Page 255 - ARM_19-1948_02

մահակ մի պերճախօս հռետոր էր, որ յուզոսէ էր քեբբ ։ Ու֊ վերջապէս ամէն ինչ ոբ Հայկական դիք­

իր անկ՚նգիր՜հերին : նուի Անդրկովկասի Հարաւ - արեւմուտքբ , լեռնոտ

կբ՝պ գրական զորհ-ունէութիւնր սկսւում է է՛" Հմ Կը կրէ I երկրամա՛սի մբ մէք; իր ամենաբարձր լԼո\Հ. է Ա–

տառապանքի , ցասումի , բմբոստացումի եւ րողո\~ Այս գրական, գիտական , բանասիրական եւ լագեաղ, 4539 մեթր, իսկ իր մեծագոյն գետն է
քնէ՚ա՛–֊
Քէ միջավայրից • ՝(,,,, միչտ Հայ թշուառ ւեոզովր– պատմական էգերէն զատ, « Նայ իրի » ունի Արաքս , որ Թուրքիայէն կուգայ :

գի սրտից է խօսում , գրում , ոգեւորում եւ նրա զ ատ ական էք մբ զՀաշո ւե յարդար» , ուր խմբա֊ Կլիման խիստ է եւ չոր, բայց իր ձորեբուն

Հեա միասին վերապրում ։ Ազգագրական եւ իվ՚ա - ԴէՐՐ ոլ՝Լէ " *~ձո Վ հ." ^ ռ ա ^լէ ** էնակներ ու քար– մ էք կբ Հասնին ամ էն տեսակ արմ տիք , բրինձ ,
լերուն % Եւ նշգրակբ կբ զարնէ Հոն ուր՝ որ պէտքէ X
կան կեանքի իսկական արտացոլումն, է յա յան ա - ծխախոտ , բամպակ, բան քար եղէն՝ եւ պտուղն՛եր :
« \,այիբի » իր այս բազմակողմանի աոաւե -
բերում այգ մ հհ Հեղինակի փայլուն գրիէր– Թէ­ Անտառները քիչ են՝ սար ալան քե րո ւն– վրայ կեն -
^աՀբ, բայց քութիւններով կր գտնուի մեր գրականութեան ա–
պէտ մարեց Հայութեան լուսասփիւռ գանիներ կբ րուծանիե , .մասնաւորաբար խոզ X
ֆաՀբ որ կբ շարու­ "աքին դիրքեր, ուն վրա յ : Արթուն եւ " ՚ ֊ Հ ^ ՚ գ է ր 1
այնքան մ եհ է այղ լուսատու Բանիցս գրաւուած է Օսմանեան րանակն^ե՚բէ եւ

նակէ նաեւ լուսաւորելու , Հայ կեանքի ապագան, միշտ պատնէշին վյրայ ։ երկար ատեն մնացած Պարսկաստանի մէկ նաՀա՚՝1\–

"Րպէ" լուսաւոր շի կաՕթեղ » : Կր մաղթեմ որ շատ ապրի, ՚ոբպէսզի աւելի ՐսԳ՜ գբ , Երեւանի եւ Լէնինականի մէք , գեդա րո ւհս–

ԱյնուՀ լայնէ իբ ծբագիրբ մեր մշակոյթի զարգացման՝ տական բազմաթիւ Հիմնար կո ւթիւններ կան :

ետել խօսեցաւ երիտասաբգ նոսրով Հ ամ ար ;

Ներսէսեանբ, որ Հմա լեց Հասարակութեանդ իբ Յառաք, ԱաՀակ ~~ Ա՛ ես րոպի օբՀնութիւնր քեհ֊

Ղ^՚Գ^՚^Ւ^է բանախօսութեամբ Հ , ղի Հետ : աՏՈՒՐ ՊԷՐՊԷՐԵԱՆ ՋԱ8ՆԵՐ ԳԱ1՝ԱՌԷՆ
Տեւաո յ աեղի ունեցան արտասանութիւ՛ներ

խոր տպաւորութիւն ձգելով; խամբարիս բանաս^ ՎԱՍՊՈՒՐԱԿԱՆԻ ՏԱՐԵԳԱՐ&Ը

աեւ/հ^ Մ • ԳուրգԷնր , կարդաց իր բաԿ-աստեղիոԼ– ՀԱ8Ն ՈՒ ՀԱ՛ՅԱՍՏԱՆԸ ԹՐԲԱԿԱՆ ԱԿՆՈՑՈՎ ՎԻԷՆ , (յապաղած) • Այս տարի եւս տօ&նցին

թիւնբ Ղուիրուաձ Ա՛ ԱՀարոնեանին, որպկս 1Լա ս պո ւրա կան ց ինեբր ( 4 բնտանիք) ՛Լաս պո ւրա -

գամ բանական : Թուրքիս յ «Րէսիմլիւ Են ի Լուկաթ վէ Անսիգ - կանի Հ եղր ոսամ արաբ , Գաղութի մեծամ ասն ո ւթիս–

ՍգաՀ անգէս բ անցաւ բաւական յաշվող ու վե\ր՜Ւ~ չօփէաի» Համ այնագ ի տար անի վերքին Համ արին նբ ներկայ էր, Հ* ՕՀանքանեան ակումբին մէք :

շլացաւ երամ-շտակտն խմբի ձ.ուագահ՜ « Մեր Հայ)– մէք, Հետեւեալ ծանօթութիւՏն\ներբ կան– Հայ ժո­ ՚ճիձդ մամ տն՛ակին վարադո յբր րա զ ււ ւե ցաւ

րենիքՀՀով : ՍՏԵՄԵԼ ղովուրդի մասին. «Ի զէն Հայերի խմրերզ ով ։ Օրուան նախագաՀբ ,

Հ՛այ*– Անունւն Է ազդի մր, որ շատ Հին. մա֊ Պ • Հիւ սեան , կարզագիր յանձն՛ախումբի կողմէ

մ անտ կն ե ր ո ւ, մ Էք Կ ո վկա սն ե^յ ո ւ Հտրաւային եւ աՒ– շնորՀակա՚լո ւթ իւն յայտնեց բոլոր այն, մ ի ո ւթ ի ւն ֊

րեւելեան՝ կողմեր ր , Թուրքիս յ , Ո՚ուսիոյ եւ իրա­ ն երունք որոնք զրաւոբ պատ աս խան\ած էին, իրենց

նի միքեւ, պետութիւն, Հիմնած Է, բայց ց՛րուա՛ծ Է Հրաւ էր թե՛ * (Հետ լ բացատրեց թէ ինչոՓւ կլՓ տօն\ուի

Հ ս ս ու Հոն , Պ աբ սիկն ե ր ո լ եւ Հռովմ ա յեց իներու այս տարեզարձր Հ

Անց եալ ա՛նգամ փորձեցի ներկայացնել շաւո կողմէ I Հ ՚ ^ յ ^ ր բ քրիստոնեայ են 4րգ գարէն ի Գեզար. ո ւ ե ս տ ական բամնին փայլ տուին պատահ֊

սիրաահ ամսաթեր՛թ մր « Հայ ^ Բոյմ » , . վար­ վեր , շա՛տեր ր ՛ունին՝ իլրայատուկ դաւանանք մլՓ , նի Կ՝ Պէպիրեան , Աալաթիոյ կ* Ա իութեան կող­

գունի : Այսօր ալ կ՛ուզեմ ծ՜անօթացնել ուրիշ ա մր­ մէկ մասր կաթոլիկ է եւ չե՛չին ւիոքրամ ասն ո լ - մէ, Օր* Ա՛ ՈւգոԼնեան կ. հաչի կողմէ, Օբ* Ա*

աս ի7 երթ մր « ՛Նայ իր ի » , որուն ձայնբ Միքին Այ֊ թեամ բ բո դո քա կան % ՝Բօչէբեան պ՛ետական կարմիր 1&ա չի կողմէ ։

բեւ ելքէն կուգայ՛. Հալէպ : Հայեր ք ֆիզիքական կազմովդ դ "քսով եւ գի­ Բուռն ծափերու ա րմա՚նա ց ան քոյր Մ ՛ո ւր ատ՛եան -

Անոր երիաասսՀրգ խմբագիրք Անդրանիկ ւք ադծ ութեամբ շատ կր նմ անին՛ ՊաբԼ-իկնեբու եւ ներ եւ Պ* 8* Մաթոսեան։ ի/օսք առթ Հ. 8* Գ*

\)՝ ա ււ ո ւ կե ա Ն , իբրեւ բծաթն գիր արուեստագէտ , Բիւրտեբու։ իրենց լեզուն՝, որ Հնդեւրոպական՛ Վիէնի կոմիտէն, Ազդ. ԸնգՀ. Ա իութիւնբ եւ Հ.

իբ ամսագրին տուեր Է այնպիսի անուն մբ , որ թումբէն– կբ տարբերի , քերականական սկզբունք­ Մ* Ը՛ Ա*Ր։ Աոաքին մասր վեր քացուց Օր* ՛Լա՝–

ամբոզքութեամր Հայրենիք կբ բուրէ : « Նայիրի»։ ներու տեսակէտով թէեւ կր լիշեցնէ պարսկերէն զարեան իր մեներգով :

Ո՞վ չէ /"եր այս անունք : Գարե բու փոթորկալից, նր , բայց ներդաշնակ ել ա՛խոր մա լո ւբ չէ : Բեմ Հրաւիրուեցաւ օրուան բանախօսք, Պ*
Ա * Տէր Թոմա՚սեան
սւն ս պաո պատմ ու թ իւն մր կա լ անոր մէք : Ա իրան ԱյսուՀանգերձ Հա յեր էն յէ ունի շատ Հարուստ գլխ՛աւոր դրուագն՚եբր: որ , պաբղեց Հերոսամարտին
յութիւնբ
,ու Հոգին, մեր վւառապան\ծ Տեգին, ՛որ ՀետզՀետէ գրականութիւն մր, իսկ մողովրդայ թե՝ Հայեքէնբ մնայ միշտ Տետոյ մաղթեց որ Հա–

ձեւափոխուէ,լուէ կրեց Հայաստան անուն\բ ։ իբր խօսակցութեան լեզու բաղմ ա թիւ լեզուներ է Համերաշխ այդպիսի Օգրերու

Այ֊1 օրոլրնէ ի վե ր Հա՛յր , ամբողքոլթեամբ բառեր ւ/յ ո իւ առած Էհ Զորբ՚ոբդ գարու վերքեբր , մէք, ուր կր կռուէին միայն մէկ նպատակի Հա -
ձթիւն
ում եւ միտք, քազաքակրթութեան գբօշբ պար ֊ Հ՛՛նարուած է Հայ կա կան ա լբուրեն ր , որ կ րբ աղ/լա -

զած ճակատբ քաբձր կբ քալէ գէպի լուսաւոր նայ 38 տառերէ ել դիւրաւ կարելի է սորվիլ, բո­ Հինգ վտյրկէան՛ դադարէ վեր^ բեմադբուե -
-
ապագան I • լոր լեղունեբու ձայներր կլՓ պարունակէ իր մէք : ցան Պ . ՛Հ . Մ ե լո յեձս՚նի «Վասուրականի Հեր ո սա

« Նայիր ի դի երրպրգ տարթն՛ լրացաւ մեծ յահ– Այս այրուբէնով Հրատարակուած են շատ մբ մա^տՏքէն երեք տեսարաններ , շատ յաշվող :

քողու թեամբ հ Հիմ ա չորրա՚րգ տարին է որ գր՛կեր թուրքերէն գիբքեր եւ թ՚ե\ր թեր : Հայ գրական ու - Ծաղկաստա|ն,ցի

է կ՚երթայ նո յն եռանդովն ու ոգեւորո լթեամլւբ Հ թիւն բ Հարուստ է նաեւ օտար գործե րէ կատար՝–

•Այ" արտակարգ. լաքողոլթիլ^ւբ , ցոյց կուտայ թէ , ուած թարգմանութիւննեբով :

« ՛Նայիրիդ աբման՚ացա,ծ է Հայ մոզովուրգի գնա–– Հայ երր որ կ՛ ապրին։՛ զանագան երկի բն՛եր ո\ւ Խ– ՄԻՈՒԹԵԱՆ քազաքային օդատորմիղին

Հատութե ան : .... մէք, երկու միլիոնի մօտ են։ Հայերբ խելացի մո–~ վարիչբ, Զօվ՛։ • Ավսեյեվիշ, յայտարարեց թէ խոր–

ղովուրդ են , մանաւանդ բնգունակ նոպ՚բ ձեռաբ֊ ՚ Հբդային օդանաւերու գիշերային երթեւեկ մբ
։՚հի–
վ պիտի չուզէ ր ունենա լ ա յ սպիս ի զուտ գրա­ ուեստնե՝ բու \եւ գեղարո ւես տներ ո ւ : Թ՛ուրքիս յ Հասսւաաա ահ է ,<եամա՚Լ՚ակ խնայելու. Համար

կան Հ ա՛ն՛գէս մբ իր սեգահին վրա յ * Բացէք ան՛որ մ էք, աբմէքաւոբ Հայ Հայրենակիցն՛եր կան՝, ո*–֊ ՝ շեբային թռիչքբ մօտերս պիտի սկսի Ա՝ ո ս կոլա­

ով՚՚եւէ մէկ թիւր, դուք Հոն ուրիշ բան՝ պիտի (ր\ոնք ՛ծ ա ււ ա՛րած են ե բա մշտական , նկար չա կան , յէն : Այմմ 500 օգանաւայթն գիհ՚եբ կբ բանին Խ •

չգտնէք եթէ ոչ խղճամիտ աշխատանք։ Աիտք եւ թատերական կեանքին , փորագրութեան աբու՚ես - Միութեան մէչ–. Տասնըվեց Հ անրապետոլթ՜-եանց

արուեստ ; տ ին ել գիտական զան՛ազան –Հիւղերու : մ ա յբաքաղաքներբ իրարու մ իացն՚ող դիծեբՀէ^1՝

Հոն են Հա յա սա անի եւ ա ր ւո ա ս աՀ մ անի մեր՝ Հայսւսաան Ատս կր կազմէ ռուս սովետ զատ , նոյն մայբաքաղաքնեվւր ել ճ ւս րաա րաւրո ր–

կարող ո ւմ ե րբ : Անոն ց ս ո ւր գրչին տակ Է որ ձեւ Հ ան րա պետութեանց միութեան , ուն՛ի 30.000ք""»– • ծակա\%\ մեծ կեդրոններ բ ուղղակի Հաղորդակցու֊՝

հո լ մարմին էլ առնեն մեբ բարքերն \ու սովս լաւ - քիլ* տարածութիւն է Ընկերվարական՛ Հանրապե՝ - թիւննեբ ՛ունին Հարաւային; շբքանն՚եբոլ Հ՛ետ*. Ա՛ե–

թիւննեբր : Կբ վեբակենդանան Հէքեաթներն ու ա)– տութիւն մքի1՛ Է, մայրաքաղաքն Է Եբեւան,23\.000 հ ապէս կրճատուա՛ծ է ճամբան՝ Ե՛ւսյբ * Արեւելքէն՛

լանդո ւթիւենե րր ։ Կրէ ծագկին դիրն ու զ բա կան ու­ բն ա կշո ւթ իւնով : Կ՛ո վկա ս : Վլատիվոսթոքէն Ա՚ոսկուա (7600 քէԼո~

թի ւնր : կր մեգմանան ցաւերն ՛ու /// ւս ո ա սլ սւնրնե ֊ Թուրքերբ զայն կր կոչէին Րէվան , երբ Օսմ • մեթբ) գիծ ին վրա յ որ բացուեցաւ 1 ամի ս առաք ,

բբ : կբ պատկերացուին քաքութիւննեբն ու փառ– տիրապետութեան տակ էվ՛՛. Հայաստան կր գԱլտ - կր բանին\ ամսական տասբ օդանաւեր :

«ՅԱՌԱՋ»Ի ԹԵՐԹՕՆԸ (26) Պ աՀ մր կր լուսաւորուի Հոբիոոնր վայրկենական ուած էր ոԼք՚– իշ բանով , ամբոգք է ո ւթիւնլբ գրաւ­

լոյսով, կր տեսնուին փլած աշտարակներու եւ ուած էբ ու րի շ Հ ո գերո վ : փոթորիկբ կուգայ ՛ո լ֊–

քա(նգուա^ծ բո՚ւբգերոլ մնացորդներ , ապա գա\րձ - էլ անցնի * բայց դժբախտութիւն Է *՝երբ այդփոթո–

ե ա լ կբ տիրէ խորին՝ իւտսւարբ : րիկբ կուգա յ Ե-ուսուֆի Հ բո սակներ Էն X

Աարսափած վեր կբ թռչի Աշոտ Երկաթ եւ 8 անկար ծ , ճամ բուն ճիչդ մէքտեղբ , փոչիէ

(ՊԱՏՄԱԿԱՆ ՎԷՊ) չորս կողմբ կբ գիտէ : Լո յոր բացուած էբ է Հե­ ամպ մր բարձրացաւ ւ Աշոտ Երկաթ լայն՝ բացաւ

ռալս ր Հորիզոնին վրա ք կր կուտակուէ թե՛ սե՛ւ ա չքե րբ եւ ՛ո ւ չագ ր ութե ամբ նայ ե ց աւ փոշի ի ամ­

մ ութ ամ պեբր : ԿյՓ լսուէր խուլ որոտ , ձ ւ փայ­ պին : կարծես ան– կ՚ուղէբ ծազ^րել գէ"Ք ո լ էր

լակէն երր կբ յաքորդէին իրարու : Փո թորիկբմօտ ա– խ՚ումրբ։ 8-օնքերբ կիտեց Աշոտ եւ ձին քշեց աս

Լուռ կբ Հետեւէբ Աշոտ անոնց եւ կյՀ սպասէր լուտ կբ թուէբ : ռաք; 8ա\նկարծ, խորին լռութեան մէք, լսաեցաւ

Հետեւանքին * խորին թախիծով Համ ա կո ւած էր Աշոտ Ե ր կաթ կ՚ուղէր իր սենեակբ երթալ , երր ՛ո ր ո տ մ ան աՀ ո ե լի ձայնբ . ու վայրկեան մր յետոյ

անպր սիրտք, բայց չէր ուղեր զէնքով Հ%աղան՝դե– տեսաւ իր առքեւ զ ր աՀա լոր ո լած զինուոր մբ ։ սկսաւ Լօռիի Հեղեղր։ Ինչ Հեղեղ, կարծես ծովի

ցնել զանոնք եւ ճանչցնել իբ գեբ ի չխ ան՛ութ իւնր : Գուն, լաւ պաՀ պան ութ իւն կ^բնես թն ծ ի , բացեր էր իր բեբանր , կամ երկինքն էր պատռեբ :

Կբ մտածէ ր միացնէ լ Հայ նախաբարներբ իբ Հետ Գաւի թ , րսաւ Աշոտ մպտե լով : Ամբողք բնութիլնր իրար էբ խառն՛ուեր * աք
աԲ* 5 իմ սլար տակ ա՛ն ո լթ ի լնս
եւ այ գոլի սով վեբքնական՝ Հաբուածբ տալ Ա ուս ու– կբ կ աո։ ար եմ մի– ոչինչ չէր երեւար , ոչ ծառ , ոչ թուփ , ոչ լեռէ

ֆին* Բայց առ այմմ անկարելի էբ ատիկա : ոչ ձոր, ամէն ինչ ձուլուեր էր իրարոլՀետեւգաբ–

Այո մ տած՛ումներուն– մէք՝ կամաց կամաց Ա–աՐէս » ա յ Գ ա է ս աԼ ա է տ Ք է) երանի թէ ձեր քրային Հսկայ զանգուած մր :
քեզ նմ ան պ ար տ աճ ան աչ բք/ային, : մբ անգամ
քուն բ տարաւ • վրդովալից էբ իր քունյՀ * սոսկա֊ ամէնքբ Տզաք կանգ առէք* Քա$Լ անկա­
րելի է առաք երթալ, կանչեց Աշոտ Երկաթ եւ
թի եւ դառն եբագնե՚րբ կր խռովէ ին զինք ,մթե չ ձո– ԺԵ • իսկոյ\ն ըած ի քաւ ձիէն :

բ ին մ էքէ$՛ վաղս ղ դետ ակր ի բ օրօ րբ կ ՛բ սէ ր : կբ կարճ մ՝ ամանա էլ մր ՛ետք, Աշոտ Երկաթ իր

•տեսնէր Աշոտ Հեռաւոր ապագան , ՛որ պատած էբ խումբերով ճամ բա յ ինկաւ դէպի Ազ սաավւա լի Իրեն Հ ե աե ւ ե զան իր միաւորներն ալ , շ/՚քա -
գագ -
՛ծանր խաւարով : քՕորաձոր ամրոցյձ , ուր կեգրոնացած էր՛ թչնամի նակ մբ կազմեցին եւ սպա՛սեց ին վոթորիկի
ամէնքն
ճիչի* վայնասունի եւ Հ՛եծկլտանքի ձայներ բանակբ : ր ե լուն : Մինչեւ ոսկորներր թրքուա՛ծ էին

կյլ լսուէին խաւար թե մ է քէն . իրեն այնպէս կր Ամ պեբր Հ ետզՀետէ կր ծածկէ ին՝ Լօռի ի կա ֊֊ ալ եւ ցուրտէն կր դողդղային :

թուէբ , թէ կմախաց ած մարգեր , ոլրուականնե - պոյտ երկինքբ . աւելի լսելի կբ դառնային խուլ Ք^՚Ղ Հեղեղ, բսաւ զին ո լ՛ո բներ էն մէկր ,

բու նման առաք վազելով , ձեռքերնին վեր բարձ­ ո ր՛ո տներր եւ տեսակ մյՓ ծա՛նր–, բայց խաղաղ օգ որուն մօրուքէն եւ ղլխէ\1 աղբիւր ի պէս կր Հոսէր

րացուցած , դթութիւն կր Հայցէին * բայց ա\ներե ~~ կր տիբէր է Բնութիլնր լուռ էբ , գադրած էր ամէն

ւոյթ ձեռք մբ ս՚ու,ր մանգաղով յանկարծ կբ Հ բն– շարմում X Ւ՚֊ՐՐ ։

ձէր ղանոնք ել դիաթաւալ կբ փռէր գետին հ Աշոտ Երկաթ կբ սպասէր– Լօռի ի աՀեգ փոթո­ Ի՞նչ կայ որ* մենք վաղուց է չէինք լոգ­
կբ
Համատարած մթութեան մէք, Հ եռուն, եր . րիկին , բայց չէր վախնար անկէ* գիտէր, ա– ցած եւ Աստուած կբ էոԳՑ^՚՝է ^ ԾՂ 1 "ք ատ ա՛ս խան եզ

բեմն՛ երբեմն կ՚երեւաՀյ կրակի լեզուներ , որոնք ճանչնար անոր ար Հ աւիրքն երբ , ու Հակառակ մէկ ուր իշբ՝ ք որ սլա ա ս սլար ո ւ ած էր իր ա Հագին՛

մլբ լափեն Հսկայ շէնքերբ, մէկբ միւսին ետեւէն : ս ո թ կրկին առաք կր սլս/եաբւ Ա*իտքր պաշար - վաՀանին տակ է

ԲԱԳՐԱՏ ԱՅՎԱՀԵՄԵԱ

Fonds A.R.A.M