Page 167 - ARM_19-1948_03

*փ * ա ա

ԳԱ1ՈՒԹԷ ԳԱ1ՈՒԹ կարգագրութիւն– բն ել կ՝իյնայ կաթողիկոսին Անգամ էր Հ. Տ* Գաշնակցո ւթեան , Հիմնս/–
:
Ինքն ալ բարեխօսած է այս առթիւ գէբԲ Ա եբաստիո յ Վերաշիւնութեան եւ յետ ո յ

Հայրենակցական՛ Միութեա՛ն, որուն ցմաՀ պատ–

ԱՄԵՐԻԿԱՑԻՆԵՐ ՈՒ ԵԿԵՂԵՑԻՆԵՐՈՒ ԽՆԴԻՐԸ « ՅՈՒՍԱԲԵՐ լոյ անգամն էր։ կազմած էր Հայ Բժշկական Մ ի–

» ամ սագի ր բ , որ չո բո տաբիէ ութի ւնբ Ամերիկայի մէշ, որուն նախագաՀն էր :

Ամերիկայի առաշԴորգ Տիրան եպիսկ* դք՚կոյց ի վեր կբ Հ ր ա տ ա ր ա կո ւէ ր , իբրեւ գրական յաւել– Անոր կեանքի եւ գործի մասին գրութիւնն եր ե–

մր Հրատարակելով «Հա յասւոանեա յո եկեղեցի^ի ուած օր։ ա թ ե ր թ ին , դագրած է Տուլիս \ էն՛ իվեբ I բելցան Նիւ Եորքի բոլոր գլխաւոր թեբթեբուն՛

մէԼ1 Հետեւեալ տեղեկութիմսնե բբ կուտայ րա– Հիմ ա որ գաղութներ ո լ Հ ետ յա բա բե ր ո ւթ իւննե րք մէն ^Գէխ՚^^ոբալ֊լար երկար գբո ւթ իւննե բՀՆիւԵ ո ր ք

յ՜առեալ եկեղեցիներու միացման ձեռնարկի մա­ վերսկսած են–, էսմբադբութինբ ամսա՛գրի գերբ Թայմզ»ի եւ «ՓէլՀէմ Աքն»ի թեբթերոմե մէշ ։

սին. - աւարտա՛ծ կբ նկատէ Հ Ա իւս կողմէ, խմբագրու– Տառդանք իր յիշատակին ;

Փափաքելով րուժ-՚ել այն վէբքբ որ բացուած թիւնբ պիտի աշխատի ^ 8ուսաբեր՝^ օբաթեբթբ

Լ Ամերիկայի Հայ. Եկեղեցւոյ մարմնին վրայ, աստիճանաբար իր նախկին ծաւալին՛ վեբադաբ - ՕՏԱՐ ԳՊՐՈՏՆԵՐՈՒ ՓԱԿՈՒՄԸ

Հայրապետր ձնել, էորս Է2՚. ինչպէս ծանօթ է, պատերազմէ ԱՐԵՒԵԼԵԱՆ ԵՒՐՈՊԱՑԻ ՄԷՋ

1946 մարտ \2,ին Ամերիկայի Հայոց եւ թո ւգթի տագնապ ին Հ ետեւան քով , էքգիպտոսի

Աո-աջնոբգիյ. ղրկած իր նամակով կբ յէշէր Ա"՜ մեր օրկանբ միայն շաբաթ օբերբ է"Ր" էլ\ո*Լ 4Ք

Հատեալն երուտն գիմում բ եւ. ցանկութէւնբ վեբբո– Հրատարակուէր % ինչպէս գրաֆ– էինք ,քհո ւմանիա եւ Պ ք՛ 1-լկաբէա

տթե միանալռ։ւ Մ այբ եկեղեցւոյն՝ է Ամենայն Հա– ՏՈք-Թ. Ս– ԱԲԳԱՐԵԱՆԻ ՄԱՀԸ— Յունիս փակեցին՛ օտար գպրոցնեբբ, էն՝ չ ոբ ծանր Հար­

յբո&ՑնՀռոդւ.նկ եա թ ւ " դվ՛ կ եո սկեթVղաետկցբակեաանյա/՛յտն>էալտրրուոթիերւաանծ՛ր որ ա թո ւթ ի ւն բ 24էն Նէւ Եորքի մէշ մեռած է ինկեր Տոքթ* Ա ա բ– ուած մ րն՛ է մ ասնաւորապէս ֆրանսական՝ մչակո յ–
ագգա յին եւ մէշՀ՛ա. յո Հաւյթրւեան
գիս Տ ՚ Աբգարեան : Հքնած էր \ՏեՅին , Ա ե բաս– թին Հսէ–մար։ Պուքրէշի ֆրանսական՛ կաճառթե\

սլետր գրած է նաեւ միեւնոյն իմաստով իբ Ա՚՚գֆ^ ւովւտ ւէքիւէյ ո բքի բժշկական՛ Համալսարանէն շբ2ա~~ մէշ, որ պիտի մնայ 1Լ բսուի , արձանագրուած էին

բանիկ կոնդակին մէչ, Ամերիկայի մէՀ եկեղեցի– նաւարտ եգտծ է \ 889/'Տ/ : \&ՏՕական թուականնե­ 3 0 0 0 ա ՚ ակեր տներ , որոնց \ 800հ» կան ոնաւո ր աշա–^

նե րու մի՛ութեան ան՛Հ րա՚մեշտ ո՛ւթեան մասին • րուն երբ Հայ կղերականներ չկային Ամերիկայի կերտներ էին՝ : Պետական Լիսէն , Հիմնուած 1940–

1947 Սեպտեմբեր 2%ին Հ ա գո ր գո ւած է ան­ մէշ, րնկերր Հաստատած էր Ա * ^էրքէ գաս եւ ե՜­ ին , ունէր 2 4 0 աշակերտ , նախակր թա ր անր 4 6 0 ,

ջատեալներու կողմ է թէ Հա յրասլետփ կոն ղա կ ին րե կ ո ւ եա I. դպրոց մ ո՝ Հա յեր ո ւն անգլերէն սոբվե– եւ մ անկ ապա րտ է զբ 2 0 0 աշակ եր տ ; « Ռ օնս ար ա–

Համաձայն իրենց երեսփ * <ե"գովբ լուծուած է եւ ցնդելու Համար : Նիւ Եոյ՚քէ Առոգ^ապաՀական կագեմ իա՝ֆ , աշխաբՀ ական մ ասնաւո բ դպրոց մ բ,

ստեղծուա՛ծ է ^փոխանցման լիազօր մարմի՛նդ մբ, վարչութեան անդամ եղած էք 2 5 տաքի ել յ ետ ո Հ ոբ Հիմնւուած է 1 8 1 8 ^ ։ Կային %աեւ կրօնական

որ գլուխ պիտի Հանէ միութիւնբ։ Իսկ միւս կող­ Հ անգստեան կո չուած * Հասյռատութիլւներր , Համբաւաւոր Նօթր Տամ

մէ, առա Հնէ ո բղա ր ան ի երեսփ* մռղովն՝ որոշած է Իբր կոչումի աէբ բ<եէշկ՝ էր կեանքք , ժամա­ տբ Աիոնբ, Պուքրէշի վանքեբք, ինչպէս եւ (հաս–

որ միութիւն՛բ տեղի ունենաք Հայրապետի կամքին նակք եւ դրամ բ տրամ ադրած էր Հա յեր ո ւն՛՛, ա– էթեր եւ կալացիւբ , 2 0 0 0 աշակերտներով ։

եւ Հ ր աՀ անգին Համ աձայն : նոնց ցաւերբ մեղմելու Համար Հ կարեւոր անդամ 6 0 փրօֆէսէօրներէն , 43ր արդէն ետ կան՛ -

Առա շն որ զար անր իր իրաւասո լթենէն վեր՝ կբ եգած է Ամերիկեան Գեմոկրատ իկ կազմակերպու­ չուած են եւ պիտի տեղաւորուին գաւառի մէ2 Հ

նկատէ կարդա լո քծ երկու րա Հ ան ան ե րու , Նշան թեան մէշ , եւ իր ունեցած կտպեր բ կբ գործածէր Միեւնոյն վիճակբ Պ ո ւլկա ր իո յ մէ2*. Ֆրանսա­

Փափալյեանի եւ Ա՚ատթէոս Աանիկեանի նեբմա$ք յօգուտ Հա հ ա ռ գ ի շաՀե բուն : կազմած էր Հայ­ կանէ կա՛ճառեր ունի \ 0 0 0 արձանագրուած ա շա–

եւ վերստի Լ Հ ո գեւո բականնե բո լ գա՛ս բ մ ուտքին ում ե ր ի կե ա՛ն 7՛ աղ տքա ղ իա կան ակումբ մբ ե՛ւ ան­ կերտ-նե ր : Պ ո ւ թլար ական լիսէներո ւ մ\էշ կսձն ֆբ~

է՚^գէրՐ ՚ ^Ր"է ք^է անոնք էշմիա՚ծ\նի վճռով կար­ գամ էր Հա՛յկական՛ Փրէ ս Պիւռոյի։ Երկար տարի­ րանսացի փբօֆէսէօբներ ։ Պիաի գոցոլի Վառնայի

դա լոյծ եղած են, Հե՛տեւաբար անոնց մասին՛ որեւէ ներ եղած էր երեսփոխան Նէւ Եորքի Մայր եկե­ լիսէն մշակութային կարեւոր կեդրոն֊ 1200

ղեցիի եւ անդամ Ազդ * կեդր * վարչութեան : աշակերտներով ։ Ասոնցմէ զա՛տ, կրօնական Հաս–*

տատութիւններբ .որոնք շատ աւելի կարեւոր են

քան՛ աշխաբՀականբ ԼԱոֆիայի Ֆբէբն՚երու Գօ–

աիր կ* վարչութեան , որ Հ * 3 • Գ՛ Կ * Կ ՛ի եւ Հ • Տ ո ւն աս տան ի վա րժաբ անն ե բուն 3000 լէժբ, քրիստոնէական գոլրոցներր , Փէռ 0կիւս–
1000
Ե՛ Գ. Կ. վարչութեան Հետ որոշէ ձեւբ այն՛ օժան­ Ա՚ակեգոև իո ք - քհրակիոյ 2000 թէն , Վառնայի ագՀկանց Գօլէժ Ասոմփսիօն՚ք ,
2000
դակութեան, որ Հ 0* Մ* պէաէ յտ ա ԱՆՋԱին՝ Ա ուրիո յ կրթական՛ գոր՝&ին 5000 ք1 դամէնք 8 0 0 0 աշակերտներ որոնք ֆրան՛սերէնի

մեր տարագիրներ բ Եւրո պա՛յ էն փոխադրելու Հա՝– Լիբանան ի կրթական գոր՝ 300 կա սւ ա ր ե լսւ սլէ ս տիրացած էին X
500
մար ա՚պաՀով վայրեր * ծին՛ 500 Ջ ե ՚ խ ռ ս լ ո վ ա ք յ ւ ո յ մէշ կացութիւնք առ այժմ
3000
3. Ջանալ այս գործի Համար ապաՀովե/ Ամ եբիկ այի կ ր թա կան գոր հ՜էն 500 ՛ծանր չէ * Ֆրանսերէնի ուսուցում բ երկրոբդականտ
1000
նաեւ Հա յբենա՛կցական Մ իութի մեն եր ու նիւթա­ Զանազան՛ ՚հ֊ախքեբ 1300 դասարաններուն մէշ թ ո յ լ պիտի տբուի օտար
600
կան օմանգակո ւթիւնր է Ի բաքի 650 դպրոցեերուն մէշ եւ կառավարական խիստ Հ սկո–*
2600
։, I ՆԱԽԱՀԱՇԻՒ Ի բան ի 2600 ղութիւն մբ պիտի կատարուի :
1948 — 1949 տսաեշբջա||փ 1000
Պ աբբե ր ա թե քթի ն Ֆրան՛սացի ուսուցիչն՛երու Հեռացում բ տեղի
ք 37750
աք Տ պ ագրական վյբայէն տուած է Համ ա կր ա կ ան՝ ցոյցերու , աշակեբտու -
անդամ
Սակ ձեռ՛նս։ ր՛կն երէ , աԴէդ.ամա։ո<ուրքերկ $ 230ՕՕ- ՝էթ ան ՛ո ւցո ւմն եր՝ո ւ թ&աս* ել ժողովուրդին կողմէ ;
3500 ՚Բրմոյեան,
Կրթական ֆօնաէ Լ\5%ի յաւելումբ) 3000 ճռէԳւապարՀ Ժւ7Ւախք ՝ Արսէն՝ Ուրեմն , թէեւ Աեպտ եմ բեր \ էն դպրոցներ ք
1500 ֆերմին
Ն ո լիր ատ ո լութ են է ՅՕՕՕ Գ ի ւ ան ա կան պետականն մենաշնոբՀ կր դառնան՛ , վերո քէշեալ
250–
\$՝ ոմ ապաՀ ո լթենէ 350Օ Գբաս են եակ ի ծախք ՛երկիրներուն՝ մէշ, սակա՛յն քանի մք բա ց առու–

Պարբերաթերթէ Գոքէծիչի թոշակ թիւններ նաիսատեսաւած ենա Օտար փբոֆէսէօր^՝

Զանագան մուաքեբէ ՝ք* արտ՛ո ւ գար ի թո շա կ ներ պիտի կրնան ուսուցանել երբ, օրինակի Հա -

«Պնակ մբ կերակուր»ի ձեոնարկէն Անձեռնմխելի դում ար մար , ռումանացի վարօֆէսէօրներ չեն կրնար դա­
Գումար՝
սաւանդել, գլխաւորաբար կենդանի լեզուներբՀ

$ 37^50 Ըստ կանոնագրի , եռապատիկ ցանկի Այս փր օֆէսէօր՜ւ երուն պա յմ անադբութիւննեբբ

գոց քո ւէն՚եբո ւի կեդր • վար չութ եան՛ պիտի չվեր անոր ո դո ւին :

Պէյրութի ճեմարանին $ 5(100 բն՚տրուեցան • Զ ե ի/ո ս լով աքի ո յ դեսպանատունէն կր Հաղորդեն
1)00
Ուսանողներու Ա իրան ուշ Տէոտէկիւլ, Օֆելիա թէ վեր ամ ուտ էն սկսեալ , աշակե բաներ բ պիտի
աօ1500
վ^եթե րա'1 ն եր ու Աթէլլա Ռոաիկեան , քէապէլ Աեբորեան , Հ ետեււփն առաշին աստիճան ի ւրպրոցներու դա -
000
Սուրխյ –Բառէն Ե՚ի՚իէ Ազգ՛ ճեմարանին Թէբզլէմէզեան , Նուաբգ Հայթայեան, սբնթացքնեբուն մինչեւ \ 5 տարեկան , երկրորդ

Լիբա՛՛նանի բում-արանին* 7"տրեն՛ց աստիճան ր այս տար իքէն, վե բ^ն ԷՀ Գիմնազիոն -

« ՅԱՌԱՋ »Ի ԹԵՐԹՕՆԸ (80) կ՚երեւայ՝՝ գուն ալ չես քնացեր , պատասխանեց -—1 Ապրիս , քո յրիկս > ՚ԼեՀ ոլ ազնիւ Հոգի մբ

Հեղին է , կարեկցական Հայեացք մբ ձգելով Ասա– կբ կրես դուն՛. Եկուր որ Համբուրուին՛ք* գուցէ

զիկին՝ վրա/ որ սեւերու մէշ կորսուած էր ։Ան գեռ վեր2էնր բլլայ :

ԱՇՈՏ ԵՐԿԱԹ կբ պաՀէր իր նշանածին՝ Գաւիթ ի՝ սուգք Երկուքն ալ ոզ2ագուրեցին՛ զիրար եւ շեբմօ–

(ՊԱՏՄԱԿԱՆ ՎԷՊ) Ին չքան՝ աշխատեցայ քնանալ , չկրցա յ : բէն Համբո ւր ո ւե ց ան * կարծես յա՛ւիտեանդ պիտի

ԵՐԿՐՈՐԳ ՄԱՍ սակ մբ անՀանգստ ո ւթիւն Համակած է սիրտս, բաժն ո լէ ին իրաբմ է %

խռովայոյղ վիճակ մբ ունիմ I Երկուքն ալ յուռուած էէն եւ արցոմնքի կա­

Պէտք չէ խռովի լ , քո յրիկս , երբ, վտանգին թիլներ բ լուռ կր գլորուէին իրենց աչքեբէն< I Ա–
Համար
առշՀել կբ գտնուինք ։ Միթէ մ աՀ բ մեղ նոնք ան Հուն սիրով կք սիրէին զէ բաբ • իւրաքա՝ն–
մեռնինք։
միեւնոյնը չէ՞՝. Ուշ կամ կանուխ պիտի անարգալից ւփ՚ՀՐԲ կբ վախնար որ պիտի կորսնցնէ մ իւսբ* այս

ՎԱԳԲ յ առաւօտ կանուխ , մեք պիտի Աւելի .լաւ է պատո՛ւով մեռնիլ, քան էր պատճառք անոնց վշտին ու արցունքին : Հե–

մտ Հ ո ւի * զինէ կր սիրէր Աստղիկք։

սկսինք յարձա՛կում բ, եթէ անձնատու էԸ.Լայ Ա՜ ^ԷՍհ էէ ի՝շԷսան։ուՀ Է * բայց որքան ալ քա– Վանտյ բերդէն փախչելէ ետք , ատեն մք տ–

շոտ սպարապետ , կք մտա ծէր Հեղինէ՛ ՈՀ , ինչ– շասիրտ բլլանք մենք, դարձեալ երկէւգբ կք տի­ պաստան գտած էք Ա. Հռիփսիմէի վանքբ, ուր իր

պէս կր սպասեմ այղ ցա՛ն՛կալի մ֊ամ*^* ՝ ս\ուբս քէ մեր Արտերուն Հ Այս գէշեբ մանաւանդ աԱՀաս– տխուր օրերք 1լ անցրնէր 15. ա՚եւ Աստղիկբ : Հոն

մերկ ացուցած՝ կբ մտնեմ թշնա՛միի ամենախիտ կսալի գ ո դ մբ կնանցն ի մարմնէս , ել թեծէ այն­ ծանօթացան՛ իրարու ել սիբեցթե՝ զէրար ։ Գաչն\

շարքերուն մէշ1 ել կբ ^աիյ^ախեմ ղս՚՚՚՚՚ք– Փրկու­ պէս կբ թուի, թէ աՀա ուր որ է թշ\նամի\ն կբ կապեց ին բնաւ չբաժնուիլ իրարմէ , միասին ապ­

թիւն՝ շղայ գաւաճաններուձև .վայ ա՛բ ՝ո՚բ սուրիս յաՐ&ակէ մեր վրայ եւ ամբող2 բանա կբ ցիր ու րիլ ու միասին մեոՀւիլ։ Հեզինէ յա֊յտնեց Աստղի­

բերա՛ւ,բ կ՝իյնայ; իսկ եթէ Հայրս սնգիպի ... ։ ցան կ\բլլայ : կին՛, թէ իր. թաղո՛ւ՛ն խորՀոլրդն՛ էր վբէ*ե լուծեք

Հայրս գէմ առ դէմ ու երես աո. ե՛" • • • : Փրկու­ ի2ար դաւաճաններէն ու իր Հօրմէն* էոկ Աստղիկ Հետե–
յ
թիւն շկայ նաեւ ա՛նոր՝, կամ ես , կամ Հայրս ւ հյեզճ Աստղիկ, ի զուր կռուի դաշտ է ւեցաւ անոր առանց բառ մր արտասանելու
դուն : Եբ կէւղբ ) ինչպէս ելեբեւայ , պաշարեր
Կռուի յ֊ամանակ չկայ Հայր ել յյքի • կայ միայն
Աշոտ Երկաթ թէեւ Հակառակ էր անոնց կռուի
սուրբ գործ մլք , որ վեր է քան Հ՚ղքբ , ե<լ սուրբ քեզ : ինծի մի\ նայիր , Հոգիս * կռուի մէշ մի մ տ–

գործբ Հայրենիքին ծառայելն է Օն , սիրտ իմ, ներ գուն Հ Ես գէպէ վաանգ կ՚երթամ : դաշտ իշնե լուն , բա յց գէ2ելով Հեղէն էի թա խան–

արիացիր . թող կա՛ առի երկշոս^թիւնր ել ա– Ռ Լ » հ-էԼ " 1"ս՛ Լէ՛" 1 " ՚ V գուն կաս, Հոն կամ ձանքնեբուն , տեղի տուաւ ։

ռիւծի սիրտ դարձիր X նաեւ ես՛. իքԼչո^լ կբ կարծես, թէ ես կր վախնամ Բաւական է ինչքան՛ լացինք , սիրելի Աստ­

Հեղինէի իւօսքր րնդՀատուեց– ՚ վրա՛նէն ներս Վտանգէն : Վ^աղբ կբ տեսնես որ քեզմէ ետ չեմ ՛ք է կ •) այժմ պէտք է ՀաՎզստանանք քիչ մք, բնդ–

մն՛ար եւ քեղ Հետ միասի՛ն կք մ անեմ կռիւի մէշ , Հատ՛եց Հեղինէ լռութիւնք է

մտաւ ուրիշ օրիորդ մբ որ իրե^է" կորս ուած էր ամեւատաք վայրկեանին : ին՛ծի՝ Համար ալ նոյն­ ֊ ԵԱ չեմ կրն ար քնանա լ , իշխանս ւՀ ի , կյու­

ղէնք ու զրաՀի մէշ՝ •• քան աւե լի են դաւաճաննեբբ , որքան քեղի Հ ա– ղեմ աչքե\րս գոց ել, բայց քուեր չի գար Հ ՚)՝ույե

— Ի շվստսս մար՛. Ո\թքան՝ գուն կբ սիրես Հայքենիքդ, նոյնքան քնացիր , իսկ ես պաՀպանութիւն՛ կ՝ր>ւեմ քեղի , կր

լՀի , դուն գե^րթս՞ւն ես. ար— ՛եւ ես : կր մեռնիս դուն , կբ մեռնիմ նաեւ ես ւ նայիմ քու սիրուն դէպքէդ °ւ կբ Հիանամ • ատի­

դէն՛ կէս գիշեր է* պէաք է / Ն ս * լ ոք վաղր ոյժ Աստղիկք կբ խօսէր ոգեւորութեամբ • աչքե– կա բաւական է ինծի:

ունենանք , բսաւ օրէոբդր Հուն մէշ կք վառէր վբէմխնդրութեան բոցք յ ԲԱԳՐԱՏ Ա8ՎԱԶԵԱՆ&

ճէ1Գ է Րսաձդ, ԱստԿ> Րայց ինչպէս

Fonds A.R.A.M