ Ր Ա Յ =
ՄԱՐ ՀՐԱՏԱՐԱԿՈՒԵԼ է ՀԱՅԵՐԷՆ ԸՆԳԱՄԷՆԸ 1 լինսկիի եր՛կերէն թարգմանութիւնն եր ընել թէ
ԹԻԻ » (ընդ֊
ԳԱՍԱԳԻԲ՚Բ - ԱՄԵՆԱԽԱՅՏԱՌԱԿ ԿԵԼ : ԳՐԵԼ ՄԷԿ
գնումները
մեղմէ* «Ց՛») :
իսկ խօսելով Հ&գիտա - Հետագօտական ինստի–
տուտ»ն՚երոլ ՛ել այլ բարձրագո՛յն վարժարաններու ինչպէս որ ետքէն՝ փռուեցան՝ տասնեակներովդ եւ նակցո ւթ ի ւ ն ր 1լ որոնէր ...
մէկ տ ա ր ո ւ ա ծ աշխատանքի՝ էութեան՚ը մասին՝ Հ ար ի ւ րնե բ ո վ ։ Արթնութեան կոչելով կուսակցութեան՛ ԺԲ •
Հար
ն\ո յն Ամ ատոլն ի կը յ ա յ ա ա ր ար էր . ՏասնըՀինգ խ ա ղ ա ղ տարիներու մէկ*** բնգա — Համագումարի անդամները Ա՛թալին ազդ*
անը մ էկ
« Իսկ թէ թն՛չ բո վ ա ն դա՚կո ւթ ի ւն՛ ունի տ յդ մ է ն ՚ բ 3 4 դ պ ր ո ց ա կ ա ն շէնքեբ ԼՏէրբ չէնք Համա ցի մ ասին տ ո ւ ա ծ իր ինդարձա կ գեկուցմ
Հաստատութեանց մէկ կատարուող աշխատանքը, րէ * * .) , ընդամէնը 7 դ ա ս ա գ ի բ ք ե ր եւ քանի մբ է լ Ը ՚ ՚ է ր անոնց .
ինչպիսփ0 մակաբդակ ու՛նեն՛ մեր ուսանողները , խեղճուկրակ « դի տ ա - Հետագօտական ինստի– « Պ է ա ք չէ մոռնալ, բնկեիներ , ուժի այն–,
ճն՛շուած
ի՞նչպէս են պ ա ր ա պ ո ւ մ նրանք , ապաՀ՚ովուսք ծ են ա ււ ւա» հ եր , թ շու աո. ոլ. տ գ է տ ՚ուսանոգութեամբ .* պիս ի պաՀեստ՜նեբո-լ մ ասին՛, ի ն չպիսին
ի՜
արդեօք դասագիրքեբով այս կեն՛սական Հարցե– Այս էր բմ ս ռրկրի պատկ*բբ* իրռ*լ9 էսվ ժողովուրդներն են , որոնք ԿԸ Լ Ռ Ե Ն յ սակայն ՝ամէն
խորՀրդաՀայ վարիչներու ուշացած ՊԱ
Քէէ էէն յուղում նրանց» ( « ծ * Հայաստան՛» , խոսաովա ֊ բենց Լ Ռ Ո Ի Թ Ե Ա Մ Բ կր զօրեն եւ կ՛որոշեն ժողս–՛
30 Հ ա վ ա եմ բեր 1936) : ն ո ւթեամբ • •* բան՛. Յ ա ճ ա խ չ ի զղացոլիր ա յ դ ուժ բ (ԼՌՈ՚Լ
ՀԵՍՏՆԵՐՈՒ
Եւ բնական է թէ թե չոլ * Եւ այսպէս էր Հայաստանի վիճակբ ոչ միայն՝ « 3 * » ) , սակայն՛ կան ա յ դ
Ղ՚պրոցական շէնքեբ չէին շինուեր (անգամ ** • իբ ներքին՝ կեանքին մ էկ , այ լեւ արտաքին ճա– վուրգներբ, կ՚ապրին անոնք, անոնք ՛ներ կա յ են՛ ,
խտնկոլ վյ։այ -
Երեւանի մէչ) , դասագիրքեր չէին Հրաաարազ. եւ անոն՛ց մասթն կաբելի չէ մոռնալէ (ՍԹԱԼԻՆ -
* . . բարձրագոյն վարժարաններու
՚ուեր– (ա՚Լգամ Կարմիր Մ ոսկուան , զինակցելով քՒուբքիո՚յ , « Ա՛արքսիզմը եւ աղգային - գաղութային\ Հար
Համ ա բ ) , ուսան՛ողներով չէին Հ ետ ա քրքրուեր ( ան դի ւրո ւթիւն ընծայեց անոր Հայաստանը կործա 9Ր», է չ 116)։
գ ա մ ... « գի տ ա - Հետագօտական ինստիտուտ»նե– նելու : I Հոս Աթալին կը խօսի լռութեան այն ձեւեբու
լռելով՝ եւ ԲՈ–
րոլ մէկՀ) * ազգային՝ մշակոյթի ճակատագրով չէին՝ Աակայն ն ո յ ն Ա ոսկուան, օգտագործելով իր մասին, երբ ազդերբ ԳԺ՚ԳՈՀԱՀե՝Բ
խօսի
տառապեր, որովհետեւ « ԱԶԳՈՒԹԻՒՆՆԵՐԸ Ի- ունեցած բարեկամութիւնբ քՒուրքիո ք Հետ ,ա՛ն կա՛– ՚ԼՈԲ կբ յայտնեն : ազգերը
Ր Ե Ն Ց Լ Ե Զ Ո Ւ Ն Ե Ր Ո Վ ԴԱՏԱՊԱՐՏՈՒԱԾ ԵՆ ԱՆ բ ո գ եղաւ այլեւս թիզ մը Հող աւելցնելու խորՀր֊ Ի ր նոյն՛ զեկուցման բ մէկ Աթալին կբ
ձեւերոլ մասին, երր
ՀԵՏԱՆԱԼՈՒ», որսվՀեաեւ « ԱԶԳԱՅԻՆ ԿՈՒԼ գ ա յ ն ա ց ա ծ Հայաստա\ն՝ի ,վբայ : լռութեան՛ նաեւ այն
Տ Ո Ւ Ր Ա Ն Ե Ր Ը ԿՈՉՈՒԱԾ ԵՆ ՍՈՑԻԱԼԻՍՏԱԿԱՆ « Մեծ ԽորՀրդային Հ ա ն ր ՛ ա գ ի տ ա ր ա ն ».ԼՀ, լռելով՝ ԳՈՀՈՒՆԱԿՈՒԹԻՒՆ եւ Հ Ա Մ Ա Կ Ր Ա Ն Բ կը
յա յտ՛նեն .
ԸՆԴՀԱՆՈՒՐ ԿՈՒԼՏՈՒՐԱՅԻ ՄԷՋ Ի ՄԻ ՋՈՒԼ - « Հայ կ ա կ ան Հ ա րց »թն՝ նու ի բու ա ծ ի բ յօդո՛ւած ին
Ո Ւ Ե Լ Ո Ւ ՄԻ Ը Ն Դ Հ Ա Ն Ո Ւ Ր Լ Ե Զ Ո Ւ Ո Վ » , որովհե մէչ, կը գ ր է ր • • - « Ե թ է մենք ֊Բոլչակի , Տենիքինի , Վրան -
տ ե ւ էա/չանր «ՀԱՄԱՇԽԱՐՀԱՅԻՆ ՅԵՂ.ԱՓՈԽՈՒ - - - « Ղ՝ ա շ ն ակներ ո լ Հա՝ յ կ ա կ տ՝1 ՝, Հ անր ապետո ւ– կէլի եւ իւտԼւիչի թիկունքին մէչ ա՝ յ ս սլ էս կո
ԹԻԻՆֆն էր ( թո ւ Լ՛ քե ւ ռուս բ ա ր ե կ ա մ ո ւ թ ե ա մ բ * * .) թի ւնբ Ղ՝ա էակիցներէն ստացաւ կարս ի Հրկան.բ , ուած <ձտյ լա ղգի»ն եր չունենա յ ի ն ք , չունեն ա յինք
ն ա խ ա պ է ս կեղեքուած
եւ ո՛չ թէ Ազգն ու Հայրենիքբ, ոչ թէ Հա յա ս տա- 1918/»5՛ Հայաստանէն խլուած Ե՚րեւանեան նաՀան– ա յ գ ժ ո դո վո լրդնե րբ , որոնք
ն բն ու Հայ ժոգովուրդը * ** գի մասեբր եւ այլ Հոգեր, որոնք Հայաստան՛ի Հ ո– իրենց ԼՈՒՌ ՀԱՄԱԿՐԱՆՔՈՎԸ գէպի ռուս բան -
անգլ * տւորր թիկոլն՝–
Աւ նաեւ այն պատճառով, ոբովՀետել մաս — զային տտրածութիւնբ Հասցոլցին՝ \ 7.000 կր քայքա/էին ա յ գ զօրավարներոլ
Հա - ՅԱ ֊
նաւո բ ա բ ա բ խորՀ ր գ ա Հա յ վ ա ր ի չ ն երբ անկամ եւ ք ա ռ * մգոնի (աւելի քաքն՛ 45.000 ք * քէէ՝ քը,֊ ԼՈՒՌ ՀԱՄԱԿՐԱՆՔԸ, ԸՆԿԵՐՆԵՐ, ՄԷՋ,
ՏՈՒԿ
անդէմ էին, տկար եւ վախկոտ էէն, անկիգ եւ ա– 1.510.000 բնա՛կիչն՛երով, որոնցմէ 795.000// Ա Զ Դ Ա Կ ՄԸՆ է Մ Ե Ր ԶԱՐԳԱՑՈՒՄԻՆ
նարփ աւելի բոլշեւիկ
էին , րո լչեւիկէձ. ել Ա թալի– յեր, 575 Հաղաբբ մ աՀ մ է տա կաննեբ , իսկ 140 Հա ԱՅԴ ԼՌՈՒԹԻՒՆԸ ՈԶ Ո Բ ՋԻ ՏԵՍՆԵՐ ՈՒ ՋԻ
ՎՃ
նէն աւելի սթալինական էին * * * զարբ՝ այլ ազդու թեանց պատ կան ո ղ անձե բ » ( Հ . ԼՍԵՐ, ՍԱԿԱՅՆ Ի ՎԵՐՋՈՅ ԱՆԻԿԱ է ՈՐ ԿԸ չրլլար,
եթէ ա յ գ ե ր էն
Ան՛ոճ ք կբ զգայթն , որ ե թ է տկար փորձ մ բ բ՛– Դ–, ^ 437)։ ՌԷ ԱՄԷՆ ԲԱՆ, համակրանքբ
նէ ի՛ւ իրենց բերնին մէկ սովորական դարձած Այս տ ա ՛ ր ա ծ ո ւ թ ե ա մ բ եւ բնակիչներու այս բա մենք թերեւս չ կ տ ց ա հ ա ր է թեք ա յ գ զօ ր ա վարն
Գ ա շնա կ ց ա կ ա ն բ ա ռ ե ր բ (ազգ , Հայրենիք , քՒբքա– ւս կ ո վ Հա յաստա՛ե , \ 920^^ ա ս դ՛էն , մենք ա յլեւս եւ ոչ մէկբ» (անգ, էչ 116)։
Հ այ Գատ , մշակոյթ եւայլն՝) նաեւ Դ՛աշնակցական երբեք չունեցանք ;
գ ո ր ծ ե ր դարձնելու՝ դ ա ւ ա դ ի ր գեդա կն երո լ տ ա - Ա յ ս բո լո րբ կբ տեսնէր Հայ ժ ո գ ո վո ւ ր գ բ ել Բոլոր րնգգծում՚ւերր մենք կատարեցինք։
ԼՌՈՒԹԵԱՄԲ ԴաԼ– ( ՄIացեալր
բափի՚ւ տակ անշնչացան գետ չ, ն պիտի փռուէին, ՀԱ6ԵԱՑ-ԲՈՎ, ՀՈԳԻՈՎ ու յա^րգով)
(Խմբագրական «ՅՈՒՍԱԲԵՐ »ի)
Fonds A.R.A.M
եւ ճայ գբակա&ութիէՕը
թեան ուգղութեամբ։
եհ ԴԱ6նԱԿ8ՈԻԹԻԻնԸ» Բելթնսկիէն կատարուած թարգմանութիւն -
Ներու մէկ մ ասն ալ ունէր գրական - պատմակա՛նէ
(ԹՌՈՒՑԻԿ ԱԿՆԱՐԿ) եւ Հ ր ա պ ա ր ա կ ա խ օ ս ա կ ա ն Հանգամանք։ Աւշա
ԽՄԲ–— Ամփոփուած է ւ արեւմտեան հայէ՛, գրութեան արժանի է ՛ո՛չ միայն կանանց ^աՐ^Բ է
րէնր վհրածւււած– Աով. ամսագրի այլեւ սիր՛ոյ մասին անոր գրածը։ Բ ե լինս կին կբ
Հայաստան յ ի շ ե ն 1905^ յ^զափոխո ւթեան շրկանին, երր կթնե–
ԺԶ– ՅոՍնիւփ ր ֊ ի ւ է ն . - ր բ կ ՛ապրին՛ զարթօնք ե լ կբ նե տուձին ՀաՀն բայ ին՛
՚իաշնակցո ւթեան ղա ղա փ արն ե ր բ յա յ ա ն ա պէս Հ ա յ նոր դ ր ա կանո ւթիւն՛բ շատ ումեդ ստեգ - գործունեութեան ասպարէզ։ Այդ ատեն՛ Հայ գբա–
կը յաղթանակէին՝ Հայաստանի մէկ * ծ ա գ ո բ ծ ա կ ա ն լիցք է ստացած ԲելթԼսկիի դրական՛ կանութեան՝ մէկ կբ սկսին թարգմանաբար տա ք
Վիճելի Հոգամասեբ՚ոլ Հարց (Լեռնային ՛Լա - անմաՀ ժառանգութենէն ։ Աչ միայն՛ մեբ քննադատ Բելինսկիին իր կ՚եոկ դ ր ա ծ նամակներէն մէկ բա՛–
րաբաղի 1 Լեռնային ^անձակի , Ախալքալակին տութեան՛ սեռը շ ա տ բան պարտական է ռուս մեծ նին–. Հայ Հ ր ՛ ա պ ա ր ա կ ա խ օ ս բ կբ կռթնի Բ ե լինսկիի
Նախիկեւանի Հարց , ր ք ա Հ ա յ ՛հատ , Հա յաս տ ա ն ի գրողին , այլեւ • շուն՛չը զգացուած է մեր գբակա - վրտյ աքն ա տ ե ն երր կբ պայքարին՝ Հինին դէմ,
նո ւթեան մէկ
ի ր ա ւ ա Հ ա ւ ա ս ա բ ո ւթեան խ^դիր , Հա յ մ՚շակո յթէ ուրիշ գիծերով ; գ ր ա բ ա ր ի գէմ, մեռնող ուժերու տիր ա պ ե տ ո . ւ ֊
պաշտպանութեան Հարց , խղճի առատութեան սլա– Հայ գրականութեան բնթերցողբ ծանօթացած ք^եան դէմ ։
Հա\ւկ, անկախութեան խնզձիր , աղգային պաշտպա է անոր գոբծեբէն կատարուած թարգման՛ութիւն՝ - Բելթեսկի ունեցած է միտք եւ զգաց՜ում բեղ
նութեան Հարց , ազատութեան՝ պաՀանկ, եւայլն , ներ ով ։Այգ ծանօթութիւնը Հիմնաքար մը կբ դառ մնաւո՛րելու ո՛չ միայն անցեալ դարոլ երեսնական
եւայլն՛, 111 ,ք" խսգիրներբ, որոնց բոլորին Վրաձ նար ո րո ւ վր այ կբ բար ձ բ ա ն ա բ ան ո ր ժո ղո վ ր գ ա - քառասնական թուականներ բ , այլեւ յետ ա՛դա յ
կտր Կ՛ իքը , Հ * 3 * Ղ՛ու շԼակց ո ւթեան , կ՚ալեկոծէին կանութիլնբ մեր գ ր ա կ ա ն ո ւ թ ե ա ն մէկ, ան՛որ միտ ա ա ււնևամւսետկներալ Համ ա բ
ասա– Երբ մեր աշխուժացած
Հ ա յ ա ս տ ա ե ի ներքին կեանքը՝ րուոն Հետաքրքբու– քերու եւ գ ա ղ ա փ ա ՛ ր ն ե ր ո ւ տ ա ր ա ծ ո ւ մ բ լայն՝ Հ մօտ է Հանրային խբմ–
թիւն ստեղծելով ՛իաշնակցութե ան՛ շուբկ ։ րակո ւթեան մ էկ ։ բակցութի ւ ն ն եր ո լ գ օ տ ե մ արտը , ատոր Հետ մ ի ա—
Ա Հ ա ւ ո ր ա պ է ս ծանր էր երկրի վիճակբ , դժըն– կատարուած թ ա ր գմա՝1՝ո ւթի ւններբ ցոյց կու– սին ալ զօրացած է Բելթնսկիի գրական ժառանգու
միտյն՛ իր
գակ ո լ մ ռ ա յլ . ո շ թէ մ եր յա յ տ աբ ա՚րո ւթ ե ամր , տաՀւ ՝ ՛որ ք՝ե լ ի ն սկին Հ ետ ա ք բ ք ր ա ծ է ոչ թ ե ա ն օգտագործումը է
ա յ լ վկայռւթեամ բբ բոլն էսԿ խորՀ ԲԳ"^յ՝Իւ՝ վա՛Ր՛էհէ գրակա՛ն ք ն ն ա գ ա ա ա կ ա ն , այլեւ տեսական մանւ— Ի բ րեւ ա ր ո ւ ե ս տ ի եւ գ ր ա կ ա ն ո լ թեան՛ տեսա —
ներու ։ կ ավ/յյ րժակ ա ն յօգո ւծներո վ ։ Հայ պարբերական՛ լ՛ան Բելինսկին Համարուած Է այն բարձր գեղս
Հա յաս տ ա ն ի խոր Հր գ ա յնացմ ան 1 ^ամեակի ա– մամ ուլբ կբ սկսի Բ ե լինս կի ի մփկոցով ղա բ կ տալ դիտական– ա տ եե աա նն՛ըս ., արու՛ոնր՛ուն՛ գիմ ա ծ են Հայ գրոգ
ռիթով տ ո ւ ա ծ իր գեկուցմանը մ էկ , մ եր ^րկբի դ պ ր ո ց ա կ ա ն գործին , ճիշդ այն ա տ ե ն եբբ^ասպա֊– ները իրենց բո լո բ գ ր ա կ ա ն ՛ -՚ գե գաբ ուե ս տ ա կա՛ս
առակին՝ իշխանաւորը Ա ղ ա ս ի քՏ անկեան * մո ա յլ VԷ$1Է ՚Լա՚ղա՚րոս Աղա՚յեան՛ իբրեւ մանկավարժ վ է ճ ե ր՛ո ւ Համ ար : Ե ր բեմն պատմ ա կ ա ն \ո զբե ր գ ո լ –
վերանո՛րոգիչ , իբրեւ մանկական շեոբՀալի
անց Լ ալի բ ա զդա՛տ մ ամբ ^լուսաշող» ապագայի գրող ; թեան մբ շ՛ուբկ ս կ ս ա ծ վԷ&Բ դար՛ձած է պատմւււ–
մասին խօսելով կը յայտարարէր* « Յարութիւն եւ Աան՚ուէլ » ՚վէոլբ՛ Լո՛յս տես գ ի տ ա կ ա ն խնդի րնե բու վ է ճ ։ Եր բեմն գրական սե
« Միտյէսւ մ ի փոքրիկ փաստ։ Եթէ խոբՀբղա նելու նախօրեակին ՀՀ Հա՛յկական աշխ ար Հ բ » կու ռի խնդի րբ վ ե ր ա փ ո խ ո ւ ա ծ է ընկերային զար գա ց–
յ ի ն իշխանութեան 15 տարիներին՝ Երեւանում կա– տ այ Բ ե լ ի ն ոկիի երկ եր էն՛ թ ա ր գ մ ա ն ս ւ թ ի ւն՛ մը ման պատմութեան խնդիրի, որուն՝ ին՚թացքին՝
ռուցուել է բնգամէնբ 3—4 ՆՈՐ ԴՊՐՈՑԱԿԱՆ Հետեւեալ բնորոշ վերնագրով * ՀԱ ան՚ո ւկն ե րի կր՛"՜ ծագած , զ ա ր գ ա ց ա ծ , / կ,էյ յաճախ ալ չ ք ա ց ա ծ Է
ՇԷՆք (ինգծում բ մեղմէ * « 5 * » ) , ապա միայն թութեա\1\ եւ ծնողական " ի բ ո յ փր՝այ ա ռ Հ ա ս ա -• այս կամ ա՛յ՛ն՛ սեռը, իր՛ տեղբ զիկերով միւսին՛, որ\
ա ռ ա կ ի կ ա յ տարում՝ \ 936^՛^՝, կ ա ռ ո ւցուելո լ են, 9 բակ» : աւելի յարմար Է տիրող պայմաններովն՛։
նոր , խոշոր , կա Հաւ որո ւ ա ծ ո լ սար քաւոր ո ւած Անկէ եղահ թ ա ր գ մ ան՛ութ ի ւննեբոլ Հետ մ իա - Ղ*եռ գրականութեան սկզթԼաւոբոլ թեն Է ն ոկր -
դպրոցական շէնքեբ» ( «ծ/ • Հ ա յ ա ս տ ա ն դ , 30 ԱՈ– ս ի ն Հ այ մ ան կ ա վա ր ժնե բ ր ս կ ս ա ծ են արժէք տ ալ սած՝ ռուս քեն ա դ ա տ՛ութեան՛ արեւ^բ լուսաւորած
յեմբեր 1935։) մեծ քննադատին Հայեացքներուն ոչ միայն՚կբթու– Է Հայ գ ր ա կ ա ն ո ւ թ ե ա ն բնթացքը ։ Անոր եւ Արով–
Նոյնն էր Հշինաբարութիւն»ը նաեւ միւս մար թեա՚ն , այլեւ դա ս ա ի բ ա կու թեան բնագա՛ւառին եան ի շօ շ ա փ ա ծ խնդիրն եր ո՛ւն մ Էկ կայ Համ ան՚մ ա՛–
գ ե ր ու մէկ *.• մէկ։ Ամէնէն առակ Հայ մանկավար՛ժները աշիւա - նոլթիմե ^ մզած պայքարի մէկ՝ ակներեւ ղթնակ–
Եւ տ յ ս յա յ տ ա ր ա բ ութիւնը ՛կ \ըլլաը 1 935^ տած ե ն գ ա ր ձ ն ե լ /՝ ելիֆ ս կ ի ն դ պ ր ո ց ա կ ան Հ եղի - ց ՚ ո ւ թ ի ւ ն ։ Բն՛որոշ է ան\ոնց մղած պայքարը դասա
վա իւ ճան իԼ • , երր տակաւ ի ն սկս ա ծ էէր ռ Ր կր ո ՐԳ նակ , տ րէ ինքն մէկը որուն՛ երկերով պէտք է կր՜ կանութեան՛ գ է մ , լան ուն գ ր ա կ ա ն ո ւ թ ե ա ն Ժողո
մեծ պ ա տ ե ր ա զ մ ը , ո՛րուն վզին՛ օրէ՛նք դարձած է թուի եւ դ ա ս տ ի ա ր ա կ ո ւ ի ն՛որ սորվող սերուՏեդբ ։ վ ր դ ա կ ա ն ութեան՝ , անտ ր օգտին տեսակէտին^։ Նոյն
կ ա պ ե լ Հա՚կագգային ամէն՝ ա ր ա ր ք եւ վարչական Ո ւ չ ա գ ր ո ւթեան արժանի է ա յն Հանդամ անքբ , որ ք ա ռ ա ս ն ա մ ե ա կ ի ն , երբ կբ գ ր ՚ ՚ ռ ւ էր «Վ է րք Հայաս–
ամէն ապիկարութիւն ։ Հայ գ ր ա կ ա ն ծ՚աղկաքաղներոլ մէկ կբ սկսի ք*ե– տ ա ն \ խ ի վ է պ բ , Բելինսկթն կբ պաՀանկէր ժ ողո
Այս յայտարարութիւնը
կ՚ըլլար 1935/՛ 1Լ1 ա ս ՜ լինսկին մուտք գործել իբրեւ բան՛աստեգծութեան ՛ք ո / ո գի Համ տբ գր՛ականութիւն՛, ան՛ կ՚ուրախան՛ար
ճանին. ^ երր խորՀրգային իշխանութիւնը տասն՚ը– սեռի տ ե ս ա բ ա ն ՝ ։ Ութսունական թո՛ւա՛կաններունՀ ոբ ՀՀււա ս Հ ա ս ա ր ա կ մ տ բ գ բ » ս կ ս ա ծ է կարդալ։
Հ ինգ խ ա ղ ա ղ տ ա բ ի ն ե բո լ ^շինարարական» անց - տ պ ո լած <Հ,Ընտիբ Հատուածներ» յայտք1ի դ պ ր ո ց ա՛ Բելինսկին՝ թ՚չպէս եւ Ա ր ո վ եան՛ կբ բողոքէ որ Հա
եալ մը ունէ՛ր փբ ետին .. . կան գ ս ւ ս ա գ ի ր ք բ , գ ո ր կազմած էր՛ 3 ովՀ * Ն ա գ ա ր ա ս ա ր ա կ մաբո-ոց Համար է^ն՝ Հրատարակոլիր
Տ ա բ ի մը վերկյբ իր յակորդբ՝ Ա* Ա մ ա ա ուն ի՝ եան՛, Բելինսկիէն՛ 1լ արտատպէ այն նշանա՛ւոր յօգ– «.կարգին՛ գիրքեր» ։ Երկուին ա՛լ կբ յարձակին թե
Երեւանի ա ղ ա ք ա յ ի ն Ակտիվ»թհ՚. տ ո ւ ա ծ իր զե– ոլածր 1 ո ր ո ւէ Հա զ պատանիները գաղափար կբ թեւ գրականութեան^ , ինչպէս ել սկոլաստիկ
կուցմանբ մէկ, կբ յ ա տ ա ր ա բ է ր . կազմեն գրական՛ութեան տ ե ս ո ւ թ ե ա ն մասին։ Ա- *քեքե րրու ւ դէմ ։
բն ո բոշ
Հ Խ անկե անը եւ նրա կամակատարները շա տ ի կա այն յօդո ւ ածն է , որո ւ վեբնադրիր Համ ա\բ
էր մեր լեգո լ ի պա տ մ ո ւթ ե ան՝ զարգացմ ան՛՛ անգամ ԱՐՄԷՆ ՏԷՐՏԷՐԵՍ.Ն
րունակ շաղակրատում էին աղգային կռլլտաւլրայ՛ի (Մնաոե
մասին , եբգլոլմ էին. նրա ան՛ունով, բայց գործ - « Բանաստեղծութեան վբայ » ՛որ առակին
ն ական՛ում Հոդ չէին տանում նրա մ ա ս թե ։ ՀՀԲՈԻ^– թ ա ր գ մ ա ն ա ծ է ր զկռունկ Հայոց ԱշխարՀ ի^թերթբ
Հ»եբի Զբարձրագոյն վարժարաններ* ^3*») ՀԱ– եւ տպագրած 1861 թն : ԱյնուՀետեւ Հայ Հ ր ա պ ա –
րակւսգրին Համ ար ս ո վ ո ր ա կ ա ն կբ դառնայ Բե– ԿԸ ԽՆԴՐՈՒԻ ՄԱՏԻՏՈՎ ՏԵՌԱԴԻՐՆԵՐ ԶԱՐ
Է Ջ ԻՎ Ր Ա Յ =
ՄԱՐ ՀՐԱՏԱՐԱԿՈՒԵԼ է ՀԱՅԵՐԷՆ ԸՆԳԱՄԷՆԸ 1 լինսկիի եր՛կերէն թարգմանութիւնն եր ընել թէ
ԹԻԻ » (ընդ֊
ԳԱՍԱԳԻԲ՚Բ - ԱՄԵՆԱԽԱՅՏԱՌԱԿ ԿԵԼ : ԳՐԵԼ ՄԷԿ
գնումները
մեղմէ* «Ց՛») :
իսկ խօսելով Հ&գիտա - Հետագօտական ինստի–
տուտ»ն՚երոլ ՛ել այլ բարձրագո՛յն վարժարաններու ինչպէս որ ետքէն՝ փռուեցան՝ տասնեակներովդ եւ նակցո ւթ ի ւ ն ր 1լ որոնէր ...
մէկ տ ա ր ո ւ ա ծ աշխատանքի՝ էութեան՚ը մասին՝ Հ ար ի ւ րնե բ ո վ ։ Արթնութեան կոչելով կուսակցութեան՛ ԺԲ •
Հար
ն\ո յն Ամ ատոլն ի կը յ ա յ ա ա ր ար էր . ՏասնըՀինգ խ ա ղ ա ղ տարիներու մէկ*** բնգա — Համագումարի անդամները Ա՛թալին ազդ*
անը մ էկ
« Իսկ թէ թն՛չ բո վ ա ն դա՚կո ւթ ի ւն՛ ունի տ յդ մ է ն ՚ բ 3 4 դ պ ր ո ց ա կ ա ն շէնքեբ ԼՏէրբ չէնք Համա ցի մ ասին տ ո ւ ա ծ իր ինդարձա կ գեկուցմ
Հաստատութեանց մէկ կատարուող աշխատանքը, րէ * * .) , ընդամէնը 7 դ ա ս ա գ ի բ ք ե ր եւ քանի մբ է լ Ը ՚ ՚ է ր անոնց .
ինչպիսփ0 մակաբդակ ու՛նեն՛ մեր ուսանողները , խեղճուկրակ « դի տ ա - Հետագօտական ինստի– « Պ է ա ք չէ մոռնալ, բնկեիներ , ուժի այն–,
ճն՛շուած
ի՞նչպէս են պ ա ր ա պ ո ւ մ նրանք , ապաՀ՚ովուսք ծ են ա ււ ւա» հ եր , թ շու աո. ոլ. տ գ է տ ՚ուսանոգութեամբ .* պիս ի պաՀեստ՜նեբո-լ մ ասին՛, ի ն չպիսին
ի՜
արդեօք դասագիրքեբով այս կեն՛սական Հարցե– Այս էր բմ ս ռրկրի պատկ*բբ* իրռ*լ9 էսվ ժողովուրդներն են , որոնք ԿԸ Լ Ռ Ե Ն յ սակայն ՝ամէն
խորՀրդաՀայ վարիչներու ուշացած ՊԱ
Քէէ էէն յուղում նրանց» ( « ծ * Հայաստան՛» , խոսաովա ֊ բենց Լ Ռ Ո Ի Թ Ե Ա Մ Բ կր զօրեն եւ կ՛որոշեն ժողս–՛
30 Հ ա վ ա եմ բեր 1936) : ն ո ւթեամբ • •* բան՛. Յ ա ճ ա խ չ ի զղացոլիր ա յ դ ուժ բ (ԼՌՈ՚Լ
ՀԵՍՏՆԵՐՈՒ
Եւ բնական է թէ թե չոլ * Եւ այսպէս էր Հայաստանի վիճակբ ոչ միայն՝ « 3 * » ) , սակայն՛ կան ա յ դ
Ղ՚պրոցական շէնքեբ չէին շինուեր (անգամ ** • իբ ներքին՝ կեանքին մ էկ , այ լեւ արտաքին ճա– վուրգներբ, կ՚ապրին անոնք, անոնք ՛ներ կա յ են՛ ,
խտնկոլ վյ։այ -
Երեւանի մէչ) , դասագիրքեր չէին Հրաաարազ. եւ անոն՛ց մասթն կաբելի չէ մոռնալէ (ՍԹԱԼԻՆ -
* . . բարձրագոյն վարժարաններու
՚ուեր– (ա՚Լգամ Կարմիր Մ ոսկուան , զինակցելով քՒուբքիո՚յ , « Ա՛արքսիզմը եւ աղգային - գաղութային\ Հար
Համ ա բ ) , ուսան՛ողներով չէին Հ ետ ա քրքրուեր ( ան դի ւրո ւթիւն ընծայեց անոր Հայաստանը կործա 9Ր», է չ 116)։
գ ա մ ... « գի տ ա - Հետագօտական ինստիտուտ»նե– նելու : I Հոս Աթալին կը խօսի լռութեան այն ձեւեբու
լռելով՝ եւ ԲՈ–
րոլ մէկՀ) * ազգային՝ մշակոյթի ճակատագրով չէին՝ Աակայն ն ո յ ն Ա ոսկուան, օգտագործելով իր մասին, երբ ազդերբ ԳԺ՚ԳՈՀԱՀե՝Բ
խօսի
տառապեր, որովհետեւ « ԱԶԳՈՒԹԻՒՆՆԵՐԸ Ի- ունեցած բարեկամութիւնբ քՒուրքիո ք Հետ ,ա՛ն կա՛– ՚ԼՈԲ կբ յայտնեն : ազգերը
Ր Ե Ն Ց Լ Ե Զ Ո Ւ Ն Ե Ր Ո Վ ԴԱՏԱՊԱՐՏՈՒԱԾ ԵՆ ԱՆ բ ո գ եղաւ այլեւս թիզ մը Հող աւելցնելու խորՀր֊ Ի ր նոյն՛ զեկուցման բ մէկ Աթալին կբ
ձեւերոլ մասին, երր
ՀԵՏԱՆԱԼՈՒ», որսվՀեաեւ « ԱԶԳԱՅԻՆ ԿՈՒԼ գ ա յ ն ա ց ա ծ Հայաստա\ն՝ի ,վբայ : լռութեան՛ նաեւ այն
Տ Ո Ւ Ր Ա Ն Ե Ր Ը ԿՈՉՈՒԱԾ ԵՆ ՍՈՑԻԱԼԻՍՏԱԿԱՆ « Մեծ ԽորՀրդային Հ ա ն ր ՛ ա գ ի տ ա ր ա ն ».ԼՀ, լռելով՝ ԳՈՀՈՒՆԱԿՈՒԹԻՒՆ եւ Հ Ա Մ Ա Կ Ր Ա Ն Բ կը
յա յտ՛նեն .
ԸՆԴՀԱՆՈՒՐ ԿՈՒԼՏՈՒՐԱՅԻ ՄԷՋ Ի ՄԻ ՋՈՒԼ - « Հայ կ ա կ ան Հ ա րց »թն՝ նու ի բու ա ծ ի բ յօդո՛ւած ին
Ո Ւ Ե Լ Ո Ւ ՄԻ Ը Ն Դ Հ Ա Ն Ո Ւ Ր Լ Ե Զ Ո Ւ Ո Վ » , որովհե մէչ, կը գ ր է ր • • - « Ե թ է մենք ֊Բոլչակի , Տենիքինի , Վրան -
տ ե ւ էա/չանր «ՀԱՄԱՇԽԱՐՀԱՅԻՆ ՅԵՂ.ԱՓՈԽՈՒ - - - « Ղ՝ ա շ ն ակներ ո լ Հա՝ յ կ ա կ տ՝1 ՝, Հ անր ապետո ւ– կէլի եւ իւտԼւիչի թիկունքին մէչ ա՝ յ ս սլ էս կո
ԹԻԻՆֆն էր ( թո ւ Լ՛ քե ւ ռուս բ ա ր ե կ ա մ ո ւ թ ե ա մ բ * * .) թի ւնբ Ղ՝ա էակիցներէն ստացաւ կարս ի Հրկան.բ , ուած <ձտյ լա ղգի»ն եր չունենա յ ի ն ք , չունեն ա յինք
ն ա խ ա պ է ս կեղեքուած
եւ ո՛չ թէ Ազգն ու Հայրենիքբ, ոչ թէ Հա յա ս տա- 1918/»5՛ Հայաստանէն խլուած Ե՚րեւանեան նաՀան– ա յ գ ժ ո դո վո լրդնե րբ , որոնք
ն բն ու Հայ ժոգովուրդը * ** գի մասեբր եւ այլ Հոգեր, որոնք Հայաստան՛ի Հ ո– իրենց ԼՈՒՌ ՀԱՄԱԿՐԱՆՔՈՎԸ գէպի ռուս բան -
անգլ * տւորր թիկոլն՝–
Աւ նաեւ այն պատճառով, ոբովՀետել մաս — զային տտրածութիւնբ Հասցոլցին՝ \ 7.000 կր քայքա/էին ա յ գ զօրավարներոլ
Հա - ՅԱ ֊
նաւո բ ա բ ա բ խորՀ ր գ ա Հա յ վ ա ր ի չ ն երբ անկամ եւ ք ա ռ * մգոնի (աւելի քաքն՛ 45.000 ք * քէէ՝ քը,֊ ԼՈՒՌ ՀԱՄԱԿՐԱՆՔԸ, ԸՆԿԵՐՆԵՐ, ՄԷՋ,
ՏՈՒԿ
անդէմ էին, տկար եւ վախկոտ էէն, անկիգ եւ ա– 1.510.000 բնա՛կիչն՛երով, որոնցմէ 795.000// Ա Զ Դ Ա Կ ՄԸՆ է Մ Ե Ր ԶԱՐԳԱՑՈՒՄԻՆ
նարփ աւելի բոլշեւիկ
էին , րո լչեւիկէձ. ել Ա թալի– յեր, 575 Հաղաբբ մ աՀ մ է տա կաննեբ , իսկ 140 Հա ԱՅԴ ԼՌՈՒԹԻՒՆԸ ՈԶ Ո Բ ՋԻ ՏԵՍՆԵՐ ՈՒ ՋԻ
ՎՃ
նէն աւելի սթալինական էին * * * զարբ՝ այլ ազդու թեանց պատ կան ո ղ անձե բ » ( Հ . ԼՍԵՐ, ՍԱԿԱՅՆ Ի ՎԵՐՋՈՅ ԱՆԻԿԱ է ՈՐ ԿԸ չրլլար,
եթէ ա յ գ ե ր էն
Ան՛ոճ ք կբ զգայթն , որ ե թ է տկար փորձ մ բ բ՛– Դ–, ^ 437)։ ՌԷ ԱՄԷՆ ԲԱՆ, համակրանքբ
նէ ի՛ւ իրենց բերնին մէկ սովորական դարձած Այս տ ա ՛ ր ա ծ ո ւ թ ե ա մ բ եւ բնակիչներու այս բա մենք թերեւս չ կ տ ց ա հ ա ր է թեք ա յ գ զօ ր ա վարն
Գ ա շնա կ ց ա կ ա ն բ ա ռ ե ր բ (ազգ , Հայրենիք , քՒբքա– ւս կ ո վ Հա յաստա՛ե , \ 920^^ ա ս դ՛էն , մենք ա յլեւս եւ ոչ մէկբ» (անգ, էչ 116)։
Հ այ Գատ , մշակոյթ եւայլն՝) նաեւ Դ՛աշնակցական երբեք չունեցանք ;
գ ո ր ծ ե ր դարձնելու՝ դ ա ւ ա դ ի ր գեդա կն երո լ տ ա - Ա յ ս բո լո րբ կբ տեսնէր Հայ ժ ո գ ո վո ւ ր գ բ ել Բոլոր րնգգծում՚ւերր մենք կատարեցինք։
ԼՌՈՒԹԵԱՄԲ ԴաԼ– ( ՄIացեալր
բափի՚ւ տակ անշնչացան գետ չ, ն պիտի փռուէին, ՀԱ6ԵԱՑ-ԲՈՎ, ՀՈԳԻՈՎ ու յա^րգով)
(Խմբագրական «ՅՈՒՍԱԲԵՐ »ի)
Fonds A.R.A.M
